-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-du87us_jsnvu6-e239339.xml
237 lines (237 loc) · 15.8 KB
/
cod-du87us_jsnvu6-e239339.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 2</title>
<author ref="#Durandus">Durandus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 2</title>
<date when="2023-08-20">August 20, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="L" n="cod-du87us">Lyon 1563</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-08-20" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#L" n="290-v"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="jsnvu6-e239339"><!-- l4d16q2 -->
<head xml:id="jsnvu6-e239339-Hd1e101">Quaestio 2</head>
<head xml:id="jsnvu6-e239339-Hd1e103" type="question-title">Utrum peccatum veniale possit remitti
sine mortali</head>
<p xml:id="jsnvu6-e239339-d1e106">
<lb ed="#L" n="51"/>QUAESTIO SECVNDA
<lb ed="#L" n="52"/>Vtrum peccatum veniale possit remitti
<lb ed="#L" n="53"/>sine mortali.
<lb ed="#L" n="54"/>Thom 3. q. 87. ar. 4. & infra d. 21. 4.2.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e239339-d1e117">
<lb ed="#L" n="55"/>SECVNDO quaeritur vtrum peccatum
venial<lb ed="#L" n="56" break="no"/>possit remitti sine mortali. Et videtur quod sic,
<lb ed="#L" n="57"/>quia peccatum mortale potest dimitti sine veniali,
<lb ed="#L" n="58"/>ergo veniale potest dimitti sine mortali:
conse<lb ed="#L" n="59" break="no"/>quentia patet per simile. Antecedens vero de si
<lb ed="#L" n="60"/>patet, quia poenitentia quae est de mortali non necessario
dele<lb ed="#L" n="61" break="no"/>omnem culpam venialem.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e239339-d1e135">
<lb ed="#L" n="62"/>
<!--2--> Item veniali peccato debetur poena finita, sed illam potest
<lb ed="#L" n="63"/>homo soluere existens in peccato mortali, ergo potest de
ve<lb ed="#L" n="64" break="no"/>niali peccato satisfacere.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e239339-d1e147">
<lb ed="#L" n="65"/>IN CONTRARIVM est quod dicit Grego. quod
<lb ed="#L" n="66"/>peccatum veniale obscurat mentem, sed mortale obtenebrat
<lb ed="#L" n="67"/>mentem. Sed obscuritas non remouetur nisi per lucem, lux
au<lb ed="#L" n="68" break="no"/>tem spiritualis est gratia quae etiam peccatum mortale delet
<lb ed="#L" n="69"/>g ergo veniale non potest dimitti sine mortali.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e239339-d1e160">
<lb ed="#L" n="70"/>
<!--4--> RESPONSIO. Peccata quae non habent
connexio<lb ed="#L" n="71" break="no"/>nem ex aliqua parte possunt remitti vnum sine altero, quae
au<lb ed="#L" n="72" break="no"/>tem habent connexionem non possunt remitti sine inuicem,
er<lb ed="#L" n="73" break="no"/>go cum venialia nullam inter se connexionem habeant ex
par<lb ed="#L" n="74" break="no"/>te conuersionis propter diuersitatem materiae circa quam sunt,
<lb ed="#L" n="75"/>nec ex parte aduersionis, quia gratiam non tollunt, ideo
quod<lb ed="#L" n="76" break="no"/>libet veniale potest tolli sine altero. Mortalia vero ex parte con
<lb ed="#L" n="77"/>uersionis connexionem non habent, sed ex parte auersionis
<lb ed="#L" n="78"/>eam habent, quia quodlibet eorum priuat gratiam si eam
in<lb ed="#L" n="79" break="no"/>neniat, nec remittitur sine collatione nouae gratiae: propter
<lb ed="#L" n="80"/>quod vnum peccatum mortale non potest remitti sine altero.
<!--00654.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<lb ed="#L" n="81"/>Qualis autem sit connexio inter veniale & mortale dub
<lb ed="#L" n="82"/>ad praesens, & de hoc est duplex modus loquendi.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e239339-d1e197">
<lb ed="#L" n="83"/>
<!--5--> Primus est, quod peccatum mortale potest dimitti sine veniali
<lb ed="#L" n="84"/>licet non posset fieri econuerso. Cuius ratio est duplex. Prim
<lb ed="#L" n="85"/>quia in per seordinatis remoto priori remouetur posterius,
ne<lb ed="#L" n="86" break="no"/>posterius restituitur nisi priore restituto: feruor autem charita
<lb ed="#L" n="87"/>tis cui opponitur veniale est posterior charitate cui opponitu
<lb ed="#L" n="88"/>mortale, ergo quandiu charitas non restituitur, nec feruor cha
<lb ed="#L" n="89"/>ritatis restitui potest, sed manente peccato mortali charitas
ni<lb ed="#L" n="90" break="no"/>restituitur: ergo nec feruor charitatis: sed in hoc consistit
dimis<lb ed="#L" n="91" break="no"/>sio peccati venialis, sicut in reparatione charitatis consistit dimi
<lb ed="#L" n="92"/>sio peccati mortalis, eigo veniale non posest dimitti sine mortal
<lb ed="#L" n="93"/>Secunda ratio est: quia poena non est apud Deum satisfactoria, ni
<lb ed="#L" n="94"/>quatenus acceptatur, sed ab homine qui est in peccato morta
<lb ed="#L" n="95"/>quicquod fiat, non acceptatur a Deo, quum fit inimicus eius, ergo n
<lb ed="#L" n="96"/>est satisfactorium pro aliquo peccato quantuncunque leui vel venial
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e239339-d1e232">
<lb ed="#L" n="97"/>
<!--6--> Alius modus dicendi est, quod peccatum veniale potest dimitti si
<lb ed="#L" n="98"/>ne mortali. Cuius ratio est duplex. Prima est, quia differt pecca
<lb ed="#L" n="99"/>tum mortale a veniali, eo quod in mortali sunt tria scilicet culpa quae con
<lb ed="#L" n="100"/>sistit in deordinatione actus, offensa quae consistit in priuation
<lb ed="#L" n="101"/>gratiae (non enim Deus dicitur offendi a peccatore secundum
<lb ed="#L" n="102"/>affectum, sed secundum effectum inquantum priuat peccatorem gra
<lb ed="#L" n="103"/>tia quae habetur ad amicum). Tertium est poena aeterna quae pecca
<lb ed="#L" n="104"/>to mortali debetur. Propter quod ad remissionem peccati mor
<lb ed="#L" n="105"/>talis requiritur reordinatio voluntatis per contritionem
contr<lb ed="#L" n="106" break="no"/>culpam, restitutio gratiae contra offensam, & commutatio poena
<lb ed="#L" n="107"/>aeternae in temporalem. Sed in peccato veniali est quaedam culp
<lb ed="#L" n="108"/>propter deordinationem actus, sed non est ibi offensa praedicte
<lb ed="#L" n="109"/>modo accepta, quia peccatum veniale de se non tollit gratiam
<lb ed="#L" n="110"/>& est ibi poena debita, sed finita: igitur ad dimissionem eius soli
<lb ed="#L" n="111"/>requiritur reordinatio voluntatis per debitam displicentiam
eiu<lb ed="#L" n="112" break="no"/>quod indebite placuit, & solutio poenae finitae, non autem restitu
<lb ed="#L" n="113"/>tio gratiae, quae non amissa ratione peccati venialis, sed haec
pos<lb ed="#L" n="114" break="no"/>sunt fieri ab homine existente in peccato mortali, ergo &c
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e239339-d1e276">
<lb ed="#L" n="115"/>
<!--7--> Secunda ratio est, quia ponamus quod puer non baptizatus
<lb ed="#L" n="116"/>existens in originali quando venit ad aetatem in qua primo
po<lb ed="#L" n="117" break="no"/>test peccare peccet venialiter, & statim moriatur, aut punietu
<lb ed="#L" n="118"/>in inferno pro peccato veniali: poena finita vel infinita. si finita
<lb ed="#L" n="119"/>fortiori ratione potuit eam in praesenti vita soluere si vixisset
<lb ed="#L" n="120"/>non obstante peccato originali, cum quo non stat gratia. Si
infi<lb ed="#L" n="121" break="no"/>nita, videtur inconueniens, cum secundum taxationem diuinam
<lb ed="#L" n="122"/>peccato veniali non debeatur nisi poena finita. Forte dicetur q
<lb ed="#L" n="123"/>puer veniens ad aetatem in qua peccare potest, nunquam pecca
<lb ed="#L" n="124"/>prius venialiter, sed mortaliter. Sed hoc est manifeste falsum in
<lb ed="#L" n="125"/>pueris tam baptizatis quam non baptizatis. Nulla enim sunt de
<lb ed="#L" n="126"/>licta puerorum quae ab omnibus reputantur venialia antequam
<lb ed="#L" n="127"/>aliquis iudicet eos peccasse mortaliter.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e239339-d1e309">
<lb ed="#L" n="128"/>
<!--8--> Potest etiam addi tertia ratio, quae talis est: secundum omnes
<lb ed="#L" n="129"/>per opera bona facta extra charitatem meretur aliquis saltem
<lb ed="#L" n="130"/>de congruo aliquod bonum temporale, vt patuit in praecedente
<lb ed="#L" n="131"/>distinctione, sed expiatio poenae temporalis debitae peccato
ve<lb ed="#L" n="132" break="no"/>niali est quoddam bonum temporale, vt patuit in praecedente di
<lb ed="#L" n="133"/>stinctione, ergo per opera bona facta extra charitatem potest
<lb ed="#L" n="134"/>aliquis mereri apud Deum exprationem talis poenae, & sic
exi<lb ed="#L" n="135" break="no"/>stens in peccato mortali poterit per aliqua bona facta poenalia
<lb ed="#L" n="136"/>satis facere de poena peccato veniali debita.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e239339-d1e334">
<lb ed="#L" n="137"/>
<!--9--> Primus istorum modorum est communior, sed secundus est
<lb ed="#L" n="138"/>probabilior, quod patet per rationes primi modi discurrendo.
<lb ed="#L" n="139"/>Ad primam quum dicitur quod peccatum mortale opponitur
cha<lb ed="#L" n="140" break="no"/>ritati, veniale autem feruori charitatis: dicendum o ex neutra
<lb ed="#L" n="141"/>parte est oppositio formalis, quum enim vtrunque peccatum tam
<lb ed="#L" n="142"/>veniale quam mortale consistat in deordinatione actus, vtrique
<lb ed="#L" n="143"/>tantum opponitur reordinatio actus formaliter: charitas autem
<lb ed="#L" n="144"/>vel feruor charitatis nulli eorum opponitur formaliter, sed cha
<lb ed="#L" n="145"/>ritas consecutiue opponitur peccato mortali, quia non stat cum de
<lb ed="#L" n="146"/>ordinatione actus peccati mortalis: feruor autem charitatis non
<lb ed="#L" n="147"/>opponitur peccato veniali nec formaliter, vt dictum est, nec
con<lb ed="#L" n="148" break="no"/>secutiue: quia cum peccato veniali stat charitas, & feruor,
charita<lb ed="#L" n="149" break="no"/>tis, feruor enim charitatis, aut intelligitur intensio charitatis qui
<lb ed="#L" n="150"/>tum ad habitum, & iste nunquam minuitur per quodcunque pec
<lb ed="#L" n="151"/>catum, vt in praecedentibus dictam est: aut intelligitur de
inten<lb ed="#L" n="152" break="no"/>sione charitatis quantum ad actum, & talis feruor non opponitur
<lb ed="#L" n="153"/>veniali, quin cum tali feruore possit peccatum veniale manere,
<lb ed="#L" n="154"/>nec talis feruor sufficit ad deletionem peccati venialis sine
ali<lb ed="#L" n="155" break="no"/>qua displicentia vel contritione, sola autem displicentia vel
con<lb ed="#L" n="156" break="no"/>tritio sufficit ad deletionem peccati venialis sine tali feruore. Et
<lb ed="#L" n="157"/>ideo minor propositio praedictae rationis falsa est.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e239339-d1e384">
<lb ed="#L" n="158"/>
<!--10--> Ad secundam rationem dicendum quod aliquid potest esse
<lb ed="#L" n="159"/>acceptum Deo dupliciter. Vno modo tanquam remunerandun
<lb ed="#L" n="160"/>vita aeterna, & talis acceptatio non est nisi per gratiam. Alio
<lb ed="#L" n="161"/>modo potest aliquid esse acceptum Deo tanquam remunerabile
<lb ed="#L" n="162"/>aliquo bono temporali: & sic bona facta extra charitatem sunt
<!--00655.xml-->
<pb ed="#L" n="291-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>Deo accepta. Et quia carere malo habet rationem boni, ideo
<lb ed="#L" n="2"/>bona facta extra charitatem sunt a Deo accepta non solum ad
<lb ed="#L" n="3"/>adipiscendum aliquod bonum temporale, sed etiam ad expiationem
<lb ed="#L" n="4"/>poenae temporalis peccato veniali debitae. Et in hoc est euacuatum
<lb ed="#L" n="5"/>totum fundamentum alterius opinionis, & solutio quam dant
<lb ed="#L" n="6"/>ad primam rationem pro secunda opinione positam. Ex hoc
<lb ed="#L" n="7"/>enim solo dicunt veniale non posse dimitti sine mortali, quia
<lb ed="#L" n="8"/>nihil potest esse Deo acceptum sine gratia, quod non est verum
<lb ed="#L" n="9"/>(vt dictum est) nisi de sola acceptatione ad meritum vitae aeter
<lb ed="#L" n="10"/>nae. Fingunt etiam isti quod puer veniens ad aetatem in qua potest
<lb ed="#L" n="11"/>peccare, nunquam peccat primo venialiter, sed mortaliter, quod
<lb ed="#L" n="12"/>est manifeste talsum in pueris tam baptizatis quam non bapti
<lb ed="#L" n="13"/>zatis: multa enim sunt delicta puerorum quae omnia
reputan<lb ed="#L" n="14" break="no"/>tur venialia, antequam aliquis iudicet eos peccasse mortaliter
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e239339-d1e436">
<lb ed="#L" n="15"/>
<!--11--> AD RATIONEM principalem quae videtur esse
<lb ed="#L" n="16"/>contra secundum modum, dicendum est quod peccatum
venial<lb ed="#L" n="17" break="no"/>non obscurat per diminutionem luminis gratiae, vel charitatis,
<lb ed="#L" n="18"/>quia secundum omnes licet gratia & charitas possint augeri,
<lb ed="#L" n="19"/>non tamen possunt diminui: & ideo non oportet quod venialia
<lb ed="#L" n="20"/>dimittantur per intentionem luminis gratiae & charitatis, dicum
<lb ed="#L" n="21"/>tamen obscurare, & non totaliter obtenebrare. Quia quum
<lb ed="#L" n="22"/>omne peccatum mortale fiat ex defectu luminis rationis,
mi<lb ed="#L" n="23" break="no"/>nor defectus est in commissione peccati venialis, propter quod
<lb ed="#L" n="24"/>dicitur obscurare, quam in commissione peccati mortalis, quod
<lb ed="#L" n="25"/>dicitur obtenebrare.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>