-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-du87us_jsnvu6-d1e201.xml
563 lines (563 loc) · 42.7 KB
/
cod-du87us_jsnvu6-d1e201.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 2</title>
<author ref="#Durandus">Durandus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 2</title>
<date when="2023-08-20">August 20, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="L" n="cod-du87us">Lyon 1563</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-08-20" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#L" n="11-v"/>
<cb ed="#L" n="b"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="jsnvu6-d1e201"><!-- l1d1q2 -->
<head xml:id="jsnvu6-d1e201-Hd1e101">Quaestio 2</head>
<head xml:id="jsnvu6-d1e201-Hd1e103" type="question-title">Utrum solus Deus sit obiectum fruitionis an etiam aliquid aliud</head>
<p xml:id="jsnvu6-d1e201-d1e106">
<lb ed="#L" n="162"/>QUAESTIO SECVNDA.
<lb ed="#L" n="163"/>Tho. 1. 2. 9. 11. art. 2. Durand. in 3. distin. 16. 9. . Et in 4. distin. 49.
<!--00087.xml-->
<pb ed="#L" n="12-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>9. 5. De Pallude ibidem. q 4. Holcot qu. 7. determinationum.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e201-d1e122">
<lb ed="#L" n="2"/>SECVNDO quaeritur de obiecto fruitionis, vtrum
<lb ed="#L" n="3"/>illud sit solum Deus, vel possit esse aliquid aliud.
<lb ed="#L" n="4"/>Et videtur, quod non solum Deo sit fruendum: quia
<lb ed="#L" n="5"/>omne illud potest esse obiectum fruitionis, quod
po<lb ed="#L" n="6" break="no"/>test quietare voluntatem & implere eius
capacita<lb ed="#L" n="7" break="no"/>tem: sed aliud a Deo potest quietare voluntatem, & implere eis
<lb ed="#L" n="8"/>capacitatem: ergo &c. Maior patet ex supra dictis. Minor
proba<lb ed="#L" n="9" break="no"/>tur: quia omne finitum potest impleri aliquo finito, quod non
<lb ed="#L" n="10"/>est Deus, sed capacitas voluntatis est finita: ergo potest impleri
<lb ed="#L" n="11"/>aliquo finito, quod non est Deus. Et haec fuit minor.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e201-d1e146">
<lb ed="#L" n="12"/>
<!--2--> Item, quod amatur propter aliud, non est obiectum
fruitio<lb ed="#L" n="13" break="no"/>nis: sed Deus amatur propter aliud. Amatur enim, ac ei
serui<lb ed="#L" n="14" break="no"/>tur propter mercedem, vt dicit quaedam glosa super illud Luc.
<lb ed="#L" n="15"/>15. Quanti ergo mercenarij &c.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e201-d1e160">
<lb ed="#L" n="16"/>
<!--3--> IN CONTRARIVM arguitur, quia solo sine vlti
<lb ed="#L" n="17"/>mo fruendum est, sed solus Deus est finis simpliciter vltimus,
si<lb ed="#L" n="18" break="no"/>cut est agens simpliciter primum: ergo solo Deo est fruendum.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e201-d1e171">
<lb ed="#L" n="19"/>
<!--4--> RESPONSIO. Dicenda sunt duo: Primum est, quod
<lb ed="#L" n="20"/>immediatum obiectum fruitionis non est Deus, sed aliquis actus
<lb ed="#L" n="21"/>quo Deus a nobis attingitur. Secundum est, quod obiectum
<lb ed="#L" n="22"/>fruitionis remotum est solus Deus.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e201-d1e184">
<lb ed="#L" n="23"/>
<!--5--> Primum patet, praemittendo duas distinctiones necessarias
<lb ed="#L" n="24"/>ad propositum. Prima est de fine, eo quod delectatio, qua quiescit
<lb ed="#L" n="25"/>voluntas in aliquo, vt in fine, est fruitio. Finis enim dicitur
du<lb ed="#L" n="26" break="no"/>pliciter: vno modo, res assecuta, sicut finis auari est pecunia.
<lb ed="#L" n="27"/>Alio modo assecutio rei, sicut finis auari dicitur possessio
pe<lb ed="#L" n="28" break="no"/>cunmae. Et eodem modo finis creaturae rationalis est Deus, si cut
<lb ed="#L" n="29"/>res assecuta, sed finis eius vt assecutio, est operatio, per quam
<lb ed="#L" n="30"/>Deum assequimur. Et haec est visio Dei.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e201-d1e206">
<lb ed="#L" n="31"/>
<!--6--> Secunda distinctio est, de amore, quia cum fruitio sit actus
<lb ed="#L" n="32"/>voluntatis, & omnes actus voluntatis radicaliter fundentur in
<lb ed="#L" n="33"/>amore, omnes habent aliquo modo iudicari ex amore. Est
au<lb ed="#L" n="34" break="no"/>tem duplex amor, scilicet amor beniuolentiae, & amor
concu<lb ed="#L" n="35" break="no"/>piscentiae. Illud amamus amore beniuolentiae, cui volumus
<lb ed="#L" n="36"/>aliquod bonum, vel aliquam perfectionem: ipsum autem
bo<lb ed="#L" n="37" break="no"/>num, vel perfectionem, quam volumus nobis, vel aliis amamus
<lb ed="#L" n="38"/>amore concupiscentiae.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e201-d1e228">
<lb ed="#L" n="39"/>Hoc praemisso, patet primum propositum sic: Imi. iediatum
<lb ed="#L" n="40"/>obiectum amoris concupiscentiae, non est res subiecto
distin<lb ed="#L" n="41" break="no"/>cta a concupiscente: sed fruitio, cum sit delectatio de Deo, & in
<lb ed="#L" n="42"/>Deo habito, est quidam amor concupiscentiae: ergo
immedia<lb ed="#L" n="43" break="no"/>tum obiectum fruitionis vel delectationis non est Deus, cum sit
<lb ed="#L" n="44"/>res a nobis subiecto distincta, sed aliquis actus, quo a nobis
at<lb ed="#L" n="45" break="no"/>tingitur vel habetur. Vtraque praemissarum patet. Et primo ma
<lb ed="#L" n="46"/>ior inductione & syllogismo. Inductione patet, Diligo vinum
<lb ed="#L" n="47"/>dilectione concupiscentiae: nunquid immediatum obiectum
<lb ed="#L" n="48"/>istius dilectionis est vinum? certe non, sed vsus vini, qui est actus
<lb ed="#L" n="49"/>gustatiuus, vel gustandi. Non enim diligo vinum immediate,
<lb ed="#L" n="50"/>sed gustare vinum. & idem est in omnibus aliis.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e201-d1e257">
<lb ed="#L" n="51"/>
<!--8--> Ratione patet idem: illud amatur amore concupiscentiae,
<lb ed="#L" n="52"/>quod est bonum, vel perfectio, quam nobis volumus, vel amicis
<lb ed="#L" n="53"/>sed res subiecto distincta, nunquam est bonum nostrum, nisi
ra<lb ed="#L" n="54" break="no"/>tione actus, quo nobis coniungitur sicut nutrimentum: puta
<lb ed="#L" n="55"/>panis aut vinum nunquam esset nobis bonum, nisi ratione actu:
<lb ed="#L" n="56"/>quo nobis coniungitur, cum comedimus aut bibimus: & ipsa
<lb ed="#L" n="57"/>coniunctio est bonum nostrum immediatum: ergo res subiecto
di<lb ed="#L" n="58" break="no"/>stincta a concupiscentia, non est immediatum obiectum amoris
<lb ed="#L" n="59"/>concupiscentiae. Et haec fuit maior. Minor probatur, scilicet qo
<lb ed="#L" n="60"/>fruitio, quae est delectatio de Deo, & in Deo habito sit amor
<lb ed="#L" n="61"/>concupiscentiae: quia aut est amor concupiscentiae, vel
bene<lb ed="#L" n="62" break="no"/>uolentiae. Non pot est dici, quod sit amor beneuolentiae, quo
vo<lb ed="#L" n="63" break="no"/>lumus aliquod bonum Deo: quia delectatio de Deo habito,
<lb ed="#L" n="64"/>respondet desiderio de ipso habendo: sed per tale desiderium
<lb ed="#L" n="65"/>non desideramus aliquid Deo, sed nobis: non enim
desidera<lb ed="#L" n="66" break="no"/>mus Deo aliquid habendum ab ipso, (fatuum enim esset tale
<lb ed="#L" n="67"/>desiderium, cum nihil futurum possit ci aduenire) sed
deside<lb ed="#L" n="68" break="no"/>ramus ipsum habendum a nobis, quod pertinet ad amorem con
<lb ed="#L" n="69"/>cupiscentiae, quo desideramus nobis aliquod bonum. Hoc est
<lb ed="#L" n="70"/>autem Deum habere, vel videre, vel aliquid tale: ergo
delecta<lb ed="#L" n="71" break="no"/>tio de Deo habita, non est amor beneuolentiae ad Deuin, sed
<lb ed="#L" n="72"/>amor concupiscentiae retortae ad nos. Item, amor habens pro
<lb ed="#L" n="73"/>formali ratione obiecti bonum vtile, vel delectabile, est amo
<lb ed="#L" n="74"/>concupiscentiae: sic autem est in proposito: habet enim fruitio
<lb ed="#L" n="75"/>pro obiecto, bonum summe delectabile: ergo &c. Et sic
proba<lb ed="#L" n="76" break="no"/>ta est vtraque propositio: resumatur ergo ratio.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e201-d1e319">
<lb ed="#L" n="77"/>
<!--9--> Contra noc tamen obiiciuntur tripliciter. Primo, contra
<lb ed="#L" n="78"/>maiorem illius rationis, probando, quod amor concupiscentiae po
<lb ed="#L" n="79"/>test pro immediato obiecto habere rem subiecto distinctam
<lb ed="#L" n="80"/>ab ipso subiecto cui concupiscitur: quia laus, fama, & honor,
<lb ed="#L" n="81"/>sunt res subiecto distinctae ab eo qui laudatur, honoratur: vel
<lb ed="#L" n="82"/>famatur, & tamen cadunt sub concupiscentia. Concupiscunt
<!--00087.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<lb ed="#L" n="83"/>enim multi famari, laudari, & honorari, & quidam posuerunt
<lb ed="#L" n="84"/>felicitatem in honoribus, vt patet ex 1. Ethic.
<lb ed="#L" n="85"/>Secundo instant contra minorem, probando, quod delectatio
<lb ed="#L" n="86"/>non pertinet ad amorem concupiscentiae: quia illud quod prin
<lb ed="#L" n="87"/>cipaliter concupiscitur, non est amor concupiscentiae, sed est ob.
<lb ed="#L" n="88"/>iectum ipsius, sed fruitio vel delectatio est principaliter concu
<lb ed="#L" n="89"/>pita: omnes enim appetunt delectari: quare &c. Item, amor com
<lb ed="#L" n="90"/>cupiscentiae est proprie de futuro: sed delectatio est de
praesen<lb ed="#L" n="91" break="no"/>ti: ergo delectatio non est amor concupiscentiae.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e201-d1e361">
<lb ed="#L" n="92"/>
<!--10--> Ad primum dicendum, quod operatio vnius, potest esse
dele<lb ed="#L" n="93" break="no"/>ctabilis alteri, tripliciter: vno modo, inquantum per operatio
<lb ed="#L" n="94"/>nem alicuius consequimur aliquod bonum: & secundum hoc
<lb ed="#L" n="95"/>operationes illorum, quae nobis bonum faciunt, sunt nobis
de<lb ed="#L" n="96" break="no"/>lectabiles, quia bene pati ab alio, est delectabile. Alio modo,
<lb ed="#L" n="97"/>secundum quod per operationes aliorum efficitur nobis aliqua
co<lb ed="#L" n="98" break="no"/>gnitio vel aestimatio proprij boni. Et propter hoc homines
de<lb ed="#L" n="99" break="no"/>lectantur in hoc, quod laudantur, vel honorantur ab aliis: quia per
<lb ed="#L" n="100"/>hoc accipiunt aestimationem, quod in seipsis est aliquod bonum.
<lb ed="#L" n="101"/>Et quia illa aestimatio fortius generatur ex testimonio
bono<lb ed="#L" n="102" break="no"/>rum, & sapientum, ideo in honoribus horum & laudibus
ho<lb ed="#L" n="103" break="no"/>mines magis delectantur. Et quiam adulator est apparens
lauda<lb ed="#L" n="104" break="no"/>tor, propter hoc adulatores sunt delectabiles. Tertio modo,
<lb ed="#L" n="105"/>operationes aliorum sunt nobis delectabiles, inquantum
aestiman<lb ed="#L" n="106" break="no"/>tur vt bonum proprium propter vim amoris, quae facit
aesti<lb ed="#L" n="107" break="no"/>mare amicum, quasi eundem sibi. Ex quibus apparet, quod nihil
<lb ed="#L" n="108"/>extrinsecum est immediatum obiectum delectationis:
extrin<lb ed="#L" n="109" break="no"/>sccum dico secundum rem, & secundum aestimationem. Quod
<lb ed="#L" n="110"/>autem dicitur, quod quidam posuerunt felicitatem in honoribus,
<lb ed="#L" n="111"/>bonum quidem esset argumentum, si opinio esset vera, sed falsa
<lb ed="#L" n="112"/>est, propter rationem, quam subdit Philosophus, quod honor ma
<lb ed="#L" n="113"/>gis est in honorante, quam in honorato. Ideo aestimans
hono<lb ed="#L" n="114" break="no"/>rem esse bonum suum, decipitur, & sic deceptus delectatur
<lb ed="#L" n="115"/>eodem modo, quo aliquis delectatur in aliquo, quod aestimat
<lb ed="#L" n="116"/>bonum esse: quia voluntas per nullum actum potest tendere in
<lb ed="#L" n="117"/>aliquod bonum nisi mediante cognitione. Et ideo, si malum
aesti<lb ed="#L" n="118" break="no"/>metur bonum, & bonum extrinsecum aestimetur intrinsecum,
<lb ed="#L" n="119"/>potest de vtroque esse delectatio sequens falsam aestimationem.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e201-d1e426">
<lb ed="#L" n="120"/>
<!--11--> Ad secundum dicendum, quod omnis delectatio pertinet ad
<lb ed="#L" n="121"/>amorem concupiscentiae: & quod dicitur in contrariu: quia illud
<lb ed="#L" n="122"/>quod principaliter concupiscitur, non est amor concupiscentiae,
<lb ed="#L" n="123"/>dicendum, quod si ly principaliter, dicat summam & potissimam
con<lb ed="#L" n="124" break="no"/>ditionem obiecti concupiscentiae, verum est, quia potissimum
ob<lb ed="#L" n="125" break="no"/>iectum non potest esse aliquis actus concupiscentiae: & hoc
mo<lb ed="#L" n="126" break="no"/>do delectatio non est principaliter concupita, quia non est po
<lb ed="#L" n="127"/>tissima perfectio nostra, sed potius visio, vt declarabitur 4. lib.
<lb ed="#L" n="128"/>Si autem, ly principaliter, dicat conditionem obiecti, non
po<lb ed="#L" n="129" break="no"/>tissimam, sed in comparatione ad quaedam alia obiecta, sic
ma<lb ed="#L" n="130" break="no"/>ior est falsa: quia nihil prohibet aliquem amorem
concupi<lb ed="#L" n="131" break="no"/>scentiae, puta delectationem illam, de qua loquimur, esse
ob<lb ed="#L" n="132" break="no"/>iectum alterius actus, puta desiderij, & principalius, quam sint
<lb ed="#L" n="133"/>multi alij actus: sicut magis desidero delectari, quam
deside<lb ed="#L" n="134" break="no"/>rare: & tamen vtrunque concupiscitur, scilicet delectatio, vt
<lb ed="#L" n="135"/>de se patet, & desiderare, secundum illud Psalm. Concupiuit
<lb ed="#L" n="136"/>anima mea desiderare.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e201-d1e468">
<lb ed="#L" n="137"/>
<!--12--> Ad tertium, cum dicitur, quod amor concupiscentiae est solum
<lb ed="#L" n="138"/>de futuro, dicendum, quod falsum est. Non enim nomen
concu<lb ed="#L" n="139" break="no"/>piscentiae est solum de futuro. Licet enim nomen
concupiscen<lb ed="#L" n="140" break="no"/>tiae: secundum vsum, communius accipiatur pro desiderio non
<lb ed="#L" n="141"/>habiti, tamen secundum rei veritatem conuenit etiam compla
<lb ed="#L" n="142"/>centiae seu delectationi, quae habetur de bono habito, & hoc
<lb ed="#L" n="143"/>etiam omnes concedunt. Delectatio enim, quae habetur de cibo
<lb ed="#L" n="144"/>vel potu gustato, constat quod pertinet ad amorem
concupiscen<lb ed="#L" n="145" break="no"/>tiae. Nullus enim sanae mentis diceret, quod pertineret ad amo
<lb ed="#L" n="146"/>rem amicitiae, qui non potest esse ad creaturas irrationales, &
<lb ed="#L" n="147"/>sic patet, quod instantiae istae non valent.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e201-d1e497">
<lb ed="#L" n="148"/>
<!--13--> Secundo patet idem sic. Idem est obiectum desiderij
prae<lb ed="#L" n="149" break="no"/>cedentis, & delectationis sequentis, sicut idem est terminus in
<lb ed="#L" n="150"/>quo est quies, & ad quem est motus: sed immediatum obiectum
<lb ed="#L" n="151"/>desiderij non est Deus, sed aliquis actus, quo Deum attingimus:
<lb ed="#L" n="152"/>ergo immediatum obiectum fruitionis, vel delectationis non
<lb ed="#L" n="153"/>est Deus, sed aliquis actus, quo Deus attingitur. Maior patet.
<lb ed="#L" n="154"/>Sed minor probatur: quia obiectum desiderij est aliquod
futu<lb ed="#L" n="155" break="no"/>rum: Deus autem secundum se, non est futurus, sed eius visio
<lb ed="#L" n="156"/>seu manifestatio nobis est futura ergo illa visio, seu
manifesta<lb ed="#L" n="157" break="no"/>tio, quae non est Deus, est obiectum immediatum desiderii, &
<lb ed="#L" n="158"/>etiam Deus, vt in illa includitur, erit obiectum.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e201-d1e526">
<lb ed="#L" n="159"/>
<!--14.--> Contra ista rationem instatur, negando maiorem: quia si idem
<lb ed="#L" n="160"/>esset obiectum desiderij & delectationis sequentis, tunc idem esset
<lb ed="#L" n="161"/>obiectum sui ipsius, quia delectatio potest esse obiectum
deside<lb ed="#L" n="162" break="no"/>rij. Sed ad hoc respondetur, quod non vniuersaliter ratio
as<lb ed="#L" n="163" break="no"/>sumpsit quod idem obiectum sit desiderij & delectationis
sem<lb ed="#L" n="164" break="no"/>per, cum desiderium possit esse obiectum desiderij, non idem
<!-- 00088 and 00089 out of order duplicates of 13v and 14r which appear correctly at 92 and 93 -->
<!--00090.xml-->
<pb ed="#L" n="12-v"/>
<!-- this is 12v; bsb manifest has this and 13r out of order -->
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>numero, sed aliud, & delectatio similiter. Sed assumitur in
ra<lb ed="#L" n="2" break="no"/>tione dicta, quantum pertinet ad propositum, quod secumdunm
<lb ed="#L" n="3"/>partem, & non vniuersaliter, est idem obiectum possibile: sic
sci<lb ed="#L" n="4" break="no"/>licet, quod vbi est eadem ratio obiecti extrinseci, in quod tendit
<lb ed="#L" n="5"/>& quiescit voluntas per desiderium & delectationem, ibi est illud
<lb ed="#L" n="6"/>idem obiectum immediatum & intrinsecum vtriusque. Et illud
<lb ed="#L" n="7"/>non habet aliquam instantiam. Sicut enim desidero vinum non
<lb ed="#L" n="8"/>habitum, & delector in eo habito, ita quod idem est obiectum
<lb ed="#L" n="9"/>extrinsecum desiderij & delectationis, scilicet vinum: sic idem
<lb ed="#L" n="10"/>est immediatum obiectum vtriusque, scilicet gustare vinum. Et
<lb ed="#L" n="11"/>eodem modo in proposito, de desiderio, & delectatione
respe<lb ed="#L" n="12" break="no"/>ctu Dei? quia sicut idem est obiectum extrinsecum, ita
opor<lb ed="#L" n="13" break="no"/>tet, quod sit idem obiectum immediatu & intrinsecum
vtrius<lb ed="#L" n="14" break="no"/>que, scilicet desiderij, & delectationis.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e201-d1e586">
<lb ed="#L" n="15"/>
<!--15--> Tertia ratio principalis est ista: sicut se habent desiderium
<lb ed="#L" n="16"/>& delectatio ad bonum, sic se habent timor & tristitia ad
ma<lb ed="#L" n="17" break="no"/>lum: sed summa tristitia, quam habent damnati, non est de Dec
<lb ed="#L" n="18"/>secundum se & immediate, sed de dolore que sentiunt, vel
ma<lb ed="#L" n="19" break="no"/>gis de carentia visionis diuinae: ergo summa delectatio, vel etiam
<lb ed="#L" n="20"/>fruitio, quam habent Beati, non est de Deo secundum se, &
im<lb ed="#L" n="21" break="no"/>mediate, sed de diuina visione: Sed diceret aliquis, quod nonest
<lb ed="#L" n="22"/>simile, quia Deus secundum se, non potest habere rationem
ma<lb ed="#L" n="23" break="no"/>li, ideo de Deo, vt sic, non potest esse tristitia: sed quia Deus
se<lb ed="#L" n="24" break="no"/>cundum se potest habere rationem boni: ideo de Deo secundum
<lb ed="#L" n="25"/>se potest esse delectatio. Sed illud non valet: quia sicut Deus de
<lb ed="#L" n="26"/>se non habet rationem mali per comparationem ad damnatum
<lb ed="#L" n="27"/>sed solum ratione poenae, quam infert; ita Deus secundum se non
<lb ed="#L" n="28"/>est bonus Beatis, nisi ratione praemij, quod infert. Quia sicut
<lb ed="#L" n="29"/>probatum est, nihil extrinsecum est bonum alicuius, nisi ratione
<lb ed="#L" n="30"/>alicuius boni intrinseci.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e201-d1e625">
<lb ed="#L" n="31"/>
<!--16--> Quarta ratio talis est, secundum Philosophum 10. Ethicorum,
<lb ed="#L" n="32"/>delectationes distinguuntur secundum operationes, quas
conse<lb ed="#L" n="33" break="no"/>quuntur, & secundum eas iudicantur bonae vel malae. Hoc ergo
in<lb ed="#L" n="34" break="no"/>telligitur vel de operationibus, quae siunt prauis
delectationi<lb ed="#L" n="35" break="no"/>bus, & non sunt obiectum delectationum, sicut sunt cognitiones
ob<lb ed="#L" n="36" break="no"/>iectorum. Tales enim semper praecedunt delectationes, quae non
<lb ed="#L" n="37"/>possunt esse, nisi de cognitis, nec tamen semper sunt obiecta. Vel
<lb ed="#L" n="38"/>hoc intelligitur de operibus, quae praecedunt, tanquam obiecta. Non
<lb ed="#L" n="39"/>posnt intelligi primo modo, qa cognitione, quae praecedit omnem
<lb ed="#L" n="40"/>delectationem, nulla delectatio pot iudicari mala: quia omnis
co<lb ed="#L" n="41" break="no"/>gnitio est bona. Cognitiones etiam malorum bonae sunt. Oportet
<lb ed="#L" n="42"/>ergo, quod intelligatur secundo modo, scilicet de operibus quae prae
<lb ed="#L" n="43"/>cedunt vt obiecta connita. Manifestum est enim, quod obiectu
im<lb ed="#L" n="44" break="no"/>mediatum cuiuslibet delectationis, est aliqua operatio, quae est vel
<lb ed="#L" n="45"/>aestimatur bonum formale ipsius operantis. Et hoc est, quod dicit
<lb ed="#L" n="46"/>Dhiloso. 7. & 10. Ethico. quod delectatio est operatio connaturalis
<lb ed="#L" n="47"/>non impedita. Et est diffinitio per causam, quia operatio est cau
<lb ed="#L" n="48"/>sa delectationis, non aliter, quam per modum immediati obiecti,
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e201-d1e669">
<lb ed="#L" n="49"/>
<!--17--> Quinta ratio talis est: ad delectationem duo requiruntur,
<lb ed="#L" n="50"/>scilicet consecutio proprij boni, & cognitio boni consecuti. Ex
<lb ed="#L" n="51"/>hoc sic arguitur: Illud solum potest esse proprium, & immedia
<lb ed="#L" n="52"/>tum obiectum delectationis, quod est vel potest esse proprium
<lb ed="#L" n="53"/>bonum illius, qui delectatur: sed Deus, & quaecunque res
subie<lb ed="#L" n="54" break="no"/>cto distincta ab homine, non potest esse proprium bonum eius:
<lb ed="#L" n="55"/>imo non potest esse aliquod bonum eius nisi ratione
operatio<lb ed="#L" n="56" break="no"/>nis per quam attingitur: ergo nec Deus, nec aliqua res subiecto
<lb ed="#L" n="57"/>distincta ab homine potest esse immediatum obiectum
delectatio<lb ed="#L" n="58" break="no"/>nis humanae. Maior patet, quia nullus delectatur in quocunque
<lb ed="#L" n="59"/>bono, nisi quatenus aestimat illud esse suum aliquo modo. Vnde
<lb ed="#L" n="60"/>1. Philosophus 8. Ethi. dicit Amabile quidem bonum, vnicuique
<lb ed="#L" n="61"/>autem proprium. Ad cognitionem enim boni secundum se, quae est
<lb ed="#L" n="62"/>speculatiua, nulla affectio sequitur. Hanc etiam positionem
om<lb ed="#L" n="63" break="no"/>nes Doctores tenent, & scribunt. Minor probatur: quia quando
<lb ed="#L" n="64"/>aliquid dicitur tale per denominationem extrinsecam, & aliud
di<lb ed="#L" n="65" break="no"/>citur per denominationem formalem, nullo modo, potest
conue<lb ed="#L" n="66" break="no"/>nire alicui, nisi ratione formalis denominationis. Verbi gratia
<lb ed="#L" n="67"/>sanum dicitur de Medicina, & de animali: sed de medicina, &
diae<lb ed="#L" n="68" break="no"/>ta, por denominationem extrinsecam, de animali vero per
praedica<lb ed="#L" n="69" break="no"/>tionem formalem. Et ideo nec Medicina, nec diaeta potest dici
<lb ed="#L" n="70"/>sana, ratione sanitatis quae est in animali formaliter. Similiter ali
<lb ed="#L" n="71"/>quid potest dici bonum homini, per denominationem extrinsecam,
<lb ed="#L" n="72"/>quae est causa alicuius bonitatis in homine: sicut Sol est bonus
<lb ed="#L" n="73"/>frigescenti: quia causat in eo calorem, qui formaliter est bonus
<lb ed="#L" n="74"/>ei. Nec vnquam posset dici Sol bonus frigescenti, nisi ratione
<lb ed="#L" n="75"/>caloris, qui est ei bonus formaliter. Nunc est ita, quod Deus non
<lb ed="#L" n="76"/>poce me sse bonum hominis formaliter, nec quaecunque res ab
ho<lb ed="#L" n="77" break="no"/>mine subiecto distincta, sed solum per denominationem
extrin<lb ed="#L" n="78" break="no"/>secam, qualiscunque sit illa: ergo esse bonum hominis, non potest
<lb ed="#L" n="79"/>competere Deo, nisi ratione bonitatis formalis, quae est in
homi<lb ed="#L" n="80" break="no"/>ne formaliter. Imo plus, quod sicut non est alia sanitas numero,
<lb ed="#L" n="81"/>quam sanitas quae est in homine formaliter, & sanitas a qua deno
<lb ed="#L" n="82"/>minatur medicina sana: sed est vna & eadem sic non est alia boni¬
<!--00090.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<lb ed="#L" n="83"/>tas qua Deus dicitur bonum hominis, vel ignis bonus
frigescen<lb ed="#L" n="84" break="no"/>ti, quam bonitas, per quam Beatus est bonus formaliter, & bo
<lb ed="#L" n="85"/>nitas, qua frigescens dicitur bene habere formaliter. Et sic
pa<lb ed="#L" n="86" break="no"/>tet minor: sequitur ergo conclusio principalis, scilicet quod
<lb ed="#L" n="87"/>Deus secundum se non est immediatum obiectum
delectatio<lb ed="#L" n="88" break="no"/>nis, sed aliquis actus, quo a nobis attingitur vel coniungitur.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e201-d1e765">
<lb ed="#L" n="89"/>
<!--18--> SECVNDVM patet. quia oportet actum quietantem
<lb ed="#L" n="90"/>voluntatem, esse perfectissimum summa perfectione possibili
ha<lb ed="#L" n="91" break="no"/>beri naturae humanae. Alioquin restaret aliquid desiderandum, &
<lb ed="#L" n="92"/>non esset quies: sed actus, quo fruimur, sicut immediato obiecto,
<lb ed="#L" n="93"/>quietat voluntatem, vt patet ex nomine fruitionis: ergo oportet
<lb ed="#L" n="94"/>illum actum esse perfectissimum perfectione possibili haberi a
<lb ed="#L" n="95"/>natura humana, sed summa perfectio possibilis haberi a nobis
<lb ed="#L" n="96"/>est, quod per actum nobilissimae potentiae in nobis attingamus
nobilis<lb ed="#L" n="97" break="no"/>simum obiectu, quod est Deus: Ergo actus, quo sicut immediate
<lb ed="#L" n="98"/>obiecto fruimur, habet Deum pro obiecto proximo & immedia
<lb ed="#L" n="99"/>to, & per consequens ipse Deus est obiectum remotum fruitionis.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e201-d1e794">
<lb ed="#L" n="100"/>
<!--19--> Et ponitur tale simile: Delectatio secundum gustum sicut
<lb ed="#L" n="101"/>habet pro immediato obiecto actum gustandi, sed pro remoto
<lb ed="#L" n="102"/>cibum gustatum: sic fruitio habet pro immediato obiecto,
vi<lb ed="#L" n="103" break="no"/>sionem Dei, sed pro remoto ipsum Deum, quatenus est obiectum
<lb ed="#L" n="104"/>proximi obiecti. Vtrunque istorum innuit Aristoteles 2. Rhe. vbi
<lb ed="#L" n="105"/>dicit, quod fruibile est, ex quo non aliud quid dignum, praeter vsum
<lb ed="#L" n="106"/>quaeritur. Ecce fruibile vocat remotum obiectum. Vsum autem
<lb ed="#L" n="107"/>vocat actum, quo attingitur qui est immediatum obiectum. Vtrunque
<lb ed="#L" n="108"/>enim horum quaeritur, vnum mediante alio: & vtroque fruendo
<lb ed="#L" n="109"/>delectamur. Sed quia obiecta sunt notiora actibus, actus autem
<lb ed="#L" n="110"/>sumunt rationem ab istis obiectis: ideo Beatus Augu. loquens
<lb ed="#L" n="111"/>de his quibus fruimur, primo lib. de Doctrina Christiana,
di<lb ed="#L" n="112" break="no"/>cit que res, quibus fruendum est, sunt Pater, & Filius, &
Spiritus<lb ed="#L" n="113" break="no"/>sanctus: non quidem excludendo actum, quo haec
cognoscun<lb ed="#L" n="114" break="no"/>tur, cum prius dixerit, quod illae res, quibus fruendum est, nos bea
<lb ed="#L" n="115"/>tos faciunt. Efficimur autem beati Deo obiectiue, ipso autem
<lb ed="#L" n="116"/>actu, quo Deum videmus, sumus beati formaliter. Sed hoc fit
<lb ed="#L" n="117"/>propter principalitatem obiecti respectu actus.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e201-d1e838">
<lb ed="#L" n="118"/>
<!--20--> Sed contra hoc arguitur: Quod voluntas nullo actu suo, nec
<lb ed="#L" n="119"/>desiderio, nec delectatione, potest ferri, nisi in illud, quod est co
<lb ed="#L" n="120"/>gnitum obiectiue. Si ergo fruitio non habet Deum pro immediato
<lb ed="#L" n="121"/>obiecto, sed cognitionem, vel visionem Dei: sequitur quod ad
fruen<lb ed="#L" n="122" break="no"/>dum necessarium est, quod non solum videamus Deum, sed etiam
<lb ed="#L" n="123"/>cognoscamus nos videre Deum. Et ita fruitio non sequitur actum
<lb ed="#L" n="124"/>simplicem, quo videmus Deum, sed reflexum, quo videmus nos
<lb ed="#L" n="125"/>videre Deum. Istud autem videtur inconueniens: primo, quia
<lb ed="#L" n="126"/>actus intellectus reslexus, magis de propinquo se haberet ad
<lb ed="#L" n="127"/>beatitudinem, quam fruitio, eo quod fruitionem praecederet.
<lb ed="#L" n="128"/>Quod non videtur, cum multi ponant, quod fruitio pertinet ad
<lb ed="#L" n="129"/>beatitudinem essentialiter, etsi non principaliter, sed visio: qui
<lb ed="#L" n="130"/>dam vero principaliter: pauci aut nulli ponunt, quod actus
re<lb ed="#L" n="131" break="no"/>flexus pertineat essentialiter ad beatitudinem. Secundo, quia
ap<lb ed="#L" n="132" break="no"/>petitus concupiscibilis respectu cibi, est non solum in
homini<lb ed="#L" n="133" break="no"/>bus, sed etiam in brutis. In brutis autem immediatum obiectum
<lb ed="#L" n="134"/>concupiscentiae est cibus, qui est subiecto distinctus, & non actus
<lb ed="#L" n="135"/>eorum, puta actus gustandi. Ergo idem potest esse in nobis,
scili<lb ed="#L" n="136" break="no"/>cet, quod obiectum immediatum fruitionis poterit esse Deus,
<lb ed="#L" n="137"/>non obstante quod sit subiecto distinctus. Minor probatur: quia
<lb ed="#L" n="138"/>concupiscentia non est nisi respectu coniti. Sed bruta non
co<lb ed="#L" n="139" break="no"/>gnoscunt actum suum, sed solum extrinsecum obiectum, quia
<lb ed="#L" n="140"/>potentiae, quae sunt in brutis, cum sint omnes corporeae &
or<lb ed="#L" n="141" break="no"/>ganicae, non sunt reflexiuae super actus suos. Ergo delectantur
<lb ed="#L" n="142"/>de actu suo, sed immediate de extrinseco obiecto. Quare, vt
vi<lb ed="#L" n="143" break="no"/>detur, idem poterit esse in nobis, respectu Dei. Et dicendum ad haec.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e201-d1e900">
<lb ed="#L" n="144"/>
<!--21--> Ad primum, quod delectatio, quam Beati habent de Deo,
sup<lb ed="#L" n="145" break="no"/>ponit non solum actum simplicem, quo cognoscimus Deum, sed
<lb ed="#L" n="146"/>& reflexum, quo cognoscimus nos videre Deum. Et idem est de
<lb ed="#L" n="147"/>omni delectatione, quae est respectu eorum, quae non habentur, nisi
<lb ed="#L" n="148"/>quia cognoscuntur: ita quod habere, non sit aliud, quam cognosce
<lb ed="#L" n="149"/>re. Et ratio dicta fuit prius, nec oportet repetere. Et quando
ar<lb ed="#L" n="150" break="no"/>guitur primo, quod tunc actus reflexus magis de propinquo se!
<lb ed="#L" n="151"/>haberet ad beatitudinem, quam fruitio, dico, quod verum est.
<lb ed="#L" n="152"/>Nam forte idem actus per essentiam est, quo beatus videt Deum,
<lb ed="#L" n="153"/>& videt se videre Deum. Sed vt fertur in Deum, dicitur rectus:
<lb ed="#L" n="154"/>vt autem fertur in visionem Dei, dicitur reflexu. Et si hoc est
ve<lb ed="#L" n="155" break="no"/>rum, tunc actus reflexus, secundum id quod est essentialiter,
per<lb ed="#L" n="156" break="no"/>tinet ad beatitudinem, fruitio autem nunquam. Si autem actus
re<lb ed="#L" n="157" break="no"/>flexus sit alius ab actu recto, adhuc magis de propinquo se
ha<lb ed="#L" n="158" break="no"/>bet ad beatitudinem, quam fruitio: tum quia fruitionem praecedit. tum
<lb ed="#L" n="159"/>quia perficit beatitudinem perfectione eiusdem generis,
scili<lb ed="#L" n="160" break="no"/>cet quo ad cognitionem. Nec enim omnimodo est perfecta
co<lb ed="#L" n="161" break="no"/>gnitio, qua quis cognoscitrem aliquam per actum rectum,
ni<lb ed="#L" n="162" break="no"/>si perpendat se cognoscere eam: quod fit per actum reflexum.
<lb ed="#L" n="163"/>Fruitio autem perficit beatitudinem perfectione alterius
gene<lb ed="#L" n="164" break="no"/>ris, scilicet delectatione. Propter quod, licet vtrunque perficiat
<!--00091.xml-->
<pb ed="#L" n="13-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>beatitudinem accident aliter, magis tamen de propinquo actu
<lb ed="#L" n="2"/>reflexus, quam fruitio. Et quod dicitur, fruitio pertinet ad bea
<lb ed="#L" n="3"/>titudinem essentialiter, vel principaliter, vel saltem secundario,
<lb ed="#L" n="4"/>credo quod non sit verum: cum Deus non sit obiectum
immedia<lb ed="#L" n="5" break="no"/>tum fruitionis, sed aliquis actus creatus: ideo essentia
beatitu<lb ed="#L" n="6" break="no"/>dinis non includit fruitionem, nec primo, nec secundario.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e201-d1e970">
<lb ed="#L" n="7"/>
<!--22--> Ad secundum dicendum, quod bruta non solum cognoscunt
<lb ed="#L" n="8"/>exterius obiectum, sed etiam actum proprium, siue per eandem
<lb ed="#L" n="9"/>potentiam, cuius est actus, siue per aliam. Sicut enim non solum
<lb ed="#L" n="10"/>videmus colorem exteriorem, sed perpendimus nos videre, &
<lb ed="#L" n="11"/>hoc per eundem visum, aut per sensum communem: sic etiam
<lb ed="#L" n="12"/>bruta, in quibus sunt perfectae potentiae sensitiuae, & forte
om<lb ed="#L" n="13" break="no"/>nes, licet magis confusae & indistinctae. Et ideo falsum est, quod
<lb ed="#L" n="14"/>assumit ratio, scilicet, quod bruta non cognoscant actum suum:
<lb ed="#L" n="15"/>cognoscunt enim, & in ipso cognito delectantur.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e201-d1e994">
<lb ed="#L" n="16"/>
<!--23--> Ad rationes principales dicendum est: ad primam, cum dicitur,
<lb ed="#L" n="17"/>quod capacitas voluntatis, cum sit finita, posset impleri per
ali<lb ed="#L" n="18" break="no"/>quid finitum: dicendum, quod verum est informatiue. Vnde tam delecta
<lb ed="#L" n="19"/>tio voluntatis, quam cognitio intellectus Eeati, est aliquid finitum,
<lb ed="#L" n="20"/>quibus capacitas intellectus, & voluntatis, terminantur
informa<lb ed="#L" n="21" break="no"/>tiue: sed illud, quod terminat capacitatem eorum obiectiue,
opor<lb ed="#L" n="22" break="no"/>tet esse infinitu. Cuius ratio est, quia obiectum intellectus, est
<lb ed="#L" n="23"/>ens secundum communem rationem entis: & obiectum voluntatis, est
<lb ed="#L" n="24"/>bonum secundum communem rationem boni. Et ideo nihil potest
<lb ed="#L" n="25"/>simpliciter terminare capacitatem intellectus & voluntatis
obie<lb ed="#L" n="26" break="no"/>ctiue: nisi habeat aliquo modo rationem omnis entis, & omnis
<lb ed="#L" n="27"/>boni: & omne tale est infinitum: sed hoc interest inter intellectu
<lb ed="#L" n="28"/>& voluntatem, quia intellectus tale obiectum respicit immediate,
<lb ed="#L" n="29"/>voluntas autem mediante intellectu. Et hoc dupliciter,
secun<lb ed="#L" n="30" break="no"/>dum duos actus voluntatis, qui sunt amor beneuolentiae, & amor
<lb ed="#L" n="31"/>concupiscentiae. Nam secundum amorem beneuolentiae fertur
vo<lb ed="#L" n="32" break="no"/>luntas in Deum cognitum obiectiue, non autem in ipsum
co<lb ed="#L" n="33" break="no"/>gnoscere: ita quod cognoscere praecedit diligere, sed non est cius
<lb ed="#L" n="34"/>obiectum, nec pars obiecti. Sed secundum amorem
concupi<lb ed="#L" n="35" break="no"/>scentiae fertur in Deum cognitum, & in ipsum cognoscere
ob<lb ed="#L" n="36" break="no"/>iectiue: quia Deus non potest esse immediatum obiectum amoris
<lb ed="#L" n="37"/>concupiscentiae. Sed hoc est aliquis actus, quo a nobis attingitur,
<lb ed="#L" n="38"/>hoc est cognoscere: tamen quod talis actus terminet capacitatem
<lb ed="#L" n="39"/>voluntatis, hoc habet ratione obiecti, quod est infinitum.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e201-d1e1051">
<lb ed="#L" n="40"/>
<!--24--> Ad secundum argumentum, cum dicitur, quod illud, quod
ama<lb ed="#L" n="41" break="no"/>tur propter aliud, non est obiectum fruitionis, verum est, si
ama<lb ed="#L" n="42" break="no"/>tur propter aliud, quod sit diligibile amore concupiscentiae.
<lb ed="#L" n="43"/>quia in tali non quietatur voluntas concupiscentiae, ad quam
per<lb ed="#L" n="44" break="no"/>tinet fruitio, sed aliud vltra quaeritur: sed illud, quod amatur
<lb ed="#L" n="45"/>propter aliud, quod diligitur amore amicitiae, vel beneuolentiae,
<lb ed="#L" n="46"/>potest esse obiectum fruitionis. Cuius ratio est: quia illud, quod
<lb ed="#L" n="47"/>amatur amore concupiscentiae, semper amatur propter illud
<lb ed="#L" n="48"/>quod amatur amore beneuolentiae. Est enim aliquod bonum, vel
<lb ed="#L" n="49"/>aliqua perfectio, quam volumus nobis, vel amico: vnde ipsam
<lb ed="#L" n="50"/>beatitudinem creatâ, quae immediatum est obiectum fruitionis,
<lb ed="#L" n="51"/>diligimus propter nos. Et plus debemus nos diligere, quam talem
<lb ed="#L" n="52"/>beatitudinem, cum sit quaedam perfectio nostra accidentalis. Et
<lb ed="#L" n="53"/>cum dicitur, quod Deus amatur propter aliud, dicendum, quod aut
<lb ed="#L" n="54"/>loqueris de amore beneuolentiae: & tunc hoc est falsum, nec est
<lb ed="#L" n="55"/>ad propositum. Falsum quidem est, quia de ratione amoris
bene<lb ed="#L" n="56" break="no"/>uolentiae, non solum respectu Dei, sed etiam cuiuscunque
alte<lb ed="#L" n="57" break="no"/>rius, est quod illud diligatur propter se, etiamsi nihil commodi
de<lb ed="#L" n="58" break="no"/>beret diligenti inde prouenire. Propter quod dicere, quod Deus di
<lb ed="#L" n="59"/>ligatur amore beneuolentiae, & tamen propter aliud, non
so<lb ed="#L" n="60" break="no"/>lum est falsum, sed etiam videtur implicare contradictionem.
<lb ed="#L" n="61"/>Item non est ad propositum, quia obiectum fruitionis, de quo
<lb ed="#L" n="62"/>quaerimus, vt sic non amatur amore beneuolentiae, sed
concu<lb ed="#L" n="63" break="no"/>piscentiae, vt probatu fuit. Si vero loquaris de amore
concupi<lb ed="#L" n="64" break="no"/>scentiae, sic adhuc illa minor est falsa: quia Deus secundum se
<lb ed="#L" n="65"/>non amatur amore concupiscentiae, sed actus quo attingitur:
<lb ed="#L" n="66"/>Deus autem solum in illo actu includitur. Et quod additur,
<lb ed="#L" n="67"/>ei licite seruitur propter mercedem, dicendum, quod seruire Deo
<lb ed="#L" n="68"/>propter morcedem, sic quod principalis causa sit merces, illicitum
<lb ed="#L" n="69"/>est: quia Deus est honorificandus. Ipsi enim est obediendum & ser
<lb ed="#L" n="70"/>uiendum, etiamsi nihil mercedis deberemus inde habere: quia
<lb ed="#L" n="71"/>etiam hoc faciendo, non possumus reddere aequiualens. Si autem
<lb ed="#L" n="72"/>ex hoc quod seruimus Deo, expectamus mercedem, non tanquam
prin<lb ed="#L" n="73" break="no"/>cipalem causam seruitij, quia absque mercede seruii emus, &
obe<lb ed="#L" n="74" break="no"/>li. diremu? Deo, licitum est. Sed esto, quod licitum esset seruire Deo
prin<lb ed="#L" n="75" break="no"/>cipaliter propter mercedem, tamen non sequeretur, quod
dilige<lb ed="#L" n="76" break="no"/>remus Deum propter aliud, sed solum quod diligeremus seruitium
<lb ed="#L" n="77"/>impensum Deo propter remunerationem habendam ab ipso.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e201-d1e1138">
<lb ed="#L" n="78"/>
<!--25--> Ad argumentum alterius partis dicendum, quod proximum obie
<lb ed="#L" n="79"/>ctum fruitionis est vltimus finis, qui est assecutae rei: sed remotum
<lb ed="#L" n="80"/>est finis vltimus, qui est res assecuta. Licet autem solus Deus sit
<lb ed="#L" n="81"/>vltimus sinis noster secundo modo: tamen primo modo aliud a
<lb ed="#L" n="82"/>Deo potes esse vltimus finis, & immediatum obiectum fruitionis.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>