-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-du87us_jsnvu6-d1e3099.xml
249 lines (249 loc) · 17.1 KB
/
cod-du87us_jsnvu6-d1e3099.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 3</title>
<author ref="#Durandus">Durandus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 3</title>
<date when="2023-08-20">August 20, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="L" n="cod-du87us">Lyon 1563</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-08-20" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#L" n="137-v"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="jsnvu6-d1e3099"><!-- l2d17q3 -->
<head xml:id="jsnvu6-d1e3099-Hd1e101">Quaestio 3</head>
<head xml:id="jsnvu6-d1e3099-Hd1e103" type="question-title">Utrum paradisus terrestris fuerit locus conveniens humanae habitationi</head>
<p xml:id="jsnvu6-d1e3099-d1e106">
<lb ed="#L" n="8"/>QVIITIS TIITIA.
<lb ed="#L" n="9"/>Vtrum paradisus terrestris fuerit locus
<lb ed="#L" n="10"/>conueniens humanae
habi<lb ed="#L" n="11" break="no"/>tationi.
<lb ed="#L" n="12"/>Tham. 1. g. 102. ar. 1. &3
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e3099-d1e119">
<lb ed="#L" n="13"/>TERTIO quaeritur de paradiso terrehri, vrun
<lb ed="#L" n="14"/>fuerit locus conueniens humanae habitationi pr
<lb ed="#L" n="15"/>statu innocentiae: & videtur quod non, quia
tem<lb ed="#L" n="16" break="no"/>peratissimae complexioni debetur
temperatissi<lb ed="#L" n="17" break="no"/>imus locus, sed complexio humana est
tempera<lb ed="#L" n="18" break="no"/>tissima, & maxime fuit in tempore innocentiae, ergo debuit esse
<lb ed="#L" n="19"/>in loco temperatissimo. Paradisus autem terrestris videtur esse
<lb ed="#L" n="20"/>intemperatus propter excessum caloris, quia dicitur esse sub
<lb ed="#L" n="21"/>equinoctiali, vt est torrida zona, ergo, &c.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e3099-d1e141">
<lb ed="#L" n="22"/>
<!--2--> IN CONTRARIVM est quod dicit Damal. quod
<lb ed="#L" n="23"/>paradisus est diuina regio & congrua eius qui secundum
ima<lb ed="#L" n="24" break="no"/>ginem dei erat habitatio vel conuersatio.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e3099-d1e153">
<lb ed="#L" n="25"/>RESPONSIO. Videnda sunt duo. Primum est vtrum
<lb ed="#L" n="26"/>paradisus terrestris fuerit locus conueniens humanae
habita<lb ed="#L" n="27" break="no"/>tioni. Secundum erit de situ loci.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e3099-d1e162">
<lb ed="#L" n="28"/>QVANTVM ad primum dicendum quod paradisus fuit
<lb ed="#L" n="29"/>locus conueniens homini. Quod patet, sicut enim deus nihil
fa<lb ed="#L" n="30" break="no"/>cit frustra, sic nec deficit in necessariis. Sed homini in statu
in<lb ed="#L" n="31" break="no"/>nocentiae erant duo necessaria, ergo debuit ei prouideri de illis
<lb ed="#L" n="32"/>prouisum autem fuit in paradiso terrestri, ergo &c. Minor
pro<lb ed="#L" n="33" break="no"/>batur, quia homo in statu innocentiae conditur est potens nor
<lb ed="#L" n="34"/>mori, & ideo duo fuerunt ei necessaria contra duo ex quibus
<lb ed="#L" n="35"/>mors potest contingere naturaliter scilicet ab interiori per
hu<lb ed="#L" n="36" break="no"/>iusmodi naturalis consumptionem, & ab exteriori per aeris
in<lb ed="#L" n="37" break="no"/>temperiem. contra primum prouisum est ei per esum fructum
<lb ed="#L" n="38"/>lignorum paradisi: & maxime ligni vitae. Contra secundum
pro<lb ed="#L" n="39" break="no"/>iunsum est per loci conditionem, fuit enim locus
temperatissi<lb ed="#L" n="40" break="no"/>mus vt postea patebit.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e3099-d1e193">
<lb ed="#L" n="41"/>QVANTVM ad secundum quidam dicunt quod
para<lb ed="#L" n="42" break="no"/>disus est sub aequinoctiali, vbi est clima temperatissimum ex
na<lb ed="#L" n="43" break="no"/>tura loci, quod probant quia ex proportionato accessu & rece
<lb ed="#L" n="44"/>su solis est temperamentum caloris & frigoris. Sed sub
aequino<lb ed="#L" n="45" break="no"/>ctiali est summe proportionatus, accessus & recessus solis,
erg<lb ed="#L" n="46" break="no"/>&c. Maior de se patet. Minor probatur, quia cum sit semper
ae<lb ed="#L" n="47" break="no"/>quinoctium in illo climate quantum moratur sol de die super
<lb ed="#L" n="48"/>hemispherium, tantum moratur de nocte sub hemispherio. Ei
<lb ed="#L" n="49"/>confirmatur quia duae sunt causae caloris, vna accessus solis ad
<lb ed="#L" n="50"/>nos, alia mora eius quae ambae concurrunt in climate nostro in
<lb ed="#L" n="51"/>diebus aestiuis, quia tunc sol magis accedit ad zenith nostrum &
<lb ed="#L" n="52"/>prolixiores sunt dies noctibus. Et ideo tunc habemus excessum
<lb ed="#L" n="53"/>caloris. In climate tamen primo sub equinoctiali, licet sit altera
<lb ed="#L" n="54"/>causa excessiui caloris scilicet maximus accessus ad zenith
eo<lb ed="#L" n="55" break="no"/>rum, secunda tamen deest propter aequalitatem dierum &
no<lb ed="#L" n="56" break="no"/>ctium, & propter magnitudinem circuli quem sol describit qui
<lb ed="#L" n="57"/>quanro est maior tanto in ipso motus est velocior, & minus
mo<lb ed="#L" n="58" break="no"/>ratur super eandem partem terrae propter quod effectus eius
<lb ed="#L" n="59"/>minus firmatur.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e3099-d1e237">
<lb ed="#L" n="60"/>
<!--6.--> Sed illud non videtur, quia si sub aequinoctiali esset clma
<lb ed="#L" n="61"/>temperatissimum, climata quae ei magis appropinquarent,
es<lb ed="#L" n="62" break="no"/>sent magis temperata, & quae minus, minus. Hoc autem est
fal<lb ed="#L" n="63" break="no"/>sum, quia secundum clima quod est ei propinquissimum, est
val<lb ed="#L" n="64" break="no"/>de intemperatum propter excessum caloris. In illo enim
dici<lb ed="#L" n="65" break="no"/>tur ab aliquibus esse Ethiopia quae est regio calidissima, vt
de<lb ed="#L" n="66" break="no"/>clarat cutis nigredo Ethiopum, & crispitudo capillorum. Item
<lb ed="#L" n="67"/>clima maxime remotum ab aequinoctiali est si igidissimum pro
<lb ed="#L" n="68"/>pter maximam distantiam a via solis, vt est vltimum clima,
erg<lb ed="#L" n="69" break="no"/>clhma sub aequinoctiali est calidissimum propter maximam
ap<lb ed="#L" n="70" break="no"/>proximationem ad viam solis, quod concedendum est, & hoc
te<lb ed="#L" n="71" break="no"/>net Aristoteles secundo Metheororum.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e3099-d1e268">
<lb ed="#L" n="72"/>
<!--7.--> Ad rationem alterius positionis dicendum quod duplex est
<lb ed="#L" n="73"/>accessus solis ad nos, vnus secundum motum diuinorum quo sol
<lb ed="#L" n="74"/>accedit ad hemispherium nostrum, vel accedit ab hemispherio
<lb ed="#L" n="75"/>nostro. Et hic accessus & recessus causat diuersitatem caloris &
<lb ed="#L" n="76"/>frigoris quo ad diem & noctem. Nam dies sunt calidiores
no<lb ed="#L" n="77" break="no"/>ctibus caeteris paribus. Alius est accessus & recessus solis secun
<!--00342.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<lb ed="#L" n="78"/>dum motum proprij circuli quo accedit ad zenith nostrum vel
<lb ed="#L" n="79"/>recedit, & hic causat diuersitatem caloris & frigoris ad maiores
<lb ed="#L" n="80"/>partes temporis, prout aestas calidior est hyeme. Primus ergo
ac<lb ed="#L" n="81" break="no"/>cessus & recessus, qui est secundum motum diurnum est valde
<lb ed="#L" n="82"/>proportionatus in sphera recta sub aequinoctiali, quia semper
<lb ed="#L" n="83"/>adaequatur accessus recessui, & econuerso, sicut bene
argueba<lb ed="#L" n="84" break="no"/>tur. Sed secundus accessus & recessus sunt valde
improportio<lb ed="#L" n="85" break="no"/>nati, quia bis in anno sol transit per zenith capitis eorum,
scili<lb ed="#L" n="86" break="no"/>cet in puncto arietis & librae. Recessus autem est valde paruus,
<lb ed="#L" n="87"/>quia ad plus est per 33 gradus, & quinquaginta & vnum
minu<lb ed="#L" n="88" break="no"/>ta, quae est quantitas maximae declinationis solis. Et ideo ex hoc
<lb ed="#L" n="89"/>accessu notabili causatur notabilis excessus caloris propter
no<lb ed="#L" n="90" break="no"/>tabilem refractionem radiorum solis, quae semper est in illo
cli<lb ed="#L" n="91" break="no"/>mate ad angulos rectos, vel quasi rectos. Confirmatio etiam
ra<lb ed="#L" n="92" break="no"/>tionis exclusa est, quia vbi est maior accessus, ibi est minor
mo<lb ed="#L" n="93" break="no"/>ra super orizontem, & tamen videmus ibi maiorem calorem,
<lb ed="#L" n="94"/>vt patet in ordine climatum. Vnde ad causandum notabilem
<lb ed="#L" n="95"/>calorem sufficit notabilis accessus non obstante quod mora eius
<lb ed="#L" n="96"/>super hemispherium nostrum sit minor quam aliis climatibus
<lb ed="#L" n="97"/>in diebus aestiuis. Nam in diebus hyemalibus est major, plus
<lb ed="#L" n="98"/>enim facit ad actionem aliquam propinquitas agentis ad
pas<lb ed="#L" n="99" break="no"/>sum, quam mora agentis.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e3099-d1e338">
<lb ed="#L" n="100"/>
<!--8.--> Quid dicendum est ergo, vbi est paradisus terrestris?
Dicen<lb ed="#L" n="101" break="no"/>dum quod sub aequinoctiali, sed in monte eleuato super omnem
<lb ed="#L" n="102"/>altitudinem montium, vbi nec aquae diluuij attigerunt. Est
au<lb ed="#L" n="103" break="no"/>tem locus temperatus non ex natura climatis absolute, sed ex
<lb ed="#L" n="104"/>loci situ, & altitudine. Reflexio enim radiorum solis in locis
pla<lb ed="#L" n="105" break="no"/>nis illius, climatis, quum sit ad angulos rectos quandoque,
scili<lb ed="#L" n="106" break="no"/>cet in punctis arietis & librae, qui tangunt aequinoctionalem
<lb ed="#L" n="107"/>quandoque vero ad angulos quasi rectos in omnibus aliis,
scili<lb ed="#L" n="108" break="no"/>cet temporibus: causat ardorem nimium, & forte inflammai
<lb ed="#L" n="109"/>aerem, qui inflammatus & motus forte vocatus a scriptura
gla<lb ed="#L" n="110" break="no"/>dius flammeus atque versatilis Genes. 3. Sed illa reflexio nor
<lb ed="#L" n="111"/>attingit vsque ad altitudinem paradisi terrestris. Aer etiam est
<lb ed="#L" n="112"/>ibi subtilis, & ideo minus incorporatur in eo calor, propte
<lb ed="#L" n="113"/>quod non est ibi excessus caloris, de excessu autem frigoris non
<lb ed="#L" n="114"/>est timendum, quum locus ille sit sub via solis. Per hoc patet
<lb ed="#L" n="115"/>responsio ad primum argumentum.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e3099-d1e378">
<lb ed="#L" n="116"/>
<!--9--> Aliquibus autem non placet hoc, sed dicunt quod
impossi<lb ed="#L" n="117" break="no"/>bile est quod supra medium aeris, vbi est locus sempiternae
ca<lb ed="#L" n="118" break="no"/>liditatis, fit locus habitabilis propter excessum caloris. Quo
<lb ed="#L" n="119"/>declarant, quia historiographi, & maxime Solinus dicit quod
<lb ed="#L" n="120"/>philosophi ascendentes montem Olympum, secum defereban
<lb ed="#L" n="121"/>aquam in spongiis, vt possent caliditatem, & siccitatem aeris
exi<lb ed="#L" n="122" break="no"/>stentis in summitate montis infrigidare, & ingrossare, vt aer
si<lb ed="#L" n="123" break="no"/>infrigidatus & ingrossatus aptus esset respirationi: & si sic era
<lb ed="#L" n="124"/>in monte Olympo, fortiori ratione sic fuisset in paradiso, si
pa<lb ed="#L" n="125" break="no"/>radisus fuerit maioris altitudinis, quam Olympus, vel caeteri
<lb ed="#L" n="126"/>montes. Et ideo isti dicunt quod locus temperatus pro
habita<lb ed="#L" n="127" break="no"/>tione humana solum est circa terram sub medio interstitio aeris,
<lb ed="#L" n="128"/>qui est locus sempiternae frigiditatis. Et ibi oportet ponere
fuis<lb ed="#L" n="129" break="no"/>se paradisum terrestrem, non quidem sub aequinoctiali, propter
<lb ed="#L" n="130"/>intemperatum illius climatis aerem, sed alibi.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e3099-d1e415">
<lb ed="#L" n="131"/>
<!--10.--> Quod autem aquae diluuij quae accenderunt super omnes
<lb ed="#L" n="132"/>alios montes, non ascenderunt ad paradisum terrestrem. Dicum
<lb ed="#L" n="133"/>quod hoc fuit, quia aquae naturaliter sistunt circa ima, & quod
<lb ed="#L" n="134"/>motus in quo paradisus terrestris est, excedit communem
plani<lb ed="#L" n="135" break="no"/>ciem terrae plusquam triginta cubitis, secundum quam
altitudi<lb ed="#L" n="136" break="no"/>nem aquae diluuij ascenderunt super terram, ideo ad paradi
<lb ed="#L" n="137"/>sum aquae diluuij non ascenderunt. Quod autem ascenderum
<lb ed="#L" n="138"/>super alios montes altitudine maiores tuit miraculum vt dicunt
<lb ed="#L" n="139"/>ad hoc vt purgarentur, quae in eis per habitationem hominum
<lb ed="#L" n="140"/>commissa sunt. In paradiso autem nihil erat purgandum.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e3099-d1e441">
<lb ed="#L" n="141"/>
<!--11.--> Istud autem non oportet dicere, quia nunquam est
recur<lb ed="#L" n="142" break="no"/>rendum ad miraculum, vbi potest veritas saluari cum naturali
<lb ed="#L" n="143"/>cursu rerum. Non videtur autem secundum cursum naturae, quin
<lb ed="#L" n="144"/>super medium interstitium aeris sit locus conuenienter
habita<lb ed="#L" n="145" break="no"/>bius, ita vt non sit ibi, neque excessus caloris, neque frigoris: quia
<lb ed="#L" n="146"/>secundum cursum naturalem contraria manentia in suo
exces<lb ed="#L" n="147" break="no"/>su non situantur immediate. Quum igitur medium interstitium
<lb ed="#L" n="148"/>aeris sit locus frigiditatis non est probabile, quum immediati
<lb ed="#L" n="149"/>post ipsum sit locus eum excessu caloris, sed potius est ibi
dar<lb ed="#L" n="150" break="no"/>temperatum calorem antequam perueniatur ad regionem
ex<lb ed="#L" n="151" break="no"/>cessiue calidam. Quod autem dicitur de Solino, respondendun
<lb ed="#L" n="152"/>est de eo, & de caeteris historiographis, sicut de caeteris poetis
<lb ed="#L" n="153"/>illud quod scriptum est. Nam miranda canunt, sed non
creden<lb ed="#L" n="154" break="no"/>da poetae.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-d1e3099-d1e476">
<lb ed="#L" n="155"/>
<!--11.--> AD RATTONEM principalem factam in
arguen<lb ed="#L" n="156" break="no"/>do patet responsio ex dictis, quia licet sub aequinoctiali
quan<lb ed="#L" n="157" break="no"/>tum est ex natura climatis sit excessus caloris, tamen
pro<lb ed="#L" n="158" break="no"/>pter conditionem situs est ibi temperamentum modo quo
di<lb ed="#L" n="159" break="no"/>ctum elt. 1 13 ut I,CuIoIe
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>