-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-du87us_jsnvu6-e205119.xml
272 lines (272 loc) · 18.7 KB
/
cod-du87us_jsnvu6-e205119.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 3</title>
<author ref="#Durandus">Durandus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 3</title>
<date when="2023-08-20">August 20, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="L" n="cod-du87us">Lyon 1563</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-08-20" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#L" n="249-v"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="jsnvu6-e205119"><!-- l4d1q3 -->
<head xml:id="jsnvu6-e205119-Hd1e101">Quaestio 3</head>
<head xml:id="jsnvu6-e205119-Hd1e103" type="question-title">Utrum sacramenta consistant in rebus</head>
<p xml:id="jsnvu6-e205119-d1e106">
<!--00572.xml-->
<pb ed="#L" n="249-v"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>AESTIOTERTIA.
<lb ed="#L" n="2"/>Vtrum sacramenta consistant in rebus
<lb ed="#L" n="3"/>& verbis.
<lb ed="#L" n="4"/>Thom. 3. par. q. 60.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e205119-d1e124">
<lb ed="#L" n="5"/>TERTIO quaeritur vtrum sacramenta
consi<lb ed="#L" n="6" break="no"/>stant in rebus & verbis. Et videtur quod non,
qui<lb ed="#L" n="7" break="no"/>sacramenta nouae legis succedunt sacramenti
<lb ed="#L" n="8"/>veteris legis: illis enim ablatis ista sunt instituta,
<lb ed="#L" n="9"/>vt dicit August. contra Faustum 19. sed in sacra
<lb ed="#L" n="10"/>mentis veteris legis non requirebatur aliqua forma verborum,
<lb ed="#L" n="11"/>vt videtur, ergo nec in sacramentis nouae legis,
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e205119-d1e142">
<lb ed="#L" n="12"/>
<!--2--> Item in quibusdam sacramentis sunt verba sine elementis
<lb ed="#L" n="13"/>corporalibus: sicut in poenitentia & matrimonio, ergo similiter
<lb ed="#L" n="14"/>in aliquibus sacramentis debent sufficere elementa, vel res cor
<lb ed="#L" n="15"/>porales sine verbis.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e205119-d1e156">
<lb ed="#L" n="16"/>
<!--3--> IN CONTRARIVM est quod dicit August. super
<lb ed="#L" n="17"/>Ioannem, homil. 80. Accedit verbum ad elementum, & fit sa
<lb ed="#L" n="18"/>cramentum. Et Apostol. Ephes. 5. Christus dilexit ecclesiam, &
<lb ed="#L" n="19"/>tradidit semetipsum pro ea, vt eam sanctificaret, mundans eam
<lb ed="#L" n="20"/>lauacro aquae in verbo vitae.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e205119-d1e172">
<lb ed="#L" n="21"/>
<!--4--> RESPONSIO. Principalis causa quare sacramenta
con<lb ed="#L" n="22" break="no"/>sistunt in his vel illis est institutio diuina, quia sicut Deus qui non
<lb ed="#L" n="23"/>alligauit virtutem suam sacramentis, potuit absque sacramentis
<lb ed="#L" n="24"/>reparare genus humanum, sic reparando genus humanum por
<lb ed="#L" n="25"/>sacramenta potuit ea instituere in quibus voluit. Potest tamen
<lb ed="#L" n="26"/>assignari quaedam congruitas quare instituta sunt in quibusdam
<lb ed="#L" n="27"/>magis quam in aliis, & secundum hoc videnda sunt duo. Primum
<lb ed="#L" n="28"/>est, in quibus consistebant sacramenta veteris legis. Et
secun<lb ed="#L" n="29" break="no"/>dum est, in quibus consistunt sacramenta nouae legis.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e205119-d1e196">
<lb ed="#L" n="30"/>Quantum ad primum dicendum est quod sacramenta veteris
<lb ed="#L" n="31"/>legis, vt communiter consistebant in rebus absque verbis:
qui<lb ed="#L" n="32" break="no"/>sicut lex vetus fuit vmbra legis nouae, vt dicit Apostol. Heb. so
<lb ed="#L" n="33"/>sic sacramenta veteris legis fuerunt vmbra & figura sacramen
<lb ed="#L" n="34"/>torum nouae legis, vt dicit Hugo de S. Victore lib. I. parte 11
<lb ed="#L" n="35"/>cap. 10. sed obscuritas repraesentationis magis fit per signa, vel
<lb ed="#L" n="36"/>per res sensibiles, quam per voces, quae inter signa obtineni
<lb ed="#L" n="37"/>principatum secundum Aug. quare rationabile fuit,
sacramen<lb ed="#L" n="38" break="no"/>ta veteris legis consistere in rebus absque verbis: nec recordo
<lb ed="#L" n="39"/>quod in aliquo sacramento vterentur verbis, excepto sacrifici
<lb ed="#L" n="40"/>Zelotypiae, de quo habetur Num. 5. Cuius forte ratio est, quia
<lb ed="#L" n="41"/>non tantum fiebat ad figurandum futura, sicut ad exhibendun
<lb ed="#L" n="42"/>aliqua praesentialiter: non quidem spiritualia, vt sacramenta
<lb ed="#L" n="43"/>nouae legis, sed corporalia quae signabantur per verba ibidem
<lb ed="#L" n="44"/>expressa. Veruntamen in orationibus, benedictionibus, &
gra<lb ed="#L" n="45" break="no"/>tiarum actionibus erat vsus verborum in veteri lege sicut in
<lb ed="#L" n="46"/>noua, propter eandem rationem.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e205119-d1e235">
<lb ed="#L" n="47"/>
<!--6--> Quantum ad secundum dicendum quod omnia
sacramen<lb ed="#L" n="48" break="no"/>ta nouae legis consistunt in verbis, non omnia tamen consistunt
<lb ed="#L" n="49"/>in verbis & rebus, sed quaedam sic, & quaedam non. Primum pa
<lb ed="#L" n="50"/>tet ex duobus. Primo ex eo quod sunt instrumenta nostrae san
<lb ed="#L" n="51"/>ctificationis, quia instrumentum debet congruere principali
<lb ed="#L" n="52"/>agenti, sed sacramenta sunt instrumenta Christi sanctificantis
<lb ed="#L" n="53"/>hominem, ergo debent ei congruere: hoc autem fit per hoc
<lb ed="#L" n="54"/>quod consistunt in verbi, igitur &c. Minor declaratur, Christus
<lb ed="#L" n="55"/>enim sanctificat nos effectiue in quantum Deus, sed meritorie
<lb ed="#L" n="56"/>inquantum homo: quantum autem ad vtrunque congruit quod
<lb ed="#L" n="57"/>sacramentum, quia est instrumentum Christi nos
sanctifican<lb ed="#L" n="58" break="no"/>tis consistat in verbis vocalibus, quia quum sit triplex verbum,
<lb ed="#L" n="59"/>mentis, imaginationis, & vocis. Primum assimilatur verbo in
<lb ed="#L" n="60"/>diuinis. Secundum assimilatur ei, vt dispositum fuit incarnari
<lb ed="#L" n="61"/>Tertium assimilatur ei, vt iam incarnato: sicut enim humanitas
<lb ed="#L" n="62"/>est habitus circundans diuinitatem, sic verbum vocis est quasi
<lb ed="#L" n="63"/>inuoluens verbum mentis. Sunt enim ea quae sunt in voce
ea<lb ed="#L" n="64" break="no"/>s rum quae sunt in anima passionum notae: & ita verbo
incarna<lb ed="#L" n="65" break="no"/>to (quod est principalis causa nostrae sanctificationis) maxime
<lb ed="#L" n="66"/>congruit vt instrumentum verbum vocis,
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e205119-d1e283">
<lb ed="#L" n="67"/>
<!--7--> Secundo pater idem ex hoc quod sunt signa, quia signa
prae<lb ed="#L" n="68" break="no"/>sentium & exhibitorum debent esse expressiua (sicut & praesen
<lb ed="#L" n="69"/>tia certius possunt cognosci) sed sacramenta nouae legis sunt
si<lb ed="#L" n="70" break="no"/>gna eorum quae sunt per Christum exhibita, & eoru quae prae
<lb ed="#L" n="71"/>sentialiter exhibentur in administratione eorum, nisi suscipiens
<lb ed="#L" n="72"/>ponat obicem, ergo debent esse expressiua, sed inter signa voces
<lb ed="#L" n="73"/>tenent principatum secundum Auguss. ergo omnia
sacramen<lb ed="#L" n="74" break="no"/>ta nouae legis debent consistere in verbis. Hoc autem est
intelli<lb ed="#L" n="75" break="no"/>gendum de illis quae pure & praecise sunt sacramenta nouae legis,
<lb ed="#L" n="76"/>ad excludendum matrimonium, quod potest vere contrahi sint
<lb ed="#L" n="77"/>verbis, puta per literas inter absentes, vel per nutus & signa
<lb ed="#L" n="78"/>inter mutus vel verecundos, praesupposito interiori
consensu<lb ed="#L" n="79" break="no"/>& aeque vere est sacramentum, sicut matrimonium per verba
<lb ed="#L" n="80"/>contractuum: quod pro tanto est, quia matrimonium fuit in ve¬
<!--00572.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<lb ed="#L" n="81"/>teri lege, sicut in noua, nec aliquid reale additum est ad matrimo
<lb ed="#L" n="82"/>nium nouae legis supra id quod erat de ratione eius in veteri
<lb ed="#L" n="83"/>nisi forte indissolubilitas, & ideo sicut tunc poterat contrahi
<lb ed="#L" n="84"/>sine verbis, ita & nunc: nec valet quod ab aliquibus dicitur, c
<lb ed="#L" n="85"/>matrimonium secundum quod est sacramentum in dispensatione
<lb ed="#L" n="86"/>ministrorum consistens habet aliqua verba, scilicet
benedictio<lb ed="#L" n="87" break="no"/>nem ab ecclesia constitutam, quia benedictio nubentium non
<lb ed="#L" n="88"/>est de essentia matrimonij, sed solum de solennitate, nec omne,
<lb ed="#L" n="89"/>matrimonium benedicitur, sed solum primum: & tamen
secun<lb ed="#L" n="90" break="no"/>dum est sacramentum, sicut & primum, nec ecclesia potest
sta<lb ed="#L" n="91" break="no"/>tuere aliqua quae sint essentialia sacramento.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e205119-d1e346">
<lb ed="#L" n="92"/>
<!--8--> Quod autem non omnia sacramenta nouae legis consistant,
<lb ed="#L" n="93"/>in verbis & rebus, sed solum quaedam patet: sacramentum enim
<lb ed="#L" n="94"/>matrimonij, de quo statim dictum est, consistit secundum suum po
<lb ed="#L" n="95"/>tissimum statum in verbis exprimentibus consensum de
prae<lb ed="#L" n="96" break="no"/>senti: sacramentum autem poenitentiae, prout est sacramentum
<lb ed="#L" n="97"/>nouae legis, hoc est, prout includit confessionem poenitentis 8
<lb ed="#L" n="98"/>absolutionem sacerdotis, consistit in solis verbis, nec
requiri<lb ed="#L" n="99" break="no"/>tur in aliquo praedictorum sacramentorum aliqua res praeter
<lb ed="#L" n="100"/>verba, ergo praedicta sacramenta non consistunt in verbis &
re<lb ed="#L" n="101" break="no"/>bus. Et si dicatur quod in matrimonio verba vnius coniugum
te<lb ed="#L" n="102" break="no"/>nent locum formae, & verba alterius locum materiae, &
simili<lb ed="#L" n="103" break="no"/>ter in sacramento confessionis verba confitentis tenent locum
<lb ed="#L" n="104"/>materiae, & verba sacerdotis absoluentis tenent locum formae,
<lb ed="#L" n="105"/>non valet: quia nos non dicimus quin in quolibet sacramento
<lb ed="#L" n="106"/>sit aliquid pro forma, & aliquid pro materia, quamuis in
matri<lb ed="#L" n="107" break="no"/>monio sit hoc difficile assignare, quilibet coniugum de pari se
<lb ed="#L" n="108"/>habet ad matrimonium, & ideo verba vnius censenda sunt,
si<lb ed="#L" n="109" break="no"/>cut verba alterius: sed quaerimus an omnia sacramenta nouae
le<lb ed="#L" n="110" break="no"/>gis consistant in verbis & rebus, & constat quod non, quantum ad
<lb ed="#L" n="111"/>praedicta duo sacramenta: quia quum dicitur sacramentum
consta<lb ed="#L" n="112" break="no"/>re ex rebus & verbis, res &t verba sunt duo separata: ita quod
ne<lb ed="#L" n="113" break="no"/>verba possunt accipi pro rebus, nec res pro verbis, si dictu illud
<lb ed="#L" n="114"/>debeat verificari. Et ideo quamuis in matrimonio & poenitentia
<lb ed="#L" n="115"/>sint verba & verba, non est propter hoc dicendum quod consistat
<lb ed="#L" n="116"/>in rebus & verbis. Nec personae concurrentes ad matrimonium,
<lb ed="#L" n="117"/>aut ad sacramentum poenitentiae possunt dici res, prout nunc
loqui<lb ed="#L" n="118" break="no"/>mur, quia suscipientes sacramentum non sunt de intrinseca
ra<lb ed="#L" n="119" break="no"/>tione sacramenti: & sic patet quod non omnia sacramenta nouae
le<lb ed="#L" n="120" break="no"/>gis consistunt in rebus & verbis, saltem poenitentia &
matrimo<lb ed="#L" n="121" break="no"/>nium. Caetera autem sacramenta nouae legis consistunt in rebus
<lb ed="#L" n="122"/>& verbis: cuius causa principalis est ordinatio diuina, quae sic
in<lb ed="#L" n="123" break="no"/>stituit, & nihilominus de quibusdam potest assignari congruitas
<lb ed="#L" n="124"/>Sacramenta enim omnia consistunt in vsu praeter sacramentum
<lb ed="#L" n="125"/>eucharistiae, quod consistit in consecratione materiae: & istud
<lb ed="#L" n="126"/>congruum fuit consistere in verbis, per quae solum fit
consecrati<lb ed="#L" n="127" break="no"/>seu benedictio, vt ipsum nomen benedictionis sonat, & in re
<lb ed="#L" n="128"/>bus consecratis seu benedictis, quae non debuerunt esse verba
<lb ed="#L" n="129"/>sed aliae res a verbis, quia ex quo sacramentum istud
consisti<lb ed="#L" n="130" break="no"/>non in vsu, sed in consecratione materiae, congruum fuit quod
<lb ed="#L" n="131"/>materia esset permanens, & non transiens, vt sunt verba.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e205119-d1e438">
<lb ed="#L" n="132"/>
<!--9--> De caeteris autem sacramentis quae consistunt in vsu, potest
<lb ed="#L" n="133"/>talis congruitas assignari: sunt enim quaedam sacramenta quae
so<lb ed="#L" n="134" break="no"/>lum conferunt sanctitatem suscipienti, vt sunt poenitentia &
ma<lb ed="#L" n="135" break="no"/>trimonium. Alia vero conferunt sanctitatem, & vltra hoc manci
<lb ed="#L" n="136"/>pationem ad aliquid sacrum. Baptismus enim mancipat homi
<lb ed="#L" n="137"/>nem ad susceptionem sacramentorum, ordo autem ad
admini<lb ed="#L" n="138" break="no"/>strationem ipsorum, confirmatio facit pugilem viae. Ex hoc sic
<lb ed="#L" n="139"/>arguitur: sacramenta quae sunt perfectiora in efficiendo debeni
<lb ed="#L" n="140"/>esse perfectiora in significando (efficiunt enim quod significant
<lb ed="#L" n="141"/>sed sacramenta quae conferunt non solum sanctitatem, sed manci
<lb ed="#L" n="142"/>pationem ad aliquid sacrum sunt sacramenta perfectiora in
effi<lb ed="#L" n="143" break="no"/>ciendo quam alia quae solum conferunt sanctitatem, vt de se
pa<lb ed="#L" n="144" break="no"/>tet: ergo & in significando, sed hoc non esset nisi praeter verba qua
<lb ed="#L" n="145"/>sunt communia omnibus sacramentis nouae legis includerent
<lb ed="#L" n="146"/>aliquod aliud signum, scilicet rem elementarem vel corporalem
<lb ed="#L" n="147"/>quare &c. In cuius signum videmus quod res corporalis, qua
<lb ed="#L" n="148"/>exigitur in talibus sacramentis congruit officio ad quod
manci<lb ed="#L" n="149" break="no"/>pantur, vt patet in instrumentis, quae traduntur ordinatis, & in
<lb ed="#L" n="150"/>vnctione quae fit confirmatis; vnguntur enim pugiles, vt ab ho
<lb ed="#L" n="151"/>ste minus possint teneri. Dubium autem restat de extrema
vn<lb ed="#L" n="152" break="no"/>ctione, quae non mancipat homines ad aliquod sacrum, sed solum
<lb ed="#L" n="153"/>confert sanctitatem, & tamen consistit in rebus & verbis. Ad
<lb ed="#L" n="154"/>quod dicendum est quod specialis ratio est de ipsa quae est
sacramen<lb ed="#L" n="155" break="no"/>tum exeuntium; sicut baptismus est sacramentum intrantium, &
<lb ed="#L" n="156"/>ideo sibi correspondent: vt sicut baptismus lauat intrantes in
<lb ed="#L" n="157"/>signum remissionis originalis peccati, sic extrema vnctio vngi
<lb ed="#L" n="158"/>exeuntes in signum curationis a peccato veniali, contra quae vi
<lb ed="#L" n="159"/>detur specialiter conferri pro statu periculi mortis naturalis.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e205119-d1e503">
<lb ed="#L" n="160"/>
<!--10--> AD PRIMVM argumentum dicendum quod licet
sacra<lb ed="#L" n="161" break="no"/>menta nouae legis succedant sacramentis veteris legis, non
de<lb ed="#L" n="162" break="no"/>bent tamen consistere solum in eisdem, quia perfectiora sunt.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e205119-d1e514">
<!--00573.xml-->
<pb ed="#L" n="250-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>
<!--11--> Ad secundum patet solutio ex dictis.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e205119-d1e527">
<lb ed="#L" n="2"/>
<!--11.--> Ad auctoritates Apostoli & Augu tini dicendum est quod
<lb ed="#L" n="3"/>solum loquuntur de sacramento baptismi, de quo omnes
con<lb ed="#L" n="4" break="no"/>redunt quod consistit in rebus & verbis, sed non est similis
ra<lb ed="#L" n="5" break="no"/>tuc de omnibus aliis.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>