-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
bb-l1d46a1q3.xml
149 lines (149 loc) · 11.3 KB
/
bb-l1d46a1q3.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>I, Distinctio 46, A. 1, Q. 3</title>
<author ref="#Bonaventure">Bonaventure</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev"> <title>I, Distinctio 46, A. 1, Q. 3</title> <date when="2017-12-23">December 23, 2017</date> </edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref> </p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qa" n="Quaracchi1882">Quaracchi 1882, Volume 1</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-12-23" status="draft" n="0.0.0"> <p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="bb-l1d46a1q3">
<head xml:id="bb-l1d46a1q3-Hd1e97">I, Distinctio 46, A. 1, Q. 3</head>
<head xml:id="bb-l1d46a1q3-Hd1e100" type="question-title">Utrum mala fieri sit bonum.</head>
<p xml:id="bb-l1d46a1q3-d1e103">Tertio quaeritur, utrum mala fieri sil bonum. Et quod sic, ostenditur hoc modo.</p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q3-d1e106">1. Quod expedit facienti ad salatem, ilkid est Adopposi- bonum; sed malum est huiusmodi —
nnde super illud ad Romarios octavo ': Diligentibus Deiim omnia cooperantur in bonum,
Ghssa.: n etiam ipse casus<!--</quote>-->; et <name ref="#Augustine">Augustinus</name>
decimo quarto de Civitate , capitulo de- cimo tertio: <quote xml:id="bb-l1d46a1q3-Qd1e113">Audeo, inquit, dicere,
superbis utile esse incidere in aliquod apertum manifestumque peccatum, ut inde sibi
displiceaiit , qui iani sibi placendo corruerunt</quote> — ergo malum fleri est bo- num et
utile facienti ad salutem: ergo etc.</p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q3-d1e117">2. Item, quod est bonum Deo et universitati est bonum simpliciter , quia bonum commune
prae- fertur bono privato; sed malum fieri est bonura universitati : ergo etc. <name ref="#Boethius">Boethius</name> in hbro de Conso- latione': <quote xml:id="bb-l1d46a1q3-Qd1e122">Sola divina vis est,
cui quaeque mala bona surit</quote>. Et <name ref="#Augustine">Augustinus</name> in hbro
Confessionum : <quote xml:id="bb-l1d46a1q3-Qd1e128">Tu cui nihil omnino malum, sed nec universae creaturae luae, quia
nihil est extra te, quod cor- rumpat ordinem, quem imnosuisti</quote>. Ergo si malum fieri
est bonum universitati , patet etc.</p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q3-d1e133">3. Item, <quote xml:id="bb-l1d46a1q3-Qd1e135">cuius usus bonus est, ipsum quo- que bonum ' </quote> ; sed usus malorum
factorum est bonus: ergo etc. Minor patet per <name ref="#Augustine">Augustinum</name>
unde- cimo de Civitate: <quote xml:id="bb-l1d46a1q3-Qd1e141">Neque enim Deus malos esse praescisset, nisi pari ratione
pfaesciret, quibus eos bonorum usibus accoramodaret </quote> .</p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q3-d1e145">4. Item, <quote xml:id="bb-l1d46a1q3-Qd1e147">omne quod iustum est, bonnm est</quote>; sed mala fieri iustum est, quia
poena est peccati praecedentis, sicut vult Gregorius : ergo malum fieri bonum est.</p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q3-d1e151">Contra: 1. Malum fieri est malum in essei- produfi: si ergo malum fieri est bonum,
productio mah est bona. Sed regula est in arte Topicorum^, <quote xml:id="bb-l1d46a1q3-Qd1e153">Cuius generatio vel
productio bona est, ipsum quoque bonum </quote> : ergo si productio mali est bona , raahim
est bonum.</p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q3-d1e157">2. Uera, malum fleri est idem quod bonnm privari sive corrumpi: ergo si malura fieri est
bo- num , corruptio boni est bona. Sed regula est : <quote xml:id="bb-l1d46a1q3-Qd1e159"> Cuius corruptio bona , ipsum
quoque malum </quote> : ergo si corruptio boni est bona,bonum estmalum, qnod absurdum
est.</p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q3-d1e163">3. Item , de duobus convertibilibus si unum est bonura, et reliquura"; sed malum fieri
etma- lum facere sunt convertibilia: ergo si malum fieri est bonum, et malum facere est
bonnra. Sed pro bono nullus est puniendus : ergo nullus faciens mala est puniendus.</p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q3-d1e166">4. Item, <quote xml:id="bb-l1d46a1q3-Qd1e168">si oppositum in opposito, et proposi- tura in proposito ' </quote> : si
ergo malum fieri est bo- num : ergo bonum fieri est malum. Sed hoc absur- dum est, quod
malum sit facere bonum: ergo et primum.</p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q3-d1e173">8. Item, si malum fleri est bonnm: aut ergo in se, aut quia ex ipso evenit vel
consequitur bo- num. Non in se, constat. Si ergo, quia inde evenit bonum, qui dicit :
Faciamus mala , ut eveniant bona * , bene dicit : ergo male Apostolus reprehendit. </p>
<div xml:id="bb-l1d46a1q3-Dd1e176">
<head xml:id="bb-l1d46a1q3-Hd1e178">Conclusio</head>
<head xml:id="bb-l1d46a1q3-Hd1e181" type="question-title">Mala fieri nullo pacto bonum est, sed potest esse occasio
boni, quatenus a Deo ordinatur in bonum.</head>
<p xml:id="bb-l1d46a1q3-d1e184">Respondeo : Ad praediclorum inlelligentiain no- Qoidbonoin tanduni, quod in operibus
illud est dicere bonuni vel utile sive conferens, quod in finem bonum ducit sive est via
ad bunum. Ducere autem ad bonum Disiinciio. tripliciter dicitur aliquid , scihcet per
modum causae, vel per modum casus , vel per moduni occasionis. Et dilTerunt baec tria.
Nani causa per se ducit ita in illud ', circa quod ponilur, quod sit producens et
intendem. Sed casus privat inlentionem , sed non operationem, sicnt patet iii fodiente,
qui inve- nit thesaurum praeter intentionem. Occasio autem privat utrumque. Non enim
dicit principium pro- ducens, sed magis dicit aliquid, quod principium afficit, ul
efpciat'-: sicut aliquis ex verbo audito percutit alium; verbum auditum fuit occasio,
non etriciens percussionem nec cooperans etBcienti, sed qnodam modo afficiens.</p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q3-d1e187">Et haec occasio duobus niodis est. Quaedam sobdisiin- enim esl , quae quodam modo habet
rationem activi, quia quodam modo excitat efficientem, sicut mahim exemplum ad peccalum.
Vel " quae habet rationem passivi, ut ex quo aliquis sumit rationem . sicut ahquis ex
malo alterius excitat se ad faciendum bonum.</p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q3-d1e190">Secundum hoc intelhgendum, quod malum duo Maium dicit, scilicet privationem et naturam
ordinahilem ; et ralione malitiae comparatur ad bonum, quod elicitur, sicut occasio
passiua; ratione boni , quod substernitur, sicut occasio ahquo modo activa, pro- pter
quod dicitur malum occasio boni.</p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q3-d1e194">Cum igitur aliquid ducat in bonnm his tribus Tripiei mo- modis . habet ' sic
differentiam in ducendo. Aliquid dT^D^^b^ enim potest ducere aliquid ad alterum aut ex
se vel per ahquid sui; et tunc tenet rationem causae per se. Aut potest ducere per
alterum, ad quod tamen non ordinatur, sed ilhid ordinatur ° ad ter- tium, sumta
occasione ex illo; et sic lenet ratio- nem occasionis. Aut ducit cum alio, ad quod ta-
men non ordinatur, nec illud ad tertium , sed ambo simul ; et sic tenet rationem easus ,
qui est ex con- cursu causarum.</p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q3-d1e197">Ex hoc igitur patet, quod illud quod ducit per modum causae, habet in se rationem
ordinationis in finem; et ideo in ipso est bonitas, et ideo recte denominatui' bonum.
Quod vero ducit per modum occasionis , nullam babet intra se rationem ordina- tionis in
flnem , ideo nec bonitatem ; et propter hoc non potest denominari bonum per se nisi cum
ad- ditione illius, per quod ordinatur, in quo scilicet consistit ratio ordinationis et
bonitatis , et circa quod ponitur bonitas.</p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q3-d1e200">Cum igitur malum non ducat ad bonum ex se, sed per illud , quod ehcitur ex ipso a
sapiente Deo, ! absolute loquendo, malum fleri non est bonum ; tonchmo i . imino omnes
consimiles sunt negandae, quia bonitas ' notatur poni circa ipsum malum. — Si autem ad-
datur bonnni, quod elicitur, vel ipse eliciens ; sic»nda»io concedendae siint huiusmodi
locutiones: inaluin fleri est bonum ei qui novit ordinare in bonum; simi- hter: inalum
fieri est bonuin, nt electi probentur. </p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q3-d1e203">1. 2. Ex hoc ergo patent duae primae ratio-soiuiioopi nes; procedunt enim cum
determinatione , sicut patet in ipsis auctoritatibus.</p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q3-d1e206">3. Ad illud quod obiicitur tertio : cuius usus bonus etc. ; dicendum, quod duplex est
usus rei: iinpi" o^ unus, ad quem res de se ordinatur; et de tali ve- "'' l rum est,
sicut patet de equo, qiii est ad equitan- | dum; alius usus, qui esl aliquando et ex
post \ facto ; et iste potest esse bonus ex bonitate ulenlis, 1 non utilis , quia bonus
ulens bene utitur malis. Et | de tali usu non est regula vera: de lali autem lo- '
quitur <name ref="#Augustine">Augustinus</name>.</p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q3-d1e212">4. Ad illud quod obiicitur: qiiod iustuni est bonum est etc. ; dicendum, quod iusttm
dicitur Dupieirt dupliciter : uno modo iuste ordinatum per iustitiam , quae est in ipso,
et omne quod sic iustum est, bo- num est, quoniam intra se habet iustitiam; vel est
declarativum iustitiae, et sic potest malum osten- dere °. Sicut enim malum potest ad
retributionem | iustitiae disponere, ita et oslendere. Et hoc modo dicit ordinationem
iustitiae m aWero, -nec sequitur, quod sit bonuin, quia iustum plus iraportat ratio- nem
ordinis. Nihilominus tamen sermo ille non est proprins, quo dicitur: Justum est, at qui
in sordi- bus est, sordescat', immo valde per accidens in- telligitur, quia iustum est ,
ut relinquatur a Deo , et ad hoc sequitur, quod adhuc sordescat: iinde per accidens
intelligitur.</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>