-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-du87us_jsnvu6-d1e2419.xml
232 lines (232 loc) · 15.7 KB
/
cod-du87us_jsnvu6-d1e2419.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 3</title>
<author ref="#Durandus">Durandus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 3</title>
<date when="2023-08-20">August 20, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="L" n="cod-du87us">Lyon 1563</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-08-20" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#L" n="113-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="jsnvu6-d1e2419"><!-- l2d2q3 -->
<head xml:id="jsnvu6-d1e2419-Hd1e101">Quaestio 3</head>
<head xml:id="jsnvu6-d1e2419-Hd1e103" type="question-title">Utrum in aevo sit successio</head>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2419-d1e106">
<lb ed="#L" n="31"/>QUAESTIO TERTIA.
<lb ed="#L" n="32"/>Vtrum in aeuo sit successio.
<lb ed="#L" n="33"/>De ano Side Thom. I. 9. 10. art. 4. 5. & 6.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2419-d1e115">
<lb ed="#L" n="34"/>CIRCA aeuum quaeruntur tria. Primum est, vtrun
<lb ed="#L" n="35"/>in aeuo sit successio. Secundum est, vtrum nunc aeu
<lb ed="#L" n="36"/>sit idem quod aeuum. Tertium est, vtrum sit
aliquo<lb ed="#L" n="37" break="no"/>vnum aeuum quod sit mensura omnium aeuiternorum
<lb ed="#L" n="38"/>Ad primum sic proceditur. Et arguitur quod in aeuc
<lb ed="#L" n="39"/>sit successio sic. Illud quod potest deficere ab esse non habe
<lb ed="#L" n="40"/>simul suum totum esse (quod enim ab esse deficit non habet
to<lb ed="#L" n="41" break="no"/>tum esse quod habere potuit) quia potuit plus esse, sed angelus
<lb ed="#L" n="42"/>cuius mensura est aeuum, potest deficere ab esse per
substractio<lb ed="#L" n="43" break="no"/>nem influentiae diuinae, ergo non habet simul suum totum esse
<lb ed="#L" n="44"/>sed aeuum est mensura esse angeli, ergo &c.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2419-d1e141">
<lb ed="#L" n="45"/>
<!--2--> Item si in aeuo non est successio idem est angelo fore & fuisse,
<lb ed="#L" n="46"/>sed Deus non potest facere angelum non fuisse, ergo non posse
<lb ed="#L" n="47"/>ipsum facere non fore, hoc autem est falsum, ergo &c.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2419-d1e153">
<lb ed="#L" n="48"/>
<!--3--> Item in eodem instanti non possunt contradictoria
verifi<lb ed="#L" n="49" break="no"/>cari de eodem, sed si totum esse angeli esset simul
mensurare<lb ed="#L" n="50" break="no"/>tur vno instanti, ergo de angelo non possent contradictoria
<lb ed="#L" n="51"/>verificari, hoc autem falsum est, ergo &c.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2419-d1e166">
<lb ed="#L" n="52"/>
<!--4--> IN CONTRARIVM. est, quia simplicius est esse
<lb ed="#L" n="53"/>aeuiternorum quam rerum generabilium (puta hominis vel equi
<lb ed="#L" n="54"/>sed esse talium non est successiuum, ergo nec esse aeuiternorum
<lb ed="#L" n="55"/>& per consequens nec aeuum quod est eius mensura. Assumptun
<lb ed="#L" n="56"/>probatur, quia omnis successio est essentialiter aliquid fieri vel
<lb ed="#L" n="57"/>secundum formam, vel secundum locum, si igitur esse rerum
<lb ed="#L" n="58"/>generabilium consisteret in successione consisteret & in fieri,
<lb ed="#L" n="59"/>& sic quicquid esset etiam causa in fieri esset causa conseruati
<lb ed="#L" n="60"/>ua in esse, quod falsum est, ergo &c.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2419-d1e190">
<lb ed="#L" n="61"/>
<!--5--> RESPONSIO. Videnda sunt duo. Primo quid impor
<lb ed="#L" n="62"/>tetur nomine aeui. Secundo quid sit de veritate quaestionis.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2419-d1e199">
<lb ed="#L" n="63"/>
<!--6--> QUANTVM ad primum sciendum quod aeuum est mi
<lb ed="#L" n="64"/>sura vel duratio esse creati vniformiter & stabiliter se habentis
<lb ed="#L" n="65"/>Aeuum dicitur mensura vel duratio. Ad hoc enim significandim
<lb ed="#L" n="66"/>imponitur sicut tempus & aeternitas, sed dicitur mensura esse &
<lb ed="#L" n="67"/>non essentiae, quia duratio attenditur secundum actualem
exi<lb ed="#L" n="68" break="no"/>stentiam & non secundum essentiam absolute, propter quod
<lb ed="#L" n="69"/>omnis mensura ad durationem pertinens (qualis est aeuum, tempu
<lb ed="#L" n="70"/>& aeternitas) magis respicit esse rei quam essentiam. Creati dicitur ad
<lb ed="#L" n="71"/>differentiam aeternitatis quae mensurat esse diuinum increatum,
<lb ed="#L" n="72"/>vel est eius duratio ex quo habet quod nullo modo possit deficere
<lb ed="#L" n="73"/>Vniformiter se habentis dicitur ad differentiam temporis, quod est men
<lb ed="#L" n="74"/>sura motus per quam res semper se habent aliter & aliter, & nun
<lb ed="#L" n="75"/>quam vniformiter. Stabiliter dicitur, quia esse rei generabilis
<lb ed="#L" n="76"/>quanquam in se vniformiter se habeat, quandiu res est, tamen
<lb ed="#L" n="77"/>per adiunctas transmutationes in accidentalibus continue
ten<lb ed="#L" n="78" break="no"/>dit ad non esse, & ideo tale esse, non est stabile sicut est
aeuiter<lb ed="#L" n="79" break="no"/>norum esse quod non tendit ad non esse per aliquid sibi
adiun<lb ed="#L" n="80" break="no"/>ctum, vel sibi intrinsecum quanquam possit deficere per
sub<lb ed="#L" n="81" break="no"/>stractionem diuinae influentiae. Ex his apparet differentiam in¬
<!--00291.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<lb ed="#L" n="82"/>ter aeternitatem, tempus & aeuum secundum differentiam
men<lb ed="#L" n="83" break="no"/>surabilium vel durationis eorum quibus competunt.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2419-d1e254">
<lb ed="#L" n="84"/>
<!--7--> Quantum ad secundum dicenda sunt duo. Primum est quod in aeuc
<lb ed="#L" n="85"/>non est successio. Secundum est quod esse vnius aeuiterni potest ali
<lb ed="#L" n="86"/>succedere. Primum patet dupliciter. Primo ex incorruptibilitat.
<lb ed="#L" n="87"/>aeuiterni, cuius esse proportionator aeuo, quia in omni
succes<lb ed="#L" n="88" break="no"/>sione aliquid amittitur & aliquid vere acquiritur, quia cum prius
<lb ed="#L" n="89"/>& posterius sine quibus non est successio non sint, nec esse possint
<lb ed="#L" n="90"/>simul (propter manifestam contradictionem quae in ipsis termini
<lb ed="#L" n="91"/>implicatur) acquisitio posterioris est amissio prioris, & hoc es
<lb ed="#L" n="92"/>verum in omni successione siue secundum locum in qua locus
<lb ed="#L" n="93"/>vnus acquiritur alio amisso, siue secundum formam in qua vna
<lb ed="#L" n="94"/>acquisita alia amittitur. Sed in esse angeli & cuiuscumque aeuitern
<lb ed="#L" n="95"/>(quandiu est) nulla est noua acquisitio vel amissio cum ponatu
<lb ed="#L" n="96"/>simpliciter incorruptibile (dicente August. de ciuit. dei) quod
<lb ed="#L" n="97"/>immortalitas angelorum non transit in tempore, nec est
prae<lb ed="#L" n="98" break="no"/>terita quasi iam non sit, nec futura quasi nondum sit, ergo in
<lb ed="#L" n="99"/>esse angeli nulla potest esse successio.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2419-d1e293">
<lb ed="#L" n="100"/>
<!--8--> Item arguitur secundo sic, esse angeli vel est idem quod essentia,
<lb ed="#L" n="101"/>vel proportionatur essentiae, sed in essentia angeli nulla est suc
<lb ed="#L" n="102"/>cessio, sed est tota simul in indiuisibili consistens, ergo & esse. Pro
<lb ed="#L" n="103"/>batur minor, si enim ratio specierum substantiae consistit in indiuisi
<lb ed="#L" n="104"/>bili sicut species numerorum maxime oportet hoc verificari in
<lb ed="#L" n="105"/>separatis a materia vt innuit Philoso. 8. Meta. quare &c.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2419-d1e312">
<lb ed="#L" n="106"/>Secundum patet sic, Sicunt permanentibus opponitur successio
<lb ed="#L" n="107"/>sic successiuis simultas, sed duo motus quorum quilibet est succes
<lb ed="#L" n="108"/>siuus secundum se non obstante successione cuiuslibet eorum
secun<lb ed="#L" n="109" break="no"/>dum se possunt simul esse vnus cum alio, sicut idem homo simul
<lb ed="#L" n="110"/>currit & febricitat, ergo duo aeuiterna quorum quodlibet est
se<lb ed="#L" n="111" break="no"/>cundum se manens (non obstante manentia & simultate quam habe
<lb ed="#L" n="112"/>vnumquodque eorum secundum se) possunt sibi succedere, quem
<lb ed="#L" n="113"/>admodum vnus angelus potest creari alio non creato, & hoc
ad<lb ed="#L" n="114" break="no"/>nihilato alius creari, sed haec successio non est per se, sed per
acci<lb ed="#L" n="115" break="no"/>dens solum, quae enim per se sibi inuicem succedut eorum naturae
<lb ed="#L" n="116"/>sunt tales quod vni repugnat simul esse cum alio, vt patet in part
<lb ed="#L" n="117"/>bus motus & temporis. Aeuiternis autem non repugnat esse simul
<lb ed="#L" n="118"/>ideo inter ea non est successio per se, sed per accidens, solum, ex
be<lb ed="#L" n="119" break="no"/>neplacito producentis. Patet igitur quod in aeuo non est successio, ci
<lb ed="#L" n="120"/>sit idem iudicium de aeuo & de esse aeuiterni. Et quamuis in
aeu<lb ed="#L" n="121" break="no"/>secundum se non sit successio, potest toti tamen successioni tem
<lb ed="#L" n="122"/>poris coexistere, nec enim est aeuum, sicut nunc temporis quod no
<lb ed="#L" n="123"/>potest bis sumi eo quod fluens est, sed quasi nunc stans quod
multo<lb ed="#L" n="124" break="no"/>tiens potest significari. Et ob hoc pluribus coexistere,
quemadmo<lb ed="#L" n="125" break="no"/>dum si quis figat palum in fluuio, durat palus & fluuius, sed in
<lb ed="#L" n="126"/>duratione fluuij est successio aquae postquam, in duratione vero
<lb ed="#L" n="127"/>pali non, sic durat angelus, durat motus, durat aeuum, durat
tem<lb ed="#L" n="128" break="no"/>pus: sed in duratione motus & temporis est successio, non sic in
<lb ed="#L" n="129"/>duratione angeli & aeui, & tamen sibi inuicem coexistunt
ratio<lb ed="#L" n="130" break="no"/>ne cuius coexistentiae dicitur angelus fuisse, quia coexistit pra
<lb ed="#L" n="131"/>terito, & fore, quia coexistet futuro, quamuis de esse angeli nihi
<lb ed="#L" n="132"/>amittatur in praeterito, non acquiratur in futuro.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2419-d1e373">
<lb ed="#L" n="133"/>
<!--10--> Ad primum argumentum cum dicitur illud quod potes
<lb ed="#L" n="134"/>deficere ab esse non habet simul suum totum esse. Dicendunm
<lb ed="#L" n="135"/>quod falsum est. Ex hoc enim potest aliquid deficere ab esse,
qui<lb ed="#L" n="136" break="no"/>non habet esse ex se sed ab alio, cuius influentia substracta
desi<lb ed="#L" n="137" break="no"/>neret esse. Et cum probatur, quia quod desinit esse non habet
to<lb ed="#L" n="138" break="no"/>tum esse quod habere potuit. Potuit enim plus esse, dicendum
<lb ed="#L" n="139"/>quod & si potuit plus esse duratione, tamen plus essendo nor
<lb ed="#L" n="140"/>habuisset aliud esse, nec in parte nec in toto, sed illud idem quod
<lb ed="#L" n="141"/>prius, vnde in argumento videtur esse figura dictionis ex
mu<lb ed="#L" n="142" break="no"/>tatione praedicamentorum, scilicet quod in plus.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2419-d1e399">
<lb ed="#L" n="143"/>
<!--11--> Ad secundum dicendum quod in angelo secundum se non est fuissi
<lb ed="#L" n="144"/>& fore, sed solum secundum coexistentiam ad tempus. Et quia
no<lb ed="#L" n="145" break="no"/>potest fieri quin angelus coexisterit tempori praeterito, potes
<lb ed="#L" n="146"/>tamen deus facere quod non coexistet alicui futuro vel adnihil
<lb ed="#L" n="147"/>lando angelum, vel faciendo quod nihil erit futurum, ideo
deu<lb ed="#L" n="148" break="no"/>potest facere angelum non fore, licet non possit facere quod
<lb ed="#L" n="149"/>non fuerit, non propter successionem quam habeat in esse, sed
<lb ed="#L" n="150"/>propter coexistentiam eius ad successionem temporis.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2419-d1e421">
<lb ed="#L" n="151"/>
<!--12--> Ad tertium dicendum quod in eodem instanti fluenti non
<lb ed="#L" n="152"/>possunt contradictoria verificari de eodem, nec eidem
contradi<lb ed="#L" n="153" break="no"/>ctoria coexistere, quia non contingit ipsum bis sumere, sed eide
<lb ed="#L" n="154"/>nunc stanti & permanenti possunt contradictoria coexistere, quia
<lb ed="#L" n="155"/>contingit ipsum pluries sumere, tale enim est aeuum, & nunc
aeui<lb ed="#L" n="156" break="no"/>ternitas. Et nunc aeuiternitatis. Et ideo de deo verificamus
con<lb ed="#L" n="157" break="no"/>tradictoria sicut quod creat & quod non creat. Et vtrique coexistit
<lb ed="#L" n="158"/>nunc aeternitatis, neutrum tamen per se mensuratur aeternita
<lb ed="#L" n="159"/>te. Similiter de angelo verificatur esse beatum & non esse
bea<lb ed="#L" n="160" break="no"/>tum. Et vtrumque coexistit eidem nunc aeui quod mensurat esse
<lb ed="#L" n="161"/>angeli. Neutrum tamen istorum vel ad minus alterum eorum
<lb ed="#L" n="162"/>(scilicet non esse beatum) non mensuratur aeuo. Est enim pura
<lb ed="#L" n="163"/>negatio cui proprie nulla mensura respondet.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>