-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-du87us_jsnvu6-e228775.xml
283 lines (283 loc) · 19.9 KB
/
cod-du87us_jsnvu6-e228775.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 1</title>
<author ref="#Durandus">Durandus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 1</title>
<date when="2023-08-20">August 20, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="L" n="cod-du87us">Lyon 1563</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-08-20" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#L" n="277-v"/>
<cb ed="#L" n="b"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="jsnvu6-e228775"><!-- l4d12q1 -->
<head xml:id="jsnvu6-e228775-Hd1e101">Quaestio 1</head>
<head xml:id="jsnvu6-e228775-Hd1e103" type="question-title">Utrum Deus possit facere quodlibet.
accidens sine subiecto</head>
<p xml:id="jsnvu6-e228775-d1e106">
<lb ed="#L" n="146"/>QVAESTIO PRIMA
<lb ed="#L" n="147"/>Vtrum Deus possit facere quodlibet.
<lb ed="#L" n="148"/>accidens sine subiecto.
<lb ed="#L" n="149"/>Thom. 3. 4. 77. art. L. & 2.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e228775-d1e117">
<lb ed="#L" n="150"/>CIRCA distinctionem istam quaeruntur quatuor.
<lb ed="#L" n="151"/>Primum est de modo existendi accidentium in hoc
<lb ed="#L" n="152"/>sacramento. Secundum est de mistione quae potes
<lb ed="#L" n="153"/>fieri cum speciebus vini consecrati. Tertium est de
<lb ed="#L" n="154"/>x effectu huius sacramenti. Et quartum de eius fre
<lb ed="#L" n="155"/>quentatione. Quantum ad primum quaeritur vtrum Deus
pos<lb ed="#L" n="156" break="no"/>sit facere quodlbet accidens sine subiecto. Et arguitur quod
<lb ed="#L" n="157"/>non, quia sicut relatiui esse, est ad aliud esse, scilicet ad correla
<lb ed="#L" n="158"/>tiuum, sic accidentis esse, est in alio esse, scilicet in subiecto: sec
<lb ed="#L" n="159"/>nulla virtute potest fieri quod relatiuum sit, & non dicatur
a<lb ed="#L" n="160" break="no"/>aliud correlat iuum, ergo nullo modo potest fieri quod accidens
<lb ed="#L" n="161"/>sit & non sit in alio.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e228775-d1e146">
<!--00629.xml-->
<pb ed="#L" n="278-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>2. Item sicut se habet quantitas ad substantiam, sic qualitas ad
<lb ed="#L" n="2"/>quantitatem, sed qualitas nulla virtute potest esse sine quantita
<lb ed="#L" n="3"/>te, vt probabitur, ergo quantitas non potesi esse sine substantia.
<lb ed="#L" n="4"/>Probatio minoris, quia impossibile est quod aliquid participet na
<lb ed="#L" n="5"/>turam speciei & non generis, eo quod genus includitur in specie
<lb ed="#L" n="6"/>Sed istud sequeretur si qualitas posset esse sine quantitate. S
<lb ed="#L" n="7"/>enim albedo hostiae separaretur a quantitate, ipsa maneret ir
<lb ed="#L" n="8"/>specie albedinis, & tamen ipsa non esset in genere qualitatis sen
<lb ed="#L" n="9"/>sibilis, non enim posset immutare visum, quare &c.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e228775-d1e176">
<lb ed="#L" n="10"/>
<!--3--> IN CONTRARIVM arguitur, quia sicut accidei
<lb ed="#L" n="11"/>tis esse, est in esse, ita esse substantiae completae est, per se esse. Sec
<lb ed="#L" n="12"/>Deus potest facere quod substantia completa non sit per se, sed
<lb ed="#L" n="13"/>in alio; vt est de humana natura in Christo, ergo potest facere
<lb ed="#L" n="14"/>de accidente, quod non sit in alio, sed per se¬
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e228775-d1e192">
<lb ed="#L" n="15"/>
<!--4.--> RESPONSIO. Intelligendum ost quod accidentium quae
<lb ed="#L" n="16"/>dam sunt absoluta, quaedam respectiua. Vocatur autem ad
prae<lb ed="#L" n="17" break="no"/>sens accidens respectiuum non ex respectu ad subiectum, vel fur
<lb ed="#L" n="18"/>damentum in quo est, quia sic omne accidens est respectiuum &
<lb ed="#L" n="19"/>nullum absolutum. Sed vocatur respectiuum illud cuius essentis
<lb ed="#L" n="20"/>est ad aliud habitudo, & esse ad aliud se habere, vt est relatio &
<lb ed="#L" n="21"/>quaecunque includunt respectum essentialiter. Absolutum autem
<lb ed="#L" n="22"/>est cuius essentia non est habitudo ad aliud nec esse eius est ad
<lb ed="#L" n="23"/>aliud se habere, sed est in se quaedam natura & non solum
mo<lb ed="#L" n="24" break="no"/>dus naturae vt quantitas & qualitas.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e228775-d1e218">
<lb ed="#L" n="25"/>
<!--5.--> Est autem inter haec accidentia duplex differentia. Prima
ef<lb ed="#L" n="26" break="no"/>quod accidens absolutum est quaedam natura in se cui
competi<lb ed="#L" n="27" break="no"/>aliquis modus essendi. Accidens autem respectiuum solum es
<lb ed="#L" n="28"/>modus essendi alterius partis. Secunda differentia est, quia acci
<lb ed="#L" n="29"/>dentia absoluta proprie dicuntur esse in subiecto, sed
respecti<lb ed="#L" n="30" break="no"/>ua in illa natura in qua immediate sunt magis dicuntur esse
fi<lb ed="#L" n="31" break="no"/>cut in fundamento, quam sicut in subiecto.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e228775-d1e238">
<lb ed="#L" n="32"/>
<!--6.--> His suppositis dicendum est quod accidens respectiuum nullo
<lb ed="#L" n="33"/>modo potest esse fine suo fundamento: accidens autem absolutum po
<lb ed="#L" n="34"/>test esse sine quocunque subiecto. Primum patet dupliciter.
Pri<lb ed="#L" n="35" break="no"/>mo sic: omne illud quod potest per se & in se existere est res
ha<lb ed="#L" n="36" break="no"/>bens modum & non solus modus rei. Ex quo enim est, res est, ex quo
<lb ed="#L" n="37"/>per se est, habet modum essendi, scilicet quod est per se. Sed
acciden<lb ed="#L" n="38" break="no"/>respectiuum prout de ipso loquimur est solum modus rei, & nio
<lb ed="#L" n="39"/>res habens modum (vt dictum est) ergo non potest per se & in
<lb ed="#L" n="40"/>se existere. Item omne illud quod potest per se & in se existere
<lb ed="#L" n="41"/>si alij vniatur facit cum eo compositionem. Sed respectus, vel
ac<lb ed="#L" n="42" break="no"/>cidens respectiuum non facit cum suo fundamento
compositio<lb ed="#L" n="43" break="no"/>ne (vt probatum fuit in primo libro cum de relationibus agere
<lb ed="#L" n="44"/>tur) ergo accidens relatiuum non potest per se & in se existere
<lb ed="#L" n="45"/>Maior probatur: quia res per se & in se subsistens non est solu
<lb ed="#L" n="46"/>modus rei (vt dictum est) sed res habens modum. Talis autem est
<lb ed="#L" n="47"/>res simpliciter quae addita alij facit compositionem (vt dictum
<lb ed="#L" n="48"/>est similiter in primo lib.) ergo &c. Et sic patet primum.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e228775-d1e280">
<lb ed="#L" n="49"/>
<!--7.--> Per idem patet quod numerus qui est quantitas discreta, &
<lb ed="#L" n="50"/>multitudo quae est de transcendentibus non possunt esse fine suo
<lb ed="#L" n="51"/>fundamento, quia non dicunt res sed modos rerum. Vnum enim
<lb ed="#L" n="52"/>quod est principium numeri, & vnum quod est principium
mul<lb ed="#L" n="53" break="no"/>titudinis transcendentis circa materiam in qua fundantur non
<lb ed="#L" n="54"/>dicunt nisi indiuisionem, quae cum sit priuatio non est accidem
<lb ed="#L" n="55"/>separabile. Numerus autem & multitudo transcendens non
di<lb ed="#L" n="56" break="no"/>cunt nisi diuisionem circa res quibus conueniunt: diuisio auten
<lb ed="#L" n="57"/>non est res habens modum, sed solum modus rei, propter quod
<lb ed="#L" n="58"/>nec numerus potest esse sinerebus numeratis, nec multitudo
<lb ed="#L" n="59"/>sine his quae multa dicuntur. Simili modo dicendum est de motu
<lb ed="#L" n="60"/>quod nullo modo potest esse sine eo in quoimmediate fundatur.
<lb ed="#L" n="61"/>Fundatur autem motus localis in mobili mediante quantitate
se<lb ed="#L" n="62" break="no"/>cundum quam habet prius & posterius, quae sunt partes
intrin<lb ed="#L" n="63" break="no"/>secae motus. Motus vero alterationis fundatur in mobili mediam
<lb ed="#L" n="64"/>te qualitate habente gradus intentionis & remissionis, sed
mo<lb ed="#L" n="65" break="no"/>tus localis super quantitatem non diciz nisi modum se habendi con
<lb ed="#L" n="66"/>rinualiter & aliter respectu loci, & motus ad formam non dicit
<lb ed="#L" n="67"/>nisi modum quo mobile habens formam aliquam se habet continue
<lb ed="#L" n="68"/>aliter respectu formae quo ad gradus eius, propter quod lice
<lb ed="#L" n="69"/>motus localis possit esse sine substantia mobili, non potest
ta<lb ed="#L" n="70" break="no"/>men esse sine quantitate, & similiter motus alterationis potes
<lb ed="#L" n="71"/>esse sine substantia sed non sine qualitate in qua immediate
fun<lb ed="#L" n="72" break="no"/>datur. Patet ergo primum, scilicet quod accidens respectiuum &
<lb ed="#L" n="73"/>quodcunque aliud quod non est res nisi quia est modus rei, no
<lb ed="#L" n="74"/>potest quacunque virtute a suo fundamento separari.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e228775-d1e341">
<lb ed="#L" n="75"/>
<!--8.--> Secundum est, scilicet quod Deus possit facere omne accides
<lb ed="#L" n="76"/>absolutum sine subiecto: quod probatur a quibusdam nouis docto
<lb ed="#L" n="77"/>ribus hoc modo. Deus potest facere quamlibet rem sine
causi<lb ed="#L" n="78" break="no"/>eius extrinsecis, licet non possit eam facere sine causis intrinse
<lb ed="#L" n="79"/>cis, sicut potest facere hominem, qui non generetur ab alio
ho<lb ed="#L" n="80" break="no"/>mine: tamen non potest facere hominem, sine anima &
corpo<lb ed="#L" n="81" break="no"/>re, quae sunt causae eius intrinsecae. Hoc enim implicat
contra<lb ed="#L" n="82" break="no"/>dictionem, sed non primum: subiectum autem non est causa in
<!--00629.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<lb ed="#L" n="83"/>trinseca accidentis absoluti, ergo Deus potest facere quodcunque
<lb ed="#L" n="84"/>accidens absolutum sine subiecto. Maior declarata est. Mino
<lb ed="#L" n="85"/>probatur, quia materia in qua nunquam est causa intrinseca, sed
<lb ed="#L" n="86"/>solum materia ex qua: subiectum autem respectu accidentis
so<lb ed="#L" n="87" break="no"/>lum est materia in qua, & non ex qua, ergo &c.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e228775-d1e379">
<lb ed="#L" n="88"/>
<!--9--> Quicquid sit de conclusione, ratio tamen ista non valet:
aequa<lb ed="#L" n="89" break="no"/>liter enim concludit quoe accidens respectiuum possic esse sine suo
<lb ed="#L" n="90"/>fundamento, sicut accidens absolutum sine suo subiecto: quia
<lb ed="#L" n="91"/>sicut subiectum non est causa intrinseca accidentis absoluti,
qui<lb ed="#L" n="92" break="no"/>non est materia ex qua, sed in qua: sic fundamentum non est
cau<lb ed="#L" n="93" break="no"/>sa intrinseca accidentis respectiui, quia non est eius materia ex
<lb ed="#L" n="94"/>qua, sed in qua, ergo si propter primum accidens absolutum
po<lb ed="#L" n="95" break="no"/>test esse sine subiecto, eadem ratione accidens respectiuum
po<lb ed="#L" n="96" break="no"/>terit esse sine suo fundamento, hoc autem est falsum; vt statim
<lb ed="#L" n="97"/>probatum fuit supra, quare &c. Quod ergo dicitur quod Deus po
<lb ed="#L" n="98"/>test facere omnem effectum sine causis extrinsecis: dicendum est
<lb ed="#L" n="99"/>quod quamuis Deus possit supplere vicem euiuslibet causae
effi<lb ed="#L" n="100" break="no"/>cientis, vt sine ea ita possit facere quicquid facit ea mediante
<lb ed="#L" n="101"/>non potest tamen alias habitudines extrinsecas causarum vel
<lb ed="#L" n="102"/>non causarum supplere. Non enim posset facere velle sine
cogno<lb ed="#L" n="103" break="no"/>scere, nec videre sine obiecto terminante visionem, & tamen
<lb ed="#L" n="104"/>istorum vnum non est intrinsecum alteri. 2
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e228775-d1e421">
<lb ed="#L" n="105"/>
<!--10--> Ideo dicendum est aliter tenendo eandem conclusionem,
<lb ed="#L" n="106"/>sed probando per aliam rationem quae talis est. Illud de cuius
<lb ed="#L" n="107"/>intrinseca ratione non est habitudo ad alterum potest diuina
<lb ed="#L" n="108"/>virtute absque quocunque altero. Sed omne accidens absolutum
<lb ed="#L" n="109"/>eo modo quo expositum est, est tale quod de eius intrinseca
ratio<lb ed="#L" n="110" break="no"/>ne non est habitudo ad alterum, vt in quo sit tanquam in
subie<lb ed="#L" n="111" break="no"/>cto, ergo omne accidens absolutum potest esse diuina virtute
<lb ed="#L" n="112"/>sine quocunque subiecto. Maior patet, quia Deus potest
facer<lb ed="#L" n="113" break="no"/>quicquid non implicat contradictionem, vel repugnantiam
in<lb ed="#L" n="114" break="no"/>tellectuum, quo idem est. Sed o illud non includit in ratione sua
<lb ed="#L" n="115"/>intrinseca habitudinem ad alterum possit esse sine illo altero no
<lb ed="#L" n="116"/>implicat contradictionem (vt de se patet) quia non est
repu<lb ed="#L" n="117" break="no"/>gnantia intellectuum, vbi aliquid intelligitur absque eo quod non
<lb ed="#L" n="118"/>est de sua ratione, ergo Deus potest facere quodcunque ens di
<lb ed="#L" n="119"/>cuius ratione non est habitudo ad alterum sine illo altero. Minor
<lb ed="#L" n="120"/>similiter patet ex his quae dicta sunt prius, quia vocamus
acci<lb ed="#L" n="121" break="no"/>dens absolutum illud cuius essentia non est respectus, nec esse
<lb ed="#L" n="122"/>est ad aliud se habere. Et ideo de fatione intrinseca ralis
acci<lb ed="#L" n="123" break="no"/>dentis non est habitudo ad aliud, licet consequatur. Et sic pate
<lb ed="#L" n="124"/>minor, sequitur ergo conclusio.l
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e228775-d1e469">
<lb ed="#L" n="125"/>
<!--11--> Ad primum argumentum dicendum quod relatiuum potest ac
<lb ed="#L" n="126"/>cipi dupliciter. Vno modo pro extremo relato. Alio modo pro
<lb ed="#L" n="127"/>ipso relatiuo. Si primo modo, sic maiore est vera. Quia sicut se
<lb ed="#L" n="128"/>habet album vt sit alteri simile, vel quodcunque extremum
rela<lb ed="#L" n="129" break="no"/>tionis, vt actualiter referatur ad aliud, sic se habet quodcunque
<lb ed="#L" n="130"/>accidens, vt fit in subiecto actualiter. Et tunc minor est falsa, quia
<lb ed="#L" n="131"/>Deus potest facere qo extremum relationis non referatur actua
<lb ed="#L" n="132"/>liter ad aliud, sicut quod album sit, & ad nihil referatur
relatio<lb ed="#L" n="133" break="no"/>ne similitudinis, quod fieret si vnicum album esset. Et eodem
<lb ed="#L" n="134"/>modo potest Deus facere quod accidens absolutum non sit
a<lb ed="#L" n="135" break="no"/>ctualiter in subiecto, puta sacramento: si vero relatiuum
acci<lb ed="#L" n="136" break="no"/>piatur pro respectu relato, sic maior est falsa, quia talis relatius
<lb ed="#L" n="137"/>esse, est ad aliud esse: & haec est praedicatio per essentiam
diffi<lb ed="#L" n="138" break="no"/>nitionis de diffinito, sed cum dicitur quod accidentis esse, est
<lb ed="#L" n="139"/>inesse: intelligendum est non per essentiam, sed per
concomi<lb ed="#L" n="140" break="no"/>tantiam, quia naturaliter loquendo accidens non esset nisi
in<lb ed="#L" n="141" break="no"/>esset, quae autem sunt vnum per concomitantiam nihil
prohi<lb ed="#L" n="142" break="no"/>bet ea separari, quae autem sunt vnum per essentiam semper
<lb ed="#L" n="143"/>sunt inseparabilia, nu
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e228775-d1e515">
<lb ed="#L" n="144"/>
<!--12.--> Ad secundum dicendum quod qualitas separabilis est a
quan<lb ed="#L" n="145" break="no"/>titate, sicut quantitas a substantia. Et quum dicitur quod tunt
<lb ed="#L" n="146"/>aliquid esset in specie quod non esset in genere, quia albedo
sepa<lb ed="#L" n="147" break="no"/>rata non esset qualitas sensibilis, quae est genus ad albedinem.
<lb ed="#L" n="148"/>Dicendum quod qualitas sensibilis non est nomen generis ad
<lb ed="#L" n="149"/>colorem & caeteras qualitates, sed est circumlocutio proprij
<lb ed="#L" n="150"/>nominis quod est nobis ignotum: quia nomen generis solam
<lb ed="#L" n="151"/>importat ea quae sunt intrinseca rei, esse autem sensibile dicit
<lb ed="#L" n="152"/>habitudinem non vei, sed rationis ad alterum, scilicet ad
sen<lb ed="#L" n="153" break="no"/>sum, sicuo scibile dicit habitadinem rationis ad scientiam, ve
<lb ed="#L" n="154"/>dato quod qualitas sensibilis esset nomen generis ad colorem
<lb ed="#L" n="155"/>& caeteras qualitates motiuas sensuum, posset vere dici quod
<lb ed="#L" n="156"/>albedo separata esset qualitas sensibilis: nec obstat quod sic
<lb ed="#L" n="157"/>existens non posset sentiri, quia multa impediunt actum, qua
<lb ed="#L" n="158"/>non collunt potentiam, & requiruntur ad actum praecer poten
<lb ed="#L" n="159"/>tiam. Quia secundum ordinem naturae sicut non quodlibet agit
<lb ed="#L" n="160"/>in quodlibet, ita nec quolibet modo sed determinato: propter
<lb ed="#L" n="161"/>quod licet albedo separata quantum est de se sit motius sensus,
<lb ed="#L" n="162"/>non tamen habet modum tahs existentiae, vt actu possit
moue<lb ed="#L" n="163" break="no"/>ri ipsum, quia sicut organum sensus est quantum, ita oportet
<lb ed="#L" n="164"/>mortuum esse quantum
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>