-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 3
/
cod-ve07v1_kzz7yh-a39614.xml
944 lines (944 loc) · 64.1 KB
/
cod-ve07v1_kzz7yh-a39614.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 2</title>
<author ref="#RicardusDeMediavilla">Ricardus de Mediavilla</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 2</title>
<date when="2023-09-18">September 18, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="V" n="cod-ve07v1">Venice, 1507, v. 1</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-09-18" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#V" n="58-v"/>
<cb ed="#V" n="b"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="kzz7yh-a39614"><!-- l1d17a2 -->
<head xml:id="kzz7yh-a39614-Hd1e101">Articulus 2</head>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e103">
<lb ed="#V" n="78"/>Consequenter queritur de secundo
<lb ed="#V" n="79"/>principali circa quod
<lb ed="#V" n="80"/>queruntur quinque.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e112">
¶ Primo vtrum charitas
pos<lb ed="#V" n="81" break="no"/>sit augeri.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e117">
¶ Secundo vtrum augeatur per
addi<lb ed="#V" n="82" break="no"/>tionem noue charitatis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e122">
¶ Tertio vtrum
augea<lb ed="#V" n="83" break="no"/>tur in quolibet motu.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e128">
¶ Quarto vtrum possit augeri sine.
<lb ed="#V" n="84"/>fine
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e133">
¶ Quinto vtrum ipsa possit diminui.
</p>
<div xml:id="kzz7yh-a39614-Dd1e135">
<head xml:id="kzz7yh-a39614-Hd1e137">Quaestio 1</head>
<head type="question-title">Utrum charitas possit augeri</head>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e139">
<lb ed="#V" n="85"/>¶ Questio I.
<lb ed="#V" n="86"/>PRimo ostendo quod charitas augeri non potest:
<lb ed="#V" n="87"/>quia secundum philosophum. 3. physi. Motus
augu<lb ed="#V" n="88" break="no"/>menti est in quantitate: sed charitas non est quid
<lb ed="#V" n="89"/>quantum: immo forma simplex. ergo videtur quod
auge<lb ed="#V" n="90" break="no"/>ri non potest
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e155">
¶ Item si charitas augeretur non posset
auge<lb ed="#V" n="91" break="no"/>ri nisi secundum quantitatem virtutis: sed sic augeri non potest: quia
<lb ed="#V" n="92"/>quantitas virtutis attenditur secundum obiecta in que potest
vir<lb ed="#V" n="93" break="no"/>tus: sed quecumque charitas diligit omnia diligibilia. ergo
nul<lb ed="#V" n="94" break="no"/>la charitas augeri potest
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e166">
¶ Item secundum philosophum. 7. physi. altera
<lb ed="#V" n="95"/>tio non inuenitur nisi secundum formas sensibiles: sed
augumen<lb ed="#V" n="96" break="no"/>tum charitatis: si augeretur: videretur esse alteratio cum esset
<lb ed="#V" n="97"/>mutatio secundum qualitatem. ergo cum charitas non sit
quali<lb ed="#V" n="98" break="no"/>tas sensibilis: videtur quod augeri non potest
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e177">
¶ Item quod per
essen<lb ed="#V" n="99" break="no"/>tiam augetur essentialiter mutatur: sed quod essentialiter mutatur non
<lb ed="#V" n="100"/>manet idem. ergo si charitas per essentiam augeretur non
<lb ed="#V" n="101"/>maneret eadem in essentia: quod falsum est.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e187">
<lb ed="#V" n="102"/>Contra Aug. in libr. Enchiri. quasi in fine. Minuitur
cu<lb ed="#V" n="103"/>piditas charitate crescente.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e194">
¶ Item Aug. 6. de
<lb ed="#V" n="104"/>trinitate. c. 8. In his que non mole magna sunt. hoc est maius esse:
<lb ed="#V" n="105"/>quod est melius: sed charitas in nobis potest meliorari. ergo et
auge<lb ed="#V" n="106" break="no"/>ri.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e203">
¶ Item experimnto didicimus quod actus charitati augetur in
no<lb ed="#V" n="107" break="no"/>bis: sed actus proportionatur habitibus. ergo habitus charitati augetur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e208">
<lb ed="#V" n="108"/>Respondeo quod charitas potest augeri: quia quantitas si
<lb ed="#V" n="109"/>non est perfecta augeri potest. Duplex autem
<lb ed="#V" n="110"/>est quantitas scilicet molis et virtutis: et secundum hoc duplex augumentum scilicet
<lb ed="#V" n="111"/>secundum quantitatem molis et secundum quantitates virtutis. Cum ergo
cha<lb ed="#V" n="112" break="no"/>ritas sit quanta: quantitate virtutis potest augeri secundum virtutem: si non
<lb ed="#V" n="113"/>sit i suo termino. Et quia charitas est virtus per essentiam: ita quod
<lb ed="#V" n="114"/>essentia charitatis et sua virtus non differunt nisi secundum rationem.
con<lb ed="#V" n="115" break="no"/>cedendum est quod charitas per essentiam augeatur.
<!--TODO: insert para break here-->
<lb ed="#V" n="116"/>Ex predictis patet responsio ad primum argumentum in
op<lb ed="#V" n="117" break="no"/>positum: quia et si charitas non sit quanta
<lb ed="#V" n="118"/>mole: tamen est quanta virtute.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e234">
¶ Ad 2m dico quod quantitas virtutis
<lb ed="#V" n="119"/>non tantummodo mensuratur quo ad numerum obiectorum. hoc est
quasi<lb ed="#V" n="120" break="no"/>extensiue secundum similitudine quantitatis discrete: sed est quantum ad
inten<lb ed="#V" n="121" break="no"/>sionem actus super idem obiectum. Et hoc magis est secundum similitudinem
<lb ed="#V" n="122"/>quantitatis continue. et sic augetur charitas non primo modo.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e245">
¶ Ad
<lb ed="#V" n="123"/>3m cum dicitur quod alteratio non inuenitur nisi secundum formas sensibi
<lb ed="#V" n="124"/>les etc. Dico quod ibi philosophus loquitur de alteratione stricte scilicet de
il<lb ed="#V" n="125" break="no"/>la que consistit in abiciendo aliquid actualitatis per
actio<lb ed="#V" n="126" break="no"/>nem forme contrarie: et sic per se et primo non est nisi circa formas
<lb ed="#V" n="127"/>sensibiles et partes sensitiue tantum: quamuis per accidens sit circa
<lb ed="#V" n="128"/>partem intellectiuam et formas intelligibiles aliquas inquantum
<lb ed="#V" n="129"/>generantur vel conseruantur per adiutorium formarum sensibilium: et
par<lb ed="#V" n="130" break="no"/>tis sensitiue large: tamen loquendo de alteratione secundum quod se
extem<lb ed="#V" n="131" break="no"/>dit ad receptionem rei prius non habite: sic bene est per se
cir<lb ed="#V" n="132" break="no"/>ca spirituales substantias et qualitates. et sic bene homo
al<lb ed="#V" n="133" break="no"/>teratur secundum charitatem cum charitas augetur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e272">
¶ Ad 4m
<lb ed="#V" n="134"/>cum dicitur quod illud quod essentialiter augetur essentialiter mutatur etc.
<!--00131.xml-->
<pb ed="#V" n="59-r"/>
<cb ed="#P" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>Dico quod essentialiter mutari dupliciter potest intelligi.
<lb ed="#V" n="2"/>Uno modo ita quod essentia que mutatur desinat esse in
par<lb ed="#V" n="3" break="no"/>te vel in toto: et sic aliquid essentialiter augetur quod
essen<lb ed="#V" n="4" break="no"/>tialiter non mutatur. Alio modo ita quod manente prima
<lb ed="#V" n="5"/>essentia tota recipiat ipsa aliquod essentiale
complemen<lb ed="#V" n="6" break="no"/>tum: et sic quod essentialiter augetur: essent ialiter
muta<lb ed="#V" n="7" break="no"/>tur. et sic mutatur charitas cum augetur. Sed quod sic
mu<lb ed="#V" n="8" break="no"/>tatur: non desinit esse illud idem in essentia quod ante erat: sed
<lb ed="#V" n="9"/>per essentiale complementum aliqua imperfectio que non erat remouetur.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-a39614-Dd1e304">
<head xml:id="kzz7yh-a39614-Hd1e306">Quaestio 2</head>
<head type="question-title">Utrum charitas augetur per addititonem nove charitatis</head>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e308">
<lb ed="#V" n="10"/>¶ Questio. II.
<lb ed="#V" n="11"/>SEcundo queritur. Utrum charitas
au<lb ed="#V" n="12" break="no"/>getur per additionem noue
cha<lb ed="#V" n="13" break="no"/>ritatis. Et videtur quod non: quia secundum philosophum 6 physico.
<lb ed="#V" n="14"/>Simplex additum simplici non facit maius: vt si
<lb ed="#V" n="15"/>punctus addatur puncto. ergo cum charitas sit
<lb ed="#V" n="16"/>simplex per additionem charitatis non augetur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e326">
¶ Item
<lb ed="#V" n="17"/>quato charitas simplicior: tanto virtuosior: quia vt dicitur
<lb ed="#V" n="18"/>17. propositione de causis. Omnis virtus vnita plus est
infi<lb ed="#V" n="19" break="no"/>nita seipsa multiplicata. sed quanto plus ei additur: tanto
<lb ed="#V" n="20"/>plus a simplicitate recedit. Ergo si augeretur charitas per
<lb ed="#V" n="21"/>additionem noue charitatis cum essentia charitatis
auge<lb ed="#V" n="22" break="no"/>retur: virtus eius diminueretur: quod falsum est.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e342">
¶ Item secundum
<lb ed="#V" n="23"/>philosophum. 7. metaphy. ex duobus existentibus in actu non sit
<lb ed="#V" n="24"/>vnum per essentiam. ergo ex prima charitate et alia que
ad<lb ed="#V" n="25" break="no"/>deretur non posset fieri vnum per essentiam: sed aliter non
<lb ed="#V" n="26"/>posset augeri charitas per additionem noue charitatis.
er<lb ed="#V" n="27" break="no"/>go per illum modum charitas non augetur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e355">
¶ Item auctor
<lb ed="#V" n="28"/>6 principiorum. Forma est simplici essentia consistens: sed si
<lb ed="#V" n="29"/>charitas augeretur per additionem noue charitatis iam forma
<lb ed="#V" n="30"/>constituta ex prima charitate: et secunda non esset simplex cum
<lb ed="#V" n="31"/>haberet partem et partem. ergo per additionem noue
charita<lb ed="#V" n="32" break="no"/>tis charitas non augetur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e369">
¶ Item quod est diuisibile in
par<lb ed="#V" n="33" break="no"/>tes inquantum quelibet saluatur ratio totius est diuisibile
<lb ed="#V" n="34"/>in infinitum. Unde quia quelibet pars linee est linea: ideo
li<lb ed="#V" n="35" break="no"/>nea est diuisibilis in infinitum. Sed si charitas augeretur per
<lb ed="#V" n="36"/>additionem noue charitatis forma constituta ex illis duabus
<lb ed="#V" n="37"/>charitatibus esset diuisibilis in duas partes quarum quelibet
<lb ed="#V" n="38"/>esset charitas. ergo esset diuisibilis in infinitum: quod videtur absurdum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e385">
<lb ed="#V" n="39"/>Contra philosophus I de generatione. Augmentum est preexistenti
ma<lb ed="#V" n="40" break="no"/>gnitudini additamentum. si ergo charitas
au<lb ed="#V" n="41" break="no"/>geretur per additionem noue charitatis augeretur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e394">
¶ Item
<lb ed="#V" n="42"/>charitas est lumen in anima: sicut lumen corporale in aere.
<lb ed="#V" n="43"/>Unde id st Ioan. ii. Qui diligit fratrem suum in lumine
ma<lb ed="#V" n="44" break="no"/>net: sed lumen in aere augetur per additionem alterius
lumi<lb ed="#V" n="45" break="no"/>nis. ergo et charitas in anima per additionem alterius
charita<lb ed="#V" n="46" break="no"/>tis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e407">
¶ Item phlosophus. 2. de generatione. videtur velle quod ex eisdem res
<lb ed="#V" n="47"/>generetur: augeatur et nutriatur. Sed per diuinam influentiam
<lb ed="#V" n="48"/>charitas generatur. ergo per aliquam nouam influentiam
<lb ed="#V" n="49"/>a deo charitas augetur. Huius autem influentia non
vi<lb ed="#V" n="50" break="no"/>detur esse nisi aliquis nouus charitatis gradus.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e418">
<lb ed="#V" n="51"/>Respondeo quidam dicunt quod charitas non augetur
<lb ed="#V" n="52"/>per additionem alterius charitatis: quia
<lb ed="#V" n="53"/>vt dicunt episcopi. Nulla forma alia a quantitate habet partes per
<lb ed="#V" n="54"/>se. Unde si aliqua qualitas est partibilis: hoc est per accidens
<lb ed="#V" n="55"/>scilicet per partibilitatem materie sub quantitate. Dicunt ergo quod
<lb ed="#V" n="56"/>sicut secundum philosophum. 7. metaphy. qualitas proprie non generatur:
<lb ed="#V" n="57"/>sed quale: ita charitas non augetur: sed charus sit magis
cha<lb ed="#V" n="58" break="no"/>rus. fit autem magis charus per hoc quod forma qua sit
cha<lb ed="#V" n="59" break="no"/>rus perfectius inest ei: quia quanto forma et subiectum magis
<lb ed="#V" n="60"/>accedunt ad vnitatem tanto subiectum perfectius operatur per
<lb ed="#V" n="61"/>illam: et ideo quanto charitas perfectius inest anime: tanto
ani<lb ed="#V" n="62" break="no"/>ma per ipsam potest in perfectiorem dilectionem et ex
consequen<lb ed="#V" n="63" break="no"/>ti est magis chara.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e449">
¶ Sed contra hanc opinionem aliqui sic
<lb ed="#V" n="64"/>conantur arguere: quia secundum eam charitas non videretur
augeri<lb ed="#V" n="65" break="no"/>nisi quantum ad esse: quia suum esse est in esse: et ita charitas
<lb ed="#V" n="66"/>per essentiam non augetur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e459">
¶ Preterea forma non dicitur perfectius
<lb ed="#V" n="67"/>inesse subiecto quam ante: nisi quia plus est in essentia forme quam
<!--00131.xml-->
<cb ed="#P" n="b"/>
<lb ed="#V" n="68"/>ante erat: vel quia minus est in subiecto de disposi tione
re<lb ed="#V" n="69" break="no"/>pugnante illi forme quam ante erat: vel quia in subiecto plus est
<lb ed="#V" n="70"/>de dispositione concordante illi forme: quam ante erat: si primo
mo<lb ed="#V" n="71" break="no"/>do ponunt charitatem perfectius inesse anime cum augetur:
se<lb ed="#V" n="72" break="no"/>quitur quod concordant plus sibi esse de essentia charitatis quam
<lb ed="#V" n="73"/>antea: quod contraria opinio negat. Si secundo modo aperte
<lb ed="#V" n="74"/>dicunt contra veritatem: quia in angelis beatis et animabus nihil
<lb ed="#V" n="75"/>est de dispositione repugnante charitati: et tamen anima vna perfectius
<lb ed="#V" n="76"/>habet charitatem quam alia: et vnus angelus quam alius. Si
tertio<lb ed="#V" n="77" break="no"/>modo videntur incidere in idem quod volunt vitare: quia
dispo<lb ed="#V" n="78" break="no"/>sitio in anima concordans charitati de qua dicunt plus esse in
<lb ed="#V" n="79"/>anima quam antea aliqua qualitas est: et sic illa qualitas augetur
<lb ed="#V" n="80"/>per hoc quod ibi est plus de essentia qualitatis quam antea. Et
<lb ed="#V" n="81"/>si dicunt quod illa qualitas perfectius inest absque hoc quod ibi sit plus
<lb ed="#V" n="82"/>de essentia qualitatis quam antea: tunc quero quo perfectius
<lb ed="#V" n="83"/>inest et procedam secundum priorem modum: quia si inest perfectius
<lb ed="#V" n="84"/>per hoc quod illa dispositio sibi concordans perfectius inest.
<lb ed="#V" n="85"/>quarum etiam de illa quomodo perfectius: et sic esset procedere in
infi<lb ed="#V" n="86" break="no"/>nitum. Unde relinqui videtur quod nullum subiectum dicitur magis
<lb ed="#V" n="87"/>secundum aliquam formam: nisi per hoc quod plus est in illo subiecto
<lb ed="#V" n="88"/>de essentia illius forme. Et ita non dicitur anima magis chara nisi
<lb ed="#V" n="89"/>per hoc quod ibi plus est de essentia charitatis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e516">
¶ Alii dicunt
<lb ed="#V" n="90"/>charitatem aliter non augeri: nisi quia prima euacuatur: et
<lb ed="#V" n="91"/>succedit maior.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e523">
¶ Sed contra hoc est: quia per charitatem
pri<lb ed="#V" n="92" break="no"/>me charitas vie non euacuatur. Unde apostolus prima ad
<lb ed="#V" n="93"/>corinthi. 13. Charitas nunquam excidit.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e530">
¶ Preterea cum
pri<lb ed="#V" n="94" break="no"/>ma et secunda sint eiusdem speciei. Prima est imperfecta
re<lb ed="#V" n="95" break="no"/>spectu secunde: sed res imperfecta in sua specie nata est
ea<lb ed="#V" n="96" break="no"/>dem in numero recipere perfectionem que competit speciei
<lb ed="#V" n="97"/>sue: quia perfectibile sue perfectioni non opponitur. Ideo
vide<lb ed="#V" n="98" break="no"/>tur aliis dicendum quod anima efficitur magis chara per hoc quod
cha<lb ed="#V" n="99" break="no"/>ritati praeexistenti in anima additur per diuinam virtutem aliquis.
<lb ed="#V" n="100"/>nouus gradus essentie charitatis: ex quo et gradu
chari<lb ed="#V" n="101" break="no"/>tatis preexistente constituitur vna perfectior charitatis essentia:
<lb ed="#V" n="102"/>quia primus gradus erat in potentia ad receptionem gradus
<lb ed="#V" n="103"/>alterius: sicut res incompleta ad completiorem gradum. Nec
<lb ed="#V" n="104"/>contra hanc opinionem videntur esse illa inconuenientia que a
<lb ed="#V" n="105"/>multis contra hanc opinionem adducuntur: sicut
me<lb ed="#V" n="106" break="no"/>lius patebit in solutione argumentorum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e561">
<lb ed="#V" n="107"/>Ad primum in oppositu cum dicitur. Simplex
ad<lb ed="#V" n="108" break="no"/>ditum simplici non facit maius etc.
<lb ed="#V" n="109"/>Dico quod charitas et si sit simplex per carentiam
quantita<lb ed="#V" n="110" break="no"/>tis molis: habet tamen quantitatem virtutis: immo vt verius
<lb ed="#V" n="111"/>loquar est quedam quantitas virtualis. Unde sicut quantum
<lb ed="#V" n="112"/>mole additum simili quanto efficit maius in mole: sic
gra<lb ed="#V" n="113" break="no"/>dus quantitatis virtualis additus alii gradui efficit
ma<lb ed="#V" n="114" break="no"/>ius in virtute. Uel potest dici quod secundum sententiam phlosophi. 3.
me<lb ed="#V" n="115" break="no"/>taphy. Et si indiuisibile additu indiuisibili non faciat
ma<lb ed="#V" n="116" break="no"/>ius: tamen facit plus. Unde additio in charitate quamuis
tan<lb ed="#V" n="117" break="no"/>illud quod additur: et illud cui additur sit simplex: ex hoc
<lb ed="#V" n="118"/>tamen efficitur plus in essentia: et ex consequenti melius: et
<lb ed="#V" n="119"/>ita maius: quia secundum Aug. 6. de trinit. c. 8. In his que mole
ma<lb ed="#V" n="120" break="no"/>gna sunt: hoc est maius esse quod est melius esse.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e594">
¶ Ad 2m
<lb ed="#V" n="121"/>cum dicitur quod quanto charitas simplicior tanto
virtuo<lb ed="#V" n="122" break="no"/>sior etc. Dico quod verum est loquendo de simplicitate que
<lb ed="#V" n="123"/>excludit compositionem ex actuali et potentiali: et loquendo
<lb ed="#V" n="124"/>de tali simplicitate: tanto charitas est simplicior
quanto<lb ed="#V" n="125" break="no"/>in ea plus est de essentia charitatis: quia semper per
addi<lb ed="#V" n="126" break="no"/>tionem alicuius gradus essentie excluditur aliquis gradus
<lb ed="#V" n="127"/>possibilitatis: qui erat in preexistenti charitate: sed
loquen<lb ed="#V" n="128" break="no"/>do de simplicitate que excludit compositionem ex pluribus
<lb ed="#V" n="129"/>gradibus actualitatis: sic quanto charitas est simplicior
<lb ed="#V" n="130"/>tanto minus est virtuosa: quia tanto minus habet de
actua<lb ed="#V" n="131" break="no"/>litate
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e621">
¶ Ad 3m cum dicitur quod ex duobus existentibus
in<lb ed="#V" n="132" break="no"/>actu non sit vnum per essentiam etc. Dico quod verum est
<lb ed="#V" n="133"/>de duobus existentibus in actu completo: sed charitas
<lb ed="#V" n="134"/>quamdiu est augibilis non habet actualitatem completam: sed incompletan.
<!--00132.xml-->
<pb ed="#V" n="59-v"/>
<cb ed="#P" n="a"/>
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e637">
<lb ed="#V" n="1"/>¶ Ad 4m cum dicitur quod forma est simplici essentia
consi<lb ed="#V" n="2" break="no"/>stens etc. Dico quod ibi loquitur auctor ille de simplicitate secundum
<lb ed="#V" n="3"/>quod excludit compositionem ex materia et forma non de
simpli<lb ed="#V" n="4" break="no"/>citate que excludit compositionem ex pluribus gradibus
<lb ed="#V" n="5"/>actualitatis: quia sic omnis forma que potest extendi et remitti
con<lb ed="#V" n="6" break="no"/>posita est: quamuis illi plures gradus actualitatis in illa forma
<lb ed="#V" n="7"/>non habent actualem distinctionem: sed secundum potentiam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e655">
¶ Ad 5m
<lb ed="#V" n="8"/>dicitur quod illud quod est in partes diuisibile: in quarum quilibet saluatur:
<lb ed="#V" n="9"/>ideo totius est diuisibile in infinitum etc. potest dici quod habet veritatem
<lb ed="#V" n="10"/>quando in qualibet parte illius totius saluatur ratio totius
<lb ed="#V" n="11"/>eque complete: sicut in qualibet parte linee eque complete
sal<lb ed="#V" n="12" break="no"/>uatur diffinitio linee non sic aut est in partibus charitatis
<lb ed="#V" n="13"/>quia gradus sequens plus videtur habere de ratione forme
char<lb ed="#V" n="14" break="no"/>tatis quam gradus cui additur: maxime supposito quod non plus
<lb ed="#V" n="15"/>sit de essentia in gradu cui sit additio quam in gradu addito
<lb ed="#V" n="16"/>Et videtur primus gradus plus habere de ratione
possibili<lb ed="#V" n="17" break="no"/>tatis: vel saltem hoc certum est quod in charitate constituta ex
praeceden<lb ed="#V" n="18" break="no"/>te. et gradu addito non tanummodo ibi est plus de essentia
cha<lb ed="#V" n="19" break="no"/>ritatis quam antea: sed imperfectius saluatur ibi diffinitio charitatis
<lb ed="#V" n="20"/>quam antea: quod non posset dici de linea: ita enim perfecte
<lb ed="#V" n="21"/>saluatur diffinitio linee in linea bipedali: sicut tripedali.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e688">
<lb ed="#V" n="22"/>¶ Alii tamen non habent pro inconuenienti dicere quod
<lb ed="#V" n="23"/>charitas sit diuisibilis in infinitum quantum est ex parte sua.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e695">
<lb ed="#V" n="24"/>¶ Unde dicunt quod deus posset eam diminuere sine fine si vel
<lb ed="#V" n="25"/>let per subtractionem influentie primo respectu vnius
gra<lb ed="#V" n="26" break="no"/>dus: secundo respectu alterius. Et sic sine fine quantum
<lb ed="#V" n="27"/>est de absoluta potestate.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-a39614-Dd1e707">
<head xml:id="kzz7yh-a39614-Hd1e709">Quaestio 3</head>
<head type="question-title">Utrum charitas augeatur in quo libet motu</head>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e711">
¶ Questio. III.
<lb ed="#V" n="28"/>Tertio queritur. Utrum charitas augeatur in quo
<lb ed="#V" n="29"/>libet motu. Et videtur quod sic: quia homo
cha<lb ed="#V" n="30" break="no"/>Urus deo: non efficitur charior nisi per augumentum
<lb ed="#V" n="31"/>Cocharitatis: sed per quemlibet actum charitatis
ho<lb ed="#V" n="32" break="no"/>mo charior deo efficitur: cum quilibet actus
chari<lb ed="#V" n="33" break="no"/>tatis deo sit acceptus. ergo per quemlibet actum charitatis
<lb ed="#V" n="34"/>charitas augetur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e729">
¶ Item quandocumque charitas perfectius inest
<lb ed="#V" n="35"/>anime ipsa augetur: sed per quemlibet actum charitatis charitas
<lb ed="#V" n="36"/>inest perfectius: quia per actus significatur habitus. ergo per
quemli<lb ed="#V" n="37" break="no"/>bet actum charitatis charitas augetur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e738">
¶ Item non minus
po<lb ed="#V" n="38" break="no"/>test actus charitatis: quam actus acquisite dilectionis: sed per
<lb ed="#V" n="39"/>quemlibet actum dilectionis acquisite habitus illius
dilectio<lb ed="#V" n="40" break="no"/>nis augetur. ergo per quemlibet actum charitatis charitas
au<lb ed="#V" n="41" break="no"/>getur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e749">
¶ Item omnes actus charitatis sunt similes in hoc quod
eius<lb ed="#V" n="42" break="no"/>dem speciei sunt: quamuis vnus sit fortior: alter debilior.
er<lb ed="#V" n="43" break="no"/>go qua ratione charitas augetur in vno actu: eadem ratione
in<lb ed="#V" n="44" break="no"/>quolibet: quamuis in vno plus et in alio minus. Sed certum
<lb ed="#V" n="45"/>est quod in aliquo actu augetur: ergo videtur quod in quolibet actu augeatur.
<!--TODO: insert para break here-->
<lb ed="#V" n="46"/>Contra secundum philosophum. 2. libro ethi. c. primo Uirtus non vno actu
<lb ed="#V" n="47"/>acquiritur: sed ex consuetudine: dicitur etiam primo libro ethi.
<lb ed="#V" n="48"/>c. ix. Quod vna hirundo non facit ver: neque vna dies
hominem<lb ed="#V" n="49" break="no"/>beatum: sed ex eisdem virtus augetur ex quibus acquiritur. ergo
vi<lb ed="#V" n="50" break="no"/>detur quod per vnum actum virtus non augeatur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e772">
¶ Item paruum
<lb ed="#V" n="51"/>calidum superueniens magno calido: non auget in eo calorem:
<lb ed="#V" n="52"/>sed minuit. ergo a simili paruus actus charitatis
superue<lb ed="#V" n="53" break="no"/>niens magne charitati: non auget eam: sed minuit.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e781">
<lb ed="#V" n="54"/>Respondeo quod charitas non augumentatur in
quo<lb ed="#V" n="55" break="no"/>libet actu: secundum quod tenet communior opinio
<lb ed="#V" n="56"/>Ad cuius intelligentiam sciendum quod in quolibet actu: quem
<lb ed="#V" n="57"/>voluntas elicit ex charitate: ita intensum et perfectum quod
volun<lb ed="#V" n="58" break="no"/>tas per charitatem habitam non potest elicere intensiorem et
perfe<lb ed="#V" n="59" break="no"/>ctiorem: augetur in nobis charitas a deo. Sed loquendo de
<lb ed="#V" n="60"/>actibus quos voluntas elicit ex charitate: non secundum totum
co<lb ed="#V" n="61" break="no"/>natum: que potest habere per illum habitum. sic non est verum
<lb ed="#V" n="62"/>quod charitas augeatur in nobis in quolibet actu: quamuis
quili<lb ed="#V" n="63" break="no"/>bet talis actus aliquo modo nos disponat ad hoc: vt deus
<lb ed="#V" n="64"/>augeat charitatem in nobis. et cum voluntas tot actus
mul<lb ed="#V" n="65" break="no"/>tiplicauerit tales quod omnes simul equiualeant vni actui quem
<lb ed="#V" n="66"/>voluntas eliceret ex toto conatu: quem habere posset per
ha<lb ed="#V" n="67" break="no"/>bitam charitatem probabile est: quod tunc deus in nobis augeat
<!--00132.xml-->
<cb ed="#P" n="b"/>
<lb ed="#V" n="68"/>charitatem. et d inco quod deus est qui auget eam: quia sicut
chari<lb ed="#V" n="69" break="no"/>tas non acqguuiritur per exercitiu nostrum: sed deus eam nobis
<lb ed="#V" n="70"/>infundit per creationem: quamuis ad eam suscipiendam
dispo<lb ed="#V" n="71" break="no"/>namus nos per bonorum operum exercitium: ita dico quod
chari<lb ed="#V" n="72" break="no"/>tas non auaetur in nobis per actuum nostrorum exercitium: sed
<lb ed="#V" n="73"/>deus in nogis augumentum charitatis infundit: quamuis per
<lb ed="#V" n="74"/>exercitium axtuum nostrorum aliquo modo disponamus nos
<lb ed="#V" n="75"/>ad recipiendum a deo charitatis augumentum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e836">
<lb ed="#V" n="76"/>Ad primum in oppositum cum dicitur quod per quemlibet
<lb ed="#V" n="77"/>actum charitatis: homo charior deo
<lb ed="#V" n="78"/>efficitur etc. Dico quod non est verum secundum quod magis charus dicitur a
<lb ed="#V" n="79"/>pluribus speribus elicitis ex charitate. Pro quibus operibus:
<lb ed="#V" n="80"/>homo etiam guo ad praemium essentiale remunerabitur. Premium enim
<lb ed="#V" n="81"/>essentiale cdorrespondebit non tantummodo habitui charitatis
<lb ed="#V" n="82"/>vie: sed etam habitibus et actibus simul.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e854">
¶ Ad 2m cum
di<lb ed="#V" n="83" break="no"/>quod per qualibet actum charitatis charitas inest anime
perfe<lb ed="#V" n="84" break="no"/>ctius etc. Dico quod inesse perfectius potest intelligi dupliciter.
<lb ed="#V" n="85"/>Unomodo vt idem sit quod firmius inesse: et sic per quemlibet
<lb ed="#V" n="86"/>actum chrritatis charitas inest anime perfectius. Sed sic
acci<lb ed="#V" n="87" break="no"/>piendo inesse perfectius non est verum: quod quandocumque charitas
<lb ed="#V" n="88"/>inest perfactius quod augeatur. Alio modo vt idem sit quod inesse
<lb ed="#V" n="89"/>intensius. et sic non est verum quod per quemlibet actum
cha<lb ed="#V" n="90" break="no"/>ritatis charitas insit perfectius: sic enim oporteret quod in
<lb ed="#V" n="91"/>actu quoibet augeretur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e876">
¶ Ad tertium cum dicitur quod
<lb ed="#V" n="92"/>per quemlibet actum dilectionis acquisite habitus illius
<lb ed="#V" n="93"/>dilections augetur etc. Dicunt aliqui quod falsum est: nisi
<lb ed="#V" n="94"/>loquendo de illo actu correspondente habitui quantum
<lb ed="#V" n="95"/>ad intensionem. dicunt enim quod per actus debiliores ille
ha<lb ed="#V" n="96" break="no"/>bitus non augetur quamuis per tales actus non prohibeantur
cor<lb ed="#V" n="97" break="no"/>ruptibilia ipsius habitus: et fiat dispositio: vt tandem per
ali<lb ed="#V" n="98" break="no"/>quem actuum illorum in virtute precedentium habitus
augea<lb ed="#V" n="99" break="no"/>tur. Uel potest dici quod quamuis actus charitatis simpliciter
<lb ed="#V" n="100"/>sit potentior quam actus dilectionis acquisite: non est tamen
po<lb ed="#V" n="101" break="no"/>tentior quantum ad habitum augendum: quia sicut habitus
dilectio<lb ed="#V" n="102" break="no"/>nis acquisite acquiritur per exercitium actuum nostrorum: ita et
<lb ed="#V" n="103"/>augetur: non sic autem habitus charitatis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e905">
¶ Ad 4m cum
di<lb ed="#V" n="104" break="no"/>citur quod qua ratione charitas augetur in vno actu eadem
ratio<lb ed="#V" n="105" break="no"/>ne in quolibet etc. Dico quod non est verum. Maior est enim
<lb ed="#V" n="106"/>ratio quod deus in nobis eam augeat in actu quem voluntas
<lb ed="#V" n="107"/>elicit ex toto conatu quem habere potest per charitatem. iam
ha<lb ed="#V" n="108" break="no"/>bitan quam in actu remissiori.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e919">
¶ Et preterea si sunt
multi<lb ed="#V" n="109" break="no"/>actus non ita intensi: maior tamen ratio est quod deus in nobis
<lb ed="#V" n="110"/>augeat charitatem in vltimo illorum quam in primo vel secundo:
<lb ed="#V" n="111"/>eo quod vltimus nos disponit non tantummodo in sua virtute.
<lb ed="#V" n="112"/>sed etiam in virtute praecedentium. Sicut potest aliqualiter
po<lb ed="#V" n="113" break="no"/>ni exemplum de multis guttis: quarum nulla preter vltimam
<lb ed="#V" n="114"/>facit aliquam cauationem: et vltima non tantummodo in sua
vir<lb ed="#V" n="115" break="no"/>eute: sed etiam in virtute omnium aliarum que praecesserunt.
Argu<lb ed="#V" n="116" break="no"/>menta ad partem aliam: quamuis insufficientem habeant
<lb ed="#V" n="117"/>processum: tamen gratia conclusionis principalis possunt concedi.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-a39614-Dd1e942">
<head xml:id="kzz7yh-a39614-Hd1e944">Quaestio 4</head>
<head type="question-title">Utrum charitas possit augeri sine fine</head>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e946">
<lb ed="#V" n="118"/>¶ Questio. IIII.
<lb ed="#V" n="119"/>QUarto queritur. Utrum charitas possit
au<lb ed="#V" n="120" break="no"/>geri sine fine. Et videtur quod sic: res
<lb ed="#V" n="121"/>spirituales non augumentant se. Unde videmus
<lb ed="#V" n="122"/>quod intellectus potest recipere species intelligibiles
<lb ed="#V" n="123"/>magis atque magis sine sine: sed partes
charita<lb ed="#V" n="124" break="no"/>tis sunt res spirituales. ergo non coaugumentant se. ergo
<lb ed="#V" n="125"/>anima potest recipere partes charitatis magis atque magis sine
<lb ed="#V" n="126"/>sine.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e968">
¶ Item anima habens charitatem magis est apta ad
su<lb ed="#V" n="127" break="no"/>sceptionem amplioris charitatis: quam quando nihil habebat
<lb ed="#V" n="128"/>de charitate. ergo charitas facit animam charitate
capacio<lb ed="#V" n="129" break="no"/>rem. Et sic quanto plus de charitate recipit: tanto est
ca<lb ed="#V" n="130" break="no"/>pacior. ergo nunquam tantum potest augeri charitas quod repleatur
<lb ed="#V" n="131"/>anime capacitas charitate.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e981">
¶ Item obiectum charitatis est
<lb ed="#V" n="132"/>diligibile in infinitum. ergo cum quantitas virtutis mensuretur
pe<lb ed="#V" n="133" break="no"/>nes obictum charitas potest crescere in infinitum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e988">
¶ Item omnis
<lb ed="#V" n="134"/>res potest augeri quamdiu est circa suam perfectionem: sed
<!--00133.xml-->
<pb ed="#V" n="60-r"/>
<cb ed="#P" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>charitas in veria non potest perfici: quia sicut dicit beatus Aug.
<lb ed="#V" n="2"/>lib. 83. q. q. 36. Perfectio charitatis est nulla cupiditas: sed
<lb ed="#V" n="3"/>cupiditas in via de lege communi totaliter remoueri non
<lb ed="#V" n="4"/>potest. ergo charitas in via semper plus et plus potest augeri.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1009">
<lb ed="#V" n="5"/>¶ Ite non est maioris capacitatis intellectus quam affectus: sed
<lb ed="#V" n="6"/>scientia sine fine potest augeri in intellectu. Unde videmus
<lb ed="#V" n="7"/>homines in scientia semper proficere. ergo et charitas sine fine
au<lb ed="#V" n="8" break="no"/>geri potest in affectu.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1020">
¶ Item charitas est ignis spiritualis: sed
<lb ed="#V" n="9"/>ignis corporalis si sine sine inueniret mam sine fine posset
<lb ed="#V" n="10"/>augeri. ergo similiter ignis spiritualis qui est charitas
si<lb ed="#V" n="11" break="no"/>ne fine potest augeri cum obiectum habeat: quod sine
fi<lb ed="#V" n="12" break="no"/>ne quantum est ex parte sua plus et plus debet diligi.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1031">
<lb ed="#V" n="13"/>Contra capacitas anime finita est: cum eius essentia sit
fi<lb ed="#V" n="14" break="no"/>nita: sed perfectio non excedit capacitatem
perfe<lb ed="#V" n="15" break="no"/>ctibilis. ergo charitas que est voluntatis secundaria perfectio
<lb ed="#V" n="16"/>terminum habet vltra quem augeri non potest
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1042">
¶ Item secundum philosophum
<lb ed="#V" n="17"/>6o physico. Nullus motus ordinatus et rectus est ad illud
<lb ed="#V" n="18"/>quod consequi non potest. ergo non esset motus augumenti in
cha<lb ed="#V" n="19" break="no"/>ritate: si terminum istius augumenti anima consequi non posset.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1051">
<lb ed="#V" n="20"/>¶ Item Ansels. in libo de conceptu virginali. c. 18 de beata
<lb ed="#V" n="21"/>virgine dicit: quod decens erat vt ea puritate niteret qua
ma<lb ed="#V" n="22" break="no"/>ior sub deo nequit intelligi: sed puritas est per charitatem.
<lb ed="#V" n="23"/>ergo tantam habet charitatem quod nullo modo posset augeri.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1062">
<lb ed="#V" n="24"/>Respondeo dixerunt aliqui quod charitas in nobis
<lb ed="#V" n="25"/>augeri potest sine fine quamuis semper
to<lb ed="#V" n="26" break="no"/>tum acceptum sit finitum. et hoc patet: et ex parte dei qui semper
<lb ed="#V" n="27"/>plus et plus potest infundere. Et etiam ex parte charitatis
<lb ed="#V" n="28"/>que est quedam similitudo charitatis diuine: que charitas cum
<lb ed="#V" n="29"/>infinita sit quantumcumque charitas nostra augeretur
nunquan<lb ed="#V" n="30" break="no"/>posset illi charitati assimilari perfecte. Patet etiam hoc ex
par<lb ed="#V" n="31" break="no"/>te ipsius anime: que quanto plus capit de charitate: tanto
ca<lb ed="#V" n="32" break="no"/>pacior efficitur. Et ideo quanto plus recipit: tanto plus potest
<lb ed="#V" n="33"/>recipere: quia non est simile de capacitate rerum spiritualiu: et rerum
<lb ed="#V" n="34"/>materialium: quia capacitas rerum materialium limitatur ex materia. et ideo
<lb ed="#V" n="35"/>uon possunt recipere nisi secundum exigentiam materie: sed
substan<lb ed="#V" n="36" break="no"/>tie spirituales non limitantur ex materia: sed magis secundum
quanti<lb ed="#V" n="37" break="no"/>tatem diuine bonitatis in eis percepte. Et ideo quanto plus
<lb ed="#V" n="38"/>additur de bonitate: tanto magis est de potentia ad capacita
<lb ed="#V" n="39"/>tem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1100">
¶ Contra hanc opinionem sic potest argui. Capacitas
<lb ed="#V" n="40"/>anime aut nominat ipsam potentiam anime: aut aliquid superadditum
<lb ed="#V" n="41"/>potentie. Si primo modo planum est. quod capacitas anime
ha<lb ed="#V" n="42" break="no"/>bet limites determinatos: quia cuius essentia habet
deter<lb ed="#V" n="43" break="no"/>minatos limites et eius potentia. Si autem capacitas dicit
<lb ed="#V" n="44"/>aliquid superadditum potentie planum est quod illud in potentia
<lb ed="#V" n="45"/>anime recipitur. ergo si illud superadditum posset crescere
si<lb ed="#V" n="46" break="no"/>ne sine: sequeretur quod ipsa potentia anime posset capere sine
<lb ed="#V" n="47"/>fine: et ita determinatos limites non haberet: quod falsum
<lb ed="#V" n="48"/>est.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1122">
¶ Preterea secundum illam opinionem sequeretur quod ipse
<lb ed="#V" n="49"/>deus in anima aliqua posset perfectiorem ponere
charita<lb ed="#V" n="50" break="no"/>tem: quam sit illa que est in anima iesu christi. quod falsum est.
<lb ed="#V" n="51"/>Unde sine preiudicio videtur mihi dicendum quod si detur quod
<lb ed="#V" n="52"/>charitas possit augeri sine fine quantum est ex parte sua: eo
<lb ed="#V" n="53"/>quod est virtus respectu infiniti obiecti. et ideo eius species
<lb ed="#V" n="54"/>determinatum limitem non habeat: quia si semper fieret
volun<lb ed="#V" n="55" break="no"/>tas alia voluntate nobilior: semper quelibet voluntas
pos<lb ed="#V" n="56" break="no"/>set a deo recipere habitum charitatis sibi proportionatum: quod
<lb ed="#V" n="57"/>non esset verum: si species charitatis determinatos
habe<lb ed="#V" n="58" break="no"/>ret limites vltra quos augeri non posset: tamen ex parte
ca<lb ed="#V" n="59" break="no"/>pacitatis creature rationalis vel intellectualis que
finita<lb ed="#V" n="60" break="no"/>est: et determinatos habet limites augeri non posset sine fine.
<lb ed="#V" n="61"/>Tantum enim posset voluntas creature rationalis vel
in<lb ed="#V" n="62" break="no"/>tellectualis habilitari per charitatem ad diligendum deum:
<lb ed="#V" n="63"/>quod amplius habilitari non posset. Unde et voluntas
<lb ed="#V" n="64"/>anime iesu christi intantum habilitata est per charitatem
<lb ed="#V" n="65"/>ad diligendum deum: quod maioris habilitationis capax non est.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1161">
<lb ed="#V" n="66"/>¶ Unde secure dicendum: quod capacitas voluntatis sue
to<lb ed="#V" n="67" break="no"/>toliter charitate repleta est.
<!--00133.xml-->
<cb ed="#P" n="b"/>
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1172">
<lb ed="#V" n="68"/>Ad primum in oppositum cum dicitur quod res
spi<lb ed="#V" n="69" break="no"/>rituales non coaugustant se etc.
Di<lb ed="#V" n="70" break="no"/>co quod sicut spatium corporale finitum posset capere maiorem
<lb ed="#V" n="71"/>et maiorem numerum sine fine rerum indiuidualium que sunt
<lb ed="#V" n="72"/>puncta: non tamen posset capere quantitatem continuam maiorem et
<lb ed="#V" n="73"/>maiore sine fine. Ita dico quod finita capacitas ipsius anime
ca<lb ed="#V" n="74" break="no"/>pax est specierum secundum maiore et maiorem numerum sine fine: nec
<lb ed="#V" n="75"/>propter hoc sequitur quod sit capex vnius habitus secundum maiorem
<lb ed="#V" n="76"/>et maiorem perfectionem sine fine. Uel potest dici quod et si res
spi<lb ed="#V" n="77" break="no"/>rituales non coaugustent se more rerum corporalium: tamen quia
<lb ed="#V" n="78"/>maior virtus requiritur in intellectu ad retinendum plures
<lb ed="#V" n="79"/>species intelligibiles simul quam paucas: ideo negandum est
<lb ed="#V" n="80"/>secundum aliquos posse in intellectu recipi species
intelligibi<lb ed="#V" n="81" break="no"/>les plus et plus sine fine illis speciebus remanentibus que
<lb ed="#V" n="82"/>primo fuerunt recepte.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1207">
¶ Ad 2m cum dicitur quod anima habens
<lb ed="#V" n="83"/>charitatem magis est apta ad susceptionem amplioris
charita<lb ed="#V" n="84" break="no"/>tis quam quando nihil habebat de charitate etc. Dico quod non
<lb ed="#V" n="85"/>tantum potest capere quantum posset: si nihil de ea haberet: tamen
<lb ed="#V" n="86"/>magis apta est et digna vt sibi detur illud quod potest cape
<lb ed="#V" n="87"/>re quam antequam nihil haberet sicut res calefacta non tantum potest
<lb ed="#V" n="88"/>adhuc capere de caliditate quantum si nihil haberet: quia
<lb ed="#V" n="89"/>antequam nihil haberet: poterat capere caliditatem: quam
mo<lb ed="#V" n="90" break="no"/>do habet: et illud quod residuum est: tamen cum est calefacta
semiple<lb ed="#V" n="91" break="no"/>ne aptior est ad illud recipiendum quod restat de caliditate quam
<lb ed="#V" n="92"/>si frigida esset
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1231">
¶ Ad 3m cum dicitur quod quantitas virtutis
memn<lb ed="#V" n="93" break="no"/>suratur penes obiectum etc. Dico quod non tantum mensuratur ex
<lb ed="#V" n="94"/>parte obiecti: sed etiam ex parte potentie in qua recipitur. Unde
<lb ed="#V" n="95"/>de et si detur quod charitas potest augeri sine sine quantum est ex
<lb ed="#V" n="96"/>parte obiecti: non tamen potest augeri sine fine hoc prohibente
li<lb ed="#V" n="97" break="no"/>mitata capacitate subiecti.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1245">
¶ Ad 4m cum dicitur quod charitas
<lb ed="#V" n="98"/>in via non potest perfici. Dico quod verum est loquendo de perfe
<lb ed="#V" n="99"/>ctione simpliciter et de lege communi hoc prohibentibus
in<lb ed="#V" n="100" break="no"/>ordinatis motibus sensualitatis et breuitate temporis quo
vi<lb ed="#V" n="101" break="no"/>uunt homines de lege communi. Nec propter hoc sequitur quod
<lb ed="#V" n="102"/>posset sine fine augeri. tantum enim posset quis homo viuere: et tantum
<lb ed="#V" n="103"/>in habitu charitatis proficere quod ille habitus amplius in eo
<lb ed="#V" n="104"/>non posset augeri: quamuis propter defectum clare cognitionis
<lb ed="#V" n="105"/>in via non possit attingere ad terminum vltimum
perfectio<lb ed="#V" n="106" break="no"/>nis actus ipsius habitus. Nec mirum. Si enim videmus quod
<lb ed="#V" n="107"/>habens habitum quandoque propter aliquod impedimentum prohibetur
<lb ed="#V" n="108"/>ab actu. Possibile etiam esset quod habens habitum perfectum
<lb ed="#V" n="109"/>propter defectum clare cognitionis non attingeret ad
perfectio<lb ed="#V" n="110" break="no"/>nem ipsius actus.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1276">
¶ Ad 5m dicitur quod scientia sine fine
po<lb ed="#V" n="111" break="no"/>test augeri in intellectu etc. Dico quod vnus habitus scientie
<lb ed="#V" n="112"/>non posset augeri in nostro intellectu sine fine. Unde quod
<lb ed="#V" n="113"/>dicunt homines semper in habitum alicuius scientie posse
profi<lb ed="#V" n="114" break="no"/>cere: hoc est propter breuitatem huius vite. et quia est tot
obscu<lb ed="#V" n="115" break="no"/>ritatibus inuoluta quod homo in ea de lege communi non potest ad
<lb ed="#V" n="116"/>completum et vltimum terminum habitus scientie attingere.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1292">
<lb ed="#V" n="117"/>¶ Ad 6m dico quod illud argumentu non plus concludit nisi quod
<lb ed="#V" n="118"/>charitas quantum est ex parte sua et per comparationem ad
ob<lb ed="#V" n="119" break="no"/>iectum sine fine posset augeri. Uel potest dici quod ignis
pos<lb ed="#V" n="120" break="no"/>set augeri in infinitum extensiue non intensiue. Et ego etiam
di<lb ed="#V" n="121" break="no"/>co quod charitas posset augeri in infinitum extensiue: si essent
<lb ed="#V" n="122"/>infinita que ex charitate deberent diligi: sed non propter hoc
<lb ed="#V" n="123"/>sequitur quod perfectio in essentia ipsius habitus posset
cresce<lb ed="#V" n="124" break="no"/>re sine fine.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-a39614-Dd1e1314">
<head xml:id="kzz7yh-a39614-Hd1e1316">Quaestio 5</head>
<head type="question-title">Utrum charitas posset diminui</head>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1318">
¶ Questio. V
<lb ed="#V" n="125"/>QUinto queritur. Utrum charitas posset
di<lb ed="#V" n="126" break="no"/>minui. Et videtur quod sic. peccatum
ve<lb ed="#V" n="127" break="no"/>niale magis opponitur bono gratie quam bono
natu<lb ed="#V" n="128" break="no"/>re. Sed quodlibet peccatum veniale aliquid diminuit
<lb ed="#V" n="129"/>de naturali humilitate. ergo multo fortius aliquid
di<lb ed="#V" n="130" break="no"/>minuit de charitate.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1334">
¶ Item secundum philosophum libro 2. thopi. Contra
<lb ed="#V" n="131"/>ria nata sunt fieri circa idem. ergo cum augumentum et
dimi<lb ed="#V" n="132" break="no"/>nutio sunt contraria: videtur quod sicut charitas potest augeri quod
<lb ed="#V" n="133"/>ita etiam possit diminui.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1343">
¶ Item certum est quod per peccatu
<lb ed="#V" n="134"/>veniale seruor charitatis minuitur. ergo si charitas minui¬
<!--00134.xml-->
<pb ed="#V" n="60-v"/>
<cb ed="#P" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>non posset tot possent venialia multiplicari quod remanente
<lb ed="#V" n="2"/>toto charitatis habitu totus feruor eius tolleretur: quod
incon<lb ed="#V" n="3" break="no"/>ueriens videtur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1361">
¶ Item Aug. lib. 83. q. q. 36. Perfectio
cha<lb ed="#V" n="4" break="no"/>ritatis est nulla cupiditas. ergo imperfectio charitatis
ali<lb ed="#V" n="5" break="no"/>qua cupiditas. ergo quandoncumque cupiditas augetur que
totali<lb ed="#V" n="6" break="no"/>ter charitatem non destruit: ipsa charitas minuitur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1371">
¶ Item
<lb ed="#V" n="7"/>forme naturales que possunt intendi possunt remitti. habitus
<lb ed="#V" n="8"/>etiam acquisiti sicut possunt augeri: ita possunt minui. et
<lb ed="#V" n="9"/>o a simili sicut charitas potest augeri: ita potest minui.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1380">
<lb ed="#V" n="10"/>Contra si charitas posset minui: hoc non esset nisi per
ve<lb ed="#V" n="11" break="no"/>niale peccatum: quia per mortale non minuitur: sed
<lb ed="#V" n="12"/>destruitur. Sed per peccatum veniale minui non potest quia cum secundum
<lb ed="#V" n="13"/>philosophum primo physi. Omne finitum per ablationem alicuius ab eo
<lb ed="#V" n="14"/>multotiens secundum eandem quantitatem non secundum eandem
proportio<lb ed="#V" n="15" break="no"/>nem ad vltimum totaliter destruatur: charitas per sola
venia<lb ed="#V" n="16" break="no"/>lia posset destrui. quod falsum est.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1398">
¶ Item illud per quod aliud
<lb ed="#V" n="17"/>minuitur: videtur ei contrariari: sed peccatum veniale cum sit
deor<lb ed="#V" n="18" break="no"/>dinatio citra deum: non contrariatur charitati cum per illam
<lb ed="#V" n="19"/>sit coniunctio cum eo. ergo per peccatu veniale charitas non
<lb ed="#V" n="20"/>potest minui.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1409">
¶ Item veniale nihil diminuit de premio
substantia<lb ed="#V" n="21" break="no"/>li: quia tunc homo propter veniale posset puniri eternaliter
pe<lb ed="#V" n="22" break="no"/>na damni quod rationabile non videtur. Sed illud per quod
chari<lb ed="#V" n="23" break="no"/>tas minueretur: aliquid diminueret de praemio substantiali. ergo
<lb ed="#V" n="24"/>charitas per peccatum veniale non potest minui.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1420">
¶ Item
for<lb ed="#V" n="25" break="no"/>ma simplex non potest minui: quia si aliquid de ea remoueretur:
to<lb ed="#V" n="26" break="no"/>tum remoueretur: sed charitas est forma simplex. ergo non potest minui.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1427">
<lb ed="#V" n="27"/>Respondeo charitas cum possit augeri: quantum est
<lb ed="#V" n="28"/>ex parte sua posset diminui: sed quia
cau<lb ed="#V" n="29" break="no"/>sam diminuentem non habet secundum quod tenet opinio communior:
<lb ed="#V" n="30"/>ideo concedo quod nunquam minuitur quantum ad eius essentiam:
<lb ed="#V" n="31"/>quamuis frequenter minuatur quantum ad feruorem: et quantum ad
<lb ed="#V" n="32"/>suam in anima radicationem. Quod autem causam diminuentem non
<lb ed="#V" n="33"/>habeat: patet: quia deus eam non diminuit: quia enim pronior est
<lb ed="#V" n="34"/>ad miserandum quam ad condemnandum: hinc est quod charitatem
<lb ed="#V" n="35"/>tribuit cum homo de congruo per liberum arbitrium se disponit:
<lb ed="#V" n="36"/>sed charitatem datam: seu aliquid de eius essentia conseruare non
<lb ed="#V" n="37"/>desinit: nisi quando homo se totaliter per auersionem indignum
cha<lb ed="#V" n="38" break="no"/>ritate reddit. Et tunc deus totancharitatem illorum conseruare
<lb ed="#V" n="39"/>desinit. et sic non minuitur: sed destruitur. Ex quo patet
consequen<lb ed="#V" n="40" break="no"/>ter quod per peccatum mortale non minuitur: sed destruitur.
Pa<lb ed="#V" n="41" break="no"/>tet etiam vlterius quod per peccatum veniale essentia
charita<lb ed="#V" n="42" break="no"/>tis non minuitur: quia cum peccatu veniale sit quedam
deordi<lb ed="#V" n="43" break="no"/>natio citra deum: eo quod deordinatio in qua ex plena
deli<lb ed="#V" n="44" break="no"/>beratione creatura preponitur creatori: non est peccatum
ve<lb ed="#V" n="45" break="no"/>niale: sed mortale. hinc est quod per peccatum veniale homo non
<lb ed="#V" n="46"/>se reddit simpliciter indignum charitate. Et ideo propter
<lb ed="#V" n="47"/>peccatum veniale deus non desinit conseruare aliquid de
essen<lb ed="#V" n="48" break="no"/>tia charitatis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1478">
¶ Preterea cum charitas non augeatur ex
<lb ed="#V" n="49"/>operibus nostris: vt supra visum est: quamuis per actus
no<lb ed="#V" n="50" break="no"/>stros disponamur ad hoc vt deus augeat charitatem in
no<lb ed="#V" n="51" break="no"/>bis: non potest dici quod per nostras veniales deordinationes
<lb ed="#V" n="52"/>possit diminui: quamuis per eas disponant se homines non ad
<lb ed="#V" n="53"/>charitatis diminutionem: sed ad destructionem inquantum
ve<lb ed="#V" n="54" break="no"/>niale dispositio est ad mortale: ex quo patet vlterius: quod per
<lb ed="#V" n="55"/>peccatu veniale diminuitur radicatio charitatis in anima.
<lb ed="#V" n="56"/>Quia etiam per veniale minuitur in anima habitus acquisitus
<lb ed="#V" n="57"/>concordans charitati. Ideo habens charitatem minus
fer<lb ed="#V" n="58" break="no"/>uens efficitur per peccata venialia: et sic patet quomodo charitas
<lb ed="#V" n="59"/>nunquam minuitur quantum ad essentiam: et tamen minuitur
<lb ed="#V" n="60"/>quantum ad feruorem et suam in anima radicationem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1507">
<lb ed="#V" n="61"/>Ad primum cum dicitur quod quodlibet peccatum
venia<lb ed="#V" n="62" break="no"/>le aliquid diminuit de naturali
humi<lb ed="#V" n="63" break="no"/>litate etc. Dico quod nihil diminuit de natura anime peccantis
<lb ed="#V" n="64"/>absolutum: corrupit tamen aliquem respectum: vtpote aliquem
gra<lb ed="#V" n="65" break="no"/>dum propinquitatis illius nature ad bonum gratie. Et ego
<lb ed="#V" n="66"/>bene concedo quod quamuis per peccatum veniale nihil diminue
<lb ed="#V" n="67"/>tur de essentia charitatis: minuitur tamen per ipsum eius radi¬
<!--00134.xml-->
<cb ed="#P" n="b"/>
<lb ed="#V" n="68"/>catio in anima: et sic corrumpitur aliquis respectus
cha<lb ed="#V" n="69" break="no"/>ritatis ad subiectum. minuitur etiam eius feruor: et sic corrumpitur
<lb ed="#V" n="70"/>aliquis gradus promptitudinis ad actum charitatis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1536">
¶ Ad
<lb ed="#V" n="71"/>2m cum dicitur quod contraria nata sunt fieri circa idem etc. Dico
<lb ed="#V" n="72"/>quod instantiam habet quando alterum determinate inest. Ignis
<lb ed="#V" n="73"/>enim vt dicit Aug. 3. super Genesus. versus principiu.
fri<lb ed="#V" n="74" break="no"/>gescere non potest. Uel potest dici quod sicut charitas est
augu<lb ed="#V" n="75" break="no"/>mentabilis: ita est diminuibilis quantum est ex parte sua:
<lb ed="#V" n="76"/>sed causam diminuentem non habet
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1552">
¶ Ad 3m cum dicitur quod
<lb ed="#V" n="77"/>tot possent venialia multiplicari quod remanente tota
quali<lb ed="#V" n="78" break="no"/>tate totus eius feruor tolleretur etc. Dicunt aliqui quod non opoe:
<lb ed="#V" n="79"/>quia semper nouus feruor generatur: quamdiu manet ipse
habi<lb ed="#V" n="80" break="no"/>tus: qui est radix feruori illius: sicut cum herba abscinditur
<lb ed="#V" n="81"/>de radice remanente pusulat alia. Potest et aliter dici secundum
<lb ed="#V" n="82"/>alios quod feruor charitatis aut nominat frequentationem actus
<lb ed="#V" n="83"/>aut intensionem actus: aut promptitudinem ad actum.
Inten<lb ed="#V" n="84" break="no"/>sio autem in actu diligendi et promptitudo non tantum est ex
cha<lb ed="#V" n="85" break="no"/>ritatis habitu: sed etiam ex hitum acquisito charitati consono.
Di<lb ed="#V" n="86" break="no"/>cunt ergo quod illud quod ibi est de promptitudine vel de
in<lb ed="#V" n="87" break="no"/>tensione vel de actus frequentia ex parte habitus
charita<lb ed="#V" n="88" break="no"/>tis. per. peccatum veniale non minuitur nisi per accidens in
<lb ed="#V" n="89"/>quantum per ipsum minuitur habitus acquisitus charitati
<lb ed="#V" n="90"/>consonus: quia per eius diminutionem habens charitatem
mi<lb ed="#V" n="91" break="no"/>nus intense diligit: et minus promptus est ad dilectionis
<lb ed="#V" n="92"/>actum: et minus exercitat se in diligendo. Nec mirandum
si<lb ed="#V" n="93" break="no"/>charitas in essentia maior potest esse secundum modum predictum
<lb ed="#V" n="94"/>in feruore minor: cum etiam dicat Galien. et referat Auicena.
<lb ed="#V" n="95"/>lib. x. de animalibus. c. de etatibus. Quod in pueris maior est
ca<lb ed="#V" n="96" break="no"/>lor secundum quantitatem: in iuuenibus vero secundum qualitatem. hoc est
di<lb ed="#V" n="97" break="no"/>ctu quod in iuuenibus magis est acutus secundum quod exponit
ci<lb ed="#V" n="98" break="no"/>to post. et huius signum est: quia magis sunt dispositi ad
infu<lb ed="#V" n="99" break="no"/>mitates que veniut ex calida et sicca causa.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1604">
¶ Ad 4m cum
<lb ed="#V" n="100"/>dicitur quod perfectio charitatis est nulla cupiditas etc. Dico
<lb ed="#V" n="101"/>quod intelligenda est quantum ad actus intensionem et
frequenta<lb ed="#V" n="102" break="no"/>tionem. Et quantum ad ista ego concedo charitatem diminui
<lb ed="#V" n="103"/>per venialem cupiditatem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1615">
¶ Ad 5m cum dicitur quod forme
na<lb ed="#V" n="104" break="no"/>turales que possunt augeri possunt minui etc. Dico quod non
<lb ed="#V" n="105"/>est simile: quia forme naturales que habent causam augentem
ha<lb ed="#V" n="106" break="no"/>bent et causam diminuentem: et similiter habitus acquisiti:
<lb ed="#V" n="107"/>charitas autem causam habet agentem et non habet causam
<lb ed="#V" n="108"/>diminuentem: vt in corpore questionis declaratum est.
Quia<lb ed="#V" n="109" break="no"/>autem sunt aliqui qui tenent charitatem diminui per peccata
<lb ed="#V" n="110"/>venialia. Ideo ad videndum quomodo causa disputationis eorum
<lb ed="#V" n="111"/>opinio possit defendi soluendum est aliqualiter ad artus que contra eam sunt
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1636">
<lb ed="#V" n="112"/>Ad primum cum dicitur quod omne finitum per
abla<lb ed="#V" n="113" break="no"/>tionem alicuius multotiens ab eo
<lb ed="#V" n="114"/>consumitur etc. Dicunt aliqui quod non est verum in
diminutio<lb ed="#V" n="115" break="no"/>ne charitatis: sicut videmus quod per subtractionem
anguli<lb ed="#V" n="116" break="no"/>contingentie ab angulo rectilineo: angulus rectilineus
mi<lb ed="#V" n="117" break="no"/>nor efficitur: et tamen si infinities subtraheretur ab eo: nunquam tota
<lb ed="#V" n="118"/>liter consumeretur cum certa demonstratione possit ostendi
an<lb ed="#V" n="119" break="no"/>gulum rectilineum quantumcumque paruum esse maiorem angulo
<lb ed="#V" n="120"/>contingentie. Uel potest dici quod supposita veritate propositionis
<lb ed="#V" n="121"/>philosophi generaliter quod adhuc secundum istam opiionem non sequeretur
cha<lb ed="#V" n="122" break="no"/>ritatem posse destrui nisi interueniente peccato mortali: quia
<lb ed="#V" n="123"/>per quodlibet peccatum veniale non diminuitur aliquid de
essen<lb ed="#V" n="124" break="no"/>tia charitatis: sed postquam praecesserunt multa venialia:
postea<lb ed="#V" n="125" break="no"/>per paruum veniale in virtute precedentium que
disposue<lb ed="#V" n="126" break="no"/>runt aliquid de essentia charitatis minuitur per hoc quod aliquid
<lb ed="#V" n="127"/>de essentia habitus contrarii causatur. exemplum potest poni de
<lb ed="#V" n="128"/>cauatione lapidis per guttam. Non posset autem homo in
tan<lb ed="#V" n="129" break="no"/>tum contrarium augere: quod cum ipso nihil posset stare de
essen<lb ed="#V" n="130" break="no"/>tia charitatis: quin homo mortaliter peccaret peccato
omis<lb ed="#V" n="131" break="no"/>sionis. Tenetur enim augumentum habitus contrarii
prohibe<lb ed="#V" n="132" break="no"/>re quod secum nihil compatitur de essentia charitatis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1684">
¶ Ad
<lb ed="#V" n="133"/>2mdico quod peccatum veniale et si non contrarietur charitati
di<lb ed="#V" n="134" break="no"/>recte: contrariatur tamen indirecte inquantum causat et auget ha¬
<!--00135.xml-->
<pb ed="#V" n="61-r"/>
<cb ed="#P" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>bitum: cuius perfectio est contraria charitati.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1700">
¶ Ad 3m dico
<lb ed="#V" n="2"/>quod non est inconueniens secundum illos quod per veniale diminuatur
<lb ed="#V" n="3"/>aliquid de praemio essentiali. Non enim dicitur veniale: quia nihil
<lb ed="#V" n="4"/>de illo diminuat: sed quia per venialia totum non tollitur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-a39614-d1e1709">
¶ Ad
<lb ed="#V" n="5"/>4m dicitur quod charitas est forma simplex etc. Dico quod
ve<lb ed="#V" n="6" break="no"/>rum est per exclusionem compositionis ex materia et forma. tamen sunt
<lb ed="#V" n="7"/>in ea plures gradus actualitatis in posmus. et ita diminuibilis esta
</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>