-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
bb-l2d29a2q1.xml
97 lines (93 loc) · 11.9 KB
/
bb-l2d29a2q1.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 1</title>
<author ref="#Bonaventure">Bonaventure</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder, OCR correction</resp>
</respStmt>
<respStmt>
<name xml:id="GRPL">GRPL</name>
<resp>OCR correction</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 1</title>
<date when="2018-03-24">March 24, 2018</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qb" n="Quaracchi1885">Quaracchi 1885, Volume 2</witness><witness xml:id="H" n="harv265">Harvard, lat ms. 265</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2018-03-24" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="bb-l2d29a2q1">
<head xml:id="bb-l2d29a2q1-Hd1e108">Quaestio 1</head>
<head xml:id="bb-l2d29a2q1-Hd1e111" type="question-title">Utrum homo ante lapsum habuerit gratiam.</head>
<p xml:id="bb-l2d29a2q1-d1e114">Circa primum sic proceditur et quaeritur, utrum homo ante lapsum habuerit gratiam.</p>
<div xml:id="bb-l2d29a2q1-Dd1e117" type="rationes-principales">
<head xml:id="bb-l2d29a2q1-Hd1e119">Rationes principales</head>
<p xml:id="bb-l2d29a2q1-d1e122">Et quod sic, videtur. Lucae 10, 30 : <quote xml:id="bb-l2d29a2q1-Qd1e124" source="http://scta.info/resource/lc10_30">Qui etiam exspoliaverunt eum et plagis impositis</quote> etc. ; et exponunt Sancti et Glossa quod <quote xml:id="bb-l2d29a2q1-Qd1e127">exspoliaverunt eum gratuitis et vulneraverunt in naturalibus</quote>. Ergo, si hoc intelligitur in primo homine, primus homo non tantum habuit naturalia, sed etiam gratuita ante peccatum.</p>
<p xml:id="bb-l2d29a2q1-d1e130">Item, <name ref="#Bernard">Bernardus</name> : <quote xml:id="bb-l2d29a2q1-Qd1e135">Cum videret patrem nostrum omnium hominum aemulus caritate circumdatum et omni virtute vestitum, et hoc accepisse terrenum hominem quod ipse per superbiam amisit, invidit insatiabilis homicida</quote>. Ex hoc igitur patet quod primus homo et caritatem habebat et omnem virtutem.</p>
<p xml:id="bb-l2d29a2q1-d1e139">Item, Adam post soporem prophetavit, sicut innuitur in textu Genesis [2, 23-24] et in Glossis ; hoc autem non fuit nisi quia introductus fuit in illo sopore in secretum caelestis curiae, sicut plures dicunt auctoritates ; sed nullum decebat illuc introduci qui non haberet gratiam gratum facientem : ergo etc.</p>
<p xml:id="bb-l2d29a2q1-d1e142">Item, a Deo recepit mandatum disciplinae ; sed, si illud mandatum servasset absque gratia, nihil meruisset ; si igitur illud mandatum datum est sibi in meritum obedientiae, videtur quod Deus non dederit sibi in praeceptum praeter gratiae adiutorium, alioquin dedisset in malum ; quod nullo modo decet facere Deum.</p>
<p xml:id="bb-l2d29a2q1-d1e146">Item, peccatum Adae arguitur fuisse maximae ingratitudinis ; sed nullum donum in via est maius gratia gratum faciente : ergo, si maior ingratitudo fuit in peccato Adae quam in peccato aliorum posterorum, et posteri eius post acceptum donum gratiae Deum offendunt, videtur quod ipse ante peccatum habuerit donum gratiae gratum facientis.</p>
<p xml:id="bb-l2d29a2q1-d1e149">Sed contra : Deus sciebat ipsum statim esse lapsurum : ergo sciebat quod illud gratiae donum in nullo esset sibi utile, sed potius esset sibi in nocumentum. Si igitur sapiens artifex non debet aliquid frustra facere vel etiam quod vertatur in operis sui damnum et nocumentum, videtur quod non dederit illi gratiam.</p>
<p xml:id="bb-l2d29a2q1-d1e152">Item, Adam, quia iustitiam originalem habuit, quando peccavit, et voluntarie perdidit, nunquam eam recuperavit : ergo pari ratione, si habuisset donum gratiae gratum facientis, nec ipse nec aliquis posterorum eius gratiam recuperasset. Si igitur ipse gratiam gratum facientem recuperavit, videtur quod ante lapsum eam non habuerit.</p>
<p xml:id="bb-l2d29a2q1-d1e155">3. Item, Adam habebat optima naturalia et nullam habebat pronitatem ad malum nec difficultatem ad bonum : ergo, si caritatem et gratiam habuisset, totaliter Deo adhaesisset : ergo nunquam in peccatum cecidisset. Sed constat quod cecidit : ergo gratiam ante lapsum non habuit.</p>
<p xml:id="bb-l2d29a2q1-d1e158">Item, Lucifer non habuit gratiam gratum facientem, sicut probatum fuit supra . Si ergo Adam gratiam gratum facientem habuit et ab illa cecidit, ergo de altiori gradu cecidit quam angelus : ergo videtur quod peccatum eius fuit incurabilius quam peccatum angelicum. Si igitur hoc constat esse falsum, Adam ante peccatum non habuit gratiae donum.</p>
<p xml:id="bb-l2d29a2q1-d1e161">Item, prius debet aliquis probari quam in amicum assumi ; hoc non solum verum est in amicitia humana, verum etiam in amicitia divina. Unde dicitur Iudith 8, 28 : <quote xml:id="bb-l2d29a2q1-Qd1e163">Abraham, pater noster, tentatus est, et per multas tribulationes probatus, Dei amicus effectus est</quote>. Si igitur nullus habet Dei gratiam quin habeat Dei amicitiam, videtur quod ante tentationem Adam non habuerit gratiam ; sed statim post tentationem peccavit : ergo non habuit gratiam, ante lapsum.</p>
</div>
<div xml:id="bb-l2d29a2q1-Dd1e169">
<head xml:id="bb-l2d29a2q1-Hd1e171">Conclusio</head>
<head xml:id="bb-l2d29a2q1-Hd1e174" type="question-title">Adam ante lapsum gratiam gratum facientem habuit</head>
<p xml:id="bb-l2d29a2q1-d1e177">Respondeo : Ad praedictorum intelligentiam est notandum quod circa hoc duplex consuevit esse opinio.
Quidam enim dicere voluerunt quod Adam non habuit gratiam gratum facientem, pro eo quod non videtur credibile quod lapsus esset, si tale adiutorium habuisset. Ad auctoritates autem et rationes respondent dicentes quod Adam habuit multas gratias gratis datas et naturam habuit valde bonam. Et propterea Sancti videntur aliquando dicere ipsum habuisse gratuita ante lapsum, non quia habuit donum gratiae gratum facientis, sed donum gratiae gratis datae, et per illud poterat tentationi resistere et ad gratiam gratum facientem se ipsum disponere.</p>
<p xml:id="bb-l2d29a2q1-d1e180">Sed quoniam auctoritates Sanctorum expresse videntur dicere de gratia gratum faciente, sicut patet in illis quas <name ref="#Lombard">Magister</name> adducit in littera, et huic etiam consonare videtur Scripturae auctoritas et rationis probabilitas, ideo est alia opinio communior et verior et probabilior, quam etiam <name ref="#Lombard">Magister</name> sustinet in littera, scilicet quod Adam ante lapsum gratiam gratum facientem habuit, per quam non solum malo resistere, sed etiam in bono proficere potuit ; et illa gratia adiutus ita bene meruisset mandatum Domini observando sicut demeruit transgrediendo.
Hanc igitur opinionem sustinendo concedere possumus rationes quae ad primam partem inducuntur.
</p>
</div>
<div xml:id="bb-l2d29a2q1-Dd1e191">
<head xml:id="bb-l2d29a2q1-Hd1e193">Ad rationes</head>
<p xml:id="bb-l2d29a2q1-d1e196">Ad illud autem quod obicitur in contrarium, quod Deus sciebat statim ipsum esse lapsurum, dicendum quod propter hoc non debuit dimittere donum gratiae sibi dare, duplici ratione : primum quidem, quia simul cum hoc praesciebat quod bonum debebat de lapsu eius elicere ; secundo vero, quia Deus in conferendo gratiam non attendit futura peccata, sed idoneitatem praesentem ad gratiam, sicut patet, cum confert gratiam in tempore praescitis et eis quos ab aeterno reprobavit ; et in utroque eorum commendatur Dei largitas et sapientia ; et arguitur hominis ingratitudo et iniustitia in hoc quod a tam benefico et tam benigno se avertit sine causa.</p>
<p xml:id="bb-l2d29a2q1-d1e199">Ad illud quod obicitur, quod non potuit recuperare originalem iustitiam, quam habuit quando peccavit, dicendum quod non est tota ratio, scilicet quod voluntarie amisit iustitiam illam, sed simul cum hoc facit quia iustitia originalis non tantum respiciebat voluntatem deliberativam, sed etiam respiciebat ipsam naturam institutam ; gratia autem respicit ipsam voluntatem liberam ut est libera. Et quoniam voluntas de facili vertitur et revertitur, natura autem, cum corrupta est, non sic de facili relevatur, hinc est quod magis potest recuperari gratia quam prima iustitia, quamvis utraque fuerit per peccatum amissa.
Est etiam alia ratio quare non recuperatur originalis iustitia ; sed haec manifestabitur infra, cum agetur de originali peccato.</p>
<p xml:id="bb-l2d29a2q1-d1e202">3. Ad illud quod obicitur, quodsi Adam habuisset gratiam, quod inseparabiliter Deo adhaesisset, dicendum quod hoc non oportet, quia liberum arbitrium, habens gratiam, moveri potest praeter gratiae inclinationem et frequenter movetur, nihil considerans de eo ad quod movet gratia. Unde frequenter contingit quod homo magnae caritatis inordinate afficitur, pro eo quod non semper actualiter fertur in illud summum bonum, circa quod habet immensum desiderium ; sic intelligendum est accidisse ipsi Adae. Quis enim est homo habens caritatem, qui peccaret, si Deum prae oculis semper haberet et actu consideraret, quantum Deus amabilis est et quantum nefas est ipsum offendere ?</p>
<p xml:id="bb-l2d29a2q1-d1e205">4. Ad illud quod obicitur, quod Lucifer non habuit gratiam gratum facientem, dicendum quod verum est. Ex hoc tamen non sequitur quod homo peccaverit maiori ingratitudine, pro eo quod Lucifer proximior erat statui gloriae ; simul enim recepisset gratiam et gloriam. Homo vero sic conditus fuit ut longe ante gloriam haberet gratiam ; et ideo positus est in terra quasi longe a caelo distans, ac per hoc in transgrediendo nec adeo cecidit de alto, ut Lucifer, nec adeo fuit ingratus nec adeo per peccatum depravatus.</p>
<p xml:id="bb-l2d29a2q1-d1e209">5. Ad illud quod obicitur, quod prius debet homo tentari quam in amicum assumi, dicendum quod illud intelligitur de illa amicitia quae facit hominem Deo privatum et familiarem, per quem modum dicit ipse Dominus Apostolis, Ioannis 15, 15 : <quote xml:id="bb-l2d29a2q1-Qd1e211" source="http://scta.info/resource/io15_15">Vos autem dixi amicos</quote> etc. De amicitia autem large dicta hoc non potest intelligi apud Deum, licet posset intelligi de amicitia apud homines, pro eo quod, nisi Deus gratiam daret, in probando potius reprobaret quam approbaret. Non enim habemus unde possimuis approbari a Deo nisi per eius donum ; non sic autem est de homine respectu hominis ; et sic patet illud.</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>