-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-du87us_jsnvu6-e286028.xml
682 lines (682 loc) · 51.9 KB
/
cod-du87us_jsnvu6-e286028.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 11</title>
<author ref="#Durandus">Durandus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 11</title>
<date when="2023-08-20">August 20, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="L" n="cod-du87us">Lyon 1563</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-08-20" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#L" n="347-v"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="jsnvu6-e286028"><!-- l4d44q11 -->
<head xml:id="jsnvu6-e286028-Hd1e101">Quaestio 11</head>
<head xml:id="jsnvu6-e286028-Hd1e103" type="question-title">
Utrum animae damnatorum ante
resurrectionem corporum patiantur ab igne
</head>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e106">
<lb ed="#L" n="52"/>QVAESTIO XI.
<lb ed="#L" n="53"/>Vtrum animae damnatorum ante
resurrectio<lb ed="#L" n="54" break="no"/>nem corporum patiantur ab igne.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e115">
<lb ed="#L" n="55"/>TErtio quaeritur verum animae damnatorum
an<lb ed="#L" n="56" break="no"/>te resurrectionem corporum patiantur ab igne
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e122">
<lb ed="#L" n="57"/>Et arguitur quod non, quia nullum corpus
poni<lb ed="#L" n="58" break="no"/>tur immediate pati passione proprie dicta a
spi<lb ed="#L" n="59" break="no"/>ritu, ergo spiritus non porest immediate pari
pas<lb ed="#L" n="60" break="no"/>sione proprie dicta ab vllo corpore, quare nec ab igne.
Conse<lb ed="#L" n="61" break="no"/>quentia patet, quia corpus magis natum est pati a spiritu quam
<lb ed="#L" n="62"/>spiritus a corpore. Probatio antecedentis, quia passio
propri<lb ed="#L" n="63" break="no"/>dicta fit per ablationem qualitatis conuenientis & per
introdu<lb ed="#L" n="64" break="no"/>ctionem qualitatis disconuenientis, vt patet ex praecedentibus
<lb ed="#L" n="65"/>sed nullus spiritus potest aliquam formam seu qualitatem
im<lb ed="#L" n="66" break="no"/>mediate causare in aliquod corpus: vt ostensum fuit in lib. 2.
<lb ed="#L" n="67"/>ergo nullum corpus potest pati a spiritu passione non solum
<lb ed="#L" n="68"/>proprie dicta, sed etiam quacunque, cum omnis passio sit
rece<lb ed="#L" n="69" break="no"/>ptio alicuius formae. 2 Item Aug. 12. super Gen. ad literam
<lb ed="#L" n="70"/>dicit & ponitur in literasque non sunt corporalia, sed
corpora<lb ed="#L" n="71" break="no"/>libus similia quibus animae corporibus exutae afficiuntur siue
<lb ed="#L" n="72"/>bene siue male, sed dicuntur affici dolore, ergo aliud non fit
<lb ed="#L" n="73"/>ab igne inferni qui est corporeus vt visum fuit.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e162">
<lb ed="#L" n="74"/>
<!--3--> dtem secundum eundem & ibidem agens est nobilius patiente
<lb ed="#L" n="75"/>sed nullam corpus nobilius est spiritu, ergo nullus spiritus
po<lb ed="#L" n="76" break="no"/>test patio corpore, sed tam anima separata quam angelus
spiri<lb ed="#L" n="77" break="no"/>tus sunt, ignis autem inferni est corporeus; sicut paruit supra,
er<lb ed="#L" n="78" break="no"/>go anima vel angelus non potest pati ab igne inferni.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e178">
<lb ed="#L" n="79"/>
<!--4--> Item corpus non agit in distans nisi mediante propinquo,
<lb ed="#L" n="80"/>sed tam daemones quam animae separatae sunt quandoque extra
<lb ed="#L" n="81"/>locum inferni circa nos, cum quandoque hominibus appareamt
<!--00768.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<lb ed="#L" n="82"/>nec tamen sunt sine poena sibi debira, quia sicut gloria bonoru
<lb ed="#L" n="83"/>nunquam interrumpitur, ita nec poena dannatorum: nec tamen
<lb ed="#L" n="84"/>videmus quod omnia intermedia ab igne inferni paiantur, ei
<lb ed="#L" n="85"/>go non videtur quod poenae quas patiuntur daemones vel
ani<lb ed="#L" n="86" break="no"/>mae damnatorum fiant ab igne.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e204">
<lb ed="#L" n="87"/>IN CONTRARIVM est quod dicitur Lucae 16. &
al<lb ed="#L" n="88" break="no"/>legatum fuit prius de anima diutis epulonis quae dicit se
cru<lb ed="#L" n="89" break="no"/>ciari in flamma, & Matt. 15. dicitur. Ite maledicti in ignem
ae<lb ed="#L" n="90" break="no"/>ternum, qui patatus est diabolo & angelis eius.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e215">
<lb ed="#L" n="91"/>
<!--6--> Ad idem est quod dicit Aug. 21. de ciui. dei. adhaerebunt spi .
<lb ed="#L" n="92"/>ritus (licet incorporei) corporeis ignibus eruciandi,
accipien<lb ed="#L" n="93" break="no"/>tes ab ignibus poenam, non dantes ignibus vitam.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e226">
<lb ed="#L" n="94"/>
<!--7--> RESPONSIO, Tenendum est sine vlla dubitationeq
<lb ed="#L" n="95"/>tam daemones quam animae sepatatae punientur in igne inferni,
<lb ed="#L" n="96"/>sed modum totalem punitionis: puto latere omnem hominem
<lb ed="#L" n="97"/>cui Deus non reuelauit. Procedetur ergo sic circa quaestionem
<lb ed="#L" n="98"/>istam quia primo ponetur vnus modui secundum quem non est du
<lb ed="#L" n="99"/>bium alicui docto fideli daemones & animas damnatorum pol
<lb ed="#L" n="100"/>se pati, sed quia istum modum non credo esse toralem & perfe
<lb ed="#L" n="101"/>ctum quo daemones & animae patiuntur, ideo illo posito pone
<lb ed="#L" n="102"/>tur quidam alij modi qui tanguntur a doctoribus secundum
<lb ed="#L" n="103"/>quos daemones & animae separatae ponuntur pati ab igne.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e252">
<lb ed="#L" n="104"/>
<!--8--> QUANTVM ad primum modum non excludendo alios,
<lb ed="#L" n="105"/>dicendu est quod aliter patitur anima separata ab igne corporeo
<lb ed="#L" n="106"/>& aliter daemon. Cuius ratio est, quia ignis inferni non
poni<lb ed="#L" n="107" break="no"/>tur corporeus nisi quia afflicturus est corpora dannatorum post
<lb ed="#L" n="108"/>resurrectionem. Si enim post mortem praemiaretur hon vel solum
<lb ed="#L" n="109"/>puniret in anima & nullo modo in corpore, nulli ignem
infer<lb ed="#L" n="110" break="no"/>ni posuisset corporeum, sed adhaesissent omnes illi rationi quam fe
<lb ed="#L" n="111"/>cimus prius, qualis lingua talis flamma, &c. Propter resumptioni
<lb ed="#L" n="112"/>enim corporum ponit Aug. Et habetur in litera. Etiam Grego. 4.
<lb ed="#L" n="113"/>Dialogo. ca. 24. dicit ignem illum esse corporeum, congruum est
<lb ed="#L" n="114"/>ergo vt spirit? qui corpori ad poenam reumuntur quales sunt ani
<lb ed="#L" n="115"/>mae damnatorum aliter ab igne corporeo patiantur, aliter demon
<lb ed="#L" n="116"/>qui nunquam corpori vnitur, vt forma, Illi quidem secundum
veri<lb ed="#L" n="117" break="no"/>tatem, hic autem secundum adaptationem. Primum patet sic: sicut
<lb ed="#L" n="118"/>se habent spes & delectario ad bonum sic se habent tristitia &
ti<lb ed="#L" n="119" break="no"/>mor ad malum (sicut enim delectatio est de bono praesenti, spes ve
<lb ed="#L" n="120"/>ro de futuro, sic tristitia est de malo praesenti, timor vero de fu
<lb ed="#L" n="121"/>turo) sed secundum quantita: est delectationis quae aestimatur esse de
<lb ed="#L" n="122"/>bono praesenti praecedit gaudium spei de futuro, ergo secundi
<lb ed="#L" n="123"/>quantitae est tristitiae quae aestimatur de malo cum praeses fuerit
pr<lb ed="#L" n="124" break="no"/>cedit dolor timoris de ipso futuro: hinc est quod adiudicati
mo<lb ed="#L" n="125" break="no"/>ti ex consideratione futurae mortis quandoque mortem incurrunt. Cum
<lb ed="#L" n="126"/>igitur animae damnatorum sciant infallibiliter qued resumptis
cor<lb ed="#L" n="127" break="no"/>poribus igne cruciabuntur per veram immissionem ex ipsa consi
<lb ed="#L" n="128"/>deratione ignis nociui futuri, verissime cruciantur mentaliter,
<lb ed="#L" n="129"/>& hoc quidem plus vel minus secundum quod maiori vel minori
af<lb ed="#L" n="130" break="no"/>flictioi corporali sciunt se resumptis corporibus adiudicatas. Et
<lb ed="#L" n="131"/>confirmatur hoc, quia poenae reproborum per oppositum se habent ad
<lb ed="#L" n="132"/>praemium beatorum, sed praemiam beatorum ante resumptionem
cor<lb ed="#L" n="133" break="no"/>porum consistit in gaudio rei de diuina visione, & gaudio spei de
<lb ed="#L" n="134"/>corporis glorificatione, ergo poena reproborum consistit in vehe
<lb ed="#L" n="135"/>menti tristitia de amissione visionis diuinae, & vehementi timore
<lb ed="#L" n="136"/>de afflictione corporis futura: sic igitur paret quod animae damnato
<lb ed="#L" n="137"/>rum quae corporibus reunientur ad poenam patientur ab igne
cor<lb ed="#L" n="138" break="no"/>poreo secundum veritatem, quia ille ignis ante resurtectionem ve
<lb ed="#L" n="139"/>re timorem & horrorem, & per consequens tristitiam animae
inge<lb ed="#L" n="140" break="no"/>rit, qui post resurrectionem corpora cum animabus vere exuret.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e338">
<lb ed="#L" n="141"/>
<!--9--> Secundum patet, scilicet quod spiritus, angelicus qui
nun<lb ed="#L" n="142" break="no"/>quam vultur corpori, vt forma affligitur ab igne per quandam
<lb ed="#L" n="143"/>similitudinem & adaptationem: spiritualis enim tristitia &
de<lb ed="#L" n="144" break="no"/>lectatio eum sint ignotae multitudini, oportet quod per
delecta<lb ed="#L" n="145" break="no"/>tiones & trilli ias corporales figuraliter exprimamtur, & sic cum
<lb ed="#L" n="146"/>summus dolor sensibilis sit ab igne qui est maxime actius,
tri<lb ed="#L" n="147" break="no"/>stitia & dolor spiritualis in angelis propter suam vehementiam si non
<lb ed="#L" n="148"/>esset ab igne secundum rem, diceretur in ab igne esse per quandam
<lb ed="#L" n="149"/>similitudinem & adaptationem Et hoc potest probari dupliciter.
<lb ed="#L" n="150"/>Primo quia afflictio daemonum sumenda est per oppositum ad dele
<lb ed="#L" n="151"/>ctationem beatorum spirituum quame est in consecutione sui finis, & non in
<lb ed="#L" n="152"/>aliqua re corporali, & si aliqua de eorum delectatione dicantu
<lb ed="#L" n="153"/>quae videantur ad delectationem corporalem pertinere (sicut quod ref
<lb ed="#L" n="154"/>ciantur aut rideant) per similitudinem debet intelligi, ergo
affli<lb ed="#L" n="155" break="no"/>ctio demonum consistit in tristitia quam habent de separatione a
<lb ed="#L" n="156"/>sine in quo summe perficerentur & delectarentur, si ipsum attinge
<lb ed="#L" n="157"/>rent & non in aliqua re corporali: & si aliqua de eorum afflictione
<lb ed="#L" n="158"/>videantur sonare in corporalem punitionem, debent intelligi per
<lb ed="#L" n="159"/>quandam adaptationem & similitudinem, sicut quod igne ardeant,
<lb ed="#L" n="160"/>vel soetoribus affigantur. Secundo poena debet respondere culpi
<lb ed="#L" n="161"/>sed culpa daemonum non fuit cum aliqua delectatione sumpta ex
<lb ed="#L" n="162"/>rebus corporalibus, sed ex inordinata complacentia sui cum inter
<lb ed="#L" n="163"/>pretatiuo comtesmplu Dei, ergo poena eorum debet esse in tristitia
<!--00769.xml-->
<pb ed="#L" n="348-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>aquam hibent de carentia visionis diuinae quam incurrunt propter con
<lb ed="#L" n="2"/>temptum Dei, & indisplicentiam sul: haec autem poena grauissima est
<lb ed="#L" n="3"/>& maior quacunque poena sensibili, sicut & de lectatio a qua se
ex<lb ed="#L" n="4" break="no"/>cluserunt maxima est et masor oni delectatione sensibili. Vnde
<lb ed="#L" n="5"/>dicit Aug. & habetur in. 4. sententiarum di. 46. alienari a regno
<lb ed="#L" n="6"/>Dei, carere magna multitudine dulcedinis Deitam grandis
poen<lb ed="#L" n="7" break="no"/>est vt nulla possint el tormenta quae nouims comparari. Et Chr
<lb ed="#L" n="8"/>sostom sup Mat. Ponamus (inqt)ante oculos quanti daloris est
<lb ed="#L" n="9"/>excludi et piici a regno caeloru, quia vt mihividetur, ipsa grauior
<lb ed="#L" n="10"/>est gehenna. ltem multdi gehennam horrent, ego vero easum illius gle
<lb ed="#L" n="11"/>riae multo maiorem esse autumo. Item mille gehennas ponat quis
<lb ed="#L" n="12"/>nihil tale dicet quale excludi a gloria & odio haberi a Xpo
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e425">
<lb ed="#L" n="13"/>
<!--10.--> Nobis autem videtur conttarium propter tria. Primo,
qui<lb ed="#L" n="14" break="no"/>sensibilia sunt nobis magis nota. Secundo. quia delectationes ser
<lb ed="#L" n="15"/>sibiles cum sint passiones appetitus sensitiui sunt aliqua corpo
<lb ed="#L" n="16"/>ris trasmutatione, & ideo fortius hic sentiuntur. Tertio,
qad<lb ed="#L" n="17" break="no"/>lectationes corporales appetuntur tanquam medicinae conua
tri<lb ed="#L" n="18" break="no"/>stitias corporales quibus superuenientubus magis sentiuntur & a
<lb ed="#L" n="19"/>ceptantur. non sic autem est de delectationibus spiritualibus, ettami
<lb ed="#L" n="20"/>simpliciter sunt maiores, vnde homines a maximis delectatio
<lb ed="#L" n="21"/>nibus abstinent, & maximas tristitias corporales sustinent ne
per<lb ed="#L" n="22" break="no"/>dant honorem qui est quoddam bonum intellectuale: digns enim he
<lb ed="#L" n="23"/>nore regis, prius vellet quancunque poenam sensibilem extra
mo<lb ed="#L" n="24" break="no"/>tem & quandoque mortem sustinere quam honorem amittere
<lb ed="#L" n="25"/>propter vehementiam igitur poenae quam habent de amissione
visi<lb ed="#L" n="26" break="no"/>nis diuinae dicuntur per quandam similitudinem affligi ab igne
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e460">
<lb ed="#L" n="27"/>
<!--11--> Hic autem occurrit quaedam dubitatio. Si enim carentia visic
<lb ed="#L" n="28"/>nis diuinae maxima poena est qua praecipue daemones affligur
<lb ed="#L" n="29"/>tur eum decedentes in originali visione diuia careant, sequitur?
<lb ed="#L" n="30"/>peccato originali debeatur maxima poena & par poenae quae
de<lb ed="#L" n="31" break="no"/>betur daemonibus pro peccato actuali quod est inconuensens, quia
<lb ed="#L" n="32"/>poena decedentium in solo originali est mitissma secundum Augi
<lb ed="#L" n="33"/>stinum & alios sanctos. Et dicendum ad hoc quod ficut non
del<lb ed="#L" n="34" break="no"/>ctat bonum nisi cognitum, sic malum non affligit nisi cognitum
<lb ed="#L" n="35"/>decedentes autem in solo originali nullam cognitionem habuerunt
ne<lb ed="#L" n="36" break="no"/>habere potuerunt de beatitudine cum fidem non habuerint, nec
<lb ed="#L" n="37"/>sacramentum fidei susceper int, nec ad eam cognoscendam se extendat
<lb ed="#L" n="38"/>cognitio naturalis, & ideo de eius carentia non tristantur: daemo
<lb ed="#L" n="39"/>nes vero qui gratiam habuerunt & fidem sine qua impossibile fuit
<lb ed="#L" n="40"/>eos gratiam habere, cognitionem habent de illo fine quem suc
<lb ed="#L" n="41"/>demerito amiserunt, & ideo summe de hoc tristantur. Et si dica
<lb ed="#L" n="42"/>tur vltra quod decedentes in originali saltem in iudicio, & per
<lb ed="#L" n="43"/>consequens post iudicium habebunt de beatitudine aliquam
co<lb ed="#L" n="44" break="no"/>gnitionem, quia vt infra dicetur, omnes cognoscent iudicium
<lb ed="#L" n="45"/>Dei iustum esse quo ad poenas damnatorum & praemia beatorum
<lb ed="#L" n="46"/>& quantum ad meritum & demeritum vtrorunque, & ideo scient
<lb ed="#L" n="47"/>quare ipsi ad beatitudinem sanctorum non admittentur.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e510">
<lb ed="#L" n="48"/>
<!--12.--> Dicendum quod tales cognoscent quod boni qui per baptismum
<lb ed="#L" n="49"/>vel per propriam meritum tum gratia Christi meruerunt, habe
<lb ed="#L" n="50"/>bunt pro praemio aliquod donum a Deo & aliqua cognitionem
<lb ed="#L" n="51"/>maiorem quam sit illa quam possint habere ex naturalibus, S
<lb ed="#L" n="52"/>de se scient quod ad illud praemium non pertingent, quia scient
<lb ed="#L" n="53"/>se non fuisse baptizatos nec Christi gratiam percepisse: non opor
<lb ed="#L" n="54"/>tet tamen quod se sclant illo dono priuatos esse propter culpam ori
<lb ed="#L" n="55"/>ginalem, & ideo non dolebunt, quia in eis non erit aliqua obli
<lb ed="#L" n="56"/>quitas voluntatis ita vt irrationabiliter doleant de quocunque
<lb ed="#L" n="57"/>dolerent autem irrationabiliter de earentia visionis diuinae, sec
<lb ed="#L" n="58"/>solum cognoscent quod ad eam non admittuntur, quia non fuerun
<lb ed="#L" n="59"/>participes gratiae Christi nec per baptismum rec proprium
me<lb ed="#L" n="60" break="no"/>ritum. Si autem cognoscerent quod ab ea deficerent propter
de<lb ed="#L" n="61" break="no"/>meritum primorum parentum, forte possent de hoc
rationabi<lb ed="#L" n="62" break="no"/>liter dolere, non tamen oportet quod sciant, vt dictum fuit in se
<lb ed="#L" n="63"/>cundo libro: patet igitur quod daemones affliguntur ab igne pe
<lb ed="#L" n="64"/>quanda similitudinem & adaptationem, animae vero
damna<lb ed="#L" n="65" break="no"/>torum per veram tristitiam quam concipiunt de hoc quod sciunm
<lb ed="#L" n="66"/>se resumptis corporibus in illo igne aeternaliter eruclandas
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e556">
<lb ed="#L" n="67"/>
<!--13--> De animabus vero quae dicuntur esse in purgatorio, quae
qui<lb ed="#L" n="68" break="no"/>dem corporibus in resurrectione vnientur, sed non ad poenam, quia
<lb ed="#L" n="69"/>post resurrectionem purgatorium non erit, idem tenendum est, scilicet
<lb ed="#L" n="70"/>quod affligantur per hoc quod retardantur a diulna visione, quaedam
<lb ed="#L" n="71"/>plus quaedam minus: ficut enim poenale est ab ea excludi, sic ab
<lb ed="#L" n="72"/>illa recardari, & tan o plus quamto diutius ab illa retardantur. Iti
<lb ed="#L" n="73"/>sicut grauitas & leuitas inclinant ad suum locum naturalem, sic finalis
<lb ed="#L" n="74"/>charitas ad beatitudinem, sed su i graui impedito a loco naturali
<lb ed="#L" n="75"/>esset cognitio, poenale esset el ipediri a loco suo naturali, erge
<lb ed="#L" n="76"/>similiter est poenale animae separatae existenti in charitate &
co<lb ed="#L" n="77" break="no"/>gnoscenti se propter culra prius commissam & poenam ei debitan
<lb ed="#L" n="78"/>a beatitudine retardari. Propter ergo vehementiam huius poena
<lb ed="#L" n="79"/>possunt secundum quandam similitudinem & adaptationem dici
par<lb ed="#L" n="80" break="no"/>ab igne: & huic consonat dictum Apost. 1. Cor. 3. Saluns erit,
si<lb ed="#L" n="81" break="no"/>tamen quasi per ignem. In quo innuitur similitudo & adaptatio
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e593">
<lb ed="#L" n="82"/>
<!--14.--> Sed dicet aliquis, animae sanctorum patrum qui praecesserunt
<!--00769.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<lb ed="#L" n="83"/>aduentum Christi retardabant a visione Dei, & tamen erant in
cha<lb ed="#L" n="84" break="no"/>iitate nec affegebantur sicut ponim? animas in purgatorio
af<lb ed="#L" n="85" break="no"/>fligi, qud tamen oportuisset si dictus modus esset verus. Et dicer
<lb ed="#L" n="86"/>dum ad hoc quod ante aduentum Christi non erat iempus guensendi ad
<lb ed="#L" n="87"/>visionem diuinae essentiae, cum non esset solurum debitum naturae qui
<lb ed="#L" n="88"/>in morte Christi solutum est, nunc autem post mortem Christi
<lb ed="#L" n="89"/>est tempus peruensendi ad eam nisi propria culpa, vel
obligati<lb ed="#L" n="90" break="no"/>ad poenam impediat, & ideo non puenire nunc est poenale, prius
<lb ed="#L" n="91"/>auiem non fuit: & ponitur exemplum, quod enim filius regis ad
hono<lb ed="#L" n="92" break="no"/>rem non perueniat viuete patre non est ei poenale, quia nondum
<lb ed="#L" n="93"/>est tempus quod perueniat, sed si mortuo patre impediatur, ad tem
<lb ed="#L" n="94"/>pus ne ad regnum perueniat, valde dolorosum esset ei, & hoc
<lb ed="#L" n="95"/>secundum plus & minus secundum quantitatem impedimenti. Pato
<lb ed="#L" n="96"/>ergo vnus modus qualiter animae damnatorum & daemones &
<lb ed="#L" n="97"/>animae quae sunt in purgatorio dicuntur affligi ab igne infern
<lb ed="#L" n="98"/>existente corporeo. Sed quia vt prius dictum fuit ille non es
<lb ed="#L" n="99"/>praecisus modus quo daemones & animae separatae affligun
<lb ed="#L" n="100"/>tur, ideo tangendi sunt alij modi qui traduntur a doctoribus
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e644">
<lb ed="#L" n="101"/>
<!--15--> Et est vnus modus quo daemones & animae separatae affii
<lb ed="#L" n="102"/>guntur ab igne inferni per vera immissionem, & isti variantur
<lb ed="#L" n="103"/>Quidam enim eorum dicunt sic, quod ignis inferni potest considerari
<lb ed="#L" n="104"/>dupliciter. Vno modo secundum se, & sic non potest agere in spi
<lb ed="#L" n="105"/>ritum. Alio modo vt est instrumentum diuinae iustitiae, & sic
po<lb ed="#L" n="106" break="no"/>test agere in spiritum, & ipsum vere afligere per immissioni
<lb ed="#L" n="107"/>veram, quod probant per rationem & per simile. Ratio talis est
<lb ed="#L" n="108"/>instrumentum praeter suam virtutem naturalem videtur habere
<lb ed="#L" n="109"/>aliquam aliam virtutem a principaliagente, sicut calor
natu<lb ed="#L" n="110" break="no"/>ralis qui est instrumentum animae praeter suam virtutem
calefa<lb ed="#L" n="111" break="no"/>ctiuam quam habet a se habet ab anima (cuius instrumentum est
<lb ed="#L" n="112"/>virtutem conuertendi in substantiam aliti alimentum, sicut de
<lb ed="#L" n="113"/>labra habet ab artifice virtutem introducendi formam arcae, ad
<lb ed="#L" n="114"/>quam non posset ex se attingere, ergo similiter ignis inserui vt in
<lb ed="#L" n="115"/>strumentum est diuinae iustitiae habet aliqua viriutem per qua
<lb ed="#L" n="116"/>pont attingere ad aliquid vltra virtutem propriae naturae. Tunc
<lb ed="#L" n="117"/>arguitur sic: quicquid Deus pos facere mediantibus causis
se<lb ed="#L" n="118" break="no"/>cundis potest facere sine eis, sed Deus porest affligere animam
<lb ed="#L" n="119"/>mediante corpore sicut nuc affligitur sensibiliter dum est in
cor<lb ed="#L" n="120" break="no"/>pore, ergo potest eam consimiliter assligere sine corpore, si sic
<lb ed="#L" n="121"/>ergo & ignis vt est instrumentum diuinae iustitiae, cu in
instru<lb ed="#L" n="122" break="no"/>mentum (vt dictum est) sit aliqua virtus principalis agentis per
<lb ed="#L" n="123"/>quam potest in aliquid in quod non posset ex conditione suae
natu<lb ed="#L" n="124" break="no"/>rae. Per simile probatur idem sic: sicut sacramenta sunt
instru<lb ed="#L" n="125" break="no"/>menta dininae misericordiae lustificantis, sic ignis inferni est
in<lb ed="#L" n="126" break="no"/>strumentum diuinae iustitiae punientis; sed sacramenta
quate<lb ed="#L" n="127" break="no"/>nus sunt instrumenta diuinae misericordiae agunt iustificando
<lb ed="#L" n="128"/>animam per aliculus immissionem, ergo ignis vt est
instrumen<lb ed="#L" n="129" break="no"/>tum diuinae justitiae affligit animam per veram immissionem.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e712">
<lb ed="#L" n="130"/>
<!--16--> Haec autem opinio non videtur posse stare. Primo quia
nul<lb ed="#L" n="131" break="no"/>lum instrumentum potest agere circa aliquid in virtute alterius
<lb ed="#L" n="132"/>nisi possit circa illud ponere suam propriam actionem, sicut
ca<lb ed="#L" n="133" break="no"/>lor agens vt instrumentum animae potest de se ponere sua
actio<lb ed="#L" n="134" break="no"/>nem naturalem, scilicet calefactionem circa alimentum quod con
<lb ed="#L" n="135"/>nertit virtute animae in carnem, & securis suam actionem
natura<lb ed="#L" n="136" break="no"/>lem habet circa lignum in quo vt mora ab artifice inducit for
<lb ed="#L" n="137"/>mam arcae, sed ignis de se non potest aliquam habere actionem4
<lb ed="#L" n="138"/>circa animam vel daemonem vt aestimet confitentur, ergn non
po<lb ed="#L" n="139" break="no"/>test circa eam habere actionem vt instrumentum diuinae iustitiae.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e738">
<lb ed="#L" n="140"/>
<!--17--> Secundo: quia principium passionis quae est per
immissio<lb ed="#L" n="141" break="no"/>nem semper est aliqua forma ipsins agentis, sicut enim passio
<lb ed="#L" n="142"/>per immissionem fit per receptionem alicuius formae in patiei
<lb ed="#L" n="143"/>te, sic principium talis actionis est aliqua forma in agente, illud
<lb ed="#L" n="144"/>ergo quod non dat alicui nouam formam, non daret ei quod pos
<lb ed="#L" n="145"/>sit affligere per immissionem formae, sed quod ignis agat vt
instru<lb ed="#L" n="146" break="no"/>mentum diuinae iustitiae non potuit in eo aliquam nouam
for<lb ed="#L" n="147" break="no"/>mam neque accidentalem neque substantialem; ergo per hoc
<lb ed="#L" n="148"/>non potest animam affligere, quia dicitur agere vt
instrumen<lb ed="#L" n="149" break="no"/>tum dininae iustitiae.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e764">
<lb ed="#L" n="150"/>
<!--18--> Tertio: quia si anima vel daemon affligeretur per veram
im<lb ed="#L" n="151" break="no"/>missionem, tunc forma immissa aut esset corporalis aut
spiritua<lb ed="#L" n="152" break="no"/>lis, non corporalia, quo a anima separata non est susceptiua alicuius
<lb ed="#L" n="153"/>formae corporalis. Nec spiritualis, quia illa non poses affligere,
qui<lb ed="#L" n="154" break="no"/>nihil adiicit quod sit naturae conueniens, eo quod non habet
contra<lb ed="#L" n="155" break="no"/>rietatem ad aliquam formam naturalem; ergo nullo modo affligitu
<lb ed="#L" n="156"/>daemon vel anima ab igne per immissionem. Si dieatur quod igai
<lb ed="#L" n="157"/>non immittit aliquam formam nisi afflictionem, hoc non potest esse
<lb ed="#L" n="158"/>aquia afflictio vel dolor non est aliud quam renisus appetitus
con<lb ed="#L" n="159" break="no"/>tra nociuum praesens & cognitum: obiectum ergo afflictionis es
<lb ed="#L" n="160"/>nociuum praesens & cognitum, sed obiectu praecedi dactum
or<lb ed="#L" n="161" break="no"/>dine naturae, oportet ergo quod pri? ordine naturae ignis sit
ani<lb ed="#L" n="162" break="no"/>mae nociuus, & deinde cognoscatur vt nociuus quam sequatur
<lb ed="#L" n="163"/>afflictio in anima, si ergo ignis affligit animam separatam per
ve<lb ed="#L" n="164" break="no"/>ram immissionam per quam est ei nocinus, oporcet quod prius ali¬
<!--00770.xml-->
<pb ed="#L" n="348-v"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>quid immittat quod nocet, quod cognitum causet afflictionem
<lb ed="#L" n="2"/>Item afflictio verius consistit in abiectione formae couenientis
<lb ed="#L" n="3"/>aquam in receptione cujuscumque farmae: quia receptio cuiussoe
<lb ed="#L" n="4"/>formae non est disconseniens nec per consequens afflictiua nisi qui
<lb ed="#L" n="5"/>tenus abiicit aliam formam naturae conuenienten. In assignand
<lb ed="#L" n="6"/>ergo quomodo anima patitur ab igne vera & reali passione
<lb ed="#L" n="7"/>immissionem, potissime deberet dici quae est forma vel efectis
<lb ed="#L" n="8"/>animae separatae conueniens, quae aufert per formam ab igne in
<lb ed="#L" n="9"/>missam. hoc autem non sit nec est facile hoc fingere, quare &c
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e827">
<lb ed="#L" n="10"/>
<!--19--> Ad rationes eorum respondendum est, & primo ad illud in
<lb ed="#L" n="11"/>quo fundstur prima ratio. Dicunt enim quod omne instrumen
<lb ed="#L" n="12"/>tum praeter suam naturalem virtutem habet aliam virtutem a prin
<lb ed="#L" n="13"/>espali agente per quam potest in vlteriorem effectum quam po
<lb ed="#L" n="14"/>set ex conditione suae naturae. Istud enim non est verum si inte
<lb ed="#L" n="15"/>ligatur quod ab agente principali fiat noua forma in instrumento
<lb ed="#L" n="16"/>vnde in calore qui est istrumetum animae nulla forma est ab
an<lb ed="#L" n="17" break="no"/>ma, & tamen conuertit instrumentaliter cibum in carnem
alter<lb ed="#L" n="18" break="no"/>duorum modorum: aut quia disponit, & anima cui color est
con<lb ed="#L" n="19" break="no"/>iunctus formam carnis inducit, aut (vt alij dicunt) calor & animi
<lb ed="#L" n="20"/>se habent sicut vnum agens perfectum quod inducit formam
car<lb ed="#L" n="21" break="no"/>nis ad quam inducendam alterum solum non sufficeret, sicut in
sec<lb ed="#L" n="22" break="no"/>ri acuties & durities sunt vnum principium secandi, nec alteri
<lb ed="#L" n="23"/>sufficeret. Simili modo non est dicendum quod in dolabra sit aliqui
<lb ed="#L" n="24"/>forma influxa a principali agente praeter motum localem, que
<lb ed="#L" n="25"/>dolabra mouetur ab artifice: quia forma arcae vel culuscunque a
<lb ed="#L" n="26"/>tificiati non est nisi determinatus ordo partium qui potest fier
<lb ed="#L" n="27"/>per solum motum localem diuisionis vel incisionis, prout conp
<lb ed="#L" n="28"/>tit tali vel tali ordini partium seu dispositioni. Cum ergo primi
<lb ed="#L" n="29"/>arguitur, quo Deus potest agere sine causis mediis quicquid fa
<lb ed="#L" n="30"/>cit med iantibus eit, verum est de causis agentibus vel sinalibus
<lb ed="#L" n="31"/>sunt causae extrinsecae: de causis vero formalibus vel materia
<lb ed="#L" n="32"/>libus non est verum, non enim potest Deus facere hominem
sin<lb ed="#L" n="33" break="no"/>anima, aut sine corpore, quia hoc implicat contradictionem, an
<lb ed="#L" n="34"/>ma autem non patitur ab igne mediante corpore vt a causa agen
<lb ed="#L" n="35"/>non enim ignis agit in corpus, & corpus in animam, in o illud
<lb ed="#L" n="36"/>quod immediate ab igne patitur est corpus animatum includenm
<lb ed="#L" n="37"/>intrinsece corpP & animam, & istud patitur a Deo mediante igos
<lb ed="#L" n="38"/>inquantum virtus per quam ignis agit in corpus ansmatum, cau
<lb ed="#L" n="39"/>satur a Deo & conseruatur, propter quod bene sequitur quo
<lb ed="#L" n="40"/>sicut Deus mediante igne vt causa efficiente affligit corpus an
<lb ed="#L" n="41"/>maru, sic potest affligere ipsum sine igne, sed quod Deus vel igni
<lb ed="#L" n="42"/>possit animam separatam a corpore affligere fimili afflictione
<lb ed="#L" n="43"/>sicut affligebatur totum compositum a Deo mediante igne ve
<lb ed="#L" n="44"/>sine igne non probatur quia aflictionem animae dum est ir
<lb ed="#L" n="45"/>corpore non se habet corpus nec totum compositum vt agens
<lb ed="#L" n="46"/>dato etiam quod Des posset animam separatam affligere sicui
<lb ed="#L" n="47"/>affligitur in corpore, non oporteteamen quod hoc possit
compe<lb ed="#L" n="48" break="no"/>re igni quantumcunque diceretur instrumentum, quia non omnoe
<lb ed="#L" n="49"/>quod Deus facit per seipsum potest facere per instrumentum
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e918">
<lb ed="#L" n="50"/>
<!--20.--> Ad secundum dicendum sicut aliqui dicuntque sacramenta ni
<lb ed="#L" n="51"/>causant aliquid in anima nisi sicut causa sine qua non, sed totum faci
<lb ed="#L" n="52"/>virt? diuina assistens. Et iterum: perfectio consistit in sola receptio
<lb ed="#L" n="53"/>ne, vera autem passio non, & ideo non sufficit ad assignandum cama
<lb ed="#L" n="54"/>flictionis animae dicere quod aliquid immittit ei ab igne vt
instr<lb ed="#L" n="55" break="no"/>mentum diulnae institiae, sed oportet vlterius dicere quae est Ill
<lb ed="#L" n="56"/>forma conneniens quam per illud immissum abiicitur. Adhuc non es
<lb ed="#L" n="57"/>simile de sacramentis & de igne qa sacramenta non agunt in animi
<lb ed="#L" n="58"/>separatam, sed in totum coniunctum circa quod possunt
ponern<lb ed="#L" n="59" break="no"/>suam operationem naturalem prout pertinet ad agens instrument;
<lb ed="#L" n="60"/>le, ignis autem nollam actionem naturalem potest habere circa
<lb ed="#L" n="61"/>animam separatam quam dicitur affligere, & ideo non est simile
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e950">
<lb ed="#L" n="62"/>
<!--21--> Secundus modus eorum qui dicunt animam separatam affli
<lb ed="#L" n="63"/>gi per veram immissionem est talis: dicunt enim isti quod virturtm,
<lb ed="#L" n="64"/>diuina superadditur, & infundit animae separatae aliqua quali
<lb ed="#L" n="65"/>tanseu habi? supernaturalis ratione cuius anima separatave
<lb ed="#L" n="66"/>daemon potest pati ab igne inferni, quamuis secundum se non posse
<lb ed="#L" n="67"/>ab eo pati. Ratio istius opinionis est sola fuga inconuenientium
<lb ed="#L" n="68"/>quia cum isti non possint ostendere qualiter anima separara posse
<lb ed="#L" n="69"/>secundum se allud recipere per quod affligeretur, adinuenerum
<lb ed="#L" n="70"/>quod hoc poterat fieri mediante aliquo sibi diuinitus addito
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e974">
<lb ed="#L" n="71"/>
<!--22.--> Istud autem dictum est minus probatum quam primum,
qui<lb ed="#L" n="72" break="no"/>illud additum animae, aut est corporeum, aut spirituale: si spiritus
<lb ed="#L" n="73"/>le aequalis dubitatio est qualiter anima separata quae est spirit
<lb ed="#L" n="74"/>posest pati ab igne corporeo mediante illo sicut sine illo, quia vtro
<lb ed="#L" n="75"/>bique? est eadem ratio. Si autem istud additum sit corporeum, aut faci
<lb ed="#L" n="76"/>vnd suppositum cum anima aut non. Si non, tucratione ipsius anima
<lb ed="#L" n="77"/>non poterit pati, quia distinctorum secundum suppositum sunt
di<lb ed="#L" n="78" break="no"/>stinctae actiones & passiones. Si vero sint vnum secundum suppo
<lb ed="#L" n="79"/>situm, aut illud est subiectum animae, aut anima est subiectam illius
<lb ed="#L" n="80"/>non potest dici quod fit subiectum animae quia subiectum animae ni
<lb ed="#L" n="81"/>est nisi sua materia vel suum corpus ex quibus eoniunctis
resul<lb ed="#L" n="82" break="no"/>tat homo, & sic non esset anima separata de qua loquimur. Si v.
<!--00770.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<lb ed="#L" n="83"/>ro dicatur quod anima sit soblectum illius additi quod ponitur eor
<lb ed="#L" n="84"/>porale, tunc aequalis dubitatio est quomodo aniina posset reci
<lb ed="#L" n="85"/>pere illud corporale accidens, sicut dubitamus qualiter posset te
<lb ed="#L" n="86"/>cipere caliditatem vel quancunque qualitatem corpoream, & ideo ista
<lb ed="#L" n="87"/>positio in nullo declarat propositum, sed assumit aequale dubium
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e1020">
<lb ed="#L" n="88"/>
<!--23--> Alius modus est quod in anima separatavirture diuina pos
<lb ed="#L" n="89"/>sunt remanere potenriae sensitiuae, quod probatur: quia virtute
di<lb ed="#L" n="90" break="no"/>nina accidens absolutum potest separari a suo subiecto, sed secum
<lb ed="#L" n="91"/>dum istos potentiae sensitiuae sunt quaedam accidentia
absoluta<lb ed="#L" n="92" break="no"/>ergo virtute diuina possunt separari a composito in quo sunt tam
<lb ed="#L" n="93"/>quam in subiecto, & remanere in ansma separata. Tunc arguitur
<lb ed="#L" n="94"/>sic: ver? dolor sensibilis perficitur in actu appetii? sensicdui pula
<lb ed="#L" n="95"/>cognitione sensitiua, sed remanentibus potentiis sensiciuis in
an<lb ed="#L" n="96" break="no"/>ma separata possti eis esse sensitiua cognitio et appetitus
conse<lb ed="#L" n="97" break="no"/>quems, ergo in eis posest esse vers dolor sensibilis & vera afflictio.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e1046">
<lb ed="#L" n="98"/>
<!--24.--> Sed nec istud valet, quia dato quod De posset separare
acci<lb ed="#L" n="99" break="no"/>dens absolutum a subiecto, non tamen posset ipsum ponere in
quocun<lb ed="#L" n="100" break="no"/>que alio subiecto: sicut quantiratem separatam a substantia panis in
<lb ed="#L" n="101"/>sacramento non posser ponere subiectiue in angelo, & eodem me
<lb ed="#L" n="102"/>do potentiam sensitiuam quae est accidens organi corporei non
pos<lb ed="#L" n="103" break="no"/>set ponere i anima separata. Dato etiam quod posset ponere
adhu<lb ed="#L" n="104" break="no"/>non sufficeret ad hoc quod anima sensibilis pateretur ab igne, q
<lb ed="#L" n="105"/>obiectum huius passionis est aliquid nocens, sed non potest dari
<lb ed="#L" n="106"/>modus quomodo ignis noceret animae separatae etiam si habi
<lb ed="#L" n="107"/>ret porentias sensitiuas plusquam si non haberetinon enim noce
<lb ed="#L" n="108"/>ex hoc solo quod cognoscitur quacunque cognitione, & ideo
<lb ed="#L" n="109"/>modo non potest assignari causa passionis animae ab igne.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e1077">
<lb ed="#L" n="110"/>
<!--25--> Alius modus assignatur quod spirit incorpore scilicet ani
<lb ed="#L" n="111"/>ma separata vel angelus patitur ab igne solum per detentioni
<lb ed="#L" n="112"/>per hunc modum, quia spiritus incorporei secundum istos
diffi<lb ed="#L" n="113" break="no"/>niuntur loco, ita quod existunt sic in vno loco quod non in alio.
<lb ed="#L" n="114"/>Res igitur corporea habet ex natura sua quod spiritum
diffi<lb ed="#L" n="115" break="no"/>niat, sed non habet ex natura sua quod spiritum detineat quis
<lb ed="#L" n="116"/>alibi spiri:? possit diuertere, sed hoc superadditur: igitur igni
<lb ed="#L" n="117"/>corporeus inquantum est instrumentum diuinae iustitiae habe
<lb ed="#L" n="118"/>quod detineat spiritum sic quod alibi non diuertat, & ita effici
<lb ed="#L" n="119"/>tur poenalis retardando ipsum ab exccutione propriae
volun<lb ed="#L" n="120" break="no"/>tatis ne operetur vbi vult & secundum quod vult, & tanto am
<lb ed="#L" n="121"/>plius cruciatur quanto superior est.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e1108">
<lb ed="#L" n="122"/>
<!--26--> Hec autem opinio probabilis est ponendo quod anima se
<lb ed="#L" n="123"/>parata vel angelus sit in loco secundum suam essentiam: qui
<lb ed="#L" n="124"/>ruc potest virture diuina detineri in loco ne moueatur ad alii
<lb ed="#L" n="125"/>ad quem vellet, non bene tamen appatet quomodo virtus detenti
<lb ed="#L" n="126"/>ua fit in igne. Hoc tamen non obstance posset dici detineri ab igne
<lb ed="#L" n="127"/>quia detinetur in igne & sic ab eo patitur eo modo quo desid
<lb ed="#L" n="128"/>ras mortem & fastidiens vitam dicit quod anima sua patitur a
su<lb ed="#L" n="129" break="no"/>corpore in quo detinetur. Et nihilominus graue videtur aliq
<lb ed="#L" n="130"/>bus quod iste totus modus quo anima vel daemon patium urequia se
<lb ed="#L" n="131"/>cundd hanc modum aequaliter pateretur anima vel demon si de
<lb ed="#L" n="132"/>tineretur in pulcherrima camera & optime ornata, sicut patij
<lb ed="#L" n="133"/>tur ab igne, quia non ponitur pati, nisi quatenus detinetur,
Ho<lb ed="#L" n="134" break="no"/>autem non reputatur communiter adeo graue seu poenale, sicut pera
<lb ed="#L" n="135"/>dicamus grauem esse poeuam damnatorum hominum vel daemonum.
<lb ed="#L" n="136"/>Et confirmatur, quia ficut animae dannatorum decinentur in
in<lb ed="#L" n="137" break="no"/>ferno sic animae puerorum decedentium in originali detinentu
<lb ed="#L" n="138"/>in limba. Si ergo sola detentio est afflictio sequitur quod animae
<lb ed="#L" n="139"/>decedentium in solo originali tantum affliguntur quantum da
<lb ed="#L" n="140"/>mones vel animae dannatorum, quod non videtur conueniens
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e1155">
<lb ed="#L" n="141"/>
<!--27.--> Si vero spiritus ponatur esse in loco solum per operatio
<lb ed="#L" n="142"/>nem, mne non bene apparet qualiter patiatur a loco per deientio
<lb ed="#L" n="143"/>nem, quis operationum quaedam manent in agente: vt intellig
<lb ed="#L" n="144"/>re & velle, & per istas non poss spiritus magis esse in loco quam
<lb ed="#L" n="145"/>per essentiam. Aliae vero sunt quae transeunt in materiam exterie
<lb ed="#L" n="146"/>rem, vt mouere, & per has solas potest spiritui competere esse in
<lb ed="#L" n="147"/>loco quatenus mouet vel facit aliquid circa locum vel cirea cor
<lb ed="#L" n="148"/>pus existens in loco haec autem operatio licet posset conuenire
<lb ed="#L" n="149"/>angelis, non conuenit tamen animabus separatis, quia anima se
<lb ed="#L" n="150"/>parata nec mouet ad formam quod est sibi commune & angelis
<lb ed="#L" n="151"/>nec potest mouere aliquod corps ad locum, quia eum habeat de
<lb ed="#L" n="152"/>terminatum mobile, scilicet corpus cui vnitur vt forma media
<lb ed="#L" n="153"/>te quo monerqequid mouebideo separata ab ea nihil aliud pe
<lb ed="#L" n="154"/>test mouere Si ergo spirits non est in loco, nisi per operationem
<lb ed="#L" n="155"/>& nullam talem potest habere anima separata, sequitur quod ipsa ni
<lb ed="#L" n="156"/>fit in loco, & per eonsequens quod ibi non detineatur, nec per de
<lb ed="#L" n="157"/>tentionem affligatur. Item probatur de anima separata & ange
<lb ed="#L" n="158"/>lis simul, quod esto vtrique conueniat operari circa locum quo
<lb ed="#L" n="159"/>tamen non affligantur per detentionem in loco, quia si esse in le
<lb ed="#L" n="160"/>co est operari in loco, ideo esse & detineri violenter in loco sei
<lb ed="#L" n="161"/>contra voluntatem est operari in loco violenter seu contra voli
<lb ed="#L" n="162"/>tatem, sed illud non potest competere animae separatae vel
age<lb ed="#L" n="163" break="no"/>lo, quare &c. Maior de se patet, minor probat, quia magis
po<lb ed="#L" n="164" break="no"/>test homo togi ad operandum quam angelus vel anima separa
<!--00771.xml-->
<pb ed="#L" n="349-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>ta, sed homo non potest eogi coactione simpliciter ad operandum
<lb ed="#L" n="2"/>ea quae dependent ex libero arbitrio, quamuis possit impediri
<lb ed="#L" n="3"/>ne faciat quod vellet facere, nam si per violentiam manus
alicu<lb ed="#L" n="4" break="no"/>ius hominis applicetur ad percutiendum alium talis non percu
<lb ed="#L" n="5"/>tit actiue, quia principium actiuum percussionis non est in ipso
<lb ed="#L" n="6"/>sed mere passiuum, & multo magis videtur quod anima separa
<lb ed="#L" n="7"/>ta vel angelus non possit cogi ad aliquam actionem dependen
<lb ed="#L" n="8"/>tem a libero arbitrio, talis autem est omnis actio quam habet ve
<lb ed="#L" n="9"/>habere potest anima separata vel angelus circa locum, ergo an
<lb ed="#L" n="10"/>gelus vel anima separata non potest cogi ad operandum in loc
<lb ed="#L" n="11"/>vel circa locum, quare si esse in loco est operari in illo, patet quod
<lb ed="#L" n="12"/>nec angelus nec anima separata possunt violenter detineri in
<lb ed="#L" n="13"/>loco, nec per consequens affligi per violentam detentionem.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e1246">
<lb ed="#L" n="14"/>
<!--28.--> Si vero dicatur quod non sunt in loco, nec detinentur in lo
<lb ed="#L" n="15"/>co per actionem suam in loco, sed potius per actionem quam re
<lb ed="#L" n="16"/>cipiunt a loco. Contra, detineri a loco supponit esse in loco, si
<lb ed="#L" n="17"/>ergo passio spiritus in loco est per detentionem in loco, sequitur
<lb ed="#L" n="18"/>quod passio in loco supponit esse in loco, sed posterius supponem
<lb ed="#L" n="19"/>suum prius non est causa eius, ergo pati a loco non est ratio an
<lb ed="#L" n="20"/>gelo vel animae quod sit in loco, igitur. Isti sunt modi quibus do
<lb ed="#L" n="21"/>ctores nituntur ostendere qualiter anima separata, vel angelu
<lb ed="#L" n="22"/>patiatur ab igne, & tamen vt visum est nullus satisfacit
intelle<lb ed="#L" n="23" break="no"/>ctui. Nec mirum, quia vt dictum fuit in primo libro, quod pri
<lb ed="#L" n="24"/>ma ea quae sunt fidei non possunt scientifice probari, nec ratio
<lb ed="#L" n="25"/>nes in contrarium scientifice solui, pro eo quod fides est de
hi<lb ed="#L" n="26" break="no"/>quae excedunt omnem rationem naturalem.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e1279">
<lb ed="#L" n="27"/>
<!--29--> Tenendum est ergo absque vlla dubitatione quod anima
<lb ed="#L" n="28"/>separata patitur ab igne secundum modum primum
assigna<lb ed="#L" n="29" break="no"/>tum, sed totalem modum nullus adhuc docuit, nec puto quod
<lb ed="#L" n="30"/>docere possit nisi ei reueletur.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e1292">
<lb ed="#L" n="31"/>
<!--30--> AD PRIMVM argumentum dicendum quod sicut
<lb ed="#L" n="32"/>nullum corpus potest pati a spiritu passione proprie dicta, qua
<lb ed="#L" n="33"/>est abiectio formae conuenientis, & receptio formae
disconue<lb ed="#L" n="34" break="no"/>nientis, sic nullus spiritus potest pati a corpore consimili
passio<lb ed="#L" n="35" break="no"/>ne, & ideo ille modus passionis qui ponitur esse per
immissio<lb ed="#L" n="36" break="no"/>nem non tenetur communiter.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e1310">
<lb ed="#L" n="37"/>
<!--31--> Ad secundum dicendum est quod Augustinus loquitur in
<lb ed="#L" n="38"/>quirendo, vnde & alium modum ponit vigesimoprimo de ciui
<lb ed="#L" n="39"/>tate dei, vbi dicit quod sicut in conditione hominis anima
iun<lb ed="#L" n="40" break="no"/>gitur corpori vt dans ei vitam, quamuis vnum sit corporale 8
<lb ed="#L" n="41"/>aliud spirituale, & ex tali coniunctione concipit anima vehemen
<lb ed="#L" n="42"/>tem amorem ad corpus, sic anima separata ligatur igni, vt
acci<lb ed="#L" n="43" break="no"/>piens ab eo poenam, in quo innuit poenam animae esse per
deten<lb ed="#L" n="44" break="no"/>tionem in igne. Vel dicendum quod Augustinus intelligit quod
<lb ed="#L" n="45"/>ea quibus immediate anima afficitur ad dolore vel poenam sunt
<lb ed="#L" n="46"/>spiritualia, quatenus ignis non affligit animam nisi mediante
<lb ed="#L" n="47"/>apprehensione, vel se ipso vt apprehenso quod est quoddam esse
<lb ed="#L" n="48"/>spirituale, quamuis illa responsio non videatur multum efficax,
<lb ed="#L" n="49"/>quia per hunc modum posset dici quod quicquid affligitur,
af<lb ed="#L" n="50" break="no"/>fligatur non per corporalia, sed per similitudinem corporalium,
<lb ed="#L" n="51"/>quia nihil affligit nisi vt appraehensum.
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e1347">
<lb ed="#L" n="52"/>
<!--32--> Ad tertium dicendum quod principale agens oportet esse
<lb ed="#L" n="53"/>nobilius patiente, sed non oportet quod instrumentale agens sit
<lb ed="#L" n="54"/>nobilius, nullus autem ponit quod ignis sit principale agens in
<lb ed="#L" n="55"/>afflictione animae, & ideo non oportet quod sit nobilior anima
</p>
<p xml:id="jsnvu6-e286028-d1e1361">
<lb ed="#L" n="56"/>
<!--33--> Ad quartum dicendum quod argumentum illud bene
pro<lb ed="#L" n="57" break="no"/>bat quod ignis ille non afligit daemones vel animas separata
<lb ed="#L" n="58"/>per immissionem, sed non probat quin affligat per detentio
<lb ed="#L" n="59"/>nem. detenti enim in carcere non solum affliguntur dum actua
<lb ed="#L" n="60"/>liter detinentur, sed etiam dum exeunt scientes se iterato
retru<lb ed="#L" n="61" break="no"/>di, ita quod afflictio semper est per detentionem vel deputatio
<lb ed="#L" n="62"/>nem ad locum detinentem, sicut econtrario electi gaudent de
<lb ed="#L" n="63"/>coelo empyrio, quod quodam modo in eorum cedit gloriam, non
<lb ed="#L" n="64"/>solum quando sunt ibi, sed etiam quando recedunt scientes illum
<lb ed="#L" n="65"/>locum sibi deputatum.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>