-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-du87us_jsnvu6-d1e2212.xml
212 lines (212 loc) · 13.7 KB
/
cod-du87us_jsnvu6-d1e2212.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 2</title>
<author ref="#Durandus">Durandus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 2</title>
<date when="2023-08-20">August 20, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="L" n="cod-du87us">Lyon 1563</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-08-20" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#L" n="102-r"/>
<cb ed="#L" n="b"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="jsnvu6-d1e2212"><!-- l1d46q2 -->
<head xml:id="jsnvu6-d1e2212-Hd1e101">Quaestio 2</head>
<head xml:id="jsnvu6-d1e2212-Hd1e103" type="question-title">Utrum Deus velit mala fieri</head>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2212-d1e106">
<lb ed="#L" n="153"/>QVAESTIO SECVNDA.
<lb ed="#L" n="154"/>Vtrum Deus velit mala fieri.
<lb ed="#L" n="155"/>Thom. 1. 9. 19. art. 9.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2212-d1e115">
<lb ed="#L" n="156"/>SECVNDVM quaeritur vtrum Deus velit
ma<lb ed="#L" n="157" break="no"/>la fieri. Et videtur quod sic, quia Deus vult
<lb ed="#L" n="158"/>omne bonum, & omne quod confert ad
perfe<lb ed="#L" n="159" break="no"/>ctionem vniuersi quam principaliter intendit.
<lb ed="#L" n="160"/>sed mala fieri est bonum, confert etiam ad
per<lb ed="#L" n="161" break="no"/>fectionem vniuersi, ergo &c. Minor probatur per August. in
<lb ed="#L" n="162"/>enchiridio vbi dicit sic, Quamuis ea quae mala sunt inquantum
<!--00270.xml-->
<pb ed="#L" n="102-v"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>mala sunt non sint bona, tamen vt non solum bona, sed etiam
<lb ed="#L" n="2"/>sint mala: bonum est. Et rursus Aug. in Enchir. dicit quod illud
<lb ed="#L" n="3"/>quod dicitur malum bene ordinatum & loco suo positum emi
<lb ed="#L" n="4"/>nentius commendat bona vt magis placeant & laudabiliora
<lb ed="#L" n="5"/>existant. Malum etiam confert ad perfectionem vniuersi (
di<lb ed="#L" n="6" break="no"/>cente Dionys. 3. de diui. no.) malum erit ad omnes, id est, quod
<lb ed="#L" n="7"/>vniuersi perfectionem conferens.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2212-d1e154">
<lb ed="#L" n="8"/>
<!--2--> Item sicut deus est auctor gratiae ita & naturae, sed deus vult
<lb ed="#L" n="9"/>mala poenae fieri, quae tamen priuant bonum naturae, ergo vuli
<lb ed="#L" n="10"/>similiter fieri mala culpae, quae priuant bonum gratiae.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2212-d1e166">
<lb ed="#L" n="11"/>
<!--3--> IN CONTRARIVM est, quia voluntas Dei
se<lb ed="#L" n="12" break="no"/>quitur solam notitiam approbationis, sed per notitiam
ap<lb ed="#L" n="13" break="no"/>probationis Deus nescit mala fieri, iuxta illud Abachuc I.
<lb ed="#L" n="14"/>Mundi sunt oculi tui, ne videant malum, & ad iniquitatem
<lb ed="#L" n="15"/>respicere non poteris, ergo voluntas Dei non potest esse
ma<lb ed="#L" n="16" break="no"/>lorum, vt fiant.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2212-d1e184">
<lb ed="#L" n="17"/>
<!--4--> RESPONSIO. Quum omnis motus & actio
sortia<lb ed="#L" n="18" break="no"/>tur rationem ex termino, mala autem facere vel fieri nominet
<lb ed="#L" n="19"/>actionem, vel motum seu passionem tendentem in malum
tan<lb ed="#L" n="20" break="no"/>quam in terminum, clarum est quod mala facere vel fieri est
ma<lb ed="#L" n="21" break="no"/>lum, ppter quod sicut mala possunt esse a Deo volita, sic
mal<lb ed="#L" n="22" break="no"/>fieri potest esse volitum a Deo, aliter non. Dicenda sunt ergi
<lb ed="#L" n="23"/>tria ad quaestionem propositam. Primum est, quod nullum malum
<lb ed="#L" n="24"/>culpae vel poenae, potest esse per se volitum a Deo seu quocunqu
<lb ed="#L" n="25"/>alio. Secundum est, quod mala poenae vel naturae possunt esse
<lb ed="#L" n="26"/>volita a Deo per accidens. Tertium est, quod mala culpae non
<lb ed="#L" n="27"/>possunt esse volita a Deo, nec per se, nec per accidens.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2212-d1e213">
<lb ed="#L" n="28"/>
<!--5--> PRIMVM patet, scilicet quod mala culpae vel poenae
<lb ed="#L" n="29"/>non possunt esse per se volita a quocunque, quia malum esse
<lb ed="#L" n="30"/>per se volitum, est malum esse volitum sub ratione mali, sic
<lb ed="#L" n="31"/>enim malum per se sumitur, & non aliter, sed malum esse
vo<lb ed="#L" n="32" break="no"/>litum sub ratione mali implicat contradictionem, quum omne
<lb ed="#L" n="33"/>volitum sit volitum sub ratione boni quae est communis & for
<lb ed="#L" n="34"/>malis ratio obiecti voluntatis, ergo nullum malum potest esse
<lb ed="#L" n="35"/>a quocunque per se volitum. Huic concordat dictum Dionys. 4
<lb ed="#L" n="36"/>de diui. nomi. quod nullus aspiciens ad malum operatur, quod
<lb ed="#L" n="37"/>tamen esset possibile, si malum posset esse volitum per se, quia
<lb ed="#L" n="38"/>ad velle sequitur operari.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2212-d1e242">
<lb ed="#L" n="39"/>
<!--6--> Secundum patet, scilicet quod mala poenae vel naturae possum
<lb ed="#L" n="40"/>esse volita a Deo per accidens, quia omne quod potest habere
<lb ed="#L" n="41"/>rationem boni secundum iudicium rectae rationis potest habere
<lb ed="#L" n="42"/>rationem recte voliti, sed malum naturae & poenae potest
ha<lb ed="#L" n="43" break="no"/>bere rationem boni per accidens secundum iudicium recti
<lb ed="#L" n="44"/>rationis, ergo talia possunt per accidens esse volita. Maior
<lb ed="#L" n="45"/>patet, sed minor declaratur, quia malum ex quo majus
bo<lb ed="#L" n="46" break="no"/>num sequitur quam sit bonum, quod per ipsum priuatur, habet
<lb ed="#L" n="47"/>rationem boni saltem per accidens, si tamen vtrunque bonum
<lb ed="#L" n="48"/>non possit simul haberi, bonum enim est propter majus bonum
<lb ed="#L" n="49"/>dimittere minus bonum, quando simul vtrunque haberi non
<lb ed="#L" n="50"/>potest, sed ex malo naturae & poenae, sequitur majus bonum,
<lb ed="#L" n="51"/>quam sit illud quod per talia mala priuatur: ergo malum
na<lb ed="#L" n="52" break="no"/>turae vel poenae habet vel habere potest rationem boni.
Adhu<lb ed="#L" n="53" break="no"/>minor istius prosyllogismi probatur, quia nisi elementa
quan<lb ed="#L" n="54" break="no"/>tum ad aliquid corrumperentur mixta non generarentur, &
<lb ed="#L" n="55"/>sic periret multae species vniuersi, nisi etiam multa ex mixtis
<lb ed="#L" n="56"/>corrumperentur viuentia (vt iumenta & homines) non
per<lb ed="#L" n="57" break="no"/>manerent, nutriuntur enim ex eis, & sic ex corruptione talium
<lb ed="#L" n="58"/>sequitur majus bonum quam priuetur. Similiter per malum
<lb ed="#L" n="59"/>poenae puniuntur culpae, & sic ordinantur ad bonum iustitiae,
<lb ed="#L" n="60"/>multo autem magis bonum est bonum iustitiae communis,
<lb ed="#L" n="61"/>quod resultat ex malo poenae, quo culpa punitur, quam sit
bo<lb ed="#L" n="62" break="no"/>num naturae in persona singulari quod per poenam priuatur,
<lb ed="#L" n="63"/>& sic patet minor: sequitur ergo conclusio, scilicet, quod mala
<lb ed="#L" n="64"/>naturae & poenae possunt esse volita a Deo per accidens.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2212-d1e303">
<lb ed="#L" n="65"/>
<!--7--> TERTIVM patet, scilicet quod mala culpae non possunt
<lb ed="#L" n="66"/>esse a Deo volita, nec per se, nec per accidens, & idem est de
qua<lb ed="#L" n="67" break="no"/>cunque voluntate sequente rectam rationem: Quod non per se,
<lb ed="#L" n="68"/>patet iam ex dictis: Quod nec per accidens probatur sic, sicut
<lb ed="#L" n="69"/>se habet appetitus sensitiuus ad malum, quod non est conueniens
<lb ed="#L" n="70"/>secundum sensum, sic se habet voluntas ad malum, quod non
<lb ed="#L" n="71"/>est conueniens secundum intellectum, & voluntas recta ad ma
<lb ed="#L" n="72"/>lum, quod non est conueniens secundum intellectum rectum
<lb ed="#L" n="73"/>sed appetitus sensitiuus nullo modo potest appetere illud quod
<lb ed="#L" n="74"/>non iudicatur conueniens secundum sensum, nec voluntas
ab<lb ed="#L" n="75" break="no"/>solute potest velle illud quod ab intellectu non iudicatur
con<lb ed="#L" n="76" break="no"/>ueniens: ergo nec voluntas recta potest recte velle illud quod
<lb ed="#L" n="77"/>non iudicatur conueniens secundum intellectum rectum, sec
<lb ed="#L" n="78"/>malum culpae non potest iudicari conueniens intellectui recto
<lb ed="#L" n="79"/>quia sicut malum poenae sensibilis consistit in hoc quod est ess.
<lb ed="#L" n="80"/>repugnans sensui, ita malum culpae consistit in hoc quod est ess
<lb ed="#L" n="81"/>repugnans rectae rationi, propter quod impossibile est &
con<lb ed="#L" n="82" break="no"/>rradictionem implicans quod malum culpae sit consonum recta
<!--00270.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<lb ed="#L" n="83"/>rationi, quum oppositum sit de ratione eius, ergo voluntas bo
<lb ed="#L" n="84"/>na non potest velle malum culpae, & sic patet tertium.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2212-d1e355">
<lb ed="#L" n="85"/>
<!--8--> AD RATIONES in oppositum dicendum. Ad
pri<lb ed="#L" n="86" break="no"/>mam concedendo maiorem, sed negando minorem, & quum
<lb ed="#L" n="87"/>probatur per Augustinum in Enchiridio, qui videtur innuere
<lb ed="#L" n="88"/>quod mala esse vel fieri sit bonum: & pertinet ad perfectionem
<lb ed="#L" n="89"/>vniuersi. Dicendum quod illud primum est intelligendum per
<lb ed="#L" n="90"/>accidens, & non per se, & solum de malo naturae & poenae, non
<lb ed="#L" n="91"/>autem de malis culpae: Quod autem mala posita iuxta bona
<lb ed="#L" n="92"/>reddant ea commendabiliora, verum est secundum
apparen<lb ed="#L" n="93" break="no"/>tiam, non autem secundum existentiam, & illud non est tantum
<lb ed="#L" n="94"/>bonum sicut est illud quod per culpam priuatur: & ideo
pro<lb ed="#L" n="95" break="no"/>pter illud bonum apparens malum culpae non est licitum, nec
<lb ed="#L" n="96"/>eligendum. Quod autem dicit Dionys. quod malum erit ad
<lb ed="#L" n="97"/>omnes, id est, ad vniuersi perfectionem conferens, non dici
<lb ed="#L" n="98"/>asserendo, sed ducendo ad inconueniens, vnde & habet pro
in<lb ed="#L" n="99" break="no"/>conuenienti, quod malum sit de perfectione vniuersi.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2212-d1e393">
<lb ed="#L" n="100"/>
<!--9--> Ad secundum dicendum quod non est simile de malo poenae
<lb ed="#L" n="101"/>quod priuat bonum naturae, & de malo culpae quod priuat
bo<lb ed="#L" n="102" break="no"/>num gratiae, quia bonum naturae, quod priuatur per malum
<lb ed="#L" n="103"/>poenae, potest recompensari per majus bonum naturae vel
gra<lb ed="#L" n="104" break="no"/>tiae: potest etiam esse consonum rectae rationi, & sic habere
ra<lb ed="#L" n="105" break="no"/>tionem boni, sed bonum gratiae quod priuatur per malum cul
<lb ed="#L" n="106"/>pae non potest recompensari per majus bonum naturae, nec po
<lb ed="#L" n="107"/>test esse consonum rectae rationi (vt declaratum est) propter
<lb ed="#L" n="108"/>quod nunquam potest habere rationem boni, nec recte voliti.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>