-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-du87us_jsnvu6-e171436.xml
255 lines (255 loc) · 17.1 KB
/
cod-du87us_jsnvu6-e171436.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 1</title>
<author ref="#Durandus">Durandus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 1</title>
<date when="2023-08-20">August 20, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="L" n="cod-du87us">Lyon 1563</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-08-20" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#L" n="208-v"/>
<cb ed="#L" n="b"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="jsnvu6-e171436"><!-- l3d17q1 -->
<head xml:id="jsnvu6-e171436-Hd1e101">Quaestio 1</head>
<head xml:id="jsnvu6-e171436-Hd1e103" type="question-title">
Utrum voluntas humana in Christo
semper fuerit conformis
voluntati diuinae
</head>
<p xml:id="jsnvu6-e171436-d1e106">
<lb ed="#L" n="140"/>CYAISTIO. PIINA.
<lb ed="#L" n="141"/>Vtrum voluntas humana in Christo
sem<lb ed="#L" n="142" break="no"/>per fuerit conformis
volun<lb ed="#L" n="143" break="no"/>tati diuinae.
<lb ed="#L" n="144"/>Thom. 3. g. 18. ar. 5. &c
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e171436-d1e119">
<lb ed="#L" n="145"/>CIRCA distinctionem istam primo quaeritur, vtrum
<lb ed="#L" n="146"/>voluntas humana in Christo semper fuit
confor<lb ed="#L" n="147" break="no"/>mis voluntati diuinae. Et videtur quod sic, quia
<lb ed="#L" n="148"/>voluntas beatorum in omnibus conformatur
vo<lb ed="#L" n="149" break="no"/>luntati diuinae, sed Christus secundum animam
<lb ed="#L" n="150"/>semper fuit beatus, ergo voluntas eius humana semper fuit
con<lb ed="#L" n="151" break="no"/>formis diuinae voluntati.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e171436-d1e137">
<lb ed="#L" n="152"/>
<!--2.--> Item bonitas voluntatis consistit in conformitate ad volun
<lb ed="#L" n="153"/>tatem diuinam sicut ad suam regulam vt dicit glossa super illud
<lb ed="#L" n="154"/>Psalm. rectos decet collaudatio, sed omnis voluntas Christi fuit
<lb ed="#L" n="155"/>bona, ergo &c.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e171436-d1e151">
<lb ed="#L" n="156"/>
<!--3.--> Item ex persona Christi dicitur in Psalmist. vt facerem
vo<lb ed="#L" n="157" break="no"/>luntatem tuam deus meus volui, & sic idem quod prius.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e171436-d1e160">
<lb ed="#L" n="158"/>IN CONTRARIVM est quod dicit August. contra
<!--00491.xml-->
<pb ed="#L" n="209-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>Maxi. in hoc quod Christus ait non quod ego volo, sed quod
<lb ed="#L" n="2"/>tu, aliud ostendit se voluisse quam patrem quod nisi humano
<lb ed="#L" n="3"/>corde non posset. Ex quo patet, quod humana voluntas in
<lb ed="#L" n="4"/>Christo aliud voluit quam diuina.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e171436-d1e180">
<lb ed="#L" n="5"/>RESPONSIO. Quaestio ista vnum supponit & aliud
<lb ed="#L" n="6"/>quaerit, supponit enim quod in Christo praeter voluntatem
di<lb ed="#L" n="7" break="no"/>uinam fuerit aliqua voluntas humana. Quo supposito quaerit
<lb ed="#L" n="8"/>de conformitate voluntatis humanae ad diuinam. Primo igitur
<lb ed="#L" n="9"/>videndum est de supposito, deinde de quaesito.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e171436-d1e193">
<lb ed="#L" n="10"/>
<!--6--> QUANTVM ad primum sciendum est quod praeter
vo<lb ed="#L" n="11" break="no"/>luntatem diuinam fuit in Christo duplex voluntas humana, vna
<lb ed="#L" n="12"/>quae dicitur voluntas per essentiam quae per se & directe est in ra
<lb ed="#L" n="13"/>tione, alia quae est voluntas solum per participationem quae non es
<lb ed="#L" n="14"/>in ratione, sed nata est obedire rationi. De voluntate per essen
<lb ed="#L" n="15"/>tiam quod fuerit in Christo patet tripliciter. Primo sic voluntas,
<lb ed="#L" n="16"/>correspondet intellectui, sed in Christo praeter intellectum diuinum
<lb ed="#L" n="17"/>est aliquis intellectus humanus, ergo in Christo praeter volunta
<lb ed="#L" n="18"/>tem diuinam est aliqua voluntas humana. Maior patet, quia in
om<lb ed="#L" n="19" break="no"/>ni natura, concomittatur se inseparabiliter intellectus &
volum<lb ed="#L" n="20" break="no"/>tas proprie dicta. Minor similiter patet, quia scientia est
perfe<lb ed="#L" n="21" break="no"/>ctio intellectus, sed in Christo praeter scientiam diuinam fuit
ali<lb ed="#L" n="22" break="no"/>qua scientia humana vt patuit supra, ergo in Christo praeter
in<lb ed="#L" n="23" break="no"/>tellectum diuinum fuit intellectus humanus & haec fuit minor.
Se<lb ed="#L" n="24" break="no"/>cundo sic, voluntas Dei non potest mereri, nec demereri, nec sibi,
<lb ed="#L" n="25"/>nec alij, alioquin Deus secundum diuinitatem acceptus posset
me<lb ed="#L" n="26" break="no"/>reri, sed Christus meruit nobis & sibi vt postea patebit, ergo in
<lb ed="#L" n="27"/>ipso praeter voluntatem diuinam fuit alia voluntas per quam
po<lb ed="#L" n="28" break="no"/>tuit mereri, sed sine voluntate proprie dicta non est meritum,
qua<lb ed="#L" n="29" break="no"/>re &c. Tertio sic, quae sequuntur naturam plurificantur in Christe
<lb ed="#L" n="30"/>vt vult Dama. lib. 3. sed appetitus sequitur naturam, ergo sicut in
<lb ed="#L" n="31"/>Christo sunt plures naturae, ita plures appetitus, sed appetitus
<lb ed="#L" n="32"/>humanae naturae quatenus rationalis dicitur voluntas, ergi
<lb ed="#L" n="33"/>praeter appetitum vel voluntatem diuinam in Christo est
appeti<lb ed="#L" n="34" break="no"/>tus rationalis vel voluntas, haec autem secundum nomen
diuidi<lb ed="#L" n="35" break="no"/>tur in voluntatem vt est natura & vt est ratio non tanquam in dua
<lb ed="#L" n="36"/>potentias, sed sortitur haec duo nomina vel duos modos
qui<lb ed="#L" n="37" break="no"/>bus potest sem in suum obiectum, quando enim voluntas fertur in
<lb ed="#L" n="38"/>aliquid secundum quod est conueniens vel nociuum naturae
secun<lb ed="#L" n="39" break="no"/>dum se, sic vocatur voluntas vt natura, quando autem fertur in
<lb ed="#L" n="40"/>aliquid secundum bonitatem vel malitiam, quam habet in
or<lb ed="#L" n="41" break="no"/>dine ad finem, sic vocatur voluntas vt ratio, quia sequitur
de<lb ed="#L" n="42" break="no"/>liberationem rationis, quia cum eiusdem potentiae sit ferri in
ali<lb ed="#L" n="43" break="no"/>quid secundum se & in ordine ad finem, ideo eadem est
poten<lb ed="#L" n="44" break="no"/>tia voluntatis quae fertur his duobus modis in suum obiectum
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e171436-d1e274">
<lb ed="#L" n="45"/>De voluntate autem quae non est voluntas per essentiam, sed
<lb ed="#L" n="46"/>solum per participationem, quod fuerit in Christo patet similiter
<lb ed="#L" n="47"/>tribus viis, accipiendo primo id quod dictum fuit prius scilicet quod
pas<lb ed="#L" n="48" break="no"/>siones appetitus sensitiui in Christo regebantur per rationem,
<lb ed="#L" n="49"/>& ei subiiciebantur & obediebant. appetitus autem sensitiuus vi
<lb ed="#L" n="50"/>obediens rationi dicitur voluntas per participationem. Que
<lb ed="#L" n="51"/>supposito arguitur primo sic. Sicut intellectum sequitur volun
<lb ed="#L" n="52"/>tas proprie dicta, sic sensum sequitur appetitus sensitiuus, qui
<lb ed="#L" n="53"/>vt obediens rationi dicitur voluntas per participationem, sed
<lb ed="#L" n="54"/>sicut in Chiisto fuit verus intellectus, ita in Christo fuerunt
<lb ed="#L" n="55"/>verae & perfectae vires sensitiuae, ergo sicut in Christo fuit
vo<lb ed="#L" n="56" break="no"/>luntas proprie dicta, ita & voluntas per participationem.
Secun<lb ed="#L" n="57" break="no"/>do sic, in Christo fuit verus dolor sensibilis vt patuit prius, sec
<lb ed="#L" n="58"/>dolor sensibilis est passio appetitus sensitiui, ergo in Christo
<lb ed="#L" n="59"/>fuit appetitus sensitiuus. Constat autem quod in Christo non minus
<lb ed="#L" n="60"/>obediebat appetitus sensitiuus rationi quam in nobis, in nobis
<lb ed="#L" n="61"/>autem propter hoc dicitur voluntas per participationem, ergo
<lb ed="#L" n="62"/>& in Christo. Tertio sic, Christus assumpsit naturam perfectam
<lb ed="#L" n="63"/>omni perfectione debita naturae, sed sicut de perfectione
ho<lb ed="#L" n="64" break="no"/>minis inquantum homo sunt intellectus & voluntas proprie
<lb ed="#L" n="65"/>dicta, ita de perfectione eius inquantum est animal, est sensus
<lb ed="#L" n="66"/>& appetitus sensitiuus qui est voluntas per participationem,
<lb ed="#L" n="67"/>ergo haec omnia fuerunt in Christo, & sic patet primum.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e171436-d1e326">
<lb ed="#L" n="68"/>
<!--8--> DE SECVNDO principali scilicet de conformitate
volun<lb ed="#L" n="69" break="no"/>tatis humanae ad diuinam. Sciendum est quod voluntas nostra con
<lb ed="#L" n="70"/>formari potest dupliciter diuinae quo ad praesens. Vno modo
<lb ed="#L" n="71"/>quando vult illud quod vult Deus eam velle quae vocatur a
qui<lb ed="#L" n="72" break="no"/>busdam conformitas secundum genus causae efficientis. Alio modo
<lb ed="#L" n="73"/>quando vult illud idem quod Deus vult ita quod sit idem obiectum
<lb ed="#L" n="74"/>voluntatis humanae & diuinae quae vocatur conformitas secun
<lb ed="#L" n="75"/>dum genus causae materialis accipiendo materiam pro obiecto.
<lb ed="#L" n="76"/>Loquendo de prima conformitate sic omnis voluntas in
Christ<lb ed="#L" n="77" break="no"/>fuit conformis voluntati diuinae. Quod patet primo de
volunta<lb ed="#L" n="78" break="no"/>te naturali, & voluntate per participationem. Qvia naturalis in
<lb ed="#L" n="79"/>clinatio cuiuslibet rei est a voluntate diuina dante rem &
incli<lb ed="#L" n="80" break="no"/>nationem rei (Dico autem naturalis, quia libera inclinatio non
<lb ed="#L" n="81"/>semper est a dante rem, eo quod res indifferens est ex natura sua
<lb ed="#L" n="82"/>ad talem inclinationem vel oppositam) sed naturalis iuclinatio
<!--00491.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<lb ed="#L" n="83"/>ad quam res est de natura sua determinata est a dante naturam,
<lb ed="#L" n="84"/>Inclinatio autem voluntatis vt est natura & inclinatio
volunta<lb ed="#L" n="85" break="no"/>tis dictae per participationem, hoc est appetitus sensitiui est na
<lb ed="#L" n="86"/>turalis, ergo est a voluntate diuina dante naturam, & ita
quaeli<lb ed="#L" n="87" break="no"/>bet harum voluntatum vult idem quod Deus vult eam velle.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e171436-d1e379">
<lb ed="#L" n="88"/>
<!--9--> De voluntate autem sequente deliberationem patet, quod
<lb ed="#L" n="89"/>fuerit eodem modo conformis voluntati diuinae. Quia
volun<lb ed="#L" n="90" break="no"/>tas diuina consequens quae est voluntas simpliciter semper
im<lb ed="#L" n="91" break="no"/>pletur vt dictum fuit in primo libro, ergo quicquid Deus voluit
<lb ed="#L" n="92"/>tali voluntate Christum velle Christus voluit, & non solum (
<lb ed="#L" n="93"/>Christus, sed quicunque alius, voluntas autem antecedens
in<lb ed="#L" n="94" break="no"/>notescit nobis per praecepta, prohibitiones & consilia, & huic
<lb ed="#L" n="95"/>voluntati quanto magis voluntas humana conformatur tanto
<lb ed="#L" n="96"/>melior efficitur, sed voluntas deliberatiua Christi fuit optima,
<lb ed="#L" n="97"/>ergo fuit voluntati antecedenti maxime conformis.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e171436-d1e405">
<lb ed="#L" n="98"/>
<!--10.--> Si autem loquamur de conformitate quae attenditur
secun<lb ed="#L" n="99" break="no"/>dum obiectum volitum, sic voluntas naturalis & voluntas per
<lb ed="#L" n="100"/>participationem non conformabantur in Christo voluntati
diui<lb ed="#L" n="101" break="no"/>nae, quia sicut dictum fuit prius, in Christo permittebatur
cui<lb ed="#L" n="102" break="no"/>libet parti agere & pati quod erat sibi proprium, sed proprium est
<lb ed="#L" n="103"/>voluntatis naturalis refugere ea quae sunt nociua naturae,
pro<lb ed="#L" n="104" break="no"/>prium autem appetitus sensitiui est fugere ea quae sunt nociua
<lb ed="#L" n="105"/>sensui, & ideo vtraque voluntas in Christo fugiebat mortem,
<lb ed="#L" n="106"/>& dolorem passionis quae tamen a Deo erant volita propte
<lb ed="#L" n="107"/>salutem generis humani. Voluntas deliberatiua conformis
era<lb ed="#L" n="108" break="no"/>voluntati diuinae, alioquin passio Christi non fuisset sibi, nec
<lb ed="#L" n="109"/>nobis meritoria nisi accepta fuisset a voluntate deliberatiua,
<lb ed="#L" n="110"/>cuius mereri & demereri, & sic patet secundum.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e171436-d1e438">
<lb ed="#L" n="111"/>
<!--11--> AD PRIMVM argumentum dicendum quod beatis
<lb ed="#L" n="112"/>qui sunt comprehensores nihil occurrit quod sit contrarium
na<lb ed="#L" n="113" break="no"/>turae vel laesiuum sensus, & ideo in eis sensualitas vel voluntas
<lb ed="#L" n="114"/>non discordat a voluntate diuina, sed Christus simul fuit
bea<lb ed="#L" n="115" break="no"/>tus & passibilis secundum aliam & aliam sui partem, vnde mul
<lb ed="#L" n="116"/>ta occurrerunt Christo contraria naturae & parti sensitiuae vt
<lb ed="#L" n="117"/>mors, flagella, & huiusmodi quae refugiebat sensualitas &
vo<lb ed="#L" n="118" break="no"/>luntas vt natura quamuis acceptarentur a voluntate
delibe<lb ed="#L" n="119" break="no"/>ratiua quae semper fuit conformis voluntati diuinae.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e171436-d1e462">
<lb ed="#L" n="120"/>
<!--12--> Ad secundum dicendum quod omnis voluntas Christi fuit
con<lb ed="#L" n="121" break="no"/>formis diuinae voluntati in hoc quod volebat id quod voleba
<lb ed="#L" n="122"/>Deus eam velle. Et in hac conformitate consistit principaliter
<lb ed="#L" n="123"/>bonitas voluntatis humanae vt dictum fuit prius in fine primi
li<lb ed="#L" n="124" break="no"/>bri. Et vltra hanc conformitatem voluntas deliberatiua habuit
<lb ed="#L" n="125"/>aliam quae est secundum volitum. Ex quo potest concludi quod
<lb ed="#L" n="126"/>voluntas deliberatiua in Christo fuit melior quam naturalis
<lb ed="#L" n="127"/>vel sensualis. Et ex hoc non sequitur quod aliae fuerunt malae.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e171436-d1e484">
<lb ed="#L" n="128"/>
<!--13--> De hac voluntate deliberatiua intelligendum est illud
<lb ed="#L" n="129"/>Psal. vt facerem voluntatem tuam domine &c.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>