-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-du87us_jsnvu6-e183663.xml
234 lines (234 loc) · 15.4 KB
/
cod-du87us_jsnvu6-e183663.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 2</title>
<author ref="#Durandus">Durandus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 2</title>
<date when="2023-08-20">August 20, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="L" n="cod-du87us">Lyon 1563</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-08-20" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#L" n="223-v"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="jsnvu6-e183663"><!-- l3d25q2 -->
<head xml:id="jsnvu6-e183663-Hd1e101">Quaestio 2</head>
<head xml:id="jsnvu6-e183663-Hd1e103" type="question-title">
Utrum articuli conueni
in Symbolo
</head>
<p xml:id="jsnvu6-e183663-d1e106">
<!--00520.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<lb ed="#L" n="83"/>QVAISTIO 11
<lb ed="#L" n="84"/>Vtrum articuli conueni
<lb ed="#L" n="85"/>in Symbolo.
<lb ed="#L" n="86"/>Thom. 2. 2. q. 1. 4r. 9.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e183663-d1e122">
<lb ed="#L" n="87"/>SECVNDO quaeritur vtrum articuli
conueniente<lb ed="#L" n="88" break="no"/>ponantur in Symbolo. Et arguitur quod non, quia
sa<lb ed="#L" n="89" break="no"/>cra scriptura est regula fidei, cui non licet aliquid
<lb ed="#L" n="90"/>addere vel minuere secundum illud quod habetur
<lb ed="#L" n="91"/>3 Deut. 4. Non addetis ad verbum quod ego loquor
<lb ed="#L" n="92"/>vobis, neque auferetis ab eo, sed articuli fidei pertinent ad fidem,
<lb ed="#L" n="93"/>sicut ipsum nomen dicit, ergo non debent in alia scriptura con
<lb ed="#L" n="94"/>tineri, quam in sacra, non licuit ergo facere Symbolum tanquam
<lb ed="#L" n="95"/>regulam fidei, in quo articuli fidei contineantur.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e183663-d1e144">
<lb ed="#L" n="96"/>
<!--2--> Item Ephes. 3. dicitur, quod vnus est Dominus, & vna fides
<lb ed="#L" n="97"/>sed Symbolum ponitur regula fidei: ergo debet tantum esse
<lb ed="#L" n="98"/>vnum, & non multiplex, male ergo assignatur triplex Symbolum
<lb ed="#L" n="99"/>Apostolorum, Nicenum & Athanasij.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e183663-d1e158">
<lb ed="#L" n="100"/>IN CONTRARIVM arguitur, qua vniuersalis
ec<lb ed="#L" n="101" break="no"/>clesia non potest errare, quum regatur a spiritu sancto, qui est spi
<lb ed="#L" n="102"/>ritus veritatis, secundum illud Io. 16. Cum venerit Paracletus,
<lb ed="#L" n="103"/>quem ego mittam vobis a patre spiritum veritatis, &c. sed Sym
<lb ed="#L" n="104"/>bolum compositum est auctoritate Ecclesiae, ergo bene.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e183663-d1e171">
<lb ed="#L" n="105"/>
<!--4--> RESPONSIO. Videnda sunt tria. Primum est, quid sit
<lb ed="#L" n="106"/>articulus. Secundum est, quid sit Symbolum, & qua necessitate
<lb ed="#L" n="107"/>vel vtilitate sit compositum. Tertium est de distinctione
arti<lb ed="#L" n="108" break="no"/>culorum in Symbolo contentorum.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e183663-d1e184">
<lb ed="#L" n="109"/>
<!--5--> Quantum ad primum sciendum est quod secundum Richard. de
<lb ed="#L" n="110"/>S. Victore, articulus est indiuisibilis veritas de Deo, arctans
no<lb ed="#L" n="111" break="no"/>ad credendum. Dicitur autem indiuisibilis veritas, non quia fit di
<lb ed="#L" n="112"/>incomplexo, quia circa incomplexa proprie non est veritas,
se<lb ed="#L" n="113" break="no"/>quia est de complexo non resolubili in plures veritates habente
<lb ed="#L" n="114"/>speciales difficuitates. Et dicitur talis veritas articulus ad
simi<lb ed="#L" n="115" break="no"/>litudinem articuli in rebus corporalibus, in quibus vocatur or
<lb ed="#L" n="116"/>ganum, quod non est diuisibile in plura. Quod autem est diuisi
<lb ed="#L" n="117"/>bile in talia, non dicitur articulus, sicut manus quae diuiditur in
<lb ed="#L" n="118"/>digitos non dicitur articulus, sed digitus, qui vlterius non diui
<lb ed="#L" n="119"/>ditur in alia organa, similiter veritas fidei, quae non diuiditur it
<lb ed="#L" n="120"/>plures veritates habentes speciales difficultates dicitur articu
<lb ed="#L" n="121"/>lus. Dico autem plures habentes difficultates, quia cum fides
fi<lb ed="#L" n="122" break="no"/>de his quae sunt supra naturam humanam, quae habent
difficul<lb ed="#L" n="123" break="no"/>tates speciales articuli continent speciales difficultates, & ideo
<lb ed="#L" n="124"/>si ex vno articulo sequantur aliqua vel concomitentur quae eo
<lb ed="#L" n="125"/>credito facile est credere non faciunt nouum articulum, sicul
<lb ed="#L" n="126"/>credito quod Christus fuerit mortuus, facile est credere quod
<lb ed="#L" n="127"/>fuit sepultus: & ideo de morte & sepultura Christi non suni
<lb ed="#L" n="128"/>distincti articuli.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e183663-d1e232">
<lb ed="#L" n="129"/>
<!--9--> Quod autem additur quod est veritas arctans nos ad credendum
<lb ed="#L" n="130"/>non est intelligendum de arctatione coactionis, cum nullus credat
<lb ed="#L" n="131"/>nisi volens, sed de arctatione suppositionis, si enim volumus saluari
<lb ed="#L" n="132"/>arctamur ad credendum. Est etiam aduertendum quod articulus potes
<lb ed="#L" n="133"/>esse vel dici illud ad quod arctat nos fides ad credendum vel
so<lb ed="#L" n="134" break="no"/>lum illud ad quod arctat nos sola fides. Primo modo dicitur
ar<lb ed="#L" n="135" break="no"/>ticulus, Deum esse vnum, creatorem, omnipotentem, & quaedan
<lb ed="#L" n="136"/>talia, ad quae per fidem arctamur, quia his amotis non esset fides
<lb ed="#L" n="137"/>nihilominus tamen non tenentur sola fide, sed possunt sciri
ver<lb ed="#L" n="138" break="no"/>demonstratione. Secunde modo dicitur articulus solum illud
quo<lb ed="#L" n="139" break="no"/>excedit rationem naturalem viatoris, vt Deum esse trinum i
<lb ed="#L" n="140"/>personis, filium incarnatum, & huiusmodi, & stricte loquendo
a<lb ed="#L" n="141" break="no"/>proprie hi soli dicuntur articuli fidei. Et tantum de primo
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e183663-d1e265">
<lb ed="#L" n="142"/>
<!--7--> Quantum ad secundum sciendum est quod Symbolum dicitur
<lb ed="#L" n="143"/>a simultate vel a collectione. Symbolizare enim dicuntur aliqui
<lb ed="#L" n="144"/>quando ex pluribus partibus fit vnum conuiuium, & hoc modi
<lb ed="#L" n="145"/>a collectione triplici dicitur Symbolum, scilicet a collectione mu
<lb ed="#L" n="146"/>torum hominum in vnam fidem. Secundo a collectione praedi
<lb ed="#L" n="147"/>cantium & declarantium fidem. Tertio a collectione articulorurm
<lb ed="#L" n="148"/>ex diuersis locis scripturae, in qua tota fides quantum ad princi
<lb ed="#L" n="149"/>palia credibilia continetur. Fuit autem duplex vtilitas condeno
<lb ed="#L" n="150"/>Symbolum, scilicet certa & facilior cognitio credendorum, & mi
<lb ed="#L" n="151"/>jor cautela contra fraudem haereticoru fidem corrumpentium
<lb ed="#L" n="152"/>Cum enim omnis veritas fidei in sacra scriptura diffuse conti
<lb ed="#L" n="153"/>neatur, & in pluribus locis obscure ita quod ad eliciendum clare si
<lb ed="#L" n="154"/>dei veritatem ex sacra scriptura requiritur longum studium, cu
<lb ed="#L" n="155"/>non possunt intendere omnes illi quibus necessarium est
co<lb ed="#L" n="156" break="no"/>gnoscere fidei veritatem, necessarium fuit ex locis sacrae
scri<lb ed="#L" n="157" break="no"/>pturae summatim ea colligere, vt sic collecta proponerenturom
<lb ed="#L" n="158"/>nibus ad credendum, ne fides simplicium per haereticos
damnan<lb ed="#L" n="159" break="no"/>tes scripturas corrumperetur.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e183663-d1e309">
<lb ed="#L" n="160"/>
<!--8--> Hoc autem factum est in tribus Symbolis. Primo in
Symbo<lb ed="#L" n="161" break="no"/>lo Apostolorum, quod fuit conditum tempore veritatis nondum
<lb ed="#L" n="162"/>prolatae, & ideo dicitur submisse. Secundo in Symbolo. Nicenc
<lb ed="#L" n="163"/>causa veritatis propalandae contra haereticos: & ideo in missa
<!--00521.xml-->
<pb ed="#L" n="224-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>missa solenni cantatur post euangelium, in quo quaedam
diffi<lb ed="#L" n="2" break="no"/>cillima quae continebantur in symbolo A postolorum, diffusius:
<lb ed="#L" n="3"/>elucidantur. Tertium vero symbolum aeditum est tempore
ve<lb ed="#L" n="4" break="no"/>ritatis per haereticos concussae, sed tamen praeualentis, scilicet
<lb ed="#L" n="5"/>symbolum Athanasij, propter quod dicitur in mane pulsis
te<lb ed="#L" n="6" break="no"/>nebris, quamuis illud sit magis per modum cuiusdam doctrinae
<lb ed="#L" n="7"/>quam per modum symboli. In his autem tribus continetur ea
<lb ed="#L" n="8"/>dem veritas, sed in vno magis explicite quam in alio, secundum
<lb ed="#L" n="9"/>quod fuit necessarium propter haereses diuersas diuersis tem
<lb ed="#L" n="10"/>poribus insurgentibus.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e183663-d1e351">
<lb ed="#L" n="11"/>
<!--9--> Quantum ad tertium sciendum est quod quum articulus sit
<lb ed="#L" n="12"/>veritas de deo, vt dictum fuit, aut est pertinens ad maiestatem
<lb ed="#L" n="13"/>diuinitatis, aut ad mysterium assumptae humanitatis: circa maie
<lb ed="#L" n="14"/>statem diuinitatis tria nobis credenda proponuntur. Primum est
<lb ed="#L" n="15"/>vnitas diuinitatis: & sic primus articulus est, Credo in deum.
<lb ed="#L" n="16"/>Secundum est, trinitas personarum, & de hoc sunt tres articuli,
<lb ed="#L" n="17"/>vnus pertinens ad patrem, Patrem omnipotentem. Alius
per<lb ed="#L" n="18" break="no"/>tinens ad personam filij, Et in Iesum Christum filium eius. Alius
<lb ed="#L" n="19"/>pertinens ad personam spiritus sancti, Credo in spiritum
san<lb ed="#L" n="20" break="no"/>ctum. Tertium quod proponitur nobis circa diuinitatem, sunt
<lb ed="#L" n="21"/>opera diuinitatis, ad quae pertinent tres articuli, vnus ad opus
<lb ed="#L" n="22"/>naturae, Creatorem caeli et terrae, &c. Alius ad opus gratiae, San
<lb ed="#L" n="23"/>ctam ecclesiam catholicam, sanctorum communionem
remis<lb ed="#L" n="24" break="no"/>sionem peccatorum. Alius peruinens ad consummationem
glo<lb ed="#L" n="25" break="no"/>riae. Carnis resurrectionem, vitam aeternam, amen. Circa autem
<lb ed="#L" n="26"/>mysterium humanitatis Christi proponuntur nobis credenda
<lb ed="#L" n="27"/>septem, scilicet conceptio, natiuitas, passio, descensus ad
infe<lb ed="#L" n="28" break="no"/>ros, resurrectio, ascensio in coelum, & aduentus ad iudicium, 8
<lb ed="#L" n="29"/>de his septem sunt articuli, quorum primus exprimitur. Qui
con<lb ed="#L" n="30" break="no"/>ceptus est de spiritu sancto. Secundus, natus est exMaria vrgine
<lb ed="#L" n="31"/>Tertius passus sub Pontio Pilato. Quartus, descendit ad inferos.
<lb ed="#L" n="32"/>Quintus, tertia die resurrexit a mortuis. Sextus, ascendit ad
coe<lb ed="#L" n="33" break="no"/>los, sedet ad dexteram dei patris. Septimus, inde venturus
iudi<lb ed="#L" n="34" break="no"/>care viuos & mortuos. Alij autem assignant distinctionem &
nu<lb ed="#L" n="35" break="no"/>merum articulorum secundum numerum apostolorum, qui
pri<lb ed="#L" n="36" break="no"/>mum symbolum condiderunt, sed quia talis assignatio per
ac<lb ed="#L" n="37" break="no"/>cidens est, & minus artificialis, ideo dimittatur.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e183663-d1e414">
<lb ed="#L" n="38"/>
<!--10.--> Ad primum argumentum dicendum quod supra sacram
<lb ed="#L" n="39"/>scripturam nihil addendum est quod sit dissonum sacrae
scriptu<lb ed="#L" n="40" break="no"/>rae ipsam in aliquo diminuens, aut corrumpens, sed bene potest
<lb ed="#L" n="41"/>addi illud quod per sacram scripturam habet amplius
declara<lb ed="#L" n="42" break="no"/>ri, secundum illud Ecclesiast. 14. Qui elucidant me, vitam aeter
<lb ed="#L" n="43"/>nam habebunt, ea enim quae sparsim continentur in sacra
scri<lb ed="#L" n="44" break="no"/>ptura, & sunt ad credendum magis necessaria vtile est de sacra
<lb ed="#L" n="45"/>scriptura excerpere, & in vnum colligere ad faciliorem
instru<lb ed="#L" n="46" break="no"/>ctionem simplicium, & contra versutiam haereticorum, & sic
<lb ed="#L" n="47"/>factum est per symbolum
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e183663-d1e440">
<lb ed="#L" n="48"/>
<!--11--> Ad secundum dicendum quod in tribus symbolis vna verita
<lb ed="#L" n="49"/>continetur, magis tamen explicita in vno, quam in alio ppter
no<lb ed="#L" n="50" break="no"/>uas haereses variis temporibus insurgentes, talis autem pluralitas
<lb ed="#L" n="51"/>invoce saluata vnitate in re non repugnatvnitate fidei, ideo &c
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>