-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-du87us_jsnvu6-d1e2291.xml
381 lines (381 loc) · 26.7 KB
/
cod-du87us_jsnvu6-d1e2291.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 2</title>
<author ref="#Durandus">Durandus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 2</title>
<date when="2023-08-20">August 20, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="L" n="cod-du87us">Lyon 1563</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-08-20" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#L" n="105-v"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="jsnvu6-d1e2291"><!-- l1d48q2 -->
<head xml:id="jsnvu6-d1e2291-Hd1e101">Quaestio 2</head>
<head xml:id="jsnvu6-d1e2291-Hd1e103" type="question-title">Utrum omnes teneantur conformare voluntatem suam voluntati divinae quantum ad volitum</head>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2291-d1e106">
<lb ed="#L" n="52"/>QUAESTIO SECVNDA.
<lb ed="#L" n="53"/>Vtrum omnes teneantur ad
conforman<lb ed="#L" n="54" break="no"/>dum voluntatem suam diuinae
<lb ed="#L" n="55"/>voluntati.
<lb ed="#L" n="56"/>Nihil Thom.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2291-d1e119">
<lb ed="#L" n="57"/>AD secundum sic proceditur. Et videtur quod non
<lb ed="#L" n="58"/>omnes teneantur ad conformandum voluntatem
<lb ed="#L" n="59"/>suam voluntati diuinae, maxime quantum ad
vo<lb ed="#L" n="60" break="no"/>litum, quia sicut se habet intellectus ad
intelle<lb ed="#L" n="61" break="no"/>Ictum, sic voluntas ad voluntatem, sed nos nor
<lb ed="#L" n="62"/>tenemur conformare intellectum nostrum intellectui diuino
<lb ed="#L" n="63"/>alioquin omnis homo habens opinionem falsam peccaret, quod
<lb ed="#L" n="64"/>non est verum, ergo non tenemur conformare voluntatem
<lb ed="#L" n="65"/>nostram voluntati diuinae.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2291-d1e141">
<lb ed="#L" n="66"/>
<!--2--> Item nullus tenetur ad impossibile, sed impossibile est
quan<lb ed="#L" n="67" break="no"/>doque conformare voluntatem nostram voluntati diuinae, ergo &c
<lb ed="#L" n="68"/>Minor probatur, obstinati enim vel damnati hoc non possunt fa
<lb ed="#L" n="69"/>cere propter conditionem sui status: nunc etiam ignoramus quid
<lb ed="#L" n="70"/>deus vult in multis quae occurrunt facienda. Finis etiam ad qué
<lb ed="#L" n="71"/>deus singula opera ordinat, latet nos, & ideo in talibus non pos
<lb ed="#L" n="72"/>sumus conformare voluntatem nostram voluntati diuinae.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2291-d1e162">
<lb ed="#L" n="73"/>
<!--3--> Item deus vult damnationem multorum, sed nullus tenetui
<lb ed="#L" n="74"/>Velle suam damnationem, ergo &c. Probatio minoris, quicquid
<lb ed="#L" n="75"/>est volitum, est volitum vt finis aut propter finem, sed nullus
po<lb ed="#L" n="76" break="no"/>test recte velle damnationem suam vt finem, quia non habet
ra<lb ed="#L" n="77" break="no"/>tionem boni secundum se nec propter alium finem, quia
dam<lb ed="#L" n="78" break="no"/>natio est opposita debito fini creaturae rationalis.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2291-d1e180">
<lb ed="#L" n="79"/>
<!--4--> IN CONTRARIVM est, quia amicorum est conformis
<lb ed="#L" n="80"/>voluntas, sed omnes tenentur esse amici Dei, ergo omnes tenentur
<!--00276.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<lb ed="#L" n="81"/>ad conformandum voluntatem suam voluntati diuinae. Item
su<lb ed="#L" n="82" break="no"/>per illud, quod non adhaesit mihi cor prauum, dicit glosa.
Pra<lb ed="#L" n="83" break="no"/>uum cor habet, qui non vult quod deus vult, sed quilibet
tene<lb ed="#L" n="84" break="no"/>tur non habere cor prauum, ergo quilibet tenetur velle illud
<lb ed="#L" n="85"/>quod deus vult, & haec est conformitas in volito.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2291-d1e204">
<lb ed="#L" n="86"/>
<!--5--> RESPONSIO. Dicenda sunt duo. Primum est, an om
<lb ed="#L" n="87"/>nes teneantur conformare voluntatem suam voluntati
diuinae<lb ed="#L" n="88" break="no"/>Secundum est, secundum quos modos teneamur ad hanc
con<lb ed="#L" n="89" break="no"/>formitatem.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2291-d1e217">
<lb ed="#L" n="90"/>
<!--6--> QUANTVM ad primum dicendum est quod omnes
tenen<lb ed="#L" n="91" break="no"/>tur conformare voluntatem suam voluntati diuinae in aliquo.
<lb ed="#L" n="92"/>Cuius ratio est, quia nihil est rectum, nisi conformetur suae
re<lb ed="#L" n="93" break="no"/>gulae, sed voluntas diuina est regula voluntatis nostrae, ergo
vo<lb ed="#L" n="94" break="no"/>luntas nostra non est recta, nisi conformetur voluntati diuinae,
<lb ed="#L" n="95"/>quatenus est eius regula. Maior de se patet, sed minor
declara<lb ed="#L" n="96" break="no"/>tur, quia si lex quaecunque naturalis vel diuina est regula
volunta<lb ed="#L" n="97" break="no"/>tis fortiori ratione voluntas diuina, a qua pro libito deriuata est
<lb ed="#L" n="98"/>omnis lex, sicut enim voluntas diuina pro libito naturam
insti<lb ed="#L" n="99" break="no"/>tuit, ita pro libito leges quascunque naturae dedit, propter quod
<lb ed="#L" n="100"/>ipsa est prima regula omnium, & sic patet primum.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2291-d1e246">
<lb ed="#L" n="101"/>QUANTVM ad secundum, scilicet de modis
conformita<lb ed="#L" n="102" break="no"/>tum. Dicendum quod tenemur ad conformitatem, quae est
secun<lb ed="#L" n="103" break="no"/>dum genus causae efficientis, vt scilicet velimus illud quod deus
<lb ed="#L" n="104"/>vult nos velle quando nobis innotescit. cuius ratio est, quia
se<lb ed="#L" n="105" break="no"/>cundum illud potissime debet voluntas nostra conformari diuinae
<lb ed="#L" n="106"/>secundum quod ipsa est potissime regula voluntatis nostrae, sed
<lb ed="#L" n="107"/>voluntas diuina est regula voluntatis nostrae inquantum vult
<lb ed="#L" n="108"/>nos aliquid velle, ergo secundum hoc potissime debemus
vo<lb ed="#L" n="109" break="no"/>luntatem nostram conformare diuinae. Maior patet ex dictis,
qui<lb ed="#L" n="110" break="no"/>tenemur conformare voluntatem nostram diuinae, quatenus illa
<lb ed="#L" n="111"/>est regula voluntatis nostrae, ergo maxime tenemur secundum
<lb ed="#L" n="112"/>illud quod est maxime regula. Minor probatur, quia in
habenti<lb ed="#L" n="113" break="no"/>bus cognitionem & libertatem vnum non regulat aliud, nisi
<lb ed="#L" n="114"/>quatenus proponit vel imponit quid & qualiter agat, sed
volum<lb ed="#L" n="115" break="no"/>tas diuina in hoc quod vult nos aliquid velle, & illud nobis
in<lb ed="#L" n="116" break="no"/>notescit, imponit nobis quid velimus, ergo secundum hoc
<lb ed="#L" n="117"/>voluntas diuina est potissime regula nostrae voluntatis, imo
<lb ed="#L" n="118"/>nullo alio modo est regula, quia quicquid deus velit, &
quali<lb ed="#L" n="119" break="no"/>tercunque, & propter quencunque finem, nisi velit nos illud velle
<lb ed="#L" n="120"/>non propter hoc regulat voluntatem nostram, sed si vellet no
<lb ed="#L" n="121"/>aliquid velle, dato quod ipse illud nollet in se, nihilominus
vo<lb ed="#L" n="122" break="no"/>luntas nostra ex solo primo regulam haberet. regulans enim
vo<lb ed="#L" n="123" break="no"/>luntatem est dictans & imperans quid sit volendum: & hoc
ex<lb ed="#L" n="124" break="no"/>presse dicit Anselmus de lib. art. cap. 6. dicens sic, nulla est iusta
<lb ed="#L" n="125"/>voluntas, nisi quae vult quod deus vult illam velle, tenemur erge
<lb ed="#L" n="126"/>potissime conformare voluntatem nostram voluntati diuinae in
<lb ed="#L" n="127"/>hoc quod vult nos velle, quando nobis innotescit. Innotescit
<lb ed="#L" n="128"/>autem hoc nobis per praecepta & prohibitiones quae sunt signa
<lb ed="#L" n="129"/>voluntatis antecedentis. per consilium autem, quod similiter es
<lb ed="#L" n="130"/>signum voluntatis antecedentis, innotescit nobis non quid velli
<lb ed="#L" n="131"/>teneamur, sed quid expedientius est ad profectum, propter quod
<lb ed="#L" n="132"/>non tenemur velle illud quod est consilij, sicut illud quod est
<lb ed="#L" n="133"/>praecepti vel prohibitionis, sicut ergo est de illis quae deus vult
<lb ed="#L" n="134"/>nos velle voluntate antecedente, idem est de his quae deus vult
<lb ed="#L" n="135"/>nos velle voluntate consequente, si nobis innotescant per reuela
<lb ed="#L" n="136"/>tionem, vel per quamcunque inspirationem, alium enim
mo<lb ed="#L" n="137" break="no"/>dum non video. Per operationem enim diuinam bene
innote<lb ed="#L" n="138" break="no"/>scit nobis, quod deus velit tale quid facere, sed non quod veli
<lb ed="#L" n="139"/>nos illud velle. Quando autem non innotescit nobis quid deus
<lb ed="#L" n="140"/>velit nos velle voluntate consequente, tunc quidem non
tene<lb ed="#L" n="141" break="no"/>mur, quia voluntas non obligatur nisi ad cognita, & nihilominus
<lb ed="#L" n="142"/>illud volumus quod deus vult nos velle, quia illa voluntas
sem<lb ed="#L" n="143" break="no"/>per impletur, siue scientibus nobis, siue nescientibus.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2291-d1e342">
<lb ed="#L" n="144"/>
<!--8--> Ad conformitatem autem quae est secundum genus causa
<lb ed="#L" n="145"/>formalis, non tenemur absolute, sed ex suppositione scilicet si
<lb ed="#L" n="146"/>volumus mereri vitam aeternam. Primum patet, quia ad illud
<lb ed="#L" n="147"/>dicitur aliquis simpliciter & absolute teneri, quod si non facit
<lb ed="#L" n="148"/>in currit peccatum, sed si non facimus ex charitate quicquid
<lb ed="#L" n="149"/>facimus, non propter hoc peccamus, existens enim in peccato
<lb ed="#L" n="150"/>mortali, & honorans parentes vel dans eleemosynam ex
natu<lb ed="#L" n="151" break="no"/>rali pietate non peccat, vt patebit. 2. lib. & tamen non operatur
<lb ed="#L" n="152"/>ex charitate, ergo &c.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2291-d1e367">
<lb ed="#L" n="153"/>
<!--9--> Secundum patet, quia omne meritum dependet ex charitate,
<lb ed="#L" n="154"/>vt patet 1. ad Cor. 13. si ergo aliquis vult mereri vitam aeternam
<lb ed="#L" n="155"/>oportet quod operetur ex charitate, & tunc conformat
volun<lb ed="#L" n="156" break="no"/>tatem suam voluntati diuinae quantum ad causam formalem,
<lb ed="#L" n="157"/>licet valde improprie, vt dictum fuit suprâ. Idem penitus
vide<lb ed="#L" n="158" break="no"/>tur esse dicendum de conformitate secundum causam finalem,
<lb ed="#L" n="159"/>quia ad illam non tenemur simpliciter & absolute, sed solum ex e
<lb ed="#L" n="160"/>suppositione, scilicet, si volumus mereri vitam aeternam. Primum
pa<lb ed="#L" n="161" break="no"/>tet, quia opus virtutis moralis debite circunstantionatum prout
<lb ed="#L" n="162"/>virtus exigit, est bonum, vt patet ex diffinitione virtutis, sed per vir¬
<!--00277.xml-->
<pb ed="#L" n="106-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>tutem pure moralem opus non ordinatur in gloriam Dei ex
in<lb ed="#L" n="2" break="no"/>tentione operantis, ad quam tamen deus ordinat quicquid
<lb ed="#L" n="3"/>vult: & operatur, ergo non oportet omnem voluntatem
bo<lb ed="#L" n="4" break="no"/>nam conformari voluntati diuinae quantum ad finem, propte
<lb ed="#L" n="5"/>quem aliquid vult.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2291-d1e411">
<lb ed="#L" n="6"/>
<!--10--> Secundum patet eodem medio quo supra, quia ad
me<lb ed="#L" n="7" break="no"/>rendum requiritur quod opus ordinetur in deum per fidem
<lb ed="#L" n="8"/>charitatem. Iuxta dictum Apostoli 1. ad Corinth. 10. Omnia in
<lb ed="#L" n="9"/>gloriam dei facite. Et est hic notandum quod ad has duas
confor<lb ed="#L" n="10" break="no"/>mitates secundum causam formalem & finalem, non tenemui
<lb ed="#L" n="11"/>etiam ex suppositione, nisi quatenus includunt illam quae es
<lb ed="#L" n="12"/>secundum causam efficientem, cuius signum est, quia sicut illa
<lb ed="#L" n="13"/>quae deus vult nos velle absolute innotescunt nobis per
prae<lb ed="#L" n="14" break="no"/>ceptum conditionatum: vnde Matth. 19. dictum est cuidam, si
<lb ed="#L" n="15"/>vis ad vitam ingredi, serua mandata, quod intelligitur non
so<lb ed="#L" n="16" break="no"/>lum de obseruantia quantum ad substantiam operis, sed
quan<lb ed="#L" n="17" break="no"/>tum ad modum & finem charitatis.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2291-d1e442">
<lb ed="#L" n="18"/>
<!--11--> De conformitate autem quae attenditur quantum ad
ob<lb ed="#L" n="19" break="no"/>iectum volitum, quae dicitur conformitas secundum causam
<lb ed="#L" n="20"/>materialem est major difficultas, vtrum ad eam semper
tenea<lb ed="#L" n="21" break="no"/>mur. Et dicendum ad hoc, quod in nobis est duplex voluntas,
<lb ed="#L" n="22"/>extendendo nomen voluntatis ad appetitum sensitiuum, sicu
<lb ed="#L" n="23"/>tertio Ethicorum dicitur, quod bruta voluntarie agunt, hoc
<lb ed="#L" n="24"/>est, sponte. Est ergo in nobis voluntas sequens cognitionem
<lb ed="#L" n="25"/>sensitiuam, & voluntas sequens cognitionem intellectiuam, &
<lb ed="#L" n="26"/>haec est duplex, vna naturalis, & alia deliberatiua, nec sunt dua
<lb ed="#L" n="27"/>potentiae, sed vna dupliciter dicta secundum duplicem eius
<lb ed="#L" n="28"/>actum. Dicitur enim voluntas naturalis, qua appetimus
abso<lb ed="#L" n="29" break="no"/>lute, & secundum se aliquod bonum conueniens naturae,
deli<lb ed="#L" n="30" break="no"/>beratiua autem, quatenus fertur in aliud, quod est deliberatum
<lb ed="#L" n="31"/>esse bonum ex fine & circunstantiis: & haec voluntas
contra<lb ed="#L" n="32" break="no"/>riatur quandoque in volito appetitui sensitiuo & voluntati
natu<lb ed="#L" n="33" break="no"/>rali, sicut secari propter sanitatem est tristabile secundum sen
<lb ed="#L" n="34"/>sum, nec secundum se bonum est, sed tantum ex fine, & ideo
se<lb ed="#L" n="35" break="no"/>ctionem sola voluntas deliberatiua eligit, sed voluntas
natu<lb ed="#L" n="36" break="no"/>ralis, & appetitus sensitiuus refugiunt.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2291-d1e488">
<lb ed="#L" n="37"/>
<!--12--> Tunc ad propositum, si loquamur de voluntate naturali vel
<lb ed="#L" n="38"/>appetitu sensitiuo. Dicendum quod non tenemur nec possumu:
<lb ed="#L" n="39"/>semper conformare voluntatem talem voluntati diuinae,
qui<lb ed="#L" n="40" break="no"/>voluntas diuina potest esse de eo quod non cadit sub
apprehen<lb ed="#L" n="41" break="no"/>sione sensus, nec est secundum se naturae conueniens, sed
ap<lb ed="#L" n="42" break="no"/>petitus sensitiuus non potest ferri, nisi in illud quod iudicatu
<lb ed="#L" n="43"/>conueniens per sensum, nec voluntas naturalis potest ferri, nisi
<lb ed="#L" n="44"/>in illud quod est secundum se naturae conueniens, ergo impos
<lb ed="#L" n="45"/>sibile est quod appetitus sensitiuus, vel voluntas naturalis
re<lb ed="#L" n="46" break="no"/>spectu voliti talis, conformetur voluntati diuinae.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2291-d1e514">
<lb ed="#L" n="47"/>
<!--13--> De voluntate autem deliberatiua secus est, quia secundum
<lb ed="#L" n="48"/>quosdam, si innotescat nobis diuinum volitum, tenemur illud
<lb ed="#L" n="49"/>velle voluntate deliberatiua, sed differenter viatores &
com<lb ed="#L" n="50" break="no"/>prehensores, quia enim in viatoribus retardatur motus
vo<lb ed="#L" n="51" break="no"/>luntatis ex motibus inferioribus, ideo sufficit non repugnare
<lb ed="#L" n="52"/>diuinae ordinationi vel voluntati, & de ea non tristari, nec
opor<lb ed="#L" n="53" break="no"/>tet gaudium experiri de hoc, sicut Philosophus dicit. 3. Ethic.
<lb ed="#L" n="54"/>de forti, quod sufficit eum non tristari in periculis mortis, quamuis
<lb ed="#L" n="55"/>non gaudeat, sed in beatis est motus voluntatis deliberatiuae
in<lb ed="#L" n="56" break="no"/>teger & perfectus, nec in aliquo retardatur seu impeditur: &
<lb ed="#L" n="57"/>ideo videndo id quod deus vult, ipsi volunt illud, & gaudent secun
<lb ed="#L" n="58"/>dum illud Psalmistae, Laetabitur iustus quum viderit vindictam.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2291-d1e545">
<lb ed="#L" n="59"/>
<!--14--> Alia est opinio, quod non semper tenemur conformari
<lb ed="#L" n="60"/>voluntatem nostram voluntati diuinae, quantum ad volitum,
<lb ed="#L" n="61"/>etiam si nobis innotescat: & ista pars videtur probabilior,
<lb ed="#L" n="62"/>propter duas rationes. Prima est, quia si tenemur
conforma<lb ed="#L" n="63" break="no"/>re voluntatem nostram voluntati diuinae quantum ad rem vo
<lb ed="#L" n="64"/>litam, hoc est, aut ex natura rei volitae, aut ex praecepto Dei
<lb ed="#L" n="65"/>sicut enim nihil est malum, nisi secundum se, & ex natura rei,
<lb ed="#L" n="66"/>vel ex prohibitione superioris, sic nihil est bonum necessarium
<lb ed="#L" n="67"/>fieri vel necessario volitum, nisi ex natura rei, vel ex praecepto
<lb ed="#L" n="68"/>superioris, & in proposito ex praecepto Dei, sed rem volitam
<lb ed="#L" n="69"/>a deo non semper tenemur velle ex natura rei, puta
damna<lb ed="#L" n="70" break="no"/>tionem patris, quia tunc teneremur eam velle, etiam si Deus
<lb ed="#L" n="71"/>eam non vellet, quod nullus diceret, nec ex praecepto Dei,
<lb ed="#L" n="72"/>quia nusquam legimus tale praeceptum, ergo non semper te¬
<!--00277.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<lb ed="#L" n="73"/>nemur conformare voluntatem nostram voluntati diuinae in
<lb ed="#L" n="74"/>volito, etiam si nobis innotescat.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2291-d1e590">
<lb ed="#L" n="75"/>
<!--15--> Secunda, quia sicut tenemur conformare voluntatem
no<lb ed="#L" n="76" break="no"/>stram voluntati diuinae, sic subditus tenetur conformare
vo<lb ed="#L" n="77" break="no"/>luntatem suam voluntati praelati, in illis, in quibus est ei
sub<lb ed="#L" n="78" break="no"/>ditus vice Dei, sed subditus non tenetur conformare
volun<lb ed="#L" n="79" break="no"/>tatem suam voluntati praelati, de aliquo faciendo quod
prae<lb ed="#L" n="80" break="no"/>latus vult fieri, ex hoc solo quod praelatus vult illud fieri, sec
<lb ed="#L" n="81"/>ex hoc quod vult subditum illud velle & facere: non enim si
<lb ed="#L" n="82"/>praelatus dicat coram subdito, volo quod illud fiat, ex hoc obli
<lb ed="#L" n="83"/>gatur subditus ad volendum vel faciendum, nisi praelatus
in<lb ed="#L" n="84" break="no"/>sinuet quod vult subditum hoc velle vel facere: ergo similiter
<lb ed="#L" n="85"/>est de voluntate nostra respectu Dei. Non tenemur ergo velle
<lb ed="#L" n="86"/>quicquid Deus vult, etiam si nobis innotescat, nisi Deus velit
<lb ed="#L" n="87"/>nos illud velle, & haec est conformitas secundum causam
effi<lb ed="#L" n="88" break="no"/>cientem, sine qua (vt patet ex deductione prius facta) nor
<lb ed="#L" n="89"/>tenemur conformare in aliquo voluntatem nostram voluntat.
<lb ed="#L" n="90"/>diuinae, & forte ab hoc non discordat secundum rem, illud quod
<lb ed="#L" n="91"/>dicit opinio praecedens, scilicet quod viatori sufficit non repu
<lb ed="#L" n="92"/>gnare diuinae ordinationi, & non tristari de ea, quia non
repu<lb ed="#L" n="93" break="no"/>gnare vel non tristari non important conformitatem in volito,
<lb ed="#L" n="94"/>quamuis non contrarientur.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2291-d1e638">
<lb ed="#L" n="95"/>
<!--16--> Ad rationes vtriusque partis respondendum est. Ad primam
<lb ed="#L" n="96"/>quum dicitur quod sicut se habet intellectus &c. Dicendum quod
<lb ed="#L" n="97"/>non est simile de intellectu, quia defectus intellectus non est in
<lb ed="#L" n="98"/>potestate nostra, cogimur enim quandoque rationibus ad
assen<lb ed="#L" n="99" break="no"/>tiendum falso, & ideo non peccamus, sed voluntas
deliberati<lb ed="#L" n="100" break="no"/>ua est in potestate nostra, & ideo peccamus, nisi eam
confor<lb ed="#L" n="101" break="no"/>memus voluntati diuinae, prout & in quibus tenemur
confor<lb ed="#L" n="102" break="no"/>mare. De intellectu etiam quantum ad ea quae sunt fidei, &
ne<lb ed="#L" n="103" break="no"/>cessaria ad salutem, oportet quod conformetur intellectui diuino,
<lb ed="#L" n="104"/>quia illud est in potestate nostra, alioquin peccamus.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2291-d1e664">
<lb ed="#L" n="105"/>
<!--17--> Ad secundam rationem dicendum, quod obstinati simpliciter
<lb ed="#L" n="106"/>(vt damnati) non tenentur conformare voluntatem suam vo
<lb ed="#L" n="107"/>luntati diuinae, & ideo non merentur, nec de nouo peccant, sed
<lb ed="#L" n="108"/>in peccato, in quo mortui sunt, perseuerant: nos etiam pro statu
<lb ed="#L" n="109"/>viae non tenemur conformare voluntate nostram voluntati
<lb ed="#L" n="110"/>diuinae, nisi prout & quantum nobis innotescit, siue quoad
vo<lb ed="#L" n="111" break="no"/>litum, siue quoad finem, & modis quibus dictum est.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2291-d1e684">
<lb ed="#L" n="112"/>
<!--18--> Ad tertium dicendum quod in tali volito sicut est damnatio
<lb ed="#L" n="113"/>propria, non tenetur quis conformare voluntatem suam
vo<lb ed="#L" n="114" break="no"/>luntati diuinae, aut quia si reuelaretur alicui sua damnatio,
debe<lb ed="#L" n="115" break="no"/>ret accidi illud dictum secundum comminationem, & non
se<lb ed="#L" n="116" break="no"/>cundum praescientiam, aut si constaret esse dictum secundum
<lb ed="#L" n="117"/>praescientiam, non decet tamen aliquem hoc velle, nec deus vult
<lb ed="#L" n="118"/>nos hoc velle, quum velle opposi tum, scilicet beatitudinem, sit
<lb ed="#L" n="119"/>finis, propter quem debemus velle omne aliud volitum.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2291-d1e706">
<lb ed="#L" n="120"/>
<!--19--> AD PRIMAM rationem alterius partis dicendum
<lb ed="#L" n="121"/>est quod amicorum est conformis voluntas in illis solum, in
qui<lb ed="#L" n="122" break="no"/>bus decet vtrunque idem velle, & in hoc casu tenemur
confor<lb ed="#L" n="123" break="no"/>mare voluntatem nostram voluntati diuinae quando congruit
<lb ed="#L" n="124"/>nos velle illud quod deus vult, tunc enim deus vult voluntate
<lb ed="#L" n="125"/>antecedente nos illud velle, quia voluntas antecedens est de his
<lb ed="#L" n="126"/>quae nobis congruunt.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2291-d1e726">
<lb ed="#L" n="127"/>
<!--20--> Per idem patet ad illam glosam super psalmum, quia
pra<lb ed="#L" n="128" break="no"/>uum cor habet, qui non vult illud quod deus vult, scilicet eum
<lb ed="#L" n="129"/>velle. Deus enim qui summe bonus est, non vult aliquem velle
<lb ed="#L" n="130"/>nisi quod necessarium est ad salutem, aut quod promouet ad
<lb ed="#L" n="131"/>salutem, & primum praecipit, secundum consulit, qui a primo
<lb ed="#L" n="132"/>discordat, peccat: & de hoc intelligitur praedicta auctoritas, qui
<lb ed="#L" n="133"/>autem secundo non acquiescit (licet non peccet) tamen
mi<lb ed="#L" n="134" break="no"/>nus appropinquat ad illum qui summe bonus est, qui est Deus
<lb ed="#L" n="135"/>benedictus in secula seculorum. Amen.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2291-d1e751">
<lb ed="#L" n="136"/>EXPLICIT SCRIPTVM SVPER
<lb ed="#L" n="137"/>primum sententiarum compilatum per fratrem
Du<lb ed="#L" n="138" break="no"/>randum de sancto Porciano Episcopum
<lb ed="#L" n="139"/>Auiciensem, & Doctorem sacrae
<lb ed="#L" n="140"/>Theologiae.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>