-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
bb-l2d20a1q5.xml
91 lines (87 loc) · 10.7 KB
/
bb-l2d20a1q5.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>II, Distinctio 20, A. 1, Q. 5</title>
<author ref="#Bonaventure">Bonaventure</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>II, Distinctio 20, A. 1, Q. 5</title>
<date when="2018-03-24">March 24, 2018</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qb" n="Quaracchi1885">Quaracchi 1885, Volume 2</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2018-03-24" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="bb-l2d20a1q5">
<head xml:id="bb-l2d20a1q5-Hd1e99">II, Distinctio 20, A. 1, Q. 5</head>
<head xml:id="bb-l2d20a1q5-Hd1e102" type="question-title">Utrum quoties fuissent coniuncti, toties prolem genuissent.</head>
<p xml:id="bb-l2d20a1q5-d1e105">Quinto quaeritur, utrum in qualibet coniunctione viri et mulieris esset prolis generatio.</p>
<div xml:id="bb-l2d20a1q5-Dd1e108" type="rationes-principales">
<head xml:id="bb-l2d20a1q5-Hd1e110">Rationes principales</head>
<p xml:id="bb-l2d20a1q5-d1e113">Et quod sic, videtur.
1. Matrimonium pro tempore innocentiae erat solum in officium, non in remedium ; sed officium consistit in procreando prolem : ergo solum ad hoc erat. Si ergo vir et mulier non coniungebantur matrimonialiter nisi propter quod erat matrimonium, videtur quod nunquam coniuneti essent quin prolem generarent.</p>
<p xml:id="bb-l2d20a1q5-d1e116">2. Item, qui debitum petit in statu naturae lapsae praeter necessitatem prolis procreandae, peccat saltem venialiter : ergo ibi vir nunquam peteret debitum praeter necessitatem prolis procreandae, aut, si peteret, peccaret et caderet a statu innocentiae. Ergo, illo statu manente, nunquam cognosceret uxorem quin ex ea susciperet prolem, cum ibi actus non esset privatus debita intentione nec intentio debito fine ; privatio enim intentionis rectae non est sine culpa, privatio vero utilitatis intentae non est sine poena ; quorum neutrum erat in natura instituta.</p>
<p xml:id="bb-l2d20a1q5-d1e119">3. Item, numquam homo comedisset quin ex illa comestione sumsisset refectionem, nec unquam nutritiva in suo actu privata fuisset proprio effectu : ergo pari ratione generativa in suo actu nunquam caruisset debito fructu ; sed fructus eius est proles ; ergo etc.</p>
<p xml:id="bb-l2d20a1q5-d1e122">4. Item, nunquam homo seminasse terram quin ex ea collegisset fructum temporaneum ; sterilitas enim non fuit in terra nisi propter hominis culpam : ergo si venter mulieris ita erat alienus a sterilitate sicut terra tempore naturae institutae, ergo nunquam mulierem cognovisset quin ex ea debitum fructum sumsisset.</p>
<p xml:id="bb-l2d20a1q5-d1e126">1. Sed contra :
Vis nutritiva semen adminislrat generativae : ergo cum homo continue nutriretur, humor seminarius generativae continue administrabatur : ergo vel oportebat hominem extraordinarie pollui vei naturam gravari ex tentione seminis, vel aliquando mulierem cognoscere, quando non esset apta generare, utpote quando prolem haberet in ventre. Si ergo prima duo membra sunt inconvenientia, restat ergo tertium, scilicet quod uxorem aliquando cognovisset, quando prolem non generasset.</p>
<p xml:id="bb-l2d20a1q5-d1e129">2. Item sicut comedere est actus naturalis, ita et coire ; sed homo naturaliter appetit comedere, non solum in statu naturae lapsae, sed etiam institutae : ergo pari ratione naturaliter appetebat coire. Sed homo tempore naturae institutae debebat appetitui naturae satisfacere, cum natura esset ordinata et ordinate appeteret, alioquin poenam sentiret : ergo videtur quod, sive mulierposset concipere sive non, vir praeter necessitatem prolis generandae aliquando mulierem cognosceret.</p>
<p xml:id="bb-l2d20a1q5-d1e132">3. Item, ponatur quod Adam cognosceret uxorem suam praegnantem, quaero : aut peccaret aut non ? Si non, ergo non erat necesse quod in omni coitu generaret. Si sic, contra : Sanctius erat tunc matrimonium quam tempore naturae lapsae et aeque magnae vel maioris efficaciae ; sed nunc propter bonum matrimonii excusatur coitus a culpa, etiam quando nulla est prolis generandae necessitas :, ergo videtur quod multo fortius tunc.</p>
<p xml:id="bb-l2d20a1q5-d1e135">4. Item, non erat maior inordinatio in contactu illorum membrorum quam in admovendo manum ad os, sed manus admoveri potest ad os sine aliquo peccato, etiam praeter necessitatem : ergo videtur quod Adam potuit cognoscere uxorem suam absque peccato praeter necessitatem prolis generandae.</p>
</div>
<div xml:id="bb-l2d20a1q5-Dd1e139">
<head xml:id="bb-l2d20a1q5-Hd1e141">Conclusio</head>
<head xml:id="bb-l2d20a1q5-Hd1e144" type="question-title">In statu innocentiae et congruentia ordinis exigebat,
et perfectio virtutis sufficiebat, ut ex quolibet
actu, quo Adam cognovisset uxorem, proles susciperetur</head>
<p xml:id="bb-l2d20a1q5-d1e147">Respondeo : Dicendum quod vir in quolibet actu quo cognovisset uxorem, suscepisset ex ea prolem.
Et ratio huius est quia congruentia ordinis exigebat et perfectio virtutis ad hoc sufficiebat. Exigebat namque hoc congruentia duplicis ordinis, scilicet virtutis generativae ad rationem et utriusque ad suum finem. Vis enim generativa ordinem habebat ad rationem, ordinem, inquam, perfectae subiectionis : et ideo in actum non exibat nisi secundum quod ratio dictabat. Ratio autem recta et ordinata dictat nulla re esse utendum nisi ad id propter quod est ; et quia vis generativa data fuit homini ad prolis multiplicationem, ideo recta ratio nunquam dictaret et vis generativa nunquam exiret in actum nisi propter prolis generationem ; hoc enim congruentia ordinis exigebat.
Perfectio, etiam virtutis aderat, quae ad hoc sufficiebat. Quia enim vis generativa in viro ad generandum erat potens et sufficiens nec habebat impedimentum, similiter et in muliere pro suo loco et tempore ; ideo, cum ordinate cognosceret vir uxorem, semper ex ea prolem susciperet propter exigentiam duplicis ordinis et sufficientiam duplicis virtutis, scilicet generantis et concipientis, sicut praedictum est. Unde rationes hoc ostendentes concedendae sunt.</p>
</div>
<div xml:id="bb-l2d20a1q5-Dd1e152">
<head xml:id="bb-l2d20a1q5-Hd1e154">Ad rationes</head>
<p xml:id="bb-l2d20a1q5-d1e157">1. Ad illud ergo quod primo obicitur in contrarium, quod nutritiva semper deserviret generativae dicendum quod ita esset natura Adae ordinata ut nunquam de cibo sumeret nisi adeo temperate quod superfluitas tertiae digestionis, quae quidem dicitur semen, non esset sufficienter coadunata, quousque veniret hora debita generandi. Adam enim in statu innocentiae posse naturae suae cognovisset et sufficientiam alimenti et tempus et horam, quando generare debuisset ; et ita viveret modeste et sobrie quod nec ad superabundantiam nec ad indigentiam declinaret.</p>
<p xml:id="bb-l2d20a1q5-d1e160">2. Ad illud quod obicitur, quod naturaliter appeteret coire sicut comedere, dicendum quod non est simile, quia actus comestionis est ordinatus ad salutem individui, in quo continue fit deperditio ; actus, vero generationis ad conservationem speciei et multiplicationem similis - quod non oportet continue fieri, sed temporibus determinatis - et ideo non sic esset appetitus naturalis ad coitum sicut est ad cibum, nec ita continuus nec ita frequens. Si enim in viris castis etiam tempore naturae lapsae non sic est inclinatio ad coitum sicut ad cibum, multo minus nec in Adam erat. Quod autem ita intendatur appetitus vis generativae, hoc potius est corruptionis naturae quam institutionis primariae.</p>
<p xml:id="bb-l2d20a1q5-d1e163">3. Ad illud quod obicitur, quod, si cognosceret praegnantem, non peccaret, dicendum quod praegnans non potest cognosci sine deordinatione, vel quae sit vel quae videtur. Et quia in statu innocentiae deordinationem timere non poterat, quia non erat ibi titillatio nec pruritus, ideo, si tunc cognovisset, si sciret se inutiliter cognoscere, inordinatus fuisset, et ideo peccasset. Nec est simile quod inducit de matrimonio in statu naturae lapsae, quia nunc non solum est in officium procreamdae prolis, sed etiam in remedium vitandae fornicationis, sicut melius in quarto libro</p>
<p xml:id="bb-l2d20a1q5-d1e166">4. Ad illud quod obicitur, quod non esset ibi maior deordinatio quam in admovendo manum ad os, dicendum quod similitudo illa attenditur quantum ad hoc quod utrumque membrum rationi subiacebat et utrumque concupiscentiae pluritu et ardore carebat. In hoc tamen dissimilitudo est, quia magis oportebat actum illum ad finem debitum ordinare quam qualemcumque motum manus vel pedis, propter determinationem usus illorum membrorum ad procreationem prolis. Usus autem manus vel pedis non est ita determinatus, et ideo non oportet cum tanta deliberatione exerceri.</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>