-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-du87us_jsnvu6-d1e2442.xml
356 lines (356 loc) · 25.4 KB
/
cod-du87us_jsnvu6-d1e2442.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 5</title>
<author ref="#Durandus">Durandus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 5</title>
<date when="2023-08-20">August 20, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="L" n="cod-du87us">Lyon 1563</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-08-20" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#L" n="114-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="jsnvu6-d1e2442"><!-- l2d2q5 -->
<head xml:id="jsnvu6-d1e2442-Hd1e101">Quaestio 5</head>
<head xml:id="jsnvu6-d1e2442-Hd1e103" type="question-title">Utrum unam aevum sit mensura omnium aeviternorum</head>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2442-d1e106">
<lb ed="#L" n="19"/>QUAESTIO QUINTA.
<lb ed="#L" n="20"/>Vtrum vnum sit aeuum quod sit mensura
<lb ed="#L" n="21"/>omnium aeuiternorum.
<lb ed="#L" n="22"/>Thom. 1. 9. 10. art. 6.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2442-d1e117">
<lb ed="#L" n="23"/>AD tertium sic proceditur. Et arguitur quod nor
<lb ed="#L" n="24"/>sit aeuum vnum quod sit mensura omnium aeuiter
<lb ed="#L" n="25"/>norum, quia mensurabile realiter dependet a men
<lb ed="#L" n="26"/>lura (vt habetur quinto metaphysicae) sed vnus
<lb ed="#L" n="27"/>angelus non dependet ab alio quantum ad suum esse
<lb ed="#L" n="28"/>sed dependent omnes a Deo immediate, ergo esse vnius non mer
<lb ed="#L" n="29"/>suratur per aliquid quod fit in alio, hoc tamen esset si daretur
<lb ed="#L" n="30"/>quod vnum aeuum esset mensura omnium aeuiternorum,
qui<lb ed="#L" n="31" break="no"/>aeuum vnius angeli mensuraret esse omnium aliorum, quare &c
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2442-d1e139">
<lb ed="#L" n="32"/>
<!--2--> Item sicut se habet tempus ad temporalia, si aeuum ad
aeui<lb ed="#L" n="33" break="no"/>terna, sed tempus quod est mensura omnium temporalium non
<lb ed="#L" n="34"/>est in aliquo temporali sicut in subiecto, sed in coelo quod est aeui
<lb ed="#L" n="35"/>ternum & super omne tempus, ergo illud quod est mensura
om<lb ed="#L" n="36" break="no"/>nium aeuiternorum non est subiectiue in aliquo aeuiterno, sec
<lb ed="#L" n="37"/>in aliquo quod est supra omne aeuiternum, & hoc est deus.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2442-d1e158">
<lb ed="#L" n="38"/>Item si esset vnum aeuum mensura omnium aeuiternorum illud
<lb ed="#L" n="39"/>esset aeuum supremi aeuiterni, quia primum est mensura
om<lb ed="#L" n="40" break="no"/>nium aliorum, quemadmodum primus motus est mensura
om<lb ed="#L" n="41" break="no"/>nium motuum, illud ergo aut erit in primo secundum esse
na<lb ed="#L" n="42" break="no"/>turae. Et tunc cum Lucifer fuerit primus & summus secundum
<lb ed="#L" n="43"/>opinionem Gregorij per ipsum mensurantur alij, quod videtu
<lb ed="#L" n="44"/>aliquibus inconueniens, aut esset in supremo aeuiterno quantum
<lb ed="#L" n="45"/>ad esse gratiae & gloriae. Et tunc per animam Christi quae est
su<lb ed="#L" n="46" break="no"/>prema secundum esse gloriae, alia mensurarentur quod non
vi<lb ed="#L" n="47" break="no"/>detur verum, quia antequam anima Christi esset aeuiterna
ha<lb ed="#L" n="48" break="no"/>bebant suam mensuram quae non est mutata, ergo nullum
aeui<lb ed="#L" n="49" break="no"/>ternorum est mensura omnium aliorum.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2442-d1e187">
<lb ed="#L" n="50"/>
<!--4--> IN CONTRARIVM est, quia sicut vnum tempus
<lb ed="#L" n="51"/>est mensura omnium temporalium, ita vnum aeuum debet essi
<lb ed="#L" n="52"/>(vt videtur) mensura omnium aeuiternorum.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2442-d1e198">
<lb ed="#L" n="53"/>
<!--5--> RESPONSIO. Videndum est primo quid sit de
ratio<lb ed="#L" n="54" break="no"/>ne mensurae, ac deinde videbitur quid sit de veritate quaestionis.
<lb ed="#L" n="55"/>Circa primum sciendum quod de ratione mensurae est quod per
<lb ed="#L" n="56"/>eam habeatur certitudo de re mensurata quantum ad
quanti<lb ed="#L" n="57" break="no"/>tatem molis vel perfectionis, vel quantum ad permanentiam sui
<lb ed="#L" n="58"/>esse si fit mensura durationis, vtrumque autem istorum
contin<lb ed="#L" n="59" break="no"/>git dupliciter, quia certificari possumus de re aliqua quantum ad
<lb ed="#L" n="60"/>id quod est, vel quantum ad durationem sui esse, vno modo pe
<lb ed="#L" n="61"/>se, & directe, & sic solum certificamur de re per causam eius,
si<lb ed="#L" n="62" break="no"/>cut de eclipsi lunae quod sit & quandiu sit, certificamur per
in<lb ed="#L" n="63" break="no"/>terpositionem terrae inter solem & lunam, & quantitate inter
<lb ed="#L" n="64"/>positionis. Et ratio huius est, quia per illud per se & simplicite
<lb ed="#L" n="65"/>& directe certificamur de re quod per rem cognoscimus
sim<lb ed="#L" n="66" break="no"/>pliciter & directe & per se, sed illud est tantuminodo causa rei
<lb ed="#L" n="67"/>quia ipsa sola est per se & simpliciter principium cognoscend
<lb ed="#L" n="68"/>sicut & effendi. Alio modo certificamur de aliqua re indirecti
<lb ed="#L" n="69"/>& comparatue & sic certificamur de omnibus quae sunt in
ali<lb ed="#L" n="70" break="no"/>quo genere per illud quod est in genere illo perfectius, quasi
ha<lb ed="#L" n="71" break="no"/>bens in se omnem illius generis actualitatem, vt albedo in
gener<lb ed="#L" n="72" break="no"/>coloris. Nam per albedinem mensurantur colores indirecte 8
<lb ed="#L" n="73"/>comparatiue, quanto enim perfectius participant naturam
co<lb ed="#L" n="74" break="no"/>loris tanto propinquius accedunt ad naturam albedinis.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2442-d1e250">
<lb ed="#L" n="75"/>
<!--6.--> Et ratio huius mensurationis est duplex, quia per notius
na<lb ed="#L" n="76" break="no"/>tum est certificari minus notum, quia magis & minus notum habent
<lb ed="#L" n="77"/>inter se habitudinem qualia sunt ea quae sunt eiusdem generis.
<lb ed="#L" n="78"/>Sed quod est actu alius in aliquo genere illud de se est notius.
<lb ed="#L" n="79"/>ergo per illud quod est actualius & perfectius in aliquo genere
<lb ed="#L" n="80"/>nata sunt mensurari omnia quae sunt eiusdem generi, & haec
men<lb ed="#L" n="81" break="no"/>sura pro tanto dicitur indirecta & comparatiua respectu prim
<!--00293.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<lb ed="#L" n="82"/>mensurae, quia non est adeo directa & per se habitudo quantum ad
<lb ed="#L" n="83"/>esse & cognitionem eorum quae sunt in eodem genere adinuice
<lb ed="#L" n="84"/>sicut est effectus ad suam causam. Patet igitur quid sit de rationi
<lb ed="#L" n="85"/>mensurae quod fuit primum propositum. Ex quo patet quod non est de
<lb ed="#L" n="86"/>ratione mensurae vniuersaliter qued sit causa mensurati, vnde si pri
<lb ed="#L" n="87"/>mus motus non esset causa alioru motuum, nihilominus esset men
<lb ed="#L" n="88"/>sura. Nam si lapis moueretur sursum ab angelo vere talis
motu<lb ed="#L" n="89" break="no"/>mensuraretur per motum primum, & tamen non causaretur ab ipso
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2442-d1e292">
<lb ed="#L" n="90"/>
<!--7--> Hoc supposito dicendum ad quaestionem, quia aut quaeritu
<lb ed="#L" n="91"/>mensura omnium aeuiternorum, quae sit mensura quidditatis &
<lb ed="#L" n="92"/>perfectionis naturae, aut quae sit mensura durationis &
perma<lb ed="#L" n="93" break="no"/>nentiae. Si primo modo, sic dicendum quod praeordinatio diuina &
<lb ed="#L" n="94"/>eius voluntas est per se & directe mensura quidditatis &
perfe<lb ed="#L" n="95" break="no"/>ctionis naturae aeuiternorum. Essentia autem supremi aeuiterni est
<lb ed="#L" n="96"/>mensura eorum indirecte & comparatiue. Quod patet facilite
<lb ed="#L" n="97"/>ex praecedentibus, quia sola causa habet rationem mensurae per se
<lb ed="#L" n="98"/>simpliciter & directe. Primum autem in genere habet rationem
men<lb ed="#L" n="99" break="no"/>surae indirecte & comparatiue, sed praeordinatio dei & eius
vo<lb ed="#L" n="100" break="no"/>luntas habet rationem causae super aeuiterna. Est etiam dare inter
<lb ed="#L" n="101"/>ea supremum quod tamen non est eorum causa, ergo praeordinatio di
<lb ed="#L" n="102"/>uina est simpliciter per se & directe mensura quidditatis & per
<lb ed="#L" n="103"/>fectionis aeuiternorum, itaque vnunquodcunque tantum habet de
ve<lb ed="#L" n="104" break="no"/>ritate & perfectione naturae quantum praeordinatum fuit ipsum
<lb ed="#L" n="105"/>imitari essentiam diuinam. Natura autem primi aeuiterni est eorum mi
<lb ed="#L" n="106"/>sura & comparatiue. Dicimus enim quod vnunquodcunque eorum tanti
<lb ed="#L" n="107"/>est perfectioris naturae quanto magis accedit ad naturam primi
<lb ed="#L" n="108"/>aeuiterni. Et haec mensura solum est comparatiua, quia non propter
<lb ed="#L" n="109"/>hoc est aliquid perfectius, quia plus appropinquat perfectissime
<lb ed="#L" n="110"/>in illo genere: Sed econuerso, quia perfectius est propter
ho<lb ed="#L" n="111" break="no"/>magis appropinquat. Ex hoc autem nondum habemus mensu
<lb ed="#L" n="112"/>rani quae est aeuum, quia aeuum nominat mensuram durationi
<lb ed="#L" n="113"/>& non perfectionis naturae inquantum huiusmodi.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2442-d1e349">
<lb ed="#L" n="114"/>
<!--8--> Si autem quaeratur mensura durationis & permanentiae eori
<lb ed="#L" n="115"/>sic posset alicui videri id quod prius, qa sicut se habet essenti:
<lb ed="#L" n="116"/>ad essentiam, sic esse ad esse, et simultas esse ad simultatem esse, sed
<lb ed="#L" n="117"/>essentia primi angeli sicut perfectissima in illo genere est
men<lb ed="#L" n="118" break="no"/>sura essentiarum aliorum aeuiternorum (saltem comparatiue vi
<lb ed="#L" n="119"/>dictum est) ergo & esse eius & simultas eius sunt mesura esse &
<lb ed="#L" n="120"/>simultatis aliorum, sed aeuum non est aliud quam simultas esse
<lb ed="#L" n="121"/>angeli, sicut tempus est prius & posterius in successione motus,
<lb ed="#L" n="122"/>ergo aeuum superioris angeli est mensura omnium aeuiternorum
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2442-d1e374">
<lb ed="#L" n="123"/>
<!--9--> Et iterum si sint plura aeua, primum guum sicut perfectissimum
<lb ed="#L" n="124"/>erit mensura omnium aeuorum inferiorum, sed quodlibet aeuum
<lb ed="#L" n="125"/>inferius est mensura esse proprij angeli, ergo a primo ad
vlti<lb ed="#L" n="126" break="no"/>mum aeuum supremi angeli mensurat esse cuiuslibet inferioris
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2442-d1e387">
<lb ed="#L" n="127"/>
<!--10--> Quicquid sit de conclusione, rationes tamen istae non valent
<lb ed="#L" n="128"/>quod enim primo dicitur quod sicut se habet essentia ad essentiam,
<lb ed="#L" n="129"/>ita esse ad esse & simultas ad simultatem, verum est quo ad quantita
<lb ed="#L" n="130"/>tem perfectionis, sed non quo quantitatem durationis, sicut patei
<lb ed="#L" n="131"/>in homine & elephante, excedit enim homo elephantem
perfectio<lb ed="#L" n="132" break="no"/>ne essentiae & esse, sed non duratione, vnde & per hominem habent
<lb ed="#L" n="133"/>mensurari omnes species animalis, sicut per albedinem omne
<lb ed="#L" n="134"/>species coloris quo ad quantitatem perfectionis naturalis, sed
<lb ed="#L" n="135"/>quo ad durationem non mensurantur species animalis per
du<lb ed="#L" n="136" break="no"/>rationem hominis, nec species coloris per durationem
albedi<lb ed="#L" n="137" break="no"/>nis, & idem dicendum est de aeuiternis, nos autem quaerimus
<lb ed="#L" n="138"/>mensuram durationis quam importat aeuum, ideo non valet.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2442-d1e418">
<lb ed="#L" n="139"/>
<!--11--> Ad secundum dicendum que si aeuum nominat solum
dura<lb ed="#L" n="140" break="no"/>tionem aeuiterni, plura sunt aeua, sicut plura aeuiterna, sed nullum
<lb ed="#L" n="141"/>habet rationem respectu durationis proprij aeuiterni cum sini
<lb ed="#L" n="142"/>vnum & idem, propter quod secunda propositio assumit falsum
<lb ed="#L" n="143"/>cum dicit quod quodlibet aeuum est mensura esse vel durationis pro
<lb ed="#L" n="144"/>prij aeuiterni, & prima propositio petit principium cum assumit
<lb ed="#L" n="145"/>quod supremum aeuum est mensura omnium aeuorum inferiorum, hoc
<lb ed="#L" n="146"/>enim principaliter quaeritur. Si vero dicatur quod aeuum nominat
<lb ed="#L" n="147"/>durationem aeuiterni quae habet rationem mensurae, sic non sunt
<lb ed="#L" n="148"/>plura aeua, imo nullum comparando durationem vniuscuiusque
<lb ed="#L" n="149"/>aeuiterni ad ipsum aeuiternu, propria enim duratio rei non
men<lb ed="#L" n="150" break="no"/>surat ipsam rem, sed secundum eam res est mensurabilis per aliam,
<lb ed="#L" n="151"/>sicut propria quantitas panni non mensurat pannum, sed
secun<lb ed="#L" n="152" break="no"/>dum eam pannus est mesurabilis per quantitatem vlnae. Si autem
<lb ed="#L" n="153"/>comparetur duratio vnius aeuiterni ad durationem alterius, sic
<lb ed="#L" n="154"/>quaeritur vtrum aliqua earum habeat rationem mensurae
re<lb ed="#L" n="155" break="no"/>spectu alterius, nec secunda ratio probat aliquid de hoc, nis
<lb ed="#L" n="156"/>quia duratio primi aeuiterni est perfectior caeteris. Sed istud
<lb ed="#L" n="157"/>non valet, quia plura requiruntur ad rationem mensurae quam
<lb ed="#L" n="158"/>esse perfectius, vt postea patebit & prius aliqualiter patuit.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2442-d1e466">
<lb ed="#L" n="159"/>
<!--12--> Supposico ergo quod praeordinatio diuina & eius beneplaciti
<lb ed="#L" n="160"/>sit per se mensura durationis aeuiternorum tanquam per se causa, est
<lb ed="#L" n="161"/>ne duratio: nius aeuiterni mensura durationis aliorum? absque
<lb ed="#L" n="162"/>praeiudicio potest dici rationabiliter quod non. Quod paret primo
<lb ed="#L" n="163"/>sic, illud cuius duratio & quantitas durationis est notior ex sua
<!--00294.xml-->
<pb ed="#L" n="114-v"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>propria ratione, quam sit ex comparatione ad alterum non
mensura<lb ed="#L" n="2" break="no"/>tur quo ad suam durationem per alterum, sed quodlibet aeuiternum est
<lb ed="#L" n="3"/>huiusmodi. ergo &c. Maior patet quia per mensuram debemus
<lb ed="#L" n="4"/>certificari de quantitate mensurati, quod non habet locum quando
<lb ed="#L" n="5"/>quantitas mensurati ex natura proprij subiecti est notior quam
<lb ed="#L" n="6"/>possit per alterum notificari. Minor probatur, quia ratio propria
<lb ed="#L" n="7"/>aeuiterni est non posse deficere secundum naturam. Ex hoc notum est q
<lb ed="#L" n="8"/>duratio eius est perpetua, nec ex comparatione ad quocunque aliud
<lb ed="#L" n="9"/>potest hoc esse aeque certum, quare &c. Secundo, quia infinitum du
<lb ed="#L" n="10"/>ratione non habet mensurâ durationis, quia contra rationem
in<lb ed="#L" n="11" break="no"/>finiti est esse mensuratum, sed duratio aeuiterni est infinita a par
<lb ed="#L" n="12"/>te post, eo quod non potest deficere, ergo non habet mensuram.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2442-d1e514">
<lb ed="#L" n="13"/>
<!--13--> Et si dicatur quod aeuiterna non sunt perpetuae seu infinitae
<lb ed="#L" n="14"/>durationis a parte ante, sed solum a parte post. Et ideo a parte an
<lb ed="#L" n="15"/>te possunt aeuiterna habere mensurâ & vnum esse mensura
om<lb ed="#L" n="16" break="no"/>nium aliorum. Dicendum ad hoc quod si aeuiterna haberent aliquam
<lb ed="#L" n="17"/>mensurâ per quam innotesceret quatitas durationis eorum ex
<lb ed="#L" n="18"/>nunc in ante, illa tamen mensura non posset esse aliquid ex
aeui<lb ed="#L" n="19" break="no"/>ternis, quia omnia aeuiterna simul coeperunt esse, & ex natura
<lb ed="#L" n="20"/>cuiuslibet eorum est nunquam posse desinere esse, propter quod ex
<lb ed="#L" n="21"/>natura cuiuslibet eorum magis notum est quod durat quantum aliud
<lb ed="#L" n="22"/>quam sit notum per aliud, durauit enim & durabit Raphael
quan<lb ed="#L" n="23" break="no"/>tum Gabriel, Michael vel Lucifer. Et ista quantitas durationis est
<lb ed="#L" n="24"/>notior ex natura proprij subiecti quam ex duratione alterius, &
<lb ed="#L" n="25"/>ideo duratio vnius nullo modo est mesura durationis alterius.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2442-d1e547">
<lb ed="#L" n="26"/>
<!--14--> Per quid igitur mesurabitur quantitas durationis quam
ha<lb ed="#L" n="27" break="no"/>buerunt aeuiterna ex quo creata sunt vsque ad nunc? Dicendum o
<lb ed="#L" n="28"/>per nullam mensuram vnigeneam, sed per heterogeneam,
vi<lb ed="#L" n="29" break="no"/>delicet per tempus. Cuius ratio est, quia nihil habet rationem
<lb ed="#L" n="30"/>mensurabilis, nisi secundum quod induit rationem quanti, sed
<lb ed="#L" n="31"/>duratio aeuiterni secundum se non est quanta, cum non habea
<lb ed="#L" n="32"/>partem & partem. Induit autem rationem quanti quatenus
co<lb ed="#L" n="33" break="no"/>existit durationi quantae puta motui, ergo secundum se non habei
<lb ed="#L" n="34"/>mensuram, sed secundum eius coexistentiam ad motum, & tunc
<lb ed="#L" n="35"/>habet eandem quam motus. vnde dicimus quod quilibet ange
<lb ed="#L" n="36"/>lus durabit quantum durauit mundus seu motus & tempus.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2442-d1e577">
<lb ed="#L" n="37"/>
<!--15.--> Quod autem dictum est quod omnia aeuiterna coeperunt esse
fi<lb ed="#L" n="38" break="no"/>mul, videtur obuiare ei quod dicitur quod animae rationales sunt
<lb ed="#L" n="39"/>aeuiternae, nec tamen inceperunt esse simul omnes inter se, nec cum
<lb ed="#L" n="40"/>angelis. Et dicendum ad hoc quod licet omnes animae intellectiuae
<lb ed="#L" n="41"/>sint immortales, tamen naturalis existentia animae est non in
se<lb ed="#L" n="42" break="no"/>ipsa, nec per se ipsam, sed in corpore, cum sit pars essentialis totius
<lb ed="#L" n="43"/>compositi, duratio autem animae in corpore corruptibili, vel extra
<lb ed="#L" n="44"/>corpus non est aeuiterna, duratio autem eius in corpore post
re<lb ed="#L" n="45" break="no"/>surrectionem erit aeuiterna, de cuius durationis mensura in post
es<lb ed="#L" n="46" break="no"/>sendo dicendum, sicut prius de aliis aeuiternis. De efficientia autem
du<lb ed="#L" n="47" break="no"/>rationis eius & duratione aliorum aeuiternorum super durationem re
<lb ed="#L" n="48"/>surgentium, similiter dicendum est quod non habent mensuram vnigeneam, sed
<lb ed="#L" n="49"/>heterogeneam, propter eandem rationem quae prius tacta fuit.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2442-d1e610">
<lb ed="#L" n="50"/>
<!--16.--> Ad rationes vtriusque partis respondendum est, quod licet
<lb ed="#L" n="51"/>aliquae carum sint ad veram conclusionem, non tamen eam
ef<lb ed="#L" n="52" break="no"/>ficaciter probant. Prima enim ratio probat quod vnum aeuiter
<lb ed="#L" n="53"/>num non sit mensura aliorum per se & directe sicut causa. Ad
<lb ed="#L" n="54"/>talem enim mensuram dependet mensurabile, sed non proba
<lb ed="#L" n="55"/>quin sit mensura indirecte & comparatiue sicut primum in
ali<lb ed="#L" n="56" break="no"/>quo genere, vt patet ex dictis in corpore solutionis.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2442-d1e630">
<lb ed="#L" n="57"/>
<!--17--> Ad secundum dicendum, quod accidit tempori vt est
men<lb ed="#L" n="58" break="no"/>sura temporalium quod sit in aliquo aeuiterno. Si enim coelum
<lb ed="#L" n="59"/>esset corruptibile, & vniformiter moueretur vt modo, motu
<lb ed="#L" n="60"/>eius esset mensura aliorum motuum sicut nunc est: verum est q
<lb ed="#L" n="61"/>ab hoc vt talis motus duret & coexistat omnibus motibus me
<lb ed="#L" n="62"/>surabilibus qui possunt sibi inuicem succedere in infinitum
opor<lb ed="#L" n="63" break="no"/>tet subiectum eius non esse corruptibile, sed aeuiternu: primum
<lb ed="#L" n="64"/>potest omnibus aeuiternis coexistere, propter quod non
opor<lb ed="#L" n="65" break="no"/>tet ex ista causa quod aeuum mensurans omnia aeuiterna fit in
<lb ed="#L" n="66"/>aliquo subiecto transcendente genus aeuiternorum.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2442-d1e656">
<lb ed="#L" n="67"/>
<!--18--> Ad tertium dicendum, quod cum aeuum per se respiciat
duratio<lb ed="#L" n="68" break="no"/>nem esse naturalis nihil prohibet malum angelum si sit supremus
<lb ed="#L" n="69"/>in gradu naturae esse mensuram aliorum, nisi aliud obuiaret.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2442-d1e667">
<lb ed="#L" n="70"/>
<!--19--> Ad argumentum alterius partis dicendum, quod non est simi
<lb ed="#L" n="71"/>le de tempore respectu motuum, & aeuo respectu durationis
aeui<lb ed="#L" n="72" break="no"/>ternoru. Primus enim motus cum quo tenpus est realiter idem,
<lb ed="#L" n="73"/>est vniformior & simplicior, & notiot omnibus motibus sub ij
<lb ed="#L" n="74"/>so, etiam omnes alij motus accipiunt terminum suae durationis in
<lb ed="#L" n="75"/>ante & post, vel secundum totum, vt motus qui sunt in rebus
ge<lb ed="#L" n="76" break="no"/>nerabilibus & corruptibilibus, vel secundum partem vt motus
in<lb ed="#L" n="77" break="no"/>feriorum orbium qui secundum sui totalitate non mensurantur,
<lb ed="#L" n="78"/>cum non habeant terminum motus, etiam primus natus est
certifi<lb ed="#L" n="79" break="no"/>care quantitatem aliorum per modum adaequationis &
replicatio<lb ed="#L" n="80" break="no"/>nis inquantum aliqua pars eius adaequatur alicui parti alterius
<lb ed="#L" n="81"/>motus, & replicata reddit totum. Et ideo omnes conditione
<lb ed="#L" n="82"/>mensurae & mesurabilis reperiuntur in tempore & in primo mo¬
<!--00294.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<lb ed="#L" n="83"/>tu respectu aliorum motuum, propter quod merito est vnum
<lb ed="#L" n="84"/>tempus quod mensurat omnia temporalia. Non sic est de
du<lb ed="#L" n="85" break="no"/>ratione primi aeuiterni respectu aliorum, imo fere omnes
con<lb ed="#L" n="86" break="no"/>ditiones deficiunt, vt patuit in ratione positionis, ideo &c.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>