-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
bb-l1d8p2q3.xml
279 lines (256 loc) · 13.1 KB
/
bb-l1d8p2q3.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>I, Distinctio 8, Pars 2, Q. 3</title>
<author ref="#Bonaventure">Bonaventure</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>I, Distinctio 8, Pars 2, Q. 3</title>
<date when="2017-12-09">December 09, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qa" n="Quaracchi1882">Quaracchi 1882, Volume 1</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-12-09" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="bb-l1d8p2q3">
<head xml:id="bb-l1d8p2q3-Hd1e97">I, Distinctio 8, Pars 2, Q. 3</head>
<head xml:id="bb-l1d8p2q3-Hd1e100" type="question-title">Utrum anima rationalis sit tota in toto corpore, et tota in qualibet parte ipsius.</head>
<p xml:id="bb-l1d8p2q3-d1e103">Tertio quaeritur , utrum anima rationalis sit in
toto corpore, ita quod in quaiibet parte. Et tjuod sic,
videtur.</p>
<p xml:id="bb-l1d8p2q3-d1e106">1. <name ref="#Augustine">Augustinus</name> ' dicit, quod sicut Deus est in
maiori mundo, sic anima in minori: sed Deus sic est
in niaiori, quod in qualibet parte totus: ergo anima sic
est in minori, scilicet in corpore.</p>
<p xml:id="bb-l1d8p2q3-d1e112">2. Item , quod dat esse toti et partibus unitur
toti et partibus secundum essentiam, quia forma per
sui essentiam dat esse, et hoc non nisi ei cui essen-
tialiter unitur^; sed anima dat esse toti corpori et
omnibus partibus: ergo etc.</p>
<p xml:id="bb-l1d8p2q3-d1e116">3. Item, in oculo est videre, est sentire, est
vivere*. Quaero ergo, utrum sint haec unus actus vel
differentes. Non unus; hoc constat, quia, privato visu,
adhuc sentit per tactum, privato sensu, adhuc vivit,
sicut ' in paralytico; cum ergo vivere sit a substan-
tia , videre a potentia , in oculo est anima secundum
substantiam; eadem ratione potest probari, et in omni-
bus partibus esse.</p>
<p xml:id="bb-l1d8p2q3-d1e119">4. Item, anima operatur in toto corpore, ergo
in toto corpore ° est per potentiam; sed potentia ani-
mae simplex est : ergo si potentia una est in manu
et pede, idem est in diversis partibus; sed non est
simplicior potentia quam substantia: ergo etc.</p>
<p xml:id="bb-l1d8p2q3-d1e122">3. Item , anima est in corpore : aut ergo " est
in qualibet parte, aut est in iina determinate, aut
est in puneto. Si in qualibet parte, habeo proposi-
tum. Si in una, cum iila habeat plures partes, et
anima sit simpiex, erit in pluribus partibus: ergo
non est inconveniens, animam esse in pluribus par-
tibus. Sed qua ratione est ' in partibus partis , ea-
dem ratione est in partibus totius. Si est in puneto
corporis ° , ergo cum punctus non habeat proportio-
nem ad totum corpus , anima est improportionabilis
toti corpori: ergo non potest esse perfectio, cum
proportio sit perfectionis ad perfectibiie °. Similiter,
<quote xml:id="bb-l1d8p2q3-Qd1e124"> punctus est substantia posita </quote> sive habens positio-
nem , ergo anima habet situm in corpore ; sed nulla
forma situalis est motor sufficiens: ergo etc.</p>
<p xml:id="bb-l1d8p2q3-d1e128">Sed contra : \ . Forma , quae est in toto et in ^
partibus una, denominat partes et totum ratione con-
simiii '". Unde quaelibet pars ignis est ignis: ergo si
anima est in quaiibet parte, tunc quaeiibet pars ani-
maiis est animai sicut totum ", cum quaeiibet pars
sit substantia animata sensibiiis.</p>
<p xml:id="bb-l1d8p2q3-d1e131">2. Item , existentia animae rationaiis non depen-
det ab aliqua parte corporis, curii sit fixa in se: ergo
non est in qualibet 'l</p>
<p xml:id="bb-l1d8p2q3-d1e134">3. Item, operatio eius non dependet ab aiiqua
parte corporis nec alicui communicatur: ergo in nulia
parte corporis est, nec in quantum perfectio, nec in
quantum motor. Unde Phiiosophus " dicit, quod « ani-
ma nuiiius corporis est actus « , id est nullius partis
corporis, sed in quo est, est sicut actus.</p>
<p xml:id="bb-l1d8p2q3-d1e138">4. Item , corpus organicum '^ est diversarum ra-
tionum in partibus et toto , ergo habet diversam per-
fectionem: ergo cum anima perficiat totum quantum
ad essentiam, perficit partes quantum ad potentiam:
ergo anima rationalis non est in partibus nisi soium
quantum ad rationem potentiae; et hoc etiam dicit
Philosophus ' : <quote xml:id="bb-l1d8p2q3-Qd1e140"> Sicut anima ad corpus, sic partes
animae ad partes corporis</quote>.</p>
<p xml:id="bb-l1d8p2q3-d1e144">5. Item, si anima est tota in qualibet parte cor-
poris, ergo tota est in manu; sed quando aliquod
totum est in aliquo, movetur illo moto^: ergo mota
manu, movetur anima, et similiter, manu quiescente,
quiescit: ergo cum manus una possit moveri, altera
existente in quiete, anima una et eadem numero
simul quiescit et movetur secundum idem.</p>
<p xml:id="bb-l1d8p2q3-d1e147">6. Item, si anima est in pluribus partibus ' tota,
qua ratione in tribus, eadem ratione in pluribus, et
ita in infinitis, et quantumcumque extendatur cor-
pus: ergo anima nata est esse ubique, et ila vide-
tur, quod anima non sit substantia limitata, sed
immensa.</p>
<p xml:id="bb-l1d8p2q3-d1e150">7. Item, si tota anima est in manu sicut in aliis
partibus : ergo cum vita sit ab ^ anima , non magis
recipit motum et sensum manus a corde, quam e con-
verso. Hoc autem est contra omnes philosophos ^ ; et
sequitur ex hoc tale inconveniens, quod, sicut laeso
corde perit vita, ita laesa manu.</p>
<div xml:id="bb-l1d8p2q3-Dd1e153">
<head xml:id="bb-l1d8p2q3-Hd1e155">CONCLUSIO.</head>
<head xml:id="bb-l1d8p2q3-Hd1e158" type="question-title">Anima rationalis est tota in toto corpore
et tota in qualibet parte.</head>
<p xml:id="bb-l1d8p2q3-d1e161">Respondeo: Dicendum, quod aliqui dicunt, quod
i 1. anima secundnm essentiam est in aliqua parte deter-
minate, secundum potentiam vero est et influit in
toto corpore, sicut aranea est in tela". Unde dixerunt,
quod est in corde, quia cor est domicilium vitae, et
eius inhabitator est anima. Et ad hoc ponendum mo-
vit eos experimentum cum defectu rationis. Experi-
mentum, quia visibiliter apparet, quod laeso corde
separatur anima , et ab ipso fluit ' sensus et motus,
et est membrum nobile existens in medio , sicut cen-
trum corporis. Defectus rationis , quia non potue-
runt inteUigere, quomodo aliquid limitatum sit unum
et idem totum in pluribus; et quia fides non cogit
credere, et ratio non intelhgit, ideo dicunt, non
esse ponendum, quod sit in toto ratione cuiuslibet
partis.</p>
<p xml:id="bb-l1d8p2q3-d1e164">Sed aliorum opinio est , ut <name ref="#Augustine">Augustini</name> ° , quod °j|j°j,°,j^;,
anima in qualibet parte corporis sit tota ; et ad hoc
ponendum movet experimentum , exemplum et ra-
tionabile argumentum. Experimentum , quia anima
in partibus distantibus a corde ita cito sentit , sicut
et in propinquis; item" simul quasi in ictu ocuU
sentit laesionem in partibus distantibus, et cum anima
separatur, dolor est in singulis partibus et resolu-
tio. Exemplum similiter movet, sicut dicit Augusti-
nus '": <quote xml:id="bb-l1d8p2q3-Qd1e169"> Videmus enim quod uno animali perfecte sano
est una sanitas in singulis partibus, nec maior in
maiori nec minor in minori </quote> . Si ergo hoc est in
forma corporali, quanto magis in spirituali? Rationis
argumentum movet , quia anima est forma simplex
et motor sufjicieris. QuiSi forma totaUs corporis, est
in toto; quia vero simplex , non est secundum par-
tem et partem sui; quia motor sufficiem , ideo non
habet situm , et ideo nec est in puncto nec in parte
determinata. Et quia magis rationaUs est opinio, quae
fundatur supra " rationem , quam quae fundatur su-
pra defectus rationis, et quia <name ref="#Augustine">Augustinus</name> hoc dicit, conciusio.
hanc approbo tanquam meliorem.</p>
<p xml:id="bb-l1d8p2q3-d1e176">1 . 2. Ad illud ergo quod obiicitur in contrarium : soioiio op-
forma quae est m toto etc; dicendum, quod tn-
plex est genus formae. Est enim quaedam, quae per- Tripiex ge-
fi.cit et extenditur et dependet. Et haec , quia totum
perficit, est in toto; quia vero extenditur , perfectio-
nem totius communicat partibus; quia vero dependet
nec agit per se, operationem totius communicat par-
tibus, ut patet in forma ignis, quia quaelibet pars
ignis est ignis et quaehbet calefacit. Est alia " forma,
quae perficit et dependet, sed non extenditur; et ta-
lis forma, qiiia totuni perficit, est iii toto et qualibet
parte : qnia vero non extenditur, ideo actura ' totius
non attribnit partibus: quia vero dependet, operalio-
nem totius communicat partibus ; et talis est anima
vegetabilis et sensibilis, qnia nnlla pars animalis est
aninial, tamen quaeiibet pars animaiis vivit et sentit.
Est iterum^ forma, quae totum perficil, tamen nec
extenciitur nec dependet quantum ad operationem;
et taiis, quia perfectio est, est in toto et partibus;
quia vero non extenditur. perfectionem tolius non
commimicat partibus: (luia non dependel. ideo^nec
operationem communicat: et lalis est anniia rationaiis,
quia nulla pars hominis est liorao, et nulla pars horai-
nis inteliigit. Tamen etsi non communicet * actum to-
tius uttoti, comnmmca.t ut partibiis ; qaia. qnaeiibet
pars est pars horainis et vivificatur a perfectione horai-
nis; et ideo perfectio hominis est in qualibet parte.</p>
<p xml:id="bb-l1d8p2q3-d1e180">3. Et sic patet responsio ad iiiud, qiiod nuilius
corporis est actus; quia nulli parti corporis'' com-
municat propriam operationem nec perfectionem tolius,
tamen omnes partes perficit in toto. Similiter ad
ahud de forma, quia forma, quae est in partibus,
non denorainat simiiiter ° totura et partes , nisi sit
forraa dependens et extensa; et loquor hic de forma
substantiaii tantum, non de accidentali.</p>
<p xml:id="bb-l1d8p2q3-d1e183">4. Ad illud quod obiicitur, quod non sunt eius-
dem rationis totura et partes; dicendura, quod in par-
tibus est considerare organizationem et complexio-
nem. Ratione complexionis sunt uniformes toti et
sunt dispositae ad idera genus vitae et perflciuntur
ab uno; ratione ' organizationis sunt diversae et per-
flciuntur a potentiis.</p>
<p xml:id="bb-l1d8p2q3-d1e186">5. Ad illud quod obiicitur, quod " raovelur,
raota manu etc; dicendum, quod perfectio potest
super totum perfectibile et quantum ad substantiam '
et quantum ad potentiam; et cum aniraa sit perfectio
totius corporis, super totum potest, et ideo nuilo
minori, quara sit totura corpus, deflinitur eius sub-
stantia nec potentia; definitur auteni corpore suo,
quod periicit, et ideo corpore moto, movetur per
consequens; partibus autem non definitur, quia sunt
rainores toto, et ita est in una, quod est extra illara °.
Et ideo, quia in nulia parte est defmitive, non mo-
vetur ad motum alicuius partis, sicut nec Deus mo-
vetur ad raotura aiicuius creaturae.</p>
<p xml:id="bb-l1d8p2q3-d1e189">6. Et per hoc patet sequens , quia totura corpus
coraparatur ipsi aniraae tanquam unus locus; et ideo
in piuribus partibus non est nisi in quantura in uno
ioco; unde si separentur, non erit in illis. Nec sequi-
tur ex hoc , quod sit inflnita , quia « omniura natura
constantium terrainus est et ratio magnitudinis et
augraenti'%, et ita corporis humani. Unde potest
cogitari tara magnum corpus, quod non posset vivi-
ficari ab anima.</p>
<p xml:id="bb-l1d8p2q3-d1e192">7. Ad iilud quod obiicitur uitirao, quod tunc
una pars non recipit ab aiia; dicendura , quod sicut
Deus in raaiore mundo iraraediate est in omni crea-
tura ipsara continens, tamen per " ordinera universi
influit aliquid una creatura in aliara; sic intelligen-
dum, quod anima persui praesentiam est in quaii-
bet parte inimediate, quara continet et conservat,
non tamen omnino , sed influit in oranes partes per
unam: et ideo cessante illa parte et eius influentia,
perit ordo corporis essentialis, et ita anima separatur.</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>