-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-du87us_jsnvu6-e262162.xml
284 lines (284 loc) · 19.2 KB
/
cod-du87us_jsnvu6-e262162.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 2</title>
<author ref="#Durandus">Durandus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 2</title>
<date when="2023-08-20">August 20, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="L" n="cod-du87us">Lyon 1563</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-08-20" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#L" n="318-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="jsnvu6-e262162"><!-- l4d27q2 -->
<head xml:id="jsnvu6-e262162-Hd1e101">Quaestio 2</head>
<head xml:id="jsnvu6-e262162-Hd1e103" type="question-title">Utrum matrimonium soluatur per
religionis ingressum</head>
<p xml:id="jsnvu6-e262162-d1e106">
<lb ed="#L" n="44"/>QUAESTIO SECVNDA.
<lb ed="#L" n="45"/>Vtrum matrimonium soluatur per
reli<lb ed="#L" n="46" break="no"/>gionis ingressum.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e262162-d1e115">
<lb ed="#L" n="47"/>SECVNDO quaeritur vtrum matrimonium soluatu
<lb ed="#L" n="48"/>per religionis ingressum. Et videtur quod sic: quia
mi<lb ed="#L" n="49" break="no"/>nus vinculum soluitur per majus, sicut votum
trans<lb ed="#L" n="50" break="no"/>marinum soluitur per ingressum religionis, & vincu
<lb ed="#L" n="51"/>lum ingressus religionis minoris per ingressum maioris: sed
vin<lb ed="#L" n="52" break="no"/>culum matrimonij cum sit humanum minus est quam
vincu<lb ed="#L" n="53" break="no"/>lum religionis quod est diuinum, ergo &c.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e262162-d1e133">
<lb ed="#L" n="54"/>
<!--2.--> Item qui spiritu Dei aguntur illi non sunt sub lege (vt
dici<lb ed="#L" n="55" break="no"/>tur Gal. 5.) sed qui ingreditur religionem videtur duci spiritu
<lb ed="#L" n="56"/>Dei & lege priuata, ergo non subiacet legi matrimonij.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e262162-d1e145">
<lb ed="#L" n="57"/>IN CONTRARIVM est, quia Apost. 1. Cor. 7.
pro<lb ed="#L" n="58" break="no"/>hibet vacare orationi etiam ad tempus nisi de consensu partis: &
<lb ed="#L" n="59"/>ibidem dicit quod mulier est alligata viro quandiu viuit eius vir, ergo
<lb ed="#L" n="60"/>vinculum matrimonij non soluitur nisi per mortem.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e262162-d1e156">
<lb ed="#L" n="61"/>
<!--4--> RESPONSIO. Matrimonium potest solui dupliciter.
<lb ed="#L" n="62"/>Vno modo quo ad vinculum. Alio modo quo ad thorum.
Pri<lb ed="#L" n="63" break="no"/>mo ergo agendum est de solutione matrimonij quo ad
vincu<lb ed="#L" n="64" break="no"/>lum, deinde quo ad thorum.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e262162-d1e169">
<lb ed="#L" n="65"/>
<!--5.--> Quantum ad primum sciendum est quod matrimonium vel est con
<lb ed="#L" n="66"/>summatum per carnalem copulam vel non: si non, sic soluitur per
ingres<lb ed="#L" n="67" break="no"/>sum religionis, sicut expresse declaratum est extra de couer. coniu
<lb ed="#L" n="68"/>gatorum, ca. ex publico. quae autem sit causa huius non est clarum omnino.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e262162-d1e182">
<lb ed="#L" n="69"/>
<!--6--> Quidam enim dicunt hanc esse causam, quia maritus ante
car<lb ed="#L" n="70" break="no"/>nalem copulam non habet plenam possessionem corporis vxoris suae, nec
<lb ed="#L" n="71"/>econuerso: quando autem aliquis profitetur religionem, ponit
prae<lb ed="#L" n="72" break="no"/>latum vice Dei in perfecta possessione sui, & quia in
promissioni<lb ed="#L" n="73" break="no"/>bus fortior est promissio possidentis, ideo talis debet & potest in
<lb ed="#L" n="74"/>religione manere & non redire ad matrimonium. Sed haec ratio non
<lb ed="#L" n="75"/>videtur valere, quia secundum eam qui contraheret cum aliqua primo
<lb ed="#L" n="76"/>per verba de praesenti, & ante carnalem copulam acciperet aliam,
<lb ed="#L" n="77"/>& illam cognosceret, solueret matrimonium cum prima: quia
<lb ed="#L" n="78"/>non habuit plenam possessionem corporis sui, & deberet mane
<lb ed="#L" n="79"/>re cum secunda cuius plenam possessionem corporis habuit, quod
<lb ed="#L" n="80"/>est falsum. Et iterum talis ingressus esset illicitus, quamuis ex pos
<!--00709.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<lb ed="#L" n="81"/>facto teneret, hoc autem non est verum, quare &c.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e262162-d1e219">
<lb ed="#L" n="82"/>
<!--7.--> Alij dicunt quod hoc est, quia religio est majus boniuj quam
<lb ed="#L" n="83"/>matrimonium, & ideo non debet impediri per minus bonum. Sed
<lb ed="#L" n="84"/>istud minus valet, quia sic matrimonium consummatum
solue<lb ed="#L" n="85" break="no"/>retur per religionis ingressum sicut non consummatum:
perfe<lb ed="#L" n="86" break="no"/>ctior enim est status religionis quam status matrimonij consum
<lb ed="#L" n="87"/>mati, illud autem non est verum, ergo &c.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e262162-d1e237">
<lb ed="#L" n="88"/>
<!--8.--> Alij autem dicunt quod hoc est propter statutum ecclesiae, sed
<lb ed="#L" n="89"/>hoc non valet, quia statutum ecclesiae nunquam soluit magrimonium,
<lb ed="#L" n="90"/>nisi quia prius statuit personas illegitimas ad contrahendum,
<lb ed="#L" n="91"/>vel quia fuit alias illegitimus contractus: matrimonium autem
<lb ed="#L" n="92"/>contractum legitime, non soluitur per statutum ecclesiae. Item
<lb ed="#L" n="93"/>statutum nouimus, sed causam quaerimus.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e262162-d1e256">
<lb ed="#L" n="94"/>
<!--9--> Ideo dicendum est aliter quod ficut dicit Apost. Ro. 7. & L. Cor. 7.
<lb ed="#L" n="95"/>mulier alligata est legi quanto tempore vir eius viuit: mortuo
<lb ed="#L" n="96"/>autem viro soluta est a lege viri. Matrimonium autem duplicem statum
<lb ed="#L" n="97"/>habet. Primus status matrimonij est quando contractum est per
<lb ed="#L" n="98"/>verba de praesenti, & non est consummatum per carnalem copu
<lb ed="#L" n="99"/>lam. Secundus status est quando consummatum est per carnalem
<lb ed="#L" n="100"/>copulam: primus status respectu secundi est quasi spiritualis, & se
<lb ed="#L" n="101"/>cundus respectu primi est carnalis. Similiter est duplex mors, vna
<lb ed="#L" n="102"/>corporalis per separationem animae a carne, alia ciuilis & spiri
<lb ed="#L" n="103"/>tualis, qua quis moritur mundo & viuit Deo per ingressum
re<lb ed="#L" n="104" break="no"/>ligionis: talis enim perfecte moritur mundo ciuiliter quo ad
om<lb ed="#L" n="105" break="no"/>nia quae in mundo sunt scilicet quo ad animam, & quo ad corpus, &
re<lb ed="#L" n="106" break="no"/>exteriores: quo ad animam per votum obedientiae por quod
ali<lb ed="#L" n="107" break="no"/>quis renunciat proptiae voluntati quae est domina in regno
ani<lb ed="#L" n="108" break="no"/>mae, quo ad corpus per votum castiratis, quo ad res exteriores per
<lb ed="#L" n="109"/>votum paupertatis. Ex quo potest sic argui: ficut se habet
matri<lb ed="#L" n="110" break="no"/>monium consummatum quod est carnale ad mortem corporalem, sic se
<lb ed="#L" n="111"/>habet matrimonium non consummatum quod est spirituale ad
mor<lb ed="#L" n="112" break="no"/>tem spiritualem, sed matrimonium carnale soluitur per mortem
<lb ed="#L" n="113"/>carnalem, ergo matrimonium non consummatum quod est spirituale
<lb ed="#L" n="114"/>soluitur per mortem spiritualem: hoc autem est ingressus religionis,
<lb ed="#L" n="115"/>ergo &c. Hoc etiam videtur processisse ex facto Christi qui
secun<lb ed="#L" n="116" break="no"/>dum quasdam historias loannem volentem nubere vocauit de nuptiis.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e262162-d1e311">
<lb ed="#L" n="117"/>
<!--10--> Ex quo patet quod tale matrimonium non soluitur per
susceptio<lb ed="#L" n="118" break="no"/>nem sacri ordinis lices hoc videatur innuere Hosti in summa sua,
<lb ed="#L" n="119"/>quia per fusceptionem sacramenti ordinis non efficitur quis
mu<lb ed="#L" n="120" break="no"/>do mortuus, sed solum mutilatus: est enim liber quo ad velle &
<lb ed="#L" n="121"/>nolle, & dho rerum suarum habens proprietatem earum vt prius,
<lb ed="#L" n="122"/>quamuis sic mutilatus per votum castitatis annexum sacramento ordi
<lb ed="#L" n="123"/>nis vel magis ex statuto ecclesiae. (vt infra patebit.) Et istius sen
<lb ed="#L" n="124"/>tentiae videk esse Ioannes i apparatu 27. q. 2. c. desponsatam, vbi dicit
<lb ed="#L" n="125"/>quod sponsus non potest recipere ordinem sacrum. Jus etiam expressum
<lb ed="#L" n="126"/>est de ingressu religionis quod sit licitus ante carnalem copulam, non
<lb ed="#L" n="127"/>autem de susceptione sacri ordinis, imo expresse prohibetur in no
<lb ed="#L" n="128"/>ua constitutione dhi Ioan. papae 22. quae incipit: Antiquae
concer<lb ed="#L" n="129" break="no"/>tationi. in qua declaratur quod susceptio sacri ordiuis non dirimit
<lb ed="#L" n="130"/>matrimoniu prius contractum, dato quod non sit per carnalem
co<lb ed="#L" n="131" break="no"/>pulam consummatum. Quod autem dictum est quod matrimonium ante ci
<lb ed="#L" n="132"/>summationem soluitur per religionis ingressum, intelligendum est
<lb ed="#L" n="133"/>quando aliquis ingreditur cum effectu, hoc est quando profitetur
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e262162-d1e353">
<lb ed="#L" n="134"/>
<!--11--> Sed nunquid alius remanens in seculo tenetur expectare
<lb ed="#L" n="135"/>quousque alius sit professus? Dicunt omnes quod sic: sed quidam
di<lb ed="#L" n="136" break="no"/>cunt quod tempus probationis debet abbreuiari & taxari per
epi<lb ed="#L" n="137" break="no"/>scopum propter periculum incontinentiae illius qui remanet in
<lb ed="#L" n="138"/>seculo: alioquin posset fraudari iure suo: quia intrans religionem
<lb ed="#L" n="139"/>posset esse vsque ad finem anni in vno monasterio, & tunc exire &
<lb ed="#L" n="140"/>intrare aliud monasterium, & sic alius fraudaretur.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e262162-d1e373">
<lb ed="#L" n="141"/>
<!--12--> Aliis videtur distinguendum, quia si vxor intrat de
scica<lb ed="#L" n="142" break="no"/>tia mariti vel econuerso, remanens in seculo tenetur expectare
<lb ed="#L" n="143"/>professionem, nec debet abbreuiari tempus probationis a iure
sta<lb ed="#L" n="144" break="no"/>turum, cum tunc non fiat remanenti in seculo aliquod praeudicu
<lb ed="#L" n="145"/>Si vero non intrat de licentia, debet ei certum tempus praefigi in
<lb ed="#L" n="146"/>tra quod profiteature nec est inconueniens tunc tempus probationis
<lb ed="#L" n="147"/>a iure statutum abbreuiari, quia speciale est in hoc casu propter
<lb ed="#L" n="148"/>periculum incontinentiae illius qui remanet in seculo
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e262162-d1e395">
<lb ed="#L" n="149"/>
<!--13--> Aliis videtur qe ex quo ius ei permittito intres religionem,
<lb ed="#L" n="150"/>& tempus probationis non solum introductum fit in factorem couersi,
<lb ed="#L" n="151"/>sed etiam in fauorem monasterij vt sumatur experientia de mori
<lb ed="#L" n="152"/>bus nouitij, non debet illud tempus abbreniari nisi forte
appare<lb ed="#L" n="153" break="no"/>ret fraus eis, vt quando iret de vno monasterio ad aliud discurreo
<lb ed="#L" n="154"/>do. Primam opinionem tenet Ber. in apparatu extra de regularibus &
<lb ed="#L" n="155"/>transeuntibus ad religionem, cap. statuimus. Secundam videtur tango
<lb ed="#L" n="156"/>re Io. 21. q.2. c. desponsatam, in glos. Tertiam tenee Hostieu. in
sum<lb ed="#L" n="157" break="no"/>ma sua, & sic patet qualiter matrimonium nondum consimmatum
<lb ed="#L" n="158"/>soluitur per religionis ingressum etiam quo ad vinculum.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e262162-d1e421">
<lb ed="#L" n="159"/>
<!--14--> Si aut matrimonium sit consummatum, aut hoc est per
violen<lb ed="#L" n="160" break="no"/>tiam illatam vzori a viro aut de consensu vtriusque. In primo casu
vi<lb ed="#L" n="161" break="no"/>detur quibusdam quod mulier potest intrare religionem inuito xiro &
<lb ed="#L" n="162"/>profiteri, & sic matrimonium inter eos solui. Quorum ratio est, qua
<!--00710.xml-->
<pb ed="#L" n="318-v"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>nullus debet perdere ius suum inuitus ex sola culpa alterius: sed
<lb ed="#L" n="2"/>mulier antequam cognosceretur habebat ius ingrediendi religioni
<lb ed="#L" n="3"/>si vellet, ergo per hoc quod cognoscitur inuita non amittit ius suum
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e262162-d1e448">
<lb ed="#L" n="4"/>
<!--15--> Aliis videtur quod ex quo matrimonium est consummatum
<lb ed="#L" n="5"/>nullo modo separatur, nisi per mortem corporalem. Nec obsta
<lb ed="#L" n="6"/>quod aliis dicunt quod talis copula non est omnino iniuriosa nec vic
<lb ed="#L" n="7"/>lenta, cum maritus vsus fit re sua: accipit enm per mutuum
consen<lb ed="#L" n="8" break="no"/>sum ius in corpus mulieris quod permanet quousque soluatur per
<lb ed="#L" n="9"/>professionem religionis, & ideo maritus vsus est iure. Illi autem
mu<lb ed="#L" n="10" break="no"/>lieri imputetur si volebat religionem intrare quod non cauit sibi a
ma<lb ed="#L" n="11" break="no"/>trimonij consummatione. Si autem matrimonium sit consummatum de
<lb ed="#L" n="12"/>consensu vtriusque, sic secundum omnes non potest solui quoad vinculum
<lb ed="#L" n="13"/>per religionis ingressum, sed solum per mortem corporalem
alteru<lb ed="#L" n="14" break="no"/>trius, vt patet ex praedictis: & propter aliud, quia matrimonium quod
<lb ed="#L" n="15"/>signat vnionem Christi & ecclesiae indiuisibilem, est totaliter
indis<lb ed="#L" n="16" break="no"/>solubile manente vtroque coniuge, sed tale est matrimonium consum
<lb ed="#L" n="17"/>matum, signat enim coniunctionem Christi & ecclesiae quoad naturam
<lb ed="#L" n="18"/>assumptam quae fuit indiuisibilis, quare &c. Et sic patet primum scilicet
qua<lb ed="#L" n="19" break="no"/>liter matrimonium soluit quoad vinculum per religionis ingressum
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e262162-d1e487">
<lb ed="#L" n="20"/>
<!--16--> De solutione autem matrimonij quoad thorum, dicendum
<lb ed="#L" n="21"/>quod soluitur dupliciter. Vno modo ex culpa alterius coniugis
<lb ed="#L" n="22"/>s. per fornicationem. Alio modo ex mutuo consensu quando par
<lb ed="#L" n="23"/>voto ingrediuntur religionem, vel alter ingreditur, alter vero
<lb ed="#L" n="24"/>manet in seculo profitens continentiam, si tamen sit persona de
<lb ed="#L" n="25"/>cuius incontinentia probabiliter non timeatur, aliter non.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e262162-d1e505">
<lb ed="#L" n="26"/>
<!--17--> Ad primum argumentum dicendum quod minus vinculum
<lb ed="#L" n="27"/>soluitur per majus quando sunt vnius rationis, & vnum est
in<lb ed="#L" n="28" break="no"/>compossibile alteri, & sic soluitur vnum votum per aliud, vt
vo<lb ed="#L" n="29" break="no"/>tum transmarinum per votum religionis, & votum minoris
reli<lb ed="#L" n="30" break="no"/>gionis per votum arctioris, nec est in alicuius praeiudicium:
qui<lb ed="#L" n="31" break="no"/>votum fit principaliter Deo non homini. Et ideo sicut non est prae
<lb ed="#L" n="32"/>iudicium, cum eidem soluitur plusquam fit ei promissum, sic non est
<lb ed="#L" n="33"/>praeiudicium cum quis transfert se de minori voto ad majus quando
<lb ed="#L" n="34"/>vtrunque fit pure Deo, & propter Deum: sed matrimonium &
<lb ed="#L" n="35"/>votum religionis non sunt vincula vnius rationis, quia per vnum
<lb ed="#L" n="36"/>(scilicet per matrimonium) obligatur quis homini secundum
<lb ed="#L" n="37"/>Deum, per aliud vero (scilicet per votum religionis) obligatur
<lb ed="#L" n="38"/>quis homini vice Dei. Et ideo fieret praeiudicium alteri coniugi s
<lb ed="#L" n="39"/>praeter eius voluntatem transferretur quis ad votum religionis
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e262162-d1e540">
<lb ed="#L" n="40"/>
<!--18--> Ad secundum dicendum quod ille qui ingreditur religionem
<lb ed="#L" n="41"/>post consummatum matrimonium sine consensu alterius non
<lb ed="#L" n="42"/>ducitur spiritu sancto qui est spiritus veritatis, & arguit
mun<lb ed="#L" n="43" break="no"/>dum de peccato: istud autem est peccatum & contra veritatem
<lb ed="#L" n="44"/>iustitiae, ideo &c.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>