-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 3
/
cod-ve09v2_kzz7yh-f100207.xml
525 lines (525 loc) · 31.8 KB
/
cod-ve09v2_kzz7yh-f100207.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Praeambulum</title>
<author ref="#RicardusDeMediavilla">Ricardus de Mediavilla</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Praeambulum</title>
<date when="2023-09-10">September 10, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="V" n="cod-ve09v2">Venice, 1509, v. 2</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-09-10" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#V" n="142-r"/>
<cb ed="#V" n="b"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="kzz7yh-f100207"><!-- l2d35prae -->
<head xml:id="kzz7yh-f100207-Hd1e101">Praeambulum</head>
<!--<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e103">
<!-\-00295.xml-\->
<pb ed="#V" n="141-r"/>
<cb ed="#P" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>¶ Quid sit peccatum. Dis. XXXV
<lb ed="#V" n="2"/>Post hec videndum
<lb ed="#V" n="3"/>est quid sit peccatum. Peccatum est
<lb ed="#V" n="4"/>vt ait Augu. omne dictum vel factum
<lb ed="#V" n="5"/>vel concupitum quod sit contra legem
<lb ed="#V" n="6"/>dei. Idem in lib. de duabus animabus. Pec
<lb ed="#V" n="7"/>catum est voluntas retinendi vel consequendi: quod
<lb ed="#V" n="8"/>iustitia vetat. In vtraque assignatione de
actua<lb ed="#V" n="9" break="no"/>li peccato agitur et mortali: non veniali. Ex
pri<lb ed="#V" n="10" break="no"/>ma descriptione ostenditur peccatum esse
volun<lb ed="#V" n="11" break="no"/>tas mala siue locutio et operatio praua id est actus
ma<lb ed="#V" n="12" break="no"/>lus tam interior quam exterior: ex altera vero tantum
<lb ed="#V" n="13"/>ostenditur esse actus interior. Uoluntas enim
<lb ed="#V" n="14"/>vt in superioribus ditcum est: motus animi est: actus
<lb ed="#V" n="15"/>ergo interior est. Ambro. quoque in lib. de
para<lb ed="#V" n="16" break="no"/>diso ait. Quid est peccatum nisi legis diuine
pre<lb ed="#V" n="17" break="no"/>uaricatio: et celestium inobedientia preceptorum.
<lb ed="#V" n="18"/>Ergo in preuaricante peccatum est. sed in
man<lb ed="#V" n="19" break="no"/>dante culpa non est. Non enim consisteret
pec<lb ed="#V" n="20" break="no"/>catum si interdictio non fuisset. Non consistente
<lb ed="#V" n="21"/>autem peccato: non solum malitia: sed etiam
vir<lb ed="#V" n="22" break="no"/>tus fortasse non esset. Que nisi aliqua malitie
<lb ed="#V" n="23"/>fuissent semina: vel subsistere vel eminere non
<lb ed="#V" n="24"/>posset. Ecce preuaricationem legis et
inobedien<lb ed="#V" n="25" break="no"/>tiam diffinit Ambrosius esse peccatum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e166">
<lb ed="#V" n="26"/>¶ Diuersorum sententias de peccato ponit.
<lb ed="#V" n="27"/>diuersitatis huius
verbo<lb ed="#V" n="28" break="no"/>Quocisca surm occasione: de
peccate<lb ed="#V" n="29" break="no"/>plurimi diuersa senserunt. Alii enim dixerunt
<lb ed="#V" n="30"/>voluntatem malam tantum esse peccatum: et non
<lb ed="#V" n="31"/>actus exteriores. Alii voluntatem et actus alii
<lb ed="#V" n="32"/>neutrum: dicentes omnes actus esse bonos et a
<lb ed="#V" n="33"/>deo et ex deo esse auctore. Malum autem nihil
<lb ed="#V" n="34"/>est vt ait Augu. super Ioannem. Omnia per
ip<lb ed="#V" n="35" break="no"/>sum facta sunt et sine ipso factum est nihil id est
pec<lb ed="#V" n="36" break="no"/>catum quod nihil est: et nihil fiunt homines cum
<lb ed="#V" n="37"/>peccant. Supra etiam dixit Augustinus quod
ma<lb ed="#V" n="38" break="no"/>lum est priuatio boni vel corruptio boni: qui etiam
<lb ed="#V" n="39"/>in lib. lxxxiii. q. ait. Summum malum nullum
mo<lb ed="#V" n="40" break="no"/>dum habet: caret enim omni bono. At modus
<lb ed="#V" n="41"/>aliquid boni est: non igitur est quia nulla
specie<lb ed="#V" n="42" break="no"/>continetur: totumque hoc nomen mali de speciei
<lb ed="#V" n="43"/>priuatione repertum est. Item in dogmatibus
ec<lb ed="#V" n="44" break="no"/>clesiasticis dicitur malum vel malitiam non esse
<lb ed="#V" n="45"/>a deo creatam: sed a diabolo inuentam: qui et
ip<lb ed="#V" n="46" break="no"/>se bonus creatus est. Idem etiam in libro
contra<lb ed="#V" n="47" break="no"/>manicheos quid sit peccatum ostendit dicens.
<lb ed="#V" n="48"/>Peccare quid aliud est nisi in veritatis
prece<lb ed="#V" n="49" break="no"/>ptis: vel in ipsa veritate errare. Quod si non
<lb ed="#V" n="50"/>voluntate faciunt: peccatores iniuste
iudican<lb ed="#V" n="51" break="no"/>tur. Quid ergo in hac tanta varietate
tenen<lb ed="#V" n="52" break="no"/>dum: quid dicendum:
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e227">
<lb ed="#V" n="53"/>¶ Uera sententia de peccato proponitur.
<lb ed="#V" n="54"/>et libere
tra<lb ed="#V" n="55" break="no"/>Sane dici postest a dtum penctu¬
<!-\-00295.xml-\->
<cb ed="#P" n="b"/>
<lb ed="#V" n="56"/>esse actum malum interiorem et exteriorem scilicet
ma<lb ed="#V" n="57" break="no"/>lam cogitationem: et locutionem et operationem.
<lb ed="#V" n="58"/>Precipue tamen in voluntate consistit
pecca<lb ed="#V" n="59" break="no"/>tum: ex qua tanquam arbore mala procedunt
ope<lb ed="#V" n="60" break="no"/>ra mala: tanquam fructus mali.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e251">
<lb ed="#V" n="61"/>¶ Traditio quorundam qui dicunt voluntatem
ma<lb ed="#V" n="62" break="no"/>lam et actum inquantum sunt: esse naturas et ideo
bo<lb ed="#V" n="63" break="no"/>na: inquantum vero mala sunt: esse peccata.
<lb ed="#V" n="64"/>Quidam autem dilgenter
at<lb ed="#V" n="65" break="no"/>tendentes
ver<lb ed="#V" n="66" break="no"/>ba Aug. quibus supra et in aliis scripture locis
<lb ed="#V" n="67"/>vtitur: non indocte tradunt voluntatem malam
<lb ed="#V" n="68"/>et actus malos inquantum sunt vel inquantum
<lb ed="#V" n="69"/>actus sunt: bona esse: inquantum vero mali sunt:
<lb ed="#V" n="70"/>peccata esse: qui voluntatem et actum quemcumque
<lb ed="#V" n="71"/>bonam dei naturam esse dicunt: inquantum actus
<lb ed="#V" n="72"/>est vel voluntas: et ex deo auctore esse.
Inquan<lb ed="#V" n="73" break="no"/>tum vero inordinate et contra legem dei sit: et
fi<lb ed="#V" n="74" break="no"/>ne debito caret. peccatum est. et ita inquantum
<lb ed="#V" n="75"/>peccatum est: nihil est. Nulla enim substantia
<lb ed="#V" n="76"/>est: nulla natura est.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e289">
<lb ed="#V" n="77"/>¶ Auctoritatibus probant voluntates et actus
om<lb ed="#V" n="78" break="no"/>nes esse bona: inquantum sunt.
<lb ed="#V" n="79"/>Quod autem voluntas omnis et
<lb ed="#V" n="80"/>actio bonum sit in
<lb ed="#V" n="81"/>quantum est: ex eo probant quod ait Aug. in
li<lb ed="#V" n="82" break="no"/>bro de. lxxxiii. questionibus. Deus boni tantum
<lb ed="#V" n="83"/>modo causa est: quocirca mali auctor non est:
<lb ed="#V" n="84"/>quia omnium que sunt auctor est: que
inquan<lb ed="#V" n="85" break="no"/>tum sunt: intum bona sunt. Idem probans nihil
<lb ed="#V" n="86"/>casu fieri in mundo ait in eodem. Quicquid
ca<lb ed="#V" n="87" break="no"/>su fit: temere sit. quicquid temere sit: no sit dei
<lb ed="#V" n="88"/>prouidentia. Si ergo casu aliqua fiunt in
mun<lb ed="#V" n="89" break="no"/>do: non prouidentia vniuersus mundus
ammi<lb ed="#V" n="90" break="no"/>nistratur. Si non prouidentia vniuersus
mun<lb ed="#V" n="91" break="no"/>dus amministratur: aliqua natura vel
substan<lb ed="#V" n="92" break="no"/>tia est que ad opus prouidentie non pertinet.
<lb ed="#V" n="93"/>Omne autem quod est inquantum est: bonum
<lb ed="#V" n="94"/>est. Summum enim est illud bonum: cuius
parti<lb ed="#V" n="95" break="no"/>cipatione sunt cetera bona: et omne quod
mutabi<lb ed="#V" n="96" break="no"/>le est: non per se: sed boni illius participatione
<lb ed="#V" n="97"/>inquantum est: bonum est: quod diuinam etiam
pro<lb ed="#V" n="98" break="no"/>uidentiam vocamus. Nihil ergo casu sit in
mun<lb ed="#V" n="99" break="no"/>do. His testimoniis innituntur ad ostendendum
<lb ed="#V" n="100"/>omne quod est inquantum est: bonum esse. Unde
<lb ed="#V" n="101"/>idem Aug. in. i. lib. de doctrina christiana ait.
<lb ed="#V" n="102"/>Iste summe acprimitus est: qui omnino
incon<lb ed="#V" n="103" break="no"/>mutabilis est: et cetera que sunt nisi ab illo esse
<lb ed="#V" n="104"/>non possunt: et intantum bona sunt: inquantum
<lb ed="#V" n="105"/>acceperunt vt sint.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e354">
<lb ed="#V" n="106"/>¶ Quid ex predictis sequatur.
<lb ed="#V" n="107"/>
<lb ed="#V" n="108"/>tur: quia si mala
vo<lb ed="#V" n="109" break="no"/>luntas et mala actio est: inquantum est: bona est.
<lb ed="#V" n="110"/>Sed quis est qui diffitetur malam voluntatem
<lb ed="#V" n="111"/>esse et malam actionem: Mala ergo voluntas
<!-\-00296.xml-\->
<pb ed="#V" n="141-v"/>
<cb ed="#P" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>siue actio inquantum est: bonum est. et
inquan<lb ed="#V" n="2" break="no"/>tum voluntas est vel actio: bonum similiter est:
<lb ed="#V" n="3"/>sed ex vitio mala est: quod vitium a deo non est: neque
<lb ed="#V" n="4"/>aliquid est. Quod Augu. notasse videtur in
libro<lb ed="#V" n="5" break="no"/>de. lxxxiii. q. dicens. Uitium est voluntas quo
<lb ed="#V" n="6"/>est homo deterior: quod vitium longe abest a
vo<lb ed="#V" n="7" break="no"/>luntate dei: vt ratio docet. Ex hoc loco probant
<lb ed="#V" n="8"/>voluntatem inquantum vitiosa est: non esse a deo:
<lb ed="#V" n="9"/>et inquantum vitiosa est: peccatum est. Et
pecca<lb ed="#V" n="10" break="no"/>tum est: vt aiunt: inquantum non habet
ordinen<lb ed="#V" n="11" break="no"/>nec finem debitum. Ita et actio inquantum ex
<lb ed="#V" n="12"/>malo procedit: et ordinem non habet: et ad malum tend:t.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e402">
<lb ed="#V" n="13"/>¶ Alia probatio quod omnis actus inquantum est:
<lb ed="#V" n="14"/>bonus est.
<lb ed="#V" n="15"/>Item et aliter probant omnem actum
<lb ed="#V" n="16"/>interiorem vel
ex<lb ed="#V" n="17" break="no"/>teriorem inquantum est esse: bonum: quia non
<lb ed="#V" n="18"/>esset actus malus nisi esset res bona: quia non
<lb ed="#V" n="19"/>est aliqua res mala: nisi eadem res bona sit. Unde
<lb ed="#V" n="20"/>Aug. in enchi. Omnis natura bonum est: nec
<lb ed="#V" n="21"/>res aliqua mala esset: si res bona ipsa que
ma<lb ed="#V" n="22" break="no"/>la est: natura non esset. Non ergo potest esse
ma<lb ed="#V" n="23" break="no"/>lum nisi esset aliquod bonum. Quod cum dici
vi<lb ed="#V" n="24" break="no"/>deatur absurde: connexio tamen ratiocinationis
<lb ed="#V" n="25"/>nos compellit hoc dicere. Ex premissis
testimo<lb ed="#V" n="26" break="no"/>niis asserunt omnes actus inquantum sunt: esse
<lb ed="#V" n="27"/>res bonas: nec aliquid esse malum id est peccatum:
<lb ed="#V" n="28"/>nisi idem quoque secundum aliquid bonum sit: et omnium
<lb ed="#V" n="29"/>que sunt: inquantum sunt deum auctorem
predi<lb ed="#V" n="30" break="no"/>cant: et eius voluntate omnia esse quecumque sunt:
<lb ed="#V" n="31"/>que inquantum sunt nature sunt.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e446">
<lb ed="#V" n="32"/>¶ Obiectio contra illos qui dicunt omnes actus
<lb ed="#V" n="33"/>inquantum sunt esse bonos.
<lb ed="#V" n="34"/>Quibus opponitur siona
<lb ed="#V" n="35"/>quasunt
<lb ed="#V" n="36"/>inquantum sunt: bona sunt et nature sunt: ergo
<lb ed="#V" n="37"/>adulterium et homicidium et similia inquantum
<lb ed="#V" n="38"/>sunt: bona sunt et nature sunt: et deo volente sunt.
<lb ed="#V" n="39"/>Quod si est: tunc illi qui faciunt illa: bona agunt:
<lb ed="#V" n="40"/>quod penitus absurdum est. His vero sic illi
respo<lb ed="#V" n="41" break="no"/>dent. Dicunt equidem adulterium: homicidium
<lb ed="#V" n="42"/>et huiusmodi non simpliciter actus denotare:
<lb ed="#V" n="43"/>sed actuum vitia. Actusque ipsos adulterii et
ho<lb ed="#V" n="44" break="no"/>micidii inquantum sunt et inquantum actus sunt
<lb ed="#V" n="45"/>a deo esse: et bonas naturas esse: sed non
inquan<lb ed="#V" n="46" break="no"/>tum adulterium et homicidium sunt. Et ideo
<lb ed="#V" n="47"/>non sequi dicunt: si actus quae homicidia et adulteria sunt
<lb ed="#V" n="48"/>a deo sunt: quod homicidia et adulteria a deo sint.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e485">
<lb ed="#V" n="49"/>¶ Alia illorum oppositio contra eosdem.
<lb ed="#V" n="50"/>Item aliter eis opponitur si
ali<lb ed="#V" n="51" break="no"/>quid non est
ma<lb ed="#V" n="52" break="no"/>lum quod non sit natura vel res bona:
quomo<lb ed="#V" n="53" break="no"/>do ergo peccata sunt: non credere in deum: non
<lb ed="#V" n="54"/>ire ad ecclesiam et huiusmodi: cum ista non sint
<lb ed="#V" n="55"/>nature: immo omnino non sint: Non est enim
ali<lb ed="#V" n="56" break="no"/>quid vel res aliqua non ire ad ecclesiam: vel non
<!-\-00296.xml-\->
<cb ed="#P" n="b"/>
<lb ed="#V" n="57"/>credere et huiusmodi. Ad quod dicunt his atque
<lb ed="#V" n="58"/>huiusmodi dictionibus que videntur
priuatio<lb ed="#V" n="59" break="no"/>nes simpliciter notare et nihil ponere: quia
per<lb ed="#V" n="60" break="no"/>negationem dicuntur: vere aliqua poni actusque
<lb ed="#V" n="61"/>per eas significari. Non credere enim in
chri<lb ed="#V" n="62" break="no"/>stum incredulitatem dicunt: et nomine
incredu<lb ed="#V" n="63" break="no"/>litatis malum mentis actum significari. Ita
<lb ed="#V" n="64"/>etiam cum dicitur non ire ad ecclesiam malum est:
<lb ed="#V" n="65"/>non euntis contemptus significatur: idest voluntas
<lb ed="#V" n="66"/>mala vel propositum. hoc est enim declinare a
<lb ed="#V" n="67"/>bono: et ideo malum est: sicut econuerso
declina<lb ed="#V" n="68" break="no"/>re a malo bonum est. Sicut ergo declinatio a
<lb ed="#V" n="69"/>malo aliquid ponit: scilicet voluntatem et
propo<lb ed="#V" n="70" break="no"/>situm vitandi malum. Non enim potest esse
bo<lb ed="#V" n="71" break="no"/>num quod omnino nihil est: ita declinatio a
bo<lb ed="#V" n="72" break="no"/>noquod est: significat scilicet voluntatem et
pro<lb ed="#V" n="73" break="no"/>positum mali. Et secundum hoc vera est et generalis
<lb ed="#V" n="74"/>illa peccati mortalis descriptio quam supra
po<lb ed="#V" n="75" break="no"/>suit Augustinus.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e550">
<lb ed="#V" n="76"/>¶ Utrum malus actus inquantum peccatum est
<lb ed="#V" n="77"/>sit priuatio vel corruptio boni.
<lb ed="#V" n="78"/>Potest etiam queri ab eisdem cum
<lb ed="#V" n="79"/>peccatum sit: vt
su<lb ed="#V" n="80" break="no"/>pra dictum est: priuatio vel corruptio boni: et
om<lb ed="#V" n="81" break="no"/>nis actus malus sit peccatum: vtrum sit
priua<lb ed="#V" n="82" break="no"/>tio vel corruptio boni inquantum peccatum
<lb ed="#V" n="83"/>est: vel non: Si enim inquantum peccatum
<lb ed="#V" n="84"/>est corruptio boni est: cum corruptio vel
priuatio<lb ed="#V" n="85" break="no"/>boni pena sit homini. Inquantum ergo
pecca<lb ed="#V" n="86" break="no"/>tum est: pena est. Quod si est: tunc inquantum
<lb ed="#V" n="87"/>peccatum est: bonum esse videtur et a deo esse.
<lb ed="#V" n="88"/>Si autem non inquantum peccatum est:
corru<lb ed="#V" n="89" break="no"/>ptio est: queritur ergo secundum quid corruptio sit:
Si<lb ed="#V" n="90" break="no"/>enim corruptio est et non inquantum peccatum est:
<lb ed="#V" n="91"/>cum non sit nisi bonum: preterquam in eo quod
pec<lb ed="#V" n="92" break="no"/>catum est: ergo inquantum bonum est: corruptio
<lb ed="#V" n="93"/>vel priuatio boni est. Ad quod etiam ipsi dicunt
<lb ed="#V" n="94"/>actum malum non inquantum est neque
inquan<lb ed="#V" n="95" break="no"/>tum bonum est: esse priuationem vel
corruptio<lb ed="#V" n="96" break="no"/>nem boni: sed inquantum peccatum est: non tamen
<lb ed="#V" n="97"/>inquantum peccatum est: pena est: vel aliquid quod
<lb ed="#V" n="98"/>a deo sit. Ut enim ex verbis premissis Augu.
<lb ed="#V" n="99"/>colligitur peccatum dicitur corruptio vel
priua<lb ed="#V" n="100" break="no"/>tio actiue non passiue: nam ideo malum vel
pec<lb ed="#V" n="101" break="no"/>catum dicitur corruptio boni: quia naturam
bo<lb ed="#V" n="102" break="no"/>nam qualicunque priuat bono: nam si non priuat
<lb ed="#V" n="103"/>aliquo bono: non nocet vt supra Augustinus ait.
<lb ed="#V" n="104"/>nocet autem: adimit ergo bonum. non autem
<lb ed="#V" n="105"/>nocet nisi inquantum est: ergo inquantum peccatum
<lb ed="#V" n="106"/>est priuat bono. Itaque inquantum peccatum est
<lb ed="#V" n="107"/>priuatio est vel corruptio boni.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e623">
<lb ed="#V" n="108"/>¶ Quomodo inquantum peccatum est possit
corrum<lb ed="#V" n="109" break="no"/>pere bonum cum nihil sit.
<lb ed="#V" n="110"/>Sed cum nihil sit
inquant<lb ed="#V" n="111" break="no"/>peccatum
<lb ed="#V" n="112"/>quomodo potest bonum corrumpere ve¬
<!-\-00297.xml-\->
<pb ed="#V" n="142-r"/>
<cb ed="#P" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>re: Augustinus te hoc docet in libro de
natu<lb ed="#V" n="2" break="no"/>ra boni dicens. abstinere a cibo non est aliqua
<lb ed="#V" n="3"/>substantia: tamen substantia corporis si
omni<lb ed="#V" n="4" break="no"/>no abstineatur a cibo languescit et frangitur.
<lb ed="#V" n="5"/>Sic non est substantia peccatum: eo tamen
na<lb ed="#V" n="6" break="no"/>tura anime corrumpitur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e656">
<lb ed="#V" n="7"/>¶ Quod peccatum proprie corruptio est anime et quomo.
<lb ed="#V" n="8"/>Peccatum vero idest culpa.
<lb ed="#V" n="9"/>proprie
ani<lb ed="#V" n="10" break="no"/>me corruptio est. Si autem queritur in quo possit
<lb ed="#V" n="11"/>corrumpi anima: In parabola illius qui
inci<lb ed="#V" n="12" break="no"/>dit in latrones qui eum vulnerauerunt et
spo<lb ed="#V" n="13" break="no"/>liauerunt clarescit. Incidit enim homo in
la<lb ed="#V" n="14" break="no"/>trones: quando per peccatum in potestatem
dia<lb ed="#V" n="15" break="no"/>boli trahitur et tunc per peccatum expoliatur
gra<lb ed="#V" n="16" break="no"/>tuitis bonis: idest virtutibus: et in naturalibus
<lb ed="#V" n="17"/>bonis vulneratur: que sunt ratio et intellectus:
me<lb ed="#V" n="18" break="no"/>moria et ingenium et huiusmodi: que per
pecca<lb ed="#V" n="19" break="no"/>tum obtenebrantur et vitlantur. Per peccatum etiam
<lb ed="#V" n="20"/>priuatur illo bono cuius participsatione cetera
<lb ed="#V" n="21"/>bona sunt quo tanto magis priuatur quanto
ma<lb ed="#V" n="22" break="no"/>gis se ab eo elongat.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e693">
<lb ed="#V" n="23"/>¶ Qualiter homo se elongat a deo scilicet per dissimili
<lb ed="#V" n="24"/>tudinem quam facit peccatum.
<lb ed="#V" n="25"/>Ab eo autem se elongat homot
<lb ed="#V" n="26"/>peccatum non loci
di<lb ed="#V" n="27" break="no"/>stantia: quia vbique totus et presens est omnibus
<lb ed="#V" n="28"/>et omnia in ipso sunt. vt ait Augu. in lib. de. lxxxiii.
<lb ed="#V" n="29"/>questi. et ipse locus non est. Locus tamen dei
abu<lb ed="#V" n="30" break="no"/>siue dicitur templum dei. Non quod eo contineatur: sed
<lb ed="#V" n="31"/>quod ei presens sit et inhabitans. id autem anima
<lb ed="#V" n="32"/>munda intelligitur. Perpeccatum ergo non secundum
lo<lb ed="#V" n="33" break="no"/>cum aliquis longe sit a deo: et in eo longe sit: quod
<lb ed="#V" n="34"/>ab eius similitudine recedit: et tanto longius quanto
<lb ed="#V" n="35"/>sit diffimilior. Illa autem vt ait Augu. in lib.
<lb ed="#V" n="36"/>de. lxxxiii. questi. que participatione similia sunt
<lb ed="#V" n="37"/>deo: recipiunt dissimilitudinem. At ipsa similitu
<lb ed="#V" n="38"/>do nullo modo ex aliqus parte potest esse
diffi<lb ed="#V" n="39" break="no"/>milis. Unde sit vt cum similitudo patris filius
<lb ed="#V" n="40"/>sit: nulla parte patri possit esse dissimilis: cuius
<lb ed="#V" n="41"/>participatione similia sunt: quecumque deo
simi<lb ed="#V" n="42" break="no"/>lia sunt: et illa possunt recipere diffimilitudinem.
<lb ed="#V" n="43"/>NRihil est autem quod hominem adeo deo
dif<lb ed="#V" n="44" break="no"/>similem faciat quemadmodum peccatum. Cum
<lb ed="#V" n="45"/>autem peccatum sit priuatio vel corruptio boni
<lb ed="#V" n="46"/>que est in anima: est etiam priuatio vel
corru<lb ed="#V" n="47" break="no"/>ptio boni corporis. Sicut corpus hominis priuauit
<lb ed="#V" n="48"/>beneficio illius immortalitatis et impassibilita
<lb ed="#V" n="49"/>tis: quam habuit ante peccatum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e754">
<lb ed="#V" n="50"/>¶ An pena sit priuatioboni.
<lb ed="#V" n="51"/>Queri autem soletvtrum et pena
<lb ed="#V" n="52"/>sit priuatio vel
cor<lb ed="#V" n="53" break="no"/>ruptioboni: Ad quod facile responderi potest:
<lb ed="#V" n="54"/>si predicta ad menioriam reuocentur. Diximus
<lb ed="#V" n="55"/>enim supra priuationem vel corruptionem
bo<lb ed="#V" n="56" break="no"/>ni accipi actiue vel passiue: idest secundum efficientiam
<!-\-00297.xml-\->
<cb ed="#P" n="b"/>
<lb ed="#V" n="57"/>vel effectum. Ideoque priuatio vel corruptio
bo<lb ed="#V" n="58" break="no"/>ni dicitur et peccatum et pena: sed peccatum secundum
<lb ed="#V" n="59"/>efficientiam: quia priuat vel corrumpit bonum.
<lb ed="#V" n="60"/>Pena autem secundum effectum: idest secundum passionem
<lb ed="#V" n="61"/>que est effectus peccati. aliud est enim culpa aliud
<lb ed="#V" n="62"/>pena. alterum est dei id est pena. alterum diaboli vel
ho<lb ed="#V" n="63" break="no"/>minis est: idest culpa.
</p>-->
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e106">
Distinctio XXXV
<lb ed="#V" n="64"/>Post hec videndum est.
<lb ed="#V" n="65"/>Superius determinauit magister de origine
pec<lb ed="#V" n="66" break="no"/>cati et eius subiecto. In hac parte determinat de
<lb ed="#V" n="67"/>quiditate eius. Et diuiditur in partes duas.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e800">
¶
Pri<lb ed="#V" n="68" break="no"/>mo ponit peccati diffinitionem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e805">
¶ Secundo ostendit quid sit
<lb ed="#V" n="69"/>peccatum secundum rem. ibi. Quocirca. Et ista secunda diuiditur in
<lb ed="#V" n="70"/>tres.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e813">
¶ Primo ponit tres opiniones de quiditate peccati.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e815">
<lb ed="#V" n="71"/>¶ Secundo determinat veritatem secundum suam opinionem. ibi.
<lb ed="#V" n="72"/>Sane dici potest
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e822">
¶ Tertio ponit duas opiniones de
reali<lb ed="#V" n="73" break="no"/>tate peccati quarum vna ponit omnes actus inquantum sunt.
<lb ed="#V" n="74"/>bonos esse: et alia contrarium ibi. Quidam aut. Et ista in
<lb ed="#V" n="75"/>duas.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e831">
¶ Primo ponit opinionem illorum qui dicunt omnes
<lb ed="#V" n="76"/>malos actus inquantum actus sunt: bonos esse et a deo.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e836">
¶
Se<lb ed="#V" n="77" break="no"/>cundo opinionem contrariam. 37. dis. ibi. Sunt autem et alii.
<lb ed="#V" n="78"/>Prima in duas.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e843">
¶ Primo prosequitur intentum suum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e846">
¶
Se<lb ed="#V" n="79" break="no"/>cundo recapitulat que dicta sunt: versus finem. 36 dis.
<lb ed="#V" n="80"/>Satis diligenter.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e853">
¶ Prima in tres.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e855">
¶ Primo ponit
opi<lb ed="#V" n="81" break="no"/>nionem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e860">
¶ Secundo opinionis defensionem. ibi. Quod autem
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e862">
<lb ed="#V" n="82"/>¶ Tertio ponit illius opinionis impugnationem. ibi.
In<lb ed="#V" n="83" break="no"/>quibus opponitur. Media diuiditur in duas.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e869">
¶ Primo.
<lb ed="#V" n="84"/>ponit opinionis defensionem per duplicem auctoritatem
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e875">
<lb ed="#V" n="85"/>¶ Secundo per rationem ibi. Item et aliter. Illa pars quae
<lb ed="#V" n="86"/>ibi incipit. Quibus opponitur. Diuiditur in duas.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e882">
¶
Pri<lb ed="#V" n="87" break="no"/>mo ponit predicte opinionis impugnationem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e887">
¶
Secun<lb ed="#V" n="88" break="no"/>do mouet quandam quaestionem. ibi potest etiam queri.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e892">
¶
Pri<lb ed="#V" n="89" break="no"/>ma in duas.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e897">
¶ Primo opponitur contra predictam
opi<lb ed="#V" n="90" break="no"/>nionem per vnam rationem: cuius subiungit solutionem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e902">
<lb ed="#V" n="91"/>¶ Secundo per aliam rationem: cuius etiam subiungit
<lb ed="#V" n="92"/>solutionem. ibi. Item aliter eis opponitur. Illa pars que
<lb ed="#V" n="93"/>ibi incipit. Potest etiam queri. Diuiditur in duas.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e912">
¶
Pri<lb ed="#V" n="94" break="no"/>mo mouet vnam questionem de malo culpe.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e917">
¶ Secundo
<lb ed="#V" n="95"/>mouet aliam de malo pene. ibi. Queri autem solet.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e922">
¶
Pri<lb ed="#V" n="96" break="no"/>ma in quatuor.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e927">
¶ Primo mouet magister quandam
que<lb ed="#V" n="97" break="no"/>tionem ex qua elicit quandam obiectionem contra predictam
<lb ed="#V" n="98"/>opinionem: et subdit eius responsionem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e934">
¶ Secundo ex
re<lb ed="#V" n="99" break="no"/>sponsione mouet aliam quaestionem incidentem. ibi. Sed cum
<lb ed="#V" n="100"/>nihil sit
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e941">
¶ Tertio ostendit quid est illud bonum quod in anima
<lb ed="#V" n="101"/>corrumpitur per peccatum. ibi. Peccatu vero. I¶ Quarto
osten<lb ed="#V" n="102" break="no"/>dit quo anima elongatur a deo per peccatum. ibi. Ab eo autem.
<lb ed="#V" n="103"/>Illa pars que ibi incipit. Queri autem solet. Diuiditur in
<lb ed="#V" n="104"/>duas.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e953">
¶ Primo ostendit quomodo differenter corrumpit
bo<lb ed="#V" n="105" break="no"/>num culpa et pena: et quia ibi supponit differentiam inter
<lb ed="#V" n="106"/>culpam et penam. Ideo secundo incidenter ostendit aliquando
<lb ed="#V" n="107"/>posse esse idem: culpam et penam dis. sequenti. ibi. Sciendum est.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e962">
<lb ed="#V" n="108"/>CIrca hanc dis. de duobus principaliter
<lb ed="#V" n="109"/>est querendum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e969">
¶ Primo
<lb ed="#V" n="110"/>de peccati actu.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f100207-d1e974">
¶ Secundo de peccati effectu.
<lb ed="#V" n="111"/>¶ Circa primum queruntur quatuor.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>