-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 3
/
cod-ve07v1_kzz7yh-a12169.xml
492 lines (492 loc) · 32.5 KB
/
cod-ve07v1_kzz7yh-a12169.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 2</title>
<author ref="#RicardusDeMediavilla">Ricardus de Mediavilla</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 2</title>
<date when="2023-09-18">September 18, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="V" n="cod-ve07v1">Venice, 1507, v. 1</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-09-18" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#V" n="18-r"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="kzz7yh-a12169"><!-- l1d3p2a2 -->
<head xml:id="kzz7yh-a12169-Hd1e101">Articulus 2</head>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e103">
<!-- line coord error -->Consequenter queritur de praedictis¬
<!-- line coord error -->potentiis per
compa<lb ed="#V" n="51" break="no"/>rationem ad actus suos et ad essentiam anime.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e112">
<lb ed="#V" n="52"/>¶ Et circa hoc queruntur duo.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e117">
¶ Primo vtrum
<lb ed="#V" n="53"/>lille potentie sint accidentia ipsius anime
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e122">
¶
Se<lb ed="#V" n="54" break="no"/>cundo vtrum semper sint in actibus suis.
</p>
<div xml:id="kzz7yh-a12169-Dd1e128">
<head xml:id="kzz7yh-a12169-Hd1e130">Quaestio 1</head>
<head type="question-title">Utrum predicte potentie sint accdentia.</head>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e132">
<lb ed="#V" n="55"/>¶ Siuaeio cne.
<lb ed="#V" n="56"/>PRimo ergo quero vtrum praedicte
poten<lb ed="#V" n="57" break="no"/>tie sint accidentia. Et videtur quod sic:
<lb ed="#V" n="58"/>per philosophum libro predict. quod ponit naturalem potentiam
<lb ed="#V" n="59"/>et impotentiam in secunda specie qualitatis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e145">
¶ Item
<lb ed="#V" n="60"/>Diony. lib.o de ange. hierar. xi. ca. diuidit angelum
<lb ed="#V" n="61"/>in essentiam virtutem et operationem: et ita distinguit
vir<lb ed="#V" n="62" break="no"/>tutem contra essentiam: hoc autem non esset nisi esset accidens
<lb ed="#V" n="63"/>eius.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e156">
¶ Item Augustinus 15 de triate. ca. 7. dicit quod si sola anima cum
<lb ed="#V" n="64"/>cogitetur aliquid eius est in ea tanquam caput eius vel
ocu<lb ed="#V" n="65" break="no"/>lus vel facies: et sic patet quod potentia non est idem quod ipsa
<lb ed="#V" n="66"/>anima: relinquitur ergo quod sit aliquod accidens eius.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e165">
<lb ed="#V" n="67"/>¶ Item sicut se habet essentia ad esse sic potentia ad age¬
<!--00049.xml-->
<cb ed="#P" n="b"/>
<lb ed="#V" n="68"/>re: ergo permutatiue sic se habet essentia ad potentiam
si<lb ed="#V" n="69" break="no"/>cut esse ad agere. Sed esse et agere realiter differunt secundum
<lb ed="#V" n="70"/>aliquod absolutum: ergo essentia et potentia similiter
dif<lb ed="#V" n="71" break="no"/>ferunt: potentia ergo dicit aliquid realiter vltra essentiam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e184">
<lb ed="#V" n="72"/>¶ Item in eodem genere est effectus et proximum eius
<lb ed="#V" n="73"/>principium sicut patet in linea et puncto et vnitate et
nu<lb ed="#V" n="74" break="no"/>mero: Sed potentia est proximum principium actus qui
<lb ed="#V" n="75"/>est accidens.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e195">
¶ Item verum et bonum non differunt
ni<lb ed="#V" n="76" break="no"/>si secundum rationem: ergo si potentie anime non different inter
<lb ed="#V" n="77"/>se nisi secundum rationem: intelligere et velle ipsius anime non
dif<lb ed="#V" n="78" break="no"/>ferent nisi secundum rationem: quod falsum est: potentie ergo ipsius
<lb ed="#V" n="79"/>anime realiter inter se differunt secundum aliquid absolutum:
<lb ed="#V" n="80"/>et ita addunt aliquid absolutum super essentiam anime:
<lb ed="#V" n="81"/>sed omne tale est accidens.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e211">
¶ Item potentia qua ignis
<lb ed="#V" n="82"/>calefacit est quoddam accidens quod est naturalis ignis
pro<lb ed="#V" n="83" break="no"/>prietas: ergo a simili potentia qua anima intelligit est
na<lb ed="#V" n="84" break="no"/>turalis eius proprietas: et ita accidens.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e220">
¶ Item in anima
<lb ed="#V" n="85"/>est imago dei: ergo oportet quod ibi sit substantie vnitas et
<lb ed="#V" n="86"/>potentiarum trinitas: ergo oportet quod potentie dicant
ali<lb ed="#V" n="87" break="no"/>quam essentiam super essentiam anime: sed tali essentia non potest esse nisi accidens.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e229">
<lb ed="#V" n="88"/>Contra forma accidentalis si separaretur at forma
sub<lb ed="#V" n="89" break="no"/>stantiali seipsa agere posset: vt patet in
sacra<lb ed="#V" n="90" break="no"/>mento altaris: ergo multo fortius forma substantialis
si<lb ed="#V" n="91" break="no"/>ne forma accidentali: ergo anima per suam essentiam
in<lb ed="#V" n="92" break="no"/>telligere potest.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e242">
¶ Item forma anime non est pure
passi<lb ed="#V" n="93" break="no"/>ua: ergo per seipsam aliquo modo est actiua. Sed si aliquam
<lb ed="#V" n="94"/>actio potest sibi competere per seipsam hoc maxime
vi<lb ed="#V" n="95" break="no"/>detur esse intelligere et velle.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e252">
¶ Item proprie passiones
<lb ed="#V" n="96"/>originantur a substantia dicente philosopho primo physi. quod materia
<lb ed="#V" n="97"/>conforma causa est omnium accidentium que sunt supple in
<lb ed="#V" n="98"/>da sicut mater: originare autem propriam passionem est
age<lb ed="#V" n="99" break="no"/>re: et constat quod hec actio substantie conuenit non mediam
<lb ed="#V" n="100"/>te alio accidente. quia aliter esset processus in infinitum:
er<lb ed="#V" n="101" break="no"/>go a simili substantia anime intelligem potest non mediante aliquo accidente.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e268">
<lb ed="#V" n="102"/>Respondeo quod potentie anime non sunt accidentia nec
<lb ed="#V" n="103"/>addunt aliquam rem absolutam super
ani<lb ed="#V" n="104" break="no"/>me essentiam: sed tantummodo respectus ad actus et
obie<lb ed="#V" n="105" break="no"/>cta. Quod autem non sint accidenti a patet. dicit enim philosophus
<lb ed="#V" n="106"/>2. de anima: quod si oculus esset animal anima eius esset
vi<lb ed="#V" n="107" break="no"/>sus: et vocat ibi visum potentiam visiuam quod veritatem
<lb ed="#V" n="108"/>non haberet si potentia visiua esset accidens: quia nullum
<lb ed="#V" n="109"/>accidens posset esse anima alicuius animalis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e288">
¶ Item
<lb ed="#V" n="110"/>Augustinus 9 de trinitate. c. 4. probat ex intentione quod potentie
ani<lb ed="#V" n="111" break="no"/>me non sunt accidentia loquens de istis potentiis sub
no<lb ed="#V" n="112" break="no"/>mine notitie et amoris.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e297">
¶ Item substantia aliquod
acci<lb ed="#V" n="113" break="no"/>dens potest recipere non mediante aliquo accidente
in<lb ed="#V" n="114" break="no"/>quantum ipsa est passiua: aliter enim esset procedere in
<lb ed="#V" n="115"/>infinitum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e306">
¶ Item aliquid potest agere non mediante
<lb ed="#V" n="116"/>aliquo accidente inquantum ipsa est actiua: ergo et
sub<lb ed="#V" n="117" break="no"/>stantia ipsius anime similiter. Sed passio que competit
<lb ed="#V" n="118"/>anime inquantum est natura intellectualis passiua est
spe<lb ed="#V" n="119" break="no"/>ciem intelligibilem recipere: ergo ipsa potest recipere
<lb ed="#V" n="120"/>per seipsam non mediante aliquo accidente: actio etiam
<lb ed="#V" n="121"/>que maxime competit anime inquantum est natura
in<lb ed="#V" n="122" break="no"/>tellectualis actiua est speciem intelligibilem a
fantasma<lb ed="#V" n="123" break="no"/>tibus abstrahere vel se ad actum intelligendi mouere et
<lb ed="#V" n="124"/>velle: ergo haec potest per seipsam non mediante aliquo
ac<lb ed="#V" n="125" break="no"/>cidente alio quam intelligi specie de qua constat quod non est
<lb ed="#V" n="126"/>anime potentia: restat ergo quod potentia anime per quam
<lb ed="#V" n="127"/>speciem intelligibilem potest recipere: et per quam
spe<lb ed="#V" n="128" break="no"/>ciem intelligibilem potest a fantasmatibus abstrahere: et
<lb ed="#V" n="129"/>per quam se potest ad actum intelligendi mouere: et
poten<lb ed="#V" n="130" break="no"/>tia per quam potest velle non sunt accidentia ipsius anime.
<!--TODO: insert para break here-->
<lb ed="#V" n="131"/>Ex hoc patet quod secundo fuit propositum in
solutio<lb ed="#V" n="132" break="no"/>ne: secundo quod non addunt aliquam rem
absolu<lb ed="#V" n="133" break="no"/>tam super anime essentiam: quia substantia est ens natum
<lb ed="#V" n="134"/>per se stare vel natum esse de essentia per se stantis: hoc di¬
<!--00050.xml-->
<pb ed="#V" n="18-v"/>
<cb ed="#P" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>co extendendo nomen substantie ad substantiam
composi<lb ed="#V" n="2" break="no"/>tam et partes eius: absolutum autem accidens dicimus quod
<lb ed="#V" n="3"/>natum est esse in alio: nec potest naturaliter per se stare:
<lb ed="#V" n="4"/>nec est de essentia eius in quo est: nec ex ipso et eo in quo
<lb ed="#V" n="5"/>est potest vnum per essentiam constitui. hoc satis potest haberi
<lb ed="#V" n="6"/>ex dictis philosohi libro predicamentis. Ubi vult quod esse in
subie<lb ed="#V" n="7" break="no"/>cto est esse in aliquo non sicut pars eius: et non posse esse
<lb ed="#V" n="8"/>sine eo in quo est supple naturaliter: et dicit quod hoc
compe<lb ed="#V" n="9" break="no"/>tit accidentibus ex quo patet quod si potentie dicerent
ali<lb ed="#V" n="10" break="no"/>quam rem absolutam super essentiam cum essent in ea non
<lb ed="#V" n="11"/>tanquam partes essentie nec possent naturaliter sine essentia
<lb ed="#V" n="12"/>anime esse quod essent anime accidentia quod improbatum est ex quo
<lb ed="#V" n="13"/>sequitur illud quod tertio fuit propositum in solutionem scilicet quod non
<lb ed="#V" n="14"/>addunt super essentiam anime nisi respectus ad actus et
<lb ed="#V" n="15"/>obiecta cui sententie expresse videtur concordare Aug. 9. libro
<lb ed="#V" n="16"/>de trinitate c. 4. et etiam. c. 5 quod patet ibidem suam litteram
in<lb ed="#V" n="17" break="no"/>tuenti. Et auctor de spiritum et anima expressissime hoc
sen<lb ed="#V" n="18" break="no"/>tit. Dicit enim. c. 3 quod sensus: imaginatio: ratio: intellectus
<lb ed="#V" n="19"/>et intelligentia haec omnia in anima non aliud sunt quam ipsa
<lb ed="#V" n="20"/>anima alie et alie proprietates inter se propter varia
exerci<lb ed="#V" n="21" break="no"/>tia et paucis interpositis subdit quod sunt id quod ipsa. Et. xi.
<lb ed="#V" n="22"/>c. dicit de anima quod secundum sui operis officium variis
nuncu<lb ed="#V" n="23" break="no"/>patur nominibus: dicitur namque anima dum vegetat spiritus: dum
conten<lb ed="#V" n="24" break="no"/>platur: sensus dum sentit: animus dum sapit dum intelligit
<lb ed="#V" n="25"/>mens dum discernit: ratio dum recordatur: memoria dum
<lb ed="#V" n="26"/>vult voluntas et paucis interpositis subiungit: quoniam
<lb ed="#V" n="27"/>ista omnia vna anima est: proprietates quidem diuerse
vo<lb ed="#V" n="28" break="no"/>cans relationes nomine proprietatum. Huic etiam videtur
con<lb ed="#V" n="29" break="no"/>sonare littera Auic. 6 naturalium libro primo c. primi vbi dicit quod anima potest
<lb ed="#V" n="30"/>dici vis comparatione effectionum que emanant ab ipsa.
Si<lb ed="#V" n="31" break="no"/>militer etiam potest dici vis comparatione formarum
sensibi<lb ed="#V" n="32" break="no"/>lium et intelligibilium quas recipit: et potest dici forma
com<lb ed="#V" n="33" break="no"/>paratione materie in qua existit: ad hoc etiam videntur
sace<lb ed="#V" n="34" break="no"/>re due prime rationes adducte pro parte ista in opponendo.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e430">
<lb ed="#V" n="35"/>Ad primum in oppositum dico quod philosophus libro praedictis. naturalem
<lb ed="#V" n="36"/>potentiam accipit pro naturali modo vel
<lb ed="#V" n="37"/>aptitudine potentie: vnde non vocat potentiam illud quo
<lb ed="#V" n="38"/>res potest: sed quo taliter potest.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e442">
¶ Ad 2m potest dici quod Dion.
<lb ed="#V" n="39"/>ibi loquebatur de angelis sanctis et virtutem vocabat non
<lb ed="#V" n="40"/>potentiam sed sacros habitus potentiarum qui proprie
virtu<lb ed="#V" n="41" break="no"/>tes dicuntur: et secundum veritatem qualitates sunt: vel si accipit
<lb ed="#V" n="42"/>virtutem pro potentia intendebat distinguere potentiam
con<lb ed="#V" n="43" break="no"/>tra essentiam inquantum super potentiam addit determinatum
<lb ed="#V" n="44"/>respectum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e458">
¶ Ad 3m dici potest quod cum Aug. dicit mentem
<lb ed="#V" n="45"/>esse aliquid ipsius anime sicut caput oculum vel faciem: hoc
<lb ed="#V" n="46"/>dixit propter hoc quia potentia super essentiam addit determinatum
<lb ed="#V" n="47"/>respectu propter quod essentia non predicatur de potentia: sicut
<lb ed="#V" n="48"/>nec cursus de currere: quamuis currere super cursum non
ad<lb ed="#V" n="49" break="no"/>dat nisi relationem scilicet ad currentem: et quod ista fuerit mens
<lb ed="#V" n="50"/>Augustini patet cum alibi scilicet 9 de trinitate. c. 4. expresse velit
poten<lb ed="#V" n="51" break="no"/>tias anime nullam rem absolutam addere super ipsam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e476">
¶ Ad
<lb ed="#V" n="52"/>4m dicitur quod sicut se habet essentia ad esse sic potentia
<lb ed="#V" n="53"/>ad agere etc. Dico quod falsum est: quia actus secundus
ma<lb ed="#V" n="54" break="no"/>gis elongatur a sua potentia quam actus primus a sua
essen<lb ed="#V" n="55" break="no"/>tia: quia potentia non respicit actum secundum nec attingit
<lb ed="#V" n="56"/>nisi mediante actu primo: vnde si ponatur quod esse substantiale non
<lb ed="#V" n="57"/>addat rem absolutam super essentiam cuius est esse: non
pro<lb ed="#V" n="58" break="no"/>pter hoc sequitur quod agere non addat rem absolutam vltra
<lb ed="#V" n="59"/>potentiam cuius est agere.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e496">
¶ Ad 5m cum dicitur quod in eodem
<lb ed="#V" n="60"/>genere est effectus et proximum eius principium etc. dico quod
<lb ed="#V" n="61"/>verum est accipiendo principium pro termino initiali
intri<lb ed="#V" n="62" break="no"/>seco sicut est punctus in linea: quamuis non sit pars eius et
in<lb ed="#V" n="63" break="no"/>stans in tempore: quamuis non sit pars eius et vnitas in
nume<lb ed="#V" n="64" break="no"/>ro que est principium et pars numeri: de principio autem
ex<lb ed="#V" n="65" break="no"/>tra cuiusmodi est potentia respectu actus non habet
veri<lb ed="#V" n="66" break="no"/>tatem: aliter enim sequeretur quod potentie anime essent in
prae<lb ed="#V" n="67" break="no"/>dicamento actionis vel passionis cum ipsum intelligere sit
<!--00050.xml-->
<cb ed="#P" n="b"/>
<lb ed="#V" n="68"/>actio vel passio scilicet
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e522">
¶ Ad 6m cum dicitur quod si potentie anime non
<lb ed="#V" n="69"/>differrent secundum rem absolutam: maxime cum verum et bonum
<lb ed="#V" n="70"/>sola ratione differant: Dico quod non opetet quia velle est a
substan<lb ed="#V" n="71" break="no"/>tia intellectuali mediante intelligere. Unde oportet quod realiter
<lb ed="#V" n="72"/>distinguatur ab eo. prima enim differentia secundum ratione in
obie<lb ed="#V" n="73" break="no"/>ctis et secundum respectus in potentiis potest esse ratio differentie
<lb ed="#V" n="74"/>in actibus secundum aliquid absolutum: quia magis distinguntur
<lb ed="#V" n="75"/>res vel magis multiplicantur in principiatis quam in
princi<lb ed="#V" n="76" break="no"/>piis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e542">
¶ Ad 7m dico quod bene substantia habet aliquam actionem
<lb ed="#V" n="77"/>mediante aliquo accidente sicut ignis calefacit mediante
ca<lb ed="#V" n="78" break="no"/>liditate et aliquam actionem est habet substantia aliquando non
median<lb ed="#V" n="79" break="no"/>te aliquo accidente: et tales actiones sunt intelligere et
vel<lb ed="#V" n="80" break="no"/>le: que anime competunt non mediante aliquo absoluto
ac<lb ed="#V" n="81" break="no"/>cidente tanquam potentia qua agunt.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e556">
¶ Ad 8m cum dicitur quod
<lb ed="#V" n="82"/>secundum hanc opinionem non esset in anima dei imago etc.
Di<lb ed="#V" n="83" break="no"/>co quod immo secundum istam opinionem expressius assignatur imago
<lb ed="#V" n="84"/>in anima quam secundum aliam: quia in summa trinitate persona cum
<lb ed="#V" n="85"/>essentia non dicit nisi proprietatem relatiuam vt pater
<lb ed="#V" n="86"/>cum essentia proprietatem paternitatis: filius
proprieta<lb ed="#V" n="87" break="no"/>tem filiationis: spiritus sanctus proprietatem spirationis
di<lb ed="#V" n="88" break="no"/>cte passiue: et tamen quia vna proprietas non est alia vna
per<lb ed="#V" n="89" break="no"/>sona non est alia. Cum ergo pono quod potentia
memoran<lb ed="#V" n="90" break="no"/>di in anima que respondet patri non addit super
essen<lb ed="#V" n="91" break="no"/>tiam nisi prorietatem relatiuam nec potentia intelligendi
<lb ed="#V" n="92"/>que respondet filio addit super essentiam nisi
propeieta<lb ed="#V" n="93" break="no"/>tem relatiuam: nec similiter voluntas que respondet
spi<lb ed="#V" n="94" break="no"/>ritui sancto addit super essentiam nisi proprietatem
relati<lb ed="#V" n="95" break="no"/>uam: et per distinctionem istarum relatiuarum
proprieta<lb ed="#V" n="96" break="no"/>tum dico vnam potentiam non esse aliam: et essentiam et
il<lb ed="#V" n="97" break="no"/>lam proprietatem includi in ratione potentie: multo
expres<lb ed="#V" n="98" break="no"/>sius assigno rationem imaginis in anima quam si ponerem
il<lb ed="#V" n="99" break="no"/>las potentias secundum aliquid absolutum differre et substantiam
<lb ed="#V" n="100"/>non cadere in ratione potentie. Et vere hoc videtur Augustinus
sen<lb ed="#V" n="101" break="no"/>tire. 9. de trinitate. c. 4.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e602">
¶ Argumentum 3m pro parte alia quamuis
<lb ed="#V" n="102"/>gratia principalis conclusionis possit concedi: tamen non
co<lb ed="#V" n="103" break="no"/>git quia philosophus in illo verbo non signauit in composito ex
ma<lb ed="#V" n="104" break="no"/>teria et forma respectu accidentium que sunt in ea nisi
cau<lb ed="#V" n="105" break="no"/>salitatem passiua: quod patet per hoc quod addit sicut mater cum
<lb ed="#V" n="106"/>secundum rationem semina in generatione non sit principium nisi
<lb ed="#V" n="107"/>passiuum nec ministrat nisi materiam vt expresse dicit. 15
<lb ed="#V" n="108"/>libro de animalibus.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-a12169-Dd1e621">
<head xml:id="kzz7yh-a12169-Hd1e623">Quaestio 2</head>
<head type="question-title">Utrum memoria intelligentia et voluntas in nobis semper sint in actibus suis,</head>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e625">
¶ Questio. II.
<lb ed="#V" n="109"/>Secundo queritur vtrum memoria
intelli<lb ed="#V" n="110" break="no"/>gentia et voluntas in nobis semper
<lb ed="#V" n="111"/>sint in actibus suis. Et videtur quod sic. Augustinus. x. libro de
<lb ed="#V" n="112"/>trinitate. c. vltimo vult quod mens semper sui meminerit semper
<lb ed="#V" n="113"/>se intelligit: semper se diligit.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e638">
¶ Item philosophus. 3. de anima
di<lb ed="#V" n="114" break="no"/>cit de intellectum agente quod semper intelligit.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e643">
¶ Item philosophus primo de
<lb ed="#V" n="115"/>generatione. ca. de augumento dicit quod animalia semper
<lb ed="#V" n="116"/>nutriuntur. Si ergo nutritiua semper est in actu suo
mul<lb ed="#V" n="117" break="no"/>to fortius memoria: intelligentia et voluntas que sunt
no<lb ed="#V" n="118" break="no"/>biliores potentie.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e654">
¶ Item Auic. 6 naturalium libro primo cap. primo
<lb ed="#V" n="119"/>vult quod si aliquis homo crearetur subito perfectus in
ta<lb ed="#V" n="120" break="no"/>li dispositione quod non haberet vsum alicuius sensus quamuis
<lb ed="#V" n="121"/>non affirmaret exteriora suorum membrorum nec occulta
<lb ed="#V" n="122"/>suorum interiorum tamen affirmaret se esse. Sed talis
ho<lb ed="#V" n="123" break="no"/>mo esset ineptissimus pro illo statum ad hoc quod intellectum
es<lb ed="#V" n="124" break="no"/>set in actu suo: ergo in quocunque statu homo fuerit
sem<lb ed="#V" n="125" break="no"/>per intellectus est in actu suo.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e673">
<lb ed="#V" n="126"/>Contra Augustinum 14 de trinitate capitulo 7 dicit quod mens non
<lb ed="#V" n="127"/>semper se cogitat. et ponit exemplum de
<lb ed="#V" n="128"/>geometra et musico qui vtranque nouit scientiam non
ta<lb ed="#V" n="129" break="no"/>men semper cogitat de vtraque.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e684">
¶ Item intellectus non
<lb ed="#V" n="130"/>reducitur de potentia ad actum nisi per receptionem
spe<lb ed="#V" n="131" break="no"/>ciei non semper habuit anima nostra intelligibilem
spe<lb ed="#V" n="132" break="no"/>ciem. quia secundum philosophum. 3. de anima. anima creatur sicut
tabu<lb ed="#V" n="133" break="no"/>la rasa in qua nihil est actu scriptum: ergo anima nostra
<lb ed="#V" n="134"/>non semper fuit in actu intelligendi.
<!--00051.xml-->
<!--TODO need a paragraph for the Respondeo; missing lines-->
<pb ed="#V" n="19-r"/>
<cb ed="#P" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>tualiter: tamen intelligentia et voluntas in nobis non sunt
<lb ed="#V" n="2"/>semper in actibus suis qui sunt intelligere et velle. et hoc
<lb ed="#V" n="3"/>patet secundum philosophum. 2. de anima quia naturaliter anima deuenit in
<lb ed="#V" n="4"/>cognitionem sui primo per cognitionem obiectorum: et
<lb ed="#V" n="5"/>ab illa ueniendo ad cognitionem actuum: et ex
cognitio<lb ed="#V" n="6" break="no"/>ne actuum veniendo ad cognitionem suiipsius. Sed anima
<lb ed="#V" n="7"/>non semper cognoscit actum suum: non enim semper
intel<lb ed="#V" n="8" break="no"/>ligimus nos intelligere hoc docet experientia ergo non
sem<lb ed="#V" n="9" break="no"/>per cognoscit seipsam: et constat quod non semper cognoscit
ali<lb ed="#V" n="10" break="no"/>ud a se: ergo non semper est in actu cognoscendi.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e725">
¶ Item
<lb ed="#V" n="11"/>philosophus. 5 thop. magis scimus quid ignis quam quid anima:
<lb ed="#V" n="12"/>Sed nescimus quid ignis naturaliter nisi quantum
pos<lb ed="#V" n="13" break="no"/>sumus ex proprietatibus eius argumentando concludere:
<lb ed="#V" n="14"/>ergo nec scimus naturaliter quid anima nisi quantum
pos<lb ed="#V" n="15" break="no"/>sumus arguendo concludere per actus et obiecta. Cum
er<lb ed="#V" n="16" break="no"/>go intelligentia non semper sit in tali actu arguendi anima
<lb ed="#V" n="17"/>non semper intelligit se. Sed constat quod non semper est in
<lb ed="#V" n="18"/>actu intelligendi aliquid a se quando non intelligit se: ergo
<lb ed="#V" n="19"/>non semper est in actu intelligendi.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e747">
¶ Item philosophus primo
<lb ed="#V" n="20"/>de anima. intelligere et considerare consumuntur alio quodam
<lb ed="#V" n="21"/>interius corrupto ipsum autem impassibile est: in quo notat
<lb ed="#V" n="22"/>quod si intellectus sit incorruptibilis quantum ad sui
essen<lb ed="#V" n="23" break="no"/>tiam quod tamen sua operatio que est intelligere quandoque corrum
<lb ed="#V" n="24"/>pitur propter corporis ineptitudinem. et ratio est quia anima
<lb ed="#V" n="25"/>est forma substantialis corporis humani: et forma non
tan<lb ed="#V" n="26" break="no"/>tummodo impeditur in operatione sua ex parte obiecti
respe<lb ed="#V" n="27" break="no"/>ctu cuius agit: sed etiam propter ineptitudinem materie
<lb ed="#V" n="28"/>quam perficit: non est ergo semper anima in actu
intelligen<lb ed="#V" n="29" break="no"/>di.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e771">
¶ Item philosophus. 3 de anima: nequaquam sine fantasmate
<lb ed="#V" n="30"/>intelligit anima quod intelligendum est naturaliter dum est
<lb ed="#V" n="31"/>actu corporis corruptibilis forma: cum ergo fantasmata
<lb ed="#V" n="32"/>sint per que sensitiua interior dirigitur ad cognoscendum: non
<lb ed="#V" n="33"/>intelligendo indigemus ministerio alicuius potentie
sensi<lb ed="#V" n="34" break="no"/>tiue interioris: cum ergo illam contingat impediri quantum
<lb ed="#V" n="35"/>ad suum actum vel totaliter actum eius auferri ex consequenti
contin<lb ed="#V" n="36" break="no"/>git totaliter auferri ab homine actum intelligendi.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e789">
<lb ed="#V" n="37"/>Ad primum in oppositum cum arguitur per
auctorita<lb ed="#V" n="38" break="no"/>tem Augustini dicentis quod mens semper
<lb ed="#V" n="39"/>se intelligit etc. Dico quod verum est in habitu: et quod Augustinus sic
<lb ed="#V" n="40"/>intelligat: patet per illud exemplum quod ponit de grammatico
<lb ed="#V" n="41"/>et musico. 14. de triat. c. 7. et fuit adductum in opponendo
pro<lb ed="#V" n="42" break="no"/>parte ista.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e806">
¶ Ad 2m cum arguis de intellectum agente:
di<lb ed="#V" n="43" break="no"/>co quod sicut patet per litteram philosophi ibidem: aliquando philosophus
lo<lb ed="#V" n="44" break="no"/>quitur de intellectu agente vt de quadam substantia
sepa<lb ed="#V" n="45" break="no"/>rata: et quo ad hoc errauit. Unde a domino Stephano episco
pa<lb ed="#V" n="46" break="no"/>risiensi excommunicatus est iste articulus quod intellectus
<lb ed="#V" n="47"/>agens est quedam substantia separata superior ad intellectum
<lb ed="#V" n="48"/>possibilem: et quod secundum substantiam potentiam et operationem est
sepa<lb ed="#V" n="49" break="no"/>ratus a corpore nec est forma corporis humani: aliquando
<lb ed="#V" n="50"/>loquitur de intellectu agente vt est potentia anime: et sic
di<lb ed="#V" n="51" break="no"/>cit quod est habitus quidam vt lumen: et sic non dicit ipsum
<lb ed="#V" n="52"/>semper intelligere nisi quia quantum est ex parte sua semper
<lb ed="#V" n="53"/>abstraheret species intelligibiles a fantasmatibus nisi esset
<lb ed="#V" n="54"/>impedimentum ex parte fantasmatum vel virium sensiti
<lb ed="#V" n="55"/>uarum eo quod actio intellectus agentis naturalis est: et sic
<lb ed="#V" n="56"/>non acciperetur ibi intelligere pro cognoscere.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e839">
¶ Ad 3m
<lb ed="#V" n="57"/>co quod non est simile de nutritiua et intellectiua quantum ad
<lb ed="#V" n="58"/>semper esse in actu suo: quia in eo quod nutritur continue sit de
<lb ed="#V" n="59"/>perditio: et ideo necessaria fuit potentia per quam continue
<lb ed="#V" n="60"/>fieret restauratio. Et hec est nutritiua que humores
conti<lb ed="#V" n="61" break="no"/>nue conuertit in corpus qui humores sunt immediatum
nu<lb ed="#V" n="62" break="no"/>trimentum. vt dicitur libo de somno et vigilia.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a12169-d1e855">
¶ Ad 4m cum
<lb ed="#V" n="63"/>arguitur per auctoritatem Auic. dico quod ille homo de quo
<lb ed="#V" n="64"/>loquitur non ita esset ineptus ad actum intelligendi sicut
<lb ed="#V" n="65"/>homo perfecte dormiens vel furiosus: quia dormiens perfe¬
<!--00051.xml-->
<cb ed="#P" n="b"/>
<lb ed="#V" n="66"/>cte vel furiosus non tantummodo non iuuatur ad
intelligen<lb ed="#V" n="67" break="no"/>dum per interiores sensitiuas: sed per inordinatum modum
<lb ed="#V" n="68"/>earum impeditur: et in perfecto dormiente est etiam speciale
im<lb ed="#V" n="69" break="no"/>pedimentum ex parte virtutis nutritiue que in somno
ni<lb ed="#V" n="70" break="no"/>mis in actu suo intenditur et excessiua intesio vnius
virtu<lb ed="#V" n="71" break="no"/>tis anime impedit aliam secundum Auic. 6 naturalium libr.o 5 cap. 7.
aggra<lb ed="#V" n="72" break="no"/>uatur etiam anima ex infrigidatione organorum: in homine autem
<lb ed="#V" n="73"/>secundum illum statum quem describit Auic. non essent ista
im<lb ed="#V" n="74" break="no"/>pedimenta: quamuis aliqua virtute sensitiua non adiuuaretur.
<lb ed="#V" n="75"/>Uel potest dici secundum aliquos quod in predicto loco non est
tenen<lb ed="#V" n="76" break="no"/>dus Auic. si velit excludere omnem actum potentie sensitiue:
<lb ed="#V" n="77"/>quia omnis nostra cognitio naturalis incipit a sensu.
</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>