-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
bb-l1d5a1q1.xml
290 lines (270 loc) · 13.2 KB
/
bb-l1d5a1q1.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>I, Distinctio 5, A. 1, Q. 1</title>
<author ref="#Bonaventure">Bonaventure</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>I, Distinctio 5, A. 1, Q. 1</title>
<date when="2017-12-09">December 09, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qa" n="Quaracchi1882">Quaracchi 1882, Volume 1</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-12-09" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="bb-l1d5a1q1">
<head xml:id="bb-l1d5a1q1-Hd1e97">I, Distinctio 5, A. 1, Q. 1</head>
<head xml:id="bb-l1d5a1q1-Hd1e100" type="question-title">Utrum substantia sive essentia generet.</head>
<p xml:id="bb-l1d5a1q1-d1e103">Circa primum, quod substantia non generet,
ostenditur sic.
</p>
<p xml:id="bb-l1d5a1q1-d1e106">1. Generare dicit relationem: ergo cui convenit
generare, convenit et' referri; sed essentiae non
convenit referri: ergo nec generare.</p>
<p xml:id="bb-l1d5a1q1-d1e109">2. Item, generare importat distinctionem : ergo
cui convemt generare, per consequens et * distingui ;
sed essentia cum sit una, non distinguitur: ergo etc.
Aut si generat, plures sunt essentiae. Et ad haec
duo inconvenientia ducit Magister. '</p>
<p xml:id="bb-l1d5a1q1-d1e113">3. Item, generare dicit actionem personalem:
ergo de illo solo dicitur, quod
vel supponit personani; sed essentia non significat'
personam, cum sit communis, nec personam suppo-
nit, cum sit omnino abstractum: ergo etc.</p>
<p xml:id="bb-l1d5a1q1-d1e116">4. Item, generare est proprietas personae, com-
municabililas ^ est essentiae : ergo sicut se habel com-
mxuiicabilitas ad personam, ita proprietas personalis
ad essentiam; sed communicabilitas nunquam est
personae, quia haec est falsa: Pater est communi-
cabilis; ergo nec proprietas personalis erit essen-
tiae: ergo nec generare, cum sit personae.</p>
<p xml:id="bb-l1d5a1q1-d1e119">Contra: 1. Quaecumque sic se habent, quod
Ad opposi- unum est idem ahi,etnon liabent diversas proprie-
tates, quidquid dicitur de uno, et de allero^; sed
persona et essentia sunt huiusmodi , quia persona est
essentia, nec habent diversas proprietates, quia pro-
prietas in divinis est relatio distinguens; sed si es-
sentia haberet aliquam proprietatera , tunc distingue-
retur et referretur: ergo etc. Si dicas, quod quamvis
persona et essentia non habeant diversas proprietates ,
tamen differunt per habere proprietatem et non lia-
here; contra: summa oppositio est contradictio ^ sed
talis diversitas est per contradictionem : ergo magis
differunt essentia et persona quam persona et per-
sona; sed persona non praedicatur de persona: ergo
nec persona de essentia; hoc autem est falsum:
ergo etc.</p>
<p xml:id="bb-l1d5a1q1-d1e122">2. Item, quaecumque sic se habent, quod unum
praedicatur de altero, unum supponit pro altero , quia
subiectum vere subiicitur praedicato ° ; sed essentia
vere praedicatur de Patre; unde haec est vera: Pa-
ter est essentia: ergo et supponit: ergo sicut Deus
Pater generat, sic potest dici, essentia generat.</p>
<p xml:id="bb-l1d5a1q1-d1e125">3. Item, de quocumque praedicatur subiectum,
et propria passio'^; sed generare est sicut propria
passio Patris ; sed haec est vera : divina essentia est
Pater : ergo et haec similiter : divina essentia generat.</p>
<p xml:id="bb-l1d5a1q1-d1e128">4. Item, de quocumque praedicatur defmitum,
et definitio ' ; sed defmitio patris est filii pater. Cum
igitur haec sit vera: divina essentia est Pater, et
haec erit vera: divina essentia est Filii Pater: ergo a
convertibili : Filius est Filius essentiae.</p>
<div xml:id="bb-l1d5a1q1-Dd1e132">
<head xml:id="bb-l1d5a1q1-Hd1e134">CONCLUSIO.</head>
<head xml:id="bb-l1d5a1q1-Hd1e137" type="question-title">Haec locutio: divina essentia generat, est omnino
impropria et neganda, vel saltem pie expo-
nenda.</head>
<p xml:id="bb-l1d5a1q1-d1e140">Ad praedictorum intelligeniiam est
notandum, quod fides vera* dicit quasi fundamentum,
Deum esse trinum et unum, et ita trinum, quod
trinitas non confunditur, et ita unum, quod unitas
non multiplicatur. Si ergo quod credimus oportuit
significare, opportune inventa sunt nomina in divinis ,
immo a Deo nobis manifestata, quae significent tri-
nitatem sub distinctione et unitatem sine omni mul-
tiplicatione. Sicut igitur nomina imposita personis
omnino sunt incommunicabilia et quantum ad suppo-
situm et quantum ad significatum ; unde haec oratio "
est falsa: Pater est Filius, vel Pater est communica-
bilis; ita ex parte essentiae vel naturae oportuit
nomina imponi, quae non distinguerentur nec quan-
tum ad significatum nec quantum ad suppositum.</p>
<p xml:id="bb-l1d5a1q1-d1e143">Notandum autem, quod triplex est genus nomi- T^^f _^een«r:
num signiflcantium essentiam. Quaedam enim signifi- ^^^l^J}-
cant in concrelione, ut hoc nomen Deus; quaedam ''""'•
in omnimoda abstractione, ut hoc nomen essentia;
quaedam medio modo, ut lunien, sapientia, voluntas
et consimilia ; et ista dicuntur medio modo signiflcare,
quia non concernunt suppositum per modum inhae-
rentiae, sed concernunt suppositum ratione eius,
quod dicunt aliquam rationem actus vel originis,
quae sunt ipsorum suppositorum. Cum igitur tres
sint nominum differentiae , nomen concretum sup-
ponit pro persona proprie ; nomen medium supponit
partimproprie, partimimproprie; nomen abstractum
et absolutum non supponit nisi omnino improprie '".</p>
<p xml:id="bb-l1d5a1q1-d1e146">Unde haec est propria : Deus generat , et in usum ^'^^^^^^^^
adducenda; haec autem: sapientia generat " de sa-
pientia, partim propria, partim impropria; ideo est
sustinenda, sed non extendenda; haec autem: essen-
tia generat, omnino impropria, et ideo neganda
est, et si legatur alicubi , est exponenda. Sancti enim
quandoque ad confundendas haereses expressius lo-
quuntur , quam proprietas sermonis sustineat.
</p>
<p xml:id="bb-l1d5a1q1-d1e150">
1. Ad illud ergo quod primo obiicitur, quod
essentia et persona non liabent diversas proprieta-
tes; dicendum, quod diversitas rationis dupliciter'
est in divinis. Uno raodo per habere diversas pro-
tionis. prietates; et illud inducit distinctionem, et sic difle-
runt ratione nec praedicantur de eodem, ut Pater
et Filius ; alio modo est per habere proprietatem et
non habere; et illud non inducit distinctionem nec
facit, quod unum non praedicetur de altero; facit ta-
men , quod aliquid dicitur de uno , quod non dicitur
de altero, ut patet in Peiro et homine: Petrus est
individuum, homo non; et tamen homo vere prae-
dicatur de Petro.
</p>
<p xml:id="bb-l1d5a1q1-d1e153">Ad illud , quod summa oppositio est aflirmationis
et negationis; dicendum, quod verum est, ubi
ctoriorum. negatio nihil ponit, sicut inter ahquid et nihil; sed
ubi ponit extrema , minima potest esse et surgit ex
quantulacumque parva differentia sive rei sive ratio-
nis ; unde non sufQcit ad distinguendum.</p>
<p xml:id="bb-l1d5a1q1-d1e156">2. Ad illud quod secundo obiicitur , quod prae-
^soiufcqno-dicatum supponit pro subiecto; dici potest uno modo,
quod — sicut in inferioribus est praedicalio secundum
substantiam , ut homo est animal , et est praedica-
tio secundum rationem, ut animal est genus; el
praedicatum^ supponit pro eo de quo praedicatur
secundum substantiam, sed mutata praedicatione se-
cundum substantiam in praedicationem, quae est se-
cundum rationem , est ibi accidens ; unde non sequi-
tur: animal est genus, homo est animal, ergo homo
est genus — similiter dicunt in divinis, quod cum
sint ibi res et ratio, est ibi praedicatio secundum
substantiam; et illa salvata, quidquid dicitur de
praedicato, et de subiecto; sed mutata praedicatione
secundum substantiam in praedicationem secundum
rationem, est ibi accidens; et talis est hic=': Pater
3d divina essentia est Pater: ergo divina
essentia generat.</p>
<p xml:id="bb-l1d5a1q1-d1e159">Sed ista similitudo non videtur conveniens, quia
in divinis ratio* praedicatur deessentia, unde haec
est vera: essentia est paternitas ei generatio; quod
quidem in inferioribus non reperitur. Et ^ propterea
aliter dicendum , quod in divinis est duplex modus
praedicandi: per identitatem et per inhaerentiam.
Per identitatem, ut cum dicitur: essentia est Pater;
per inhaerentiam sive denominationem , sicut fa-
ciunt adiectiva et verba ^ Praedicatio per identitatem
est in divinis ratione summae simplicitatis , quae non
patitur personam minus esse simpUcem quam essen-
tiam; quae quia non est in creaturis, ideo in eis non
reperitur praedicatio per identitatem omnimodam,
nisi idem enuntietur de se, ut cum dicitur: huma-
nitas est humanitas; sed omnis propria praedicatio
est ' per inhaerentiam , quia nihil est omnino sim-
plex; unde baec estfalsa: humanitas est animaUtas.
In praedicatione vero per inhaerentiam terminus*
aliud significat et aliud supponit , quia signiflcat for-
mam communem et supponit pro inferiori , et in tali
verum est, quod ilUid quod praedicatur de altero,
supponit pro illo. Sed in praedicatione per identita-
tem idem signiflcat et supponit. Unde tunc est sen-
sus, quod signiflcatum per hunc terminum Pater
est idem, quod signiflcatum per hunc terminum es-
sentia, et ideo paternitas est essentia; et quia hoc
nomen essentia non signiflcat personam, ideo pro
ipsa non supponit, cum nullo modo de ipsa prae-
dicetur nisi praedicaUone per identitatem.</p>
<p xml:id="bb-l1d5a1q1-d1e162">3. Ad illud quod obiicitur tertio de passione et
subiecto et consimiUbus, dicendum, quod quaedam
sunt vocabula in divinis substanUalia , quae claudunt
intra se rem, circa quam ponunt formam importa-
tam per ipsa, ut hoc nomen Pater; et talia possunt
praedicari per identitatem , ut cum dicitur : essentia
est Pater, id est, ille qui est Pater. Quaedam sunt,
quae sunt omnino in adiacentia, sicut verba et no-
mina adiective retenta ', ut generat et genitus et na-
tus; et talia ponunt rem suam circa ea, de quibus
praedicantur , ideo tantum per inhaerentiam prae-
dicantur. Et ideo generare ponit distinctionem, quam
importat, circa essentiam, cum de ea dicitur; et ideo
haec est falsa: essenUa generat; haec tamen vera:
essenUa est generatio. Et quando a praedicaUone per
identitatem itur'" ad praedicaUonem per inhaeren-
tiam, potest esse ibi accidens. Quod ergo dicitur;
de quocumque praedicatur subiectum, et propria
passio ' , islud liabet inslantiam , ubi proprielas est
extranea ei, cle quo praedicatur subiectuni, ut haec
intentio species, quamvis sit proprietas hominis, et
honio dicatur de Petro , non tamen dicitur de eo hoc
quod est species.
</p>
<p xml:id="bb-l1d5a1q1-d1e165">Et si obiicias, quod^ in divinis non cadit ratio
extranei, quia non cadit ibi accidens; dicendum,
quod etsi non sit extraneitas nec diversitas quan-
tum ad rcrn , est tamen quoad rationem sive quoad
modum praedicandi, qui triplex est in divinis, si-
cut infra patebil^ Unde sicut hic est accidens: es-
sentia est persona; sed persona distinguitur: ergo
et essentia; ita et in proposito.
</p>
<p xml:id="bb-l1d5a1q1-d1e169">4. Ad illud quod ultimo obiicitur de hac: essen-
tia" est Pater Filii; distinguitur a Praeposilivo, quod Distindio
Pater potest ponere suam rem sive respectum per"'''''"'''""'"
ipsum importatum circa ipsum subiectum, quod estes-
sentia ; et tunc est locutio falsa ; est enim sensus, quod
essentia refertur ad Filium. Vel potest claudere intra
se ^ rem sui substantivi, ut sit sensus : essentia esl Pater
Filii, id est, essentia est ille qui refertur ad Filium;
et hoc modo vera est locutio, et rion valet argumen-
tum: ergo Filius est Filius essentiae, immo est ibi
accidens. Sicut enim non sequitur: Filius refertur ad
illum qui est Pater, et ille est essentia : ergo refertur
vel distinguitur ab essentia; sic et in proposito.
</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>