-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-du87us_jsnvu6-d1e1083.xml
443 lines (443 loc) · 31.7 KB
/
cod-du87us_jsnvu6-d1e1083.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 10</title>
<author ref="#Durandus">Durandus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 10</title>
<date when="2023-08-20">August 20, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="L" n="cod-du87us">Lyon 1563</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-08-20" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#L" n="52-v"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="jsnvu6-d1e1083"><!-- l1d17q10 -->
<head xml:id="jsnvu6-d1e1083-Hd1e101">Quaestio 10</head>
<head xml:id="jsnvu6-d1e1083-Hd1e103" type="question-title">Utrum caritas possit diminui</head>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1083-d1e106">
<lb ed="#L" n="12"/>QUAESTIO DECIMA.
<lb ed="#L" n="13"/>Vtrum charitas possit diminuit.
<lb ed="#L" n="14"/>Tho. 12. q. 24. art. 10. de Palnde In. 3. d. 28. 4.3
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1083-d1e115">
<lb ed="#L" n="15"/>OS LQVAM quaesitum est de necessitate
cha<lb ed="#L" n="16" break="no"/>ritatis & de eius augmento, hic quaeritur de eiu
<lb ed="#L" n="17"/>diminutione. Et arguitur quod possit diminu
<lb ed="#L" n="18"/>quia formae naturales quae possunt intendi possum
<lb ed="#L" n="19"/>remitti, ergo similiter est in habitibus infusis: sed
<lb ed="#L" n="20"/>charitas quae est habitus infusus potest intendit, ergo potes
<lb ed="#L" n="21"/>remitti.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1083-d1e133">
<lb ed="#L" n="22"/>
<!--2--> Item illa quae sunt eiusdem rationis in essendo sunt eiusden
<lb ed="#L" n="23"/>efficaciae in agendo licet proportionabiliter, ita quod illud quod
<lb ed="#L" n="24"/>natum est corrumpi a maiori saltem natum est diminui a mino
<lb ed="#L" n="25"/>ri, sed cupiditas maior & ninor sunt eiusdem rationis cum ex
<lb ed="#L" n="26"/>eodem procedant, cum ergo maior cupiditas quae in peccate
<lb ed="#L" n="27"/>mortali charitatem omnino corrumpat, videtur quod mino
<lb ed="#L" n="28"/>cupiditas quae est in veniali eam diminuat.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1083-d1e154">
<lb ed="#L" n="29"/>
<!--3--> CONTRA. si charitas possit diminui hoc esset per
pec<lb ed="#L" n="30" break="no"/>catum mortale vel veniale. Non per mortale quia illud non di
<lb ed="#L" n="31"/>minuit charitatem, sed omnino corrumpit. Nec per veniale
qui<lb ed="#L" n="32" break="no"/>tunc tantum possent multiplicari venialia quod totaliter tolle.
<lb ed="#L" n="33"/>rent quia omne finitum tandem consumitur ablato aliquotiem:
<lb ed="#L" n="34"/>ab eo aliquo finito, hoc autem est impossibile quia tunc per si
<lb ed="#L" n="35"/>la venialia homo posset damnari, quare &c.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1083-d1e174">
<lb ed="#L" n="36"/>
<!--4--> RESPONSIO. circa essentiam habituum super
natu<lb ed="#L" n="37" break="no"/>ralium quos infusos dicimus nihil omnino possunt actiones
no<lb ed="#L" n="38" break="no"/>strae bonae vel malae nisi meritorie quo ad generationem vel co
<lb ed="#L" n="39"/>ruptionem, augmentum vel diminutionem, sed omnia sunt effe
<lb ed="#L" n="40"/>ctiue a deo. Et ideo quod actu diminuatur si contingat hoc eri
<lb ed="#L" n="41"/>ex actibus nostris meritorie, & a deo effectiue, quod autem hab
<lb ed="#L" n="42"/>tus talis sit diminuibilis oportet quod sit ex natura habitus
<lb ed="#L" n="43"/>Quibus suppositis videnda sunt duo. Primum est an charita
<lb ed="#L" n="44"/>possit diminui. Secundum est vtrum aliquando diminuatur se
<lb ed="#L" n="45"/>cundum actum, quod autem possit diminui quantum est de na
<lb ed="#L" n="46"/>tura sua omnes concedunt, sicut quod possit augeri & rationab
<lb ed="#L" n="47"/>liter, quia omnis forma quae non consistit in indiuilibili, sed hi
<lb ed="#L" n="48"/>bet latitudinem diuersorum graduum in quibus natura eius po
<lb ed="#L" n="49"/>test saluari talis forma sicut potest per agens deduci de
imper<lb ed="#L" n="50" break="no"/>fecto gradu ad perfectum sic quantum est de se potest reducid
<lb ed="#L" n="51"/>perfecto ad imperfectionem, sed charitas est huiusmodi vt
di<lb ed="#L" n="52" break="no"/>ctum est prius, ergo sicut charitas educitur de inperfecto gra
<lb ed="#L" n="53"/>du ad perfectiorem per augmentam sic potest reduci de
peife<lb ed="#L" n="54" break="no"/>cto ad imperfectiorem per diminutionem.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1083-d1e220">
<lb ed="#L" n="55"/>
<!--6--> Vtrum autem quandoque diminuatur actu, duplex est
opi<lb ed="#L" n="56" break="no"/>nio: vna quorundam dicentium quod sic. Quorum ratio est isl
<lb ed="#L" n="57"/>quia deus non est causa corruptionis charitatis, nisi per auersio
<lb ed="#L" n="58"/>nem voluntatis a deo, quia sicut voluntas a deo omnino auertitu
<lb ed="#L" n="59"/>per peccatum mortale, sic aliqualiter per peccatu veniale & s
<lb ed="#L" n="60"/>non omnino, dicente Aug. lib. confessionum. O magne minus te
<lb ed="#L" n="61"/>amat, qui tecum aliquid amat, quod non propter te amat. In pec
<lb ed="#L" n="62"/>cato autem veniali creatura amatur non propter deum, quia
<lb ed="#L" n="63"/>propter deum nullum esset peccatum, ergo videtur quod sicu
<lb ed="#L" n="64"/>propter totalem auersionem quae a deo est in peccato mortali cha
<lb ed="#L" n="65"/>ritas corrumpitur, sic propter partialem quae est in peccaco ve
<lb ed="#L" n="66"/>niali charitas diminuitur. Pro hac opinione videtur esse Augu
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1083-d1e251">
<lb ed="#L" n="67"/>
<!--83.--> quaest. dicens, quod venenum charitatis est cupiditas. Vbi
au<lb ed="#L" n="68" break="no"/>tem magna cupiditas parua charitas, & vbi nulla cupiditas
per<lb ed="#L" n="69" break="no"/>fecta charitas. Ex quo patet quod secundum augmetum
cupi<lb ed="#L" n="70" break="no"/>ditatis est diminutio charitatis. Constat autem quod saepe aug
<lb ed="#L" n="71"/>mentatur cupiditas, ergo saepe minuitur charitas.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1083-d1e267">
<lb ed="#L" n="72"/>
<!--7.--> Item illud quod facit quod a priucipio minor charitas in
<lb ed="#L" n="73"/>fundatur facit quod charitas habita minoretur. Sed peccatum
<lb ed="#L" n="74"/>veniale vel multitudo eorum si esset in homine antequa
chari<lb ed="#L" n="75" break="no"/>z3 infunderetur faceret quod minor charitas daretur, ergo ha
<lb ed="#L" n="76"/>bita charitate faciunt quod minoretur.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1083-d1e283">
<lb ed="#L" n="77"/>
<!--8--> Item demus duos qui sint in aequali charitate, quorum vnus
<lb ed="#L" n="78"/>peccet venialiter, aliter non, non est probabile quod vterque
<lb ed="#L" n="79"/>eorum sit aequaliter deo charus. Sed ille magis qui non peccat
<lb ed="#L" n="80"/>& ille minus qui peccat. Sed minus est charus qui minus habei
<!--00170.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<lb ed="#L" n="81"/>charitatem: ergo &c.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1083-d1e304">
<lb ed="#L" n="82"/>
<!--9--> Ad rationem in oppositum respondent isti quod venialia
dimi<lb ed="#L" n="83" break="no"/>nuunt charitatem, nunquam tamen per sola venialia
corrumpi<lb ed="#L" n="84" break="no"/>tur, sed venialia totiens iterari possunt quod causabunt talem
di<lb ed="#L" n="85" break="no"/>spositionem quod si homo procedat vltra secundum illam
disposi<lb ed="#L" n="86" break="no"/>tionem non poterit exire in actum quin incidat in talem
con<lb ed="#L" n="87" break="no"/>temptum & libidinem sic improbam quod erit peccatum mortale, per
<lb ed="#L" n="88"/>quod charitas corrumpetur & nunquam per aliquod veniale
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1083-d1e324">
<lb ed="#L" n="89"/>
<!--10--> Quicquid sit de conclusione illud tantum quod dictum est in
<lb ed="#L" n="90"/>solutione argumenti non valet propter multa. Primo quia non
<lb ed="#L" n="91"/>oportet dare talem habitum vel dispositionem in nobis. Cuius
ra<lb ed="#L" n="92" break="no"/>tio est, quia omnis dispositio & habitus causatur ex actibus qui
<lb ed="#L" n="93"/>sunt vnius rationis. Ex actibus enim diuersarum rationum nullus
<lb ed="#L" n="94"/>habitus causatur. Si enim quis semel intemperate concupiscat.
<lb ed="#L" n="95"/>deinde timeat vbi non est timendum, & postea iniuste agat. Ex
<lb ed="#L" n="96"/>huiusmodi actibus nunquam causabitur aliquis habitus, sed ex
<lb ed="#L" n="97"/>frequenter intemperate concupiscere causatur habitus
intem<lb ed="#L" n="98" break="no"/>perantiae, & consimiliter ex aliis actibus eiusdem rationis
fre<lb ed="#L" n="99" break="no"/>quentatis causatur habitus correspondens, nunc est ita quod per
<lb ed="#L" n="100"/>cata venialia, quibus homo potest peccare non sunt vnius
ratio<lb ed="#L" n="101" break="no"/>nis, sed diuersarum: nec oportet quod peccans venialiter peccei
<lb ed="#L" n="102"/>iteratione similium actuum. Sed potest peccare modo secundi
<lb ed="#L" n="103"/>vnam speciem peccati venialis, modo secundum aliam: ergo ni
<lb ed="#L" n="104"/>est necesse ex peccatis venialibus causari in nobis aliquam
dis<lb ed="#L" n="105" break="no"/>positionem vel habituum qualem isti ponunt.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1083-d1e366">
<lb ed="#L" n="106"/>
<!--11--> Secundo, quia dato quod causetur in nobis talis dispositio non
<lb ed="#L" n="107"/>esset necesse hominibus ab ea recedere, vel secundum eam proce
<lb ed="#L" n="108"/>dere, quod patet faciliter ex iam dictis, quia illa dispositio esset
<lb ed="#L" n="109"/>causata est peccatis venialibus vnius speciei, sed secundum talem
<lb ed="#L" n="110"/>dispositionem non est necesse hominem procedere vt peccet,
<lb ed="#L" n="111"/>nec ab ea recedere, sed potest secundum alias species venialium
pec<lb ed="#L" n="112" break="no"/>care, quod faciendo neque procedit secundum dispositionem talem,
<lb ed="#L" n="113"/>nec ab ea recedit. Tertio, quia dato quod homo procederet
secun<lb ed="#L" n="114" break="no"/>dum talem vel talem dispositionem non esset necesse Q
pecca<lb ed="#L" n="115" break="no"/>ret mortaliter, quia habitus & dispositio inclinant per se solum
<lb ed="#L" n="116"/>ad actus similes illis ex quibus generati sunt, sed talis dispositio
<lb ed="#L" n="117"/>generata est ex actibus peccatorum venialium vt tu dicis: erge
<lb ed="#L" n="118"/>solum inclinat per se ad peccandum venialiter & non mortaliter.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1083-d1e399">
<lb ed="#L" n="119"/>
<!--12.--> Item in actum deliberatum qui plene est in potestate
volun<lb ed="#L" n="120" break="no"/>tatis, nec habet aliquam colligantiam ad aliquid prae existens non
<lb ed="#L" n="121"/>est necessarium voluntatem exire: sed actus peccati mortalis est
<lb ed="#L" n="122"/>actus deliberatus. Est etiam plene in potestate voluntatis, nec
ha<lb ed="#L" n="123" break="no"/>bet necessariam colligantiam ad dispositionem tantam ex
pecca<lb ed="#L" n="124" break="no"/>tis venialibus, vel ad illam, quia de se nulla apparet: ergo non
<lb ed="#L" n="125"/>est necessarium voluntatem exire in talem actum
quantuncun<lb ed="#L" n="126" break="no"/>que a praecedente dispositione non recedat.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1083-d1e421">
<lb ed="#L" n="127"/>
<!--13.--> Quarto, quia concessis omnibus quae illi ponunt, adhuc
ta<lb ed="#L" n="128" break="no"/>men in nullo soluta est ratio. Arguam enim faciendo talem
con<lb ed="#L" n="129" break="no"/>sequentiam: peccata venialia diminuunt charitatem: ergo si
sem<lb ed="#L" n="130" break="no"/>per multiplicarentur finaliter tollerent cam: consequens est
fal<lb ed="#L" n="131" break="no"/>sum, scilicet charitatem posse tolli per venialia: consequentia
<lb ed="#L" n="132"/>autem de se patet, quia omne finitum per ablationem alicuius
<lb ed="#L" n="133"/>finiti tandem consuinitur.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1083-d1e441">
<lb ed="#L" n="134"/>
<!--14--> Sed adhuc posset dici aliter quam prius, videlicet quod si chari
<lb ed="#L" n="135"/>tas posset in infinitum augeri ipsa posset similiter in infinitum
mi<lb ed="#L" n="136" break="no"/>nui sicut continuum quod crescit in infinitum per appositionem potest
<lb ed="#L" n="137"/>minui in infinitum per diminutionem, & tunc si peccatum veniale
<lb ed="#L" n="138"/>minueret charitatem ipsa tamen nunquam tolleretur
quantun<lb ed="#L" n="139" break="no"/>cunque venialia multiplicarentur in infinitum, sed diminuere in
<lb ed="#L" n="140"/>infinitum, vnde cum illi qui ponut charitatem posse in infinitum
au<lb ed="#L" n="141" break="no"/>geri debeant ponere charitatem in infinitum posse minui, non
pos<lb ed="#L" n="142" break="no"/>sunt dicere conuenienter quod si charicas per peccatum veniale
<lb ed="#L" n="143"/>minuatur quod ipsa tollatur propter multiplicationem venialium
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1083-d1e468">
<lb ed="#L" n="144"/>
<!--15--> Verius ergo dicitur quod charitas non potest in infinitum
<lb ed="#L" n="145"/>augeri nec minui. Dicendum ergo aliter quod charitas nunquam
<lb ed="#L" n="146"/>minuitur quantum ad essentiam habitus, quamuis quandoque
mi<lb ed="#L" n="147" break="no"/>nuatur quantum ad feruorem actus: quod tripliciter patet. Primo
<lb ed="#L" n="148"/>quia ex actibus nostiis charitas non potest diminui nisi
merito<lb ed="#L" n="149" break="no"/>rie, nec deus effectiue minuit eam nisi propter culpam nostram, sed
<lb ed="#L" n="150"/>nulla culpa nostra meretur diminutionem charitatis: ergo
chari<lb ed="#L" n="151" break="no"/>tas nunquam diminuitur secundum actum, probatio minoris. Culpi
<lb ed="#L" n="152"/>enim niortalis non meretur diminutionem eius, quia non stat cum
<lb ed="#L" n="153"/>gratia. Sed magis meretur eius corruptionem. Simuliter culpam ve
<lb ed="#L" n="154"/>nialis non meretur corruptionem cum stet cum gratia, nec
diminu<lb ed="#L" n="155" break="no"/>tionem, quia omne quod natum est aliquid diminuere, ipsum ve
<lb ed="#L" n="156"/>perfectum in illa specie, vel aliquoticus multiplicatum natum ess
<lb ed="#L" n="157"/>corrumpere, sicut omne quod natum est aliquid augere illud
id<lb ed="#L" n="158" break="no"/>vel perfectum in illa specie vel aliquotiens multiplicatum
na<lb ed="#L" n="159" break="no"/>tum est simile generare, vt patet in omnibus formis
naturali<lb ed="#L" n="160" break="no"/>bus. In habitibus etiam acquisitis videmus idem, quia ex eisdi
<lb ed="#L" n="161"/>actibus generantur & augmentantur, & ex similibus corrum
<lb ed="#L" n="162"/>puntur & minuuntur, vt patet secundo Ethicorum: & sicut est in
<!--00171.xml-->
<pb ed="#L" n="53-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>augmentantibus & minuentibus effectiue sic (vt videtur)
de<lb ed="#L" n="2" break="no"/>bet esse in augmentantibus & minuentibus meritorie, sicut sunt
<lb ed="#L" n="3"/>actus nostri respectu charitatis, sed nullum veniale, nec omni:
<lb ed="#L" n="4"/>simul merentur corruptionem charitatis, ergo nec diminutionem.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1083-d1e529">
<lb ed="#L" n="5"/>
<!--16--> Secunda ratio talis est, ponatur quod aliquis crectur in
<lb ed="#L" n="6"/>minimo gradu charitatis, talis vt videtur potest peccare
veni<lb ed="#L" n="7" break="no"/>liter, ergo illud peccatum veniale aut minuet aliquid de
chari<lb ed="#L" n="8" break="no"/>tate aut nihil. Si nihil pari ratione nec quodcunque aliud. Si ali
<lb ed="#L" n="9"/>quid corrumperet eam cum non sit dare minorem gradum,
<lb ed="#L" n="10"/>hoc autem est impossibile, ergo &c.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1083-d1e547">
<lb ed="#L" n="11"/>
<!--17--> Respondetur ad hoc quod si talis crearetur in statu inno
<lb ed="#L" n="12"/>centiae non posset peccare venialiter primo peccato sicut nec
<lb ed="#L" n="13"/>Adam potuit. Si autem in statu originalis peccati, idem
seque<lb ed="#L" n="14" break="no"/>retur: quia habens originale solum, veniens ad aetatem qua po
<lb ed="#L" n="15"/>test actualiter peccare non potest peccare primo peccato
ve<lb ed="#L" n="16" break="no"/>nialiter sed mortaliter. Istorum autem alterum est absurdum,
<lb ed="#L" n="17"/>scilicet quod aliquis creetur in statu originalis peccati & in
mini<lb ed="#L" n="18" break="no"/>mo gradu charitatis, quia charitas non potest stare cum
origi<lb ed="#L" n="19" break="no"/>nali, alterum vero, scilicet quod crearetur in statu innocentia
<lb ed="#L" n="20"/>non est necessarium: sed posset creari in puris naturalibus sin
<lb ed="#L" n="21"/>iustitia originali tamen cum minimo gradu charitatis. Quod
<lb ed="#L" n="22"/>autem talis non possit peccare venialiter primo peccato nulla
<lb ed="#L" n="23"/>ratio est. Adam enim hoc non potuit propter certitudinem qua
<lb ed="#L" n="24"/>erat in eo ratione iustitiae originalis, vt patebit. Tertia
ra<lb ed="#L" n="25" break="no"/>tio talis est, si peccatum veniale minueret charitatem,
minue<lb ed="#L" n="26" break="no"/>ret etiam praemium essentiale quod respondet charitati. De
<lb ed="#L" n="27"/>cedens, ergo in tali statu puniretur poena aeterna & perpetua
<lb ed="#L" n="28"/>diminutione praemij essentialis sibi prius debiti quod est incon
<lb ed="#L" n="29"/>ueniens, quare &c. & sic patet primum, scilicet quod charitas
<lb ed="#L" n="30"/>nunquam minuitur quantum ad essentiam habitus.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1083-d1e595">
<lb ed="#L" n="31"/>
<!--18--> Secundum patet scilicet quod minuatur quandoque
quan<lb ed="#L" n="32" break="no"/>tum ad feruorem actus, quia actiones nostrae procedentes ex
<lb ed="#L" n="33"/>habitibus infusis, sua frequentia causant in nobis quasdam
ha<lb ed="#L" n="34" break="no"/>bilitates secundum quas prompte & faciliter inclinamur ad
ta<lb ed="#L" n="35" break="no"/>les actus: vnde experimur quod corrupta charitate in aliquo
<lb ed="#L" n="36"/>prius assueto operibus charitatis adhuc in ipso remanet prom
<lb ed="#L" n="37"/>ptitudo quaedam ad opera similia. Et iste habitus non est
infu<lb ed="#L" n="38" break="no"/>sus nec superinfusus, sed ex actibus acquisitus. Ex hoc arguitur
<lb ed="#L" n="39"/>quando aliqua duo concurrunt ad vnum effectum,
impedimen<lb ed="#L" n="40" break="no"/>tum potest contingere in effectu ex parte vtriusque illorum,
<lb ed="#L" n="41"/>sed ad feruorem actus charitatis duo concurrunt, scilicet
in<lb ed="#L" n="42" break="no"/>tensio habitus charitatis & intensio habitus acquisiti ex
fre<lb ed="#L" n="43" break="no"/>quentia actuum nostrorum: ergo actus potest impediri a
soli<lb ed="#L" n="44" break="no"/>to feruore ex impedimento alterius istorum. Venialia autem
<lb ed="#L" n="45"/>minuunt habilitatem causatam ex actibus nostris & eam tota
<lb ed="#L" n="46"/>liter possunt tollere, etiam remanente charitate propter quod
<lb ed="#L" n="47"/>charitate non remissa per venialia feruor actus remittitur ex
<lb ed="#L" n="48"/>diminutione praedictae habilitatis & tepescit continue
intan<lb ed="#L" n="49" break="no"/>tum, vt quandoque videatur homo carere charitate ac per
<lb ed="#L" n="50"/>hoc fiat promptus ad peccandum mortaliter.
<lb ed="#L" n="51"/>SED CONTRA hoc aliqui obiiciunt dupliciter
<lb ed="#L" n="52"/>Primo, quia feruor vt dicunt, est in viribus sensitiuis ex redun
<lb ed="#L" n="53"/>dantia charitatis quae est in voluntate, ergo non potest feruo
<lb ed="#L" n="54"/>diminui, nisi causa feruoris diminuatur, scilicet charitas.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1083-d1e652">
<lb ed="#L" n="55"/>
<!--20--> Secundo quia actus procedentes ex virtute morali
mora<lb ed="#L" n="56" break="no"/>liter acquisita non generant alium habitum, sed praecedentem
<lb ed="#L" n="57"/>confirmant, ergo similiter actus procedentes a virtute infusa
<lb ed="#L" n="58"/>scilicet charitate non generant in nobis alium habitum sicut
<lb ed="#L" n="59"/>praecedens ratio assumit. Sed tantum praecedentem charitatem
<lb ed="#L" n="60"/>confirmant. Et dicendum ad primum istorum quod feruor de
<lb ed="#L" n="61"/>quo loquimur est intentio actus voluntatis, sed non actus
vi<lb ed="#L" n="62" break="no"/>rium sensitiuarum, vel dato quod vtrumque sit nihilominus dupli
<lb ed="#L" n="63"/>cem causam habet, scilicet charitatem & illum habitum
ac<lb ed="#L" n="64" break="no"/>quisitum ex frequentia actuum quo solo feruor diminuitur ex
<lb ed="#L" n="65"/>diminutione suae causae, sine diminutione charitatis.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1083-d1e681">
<lb ed="#L" n="66"/>
<!--21--> Ad secundum dicendum que non est simile de actibus
pro<lb ed="#L" n="67" break="no"/>cedentibus a virtute morali acquisita, & de actibus
procedenti<lb ed="#L" n="68" break="no"/>bus a virtute infusa cuiusmodi est charitas, quia actus procedens
<lb ed="#L" n="69"/>a potentia perfecta per charitatem & est moralis de se & nihilo.
<lb ed="#L" n="70"/>minus supernaturalis ratione charitatis. Supernaturale enim
<lb ed="#L" n="71"/>& meritorium non excludunt naturale, sed potius includunt.
<lb ed="#L" n="72"/>Ex actibus ergo talibus vt sunt meritorij vel supernaturales
<lb ed="#L" n="73"/>nullus alius habitus acquiritur, sed praecedens confirmatur, sed
<lb ed="#L" n="74"/>ex eis quatenus sunt morales potest aliquis habitus inferior ge
<lb ed="#L" n="75"/>nerari & generatur. Et quia actus procedentes a virtute morali
<lb ed="#L" n="76"/>acquisita non habent nisi alterum, scilicet quod sint morales
tan<lb ed="#L" n="77" break="no"/>tum, ideo nullum alium habitum generant, non moralem, quia
<lb ed="#L" n="78"/>generatus est sed solum confirmant, nec supernaturalem, quia
<lb ed="#L" n="79"/>illae ad illum attingere non possunt, cum sit altioris gradus.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1083-d1e717">
<lb ed="#L" n="80"/>
<!--22--> AD RATIONES principales. Ad primam
dicen<lb ed="#L" n="81" break="no"/>dum quod non plus probat nisi quod charitas quantum est de
<lb ed="#L" n="82"/>natura sua potest diminui sicut augeri quod concessum est, sed
<!--00171.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<lb ed="#L" n="83"/>non probat quod aliquando secundum actum minuatur sicut
<lb ed="#L" n="84"/>secundum actum augetur.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1083-d1e737">
<lb ed="#L" n="85"/>
<!--23--> Ad secundum dicendum quod minor est falsa, qua
cupidi<lb ed="#L" n="86" break="no"/>tas quae est in peccato mortali & veniali non est vnius rationis
<lb ed="#L" n="87"/>in genere moris, quia cupiditas quae est in peccato mortali est
<lb ed="#L" n="88"/>contra praeceptum & diuertit a fine propter quod tollit chari
<lb ed="#L" n="89"/>tatem quae est finis praecepti, sed cupiditas quae est in veniali no
<lb ed="#L" n="90"/>est contra praeceptum, nec diuertit a fine propter quod non est
<lb ed="#L" n="91"/>proportionabilis earum actio ita vt sicut mortalis tanquam
cu<lb ed="#L" n="92" break="no"/>piditas maior meretur corruptionem charitatis, ita venialis
<lb ed="#L" n="93"/>tanquam minor meretur diminutionem eius
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1083-d1e761">
<lb ed="#L" n="94"/>
<!--24--> Ad rationes alterius opinionis dicendum est. Ad primam quod
<lb ed="#L" n="95"/>non est auersio eiusdem rationis in peccato mortali & veniali,
<lb ed="#L" n="96"/>cum veniale non sit contra praeceptum nec diuertat a fine, sed
po<lb ed="#L" n="97" break="no"/>tius sit quies et status in via circa finem eo quod talis actus non refer
<lb ed="#L" n="98"/>tur in finem, propter quod interrumpitur actualis motus in finem,
<lb ed="#L" n="99"/>sed non est conuersio aliquo modo oppositum finis, quare nec auer
<lb ed="#L" n="100"/>sio a fine, veruntamen ex consuetudine talis interruptionis &
<lb ed="#L" n="101"/>dissuetudine conuersionis ad Deum minuitur habilitas quae erat
<lb ed="#L" n="102"/>in nobis causata ex frequenti conuersione ad Deum, sed non habitus
<lb ed="#L" n="103"/>propter causam praedictam. In hoc sensu loquitur Augustinus qu
<lb ed="#L" n="104"/>dicit minus te amat qui tecum aliquid amat quod non propter te
<lb ed="#L" n="105"/>amat. In eodem sensu accipiendum est quod ibidem dicit Aug. quod
<lb ed="#L" n="106"/>venenum charitatis est cupiditas. Constat enim quod non loquitur
<lb ed="#L" n="107"/>de mortali cupiditate, sed loquitur de veniali quae sicut est ma
<lb ed="#L" n="108"/>ior & minor, sic plus & minus minuit charitatem quo ad feruorem
<lb ed="#L" n="109"/>actus, sed non quo ad essentiam habitus, quamuis aliqui dicam
<lb ed="#L" n="110"/>quod talis cupiditas contrariatur charitati, & eam minuit, quod
<lb ed="#L" n="111"/>satis est mirabile: quia contraria nunquam possunt simul stare.
<lb ed="#L" n="112"/>Isti autem ponunt talem cupiditatem manere cum charitate
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1083-d1e807">
<lb ed="#L" n="113"/>
<!--25--> Ad aliud cum dicitur quod id quod a principio &c. dicendum
<lb ed="#L" n="114"/>est quod veniale peccatum vnum vel multa non facit qud a prin
<lb ed="#L" n="115"/>cipio minor charitas detur, nisi quia facit quod conatus
volunta<lb ed="#L" n="116" break="no"/>tis sit minus intensus, & secundum eius proportionem datur cha
<lb ed="#L" n="117"/>ritas de congruo vt dictum fuit supra. Similiter cum in
pecca<lb ed="#L" n="118" break="no"/>tis venialibus non sit aeque intensus conatus, feruor & intensio
<lb ed="#L" n="119"/>actus charitatis minuitur per peccata venialia, sed non
minui<lb ed="#L" n="120" break="no"/>tur charitas, quia charitas nuquam minuitur nisi per
demern<lb ed="#L" n="121" break="no"/>tum nostrum de condigno, licet detur a principio propter
so<lb ed="#L" n="122" break="no"/>lum meritum de congruo, quia congruum est quod conatu
exi<lb ed="#L" n="123" break="no"/>stente intensiore intensior charitas detur, ideo quia per
pecca<lb ed="#L" n="124" break="no"/>tum veniale talis intensio remittitur, congruum est vt minos
<lb ed="#L" n="125"/>charitas detur, sed diminutio feruoris actus charitatis non
me<lb ed="#L" n="126" break="no"/>retur de condigno diminutionem eius, alioquin per multa
pe<lb ed="#L" n="127" break="no"/>cata venialia mereremur de condigno eius corruptionem quod
<lb ed="#L" n="128"/>est impossibile, propter quod per talem diminutionem
feruo<lb ed="#L" n="129" break="no"/>ris actus non minuitur charitas quo ad essentiam habitus.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1083-d1e849">
<lb ed="#L" n="130"/>
<!--26--> Ad aliud dicendum quod aliquis potest dici charus Deo
<lb ed="#L" n="131"/>tripliciter. Vno modo denominatione intrinseca ab habiti
<lb ed="#L" n="132"/>inhaerente, & sic qui sunt in aequali charitate sunt aeque chari
<lb ed="#L" n="133"/>Deo quantumcumque vnus peccet venialiter, & alter non. Alio
<lb ed="#L" n="134"/>modo dicitur aliquis charus Deo denominatione extrinseca,
<lb ed="#L" n="135"/>scilicet a Deo diligente, & sic omnes dilecti a Deo sunt aeque
<lb ed="#L" n="136"/>ei chari, siue habitus charitatis sit in eis aequalis siue non, quia
<lb ed="#L" n="137"/>dilectio Dei non recipit magis & minus. Tertio modo dicitur
<lb ed="#L" n="138"/>aliquis charus Deo denominatione extrinseca ab effectu
pro<lb ed="#L" n="139" break="no"/>priato, Deus enim dicitur illos diligere quibus aliquod donum
<lb ed="#L" n="140"/>propriat & illos odire quibus propriat poenam, & sic duo
exi<lb ed="#L" n="141" break="no"/>stentes in aequali charitate quorum alter peccat venialiter
al<lb ed="#L" n="142" break="no"/>ter non, sunt aequaliter a Deo dilecti quantum ad praemium
<lb ed="#L" n="143"/>essentiale quod respondet charitati, sed inaequaliter quantum
<lb ed="#L" n="144"/>ad praemium accidentale seu quantum ad dilationem praemi
<lb ed="#L" n="145"/>essentialis, quia decedens in charitate sine aliquo peccato
ve<lb ed="#L" n="146" break="no"/>niali statim praemiabitur, sed discedens cum veniali non statim
<lb ed="#L" n="147"/>praemiabitur, sed punietur pro illo veniali ratione cuius
puni<lb ed="#L" n="148" break="no"/>tionis potest sibi aliquo modo dici Deus iratus.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>