-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 3
/
cod-ve07v1_kzz7yh-a21329.xml
605 lines (605 loc) · 40.4 KB
/
cod-ve07v1_kzz7yh-a21329.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 4</title>
<author ref="#RicardusDeMediavilla">Ricardus de Mediavilla</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 4</title>
<date when="2023-09-18">September 18, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="V" n="cod-ve07v1">Venice, 1507, v. 1</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-09-18" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#V" n="31-v"/>
<cb ed="#V" n="b"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="kzz7yh-a21329"><!-- l1d8a4 -->
<head xml:id="kzz7yh-a21329-Hd1e101">Articulus 4</head>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e103">
<lb ed="#V" n="88"/>Consequenter queritur de quarto
pre<lb ed="#V" n="89" break="no"/>dicamentali. et circa hoc
<lb ed="#V" n="90"/>queruntur duo. Primo vtrum anima sit tante
simplici<lb ed="#V" n="91" break="no"/>tatis quod sit in qualibet parte corporis tota. Secundo vtrum
<lb ed="#V" n="92"/>summe simplex sit in genere.
</p>
<div xml:id="kzz7yh-a21329-Dd1e116">
<head xml:id="kzz7yh-a21329-Hd1e118">Quaestio 1</head>
<head type="question-title">Utrum anima sit tante simplicitatis quod sit in qualibet parte corporis tota</head>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e120">
¶ Questio I.
<lb ed="#V" n="93"/>PRimo ostendo quod anima non est tante
sim<lb ed="#V" n="94" break="no"/>plicitatis quod sit in qualibet parte
cor<lb ed="#V" n="95" break="no"/>poris tota. Dicit enim philosophus in libro de causa
mo<lb ed="#V" n="96" break="no"/>tus animalis quod non est opus in vnaquaque corporis.
par<lb ed="#V" n="97" break="no"/>te esse animam: sed natura nihil facit frustra. ergo anima non est
<lb ed="#V" n="98"/>in qualibet parte corporis tota.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e136">
¶ Item philosophus. 2. de anima.
<lb ed="#V" n="99"/>Anima est actus corporis physici organici: sed quelibet
<lb ed="#V" n="100"/>pars corporis non est organica. ergo non est anima cniuslibet
<lb ed="#V" n="101"/>partis corporis actus.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e145">
¶ Item philosophus. 2. de anima. Sicut se habet
<lb ed="#V" n="102"/>pars anime ad partem corporis: ita tota anima ad totum corpus.
er<lb ed="#V" n="103" break="no"/>go videtur quod anima ita sit in toto corpore quod pars anime sit in
par<lb ed="#V" n="104" break="no"/>te corporis: et ita non est in qualibet parte corporis tota.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e154">
<lb ed="#V" n="105"/>¶ Item cum potentie radicentur in essentia anime: si anima esset in
<lb ed="#V" n="106"/>qualibet parte corporis tota quelibet potentia esset in
quali<lb ed="#V" n="107" break="no"/>bet corporis parte quod videtur falsum. Non enim videtur
<lb ed="#V" n="108"/>potentia auditiua esse in pede.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e166">
¶ Item aliter anima influeret
<lb ed="#V" n="109"/>in qualibet parte corporis immediate: quod falsum videtur: quia
<lb ed="#V" n="110"/>influit in totum corpus mediante corde.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e173">
¶ Item si anima esset
<lb ed="#V" n="111"/>in qualibet parte corporis tota: tunc quelibet pars esset
<lb ed="#V" n="112"/>substantia animata sensibilis. et ita quelibet pars hominis esset animal:
<lb ed="#V" n="113"/>quod falsum videtur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e182">
¶ Item si anima tota est in manu: tota in
<lb ed="#V" n="114"/>pede cum aliquando manus moueatur pede quiescente simul
<lb ed="#V" n="115"/>anima quiesceret et moueretur: quia secundum philosophum. 2. topicorum.
Mo<lb ed="#V" n="116" break="no"/>uentibus nobis necessarium est et que in nobis sunt omnia
si<lb ed="#V" n="117" break="no"/>mul moueri: sed idem simul moueri et quiescere
impossi<lb ed="#V" n="118" break="no"/>bile videtur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e195">
¶ Item 3o de animalibus dicit Auicen. quod anima
<lb ed="#V" n="119"/>hominis est vna virtus a qua procedunt omnes virtutes
corpor<lb ed="#V" n="120" break="no"/>ris: et accidet quod in illo membro in quo occultatur anima quod illud
<lb ed="#V" n="121"/>membrum sit primum membrum in vita: et tunc de facili
proba<lb ed="#V" n="122" break="no"/>bitur quod cor sit principium venarum et neruorum. Ecce videtur
<lb ed="#V" n="123"/>velle Auic. quod anima hominis non est nisi in corde: et quod inde suam
<lb ed="#V" n="124"/>virtutes influit per totum corpus humanum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e211">
¶ Item res
<lb ed="#V" n="125"/>existens in paruo spatio non potest naturaliter esse in
ma<lb ed="#V" n="126" break="no"/>iori nisi mutetur: sed crescente corpore paruuli non propter
<lb ed="#V" n="127"/>hoc mutatur anima eius. ergo non est in qualibet parte
<lb ed="#V" n="128"/>corporis ad perfectam quantitatem deducti.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e222">
<lb ed="#V" n="129"/>Contra Aug. 6 de trinitate ca. 6. Anima in vnoquoque
cor<lb ed="#V" n="130" break="no"/>pore et in tota tota est: et in qualibet eius
par<lb ed="#V" n="131" break="no"/>te tota est.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e232">
¶ Item secundum Dam. primo lib. ca. 23 et lib. 2. c. 3.
<lb ed="#V" n="132"/>Angelus est vbi operatur. ergo cum anima magis coniungatur
<lb ed="#V" n="133"/>corpori quam angelus loco: et in qualibet parte corporis ope
<lb ed="#V" n="134"/>retur: videtur quod sit in qualibet corporis parte. ergo cum
<!--00077.xml-->
<pb ed="#V" n="32-r"/>
<cb ed="#P" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>sit simplex est in qualibet parte corporis tota.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e250">
¶ Item
si<lb ed="#V" n="2" break="no"/>cut deus est in maiori mundo: ita anima in minori mundo:
<lb ed="#V" n="3"/>hoc est in homine qui dicitur minor mundus: secundum philosophum 8. phy.
<lb ed="#V" n="4"/>Sed deus est totus in qualibet parte maioris mundi.
er<lb ed="#V" n="5" break="no"/>go anima in qualibet parte corporis humani.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e261">
¶ Item forma
<lb ed="#V" n="6"/>que extenditur per extensione materie sicut albedo: quamuis
<lb ed="#V" n="7"/>non sit tota in qualibet parte sue materie quantum ad
to<lb ed="#V" n="8" break="no"/>talitatem quantitatis sue que sibi competit per accidens: tamen
<lb ed="#V" n="9"/>quantum ad totalitatem essentie tota est in qualibet parte:
<lb ed="#V" n="10"/>multo fortius anima intellectiua cum sit simplicior est in
quali<lb ed="#V" n="11" break="no"/>bet corporis parte quantum ad totalitatem essentie sue: et quia
<lb ed="#V" n="12"/>totalitatem quantitatis corporalis non potest habere nec per se nec
<lb ed="#V" n="13"/>per accidens: videtur quod simpliciter tota sit in qualibet parte corporis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e281">
<lb ed="#V" n="14"/>Respondeo quod anima intellectiua est in qualibet
par<lb ed="#V" n="15" break="no"/>te coporis humani tota. et primo
in<lb ed="#V" n="16" break="no"/>tendo declarare: quia ita est. Secundo modum ostendere per
<lb ed="#V" n="17"/>quem hoc possibile est.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e292">
¶ Quod autem ita sit patet: quia vt inferius
<lb ed="#V" n="18"/>probabitur. Anima intellectiua est forma substantialis
corpo<lb ed="#V" n="19" break="no"/>ris humani per quam homo in specie constituitur. Forma autem
<lb ed="#V" n="20"/>est perfectio totius materie. ergo anima est substantialis
perfe<lb ed="#V" n="21" break="no"/>ctio totius corporis humani. cum ergo anima intellectiua non
<lb ed="#V" n="22"/>extendatur secundum corporis extensionem: sequitur ipsam esse
cuius<lb ed="#V" n="23" break="no"/>magnitudinem corporalem habeat quandam magnitudinem
<lb ed="#V" n="24"/>spiritualem corpori quod natum est perficere proportianatam.
Un<lb ed="#V" n="25" break="no"/>de per istam magnitudinem spiritualem quamlibet partem
corpo<lb ed="#V" n="26" break="no"/>ris humani attingit et cum sit simplex oportet quod ex quo
attin<lb ed="#V" n="27" break="no"/>git: attingat secundum se totam. non est ergo imaginanda
simplici<lb ed="#V" n="28" break="no"/>tas anime sicut simplicitas puncti: quia enim simplicitas
pun<lb ed="#V" n="29" break="no"/>cti negat et magnitudinem corporalem et spiritualem: ideo non
<lb ed="#V" n="30"/>potest esse simul nisi in vno indiuisibili. Cum autem secundum
bea<lb ed="#V" n="31" break="no"/>tum Aug. 6. de trinitate. c. 8. in his que non mole
magna<lb ed="#V" n="32" break="no"/>sunt: hoc est maius esse quod est melius esse: et bonitas
con<lb ed="#V" n="33" break="no"/>sistat in ratione perfectionis: videtur quod illa essentia spirituali
<lb ed="#V" n="34"/>magnitudine est maior qua perfectione est plenior: et illa
<lb ed="#V" n="35"/>essentia est minima paruitate spirituali: que minimum habet
<lb ed="#V" n="36"/>de perfectione.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e336">
¶ Argumenta probantia quod anima intellectiua est
<lb ed="#V" n="37"/>in qualibet parte corporis tota gratia conclusionis possent
<lb ed="#V" n="38"/>concedi: sed ratione processus dicendum erit aliquid ad aliqua eorum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e344">
<lb ed="#V" n="39"/>Ad primum in oppositum quod arguebatur per
aucto<lb ed="#V" n="40" break="no"/>ritatem philosophi de causa motus animalium
<lb ed="#V" n="41"/>dico quod ibi philosophus loquitur de anima quantum ad potentiam
moti<lb ed="#V" n="42" break="no"/>libet partis corporis humani substantialem perfectionem
<lb ed="#V" n="43"/>secundum se totam: quamuis non eodem modo compararetur ad totum et
<lb ed="#V" n="44"/>ad partes: quia ad totum comparatur primo et per se. sicut ad
<lb ed="#V" n="45"/>proprium. et proportionatur perfectibile. Ad partes autem per
<lb ed="#V" n="46"/>posterius secundum scilicet quod habent ordinem ad totum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e364">
¶ Per quem
<lb ed="#V" n="47"/>autem modum hoc sit possibile: declaro. est quedam
simplici<lb ed="#V" n="48" break="no"/>tas per negationem magnitudinis corporalis: et
magnitu<lb ed="#V" n="49" break="no"/>dinis spiritualis: et ista est simplicitas puncti. Iterum
po<lb ed="#V" n="50" break="no"/>test intelligi quedam simplicitas per priuationem
magnitu<lb ed="#V" n="51" break="no"/>dinis corporalis: et magnitudinis spiritualis. et talis simplici
<lb ed="#V" n="52"/>tas esset in substantia corporea: si esset a suis dimensionibus
<lb ed="#V" n="53"/>separata: quia tunc esset apta nata extendi non extensa. est
<lb ed="#V" n="54"/>alia simperlicitas per negationem magnitudinis corporalis
<lb ed="#V" n="55"/>positiua: tamen magnitudinis spiritualis finite. et talis
sim<lb ed="#V" n="56" break="no"/>plicitas est in angelis et in anima intellectiua: quamuis in alio
<lb ed="#V" n="57"/>et alio gradum: secundum quod plus vel minus accedunt ad summum
<lb ed="#V" n="58"/>simplex quod deus est. Est alia simplicitas per negationem
<lb ed="#V" n="59"/>magnitudinis corporalis positiua magnitudinis spiritualis
<lb ed="#V" n="60"/>infinite: et talis simplicitas est in deo. cum ergo deus
at<lb ed="#V" n="61" break="no"/>tingeret infinita loca: si tot essent totus propter suam
simplici<lb ed="#V" n="62" break="no"/>tatem: et infinitam eius magnitudinem spiritualem simul. et
<lb ed="#V" n="63"/>ipse angelus attingat quamlibet partem alicuius loci finiti:
<lb ed="#V" n="64"/>totus propter suam simplicitatem et suam magnitudinem
spi<lb ed="#V" n="65" break="no"/>ritualem finitam simul: videre possumus aliqualiter quo
<lb ed="#V" n="66"/>haec est possibile quod anima sit perfectio cuiuslibet partis
corpo<lb ed="#V" n="67" break="no"/>ris humani tota cum ipsa cum sua simplicitate que negat
<!--00077.xml-->
<cb ed="#P" n="b"/>
<lb ed="#V" n="68"/>uam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e419">
¶ Ad 2m cun dicitur quod anima est actus corporis
physi<lb ed="#V" n="69" break="no"/>ci organici etc. Dico quod verum est sicut primi et
proportiona<lb ed="#V" n="70" break="no"/>ti perfectibilis: tamen ex conseqenti potest esse perfectio partium secundum
<lb ed="#V" n="71"/>quod habent ordinem ad totum: quamuis non sint corpora organica.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e428">
<lb ed="#V" n="72"/>¶ Ad 3m cum dicitur quod sicut se habet pars anime ad partem
<lb ed="#V" n="73"/>corporis: ita tota anima ad totum corpus etc. Dico quod aut philosophus
<lb ed="#V" n="74"/>intelligit de anima bruti: quam intellexit esse extensam secundum
cor<lb ed="#V" n="75" break="no"/>poris extensionem. aut si intelligit de anima intellectiua:
dicen<lb ed="#V" n="76" break="no"/>dum quod partem anime ibi vocat potentiam. et bene verum est quod
<lb ed="#V" n="77"/>anima secundum quamlibet sui potentiam non est in qualibet parte
cor<lb ed="#V" n="78" break="no"/>poris tota: eo quod in vna parte habet respectum ad vnum actum
<lb ed="#V" n="79"/>quam non habet in alia parte et econuerso.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e448">
¶ Ad 4cum
<lb ed="#V" n="80"/>dicitur quod potentie radicantur in essentia anime etc. Dico quod
be<lb ed="#V" n="81" break="no"/>ne verum est sic intelligendo quod vltra essentiam anime non dicunt
<lb ed="#V" n="82"/>nisi respectus: sicut supra declaratum est: tamen quia in quosdam
<lb ed="#V" n="83"/>actus anima nostra: dum est istius corporis perfectio non est
<lb ed="#V" n="84"/>nata exire nisi mediante determinato organo: ideo non
<lb ed="#V" n="85"/>oportet quod quamuis anima non sit in qualibet parte corporis
to<lb ed="#V" n="86" break="no"/>ta: quod in pede sit potentia auditiua: quia ibi non est organum
<lb ed="#V" n="87"/>mediante quo habeat respectum ad actum audiendi: per
quem<lb ed="#V" n="88" break="no"/>respectum anima habet rationem potentie auditiue
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e470">
¶ Ad 5m
<lb ed="#V" n="89"/>dicitur quod anima influeret in quamlibet partem corporis
imme<lb ed="#V" n="90" break="no"/>diate etc. Dico quod prout viuere dicit primum actum vite: sic
<lb ed="#V" n="91"/>quelibet pars immediate viuit per animam mediante toto
cor<lb ed="#V" n="92" break="no"/>pore: quod est primum profectibile ab ea. Sed si accipiamus
vi<lb ed="#V" n="93" break="no"/>uere pro secundo actu vite: sic primo et principaliter influit
<lb ed="#V" n="94"/>in corde: et mediante corde in alia membra: et ideo cum
influen<lb ed="#V" n="95" break="no"/>tia anime deficit in corde non durat in aliis membris. et quamuis
<lb ed="#V" n="96"/>sit presens cuilibet parti per essentiam. bene tamen influit secundum
<lb ed="#V" n="97"/>actum vite in vnam partem mediante alia: vt sic partes
corpo<lb ed="#V" n="98" break="no"/>ris inter se maiorem habeant connexionem: per quam compago
<lb ed="#V" n="99"/>corporis fortius conseruetur: et regimen anime ordinatius
dispona<lb ed="#V" n="100" break="no"/>tur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e500">
¶ Ad 6m dico quod quamuis anima sit in qualibet parte
cor<lb ed="#V" n="101" break="no"/>poris tota non propter hoc sequitur quod quelibet pars hominis sit
<lb ed="#V" n="102"/>animal: quia animal dicit compositum ex anima et suo perfectibili primo
<lb ed="#V" n="103"/>et proportionato quod est totum corpus non aliqua pars eius.
<lb ed="#V" n="104"/>et ideo non oet quod quelibet pars sit animal: maxime cum
par<lb ed="#V" n="105" break="no"/>tes corporis humani continue sint vt inferius poterit
decla<lb ed="#V" n="106" break="no"/>rari.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e516">
¶ Ad 7m cum dicitur quod tunc simul moueretur anima et
<lb ed="#V" n="107"/>quiesceret etc. potest dici secundum aliquos quod non est inconueniens
<lb ed="#V" n="108"/>quod aliquid simul moueatur: et quiescat per accidens: sicut
ali<lb ed="#V" n="109" break="no"/>quis sedens in cathedra in naui mouetur per motus nauis:
<lb ed="#V" n="110"/>et quiescat quiete cathedre: sic dicunt quod non est
inconue<lb ed="#V" n="111" break="no"/>niens quod anima simul quiescat quiete pedis: et motu manus
<lb ed="#V" n="112"/>moueatur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e532">
¶ Uel potest dici secundum aliquos quod nulla pars
cor<lb ed="#V" n="113" break="no"/>poris diffinit animam: sed totum corpus: et ideo non mouetur
<lb ed="#V" n="114"/>anima nisi per motu corporis totius.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e539">
¶ Ad 8m quod
argue<lb ed="#V" n="115" break="no"/>batur per auctoritatem Auicen. Dico quod pro tanto dicit
<lb ed="#V" n="116"/>Auicen. quod anima occultatur in corde: quia ibi primo influit secundum
<lb ed="#V" n="117"/>actum vite
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e548">
¶ Ad 9m dicunt quidam quod maior ha bet
instan<lb ed="#V" n="118" break="no"/>tiam quando illud quod est in paruo spatio excedat illud
spa<lb ed="#V" n="119" break="no"/>tium. Unde quia diuina essentia excedit totum mundum: si
<lb ed="#V" n="120"/>mundus augeretur: esset in qualibet parte eius sine sui
mu<lb ed="#V" n="121" break="no"/>tatione. Spiritualis autem anime magnitudo tante nobilitatis
<lb ed="#V" n="122"/>est quod excedit quantitate corporis paruuli: quamuis ipsum
cor<lb ed="#V" n="123" break="no"/>pus paruuli vere et substantialiter perficiat: et ideo
crescen<lb ed="#V" n="124" break="no"/>te corpore paruuli semper est anima non per sui mutationem
<lb ed="#V" n="125"/>in qualibet parte corporis tota. Si autem dicas rem non
pos<lb ed="#V" n="126" break="no"/>se esse in spatio: et ipsum excedere. dicunt quod falsum est in
spi<lb ed="#V" n="127" break="no"/>ritualibus rebus: quia deus presens est toti mundo: et ipsum
<lb ed="#V" n="128"/>excedit in infinitum. Angelus etiam potest esse in spatio
mi<lb ed="#V" n="129" break="no"/>nori quam sit illud spatium cui toti potest se simul facere
pre<lb ed="#V" n="130" break="no"/>sentem: ita dicunt de anima per comparationem ad corpus:
<lb ed="#V" n="131"/>quamuis anima non debeat dici esse in corpore sicut in spatio: sed
<lb ed="#V" n="132"/>sicut forma in materia.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e583">
¶ Alii dicunt quibus ego
assen<lb ed="#V" n="133" break="no"/>tio quod quamuis anima rationalis habeat virtutes et operationes
<lb ed="#V" n="134"/>in quibus non communicat materia corporalis: vt patet
<!--00078.xml-->
<pb ed="#V" n="32-v"/>
<cb ed="#P" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>in intellectu et voluntate et actibus earum: eo quod nobilior
<lb ed="#V" n="2"/>est inter omnes formas informantes naturam corporalem. Et
for<lb ed="#V" n="3" break="no"/>ma quanto est nobilior tanto magis naturam suam
virtual<lb ed="#V" n="4" break="no"/>ter extendit: tamen nunquam suum corpus essentialiter
transcen<lb ed="#V" n="5" break="no"/>dit: quia aliter tota sua substantia esset in corpore et tota
ex<lb ed="#V" n="6" break="no"/>tra corpus quod eis rationabile non videtur. De hoc tamen queretur
<lb ed="#V" n="7"/>lib. 2.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e613">
¶ Ideo aliter soluendum ad argumentum dicendo quod
<lb ed="#V" n="8"/>quia anima est perfectio corporis: quia est substantia: ideo cum
sub<lb ed="#V" n="9" break="no"/>stantia corporis ad perfectam quantitatem perducitur: anima
mu<lb ed="#V" n="10" break="no"/>tatur per accidens scilicet inquantum illud: cuius est perfectio
mu<lb ed="#V" n="11" break="no"/>tatur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e624">
¶ Tertium argumentum ad partem veram quod per
similitu<lb ed="#V" n="12" break="no"/>dinem procedit existentie dei in maiori mundo: et anime in
mi<lb ed="#V" n="13" break="no"/>nori mundo. Sane oportet intelligi quod deus est in maiori
<lb ed="#V" n="14"/>mundo non sicut eius forma. sed essentialiter
presentiali<lb ed="#V" n="15" break="no"/>ter potentialiter: est etiam totus non solum in qualibet parte
<lb ed="#V" n="16"/>maioris mundi: sed etiam in quolibet indiuisibili maioris
<lb ed="#V" n="17"/>mundi. Aima autem est in corpore suo: quod ibi vocatur
minor<lb ed="#V" n="18" break="no"/>mundus tanquam substantialis forma ipsius: et quamuis sit tota
<lb ed="#V" n="19"/>in qualibet parte corporis sui: non tamen est in indiuisibili
cor<lb ed="#V" n="20" break="no"/>poris sui: quia indiuisibile corporis quod est punctus pars
cor<lb ed="#V" n="21" break="no"/>poris non est. Unde neque pucti potest dici anima esse forma.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e648">
<lb ed="#V" n="22"/>¶ Quartum etiam argumentum ad partem veram peccat in
<lb ed="#V" n="23"/>processu: quamuis ab aliquibus ponatur pro solutione quaestionis:
<lb ed="#V" n="24"/>quamuis enim albedo tota sit in qualibet parte superficiei
<lb ed="#V" n="25"/>quantum ad totalitatem speciei: non tamen quantum ad
totali<lb ed="#V" n="26" break="no"/>tatem indiuidui. Aima autem intellectiua cum non habeat
ex<lb ed="#V" n="27" break="no"/>tensionem nec per se nec per accidens non posset esse in
qua<lb ed="#V" n="28" break="no"/>libet corporis parte tota quantum ad totalitatem speciei:
ni<lb ed="#V" n="29" break="no"/>si esset ibi tota quantum ad totalitatem indiuidui significati
<lb ed="#V" n="30"/>quod est hec anima.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-a21329-Dd1e671">
<head xml:id="kzz7yh-a21329-Hd1e673">Quaestio 2</head>
<head type="question-title">Utrum summe simplex sit in genere</head>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e675">
¶ Questio. II.
<lb ed="#V" n="31"/>SEcundo queritur. Utrum summe
sim<lb ed="#V" n="32" break="no"/>plex sit in genere. Et hoc est
que<lb ed="#V" n="33" break="no"/>rere vtrum deus sit in genere. et videtur quod sic: quia
<lb ed="#V" n="34"/>omne compositum ex genere et differentia est in
ge<lb ed="#V" n="35" break="no"/>nere: sed deus est huiusmodi: quia cum idem importetur per
<lb ed="#V" n="36"/>genus et differentia sub ratione alia et alia talis compositio
sum<lb ed="#V" n="37" break="no"/>me simplici non repugnat cum sibi non repugnet
plura<lb ed="#V" n="38" break="no"/>litas secundum rationem. ergo ipse deus in genere est.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e695">
¶ Item
om<lb ed="#V" n="39" break="no"/>ne quod potest intelligi modo determinato: et modo
inde<lb ed="#V" n="40" break="no"/>terminato in genere est: sicut indiuiduum vel species: quia
<lb ed="#V" n="41"/>quod dicit genus modo indeterminato: dicit species
mo<lb ed="#V" n="42" break="no"/>do determinato non significato: et indiuiduum modo
de<lb ed="#V" n="43" break="no"/>terminato significato. Sed deus potest intelligi modo
in<lb ed="#V" n="44" break="no"/>determinato sicut a nobis intelligitur: et modo
determina<lb ed="#V" n="45" break="no"/>to sicut intelligitur a beatis. ergo deus in genere est.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e713">
¶ Item
<lb ed="#V" n="46"/>cum intelligo ens non sub ratione: qua creatum nec
increa<lb ed="#V" n="47" break="no"/>tum: cum hec compositio non sit cassa: huic apprehensioni
<lb ed="#V" n="48"/>correspondet aliqua res: hoc autem non esset nisi ens diceret
<lb ed="#V" n="49"/>aliquid ratione reale enti creato et increato: sicut animal homini et
<lb ed="#V" n="50"/>asino. et sic de aliis. ergo ens creatum et increatum continetur sub
<lb ed="#V" n="51"/>ente generale dicto: sicut sub genere: deus ergo in genere
<lb ed="#V" n="52"/>est.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e731">
¶ Item genus est quod predicatur in quid et secundum eandem
<lb ed="#V" n="53"/>ratione de contentis sub eo differentibus plus quam secundum
nume<lb ed="#V" n="54" break="no"/>rum: sed substantia predicatur in quid de deo et de qualibet
<lb ed="#V" n="55"/>substantia creata: et secundum eandem rationem vt videtur: quia si queratur
<lb ed="#V" n="56"/>quare deus est substantia: pro ratione reddetur: quia est ens
<lb ed="#V" n="57"/>perse stans. hic etiam eadem ratio reddetur: si queratur
<lb ed="#V" n="58"/>quare substantia creata est substantia. ergo videtur quod
substan<lb ed="#V" n="59" break="no"/>tia sit genus ad substantiam increatam et ad substantiam creatam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e750">
<lb ed="#V" n="60"/>¶ Item Auicen. primo metaphy. c. primi ens secundum quod ens est
sub<lb ed="#V" n="61" break="no"/>ilectum in metaphy. et non deus. ergo cum metaphysi. sit
<lb ed="#V" n="62"/>de ente simpliciter primo cum sit philosophia prima: videtur quod
<lb ed="#V" n="63"/>ens secundum quod ens prius est deo. Sed omne quod habet aliquam
<lb ed="#V" n="64"/>realem intentionem priorem se: est in genere. ergo deus est in
<lb ed="#V" n="65"/>genere.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e766">
¶ Item philosophus. x. metaphy. Unumquodque
mensu<lb ed="#V" n="66" break="no"/>ratur minimo sui generis. et dicit Commen quod illud
mini<lb ed="#V" n="67" break="no"/>mum quo mensurantur omnes substantie est primus motor.
<!--00078.xml-->
<cb ed="#P" n="b"/>
<lb ed="#V" n="68"/>ergo primus motor est in genere substantie. Primus autem
<lb ed="#V" n="69"/>motor deus est.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e782">
¶ Item omne ens determinatum est in
<lb ed="#V" n="70"/>aliquo genere determinato: sed deus est ens determinatum:
<lb ed="#V" n="71"/>quia distinguitur ab omni ente alio. ergo est in aliquo genere determinato¬
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e789">
<lb ed="#V" n="72"/>Contra genus est prius natura eo quod est in genere: sed
<lb ed="#V" n="73"/>deo nihil est prius natura nec duratione. ergo
<lb ed="#V" n="74"/>deus non est in genere.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e798">
¶ Item Auicen. 5 metaphy. sue
<lb ed="#V" n="75"/>c. 5. diffinitio secundum hoc quod consentiunt auctores artis:
composi<lb ed="#V" n="76" break="no"/>ta est ex genere et differentia. ergo si deus esset in genere
<lb ed="#V" n="77"/>cum omne tale habeat genus et differentiam deus posset
<lb ed="#V" n="78"/>diffiniri: quod falsum est: quia omne tale terminatum est. Unde
<lb ed="#V" n="79"/>philosophus. 7. metaphy. interdum diffinitionem terminum vocat.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e811">
<lb ed="#V" n="80"/>¶ Item singulare perfectum est in genere nisi mediante
ali<lb ed="#V" n="81" break="no"/>qua specie. Sed deus est singulare summe perfectum: et non
<lb ed="#V" n="82"/>est dare aliquam speciem mediante qua in genere collocetur.
<lb ed="#V" n="83"/>ergo deus non est in genere.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e823">
¶ Item omne quod est in
ge<lb ed="#V" n="84" break="no"/>nere potest intelligi modo indeterminato: sed diuina
essen<lb ed="#V" n="85" break="no"/>tia cum ipsa sit sua singularitas modo indeterminato
in<lb ed="#V" n="86" break="no"/>telligi non potest immo videtur quod qui ipsam modo
indeter<lb ed="#V" n="87" break="no"/>minato intelligere credit: nihil de ipsa intelligit. ergo
di<lb ed="#V" n="88" break="no"/>uina essentia in genere non est.
<!--TODO: insert para break-->
<lb ed="#V" n="89"/>Solutio quod ipse deus non est in genere directe: sicut
<lb ed="#V" n="90"/>species vel indiuiduum nec per
reductio<lb ed="#V" n="91" break="no"/>nem: nec est etiam genus aliorum. Quod autem non sit in genere
<lb ed="#V" n="92"/>directe patet: quia quamuis idem importetur per genus et
specien<lb ed="#V" n="93" break="no"/>et indiuiduum: modo tamen alio et alio: quia quod dicit genus
<lb ed="#V" n="94"/>modo indeterminato: dicit species modo determinato:
<lb ed="#V" n="95"/>et indiuiduum modo significato: genus tamen sumitur a
possi<lb ed="#V" n="96" break="no"/>bilitate rei: vel a re per quam est possibilitas. Differentia vero
<lb ed="#V" n="97"/>a forma. Nulla ergo res est in genere: in qua possibilitas
<lb ed="#V" n="98"/>non est. Cum ergo deus purus actus sit in genere non est:
<lb ed="#V" n="99"/>neque sicut species neque sicut indiuiduum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e860">
¶ Preterea
si<lb ed="#V" n="100" break="no"/>deus esset in genere illud genus esset ens cum deus sit suum
<lb ed="#V" n="101"/>esse. sed ens non potest esse genus alicuius: quia omne
ge<lb ed="#V" n="102" break="no"/>nus habet differentias que sunt extra intentionem
gene<lb ed="#V" n="103" break="no"/>ris. Unde genus non predicatur de differentia: secundum philosophum. 6o
<lb ed="#V" n="104"/>thopi. sed nulla differentia possit inueniri: de qua non
pre<lb ed="#V" n="105" break="no"/>dicaretur ens. Non ens enim non potest esse differentia: quia
<lb ed="#V" n="106"/>sicut dicit Auicen. primo metaphy. c. 4. Si proprietas fuerit
ali<lb ed="#V" n="107" break="no"/>quid: tunc illud de quo illa dicitur erit aliquid sine dubio.
<lb ed="#V" n="108"/>Ens ergo rationem generis habere non potest. deus ergo
<lb ed="#V" n="109"/>in genere non est.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e884">
¶ Preterea quecumque sunt in genere in
<lb ed="#V" n="110"/>aliquo conueniunt scilicet in ratione generis et in aliquo
diffe<lb ed="#V" n="111" break="no"/>runt scilicet in ratione differentie. Sed quodlibet talium a
sum<lb ed="#V" n="112" break="no"/>ma simplicitate recedit: summe ergo simplex non est in
ge<lb ed="#V" n="113" break="no"/>nere.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e895">
¶ Preterea genus secundum aliquam rationem communem dicitur
<lb ed="#V" n="114"/>de suis speciebus et indiuiduis. sed neque ens neque substantia: neque
<lb ed="#V" n="115"/>aliquid aliud dici potest de deo: et re alia secundum aliquam rationem communem.
<lb ed="#V" n="116"/>ens enim dicitur de deo: quia deus est esse. ens autem dicitur de
<lb ed="#V" n="117"/>creatura: quia habet quandam imitationem diuini esse. Simlier
<lb ed="#V" n="118"/>substantia dicitur de deo: quia est ens stans per seipsum
<lb ed="#V" n="119"/>tantum. Substantia autem dicitur de creatura inquantum imitatur
<lb ed="#V" n="120"/>primam substantiam sine qua non possit stare. Restat ergo quod
<lb ed="#V" n="121"/>neque ens: neque substantia neque aliquid aliud posset esse
ge<lb ed="#V" n="122" break="no"/>nus ad deum: et ad creaturam que est nec que posset esse vel
<lb ed="#V" n="123"/>intelligi. deus ergo in genere non est. Unde et Auicen. 8
<lb ed="#V" n="124"/>metaphysi. c. 2. dicit quod manifestum est quod primus non
ha<lb ed="#V" n="125" break="no"/>bet genus.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e924">
¶ Quod etiam non sit in genere. per reductionem
<lb ed="#V" n="126"/>patet: quia sic sunt in genere res habentes imperfectum
<lb ed="#V" n="127"/>esse sicut punctus qui reducitur ad genus quantitatis
con<lb ed="#V" n="128" break="no"/>tinue: et materia et forma ad genus substantie. et
priuatio<lb ed="#V" n="129" break="no"/>ad genus sui habitus. Deus autem habet perfectissimum
<lb ed="#V" n="130"/>esse. non est ergo per reductionem in genere.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e937">
¶ Nec est
<lb ed="#V" n="131"/>etiam genus aliorum: quia genus dicit aliquid non
con<lb ed="#V" n="132" break="no"/>tractum: contrahibile tamen per additionem differentie
<lb ed="#V" n="133"/>et predicabile de pluribus essentiis que sunt: vel esse
pos<lb ed="#V" n="134" break="no"/>sunt vel intelligi. Deus autem nullo modo contrahi po¬
<!--00079.xml-->
<pb ed="#V" n="33-r"/>
<cb ed="#P" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>test per aliquam additionem: nec est aliquid commune
predica<lb ed="#V" n="2" break="no"/>bile nisi de tribus personis increatis. De pluribus autem
essen<lb ed="#V" n="3" break="no"/>tiis predicabile non est. ergo nullo modo rationem
gene<lb ed="#V" n="4" break="no"/>ris habet: quamuis in se habeat perfectiones omnium
ge<lb ed="#V" n="5" break="no"/>nerum excellentiori modo in infinitum quam sint in ipsis
ge<lb ed="#V" n="6" break="no"/>neribus: et hec est etiam bona ratio: quare ad nullum
ge<lb ed="#V" n="7" break="no"/>us determinatum arctari potest.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e971">
<lb ed="#V" n="8"/>Ad primum in oppositum cum dicitur quod compositio ex
gene<lb ed="#V" n="9" break="no"/>re et differentia summe simplici non
re<lb ed="#V" n="10" break="no"/>pugnat etc. Dico quod falsum est: quia genus sumitur a ratione
pos<lb ed="#V" n="11" break="no"/>sibilitatis: que in summo simplici esse non potest
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e982">
¶ Ad 2m
<lb ed="#V" n="12"/>cum dicitur quod deus potest intelligi modo indeterminato etc.
Di<lb ed="#V" n="13" break="no"/>co quod falsum est. quod enim intelligitur modo indeterminato
in<lb ed="#V" n="14" break="no"/>telligitur vt predicabile de pluribus. Qui autem conatur deum in
<lb ed="#V" n="15"/>telligere vt aliquid predicabile de pluribus: deum non
intelli<lb ed="#V" n="16" break="no"/>git: sed quandam vanitatem quam sibi fingit. bene tamen potest deus
<lb ed="#V" n="17"/>intelligi modo imperfecto.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e998">
¶ Ad 3m cum dicitur quod cum
intel<lb ed="#V" n="18" break="no"/>ligo ens non sub ratione qua creatum: nec increatum huic
con<lb ed="#V" n="19" break="no"/>ceptioni respondet aliqua res etc. Dico quod verum est: sed non
vni<lb ed="#V" n="20" break="no"/>uoce dicta de creato et increato: sed per quandam analogiam.
<lb ed="#V" n="21"/>Et ideo non opetet quod sit genus ad creatum: et ad increatum:
<lb ed="#V" n="22"/>sicut cum intelligo sanum non in ratione qua in animali: nec sub
<lb ed="#V" n="23"/>ratione qua in vrina. Non propter hoc opetet quod sanum sit genus
<lb ed="#V" n="24"/>ad sanum in animali: et ad sanum in vrina quia non dicitur vniuo
<lb ed="#V" n="25"/>ce de vtroque: sed per quandam analogiam. Urina enim
non<lb ed="#V" n="26" break="no"/>dicitur sana nisi per quandam habitudinem ad sanitatem que est
<lb ed="#V" n="27"/>in animali vt vet quia est illius sanitatis ostensiua: similiter
<lb ed="#V" n="28"/>creatura non dicitur ens nisi per quandam habitudinem ad ens
<lb ed="#V" n="29"/>diuinum: vt vet quia est illius entis imitatiua.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e1027">
¶ Ad 4m cum
<lb ed="#V" n="30"/>dicitur quod substantia dicitur de deo et de creatura secundum eandem
ratio<lb ed="#V" n="31" break="no"/>nem etc. Dico quod falsum est: quia substantia dicitur de deo: quia est
<lb ed="#V" n="32"/>ens per se tantum: non per adiutorium alterius entis.
Substan<lb ed="#V" n="33" break="no"/>tia autem dicitur de creatura: quia est ens non substentatum in
subie<lb ed="#V" n="34" break="no"/>cto sustentans accidentia: cui esse non competit nisi per
ad<lb ed="#V" n="35" break="no"/>iutorium entis increati: quia nisi ab ente increato seruaretur
<lb ed="#V" n="36"/>adnihilaretur: vt supra declaratum est.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e1045">
¶ Ad 5m cum dicitur
<lb ed="#V" n="37"/>quod metaphysica est de ente simpliciter primo etc. Dico quod ens
<lb ed="#V" n="38"/>secundum quod ens non est ens simpliciter primum: sed ipse deus: quia
<lb ed="#V" n="39"/>ens secundum quod ens non dicit aliquid reale commune deo et
crea<lb ed="#V" n="40" break="no"/>ture: vt supra dictum est. Unde quamuis metaphysica sit de
<lb ed="#V" n="41"/>ente secundum quod ens: non propter hoc est de ente simpliciter primo.
<lb ed="#V" n="42"/>Et cum dicis quod est scientia simpliciter prima. Dico quod verum
<lb ed="#V" n="43"/>est inter physicas: tamen est alia scientia simpliciter ea prior et
me<lb ed="#V" n="44" break="no"/>lior: que est de deo sicut de subiecto: et illa est theologia.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e1065">
<lb ed="#V" n="45"/>¶ Ad 6m cum dicitur quod vnumquodque mensuratur minimo
<lb ed="#V" n="46"/>sui generis etc. Dico quod illud verbum intelligitur de
mensu<lb ed="#V" n="47" break="no"/>ra proportionata. Hanc enim oportet esse homogeneam
<lb ed="#V" n="48"/>mensurato. Deus autem non est mensura proportionata aliis
<lb ed="#V" n="49"/>subiectis: sed pro tanto dicitur mensura omnium: quia
vnum<lb ed="#V" n="50" break="no"/>quodque tantum habet de esse quantum appropinquat ad
<lb ed="#V" n="51"/>deum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a21329-d1e1084">
¶ Ad 7m cum dicitur quia deus est ens determinatum.
<lb ed="#V" n="52"/>Dico quod falsum est: quia ens determinatum importat contra
<lb ed="#V" n="53"/>ctionem per aliquid: deus tamen est ens perfectum et
comple<lb ed="#V" n="54" break="no"/>tum: et seipso ab omni alio ente distinctum. Unde ab aliis
<lb ed="#V" n="55"/>entibus non differt differentia sibi adueniente: sed seipso.
</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>