-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-du87us_jsnvu6-d1e2914.xml
250 lines (250 loc) · 17.2 KB
/
cod-du87us_jsnvu6-d1e2914.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 2</title>
<author ref="#Durandus">Durandus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 2</title>
<date when="2023-08-20">August 20, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="L" n="cod-du87us">Lyon 1563</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-08-20" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#L" n="131-v"/>
<cb ed="#L" n="b"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="jsnvu6-d1e2914"><!-- l2d12q2 -->
<head xml:id="jsnvu6-d1e2914-Hd1e101">Quaestio 2</head>
<head xml:id="jsnvu6-d1e2914-Hd1e103" type="question-title">Utrum Deus potuerit producere materiam primam absque omni forma</head>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2914-d1e106">
<lb ed="#L" n="95"/>QUAESTIO SECVNDA.
<lb ed="#L" n="96"/>Vtrum deus potuerit producere materiam primam
<lb ed="#L" n="97"/>absque omni forma vel productam conseruare.
<lb ed="#L" n="98"/>Thom. 1. q. 66. ar. 1. Hem. quodl. 1. 4. 10.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2914-d1e117">
<lb ed="#L" n="99"/>SECVNDO quaeritur, vtrum deus potuerit
pro<lb ed="#L" n="100" break="no"/>ducere materiam primam absque omni forma,
<lb ed="#L" n="101"/>vel productam conseruare. Et videtur quod sic.
<lb ed="#L" n="102"/>Minus dependet (vt videtur) materia a forma
<lb ed="#L" n="103"/>qui quam accidens a subiecto, sed deus potest facere
<lb ed="#L" n="104"/>accidens sine subiecto, vt in sacramento altaris, ergo &c.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2914-d1e133">
<lb ed="#L" n="105"/>
<!--2--> Secundo, quicquid deus facit mediantibus causis secundis
<lb ed="#L" n="106"/>totum potest facere sine eis, sed deus conseruat materiam in esse
<lb ed="#L" n="107"/>mediante forma tanquam causa secunda, quare &c.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2914-d1e145">
<lb ed="#L" n="108"/>
<!--3--> IN CONTRARIVM est, quia sicut se habet esse
<lb ed="#L" n="109"/>accidentale ad formam accidentalem, ita esse substantiale ad
for<lb ed="#L" n="110" break="no"/>mam substantialem, sed nullo modo potest fieri quod aliquid
ha<lb ed="#L" n="111" break="no"/>beat esse accidentale sine forma accidentali, sicut quod aliquid
<lb ed="#L" n="112"/>sit album sine albedine, ergo fieri non potest quod aliquid
ha<lb ed="#L" n="113" break="no"/>beat esse substantiale sine forma substantiali, fieret autem sic
<lb ed="#L" n="114"/>illud si materia existeret sine forma, igitur &c.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2914-d1e165">
<lb ed="#L" n="115"/>
<!--4--> RESPONSIO. Hic sunt duae opiniones. Prima, quia
<lb ed="#L" n="116"/>deus potest facere & conseruare materiam sine forma. Cuius
du<lb ed="#L" n="117" break="no"/>plex assignatur ratio. Prima talis est, omne prius virtute diuina
<lb ed="#L" n="118"/>potest absolui a suo posteriori. Materia autem secundum se est
<lb ed="#L" n="119"/>aliquid prius ordine naturae quam forma, cum omnis forma quae
<lb ed="#L" n="120"/>est in materia non tam creata sit quam genita, quia non de
nihi<lb ed="#L" n="121" break="no"/>lo sed de concreata materia facta est (vt videtur dicere Aug. 13
<lb ed="#L" n="122"/>lib. confessionum ca. 33.) quare virtute diuina materia potest
pro<lb ed="#L" n="123" break="no"/>duci & producta conseruari sine forma. Secunda ratio talis est,
<lb ed="#L" n="124"/>sicut se habet causa ad causam secundum operari, sic effectus ad
<lb ed="#L" n="125"/>effectum secundum esse eo quod esse effectus terminat
opera<lb ed="#L" n="126" break="no"/>tionem causae, sed materia prima est effectus causae primae, forma
<lb ed="#L" n="127"/>autem actualis quaecunque inferior excepta anima rationali est
<lb ed="#L" n="128"/>effectus causae secundae, ergo sicut se habet causa prima ad
cau<lb ed="#L" n="129" break="no"/>sas secundas secundum operari, sic se habet materia prima
se<lb ed="#L" n="130" break="no"/>cundum esse ad quamlibet formam actualem, sed causa prima
<lb ed="#L" n="131"/>operando non dependet necessario a causis secundis, ergo nec
<lb ed="#L" n="132"/>materia quantum ad existere dependet necessario a formis,
po<lb ed="#L" n="133" break="no"/>test ergo fieri & esse sine quacunque forma.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2914-d1e211">
<lb ed="#L" n="134"/>His autem non obstantibus dicendum est aliter quod
im<lb ed="#L" n="135" break="no"/>possibile est materiam existere sine omni forma substantiali &
<lb ed="#L" n="136"/>accidentali. Item nec videtur possibile ipsam existere sub forma
<lb ed="#L" n="137"/>–accidentali absque omni forma substantiali. Primum apparet
<lb ed="#L" n="138"/>dupliciter. Primo accipiendo naturam materiae quae est pars
<lb ed="#L" n="139"/>compositi, de qua nunc loquimur. Est autem eius natura vt
bre<lb ed="#L" n="140" break="no"/>uiter dicatur quod sit puta potentia ad esse: vnde comentator
<lb ed="#L" n="141"/>dicit quod ipsa sustentatur per posse, & hoc est necessarium: nam
<lb ed="#L" n="142"/>aliter ex ipsa & forma non fieret per se vnum, vt deductum est
<lb ed="#L" n="143"/>in praecedente quaestione. Ex hoc sic, materia secundum se est,
<lb ed="#L" n="144"/>pura potentia, actus autem materiae est forma, ergo si materia
<lb ed="#L" n="145"/>esse actu sine omni forma, sequeretur quod esset actu sine omni
<lb ed="#L" n="146"/>actu, quod implicat contradictionem. Si autem materia esset
<lb ed="#L" n="147"/>per se, actu esset, ergo &c.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2914-d1e244">
<lb ed="#L" n="148"/>
<!--6--> Secundo apparet idem sic, esse existentiae, vel est idem quod
<lb ed="#L" n="149"/>essentia, rei, vel aliud, si sit idem sic debemus vnum alteri applicare
<lb ed="#L" n="150"/>quod actualis existentia sit idem quod essentia quae est actus &
for<lb ed="#L" n="151" break="no"/>ma, potentialis vero existentia sit idem cum essentia quae est
poten<lb ed="#L" n="152" break="no"/>tia, siue materia, completa vero existentia sit idem cum completa
es<lb ed="#L" n="153" break="no"/>sentia quae est compositum. Tunc arguitur sic. Materia non potest
<lb ed="#L" n="154"/>actu existere sine actuali existentia, quia oppositum implicat
con<lb ed="#L" n="155" break="no"/>tradictionem, sed forma est essentialiter actualis existentia
secun<lb ed="#L" n="156" break="no"/>dum quod dictum est, quare &c. Si vero esse existentiae sit aliud
<lb ed="#L" n="157"/>ab essentia, sequitur idem. Quia esse existentiae, vel est substantia
<lb ed="#L" n="158"/>vel accidens, si sit substantia cum non sit materia neque
com<lb ed="#L" n="159" break="no"/>positum, erit forma. Et sic idem quod prius: si vero sit accidens
<lb ed="#L" n="160"/>adhuc idem sequitur, quia omne accidens absolurum forma
<lb ed="#L" n="161"/>quaedam est, & sic semper implicat contradictionem dicere quod
<!--00331.xml-->
<pb ed="#L" n="132-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>materia possit esse sine omni forma substantiali & accidentali
<lb ed="#L" n="2"/>cum saltem materia non possit esse sine esse quod est forma
<lb ed="#L" n="3"/>substantialis aliqua vel accidentalis.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2914-d1e292">
<lb ed="#L" n="4"/>
<!--7.--> Quod autem non possit esse sub forma accidentali absque omni
<lb ed="#L" n="5"/>forma substantiali patet dupliciter. Primo quia non videtur pos
<lb ed="#L" n="6"/>sibile quod aliquid possit actu existere & carere actu sui gencris
<lb ed="#L" n="7"/>quia existere in actu non est nisi essentiae in actu, vnumquodq
<lb ed="#L" n="8"/>autem est illud quod est essentialiter actu per actum sui
gene<lb ed="#L" n="9" break="no"/>ris. Et ideo non videtur possibile quod aliquid actu sit sine actu su
<lb ed="#L" n="10"/>generis, sed actus materiae secundum genus suum est
substan<lb ed="#L" n="11" break="no"/>tialis forma, cum materia spectet ad suum genus substantiae vt
<lb ed="#L" n="12"/>principium, sicut & forma substantialis, ergo materia nullo
mo<lb ed="#L" n="13" break="no"/>do potest existere sine forma substantiali.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2914-d1e318">
<lb ed="#L" n="14"/>
<!--8--> Secundo patet idem sic, ex materia & forma quae primo ei
<lb ed="#L" n="15"/>aduenit semper fit vnum per se, sed ex materia & forma
acciden<lb ed="#L" n="16" break="no"/>tali non potest fieri vnum per se, ergo forma accidentalis non
po<lb ed="#L" n="17" break="no"/>test primo materiae aduenire, sed necessario supponit aduenissi
<lb ed="#L" n="18"/>formam substantialem. Maior patet, quia vbi non est nisi vnus actus
<lb ed="#L" n="19"/>ibi non est nisi simpliciter vnum, propter hoc enim substantia &
<lb ed="#L" n="20"/>accidens non sunt vnum per se & simpliciter, quia sunt ibi plures
<lb ed="#L" n="21"/>acts, sed in composito ex materia & forma prima quae ei aduenit
<lb ed="#L" n="22"/>non est nisi vnus actus, quia materia secundum se est pura poten
<lb ed="#L" n="23"/>tia, ergo &c. Minor probatur, scilicet quod ex materia & forma
<lb ed="#L" n="24"/>accidentali non possit fieri vnum per se, tum quia sunt diuersorum
<lb ed="#L" n="25"/>generum, & talia non constituunt vnum per se. Tum quia si ex
ma<lb ed="#L" n="26" break="no"/>teria & forma accidentali possit fieri vnum per essentiam, quod
<lb ed="#L" n="27"/>est vnum simpliciter & per se, iam illa forma non esset
acciden<lb ed="#L" n="28" break="no"/>talis, quia accidens nunquam dat primam entitatem rei. Ex hoc
<lb ed="#L" n="29"/>enim dicitur accidens, quod accidit ad rem iam in esse constitutam
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2914-d1e358">
<lb ed="#L" n="30"/>Et iterum nullum compositum ens per accidens est vnum nisi per acci
<lb ed="#L" n="31"/>dens, quia ab eodem res habet esse & vnum esse, sed compositum
<lb ed="#L" n="32"/>ex materia & sola forma accidentali non haberet esse nisi per
<lb ed="#L" n="33"/>accidens (scilicet per ipsam formam accidentalem) ergo non esse
<lb ed="#L" n="34"/>vnum nisi per accidens, & non per se siue per essentiam & haec fuit
<lb ed="#L" n="35"/>minor. sequitur ergo conclusio principalis, scilicet quod forma ac
<lb ed="#L" n="36"/>cidentalis non potest primo aduenire materiae, sed necessario
<lb ed="#L" n="37"/>supponit materia formam substantialem. Nullo igitur modo
po<lb ed="#L" n="38" break="no"/>test materia actu existere sine aliqua forma substantiali.
<lb ed="#L" n="39"/>Rationes contrariae opinionis non cogunt, quod enim dicitur
<lb ed="#L" n="40"/>quod virtute diuina omne prius potest esse sine posteriori, verum
<lb ed="#L" n="41"/>est in his quorum vtrumque est actus vel habens actum, esse aut?
<lb ed="#L" n="42"/>per se semper includit actum, si vero vnum sit potentia & reliquum
<lb ed="#L" n="43"/>actus non est verum, quia ex hoc quod ponitur potentia sine actu
<lb ed="#L" n="44"/>ponitur aliquid esse actu sine actu quod implicat
contradictio<lb ed="#L" n="45" break="no"/>nem, sic autem est composita materia sine forma, ideo &c.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2914-d1e395">
<lb ed="#L" n="46"/>
<!--10.--> Quod autem secundo dicitur quod causa prima in operando non
<lb ed="#L" n="47"/>dependet a causis secundis, verum est, sed nihil prohibet vnam ope
<lb ed="#L" n="48"/>rationem diuinam ab alia eius operatione dependere, & vnum
ope<lb ed="#L" n="49" break="no"/>ratum ab alio. Et ideo non est necessarium quod in productione
mate<lb ed="#L" n="50" break="no"/>riae, vel in conseruatione eius quod causae secundae operentur producende
<lb ed="#L" n="51"/>formas sub quibus materia sit, quia deus potest eas producere, sed
<lb ed="#L" n="52"/>necessarium est quod vel deus eas producat, sicut produxit formas pri
<lb ed="#L" n="53"/>ma sub quibus & cum quibus materiam produxit, vel quod ex eius
<lb ed="#L" n="54"/>ordinatione causae secundae eas producant, & hoc totum est propte
<lb ed="#L" n="55"/>necessariam dependentiam materiae a forma actuali existentia
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2914-d1e421">
<lb ed="#L" n="56"/>
<!--11--> Ad arg. principalia dicendum. Ad primum quod plus
depende<lb ed="#L" n="57" break="no"/>materia a forma secundum actualem existentiam quam accidens a
<lb ed="#L" n="58"/>subiecto, quia materia est pura potentia, accidens vero actus.
<lb ed="#L" n="59"/>Et ideo plus repugnat materiae per se existere quam accidenti.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2914-d1e434">
<lb ed="#L" n="60"/>
<!--12--> Ad secundum dicendum qud deus quicquid fecit
medianti<lb ed="#L" n="61" break="no"/>bus causis secundis efficientibus potest facere sine eis, sed non
<lb ed="#L" n="62"/>est verum de mediis causis formalibus, non enim potest facere
<lb ed="#L" n="63"/>album sine albedine, & idem est intelligendum de materialibus.
<lb ed="#L" n="64"/>quia non potest facere animal sine corpore. Et causa est, quia ma
<lb ed="#L" n="65"/>teria & forma sunt intrinseca rebus, & ideo ab ipsis excludi non
<lb ed="#L" n="66"/>possunt. Agens autem semper est mtrinsecum, propter quod virtute
<lb ed="#L" n="67"/>diuina potest a causalitate rei absque implicatione
contradictio<lb ed="#L" n="68" break="no"/>nis excludi: forma autem se habet ad actualem existentiam
ma<lb ed="#L" n="69" break="no"/>teriae, sicut causa formalis, & non sicut efficiens, ideo &c.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e2914-d1e460">
<lb ed="#L" n="70"/>
<!--13--> Et si dicatur quod forma non est causa formalis materiae, sed
<lb ed="#L" n="71"/>eius forma tantum, compositi autem est causa formalis (vt dici
<lb ed="#L" n="72"/>Auicen. 7. Metaph. suae,) tunc argumentum de causis mediis nor
<lb ed="#L" n="73"/>est ad propositum seu contra nos, vel dicendum quod forma non est
<lb ed="#L" n="74"/>causa formalis materiae absolute, est tamen causa formalis
ma<lb ed="#L" n="75" break="no"/>teriae actu existentis quae includit illud quod existit, & quo existit.
<lb ed="#L" n="76"/>& hoc est necessario compositum, cuius causa formalis est ips.
<lb ed="#L" n="77"/>forma, sicut albedo non est causa formalis corporis, sed est
for<lb ed="#L" n="78" break="no"/>ma tantum corporis albi, quod includit totum aggregatum ex
co<lb ed="#L" n="79" break="no"/>pore & albedine, cuius est causa formalis.
<lb ed="#L" n="80"/>„ Sententia huius distinctionis
decimaeter<lb ed="#L" n="81" break="no"/>tiae in generali & speciali.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>