-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
bb-l2d29a1q1.xml
105 lines (102 loc) · 14.2 KB
/
bb-l2d29a1q1.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 1</title>
<author ref="#Bonaventure">Bonaventure</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder, OCR correction</resp>
</respStmt>
<respStmt>
<name xml:id="GRPL">GRPL</name>
<resp>OCR correction</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 1</title>
<date when="2018-03-24">March 24, 2018</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qb" n="Quaracchi1885">Quaracchi 1885, Volume 2</witness>
<witness xml:id="H" n="harv265">Harvard, lat ms. 265</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2018-03-24" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="bb-l2d29a1q1">
<head xml:id="bb-l2d29a1q1-Hd1e108">Quaestio 1</head>
<head xml:id="bb-l2d29a1q1-Hd1e111" type="question-title">Utrum absque dono gratiae homo esset Deo acceptus in statu innocentiae</head>
<p xml:id="bb-l2d29a1q1-d1e114">Circa primum sic proceditur et quaeritur, utrum absque dono gratiae homo esset Deo acceptus in statu innocentiae.</p>
<div xml:id="bb-l2d29a1q1-Dd1e117" type="rationes-principales">
<head xml:id="bb-l2d29a1q1-Hd1e119">Rationes principales</head>
<p xml:id="bb-l2d29a1q1-d1e122">Et quod sic, videtur.
Genesis 1, 31: <quote xml:id="bb-l2d29a1q1-Qd1e124" source="http://scta.info/resource/gen1_31">Vidit Deus cuncta, quae fecerat, et erant valde bona</quote> ; sed summo bono non potest non complacere illud quod est valde bonum : si ergo homo inter ceteras creaturas inferiores principatum obtinebat, videtur quod ipse valde bonus erat ; et si hoc, ergo Deus illum acceptabat.</p>
<p xml:id="bb-l2d29a1q1-d1e128">Item, Sapientiae 11, 25 : <quote xml:id="bb-l2d29a1q1-Qd1e130" source="http://scta.info/resource/sap11_25">Diligis omnia, Domine, et nihil odisti eorum quae fecisti</quote> ; sed homo in statu innocentiae nihil habebat quod esset dignum odio, et totum quod habebat, a Deo factum erat : ergo Deus ipsum totaliter diligebat ; sed quod sic a Deo diligitur, ab eo acceptatur : ergo etc.</p>
<p xml:id="bb-l2d29a1q1-d1e134">Item, Proverbiorum 8, 17 : <quote xml:id="bb-l2d29a1q1-Qd1e136" source="http://scta.info/resource/prov8_17">Ego diligentes me diligo</quote> ; sed homo secundum statum naturae institutae diligebat Deum propter se et super omnia, quia rectus erat : ergo videtur quod etiam praeter omnem gratiam Deus eum amabat ; et si hoc, ergo Deo acceptus erat.</p>
<p xml:id="bb-l2d29a1q1-d1e140">Item, artifex creatus complacet sibi in opere suo et illud acceptat, quando ipsum fabricat ad voluntatem suam ; sed Deus, qui est summus artifex, hominem formaverat ad imaginem suam et optima ratione eum condiderat : ergo videtur quod ex naturalibus sibi datis homo Deo placebat.</p>
<p xml:id="bb-l2d29a1q1-d1e144">Item, nihil est quod plus faciat animam caram Deo et acceptam quam quod sit tota pulcra et nulla sit in ea macula ; sed anima Adae in statu innocentiae tota erat pulcra : et nulla erat in ea macula, quantum erat ex naturali conditione : ergo absque omni gratia superaddita Deo erat accepta.</p>
<p xml:id="bb-l2d29a1q1-d1e147">Item, aut Deus poterat facere aliquam creaturam ita bonam quod ex puris naturalibus sibi placeret aut non. Si non, videtur quod non esset omnipotens. Si sic, ergo non videtur quod ad hoc quod natura placeat Deo, necessarium sit superaddi donum gratiae. Si igitur homo perfecte conditus fuit secundum exigentiam status naturae, videtur quod Deo placebat absque omni dono gratiae superadditae.</p>
<p xml:id="bb-l2d29a1q1-d1e150">Sed contra :
Hebraeorum 11, 6 : <quote xml:id="bb-l2d29a1q1-Qd1e152" source="http://scta.info/resource/hebr11_6">Sine fide impossibile est placere Deo</quote> ; sed fides est donum superadditum naturae, secundum quod dicitur I ad Corinthios 12, 9 : ergo sine dono gratiae naturae superadditae nullus potest placere Deo.</p>
<p xml:id="bb-l2d29a1q1-d1e156">Item, Sapientiae 7, 28 : <quote xml:id="bb-l2d29a1q1-Qd1e158" source="http://scta.info/resource/sap7_28">Neminem diligit Deus, nisi illum qui cum sapientia inhabitat</quote>; sed sapientia est donum Dei naturae superadditum, secundum quod infra subiungitur 9, 10, capitulo : <quote xml:id="bb-l2d29a1q1-Qd1e161" source="http://scta.info/resource/sap9_10">Mitte illam de caelis sanctis tuis</quote> etc. : ergo absque dono gratiae naturae superadditae impossibile est Dei amicum esse.</p>
<p xml:id="bb-l2d29a1q1-d1e165">3. Item, <name ref="#Dionysius">Dionysius</name>, in libro De angelica hierarchia : <quote xml:id="bb-l2d29a1q1-Qd1e170">Lex divinitatis est inferiora per media, et media per superiora reducere</quote>. Sed media bona sunt potentiae naturales, bona maxima sunt gratia et virtutes, quibus non contingit male uti : ergo secundum rectum ordinem anima non potest ad Deum redire nec Deo placere nisi perficiatur per dona virtutum et gratiae.</p>
<p xml:id="bb-l2d29a1q1-d1e174">Item, nihil excellentius est secundum naturam in homine quam ipsa imago ; sed imago indifferens est ad acceptandum et non acceptandum : ergo ad hoc quod aliqua anima a Deo acceptetur, necesse est ultra naturalia esse aliquod donum naturae superadditum.</p>
<p xml:id="bb-l2d29a1q1-d1e178">Item, quotiescumque Deus animam acceptat, eam in coniugium sibi desponsat : unde et animam dicit sponsam suam in Cantico [4, 8] ; sed quantumcumque aliqua creatura sit excellens, semper in infinitum est Deo inferior : ergo nunquam digna est in coniugium assumi, nisi Deus ex mera liberalitate condescendat ; et hoc est praestare gratiam : ergo etc.</p>
<p xml:id="bb-l2d29a1q1-d1e181">Item, cum Deus hominem acceptat, filium suum reputat, secundum quod dicitur Ioannis 1, 12 : <quote xml:id="bb-l2d29a1q1-Qd1e183" source="http://scta.info/resource/io1_12">Dedit eis potestatem filios Dei fieri</quote>. Sed creatura, quantumcumque sit nobilis, semper est Dei serva ; sed servus non potest adoptari in filium quin fiat ei gratia : ergo impossibile est quod aliqua creatura acceptetur a Deo sine munere gratiae superadditae.</p>
</div>
<div xml:id="bb-l2d29a1q1-Dd1e188">
<head xml:id="bb-l2d29a1q1-Hd1e190">Conclusio</head>
<head xml:id="bb-l2d29a1q1-Hd1e193" type="question-title">Homo in statu innocentiae ad hoc, ut consecretur in
templum Dei, adoptetur in filium, assumatur
in coniugium, indiguit gratia gratum faciente.</head>
<p xml:id="bb-l2d29a1q1-d1e196">Respondeo : Ad praedictorum intelligentiam est notandum quod dupliciter contingit dicere aliquid acceptari a Deo : uno modo quadgm acceptatione generali, ut idem sit acceptare aliquid quod reputare bonum et in bono conservare ; et hac acceptatione non tantum acceptatur creatura rationalis, sed etiam omne opus Dei. Est etiam alia acceptatio specialis, qua dicitur Deus acceptare illud quod dignum reputatur aeterna beatitudine ; et tali acceptatione non acceptat Deus nisi creaturam rationalem ; illa enim sola est quae eius capax est et particeps esse potest. Hanc autem creaturam rationalem tunc acceptat, cum consecrat in templum et adoptat in filium et assumit in coniugium. Nam animae sanctae, quae Deo placent, et dicuntur templum Dei et dicuntur filiae Dei et dicuntur sponsae Dei, secundum quod colligitur ex Novo et Veteri Testamento.</p>
<p xml:id="bb-l2d29a1q1-d1e199">Primum genus acceptationis non requirit superaddi donum gratiae ultra ea quae sunt de conditione naturae. Secundum vero genus acceptationis non potest non esse gratuitum, tum propter gratuitam Dei condescensionem, tum propter creaturae exaltationem ultra terminos sive status naturae.
Gratuita namque condescensio in huiusmodi acceptatione necessario requiritur. Quod enim Deus immensus habitare velit in anima ut in templo, quod iterum velit servum reputare pro filio, quod ancillam suam assumere velit in coniugium, hoc nemo dubitat esse merae gratiae et condescensionis liberalissimae.
Creaturae etiam sublimatio in tali acceptatione ultra statum naturae reperitur. Quod enim creatura consecretur in templum, adoptetur in filium, assumatur in coniugium, hoc est supra naturale complementum omnis creaturae ; et ideo nec consecratio nec adoptatio nec unio animae ad Deum fit per aliquam proprietatem naturae, sed per aliquod donum gratiae superadditum, quod animam consecret, ut sit templum ; assimilet, ut sit Dei filia ; quod faciem animae decoret, ut apta sit esse Dei sponsa. Haec autem omnia facit gratia gratum faciens, cui est adeo iuncta sanctitas ut nullo modo possit inquinari ; adeo iuncta Dei conformitas ut nullo modo possit Deo dissimilis fieri ; adeo iuncta spiritualis venustas ut nullo modo possit deformari ; et ideo reddit animam Deo acceptam. Et est ratio acceptandi secundum illas tres proprietates praedictas, quae quidem conveniunt ei non secundum tropum aut transumtionem, sed secundum veritatem aut proprietatem.
Et sic patet quod homo in statu innocentiae gratia gratum faciente indiguit ad hoc ut Deo placeret. Et haec necessitas sumta est exparte modi acceptandi.</p>
<p xml:id="bb-l2d29a1q1-d1e202">Posset nihilominus et alia sumi ratio ex parte acceptantis. Deus enim, quia omnia fecit in gloriam suam et nullius indiget, potissime requirit a creatura rationali honorem. Et quia honorem Deo exhibemus quando in ipsum omnia referimus tamquam in omnium auctorem et finem, non decrevit Deus hominem perducere ad perfectionem gloriae per aliquid qubd ortum haberet ex principiis naturae, sed per mutius additum naturalibus, ut ex hoc homo Deo magis gratus existeret et totius salutis suae opus Deo attribueret.
Et sic patet quod nemo potest acceptari a Deo absque munere gratiae superadditae : naturae ; et concedendae sunt rationes ad hoc inductae.</p>
</div>
<div xml:id="bb-l2d29a1q1-Dd1e207">
<head xml:id="bb-l2d29a1q1-Hd1e209">Ad rationes</head>
<p xml:id="bb-l2d29a1q1-d1e212">1-2. Ad rationes ad oppositum planum est respondere ex his quae dicta sunt. Nam duae primae auctoritates intelliguntur de acceptatione et dilectione secundum generalem modum. Nos autem loquimur hic de acceptatione secundum modum specialem, quo Deus acceptat ipsam animam, ut reputet eam dignam aeterna gloria.</p>
<p xml:id="bb-l2d29a1q1-d1e215">3. Ad illud quod obicitur : Ego diligentes me diligo, dicendum quod illud intelligitur de dilectione caritatis, quae non est absque gratia ; et haec plurimum differt a dilectione naturali, qua homo diligebat Deum propter se et super omnia, sicut ostensum est supra, distinctione tertia.</p>
<p xml:id="bb-l2d29a1q1-d1e218">4. Ad illud quod obicitur, quod artifex creatus complacet sibi in opere suo, dicendum quod istud est verum de illa generali acceptatione et complacentia, qua aliquis reputat aliquid esse bonum ; sed de illa acceptatione, qua aliquis sic acceptat aliquid ut reputet se illi obligatum ad retribuendum aliquid magnum, non habet veritatem. Hanc enim solum contingit reperire circa opus divinum, quod habet liberum arbitrium, et circa quod nata est laus et vituperium.</p>
<p xml:id="bb-l2d29a1q1-d1e221">5. Ad illud quod obicitur, quod natura instituta absque omni gratia esset tota pulcra et sine macula, dicendum quod, etsi esset sine macula, non tamen esset tota pulcra ea pulcritudine quae est a gratia. Pulcritudo enim gratiae est sancti amoris conciliativa, secundum quod dicit Glossa super illud Psalmi [103, 15] : <quote xml:id="bb-l2d29a1q1-Qd1e223" source="http://scta.info/resource/ps103_15">Ut exhilaret faciem in oleo</quote>, Glossa : <quote xml:id="bb-l2d29a1q1-Qd1e226">Gratia est quidam nitor animae ad conciliandum sanctum amorem</quote>.</p>
<p xml:id="bb-l2d29a1q1-d1e231">6. Ad illud quod obicitur, utrum Deus posset talem naturam facere quae esset ei accepta absque munere gratiae, dicentium quod, etsi ipse posset omnia tamquam omnipotens, natura tamen non esset capax ; unde impossibilitas venit ex parte creaturae. Si enim hoc faceret, nihil aliud esset facere quam quod faceret donum gratiae esse donum naturae et gratiam esse naturam. Hoc autem impossibile est, cum donum gratiae sit ultra terminos naturae. Unde sicut impossibile est quod homo fiat a Deo beatus per naturam, quamvis possit creari beatus, quia beatitudo consistit in bono quod est supra omnem naturam, sic etiam intelligendum est et in gratia.
Praeterea, esto quod posset facere, non tamen decrevit, quia non decuit. Et ratio huius dicta est, videlicet ut ex hoc divina servetur gloria, in cuius praeiudicium Deus neminem acceptat ; conservetur etiam nihilominus ipsa gratia, quae nullo modo potest nec debet esse ingrata ; et ideo sic debet dari, ut reputetur esse gratis data.</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>