-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-du87us_jsnvu6-e180490.xml
246 lines (246 loc) · 16.4 KB
/
cod-du87us_jsnvu6-e180490.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 6</title>
<author ref="#Durandus">Durandus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 6</title>
<date when="2023-08-20">August 20, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="L" n="cod-du87us">Lyon 1563</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-08-20" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#L" n="219-v"/>
<cb ed="#L" n="b"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="jsnvu6-e180490"><!-- l3d23q6 -->
<head xml:id="jsnvu6-e180490-Hd1e101">Quaestio 6</head>
<head xml:id="jsnvu6-e180490-Hd1e103" type="question-title">Utrum fides sit habitus virtuosus</head>
<p xml:id="jsnvu6-e180490-d1e106">
<lb ed="#L" n="130"/>QUAESTIO SEXTA.
<lb ed="#L" n="131"/>Vtrum fides sit habitus virtuosus.
<lb ed="#L" n="132"/>Thom. 21. 9. 4. art. 5. 6. &7.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e180490-d1e115">
<lb ed="#L" n="133"/>SECVNDO quaeritur, vtrum fides sit habitus
vir<lb ed="#L" n="134" break="no"/>tuosus. Et videtur quod non, quia virtutes fuerum
<lb ed="#L" n="135"/>plenissime in Christo, sed in ipso non fuit fides,
<lb ed="#L" n="136"/>quum verus fuerit comprehensor: ergo ipsa non
<lb ed="#L" n="137"/>gi est virtus.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e180490-d1e128">
<lb ed="#L" n="138"/>
<!--2--> Item si esset virtus, aut esset acquisita, aut infusa, non
acqui<lb ed="#L" n="139" break="no"/>sita, quia de illis tractant sufficienter philosophi, nec inter ea
<lb ed="#L" n="140"/>numerant fidem, nec infusa, quia quod acquiritur per auditum
<lb ed="#L" n="141"/>non est infusum, sed fides acquiritur per auditum, secundum il
<lb ed="#L" n="142"/>lud Roma. 12. Fides ex auditu est, ergo non est infusa, Dato etiam
<lb ed="#L" n="143"/>quod esset habitus infusus, non esset virtuosus, vt videtur, qui
<lb ed="#L" n="144"/>sicut se habet virtus acquisita, ad habitus acquisitos, ita infusa
<lb ed="#L" n="145"/>ad infusos, sed fides acquisita non connumeratur inter
habi<lb ed="#L" n="146" break="no"/>tus acquisitos virtuosos, ergo nec fides infusa iuter habitus
vir<lb ed="#L" n="147" break="no"/>tuosos infusos. ibs.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e180490-d1e155">
<lb ed="#L" n="148"/>IN CONTRARIVM est, quia omnis habitus
intel<lb ed="#L" n="149" break="no"/>lectualis verum dicens est virtus, vt patet ex sexto Ethicorum
<lb ed="#L" n="150"/>Sed fides est huiusmodi, quia, vt infra patebit, fidei non potes
<lb ed="#L" n="151"/>subesse falsum, ergo est virtus.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e180490-d1e166">
<lb ed="#L" n="152"/>
<!--4--> Item fides connumeratur charitati inter habitus infusos, sed
<lb ed="#L" n="153"/>charitas est virtus, ergo & fides. .
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e180490-d1e175">
<lb ed="#L" n="154"/>
<!--5--> RESPONSIO. Circa quaestionem istam videnda sunt
<lb ed="#L" n="155"/>tria. Primum est, vtrum fides sit habitus virtuosus. Secundum est,
<lb ed="#L" n="156"/>vtrum sit habitus infusus. Tertium est de ordine eius ad alios
ha<lb ed="#L" n="157" break="no"/>bitus, scilicet spem & charitatem.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e180490-d1e188">
<lb ed="#L" n="158"/>
<!--6--> QUANTVM ad primum sciendum est quod virtus
po<lb ed="#L" n="159" break="no"/>test sumi dupliciter, Vno modo large pro quocunque habitu
<!--00513.xml-->
<pb ed="#L" n="220-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>laudabili inclinante potentiam ad bonum actum. Alio modo magis
<lb ed="#L" n="2"/>stricte pro habitu ponente potentiam in vltimo perfectionis
de<lb ed="#L" n="3" break="no"/>bitae suo actui. Sic enim virtus est vltimum de potentia. Primo
<lb ed="#L" n="4"/>modo loquendo de virtute fides potest dici virtus. Cuius ratio
<lb ed="#L" n="5"/>est quia omnis habitus inclinas intellectum ad assentiendum
ve<lb ed="#L" n="6" break="no"/>ro supernaturali & necessario ad salutem est habitus inclinani
<lb ed="#L" n="7"/>ad bonum actum & per consequens est virtus largo modo. Sed
<lb ed="#L" n="8"/>fides est huiusmodi, ergo &c. Maior probatur, quia verum est bo
<lb ed="#L" n="9"/>num intellectus & si sit necessarium ad salutem addit nouam
ra<lb ed="#L" n="10" break="no"/>tionem boni praeter illam qua actus intellectus generaliter est
<lb ed="#L" n="11"/>bonus. Minor patet ex praecedentibus scilicet quod per fidem assentimu:
<lb ed="#L" n="12"/>bono supernaturali & necessario ad salutem. Loquendo autem
<lb ed="#L" n="13"/>de virtute, secundo modo, dicendum quod fides non est virtus.
<lb ed="#L" n="14"/>Cuius ratio est quia omnis virtus proprie dicta perficiens
in<lb ed="#L" n="15" break="no"/>tellectum perficit ipsum ad conspiciendum obiectum in se vel
<lb ed="#L" n="16"/>per resolutionem ad id quod in se conspicitur. In hoc enim con
<lb ed="#L" n="17"/>sistit efficacia actus intelligendi, quem potuit virtus circa
po<lb ed="#L" n="18" break="no"/>tentiam intellectiuam, sed fides non perficit intellectum ad
con<lb ed="#L" n="19" break="no"/>spiciendum obiectum in se vel per resolutionem ad illud quod
<lb ed="#L" n="20"/>in se conspicitur, ergo non est proprie & simpliciter virtus.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e180490-d1e247">
<lb ed="#L" n="21"/>Loquendo autem de quocunque dictorum modorum de virtute
<lb ed="#L" n="22"/>fidei non est magis, vel minus virtus charitate existente in
volum<lb ed="#L" n="23" break="no"/>tate, vel non existente, quia habitus qui non elicit perfectiorem
<lb ed="#L" n="24"/>actum non est perfectior, sed fides non elicit perfectiorem actum
<lb ed="#L" n="25"/>charitate existente in voluntate quam non exiitente. Quia actus
<lb ed="#L" n="26"/>eius qui est assentire vero supernaturali non est perfectior quam
<lb ed="#L" n="27"/>tum ad aliquid quod pertineat ad cognitione, quae mere perti
<lb ed="#L" n="28"/>neat ad intellectum quem perficit fides, licet sit perfectior quan
<lb ed="#L" n="29"/>tum ad rationem meriti quae est perfectio extrinieca cum
perti<lb ed="#L" n="30" break="no"/>neat ad charitatem quae perficit voluntatem, ergo fides non ess
<lb ed="#L" n="31"/>magis, vel minus virtus charitate existente in voluntate quam
<lb ed="#L" n="32"/>non existente. Nec est simile de fide, & charitate, sicut de
pru<lb ed="#L" n="33" break="no"/>dentia & virtute morali, quia prudentia non potest acquiri sine
<lb ed="#L" n="34"/>morali virtute: nec moralis virtus sine prudentia vt infra
de<lb ed="#L" n="35" break="no"/>clarabitur. Et quia vtraque acquiritur ex actibus, ideo actus
<lb ed="#L" n="36"/>vtriusque recipit perfectionem ex sibi adiuncto ita quod
impossi<lb ed="#L" n="37" break="no"/>bile est actum prudentiae esse perfectum nisi virtus moralis sit
<lb ed="#L" n="38"/>in appetitu, nec actum appetitus esse perfectum nisi prudentia
<lb ed="#L" n="39"/>sit in intellectu. Fides autem non dependet a charitate, nec
<lb ed="#L" n="40"/>quantum ad habitum cum sit prior ordine naturae vt
poste<lb ed="#L" n="41" break="no"/>dicetur. nec in actu suo recipit aliquam perfectionem a
chari<lb ed="#L" n="42" break="no"/>tate, & ideo potest habere aequaliter rationem virtutis, &
chari<lb ed="#L" n="43" break="no"/>tate existente in voluntate & non existente. Quanuis enim
vo<lb ed="#L" n="44" break="no"/>luntas inclinet intellectum ad credendum, non tamen oporte
<lb ed="#L" n="45"/>quod ipsa sit informata charitate, & sic patet primum
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e180490-d1e304">
<lb ed="#L" n="46"/>
<!--8--> QVANTVM ad secundum tellendum est qud fides est
<lb ed="#L" n="47"/>habitus infusus. Quod patet primo per auctoritates scripturae
<lb ed="#L" n="48"/>dicitur enim Ephe. 2. gratia saluati estis per fidem & non ex no
<lb ed="#L" n="49"/>bis, Dei enim donum est, & Heb. I1. quod sine fide impossibile es
<lb ed="#L" n="50"/>placere Deo. Placent autem Deo pueri baptizati in quibus
nu<lb ed="#L" n="51" break="no"/>lus est habitus acquisitus, ergo fides est in eis habitus infusus.
<lb ed="#L" n="52"/>Item charitas est habitus infusus ad Rom. 5. Charitas Dei
dif<lb ed="#L" n="53" break="no"/>fusa est in cordibus nostris per spiritum sanctum. Fides autem
<lb ed="#L" n="54"/>connumeratur ei, ergo ipsa est habitus infusus. Secundo patet
<lb ed="#L" n="55"/>idem per rationem probabilem, quia quae immediate ordinam
<lb ed="#L" n="56"/>nos ad finem supernaturalem sunt in nobis immediate ab agen
<lb ed="#L" n="57"/>te supernaturali, quia finis & agens sibi correspondent, sed
fi<lb ed="#L" n="58" break="no"/>des cum spe & charitate ordinant nos immediate ad finem si
<lb ed="#L" n="59"/>pernaturalem vt dictum fuit, prius, ergo sunt in nobis
imme<lb ed="#L" n="60" break="no"/>diate a Deo. Et sic per infusionem. Infunditur autem fides non
<lb ed="#L" n="61"/>quin sine ea infusa possumus credere verum supernaturale, sed
<lb ed="#L" n="62"/>quia non ita prompte & faciliter vt determinatum fuit
secun<lb ed="#L" n="63" break="no"/>do libro dist. 28. & sic patet secundum.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e180490-d1e349">
<lb ed="#L" n="64"/>
<!--9--> QUANTVM ad tertium scilicet de ordine fidei ad spem &
<lb ed="#L" n="65"/>charitatem sciendum est quod duplex est ordo scilicet naturae &
tempo<lb ed="#L" n="66" break="no"/>ris, loquendo de ordine temporis fides non praecedit spem, aui
<lb ed="#L" n="67"/>charitatem, sed simul tempore infunduntur. Cuius ratio est quia
<lb ed="#L" n="68"/>haec infunduntur nobis a Deo vt ordinet nos ad beatitudinem,
<lb ed="#L" n="69"/>sed vnum non sufficit sine aliis vt prius patuit, ergo Deus qui
<lb ed="#L" n="70"/>non deficit in necessariis non infundit vnum sine aliis, sed omnia
<lb ed="#L" n="71"/>simul supposita dispositione recipientis, loquendo autem de
or<lb ed="#L" n="72" break="no"/>dine naturae fides praecedit spem & charitatem. Quod patet
pri<lb ed="#L" n="73" break="no"/>mo ex actibus. Quia qualis est ordo in actibus talis est in
habi<lb ed="#L" n="74" break="no"/>tibus, sed sperare & amare qui sunt actus spei & charitatis suj
<lb ed="#L" n="75"/>ponunt credere quod est actus fidei. Affectio enim boni sup.
<lb ed="#L" n="76"/>ponit eius cognitionem, ergo spes & charitas supponunt fidem,
<lb ed="#L" n="77"/>Secundo patet idem per illud quod dicitur Heb. II. fides est
sub<lb ed="#L" n="78" break="no"/>stantia sperandarum rerum & exponitur substantia, id est,
fun<lb ed="#L" n="79" break="no"/>damentum. Et in eodem cap. dicitur quod accedentem ad Deum
<lb ed="#L" n="80"/>oportet quod credere ponitur primum principium salutis.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e180490-d1e391">
<lb ed="#L" n="81"/>
<!--10--> AD PRIMVM argumentum dicendum quod virtute
<lb ed="#L" n="82"/>quae non important in actu suo imperfectionem fuerunt plenis¬
<!--00513.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<lb ed="#L" n="83"/>sime in Christo: fides autem prout pertinet ad statum merendi
<lb ed="#L" n="84"/>pro quo solum est necessaria, importat imperfectionem in actu
<lb ed="#L" n="85"/>suo, quia est de non visis, propter quod non fuit in Christo,
<lb ed="#L" n="86"/>qui ab instanti suae conceptionis vidit Deum per essentiam
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e180490-d1e413">
<lb ed="#L" n="87"/>
<!--11--> Ad secundum dicendum quod fides est virtus infusa,
se<lb ed="#L" n="88" break="no"/>cundum generalem & largam rationem virtutis, non auten
<lb ed="#L" n="89"/>stricte & proprie, sicut Philosophi loquuntur de virtutibus.
<lb ed="#L" n="90"/>Quod autem dicitur quod fides est ex auditu, verum est, quan
<lb ed="#L" n="91"/>tum ad propositionem credibilium, sed non quantum ad habi
<lb ed="#L" n="92"/>tum. Supposito enim habitu ad hoc quod exeat in actum,
ne<lb ed="#L" n="93" break="no"/>cesse est quod credibilia proponantur.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e180490-d1e433">
<lb ed="#L" n="94"/>
<!--12--> AD RATIONES alterius partis dicendum. Ad
pri<lb ed="#L" n="95" break="no"/>mam quod non omnis habitus verum dicens est virtus stricte
<lb ed="#L" n="96"/>& proprie, nisi illud verum perfecte cognoscatur per
euiden<lb ed="#L" n="97" break="no"/>tiam in se, vel per resolutionem ad illa quae ex se sunt nota,
<lb ed="#L" n="98"/>quod non est ex fide.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e180490-d1e449">
<lb ed="#L" n="99"/>
<!--13--> Ad secundum dicendum quod non est simile de fide &
chari<lb ed="#L" n="100" break="no"/>tate, quia amor potest esse perfectus, vbi cognitio est
imperfe<lb ed="#L" n="101" break="no"/>cta. Intentio enim amoris non respondet intentioni boni
co<lb ed="#L" n="102" break="no"/>gniti, qualitercunque sit illud bonum cognitum. Si enim
co<lb ed="#L" n="103" break="no"/>gnoscamus per certitudinem aliquid minus bonum, & per con
<lb ed="#L" n="104"/>iecturam probabilem aliquid magis bonum: magis diligimus
<lb ed="#L" n="105"/>bonum cognitum per probabilem coniecturam, quam
cogni<lb ed="#L" n="106" break="no"/>tum per certitudinem, quia aestimamus illud magis bonum
<lb ed="#L" n="107"/>quamuis aestimatio certa perfectior sit quam coniectura
pro<lb ed="#L" n="108" break="no"/>babilis. Et quia per fidem habemus obscuram cognitionem d
<lb ed="#L" n="109"/>obiecto perfectissimo & optimo: ideo non obstante
imperfe<lb ed="#L" n="110" break="no"/>ctione actus fidei, actus charitatis potest esse perfectus, &
ha<lb ed="#L" n="111" break="no"/>bitus a quo elicitur virtuosus, quamuis fides a qua elicitur
<lb ed="#L" n="112"/>actus imperfectus non sit virtus proprie.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>