-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-du87us_jsnvu6-e184887.xml
200 lines (200 loc) · 13 KB
/
cod-du87us_jsnvu6-e184887.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 3</title>
<author ref="#Durandus">Durandus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 3</title>
<date when="2023-08-20">August 20, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="L" n="cod-du87us">Lyon 1563</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-08-20" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#L" n="225-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="jsnvu6-e184887"><!-- l3d26q3 -->
<head xml:id="jsnvu6-e184887-Hd1e101">Quaestio 3</head>
<head xml:id="jsnvu6-e184887-Hd1e103" type="question-title">Utrum spes habeat certitudinem</head>
<p xml:id="jsnvu6-e184887-d1e106">
<lb ed="#L" n="68"/>QVAISTIO TIITIA.
<lb ed="#L" n="69"/>Vtrum spes habeat certitudinem.
<lb ed="#L" n="70"/>Thom. 22. q. 18. ar. 4.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e184887-d1e115">
<lb ed="#L" n="71"/>TERTIO quaeritur, vtrum spes habeat
certitudi<lb ed="#L" n="72" break="no"/>nem. Et arguitur quod non, quia certitudo seu
secu<lb ed="#L" n="73" break="no"/>ritas opponuntur timori, sed quilibet
quantum<lb ed="#L" n="74" break="no"/>cunque bonus debet timere de assequutione vita
<lb ed="#L" n="75"/>Taeternae, secundum illud Prouerb. 28. Beatus
ho<lb ed="#L" n="76" break="no"/>mo qui semper est pauidus, ergo nullus debet cum certitudius
<lb ed="#L" n="77"/>eam sperare.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e184887-d1e133">
<lb ed="#L" n="78"/>
<!--2--> Item nullus habebit vitam aeternam sine gratia, sed nullus
<lb ed="#L" n="79"/>potest esse certus an habeat gratiam, ergo nulus potest cum certi
<!--00523.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<lb ed="#L" n="80"/>tudine sperare vitam aeternam.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e184887-d1e150">
<lb ed="#L" n="81"/>
<!--3--> IN CONTRARIVM arguitur, quia virtus est
cer<lb ed="#L" n="82" break="no"/>tior omni arte vt dicit Philosophus in Ethicis, sed spes est
vir<lb ed="#L" n="83" break="no"/>tus, ergo habet certitudinem
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e184887-d1e161">
<lb ed="#L" n="84"/>RESPONSIO. Circa quaestionem istam videnda
<lb ed="#L" n="85"/>sunt duo. Primum est vtrum spes habeat certitudinem. Secun
<lb ed="#L" n="86"/>dum est in quibus sit spes.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e184887-d1e170">
<lb ed="#L" n="87"/>QUANTVM ad primum sciendum est quod certitudo
<lb ed="#L" n="88"/>proprie dicitur firmitas euidentiae virtutis cognitiuae respectu
<lb ed="#L" n="89"/>suilobiecti, & quia firmitas euidentiae quandam
determinatio<lb ed="#L" n="90" break="no"/>nem habet respectu dubitationis (dubitans enim fluctuat in
al<lb ed="#L" n="91" break="no"/>terutram partem) ideo nomen certitudinis translatum est ad
<lb ed="#L" n="92"/>significandum determinationem cuiuscunque virtutis tam
na<lb ed="#L" n="93" break="no"/>turalis quam moralis in suum actum circa obiecta, secundum
<lb ed="#L" n="94"/>quem modum dicimus quod natura certitudinaliter operatur,
<lb ed="#L" n="95"/>& Philosophus dicit quod virtus certior est arte, quia per
ar<lb ed="#L" n="96" break="no"/>tem non sic determinatur quis ad operandum, sed potest
ope<lb ed="#L" n="97" break="no"/>rari sic vel aliter, sicut per virtutem quae inclinat ad vnum &
<lb ed="#L" n="98"/>per vnum modum, certitudo igitur principaliter & primo
per<lb ed="#L" n="99" break="no"/>tinet ad vim cognitiuam, sed participatiue & quasi transsatiue
<lb ed="#L" n="100"/>pertinet ad vim appetitiuam & motiuam, & est alterius
ratio<lb ed="#L" n="101" break="no"/>nis haec & illa, quia certitudo cognitionis non potest deficere,
<lb ed="#L" n="102"/>ei enim non potest subesse falsum, sed certitudo inclinationis
<lb ed="#L" n="103"/>potest deficere, & quandoque deficit ab eo ad quod inclinat, si
<lb ed="#L" n="104"/>cut graue impeditur a motu deorsum, & habens virtutem quan
<lb ed="#L" n="105"/>doque agit praeter eam, vel contra eam, & tamen certitudo
in<lb ed="#L" n="106" break="no"/>clinationis manet in vtroque, quia grauitas certitudinaliter
i<lb ed="#L" n="107" break="no"/>est determinate inclinat ad motum deorsum & omnis virtus:
<lb ed="#L" n="108"/>inclinat determinate ad vnum, ex quo patet quod spes
certi<lb ed="#L" n="109" break="no"/>tudinem habet secundo modo dictam cum qua potest stare q
<lb ed="#L" n="110"/>sperans nunquam consequatur rem speratam, vnde potest si
<lb ed="#L" n="111"/>argui, Id quod conuenit omni virtuti conuenit spei, sed
certi<lb ed="#L" n="112" break="no"/>tudo secundo modo dicta conuenit omni virtuti, ergo & spei.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e184887-d1e229">
<lb ed="#L" n="113"/>
<!--6--> QUANTVM ad secundum scilicet in quibus sit spes
aduer<lb ed="#L" n="114" break="no"/>tendum est quod aut quaeritur de spe quantum ad actum, aut quan
<lb ed="#L" n="115"/>tum ad habitum. Si quantum ad actum, sic dicendum est quod
<lb ed="#L" n="116"/>proprie actus spei non est in beatis, nec in damnatis, sed solun
<lb ed="#L" n="117"/>in viatoribus, quod patet, quia deficiente obiecto necesse es
<lb ed="#L" n="118"/>deficere actum, sed in damnatis & beatis deficit obiectum spei, erge
<lb ed="#L" n="119"/>deficit actus eius. Maior de se patet, sed minor probatur, quia
<lb ed="#L" n="120"/>obiectum spei vniuersaliter loquendo est bonum, & in hoc differi
<lb ed="#L" n="121"/>spes a timore qui est de malo. Item non quodcunque bonum, sed
<lb ed="#L" n="122"/>arduum quod difficultatem habet, & in hoc differt a concupiscen
<lb ed="#L" n="123"/>tia vel desiderio quae sunt de bono absolute. Item oportet quod sit
<lb ed="#L" n="124"/>futurum in quo differt a gaudio vel delectatione, & istud tertium
<lb ed="#L" n="125"/>sequitur ad secundum, quia bonum praesens difficultate vel
ar<lb ed="#L" n="126" break="no"/>duitatem non habet ad adipiscendum cum iam sit habitum,
opor<lb ed="#L" n="127" break="no"/>tet etiam quod sit possibile haberi, & sic apprehendatur, in quo
dif<lb ed="#L" n="128" break="no"/>fert a desperatione. Praeter hoc autem ad principale & formale
<lb ed="#L" n="129"/>obiectum spei vt est virtus theologica requiritur quod illud bonim
<lb ed="#L" n="130"/>arduum futurum possibile haberi sit beatitudo supernaturalis,
<lb ed="#L" n="131"/>constat autem quod in damnatis angelis vel hominibus non est
ho<lb ed="#L" n="132" break="no"/>inuenire, sed potius oppositum vt dictum fuit, beatis vero sua
<lb ed="#L" n="133"/>beatitudo essentialis non est futura, sed praesens, accidentalis
ve<lb ed="#L" n="134" break="no"/>ro quo ad gloriam corporis est in eis futura, & similiter fuit in
<lb ed="#L" n="135"/>Christo aute resurrectionem, sed non habet rationem ardui, vel dif
<lb ed="#L" n="136"/>ficilis, quia licet gloria corporis sit quid arduum per
compara<lb ed="#L" n="137" break="no"/>tionem ad naturam humanam absolute consideratam, tamen non
<lb ed="#L" n="138"/>per comparationem ad eam iam habentem gloriam animae, tum quia
<lb ed="#L" n="139"/>gloria corporis est minimum quid per comparationem ad
glo<lb ed="#L" n="140" break="no"/>riam animae, tum quia habens gloriam animae habet sufficientem
<lb ed="#L" n="141"/>causam gloriae corporis. Patet ergo quod tam in beatis quam in
<lb ed="#L" n="142"/>damnatis deficit aliqua conditio obiecti spei, ergo in eis nor
<lb ed="#L" n="143"/>potest esse proprie actus sperandi. Dico autem proprie, quia acci
<lb ed="#L" n="144"/>piendo sperare pro quacunque expectatione boni futuri, sic in
<lb ed="#L" n="145"/>eis est expectatio stolae corporis, vel alicuius alterius praemi
<lb ed="#L" n="146"/>accidentalis sic etiam sperare dicuntur, sicut ex persona
Chri<lb ed="#L" n="147" break="no"/>sti dicitur in Psal. In te domine speraui, vt glosa exponit.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e184887-d1e310">
<lb ed="#L" n="148"/>
<!--7.--> Si vero quaeratur de spe quantum ad habitum sic est proba
<lb ed="#L" n="149"/>bile quod spes non sit in damnatis, & hoc clarum est quantum ad opinio
<lb ed="#L" n="150"/>nem illorum qui dicunt quod habitus infusus amittitur per vuicum
<lb ed="#L" n="151"/>actum contrarium, quae licet sit dubia (vt prius dictum fuit)
tan<lb ed="#L" n="152" break="no"/>tum pro praedicta conclusione est alia ratio videlicet quod cum
ha<lb ed="#L" n="153" break="no"/>bitus acquisitus amittatur per continuationem actuum
con<lb ed="#L" n="154" break="no"/>trariorum probabile est quod idem fit de habitu infuso, qui licet
<lb ed="#L" n="155"/>non acquiratur, nec amittatur per actus nostros effectiue, ami
<lb ed="#L" n="156"/>titur tamen per actus nostros demeritorie, cum igitur in dannatis
<lb ed="#L" n="157"/>sint continue actus, desperationis de habenda beatitudine (nan
<lb ed="#L" n="158"/>sicut ad perfectione beatitudinis pertinet securitas de ea non
<lb ed="#L" n="159"/>amittenda, sic ad cumulum miseriae damnatorum pertinet q
<lb ed="#L" n="160"/>ipsi sciant quod nullo modo possunt damnationem euadere, nec ad
<lb ed="#L" n="161"/>beatitudinem peruenire, propter quod desperant de ea) ergo in
<!--00524.xml-->
<pb ed="#L" n="225-v"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>eis non est spes quo ad habitum. Haec autem ratio non cogit quin
<lb ed="#L" n="2"/>habitus spei possit inueniri in beatis, nec alia apparet ad
praesen<lb ed="#L" n="3" break="no"/>nisi quod videretur frustra manere cum non possit exire in actum
<lb ed="#L" n="4"/>suum principalem vt statim patuit. In Christo autem nunquan
<lb ed="#L" n="5"/>fuit spes, & si fuisset frustra fuisset propter eandem rationem,
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e184887-d1e362">
<lb ed="#L" n="6"/>
<!--8--> Ad primum argumentum dicendum quod certitudo spei
<lb ed="#L" n="7"/>potest deficere prout dictum est in corpore solutionis, &
ide<lb ed="#L" n="8" break="no"/>ratione possibilis defectus compatitur secum timorem.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e184887-d1e374">
<lb ed="#L" n="9"/>
<!--9--> Ad secundum dicendum quod licet homo non sit certus se
<lb ed="#L" n="10"/>esse in gratia, & ideo non habet de hoc certitudinem scientiae,
<lb ed="#L" n="11"/>experientiae vel alterius cuiuscunque certae cognitionis, habe
<lb ed="#L" n="12"/>tamen ex spe certitudinem inclinationis ad habendum vitam
<lb ed="#L" n="13"/>aeternam quae certitudo sufficit ad certitudinem quae habetur
<lb ed="#L" n="14"/>per spem de vita aeterna consequenda.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>