-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-du87us_jsnvu6-d1e1328.xml
270 lines (270 loc) · 18.2 KB
/
cod-du87us_jsnvu6-d1e1328.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 1</title>
<author ref="#Durandus">Durandus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 1</title>
<date when="2023-08-20">August 20, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="L" n="cod-du87us">Lyon 1563</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-08-20" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#L" n="61-v"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="jsnvu6-d1e1328"><!-- l1d24q1 -->
<head xml:id="jsnvu6-d1e1328-Hd1e101">Quaestio 1</head>
<head xml:id="jsnvu6-d1e1328-Hd1e103" type="question-title">Utrum termini numerales ponant aliquid in divinis</head>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1328-d1e106">
<lb ed="#L" n="11"/>QVAESTIO PRIMA.
<lb ed="#L" n="12"/>Vtrum termini numerales ponant alí¬
<lb ed="#L" n="13"/>quid in diuinis.
<lb ed="#L" n="14"/>Thom. 1. 4. 30. articul. 3.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1328-d1e117">
<lb ed="#L" n="15"/>CIRCa distinctionem istam quaeritur vtrum
<lb ed="#L" n="16"/>numerales termini ponant aliquid in diuinis, &
<lb ed="#L" n="17"/>videtur quod non, quia si ponerent aliquid noi
<lb ed="#L" n="18"/>ponerent nisi rem sui generis, sed istam non
po<lb ed="#L" n="19" break="no"/>nunt cum quantitas non sit in diuinis secundum
<lb ed="#L" n="20"/>suum genus, ergo &c. Ad idem est quod dicunt Hilarius &
<lb ed="#L" n="21"/>magister in litera
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1328-d1e135">
<lb ed="#L" n="22"/>
<!--2--> SED CONTRA. si termini numerales nihil ponani
<lb ed="#L" n="23"/>in diuinis, sed solum inducantur ad remouendum, vt per
vni<lb ed="#L" n="24" break="no"/>tatem remoueatur pluralitas, & per pluralitatem vnitas, tunc
<lb ed="#L" n="25"/>est remotio remotionis & quaedam circulatio quod est
incon<lb ed="#L" n="26" break="no"/>ueniens, quare &c.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1328-d1e152">
<lb ed="#L" n="27"/>RESPONSIO. hic videnda sunt tria. Primum
<lb ed="#L" n="28"/>est, vtrum tales termini ponant aliquid in diuinis. Secundum est
<lb ed="#L" n="29"/>dato quod sic modo quo exponetur vtrum substantiam dicani
<lb ed="#L" n="30"/>an relationem. Tertium est, quae & qualia dictorum nominum
<lb ed="#L" n="31"/>debeant recipi in diuinis.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1328-d1e165">
<lb ed="#L" n="32"/>
<!--4.--> Quantum ad primum sciendum est quod non est
intensio<lb ed="#L" n="33" break="no"/>nis quaerere vtrum tales terminis ponant aliquid in diuini
<lb ed="#L" n="34"/>quod sit realiter diuersum ab essentia diuina, quia certum est
<lb ed="#L" n="35"/>quod non alias in diuinis esset compositio, maxime si illud
ad<lb ed="#L" n="36" break="no"/>ditum esset absolutum: nec est sensus quaestionis quaerer
<lb ed="#L" n="37"/>vtrum tales termini includant aliquid positiuum, quia certum
<lb ed="#L" n="38"/>est quod sic, saltem denominatiue, includunt enim denomina
<lb ed="#L" n="39"/>tiue entitates rerum super quas fundantur. vnum enim dicit
<lb ed="#L" n="40"/>ens indiuisum, multa vero entia diuisa, vel distincta. Sed
quae<lb ed="#L" n="41" break="no"/>stio est vtrum formalis ratio illorum nominum sit positiua, an
<lb ed="#L" n="42"/>priuatiua. Et quantum ad hoc aliquid est dicendum de vno,
<lb ed="#L" n="43"/>& aliquid de multo.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1328-d1e196">
<lb ed="#L" n="44"/>
<!--5--> De vno enim, prout recipitur in diuinis dicendum est quod
<lb ed="#L" n="45"/>i. ratio eius est priuatiua. Non enim recipitur in diuinis vnum
<lb ed="#L" n="46"/>quod est principium numeri in quantitate, quia sicut in Dec
<lb ed="#L" n="47"/>non est quantitas, prout dicit speciale praedicamentum, sic nec
<lb ed="#L" n="48"/>vnum in quantitate quod est principiu numeri, sed est ibi
tan<lb ed="#L" n="49" break="no"/>tum vnum quod conuerti potest cum ente, cuius ratio est
pri<lb ed="#L" n="50" break="no"/>uatiua, quia consistit in indiuisione, vt patet I0. Metaphysic.
<lb ed="#L" n="51"/>vbi dicitur quod vnum quod conuertitur cum ente &
multi<lb ed="#L" n="52" break="no"/>tudo ei correspondens opponuntur priuatiue sicut
indiuisibi<lb ed="#L" n="53" break="no"/>le diuisibili, vel indiuisum diuiso.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1328-d1e222">
<lb ed="#L" n="54"/>
<!--6--> Ad cuius declarationem sciendum est quod vnum quod
con<lb ed="#L" n="55" break="no"/>uertitur cum ente nullam naturam potest addere super ens, qua
<lb ed="#L" n="56"/>sit alia realiter ab ente, quia ens omnia includit. Et ideo
quic<lb ed="#L" n="57" break="no"/>quid est praeter ens est non ens, vel nihil. Item nec potest dicere
<lb ed="#L" n="58"/>aliquam specialem naturam sub ente, quia vel esset substantia,
<lb ed="#L" n="59"/>vel quantitas, vel qualitas, & sic de aliis praedicamentis. Hoc au
<lb ed="#L" n="60"/>tem non est verum, quia vnitas conuenit omnibus his & non per
<lb ed="#L" n="61"/>aliquid eis additum quod non esset si diceret alterum solum, qua
<lb ed="#L" n="62"/>re &c. Nec potest dicere solum idipsum quod ens & sub eade
<lb ed="#L" n="63"/>ratione, quia esset negatio dicendo ens vnum quod non est
ve<lb ed="#L" n="64" break="no"/>rum. Necesse est ergo, quod dicat aliquam rationem circa ens. Ei
<lb ed="#L" n="65"/>illa est ratio indiuisionis quae est ratio priuatiua, vnde vnun
<lb ed="#L" n="66"/>idem est quod indiuisum. Quod autem dicitur quod vnum non
ad<lb ed="#L" n="67" break="no"/>dit super ens nisi rationem, hoc non est intelligendum de
ra<lb ed="#L" n="68" break="no"/>tione quam format intellectus solus, vt sunt secundae intentio
<lb ed="#L" n="69"/>nes. Sed de ratione quae est conditio per se concomitans
quan<lb ed="#L" n="70" break="no"/>libet naturam entis, vel rei. Talis enim ratio est indiuisio impor
<lb ed="#L" n="71"/>tata per vnum, quia ab eodem res habet esse & esse vnum
siu<lb ed="#L" n="72" break="no"/>indiuisum. Et hoc modo vnum proprie competit Deo, quia
si<lb ed="#L" n="73" break="no"/>cut dictum est sicut vnumquodque se habet ad esse ita ad essi
<lb ed="#L" n="74"/>vnum. Sed Deo maxime esse competit, ergo & esse vnum.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1328-d1e272">
<lb ed="#L" n="75"/>
<!--6--> De multo autem & aliis nominibus, sicut sunt tres, quatuor
<lb ed="#L" n="76"/>& huiusmodi, Est notandum quod sicut est duplex vnitas, vna qua
<lb ed="#L" n="77"/>est principium numeri, quae non reperitur in diuinis, alia quae
con<lb ed="#L" n="78" break="no"/>sequitur ens quam in diuinis reperimus, sic etiam est duplex
mul<lb ed="#L" n="79" break="no"/>titudo. vna materialis quae fit secundum diuisionem continui,
<lb ed="#L" n="80"/>haec est numerus qui est de genere quantitatis, sicut & vnum quod
<lb ed="#L" n="81"/>est principium eius, nec reperitur in duunis propter duo. Primo
<!--00188.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<lb ed="#L" n="82"/>est, quia omnis talis multitudo maior est qualibet sua parte
e<lb ed="#L" n="83" break="no"/>tiam imperfectionibus essentialibus sicut & continuum ex
cu<lb ed="#L" n="84" break="no"/>ius diuisione causatur. Secundo, quia vnitates talis
multitudi<lb ed="#L" n="85" break="no"/>nis differunt essentialiter sicut partes continui.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1328-d1e305">
<lb ed="#L" n="86"/>
<!--8--> Alia est multitudo quae est de transeuntibus, & reperitur in
<lb ed="#L" n="87"/>diuinis sicut & esse vnum quod conuertitur cum ente, & de hac
<lb ed="#L" n="88"/>dicunt quidam quod eius formalis ratio est priuatiua. Dicunt
<lb ed="#L" n="89"/>enim quod sicut formalis ratio vnius completur per
indiuisio<lb ed="#L" n="90" break="no"/>nem circa rem quae dicitur vna ita ratio multitudinis
comple<lb ed="#L" n="91" break="no"/>tur per rationem indiuisionis circa vnamquamque naturam
re<lb ed="#L" n="92" break="no"/>rum quae dicuntur multae, & per rationem negationis per quam
<lb ed="#L" n="93"/>vna dicitur non esse altera, ita quod ratio indiuisionis
circ<lb ed="#L" n="94" break="no"/>vnamquanque partem multitudinis, & ratio negationis (vt
<lb ed="#L" n="95"/>vna non sit alia) compleant rationem multitudinis.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1328-d1e332">
<lb ed="#L" n="96"/>
<!--9--> Istud autem non videtur bene dictum propter duo. Primum
<lb ed="#L" n="97"/>est, quia quaecunque opponuntur adinuicem oppositione
priuati<lb ed="#L" n="98" break="no"/>ua necesse est rationem vnius esse positiuam, & alterius
priuati<lb ed="#L" n="99" break="no"/>uam, sed vnum quod conuertitur cum ente, & multitudo ei
cor<lb ed="#L" n="100" break="no"/>respondens opponuntur priuatiue, vt patet ex 4. Metaphy. ergo
<lb ed="#L" n="101"/>cum ratio vnius sit priuatiua oportet quod ratio multitudinis sit4
<lb ed="#L" n="102"/>positiua. Alioquin non opponerentur, sicut habitus & priuatio.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1328-d1e352">
<lb ed="#L" n="103"/>
<!--10--> Secundo, quia non est verum quod assumitur, scilicet quod
ra<lb ed="#L" n="104" break="no"/>tio multitudinis consistat in ratione indiuisionis circa ea quae
<lb ed="#L" n="105"/>dicuntur multa, imo consistit in ratione diuisionis vel
distinctio<lb ed="#L" n="106" break="no"/>nis eorum quae dicuntur multa. Oppositorum enim oppositae
<lb ed="#L" n="107"/>sunt rationes. Si ergo ratio vnius est ratio indiuisibilis &
indi<lb ed="#L" n="108" break="no"/>stincti oportet quod ratio multi sibi oppositi sit ratio diuisibilis
<lb ed="#L" n="109"/>vel distincti, vnde non per hoc sunt aliqua multa formaliter q
<lb ed="#L" n="110"/>quodlibet eorum est vnum vel indiuisum, sed per hoc quod
ha<lb ed="#L" n="111" break="no"/>bent distinctionem adinuicem ad quod sequitur quaedam
ne<lb ed="#L" n="112" break="no"/>gatio, scilicet quod vnum non est aliud, quae non est formaliter
<lb ed="#L" n="113"/>ratio multitudinis, sed quoddam concomitans, & sic patet primum.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1328-d1e381">
<lb ed="#L" n="114"/>
<!--11--> QVANTVM ad secundum sciendum est quod vel
quae<lb ed="#L" n="115" break="no"/>ritur de significato, vel de his quibus significatum conuenit & de
<lb ed="#L" n="116"/>quibus dicitur. si de significato, sic patet quod nomina haec non
<lb ed="#L" n="117"/>significant, nec significare videntur, essentiam nec relationes, sed
<lb ed="#L" n="118"/>solum important distinctionem, vel indistinctionem, circa totam
<lb ed="#L" n="119"/>naturam entis, substantiae, & accidentis vt statim dictum est. Si
<lb ed="#L" n="120"/>vero quaeratur de his de quibus nomina praedicantur, dicendum
<lb ed="#L" n="121"/>sic, quod in diuinis vnum praedicatur tam de substantia quam de
<lb ed="#L" n="122"/>relationibus, multum autem, & omne nomen ad multitudinem
<lb ed="#L" n="123"/>pertinens non dicitur realiter nisi de relationibus & de iis quae
<lb ed="#L" n="124"/>relationem includunt.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1328-d1e410">
<lb ed="#L" n="125"/>
<!--12--> De vno patet sic, quia cuicunque conuenit esse indiuisum
ei<lb ed="#L" n="126" break="no"/>dem conuenit esse vnum, sed tam essentiae quam relationi
conue<lb ed="#L" n="127" break="no"/>nit esse indiuisum. Sicut enim essentia diuina est indiuisa in se,
<lb ed="#L" n="128"/>ita paterniras, ergo tam essentiae quam relationibus conuenit esse
<lb ed="#L" n="129"/>vnam. De multo autem & de aliis nominibus ad multitudinem
<lb ed="#L" n="130"/>pertinentibus, sicut tres, quatuor, & huiusmodi quod solum
di<lb ed="#L" n="131" break="no"/>cantur de relationibus & relationem importantibus, similiter
pa<lb ed="#L" n="132" break="no"/>tet, quia omnia talia distinctionem important. Sed in diuinis ni
<lb ed="#L" n="133"/>est distinctio quo ad essentiam, sed solum quo ad relationes vel
<lb ed="#L" n="134"/>ea quae relationem important, quare &c. & sic patet secundum
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1328-d1e436">
<lb ed="#L" n="135"/>
<!--13--> QVANTVM ad tertium sciendum quod cum in diuinis
<lb ed="#L" n="136"/>sit vnitas essentiae & pluralitas personarum, ideo illa nomina
ca<lb ed="#L" n="137" break="no"/>uenda sunt in diuinis quae distinguunt essentiam, vel confundunt
<lb ed="#L" n="138"/>personarum distinctionem, illa autem nomina quae important
di<lb ed="#L" n="139" break="no"/>uersitatem, vel pluralitatem consequuntur ens, ens autem dicitu
<lb ed="#L" n="140"/>de omnibus entibus per attributionem ad primum ens quod est
<lb ed="#L" n="141"/>substantia. Et ideo vel de virtute vocabuli vt quidam dicunt, vel
<lb ed="#L" n="142"/>saltem ex accomodatione vsus (vt verius credo) ens per se
sum<lb ed="#L" n="143" break="no"/>ptum dicitur de substantia solum. De aliis autem dicitur cum
de<lb ed="#L" n="144" break="no"/>terminatione ad hoc pertinente. Eodem modo dicendum est de
<lb ed="#L" n="145"/>illis quae consequuntur ens sicut multum, & nomina ad
multitu<lb ed="#L" n="146" break="no"/>dinem pertinentia, siue in speciali, vt tres, quatuor, siue in
gene<lb ed="#L" n="147" break="no"/>rali vt diuisum & distinctum, & similia. Haec enim per se sumpta
<lb ed="#L" n="148"/>dicunt ex accommodatione vsus multitudinem in substantia sub
<lb ed="#L" n="149"/>tamen determinatione dicunt multitudinem pertinentem ad
il<lb ed="#L" n="150" break="no"/>lud genus ad quod determinatioerit; propter quod haec nomi
<lb ed="#L" n="151"/>na per se sumpta non debent recipi in diuinis cum dicant
mul<lb ed="#L" n="152" break="no"/>titudinem in substantia, cum determinatione autem possunt
re<lb ed="#L" n="153" break="no"/>cipi vt dicendo multa supposita, vel tres personae, aliud
suppo<lb ed="#L" n="154" break="no"/>situm, vel alia persona, & sic de aliis.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1328-d1e484">
<lb ed="#L" n="155"/>
<!--14--> AD PRIMVM argumentum dicendum est quod termini in
<lb ed="#L" n="156"/>numerales pertinentes ad genus quantitatis non recipiuntur in
<lb ed="#L" n="157"/>diuinis, quia nulla res est ibi de genere quantitatis, sed termini
<lb ed="#L" n="158"/>importantes multitudinem quae est de transcendentibus quae not
<lb ed="#L" n="159"/>addit aliquam rem super ens bene recipiuntur in diuinis, nec
po<lb ed="#L" n="160" break="no"/>nunt aliquid super diuinam essentiam, & diuinas personas &
re<lb ed="#L" n="161" break="no"/>lationes nisi rationem distinctionis talis, vel talis quae est ratic
<lb ed="#L" n="162"/>positiua, licet non sit alia res. Per idem patet ad auctoritatem
<lb ed="#L" n="163"/>Hilarij & magistri in litera, propter hoc enim dicuntur negatiue,
<!--00189.xml-->
<pb ed="#L" n="62-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>quia non ponunt rem aliquam super id de quo dicuntur ratio
<lb ed="#L" n="2"/>tamen significandi ipsorum est posita.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e1328-d1e520">
<lb ed="#L" n="3"/>
<!--15.--> Ad argumentum in oppositum bene concludi, quia secur
<lb ed="#L" n="4"/>dum Philosophum 4. Metaphy. vnum & multa priuatiue opponi
<lb ed="#L" n="5"/>tur. Et ideo si quodlibet diceretur priuatiue quodlibet
priua<lb ed="#L" n="6" break="no"/>ret suum oppositum, & per consequens seipsum & esset circulatio.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>