-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-du87us_jsnvu6-e204690.xml
273 lines (273 loc) · 18.6 KB
/
cod-du87us_jsnvu6-e204690.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 2</title>
<author ref="#Durandus">Durandus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 2</title>
<date when="2023-08-20">August 20, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="L" n="cod-du87us">Lyon 1563</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-08-20" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#L" n="248-v"/>
<cb ed="#L" n="b"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="jsnvu6-e204690"><!-- l4d1q2 -->
<head xml:id="jsnvu6-e204690-Hd1e101">Quaestio 2</head>
<head xml:id="jsnvu6-e204690-Hd1e103" type="question-title">Utrum genus humanum indiguerit sacramentis</head>
<p xml:id="jsnvu6-e204690-d1e106">
<lb ed="#L" n="161"/>QVAESTIO IOSECVNVA
<lb ed="#L" n="162"/>Vtrum genus humanum indiguerit sacramentis.
<lb ed="#L" n="163"/>Thom. 3. q. 61.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e204690-d1e115">
<!--00571.xml-->
<pb ed="#L" n="249-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>SECVNDO quaeritur, vtrum genu humanum
in<lb ed="#L" n="2" break="no"/>diguerit sacramentis. Et arguitur qued non quia
secun<lb ed="#L" n="3" break="no"/>it dum Apostolum 1. ad Tim. 4. Corporalis
exercita<lb ed="#L" n="4" break="no"/>Itio ad modicum est vtilis, sed vsus sacramentorum
<lb ed="#L" n="5"/>consistit in corporali exercitatione, ergo ad modicum est vti
<lb ed="#L" n="6"/>lis, & talibus nullus indiget, ergo &c.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e204690-d1e137">
<lb ed="#L" n="7"/>
<!--2.--> Item obseruatio mandatorum quae sunt de dictamine
ra<lb ed="#L" n="8" break="no"/>tionis naturalis sufficit (vt videtur) ad salutem
consequen<lb ed="#L" n="9" break="no"/>dam? vnde cuidam perenti a Christo, quid faciendo vitam
<lb ed="#L" n="10"/>aeternam habebo? Respondit: si vis ad vitam ingredi seru:
<lb ed="#L" n="11"/>mandata, ergo praeter obseruantiam mandatorum frustra
po<lb ed="#L" n="12" break="no"/>nitur institutio sacramentorum.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e204690-d1e156">
<lb ed="#L" n="13"/>
<!--3.--> Item si genus humanum indiguit sacramentis, aut hoc fuit
<lb ed="#L" n="14"/>pro statu innocentiae, aut legis: & si pro statu legis aut naturalis
<lb ed="#L" n="15"/>vel scriptae, aut euangelij, sed in nullo istorum temporum
indi<lb ed="#L" n="16" break="no"/>guit sacramentis genus humanum, ergo nunquam: Minor
pro<lb ed="#L" n="17" break="no"/>batur, quod enim non indiguerit in statu innocentiae clarum est
<lb ed="#L" n="18"/>quia pro illo statu homo fuit praeuentus gratia, vt dictum fuit
se<lb ed="#L" n="19" break="no"/>cundo libro, fuit etiam praeditus originali iustitia per quam
pote<lb ed="#L" n="20" break="no"/>rat facillime vitare omne peecati, sed ad salutem haec sufficiunt.
<lb ed="#L" n="21"/>ergo &c. Item nec pro statu legis naturalis vel scriptae indiguit
<lb ed="#L" n="22"/>homo sacramentis, vt videtur, quia infirmis pauciora sunt im.
<lb ed="#L" n="23"/>ponenda onera quam sanis, quia pauciora possunt portare, sed
<lb ed="#L" n="24"/>post peccatum tempore legis naturalis vel scriptae, homines fuerum
<lb ed="#L" n="25"/>infirmiores quam tempore innocentiae, ergo pauciora fuerunt tune
<lb ed="#L" n="26"/>hominibus imponenda, sed in statu innocentiae non fuerunt
sa<lb ed="#L" n="27" break="no"/>cramenta, vt probatum est, ergo multominus post. Item nec in
<lb ed="#L" n="28"/>statu euangelij, vt videtur, quia secundum Apostolum lex noua seu
<lb ed="#L" n="29"/>euangelium liberat nos ab oneribus ve. le. ergo non debet imponere
<lb ed="#L" n="30"/>noua onera sacramentorum, alioquin oneraret sicut lex vetus.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e204690-d1e200">
<lb ed="#L" n="31"/>
<!--4.--> IN. contrarium arguitur, quia secundum Aug. 19. contra Faustum:
<lb ed="#L" n="32"/>in nullum nomen religionis seu verum seu falsum coadiuuari
homi<lb ed="#L" n="33" break="no"/>nes possunt nisi aliquo signaculorum vel sacramentorum
visibi<lb ed="#L" n="34" break="no"/>lium consortio colligentur, sed in ecclesia Dei est verissima religio
<lb ed="#L" n="35"/>ergo oportet in ea esse huiusmodi signa, & haec sunt sacramenta.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e204690-d1e216">
<lb ed="#L" n="36"/>
<!--5.--> Item secundum Hug. de sacramentis: quandocunque
mor<lb ed="#L" n="37" break="no"/>bus fuit, fuit remedium contra morbum, sed post peccatum
<lb ed="#L" n="38"/>semper fuit morbus peccati: ergo & sacramenta quae sunt re
<lb ed="#L" n="39"/>medium contra peccatum.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e204690-d1e229">
<lb ed="#L" n="40"/>
<!--6--> RESPONSIO. Circa quaestionem istam videnda sunt
<lb ed="#L" n="41"/>duo. Primum est an genus humanum indiguerit sacramentis
<lb ed="#L" n="42"/>Secundum est pro quo tempore indiguerit
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e204690-d1e240">
<lb ed="#L" n="43"/>QUANTVM ad primum dicendum quod genus humanum
<lb ed="#L" n="44"/>nunquam indiguit sic sacramentis quod sine sacramentis non
pos<lb ed="#L" n="45" break="no"/>set esse vel saluari: quia Deus virtutem suam qua nos conseruat &
<lb ed="#L" n="46"/>saluat in esse naturae & gratiae & perducit ad statum gloriae non al
<lb ed="#L" n="47"/>ligauit sacramentis, quin sine eis posset facere quicqud facit
me<lb ed="#L" n="48" break="no"/>diantibus illis. Congruum tamen fuit & expediens humano
gene<lb ed="#L" n="49" break="no"/>ri ad salutem sacramenta institui, quod patet ex duobus.
Pri<lb ed="#L" n="50" break="no"/>mo, quia omni tempore fuerunt necessaria ad salutem fides &
ope<lb ed="#L" n="51" break="no"/>ra protestantia fidem in his saltem in quibus inerat facultas
ope<lb ed="#L" n="52" break="no"/>randi: & de fide quidem patet hoc, quia sola cognitio naturalis
<lb ed="#L" n="53"/>non potest hominem sufficienter dirigere respectu finis super
<lb ed="#L" n="54"/>naturalis in quo salus eius consistit, propter quod requiritur
fi<lb ed="#L" n="55" break="no"/>des sine qua impossibile est placere Deo Heb. II. De operibus
<lb ed="#L" n="56"/>etiam patet, quia fides sine operibus mortua est Ia 2. ca. ergo
sem<lb ed="#L" n="57" break="no"/>per necessaria fuit fides de saluatore, & remuneratore, &
oper<lb ed="#L" n="58" break="no"/>protestantia talem fidem, & hoc expresse dicit Apost. ad Heb
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e204690-d1e277">
<lb ed="#L" n="59"/>II. Credere oportet accedentem ad Deum quia est, & quod
inqui<lb ed="#L" n="60" break="no"/>rentibus se remunerator sit, Opera autem protestantia talem fidem
<lb ed="#L" n="61"/>siue essent sacrificia, siue oblationes potuerunt dici sacramenta
<lb ed="#L" n="62"/>secundum largam acceptionem sacramenti, secundum quam
<lb ed="#L" n="63"/>omne signum rei sacrae potest dici sacramentum, quare &c.
<lb ed="#L" n="64"/>Secundo, quia congruum fuit & expediens ad salutem illa
in<lb ed="#L" n="65" break="no"/>stitui per quae homo dirigitur in Deum quantum ad incellectu
<lb ed="#L" n="66"/>& affectum, & exteriorem effectum: non enim est via ad salutem
<lb ed="#L" n="67"/>saltem adultis nisi per illa tria vel aliqua ex illis, sed per sacramen
<lb ed="#L" n="68"/>ta dirigitur homo in Deum quantum ad illa tria, ergo &c. Minoi
<lb ed="#L" n="69"/>declaratur. Primo quantum ad erudicionem intellectus, quia sicu
<lb ed="#L" n="70"/>ex creaturis naturalibus ducimur in cognitionem creatoris quam
<lb ed="#L" n="71"/>tum ad conditiones quae ex creaturis concluduntur necessarii
<lb ed="#L" n="72"/>de creatore, sic ex sacramentis quatenus sunt opera protestar
<lb ed="#L" n="73"/>tia fidem erudimur de creatore quantum ad conditiones
super<lb ed="#L" n="74" break="no"/>naturales, videlicet quod est saluator, redemptor, remunerator &
<lb ed="#L" n="75"/>huiusmodi, quamuis haec eruditio? uostri intellectus indigeat
re<lb ed="#L" n="76" break="no"/>Fuelatione seu doctrina ficut caetera quae sunt fidei. Quantum
ve<lb ed="#L" n="77" break="no"/>ro ad affectum dirigimur in Deum cum ob reuerentiam diui
<lb ed="#L" n="78"/>nam eis subiicimur: quantum autem ad exteriorem actum, cun
<lb ed="#L" n="79"/>circa ea ad honorem Dei exercitamur. Et istae sunt tres causa
<lb ed="#L" n="80"/>quas ponit magister in litera, quare sacramenta fuerunt
insti<lb ed="#L" n="81" break="no"/>tura, scilicet causa erudiuonis quo ad intellectum, causa
humi<lb ed="#L" n="82" break="no"/>liationis quo ad affectum, & exercitationis quo ad exteriorem
<!--00571.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<lb ed="#L" n="83"/>actum, & sumuntur hae causae ab Hugone, libro primo de
sa<lb ed="#L" n="84" break="no"/>cramentis, par. 9, cap. 3. Et sic patet primum.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e204690-d1e341">
<lb ed="#L" n="85"/>
<!--9--> QVANTVM ad secundum, videlicet pro quo
tempo<lb ed="#L" n="86" break="no"/>re humanum genus sacramentis indiguerit: dicendum est quod s
<lb ed="#L" n="87"/>saciamenta vocentur quaeque sacra signa protestantia fidem de
<lb ed="#L" n="88"/>Deo saluatore & remuneratore conferente in praesenti
san<lb ed="#L" n="89" break="no"/>ctitatem, & in futuro salutem; sic sacramenta fuerunt homin
<lb ed="#L" n="90"/>expedientia pro omni tempore tam innocentiae quam naturae la
<lb ed="#L" n="91"/>psae, sicut sufficienter declaratum est per duas praedictas
ratio<lb ed="#L" n="92" break="no"/>nes: si autem sacramenta solum vocentur sacra signa curationis
<lb ed="#L" n="93"/>spir itualis, sic homo non indiguit sacramentis in statu
innocen<lb ed="#L" n="94" break="no"/>tiae, sed solum post peccatum, quod patet: quia vbi non est timen
<lb ed="#L" n="95"/>dum de morbo, non est opus medicamento, non est enim opus va
<lb ed="#L" n="96"/>lentibus medicus, sed male habentibus, vt habetur Matt. 9. sed
<lb ed="#L" n="97"/>ante peccatum non erat morbus, nec erat timendum de
mor<lb ed="#L" n="98" break="no"/>bo, quin sufficienter & faciliter posset ei resisti absque
admini<lb ed="#L" n="99" break="no"/>culo exteriori: sic enim secundum omnes fuit instituta natura
<lb ed="#L" n="100"/>in statu innocentiae, quod poterat non solum sufficienter, imo
<lb ed="#L" n="101"/>faciliter vitare quodcunque peccatum, ergo tunc non fuit opu
<lb ed="#L" n="102"/>aliquo medicamento, sed sacramenta sic accepta sunt quaedan
<lb ed="#L" n="103"/>medicamenta, vt dictum est, ergo &c.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e204690-d1e387">
<lb ed="#L" n="104"/>
<!--10--> Nec obstat de matrimonio quod tunc institutum fuit,
qui<lb ed="#L" n="105" break="no"/>quum tunc non fuisset durante statu illo in remedium
concu<lb ed="#L" n="106" break="no"/>piscentiae, quia nulla fuisset, sed solum in officium, non fuisset
<lb ed="#L" n="107"/>medicamentum, quare nec sacramentum. Et si dicatur quod
<lb ed="#L" n="108"/>erat signum sacrae rei, ergo sacramentum, dicendum quod si
<lb ed="#L" n="109"/>status ille semper durasset, matrimonium non fuisset signum
<lb ed="#L" n="110"/>coniunctionis Christi & ecclesiae per assumptam
humanita<lb ed="#L" n="111" break="no"/>tem: quia si homo non peccasset filius Dei incarnatus non
<lb ed="#L" n="112"/>fuisset, vt communius tenetur.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e204690-d1e411">
<lb ed="#L" n="113"/>
<!--11--> Iuxta quod notandum est, quod quum sacramenta sint
quae<lb ed="#L" n="114" break="no"/>dam opera protestantia fidem de reparatore, vt dictum est,
se<lb ed="#L" n="115" break="no"/>cundum incrementa fidei creuerut sacramenta. Creuit autem
<lb ed="#L" n="116"/>fides processu temporum quantum ad explicationem
articu<lb ed="#L" n="117" break="no"/>lorum, & primo tempore Abrahae, qui & pater fidei dicitur, &
<lb ed="#L" n="118"/>hic adhuc existens in tempore legis naturae accepit
sacramen<lb ed="#L" n="119" break="no"/>tum nouum, siue signaculum fidei, scilicet circuncisionem, v
<lb ed="#L" n="120"/>patet Gene. 17. Et hoc fuit necessitatis quantum ad masculo:
<lb ed="#L" n="121"/>post octauum diem. Caetera autem quae praecesserunt, vt
sa<lb ed="#L" n="122" break="no"/>crificia, decimae, & oblationes, fuerunt voluntatis &
necessita<lb ed="#L" n="123" break="no"/>tis: necessitatis in communi, vt scilicet aliquid facerent in pro
<lb ed="#L" n="124"/>testationem fidei suae, sed in speciali erant voluntatis. Poteran
<lb ed="#L" n="125"/>enim eligere hoc vel illud pro libito suo, Deinde tempore Moys
<lb ed="#L" n="126"/>fides tantum creuit, vt non solum in vna familia esset, sed in to
<lb ed="#L" n="127"/>ta vna gente cui data fuit lex, quae non nisi populo dari potest
<lb ed="#L" n="128"/>quia lex positiua pars est politicae, propter quod tunc addita
<lb ed="#L" n="129"/>sunt multa sacramenta, vt patet in Exo. Leui. in libro.
Nume<lb ed="#L" n="130" break="no"/>rorum vltimo. Post aduentum Christi fides perfecte declarata
<lb ed="#L" n="131"/>est, & exhibitum est per Christum quod in lege fuerat
pro<lb ed="#L" n="132" break="no"/>missum: & quia aliis signis oportet signari praesentia,
praeteri<lb ed="#L" n="133" break="no"/>ta, & futura, vt dicit Augustinus contra Faustum 19. ideo
prae<lb ed="#L" n="134" break="no"/>ter sacramenta veteris legis, quibus pronunciabantur futura
<lb ed="#L" n="135"/>de Christo, oportuit quod essent alia quibus significarentur
<lb ed="#L" n="136"/>illa quae fuerunt exhibita per Christum. Et haec euacuauerumt
<lb ed="#L" n="137"/>alia, sicut euacuatur vnibra per veritatem.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e204690-d1e470">
<lb ed="#L" n="138"/>
<!--12--> ADDPRIMVM argumentum dicendum quod
Apo<lb ed="#L" n="139" break="no"/>stolus loquitur de exercitatione, quae est pure corporalis.
Exer<lb ed="#L" n="140" break="no"/>citatio autem quae est in facramentis non est pure corporalis
<lb ed="#L" n="141"/>quum requirat spiritualem praeparationem, & in eis quaeratur
<lb ed="#L" n="142"/>spiritualis effectus.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e204690-d1e486">
<lb ed="#L" n="143"/>
<!--13--> Ad secundum dicendum quod obseruatio mandatorum
<lb ed="#L" n="144"/>sufficit ad salutem, praesupposita tamen fide & gratia: &
siclo<lb ed="#L" n="145" break="no"/>quitur Christus Matth. 19. sed ex quo homo incurrit
pecca<lb ed="#L" n="146" break="no"/>tum quod priuat gratiam, requiritur sacramenta quae eam
re<lb ed="#L" n="147" break="no"/>stituant.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e204690-d1e502">
<lb ed="#L" n="148"/>
<!--14--> Ad tertium dicendum quod si sacramenta sumantur
gene<lb ed="#L" n="149" break="no"/>raliter pro signis sacris protestantibus fidem, sic omni
tempo<lb ed="#L" n="150" break="no"/>re indiguit homo sacramentis etiam in statu innocentiae. Si
au<lb ed="#L" n="151" break="no"/>tem sacramenta vocentur solum signa sacrae curationis
morbi<lb ed="#L" n="152" break="no"/>peccati, sic homo non indiguit facramentis in statu
innocen<lb ed="#L" n="153" break="no"/>tiae, sed solum post peccatum tempore legis naturalis, scriptae
<lb ed="#L" n="154"/>& euangelij. Et quando arguitur quod infirmioribus pauciora
<lb ed="#L" n="155"/>onera sunt imponenda quam sanis: verum est, nisi percmeant
<lb ed="#L" n="156"/>ad eorum curationem, sicut sunt sacramenta, quae sunt
medi<lb ed="#L" n="157" break="no"/>cina peccati. Quod arguitur vltimo, quod lex aqua liberat ab
one<lb ed="#L" n="158" break="no"/>ribus veteris legis, verum est: tum quia imponitionera
paucio<lb ed="#L" n="159" break="no"/>ra, tum etiam leuiora, & quae pertinent ad curationem morbi
<lb ed="#L" n="160"/>peceati, & ad conseruationem sanitatis spiritualis.
<lb ed="#L" n="161"/>A. De fiuma sacramenturum, Side infia distinctimer nu.
<lb ed="#L" n="162"/>L Sigesimasecunda quastiono
<lb ed="#L" n="163"/>secunda. '
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>