-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-du87us_jsnvu6-e247237.xml
246 lines (246 loc) · 16.9 KB
/
cod-du87us_jsnvu6-e247237.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 4</title>
<author ref="#Durandus">Durandus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 4</title>
<date when="2023-08-20">August 20, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="L" n="cod-du87us">Lyon 1563</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-08-20" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#L" n="300-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="jsnvu6-e247237"><!-- l4d18q4 -->
<head xml:id="jsnvu6-e247237-Hd1e101">Quaestio 4</head>
<head xml:id="jsnvu6-e247237-Hd1e103" type="question-title">Utrum sententia excommunicationis
iniuste lata liget</head>
<p xml:id="jsnvu6-e247237-d1e106">
<lb ed="#L" n="28"/>QVABSTIO QVARTA.
<lb ed="#L" n="29"/>Vtrum sententia excommunicationis
<lb ed="#L" n="30"/>iniuste lata liget.
<lb ed="#L" n="31"/>Thom. in addit. 4. 2. art. 4. & q.22.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e247237-d1e117">
<lb ed="#L" n="32"/>AD SECVNDVM sic proceditur, & arguitu
<lb ed="#L" n="33"/>quod sententia excommunicationis iniuste lata li
<lb ed="#L" n="34"/>get, quia per excommunicationem protectio &
<lb ed="#L" n="35"/>gratia Dei subtrahitur, vt dicit magister in lite
<lb ed="#L" n="36"/>& ra, sed protectio & gratia Dei non potest iniust.
<lb ed="#L" n="37"/>ab aliquo subtrahi, cum non possint subtrahi nisi a Deo qui ni
<lb ed="#L" n="38"/>hil iniuste agit, ergo sententia iniuste lata non nocet nec ligat
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e247237-d1e135">
<lb ed="#L" n="39"/>
<!--2--> Item Greg. dicit 11. quaest. 3. can. ipse se ligandi. quod ligandi
<lb ed="#L" n="40"/>siue soluendi potestate se priuat qui hanc pro sua voluntate no
<lb ed="#L" n="41"/>pro subditorum moribus exercet, sed sententia lata ab eo qu
<lb ed="#L" n="42"/>priuatus est potestate non ligat, ergo &c.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e247237-d1e149">
<lb ed="#L" n="43"/>
<!--3--> Ad idem est quod dicit Gelasius Papa loquens de iniusta ser
<lb ed="#L" n="44"/>tentia sic: cui illata est sententia, deponat errorem & vacua est
<lb ed="#L" n="45"/>& iniusta. Et tanto curare non debet, quanto apud Deum & eccle
<lb ed="#L" n="46"/>fiam neminem potest grauare, & habetur I1. q. 3. ca. Cui est illata
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e247237-d1e162">
<lb ed="#L" n="47"/>IN CONTRARIVM est quod dicit Canon
Gre<lb ed="#L" n="48" break="no"/>go. II. q. 3. ca. primo, quod sententia pastoris siue iusta siue
iniu<lb ed="#L" n="49" break="no"/>sta tenenda est & timenda
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e247237-d1e171">
<lb ed="#L" n="50"/>
<!--5--> RESPONSIO. Circa quaestionem istam videnda sunt
<lb ed="#L" n="51"/>duo. Primum est illud quod principaliter quaeritur, videlice
<lb ed="#L" n="52"/>vtrum sententia iniusta liget. Et quia quandoque sententia est
<lb ed="#L" n="53"/>iniusta ex parte iudicis, ideo secundo videbitur quis potest
ex<lb ed="#L" n="54" break="no"/>communicare, & quis potest ab excommunicatione absoluere
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e247237-d1e187">
<lb ed="#L" n="55"/>
<!--6--> QUANTVM ad primum sciendum est quod
senten<lb ed="#L" n="56" break="no"/>tia, aut est sic iniusta quod ipso iure est nulla, aut licet sit
iniu<lb ed="#L" n="57" break="no"/>sta non tamen est nulla. Si sit iniusta sic, quod ipso iure est
nul<lb ed="#L" n="58" break="no"/>la, sic non est timenda, quia non ligat: quod enim nihil est, liga
<lb ed="#L" n="59"/>re non potest. Potest autem esse nulla, vel ex parte iudicis, quia
<lb ed="#L" n="60"/>fertur a non suo iudice, vel ex parte iudicati, quia legitime
ap<lb ed="#L" n="61" break="no"/>pellauit ante sententiam, & redit aliquo modo in idem, quia
legi<lb ed="#L" n="62" break="no"/>tima appellatio interposita eximit appellantem a iurisdictione
<lb ed="#L" n="63"/>alterius, vel ex parte excommunicationis, quia fertur iuris or
<lb ed="#L" n="64"/>dine praetermisso: talis enim ordo iuris potest praetermitti quod
<lb ed="#L" n="65"/>sententia nulla est, sicut si participans cum excommunicate
<lb ed="#L" n="66"/>excommunicetur non praemissa admonitione, extra de sentem
<lb ed="#L" n="67"/>excommuni. Statuimus. libro sexto. Et in quibusdam aliis
casi<lb ed="#L" n="68" break="no"/>bus potest etiam esse iniusta ex parte causae pro qua fertur
<lb ed="#L" n="69"/>quia si contineat manifestum errorem nulla est sententia, nisi
<lb ed="#L" n="70"/>quod error ille, vel est manifestus omnibus, vt si dicatur,
excom<lb ed="#L" n="71" break="no"/>munico te, quia credis in Deum. Et talis sententia non est timen
<lb ed="#L" n="72"/>da nec in publico nec in priuato. Si vero error non sit omnibus
<lb ed="#L" n="73"/>manifestus, quia forte in tali materia est de qua pauci sciunt iu
<lb ed="#L" n="74"/>dicare, tunc sententia tenenda est in publico propter scandalum
<lb ed="#L" n="75"/>communitatis quae credit eam iuste latam, sed in priuato not
<lb ed="#L" n="76"/>est timenda dummodo constet quod sit erronea: sub hoc autem
<lb ed="#L" n="77"/>non comprehenditur sententia quae fertur contra illum qui
<lb ed="#L" n="78"/>conuincitur in iudicio per testes secundum ordinem iuris
li<lb ed="#L" n="79" break="no"/>cet sint falsi, ex quo probatum est sufficienter contra eum. Si
au<lb ed="#L" n="80" break="no"/>tem sit sententia imusta, sic tamen quod non sit nulla: quia forte
<!--00673.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<lb ed="#L" n="81"/>fertur a iudice male affecto contra reum; cum ex ira velodio,
<lb ed="#L" n="82"/>vel quia praetermittitur aliqua solennitas iuris quae non reddis
<lb ed="#L" n="83"/>sententiam nullam, vel probatur per testes contra quos non ex
<lb ed="#L" n="84"/>cipitur licet falsi sint, aut in quibusdam similibus casibus,
tun<lb ed="#L" n="85" break="no"/>sententia talis ligat, quia vera sententia est quo ad iudicem &
<lb ed="#L" n="86"/>iuris ordinem: sed condemnatus si est innocens in sustinende
<lb ed="#L" n="87"/>meretur, nec est ei aliquod damnum nisi contemnat.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e247237-d1e268">
<lb ed="#L" n="88"/>QUANTVM ad secundum videndum est primo qui
<lb ed="#L" n="89"/>possit excommunicare, & secundo quis possit ab
excommuni<lb ed="#L" n="90" break="no"/>catione absoluere. Quantum ad primum sciendum est quod ferre
sen<lb ed="#L" n="91" break="no"/>tentiam excommunicationis non pertinet ad secretu iudicium
<lb ed="#L" n="92"/>poenitentiae in quo agitur causa inter Deum & hominem coram
<lb ed="#L" n="93"/>sacerdote, & de quo sacerdos nihil potest verbo vel signo
ali<lb ed="#L" n="94" break="no"/>quid manifestare aliis: ad talem enim iudicem solum pertinet soluere
<lb ed="#L" n="95"/>vel ligare hominem quantum ad conscientiam & respectu Dei
<lb ed="#L" n="96"/>In foro autem iudicij exterioris agitur causa hominis ad hom
<lb ed="#L" n="97"/>nem, & ideo illa quae obligant hominem in comparatione ad alio
<lb ed="#L" n="98"/>homines pertinent ad forum publicum exterioris iudicij. Et quia
<lb ed="#L" n="99"/>per excommunicationem homo separatur a communione
fide<lb ed="#L" n="100" break="no"/>lium, ideo excommunicatio pertinet ad praedictum forum:
pro<lb ed="#L" n="101" break="no"/>pter quod illi soli qui possunt reddere ius inter partes in foro
<lb ed="#L" n="102"/>contentioso, possunt ferre sententiam excommunicationis, &
<lb ed="#L" n="103"/>talis est Papa jure ordinario super omnes Christianos, &
quili<lb ed="#L" n="104" break="no"/>bet episcopus super omnes sibi subditos. Et quia ea quae sunt
<lb ed="#L" n="105"/>iurisdictionis ordinariae possunt aliis committi, ideo delegati ab
<lb ed="#L" n="106"/>episcopis possunt ferre sententiam excommunicationis & mul
<lb ed="#L" n="107"/>to magis delegati a Papa qui etiam ex quadam praerogatiua pos
<lb ed="#L" n="108"/>sunt subdelegare, & subdelegati ab eis possunt excomunicare
<lb ed="#L" n="109"/>plures etiam alij possunt excommunicare ex priuilegio sibi
conces<lb ed="#L" n="110" break="no"/>so, vel ex consuetudine legitime obtenta, quia talis consuetudo
<lb ed="#L" n="111"/>dat iurisdictionem. Dicunt etiam quidam & rationabiliter quod
quicun<lb ed="#L" n="112" break="no"/>que per electionem assumitur ad regimem alicuius collegij, vt ab
<lb ed="#L" n="113"/>bas, vel prior quando fit per electionem, seu decanus & quique ali
<lb ed="#L" n="114"/>consimiles possunt ferre sententiam excommunicationis in suos
sub<lb ed="#L" n="115" break="no"/>ditos. possunt enim inter eos dicere ius. Et quia iudicium redditur
<lb ed="#L" n="116"/>in inuitum & sine cohibitione vana esset iurisdictio, ideo omnes
<lb ed="#L" n="117"/>tales possunt per censuram ecclesiasticam subditos cohibere.
Qui<lb ed="#L" n="118" break="no"/>autem possit absoluere a sententia excommunicationis? notandum
<lb ed="#L" n="119"/>est quod quaedam est sententia iuris, & quaedam hominis: quaedam etiam
<lb ed="#L" n="120"/>est sententia excommunicationis maioris, & quaedam minoris: ab
<lb ed="#L" n="121"/>omni sententia maioris excommunicationis lata a iure potest
ep<lb ed="#L" n="122" break="no"/>scopus absoluere subditos suos, nisi conditor canonis express?
<lb ed="#L" n="123"/>retinuerit sibi absolutionem, nec aliquis inferior episcopo potes
<lb ed="#L" n="124"/>a tali sententia absoluere nisi esset ei specialiter commissum. Vnde
<lb ed="#L" n="125"/>quamuis aliqui quandoque senserint quod proprius sacerdos possit absol
<lb ed="#L" n="126"/>uere paroecianum a sententia maioris excommunicationis cum ius
<lb ed="#L" n="127"/>excommunicationis non retinuit sibi conditor canonis, hoc tamen
<lb ed="#L" n="128"/>non est verum, nec fulcitur aliquo iure, vel probabili ratione.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e247237-d1e359">
<lb ed="#L" n="129"/>
<!--8--> Et <ref xml:id="jsnvu6-e247237-Rd1e365">
<name xml:id="jsnvu6-e247237-Nd1e367">dominus Biterren.</name> in opere quod fecit de senten. excom
<lb ed="#L" n="130"/>municationis</ref> & interdicti narrat, quod in compilatione sextu libri
<lb ed="#L" n="131"/>decretalium <name xml:id="jsnvu6-e247237-Nd1e374">dominus Ebredunt</name> in. & <name xml:id="jsnvu6-e247237-Nd1e377">dominus Richardus de
Se<lb ed="#L" n="132" break="no"/>nis tunc vicecancellarius Romanae curiae</name>, & dictus<name xml:id="jsnvu6-e247237-Nd1e382"> dominus
Bi<lb ed="#L" n="133" break="no"/>terren.</name> simul existentes cora <name xml:id="jsnvu6-e247237-Nd1e387">domino Bonifacio</name>, & conferentes
<lb ed="#L" n="134"/>de hac materia consenserunt omnes & dominus Papa cum eis
<lb ed="#L" n="135"/>quod inferior episcopo non potest absoluere ab aliqua sententia
ma<lb ed="#L" n="136" break="no"/>ioris excommunicationis lata a iure: a sententia autem minoris ex
<lb ed="#L" n="137"/>communicationis quae incurritur participando cum
excommu<lb ed="#L" n="138" break="no"/>nicatis non in crimine potest absoluere non solum episcopus,
<lb ed="#L" n="139"/>sed proprius sacerdos: vt habetur <ref xml:id="jsnvu6-e247237-Rd1e402">extra de sen
excommunicatio<lb ed="#L" n="140" break="no"/>nis, cap. Nuper.</ref> A sententia autem hominis vel iudicis potest
<lb ed="#L" n="141"/>absoluere ille qui eam tulit, vel superior, vel successor qui succe
<lb ed="#L" n="142"/>dit in eodem officio, sicut a sententia officialis si moriatur, vel
<lb ed="#L" n="143"/>amoueatur potest absoluere sequens officialis. In quibus autem
<lb ed="#L" n="144"/>casibus incurrat aliquis sententiam hominis seu iudicis non cadiue
<lb ed="#L" n="145"/>sub aliqua arte, vel aliqua certa narratione in quibus autem incui
<lb ed="#L" n="146"/>ratur sententia excommunicationis a iure lata cadit sub certa na
<lb ed="#L" n="147"/>ratione iuris positiui, sed non pertinet ad eius dominium seu ad
<lb ed="#L" n="148"/>theologos illos casus enumerare, quamuis vtile sit eos scire, vt
<lb ed="#L" n="149"/>euitentur: propter quod ad praesens omittuntur, quia decentius
<lb ed="#L" n="150"/>est illos casus ad partem habere, sicut per plures ex corpore iuris
<lb ed="#L" n="151"/>extracti sunt quam eos interserere intra tractatum theologicum.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e247237-d1e433">
<lb ed="#L" n="152"/>
<!--9--> Ad rationes ante oppositas, dicendum est ad primam quod per
<lb ed="#L" n="153"/>excommunicationem non subtrahitur protectio & gratia Dei
<lb ed="#L" n="154"/>ab excommunicato: nisi quia subtrahuntur ei suffragia spiri
<lb ed="#L" n="155"/>tualia ex intentione ecclesiae, & ideo si iniuste excommunica
<lb ed="#L" n="156"/>tur non ci subtrahuntur: quia licet non participet in suffragiis
<lb ed="#L" n="157"/>ecclesiae ex intentione ecclesiae orantis, participat tamen ex vi
<lb ed="#L" n="158"/>charitatis: si autem iuste excommunicatur subtrahitur ei
pro<lb ed="#L" n="159" break="no"/>tectio & gratia diuina, primo quidem propter culpam suam.
<lb ed="#L" n="160"/>Secundo autem propter ecclesiae sententiam.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e247237-d1e457">
<lb ed="#L" n="161"/>
<!--10--> Ad secundum dicendum quod dictum Greg. sic est
intelli<lb ed="#L" n="162" break="no"/>gendum, quod potestate se priuat, id est, dignum priuatione se
<!--00674.xml-->
<pb ed="#L" n="300-v"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>reddit, tamen ipso facto non est priuatus.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e247237-d1e475">
<lb ed="#L" n="2"/>
<!--11--> Ad tertium dicendum, quod Gelasius loquitur de
senten<lb ed="#L" n="3" break="no"/>tia lata in casu in quo ipso iure nulla est: loquitur enim de
sen<lb ed="#L" n="4" break="no"/>tentia lata a Dyoscoro haeretico, qui praecisus erat ab ecclesia,
<lb ed="#L" n="5"/>& ideo neminem excommunicare poterat.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e247237-d1e488">
<lb ed="#L" n="6"/>
<!--12--> Ad argumentum in oppositum dicendum, quod semper sentem
<lb ed="#L" n="7"/>tia iudicis est timenda & tenenda, nisi in casu in quo constat q
<lb ed="#L" n="8"/>nulla est, quia tunc non est sententia, ergo &c.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>