-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
bb-l1d46a1q4.xml
153 lines (153 loc) · 11.7 KB
/
bb-l1d46a1q4.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>I, Distinctio 46, A. 1, Q. 4</title>
<author ref="#Bonaventure">Bonaventure</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev"> <title>I, Distinctio 46, A. 1, Q. 4</title> <date when="2017-12-23">December 23, 2017</date> </edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref> </p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qa" n="Quaracchi1882">Quaracchi 1882, Volume 1</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-12-23" status="draft" n="0.0.0"> <p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="bb-l1d46a1q4">
<head xml:id="bb-l1d46a1q4-Hd1e97">I, Distinctio 46, A. 1, Q. 4</head>
<head xml:id="bb-l1d46a1q4-Hd1e100" type="question-title">Utrum mala fieri sit verum.</head>
<p xml:id="bb-l1d46a1q4-d1e103">Quarto quaeritur, utrum mala fleri sil veruin. Et videtur, quod sic:</p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q4-d1e106">1. <quote xml:id="bb-l1d46a1q4-Qd1e108">Quia de quolibet affirmatio vel negatio vera</quote>; sed haec est falsa, nulla
mala fiunt: ergo oppositum est simpliciter veruni , scilicet mala fieri.</p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q4-d1e112">2. Item , <quote xml:id="bb-l1d46a1q4-Qd1e114">veritas est adaequatio rei et intelle- ctus</quote>: ergo quoties homo
intelligit , sicnt est in re , veritatem habet et intellectus et intellectum. Sed qui
intelligit mala fieri, vere inteUigit: ergo si vere intelligit, intellectum est verum:
ergo mala fieri . est verum.</p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q4-d1e119">3. Item . veritas propositionis asserit veritatem in dicto — unde si Socrates currit,
Socratem currere est verum — ergo si malum fit, malurn fieri esl ve- nmi ; sed malum flt ,
constat : ergo etc.</p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q4-d1e122">4. Item, veritas dicentis ponit veritatem in dicto; sed Deus, qui non est mendax, dicit
mala fleri , Malthaei nono: <quote xml:id="bb-l1d46a1q4-Qd1e124" source="http://scta.info/resource/mt9_4">Quid cogitatis mala in cordibus vestris
?</quote> ergo verum est , mala cogitari ; pari ratione verum est fieri.</p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q4-d1e128">Contra: 1. Verum et bonum convertnntur;sed •' iiiaia fieri, non est bonum, ut supra''
probatum est: ergo mala fieri , non est verum. Si forlc dicas, quod verum est de veritate
incomplexi; ostenditur de omiii verilate, quia oranis veritas entitas quae- dani est; et
omne quod parlicipat rationem entis, participat rationem boni: ergo etc. </p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q4-d1e131">2. Iteni , omnis veritas est a verilate prima , ergo et omne verum a primo vero: si ergo
malum fleri est verum, malum Tieri est a Deo; sed hoc est supra ' improbatum: ergo etc. Si
tu dicas, quod illud est verum de veritate rei, non signi; hoc nihil est, quia, sicut a
Deo snnt res, ita et signa; et <name ref="#Ambrose">Ambrosius</name> dicit, quod
<quote xml:id="bb-l1d46a1q4-Qd1e136">omne verum est a Spiritu sancto, a quocumque dicatur</quote>; loquitur ergo de
veritate in sermone, el ita de veritate complexionis sive signi.</p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q4-d1e140">3. Item, onuiis veritas signi sive complexionis causMin et ortum habet a veritate
incomplexionis ^ ergo veritas huius: istum furari , ortum habet a veritale furti ; sed
furtum non dicit actionem veram , immo defectivam: ergo pari ratione, istum furari non esl
simpliciter verum. Si tu dicas , quod veri- las complexionis tripiex est , scilicet
joo.«"ow's, pri- valionis oi iiegalionis ^, et prima causalur a veri- late rei , secunda
vero et tertia non causatur; con- tra: <name ref="#Aristotle">Philosophus</name>'
generaliter dicit, <quote xml:id="bb-l1d46a1q4-Qd1e145"> quod ab eo, quod res esl vel non est, oratio dicitur vera vel
falsa </quote> : ergo hoc ubique verum est.</p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q4-d1e149">4. Item , omne quod modo verum est de prae- senti, ab aeterno verum fuit de futuro': ergo
si raa- lum hoc est modo verura , ab aeterno fuit verum. Sed nihil aeternaliter fuit
verum, nisi esset Deus vel in Deo ut in causa: ergo si malura fore fuit verum et non fult
Deus, fuit in Deo tanquam in cau.sa, ergo a Deo; sed hoc falsum: ergn etc.</p>
<div xml:id="bb-l1d46a1q4-Dd1e153">
<head xml:id="bb-l1d46a1q4-Hd1e155">CONCLUSIO.</head>
<head xml:id="bb-l1d46a1q4-Hd1e158" type="question-title">Mala fieri est simpliciter verum.</head>
<p xml:id="bb-l1d46a1q4-d1e161">Respondeo : Dicendum , quod sine distinctione c.mciu concedendum est, quod mala fleri
esl verum: vere enim enunliatur et vere inlelligitur. Verum enim dictum de coraplexo
respicit compositionem , sicut dicil <name ref="#Aristotle">Philosophus</name> ", quia
veritas et falsitas circa cora- positionera consistit; et ideo dicit veritatera signi.
Signum autera est verura , quando significat, rera se habere. sicut se habet; tunc enim
dicitur adae- quari. Et ideo , cum ita se habeal in re , sicut si- gnum exprirait,
simpliciter loquendo verum est mala fleri.</p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q4-d1e167">1. Ad illud quod obiicitur, quod verum etsoiutiooppo. bonum convertuntur; dicendum,
quod circa idmi verum est. Unde si res est vera , est bona, et si signum esl verum, est
bonum ; sed taiuen non se- quitur, quod si signum sit verura , quod signalum sive res
sit bona. Et ideo hic est fallacia acciden- tis : omne verura est bonum ; sed istum
furari est verum : ergo istum furari esl bonum , ex variatione minoris extremitatis.
Verum enira praedicatur de illo dicto ratione compositionis , cum sit dictio rao- dalis,
bonum vero ratione attrihutionis ; et hanc in- slantiam facit Magister in liltera'.
Similis modus arguendi est hic: Audio Angelos cantare ; sed can- tare Angelos est verum:
ergo audio verum. Consi- miUs modus arguendi est in illa ratione': orane verum est a
Deo; istuni furari est verum: ergo etc; et ideo similiter solvendum.</p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q4-d1e170">3. Ad illiid quod obiicitiir, quod veritas signi est a veritate rei ; dicendum , quod
falsum est. Tunc enim signum verura est, quando significat rem non esse , quae non esl ;
et non habere veritatem , cum illa non habet. Nam sicut aliquid imperfectura per- fecte
aequatur alii imperfecto, ita res defectiva plene potest signiflcari. Unde <name ref="#Aristotle">Philosophus</name> non dixit: <quote xml:id="bb-l1d46a1q4-Qd1e175">Ab eo, quod res esl tanlum
</quote>, sed : est, vel non esl. Et est sensus: ab eo quod res est, est oratio vera,
quae si- gnificat ipsam esse, et ab eo quod non est, est falsa, quae significat esse; e
contrario intelligendum in re, quae non est '. Unde quamvis furtum sit ens secundum
quid, tamen oratio, quae signiflcat aliquem furari, est vera simpliciter. Verum est
tamen , quod omnis veritas complexa super aliquid fundatur; sed non oportet , quod super
reni intellectam , sed super inlel- ligentem-, in quo oratio habet esse. Et sic patet
illud. </p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q4-d1e180">Posset tamen dici, quod fundatur super ens . secundum quid ratione deformitatis ; et
lamen ve- rum ^ est simpliciter propter adaequationem, quae est simpliciter.</p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q4-d1e183">Nota tamen . quod de fundamento veritatis pro- ■ positionis diversimode senliunt
diversi.</p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q4-d1e186">Aliqui enim distinguunt, sicut tactum est^ . tripliciter veritatem orationis , scilicet
positionis , ut cum dicitur: Ciesar est homo; privationis, ut cum dicilur: Caesar est
homo mortnus ;negationis, ut cum dicitur: Caesar non est. Primam dicunt fundari supra
ens simpliciter, secundam supra ens secundum quid, et tertiam non dicunt fundari super
aliquid, quia . talis oratio nihil ponit. — Sed tamen illud non vi- detur sufficere,
quia, cum dicitur: haec oratio est vera, verum praedicat aliquam conditionem entis :
ergo necesse esl super aliquid fundari, quod sit.</p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q4-d1e189">Et ideo dicunt alii, quod fundatur super prm- cipia Caesaris. — Sed hoc non sufficit,
quia, esto . opioio 2. quod Caesar omnino sit corruptus et secundum ma- "°'"° "'^'
teriam et secundum formam, adhuc tamen vera est ista: Caesar fuit sive Caesar non
est.</p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q4-d1e192">Et ideo dicunt alii, quod fundatur super i^itel- opimo 3. ligentem. — Sed adhuc illud
non videtur sufQciens : """'" ''^' quia , esto quod nullus intelligat actu , adhuc
oratio ista est vera, scripta in pariele: Caesar fuif.</p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q4-d1e195">Ideo dicendum, quod cum veritas orationis sit uesponsio veritas signi, et veritas signi
non dicat qualitatem absolutam — sicut nec necessitas consequentiae — sed respectivam,
sicut signum''; cum orane quod con- tingit signiflcare , contingat vere signiflcare , et
etiam falso : sicut ad rationem signiflcandi non oportet rem esse enlem, sed
cognoscibilem , sic nec ad ra- tionem verae signiflcationis. Et quoniam omne quod
intellectus capit, vel est ens, vel' capit sive imagi- natur per comparationem ad ens";
ideo omnis si- gniflcatio et veritas orationis signiflcantis vel funda- tur simpliciler
super ens, ut si dicatur: Petrus est, vel in ordine ad ens. Unde propositio de
praeterito fundatur super ordinem eius ad praesens; similiter propositio de futuro ,
sicut propositio negativa, utsi dicatur : Caesar non est ; aliquod enim ens est, quod
non est Caesar, et sic de aliis; similiter si dicatur: chimaera non est hircocervus.</p>
<p xml:id="bb-l1d46a1q4-d1e199">4. .\d illud quod obiicitur ultimo, quod mali- tiam fore sit verum ab aeterno;
dicendum, quod ad hoc, quod aliquid sit verum , non oportet, quod sit in Deo tanquam in
causa, sed sufflcit, quod sit in Dei praescientia , quae non est nisi veri. Ad hoc autem
quod aliquid sit in Dei praescientia , sufficit , quod ipsum, vel eius causa, vel eius
oppositum sit in Deo tanquam in causa, sicut supra' dictum est de cognitione Dei.</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>