-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-du87us_jsnvu6-d1e2492.xml
393 lines (393 loc) · 29.4 KB
/
cod-du87us_jsnvu6-d1e2492.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 3</title>
<author ref="#Durandus">Durandus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 3</title>
<date when="2023-08-20">August 20, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="L" n="cod-du87us">Lyon 1563</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-08-20" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#L" n="117-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="jsnvu6-d1e2492"><!-- l2d3q3 -->
<head xml:id="jsnvu6-d1e2492-Hd1e101">Quaestio 3</head>
<head xml:id="jsnvu6-d1e2492-Hd1e103" type="question-title">Utrum plures angeli possint esse sub una specie</head>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2492-d1e106">
<lb ed="#L" n="47"/>QVAESTIO TERTIA.
<lb ed="#L" n="48"/>Vtrum possunt esse plures angeli sub
<lb ed="#L" n="49"/>vna specie.
<lb ed="#L" n="50"/>Tha. . 4 50 ar. a. de Palude in 4. d. i. 4.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2492-d1e117">
<lb ed="#L" n="51"/>CIRCA tertium videlicet pluralitatem angelorum
<lb ed="#L" n="52"/>quaeruntur duo. Primum est, vtrum possint esse pli
<lb ed="#L" n="53"/>res angeli sub vna specie. Secundum est vtrum angeli
<lb ed="#L" n="54"/>aI sint in aliquo magno numero. Ad primum sic
pro<lb ed="#L" n="55" break="no"/>ceditur. Et videtur quod plures angeli non possunt esse sub vna
<lb ed="#L" n="56"/>specie, quia differentia secundum formam est differentia
secun<lb ed="#L" n="57" break="no"/>dum speciem, sed duo angeli cum non habeant materiam
diffe<lb ed="#L" n="58" break="no"/>runt necessario secundum formas suas, ergo necessario differum
<lb ed="#L" n="59"/>secundum speciem, sed ea quae differunt secundum speciem
es<lb ed="#L" n="60" break="no"/>se sub eadem specie implicat contradictionem, ergo &c.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2492-d1e141">
<lb ed="#L" n="61"/>
<!--2--> Item Deus & natura nihil faciunt frustra (vt habetur
pri<lb ed="#L" n="62" break="no"/>mo coeli) sed si essent plures angeli in eadem specie essent
fru<lb ed="#L" n="63" break="no"/>stra, ergo &c. Minor probatur, quia plurificatio indiuiduorum
<lb ed="#L" n="64"/>sub vna specie est propter conseruationem speciei. Sed in
incor<lb ed="#L" n="65" break="no"/>poralibus (quales sunt angeli) species potest semper in vnico
<lb ed="#L" n="66"/>conseruari, ergo frustra essent indiuidua plura sub tali specie.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2492-d1e160">
<lb ed="#L" n="67"/>
<!--3--> IN CONTRARIVM arguitur ga de ratione spe
<lb ed="#L" n="68"/>ciei est quod praedicetur de pluribus differentibus numero actu, vel
<lb ed="#L" n="69"/>saltem aptitudine, cum autem angeli sint in genere & specie, erg.
<lb ed="#L" n="70"/>in eis sunt vel esse possunt plures eiusdem speciei. Maior pate
<lb ed="#L" n="71"/>ex diffinitione speciei quam ponit Porph. Et propter aliud quia
<lb ed="#L" n="72"/>ad plura se extendit conceptus vniuersalis quam singularis. Sed
<lb ed="#L" n="73"/>hoc non esset nisi conceptus vniuersalis esset plurium
secun<lb ed="#L" n="74" break="no"/>dum actum, vel aptitudinem. Minor de se manifesta est, ergo &
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2492-d1e182">
<lb ed="#L" n="75"/>Item Deus potest annihilare aliquem angelum qui (vt aduersa.
<lb ed="#L" n="76"/>dicit) solus est in illa specie. Speciem autem illam constat quod Deus
<lb ed="#L" n="77"/>potest reparare creanuo angelum aliquem sub ea sicut a
principi<lb ed="#L" n="78" break="no"/>fecit. Sed non videtur necessario quod reparando speciem iterato re
<lb ed="#L" n="79"/>creet angelum nihilatum, nec forte est possibile, repararet ergo
<lb ed="#L" n="80"/>creando alium angelum, ergo saltem successiue possunt esse plu¬
<!--00301.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<lb ed="#L" n="81"/>res angeli sub vna specie. Et per eandem rationem xt videtur,
<lb ed="#L" n="82"/>possunt esse plures simul. Cum non habeant inter, se
opposi<lb ed="#L" n="83" break="no"/>tionem impedientem nec successionis necessarium ordiuem.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2492-d1e208">
<lb ed="#L" n="84"/>
<!--5--> RESPONSIO. Hic est vnum praeiutelligendum, s. quam
<lb ed="#L" n="85"/>do effectus dependet solum ex vna causa tota possibilitas ve
<lb ed="#L" n="86"/>mpossibilitas aillius effectus dependet ex conditione &
possibi<lb ed="#L" n="87" break="no"/>litate causae. Entitas autem angelorum, & per consequens
vni<lb ed="#L" n="88" break="no"/>tas & pluralitas immediate & solum dependet a causa prima. Et
<lb ed="#L" n="89"/>ideo tota possibilitas vnitatis & pluralitas angelorum, in vna
spe<lb ed="#L" n="90" break="no"/>cie arguenda est ex natura potentiae diumae. Potentia autem diui
<lb ed="#L" n="91"/>na se extendit ad omne illud quod non implicat contradictione
<lb ed="#L" n="92"/>(xt ostensum est in primo libro.) Et ideo inquirendum est vtrum
<lb ed="#L" n="93"/>angelos plures esse sub eadem specie implicet contradictionem,
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2492-d1e234">
<lb ed="#L" n="94"/>
<!--6--> Et dicunt aliqui quod sic, per rationem, quae tacta est in
oppo<lb ed="#L" n="95" break="no"/>nendo, scilicet quod differentia secundum formam, est differentia
<lb ed="#L" n="96"/>secundum speciem, quam alij sic confirmant, licet differentia
se<lb ed="#L" n="97" break="no"/>cundum formam, quando non accipitur secundum absolutam
ra<lb ed="#L" n="98" break="no"/>tionem formae, sed secundum quod haec forma non facit
differen<lb ed="#L" n="99" break="no"/>tuam specificam, sed numeralem, sicut differunt duae animae, &
<lb ed="#L" n="100"/>duae quantitates separatae: tamen differentia secundum absoli
<lb ed="#L" n="101"/>tam rationem formae facit differentiam specificam. Illud enim
<lb ed="#L" n="102"/>a quo differt linea secundum absolutam rationem lineae,
opor<lb ed="#L" n="103" break="no"/>tet esse non lineam. Sed differentia formarum totaliter separa.
<lb ed="#L" n="104"/>tarum a materia vt sunt angeli solum potest esse secundum
ab<lb ed="#L" n="105" break="no"/>solutam rationem formae, ergo &c. Probo minorem. Omnis
for<lb ed="#L" n="106" break="no"/>ma continens sub se multa, habet quandam latitudinem, quae
<lb ed="#L" n="107"/>potest esse duplex, vel secundum diuersos gradus formales,
quo<lb ed="#L" n="108" break="no"/>rum vnus secundum se est nobilior & perfectior altero: & haec
<lb ed="#L" n="109"/>est latitudo generis, sub quo sunt diuersi gradus specifici & foi
<lb ed="#L" n="110"/>males, sumpti secundum absolutam rationem formae. Alio modo
<lb ed="#L" n="111"/>sumitur haec latitudo secundum plurificationem numeralem in
<lb ed="#L" n="112"/>eodem gradu. Prima latitudo conuenit formis secundum suam
<lb ed="#L" n="113"/>rationem absolute acceptam. Sed secunda non potest hoc modo
<lb ed="#L" n="114"/>eis conuenire, faceret enim differentiam specificam. Et ideo opor
<lb ed="#L" n="115"/>tet quod forma cui conuenit haec latitudo includat vel impor
<lb ed="#L" n="116"/>tet aliquid quod sit extra absolutam rationem formae, & illud est
<lb ed="#L" n="117"/>aliqua imperfectio & potentialitas. Sic enim plurificari
vide<lb ed="#L" n="118" break="no"/>tur esse imperfectionis, & potentialitatis. Nam forma quae est
<lb ed="#L" n="119"/>actus purus (vt prima causa) non potest plurificari. In formis
<lb ed="#L" n="120"/>autem vt isti dicunt, non potest esse nisi duplex imperfectio, vna
<lb ed="#L" n="121"/>quantum ad gradus forinales, secundum quod vna est in gradu for
<lb ed="#L" n="122"/>mali inferiori, quam alia. Alia inquantum forma nata est habere
<lb ed="#L" n="123"/>rationem partis secundum rem, sicut forma substantialis vel
ac<lb ed="#L" n="124" break="no"/>cidentalis pars est compositi, vel sicut quantitas minor nata est
<lb ed="#L" n="125"/>esse pars quanti maioris. Et ista potentialitas per quam forma
<lb ed="#L" n="126"/>nata est esse pars compositi dat animae & cuilibet formae sub.
<lb ed="#L" n="127"/>stantiali & accidentali quandam latitudinem vt possit plurificari
<lb ed="#L" n="128"/>numero secundum eundem gradum. Etiam dato quod non
in<lb ed="#L" n="129" break="no"/>forment actu subiectum. & quia essentia angeli non est forma
<lb ed="#L" n="130"/>quae sit vel esse possit pars alicuius compositi. Ideo in angelis
<lb ed="#L" n="131"/>non potest accipi differentia, nisi secundum specificam
ratio<lb ed="#L" n="132" break="no"/>nem formae, quae facit differre secundum speciem.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2492-d1e323">
<lb ed="#L" n="133"/>Haec autem opinio fatetur quod differentia secundum formam
<lb ed="#L" n="134"/>& non secundum absolutam rationem formae, sed secundum
<lb ed="#L" n="135"/>quod haec forma, facit differentiam numeralem, & non
specifi<lb ed="#L" n="136" break="no"/>cam, & istud est concedendum, quia verum est. Omnis enim diffe
<lb ed="#L" n="137"/>rentia est per formam siue per actum, per materiam enim, quae
<lb ed="#L" n="138"/>est pura potentia, res non possunt ab inuicem differre, nec
sepa<lb ed="#L" n="139" break="no"/>ratae a materia, quum (materiam non habeant,) nec materiales.
<lb ed="#L" n="140"/>Cuius ratio est, quia differre supponit esse: Et proportionabili
<lb ed="#L" n="141"/>ter differre actu supponit esse actu, per materiam autem nihil
ha<lb ed="#L" n="142" break="no"/>bet esse actu, sed tantum per forma. (Quaelibet enim res com
<lb ed="#L" n="143"/>posita ex materia & forma per materiam quidem habet, quod pos
<lb ed="#L" n="144"/>sit esse vel non esse, per solam autem formam habet quod sit actu)
<lb ed="#L" n="145"/>igitur nulla differentia est per materiam, sed solum per formam
<lb ed="#L" n="146"/>in habentibus formam & materiam. In his autem quorum vnum
<lb ed="#L" n="147"/>habet materiam, & aliud est sine materia. potest esse differentia
<lb ed="#L" n="148"/>pene materiam secundum affirmationem & fiegationem, quia
<lb ed="#L" n="149"/>vnum habet, & aliud non habet. Sed in habentibus materiam tenet
<lb ed="#L" n="150"/>quod dictum est. Concedamus ergo illud quod est verum in prae
<lb ed="#L" n="151"/>dicta opinione, videlicet quod differentia secundum absolutam
ra<lb ed="#L" n="152" break="no"/>tionem formae est specifica: differentia autem formae a forma
<lb ed="#L" n="153"/>secundum quod haec & vna siue singularis est numeralis solum.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2492-d1e371">
<lb ed="#L" n="154"/>
<!--8--> Quod autem additur, quod in substatiis separatis non potest essi
<lb ed="#L" n="155"/>differentia, nisi secundum absolutam rationem formae, negandum est. &
<lb ed="#L" n="156"/>quum probatur, quia latitudo formae per quam competit ei, quod possi
<lb ed="#L" n="157"/>multiplicari secudum numerum est imperfectio, & potentialitas for
<lb ed="#L" n="158"/>mae per quam potest esse realis pars alicuius totius. Dicendum quod ni
<lb ed="#L" n="159"/>est verum. Si enim loquamur de partialitate, secundum quam form:
<lb ed="#L" n="160"/>substantialis el accidentalis est pars compositi ex materia & fo
<lb ed="#L" n="161"/>ma, vel ex subiecto & accidente. & ex ea assignetur causa plurif
<lb ed="#L" n="162"/>cationis numeralis, ac per hoc negetur talis plurificatio in sub¬
<!--00302.xml-->
<pb ed="#L" n="117-v"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>stantis separatis, petitur principium, & nihil probatur. Idem eni
<lb ed="#L" n="2"/>est dicere quod sola forma, quae est altera pars compositi
plurifica<lb ed="#L" n="3" break="no"/>tur numeraliter, & quod substantia simplex per se subsistens non
<lb ed="#L" n="4"/>plurificetur numeraliter, vel vnum includitur in altero, & ideo
<lb ed="#L" n="5"/>assumere vnum ad aliud concludendum sine probatione est petere
<lb ed="#L" n="6"/>principium. Et si dicatur quod talis plurificatio venit ex imperfectio
<lb ed="#L" n="7"/>ne formae, verum est, sed non ex illa quod pars est, sed ex alia commu
<lb ed="#L" n="8"/>niore (vt postea dicetur) Si autem loquamur de partialitate, se
<lb ed="#L" n="9"/>cundum quam minor quantitas potest esse pars maioris
quanti<lb ed="#L" n="10" break="no"/>tatis non potest ex ea reddi causa plurificationis numeralis.
<lb ed="#L" n="11"/>Ad cuius euidentiam est sciendum quod si natura speciei esset
<lb ed="#L" n="12"/>prius vna secundum numerum, & postmodum diuideretur in plures
<lb ed="#L" n="13"/>secundum numerum, quemadmodum lignum diuiditur in plura
li<lb ed="#L" n="14" break="no"/>gna quorum quodlibet est hoc lignum nullus dubitaret
quanti<lb ed="#L" n="15" break="no"/>tatem esse principium huius plurificationis. Cum ratio quanti sit
<lb ed="#L" n="16"/>quod diuidatur in ea quae insunt (vt dicitur 5. Metaphy.) Sed nor
<lb ed="#L" n="17"/>sic diuiditur natura communis in indiuidua tanquam prius sit vna
<lb ed="#L" n="18"/>secundum rem, sed solum secundum rationem, imo nec proprie
di<lb ed="#L" n="19" break="no"/>uiditur in plura indiuidua, sed potius vnitas eius ex pluribus
in<lb ed="#L" n="20" break="no"/>diuiduis colligitur per actum intellectus, qui facit
vniuersalita<lb ed="#L" n="21" break="no"/>tem in rebus vnde differt haec diuisio ab illa in tribus. Primum est
<lb ed="#L" n="22"/>quia quantum est vnum secundum rem, species autem solum
secun<lb ed="#L" n="23" break="no"/>dum rationem. Secundum est, quod partes quanti diuisi sunt per se
par<lb ed="#L" n="24" break="no"/>tes integrales, & non subiectiuae, nec recipiunt praedicationem eius
<lb ed="#L" n="25"/>quod in ipsa diuiditur, non enim partes ligni sunt illud lignuni
<lb ed="#L" n="26"/>quod in ipsas diuiditur diuisione quantitatiua, & licet quaelibe
<lb ed="#L" n="27"/>pars ligni dicatur lignum, tunc tamen non est praedicatio totiu,
<lb ed="#L" n="28"/>quantitatiui de suis partibus, sed totius vniuersalis: indiuidua
<lb ed="#L" n="29"/>autem sut partes subiectiuae speciei, & nullo modo integrales.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2492-d1e466">
<lb ed="#L" n="30"/>Tertium in quo differunt, est quia in diuisione quantitatiua ex
rea<lb ed="#L" n="31" break="no"/>li vnitate praecedente consurgit multitudo, sed hic econtrario ex
<lb ed="#L" n="32"/>reali multitudine existente vel possibili in indiuiduis
consurgi<lb ed="#L" n="33" break="no"/>per actum intellectus vnitas speciei. Vniuersale enim aut nihil est
<lb ed="#L" n="34"/>aut posterius est illis singularibus, vt dicitur primo de anima
<lb ed="#L" n="35"/>Verum est quod post quam formatus est conceptus speciei, iterato diui
<lb ed="#L" n="36"/>di potest in pluralitatem indiuiduorum, & sic vnitas praecedit
plu<lb ed="#L" n="37" break="no"/>ralitatem. Sed simpliciter prima formatio vnitatis speciel conseque
<lb ed="#L" n="38"/>tur pluralitatem, ergo ex eo quod paruae vel minores quantitates
<lb ed="#L" n="39"/>sunt vel esse possunt partes maioris quantitatis, bene sequitur
<lb ed="#L" n="40"/>quod competit quantitati quod possit diuidi in plures quantitates quae
<lb ed="#L" n="41"/>sunt partes eius integrales, & de quibus non praedicatur. Sed ex
<lb ed="#L" n="42"/>hoc non sequitur quod sit causa quare sub specie multiplicetur
in<lb ed="#L" n="43" break="no"/>diuidua, quia diuisio quantitatis in suas partes, & diuisiones speci
<lb ed="#L" n="44"/>ei in indiuidua sunt diuersarum rationum, & quasi oppositarum. Ei
<lb ed="#L" n="45"/>quambis partes quantitatiuae diuisae sint indiuidua quantitatis abs
<lb ed="#L" n="46"/>lute lumptae, quia quaelibet pars quantitatis est quantitas. Tamen ac
<lb ed="#L" n="47"/>cidit eis quoad hoc quod fuerunt vel esse potuerunt partes alicuius
<lb ed="#L" n="48"/>totius integralis. Tum quia si essent duae quantitates infinitae, qua
<lb ed="#L" n="49"/>rum vna non posset esse pars alterius, nihilominus ipsae essent
in<lb ed="#L" n="50" break="no"/>diuidua ipsius speciei. Tum quia partes alicuius totius heterogene
<lb ed="#L" n="51"/>non propter hoc quod sunt partes, sunt indiuidua vnius speciel. Non
<lb ed="#L" n="52"/>enim quaelibet pars equi est equus, sicut quaelibet pars quantitatis
<lb ed="#L" n="53"/>est quantitas, quia hoc est heterogeneum, & illud homogeneum,
quan<lb ed="#L" n="54" break="no"/>uis vtrobique sit pars & totum, ergo ex hoc quod aliqua forma potest
<lb ed="#L" n="55"/>esse pars integralis alterius, non potest reddi causa multiplicationis
<lb ed="#L" n="56"/>numeralis sub eadem specie, sed est totaliter extranea applicatio.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2492-d1e527">
<lb ed="#L" n="57"/>
<!--10--> Est autem alius modus qui tactus est in praecedente
quae<lb ed="#L" n="58" break="no"/>stione, scilicet quod quantitas est causa plurificationis
indiui<lb ed="#L" n="59" break="no"/>duorum sua specie in materialibus, non quod, diuisio speciei in
<lb ed="#L" n="60"/>indiuidua sit diuisio quanti vnius secundum rem, in plura. Sec
<lb ed="#L" n="61"/>quia materia quae est alia pars indiuidui in materialibus non
<lb ed="#L" n="62"/>posset plures formas recipere, nisi mediante quantitate non
<lb ed="#L" n="63"/>secundum medium in esse subiectum formae, sed secundum
<lb ed="#L" n="64"/>medium in transmutari, vel fieri vt expositum fuit.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2492-d1e549">
<lb ed="#L" n="65"/>
<!--11--> Sed istud non valet, primo quia per eandem rationem quantita
<lb ed="#L" n="66"/>esset principium plurificationis secundum speciem, quia sicut duae fo
<lb ed="#L" n="67"/>mae eiusdem rationis non recipiuntur in materia, nisi per quantitati
<lb ed="#L" n="68"/>diuisam, ita nec plures formae diuersarum rationum possunt recip
<lb ed="#L" n="69"/>simul, nisi in materia eodem modo diuisa. Sed propter hoc non po
<lb ed="#L" n="70"/>nitur quod quantitas fit causa pluralitatis secundum speciem, ergo
ne<lb ed="#L" n="71" break="no"/>propter hoc est ponendum quod sit causa pluralitatis secundum numerum
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2492-d1e569">
<lb ed="#L" n="72"/>
<!--12--> Item licet materia non possit recipere plures formas, nis
<lb ed="#L" n="73"/>mediante quantitate secundum medium, in transmutari
se<lb ed="#L" n="74" break="no"/>cundum cursum naturae. Alio tamen modo potest. Nam in
pri<lb ed="#L" n="75" break="no"/>ma rerum productione diuersae formae eiusdem speciei & etian
<lb ed="#L" n="76"/>diuersarum, fuerunt productae in diuersis partibus materiae
<lb ed="#L" n="77"/>absque quantitate media in fieri vel in esse,
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2492-d1e587">
<lb ed="#L" n="78"/>
<!--13--> Atem si concederetur quicquid isti dicunt, nihil est ad
pro<lb ed="#L" n="79" break="no"/>positum. Si enim forma quae recipitur in materia non potest
<lb ed="#L" n="80"/>plurificari secundum numerum, nisi mediante quantitate,
nun<lb ed="#L" n="81" break="no"/>quid propter hoc potest concludi quod substantiae separatae a
<lb ed="#L" n="82"/>materia non possunt plurificari secundum numerum, quia non
<!--00302.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<lb ed="#L" n="83"/>habent quantitatem? non videtur, imo contrarium, quia
quan<lb ed="#L" n="84" break="no"/>titas nihil facit secundum eos ad plurificationem formarum
<lb ed="#L" n="85"/>etiam secundum numerum, nisi quia tales formae requirunt
<lb ed="#L" n="86"/>plures partes materiae, in quibus recipiantur, quae pluralitas
<lb ed="#L" n="87"/>partium materiae est per quantitatem secundum medium in
<lb ed="#L" n="88"/>fieri, ergo ad vnitatem vel pluralitatem formarum, quae noi
<lb ed="#L" n="89"/>recipiuntur in materia, nihil penitus facit quantitas.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2492-d1e622">
<lb ed="#L" n="90"/>
<!--14.--> Dicendum est ergo quod non repugnat naturae angelicae
plu<lb ed="#L" n="91" break="no"/>rificari secundum numerum in eadem specie, quod patet
ra<lb ed="#L" n="92" break="no"/>tione & auctoritate, & est talis ratio, omnis natura quae
produ<lb ed="#L" n="93" break="no"/>citur ab agente actione iterabili potest plurificari secundum
<lb ed="#L" n="94"/>numerum. Sed omnis creata natura est huiusmodi (etiam sub.
<lb ed="#L" n="95"/>stantiae separatae) igitur &c. Maior patet, quia sicut agens vna
<lb ed="#L" n="96"/>actione producit vnum, ita agens pluribus actionibus produci
<lb ed="#L" n="97"/>plura, quia sicut actio est iterabilis, sic & terminus actionis. M
<lb ed="#L" n="98"/>nor probatur, quia omnis actio quae potest voluntarie inter
<lb ed="#L" n="99"/>rumpi manente virtute actiua, quae est principium actionis po
<lb ed="#L" n="100"/>test iterari maxime si tota actio & productum per actionem
de<lb ed="#L" n="101" break="no"/>pendeant ex sola vii tute producentis. In his enim tota potentia
<lb ed="#L" n="102"/>litas, vnitas, & pluralitas actionis & producti est ex virtute
pro<lb ed="#L" n="103" break="no"/>ducentis. Et haec est causa quare non potest esse in diuinis, nisi
<lb ed="#L" n="104"/>vnus filius, quia actio qua producitur, nec potest interrumpi,
<lb ed="#L" n="105"/>nec iterari. Sed actio qua Deus producit quascunque creaturas
<lb ed="#L" n="106"/>maxime autem substantias separatas voluntarie potest interrump
<lb ed="#L" n="107"/>in eis, etiam tota actio & productum dependent ex sola
virtu<lb ed="#L" n="108" break="no"/>te producentis, ergo talis actio potest iterari, & haec fuit minor
<lb ed="#L" n="109"/>sequitur ergo conclusio, scilicet quod omnis creatura, & maxime
<lb ed="#L" n="110"/>substantiae separatae possunt plurificari secundum numerum
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2492-d1e673">
<lb ed="#L" n="111"/>
<!--15.--> Ad idem est auctoritas beati Augustini 3. de lib. arb. vbi
lo<lb ed="#L" n="112" break="no"/>quitur de peccato angelorum supposito quod omnes peccassent,
<lb ed="#L" n="113"/>dicit sit, nec bonitas eius, id est, dei, quasi aliquotaedio, nec
om<lb ed="#L" n="114" break="no"/>nipotentia difficultate deficeret in creando alios, quos in eis sedi
<lb ed="#L" n="115"/>bus collocaret, id est, in eisdem gradibus gratiae. Et per
consequen<lb ed="#L" n="116" break="no"/>naturae, quum angeli receperunt gratuita secundum naturalia
<lb ed="#L" n="117"/>quas aliis peccando deseruissent vnde negare quod deus non
pos<lb ed="#L" n="118" break="no"/>sit facere plures angelos sub vna specie derogat diuinae poten
<lb ed="#L" n="119"/>tiae, quum ex parte rei producibilis non sit euidens contradictio
<lb ed="#L" n="120"/>nec etiam probabilis, & propter hoc illa opinio condemnata est
<lb ed="#L" n="121"/>Parisius pluribus vicibus, & de eius condenatione sunt tres
ar<lb ed="#L" n="122" break="no"/>ticuli, videlicet octogesimusprimus, in quo dicitur sic, quod quia
<lb ed="#L" n="123"/>intelligentiae non habent materia, deus non posset plures
eius<lb ed="#L" n="124" break="no"/>dem speciei facere (supple). Error est. idem habetur articulo no
<lb ed="#L" n="125"/>nagesimosxto, vbi dicitur sic, quod deus non potest muliplicare
<lb ed="#L" n="126"/>indiuidua sub vna specie sine materia error est, & similiter arti
<lb ed="#L" n="127"/>culo centesimo nonagesimoprimo dicitur sic, quod formae nor
<lb ed="#L" n="128"/>recipiant diuisionem, nisi secundum materiam. est error, nisi
<lb ed="#L" n="129"/>intelligatur de formis eductis de potentia materiae.
Argumen<lb ed="#L" n="130" break="no"/>ta pro ista parte concedenda sunt.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2492-d1e721">
<lb ed="#L" n="131"/>
<!--16--> AD PRIMVM argumentum in oppositum, quum
di<lb ed="#L" n="132" break="no"/>citur quod omnis differentia secundum formam est differentia
<lb ed="#L" n="133"/>secundum speciem, dicendum quod est falsum, quia omnis diffe
<lb ed="#L" n="134"/>rentia est secundum formam, sicut declaratum fuit prius. Sed
<lb ed="#L" n="135"/>differ entia secundum absolutam rationem formae est specifica
<lb ed="#L" n="136"/>differentia autem formae a forma, non secundum absolutam
ra<lb ed="#L" n="137" break="no"/>tionem formae, sed secundum quod haec forma est numeralis, &
<lb ed="#L" n="138"/>haec differentia potest esse in omni natura creata, sicut ostensum
<lb ed="#L" n="139"/>est. Sola enim natura diuina, quae nec est de se plures, nec est ab
<lb ed="#L" n="140"/>alio plurificabilis, quia non habet causam effectiuam est de se, &
<lb ed="#L" n="141"/>ex se vna numero, nec potest secundum numerum plurificari, vn
<lb ed="#L" n="142"/>de qui posuerunt quod angeli seu substantiae separatae non sunt
<lb ed="#L" n="143"/>a duo sicut a causa efficiente, sed solum sicut a causa finali (proui
<lb ed="#L" n="144"/>aliqui imponunt Aristoteli) dixerunt quod omnes substatiae
se<lb ed="#L" n="145" break="no"/>paratae differunt secundum speciem, nec possunt plurificari sub
<lb ed="#L" n="146"/>eadem specie, quemadmodum nec natura diuina. Sed ex quo
ve<lb ed="#L" n="147" break="no"/>ritas fidei habet, & etiam veritas prophetiae, quod omnes
sub<lb ed="#L" n="148" break="no"/>stantiae separatae sunt a deo, sicut a causa efficiente necesse est
<lb ed="#L" n="149"/>quod possunt plurificari secundum numerum sub eadem specie,
<lb ed="#L" n="150"/>quia dependent a deo, sicut a causa efficiente eas actione volur
<lb ed="#L" n="151"/>taria & iterabili. & haec est imperfectio propter quam conueni
<lb ed="#L" n="152"/>eis quod possunt plurificari, & non solum illa imperfectio per
<lb ed="#L" n="153"/>quam forma potest esse pars alterius (vt alij dicebant).
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2492-d1e776">
<lb ed="#L" n="154"/>
<!--17.--> Ad secundum dicendum quod licet conseruatio speciei sit
<lb ed="#L" n="155"/>quaedam causa propter quam plurificantur indiuidua sub spe
<lb ed="#L" n="156"/>cie, non tamen est tota causa, quia tunc non multiplicarentur
<lb ed="#L" n="157"/>vltra quam necesse esset speciem conseruari, quod non est verum
<lb ed="#L" n="158"/>plurificatur ergo propter multas alias vtilitates, quas deus
pr<lb ed="#L" n="159" break="no"/>ordinauit prouenire ex eis, tam in corporalibus, quam in incor
<lb ed="#L" n="160"/>poralibus. Et ideo non sunt frustra.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>