-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-du87us_jsnvu6-d1e1005.xml
221 lines (221 loc) · 14.9 KB
/
cod-du87us_jsnvu6-d1e1005.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 3</title>
<author ref="#Durandus">Durandus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 3</title>
<date when="2023-08-20">August 20, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="L" n="cod-du87us">Lyon 1563</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-08-20" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#L" n="47-v"/>
<cb ed="#L" n="b"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="jsnvu6-d1e1005"><!-- l1d17q3 -->
<head xml:id="jsnvu6-d1e1005-Hd1e101">Quaestio 3</head>
<head xml:id="jsnvu6-d1e1005-Hd1e103" type="question-title">Utrum caritas detur secundum proportionem naturalium</head>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1005-d1e106">
<lb ed="#L" n="114"/>QUAESTIO TERTIA
<lb ed="#L" n="115"/>Vtrum gratia vel charitas detur
secun<lb ed="#L" n="116" break="no"/>dum proportionem naturalium.
<lb ed="#L" n="117"/>Th. L. 2. 4112. art. 4. & 11.4. 24. art. 3.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1005-d1e117">
<lb ed="#L" n="118"/>I30 quae sit necessitas ponendi charitatem habitum
<lb ed="#L" n="119"/>creatum: consequenter quaeritur vtrum ipsa
de<lb ed="#L" n="120" break="no"/>tur secundum proportionem naturalium &
argui<lb ed="#L" n="121" break="no"/>tur quod sic, quia sicut se habet gratia ad gloriam,
<lb ed="#L" n="122"/>sic videtur se habere natura ad gratiam, sed
glo<lb ed="#L" n="123" break="no"/>ria datur secundum modum & proportionem gratiae, ergo gratia
<lb ed="#L" n="124"/>vel charitas datur secundum modum & proportionem naturae.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1005-d1e135">
<lb ed="#L" n="125"/>
<!--2--> IN CONTRARIVM est, quia angelica natura
al<lb ed="#L" n="126" break="no"/>tior est quam humana, sed aliqui homines secundum gradum
<lb ed="#L" n="127"/>gratiae sublimius ascendunt quam angeli, cum secundu Greg.
<lb ed="#L" n="128"/>ad singulos ordines angelorum aliqui homines assumuntur,
er<lb ed="#L" n="129" break="no"/>go gratia non datur secundum modum naturae.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1005-d1e152">
<lb ed="#L" n="130"/>
<!--3--> RESPONSIO. circa quaestionem istam sic
procede<lb ed="#L" n="131" break="no"/>tur, primo ponetur veritas quaestionis Secundo ponetur
quae<lb ed="#L" n="132" break="no"/>dam difficultas incidens circa veritateni. Tertio respondebitur
<lb ed="#L" n="133"/>ad istam difficultatem.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1005-d1e165">
<lb ed="#L" n="134"/>QVANTVM ad primum sciendum est quod
mensur<lb ed="#L" n="135" break="no"/>charitatis consideranda est ex duobus: omnis enim effectus depen
<lb ed="#L" n="136"/>dens ex pluribus causis mensuratur ab illis, quia ab eodem
ha<lb ed="#L" n="137" break="no"/>bet vnunquodque esse & esse limitatum, & esse mensuratu.
Cha<lb ed="#L" n="138" break="no"/>ritas autem dependet ex duobus, scilicet ex Deo influente, &
sub<lb ed="#L" n="139" break="no"/>jecto recipiente: quare mensura charitatis pensanda est ex his
<lb ed="#L" n="140"/>duobus: Contingit enim charitatem inaequaliter dari duplicite
<lb ed="#L" n="141"/>vno modo ex parte Dei charitatem influentis (supposita aequali
<lb ed="#L" n="142"/>dispositione subiecti recipientis (Sicut enim Deus ex
beneplaci<lb ed="#L" n="143" break="no"/>to suo sanctificat vnum in vtero, & alium non sanctificat, nec ex
par<lb ed="#L" n="144" break="no"/>te subiectorum est aliqua dispositionis diuersitas. Similiter ex
so<lb ed="#L" n="145" break="no"/>lo beneplacito inter sanctificatos vnum plus sanctificat, & alium
<lb ed="#L" n="146"/>minus, concedendo vni maiorem gratiam vel charitatem quam
<lb ed="#L" n="147"/>alij, puta Mariae quam Hieremiae, nec in hoc iniustum aliquid
<lb ed="#L" n="148"/>facit, quando sic facit, gratuito facit: Et ideo licet ei quod vult
<lb ed="#L" n="149"/>facere, nec est qui rationabiliter ei dicere possit cur ita facit?
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1005-d1e202">
<lb ed="#L" n="150"/>
<!--5--> Alio modo contingit charitatem inaequaliter dari propter ina
<lb ed="#L" n="151"/>qualitatem quae est ex parte recipientis: Haec autem inaequalitas potes
<lb ed="#L" n="152"/>attendi vel quo ad naturam subiecti, vel quo ad dispositionem eius
<lb ed="#L" n="153"/>Si attendatur quo ad naturam subiecti sic non datur charitas
secun<lb ed="#L" n="154" break="no"/>dum proportionem naturalium, alioquin in homine & in
angel<lb ed="#L" n="155" break="no"/>non posset esse par gratia, nec in pluribus hominibus dispar
<lb ed="#L" n="156"/>Cuius ratio est, quia voluntas est subiectum receptiuum charitati:
po<lb ed="#L" n="157" break="no"/>tentia autem voluntatis secundum se est aequalis gradus in omnibus
ho<lb ed="#L" n="158" break="no"/>minibus inter se, & inferioris gradus quam in angelis, ergo si
se<lb ed="#L" n="159" break="no"/>cundum proportionem naturae volentis nude daretur gratia, vel cha
<lb ed="#L" n="160"/>ritas, tuc in omnibus hominibus inter se esset aequalis: quae
ta<lb ed="#L" n="161" break="no"/>men esset minor quam in angelis. Hoc autem est falsum, ergo &c
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1005-d1e233">
<lb ed="#L" n="162"/>
<!--6--> ALIO modo attenditur inaequalitas ex parte subiecti quo
<lb ed="#L" n="163"/>ad dispositionem subiecti per quam homo reddit se aliqualiter
<!--00161.xml-->
<pb ed="#L" n="48-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>dignum charitate saltem de congruo, & haec dispositio est
co<lb ed="#L" n="2" break="no"/>natus ad bonum qui requiritur in omnibus aduitis; quia secur
<lb ed="#L" n="3"/>dum Aug. qui creauit te sine te, non iustificabit te sine te (id es
<lb ed="#L" n="4"/>nisi te cooperante per detestationem mali & conatum ad bonum
<lb ed="#L" n="5"/>& de isto conatu est tota difficultas: vtrum secundum maio
<lb ed="#L" n="6"/>rem conatum vel minorem detur maior vel minor charitas
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1005-d1e262">
<lb ed="#L" n="7"/>
<!--7--> Et dicendum quod conatus potest dici maior dupliciter. vnt
<lb ed="#L" n="8"/>modo propter difficultatem: Alio modo propter intensionem
<lb ed="#L" n="9"/>Si dicatur maior propter intensionem, quia ille intensiore
amo<lb ed="#L" n="10" break="no"/>re fertur in Deum, & intensiori detestatione in peccatum quam vnus
<lb ed="#L" n="11"/>alius: Sic dico quod infallibiliter secundum proportionem conatur
<lb ed="#L" n="12"/>datur charitas: Cuius ratio est, quia immediata dispositio
vo<lb ed="#L" n="13" break="no"/>luntatis ad recipiendum charitatem est amor boni, & detesta
<lb ed="#L" n="14"/>rio mali. voluntas ergo illa plus disponitur in qua actus illi ma
<lb ed="#L" n="15"/>gis intenduntur. Sed voluntas magis disposita recipit
perfectio<lb ed="#L" n="16" break="no"/>rem charitatem quantum est ex parte sui, sicut omne subiecti
<lb ed="#L" n="17"/>magis dispositum recipit perfectius impressionem agentis,
er<lb ed="#L" n="18" break="no"/>go secundum intensionem conatus est intentio charitatis.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1005-d1e293">
<lb ed="#L" n="19"/>
<!--8--> Si vero conatus dicatur maior propter difficultatem, si secum
<lb ed="#L" n="20"/>dum conatum non semper datur maior charitas, datur tamen
<lb ed="#L" n="21"/>quandoque. Primum patet sic. aequalis charitas datur secundum
<lb ed="#L" n="22"/>aequalis conatus intensionem, sed conatus difficilior non sempe
<lb ed="#L" n="23"/>est intensior, ergo secundum gradus conatus in difficultate non
<lb ed="#L" n="24"/>est grads charitatis. maior prius probata est, minor probatur
<lb ed="#L" n="25"/>quia mala dispositio in naturalibus, vel mala consuetudo in no
<lb ed="#L" n="26"/>ribus facit quod ad aeque diligendum Deum, & odiendum
pecca<lb ed="#L" n="27" break="no"/>tum sicut alius Deum diligit qui est in naturalibus melius
dispo<lb ed="#L" n="28" break="no"/>situs, nec est a Deo deprauatus moribus requiratur maior
co<lb ed="#L" n="29" break="no"/>natus quo ad difficultatem. Et ideo secundum gradum conatus in
<lb ed="#L" n="30"/>difficultate non est semper gradus in intensione actus, nec pe
<lb ed="#L" n="31"/>consequens in charitate. Est tamen quandoque, scilicet quando
<lb ed="#L" n="32"/>caetera omnino sunt paria. Tunc enim non videtur conatus dif
<lb ed="#L" n="33"/>ficilior in vno quam in alio, nisi quia actus ad quem conatus est
per<lb ed="#L" n="34" break="no"/>fectior. Ille autem conatus creditur fuisse in angelis secundum pro
<lb ed="#L" n="35"/>portionem suae naturae, ita quod angelus bonus qui meliora
na<lb ed="#L" n="36" break="no"/>turalia habuit: habuit intentiorem conatum (quia in eis non est
<lb ed="#L" n="37"/>appetitus sensitiuus retrahens voluntatem a bono rationis, sicu
<lb ed="#L" n="38"/>est in hominibus in quibus caro concupiscit aduersus spiritum
<lb ed="#L" n="39"/>propter quod conatus angelorum creditur fuisse secundum totam
<lb ed="#L" n="40"/>possibilitatem naturae vniuscuiusque quae nullum habuit retracti.
<lb ed="#L" n="41"/>uum. Et ideo receperunt gratiam vel charitatem secundum
propor<lb ed="#L" n="42" break="no"/>tionem naturae suae & hoc si eam meruerunt, quia forte eam
ha<lb ed="#L" n="43" break="no"/>buerunt in sua creatione ante omne meritum, vt videbitur in
<lb ed="#L" n="44"/>2. lib. in hominibus autem appetitus sensitiuus retrahit
volunta<lb ed="#L" n="45" break="no"/>tem a bono, & quandoque impedit in quibusdam magis, in
qui<lb ed="#L" n="46" break="no"/>busdam minus, secundum aliam & aliam corporis dispositionem:
<lb ed="#L" n="47"/>Et ideo per aequalem conatum in difficultate non disponuntur
<lb ed="#L" n="48"/>omnes aequaliter: sed qui habet meliora naturalia si aequaliter
<lb ed="#L" n="49"/>conetur cum illo qui habet peiora naturalia, melius
disponi<lb ed="#L" n="50" break="no"/>tur & plus recipit de charitate. quandoque aut ille qui habe
<lb ed="#L" n="51"/>meliora naturalia minus notabiliter conatur, & ille qui habet
<lb ed="#L" n="52"/>peiora plus & tunc est econuerso, sicut patet in hoc exemplo.
<lb ed="#L" n="53"/>fortis enim plus potest portare quam debilis si aequaliter
con<lb ed="#L" n="54" break="no"/>tur, sed debilis tantum potest conari, & fortis ita parum quod
<lb ed="#L" n="55"/>plus portabit debilis quam fortis, & sic patet primum.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1005-d1e379">
<lb ed="#L" n="56"/>
<!--9--> QUANTVM ad secundum sciendum est quod ex
di<lb ed="#L" n="57" break="no"/>ctis videtur sequi quod homo non possit alicui Angelo
adae<lb ed="#L" n="58" break="no"/>quari in charitate, quia Angelus in sua conuersione, vt
suppo<lb ed="#L" n="59" break="no"/>situm est, vsus est naturalibus suis secundum omnem conatum
<lb ed="#L" n="60"/>suae naturae possibilem, sed homo quantumcunque etiam
bo<lb ed="#L" n="61" break="no"/>na naturalia habeat non potest aequari Angelo, ergo nec
cona<lb ed="#L" n="62" break="no"/>tus hominis quantumcunque bona naturalia habentis potest
<lb ed="#L" n="63"/>aequari conatui Angeli, sed secundum conatum datur, ergo &c
<lb ed="#L" n="64"/>Dicendum ad hoc quod augmentum bene procederet si dispe
<lb ed="#L" n="65"/>sitio hominis ad gratiam & ad augmentum gratiae esset per
<lb ed="#L" n="66"/>vnicum actum sicut fuit in Angelis, quia nunquam conatu:
<lb ed="#L" n="67"/>vnius hominis potest attingere ad conatum Angeli. Sed quia
<lb ed="#L" n="68"/>"homo non vnico actu disponitur ad gratiam habendam, sed
<lb ed="#L" n="69"/>pluribus, & post gratiam habitam conatur pluribus actibus ad
<lb ed="#L" n="70"/>acquirendum augmentum gratiae, ideo potest attingere ad tantam
<lb ed="#L" n="71"/>vel maiorem gratiam quam Angelus qui vnico conatu fuit dispositus
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1005-d1e418">
<lb ed="#L" n="72"/>
<!--10--> Ad argumentum in oppositum dicendum quod non est
<lb ed="#L" n="73"/>simile de gratia respectu gloriae & de natura respectu
charita<lb ed="#L" n="74" break="no"/>tis & gratuae, quia gratia est immediata dispositio ad gloriam
<lb ed="#L" n="75"/>sed natura non disponitur ad gratiam nisi mediante conatu
<lb ed="#L" n="76"/>qui non est semper secundum proportionem naturae, vt decla
<lb ed="#L" n="77"/>tatum est. Ad aliud patet solutio.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>