-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 3
/
cod-ve09v2_kzz7yh-f117423.xml
297 lines (297 loc) · 18.6 KB
/
cod-ve09v2_kzz7yh-f117423.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Praeambulum</title>
<author ref="#RicardusDeMediavilla">Ricardus de Mediavilla</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Praeambulum</title>
<date when="2023-09-10">September 10, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="V" n="cod-ve09v2">Venice, 1509, v. 2</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-09-10" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#V" n="165-v"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="kzz7yh-f117423"><!-- l2d41prae -->
<head xml:id="kzz7yh-f117423-Hd1e101">Praeambulum</head>
<!--<p xml:id="kzz7yh-f117423-d1e103">
<lb ed="#V" n="18"/>¶ An omnis intentio vel actio eorum qui carent
<lb ed="#V" n="19"/>fide: sit mala. Dist. XII.
<lb ed="#V" n="20"/>Umque
intentio<lb ed="#V" n="21" break="no"/>vt supra dictum est bonum opus faciat:
<lb ed="#V" n="22"/>set fides intentionem dirigat: non
immerito<lb ed="#V" n="23" break="no"/>lqueri potest: vtrum omnis intentio: omneque illorum
<lb ed="#V" n="24"/>opus malum sit qui fidem non habent: si enim fides
intentio<lb ed="#V" n="25" break="no"/>nem dirigit: et intentio bonum opsmus facite: vbi non est
<lb ed="#V" n="26"/>fides: nec intentio bona: nec optismus bonum esse videtur: quod
<lb ed="#V" n="27"/>a quibusdam non irrationabiliter astruitur qui dicunt omnes
<lb ed="#V" n="28"/>actiones et voluntates hominis sine fide malas
<lb ed="#V" n="29"/>esse: que fide habita bone existunt. Unde apostolus ait.
<lb ed="#V" n="30"/>Omne quod non est ex fide peccatum est: quod exponens
<lb ed="#V" n="31"/>Aug. ait: omnis infidelium vita peccatum est et nihil
bo<lb ed="#V" n="32" break="no"/>num est sine summo bono vbi deest agnitio
eter<lb ed="#V" n="33" break="no"/>ne veritatis: falsa virtus est est in optimis moribus
<lb ed="#V" n="34"/>Et Iaco. in eplula canonica ait. Qui offendit in
<lb ed="#V" n="35"/>vno scilicet in charitate: factus est omnium reus: qui ergo
fi<lb ed="#V" n="36" break="no"/>dem et charitatem non habet: omnis eius actio peccatum est:
<lb ed="#V" n="37"/>quia ad charitatem non refertur: quod enim ad charitatem
<lb ed="#V" n="38"/>non refertur: vt supra meminit Aug. non fit quemad
<lb ed="#V" n="39"/>modum fieri oportet: ideoque malum est. Non ergo madata
<lb ed="#V" n="40"/>custodit qui charitate caret: quia sine charitate
<lb ed="#V" n="41"/>nullum mandatorum custoditur. Unde Aug. super eptulam
<lb ed="#V" n="42"/>ad Galis ait. Custoditionem legis dic apostolus: non
mem<lb ed="#V" n="43" break="no"/>brari: non occidere: non mechari: et alia huiusmodi ad
<lb ed="#V" n="44"/>bonos mores pertinentia que sine charitate
fide<lb ed="#V" n="45" break="no"/>et spe impleri non possunt: nullum ergo mandatum implet:
<lb ed="#V" n="46"/>nullum bonum opus facit: qui fidem et charitatem non
<lb ed="#V" n="47"/>habet. Impossibile est enim vt ait apostolus sine fide
ali<lb ed="#V" n="48" break="no"/>quid placere deo. Que ergo sine fide fiunt bona
<lb ed="#V" n="49"/>non sunt: quia omne bonum placet deo.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f117423-d1e175">
<lb ed="#V" n="50"/>¶ Que premisse sententie obiiciuntur ex verbis Augu.
<lb ed="#V" n="51"/>His autem obicitur quod supra
di<lb ed="#V" n="52" break="no"/>xit Aug. scilicet quod in seruili
<lb ed="#V" n="53"/>timore: et si bonum fiat: non tamen bene. Nemo enim
<lb ed="#V" n="54"/>inuitus bene facit: etiam si bonum est quod
fa<lb ed="#V" n="55" break="no"/>cit: hic enim dicit bonum fieri: sed non bene ab
il<lb ed="#V" n="56" break="no"/>lo qui charitatem non habet: qui enim seruiliter
ti<lb ed="#V" n="57" break="no"/>met charitate vacuus non est: de quo tamen hic
di<lb ed="#V" n="58" break="no"/>cit: quia bonum facit: sed non bene: qui est super ilium locum
<!-\-00343.xml-\->
<cb ed="#P" n="b"/>
<lb ed="#V" n="59"/>pslalmum. Turtur inuenit sibi nidum vbi reponat pullos
<lb ed="#V" n="60"/>suos dicit quod iudei heretici et pagani opera
bomna<lb ed="#V" n="61" break="no"/>faciunt quia vestiunt nudos et pascunt pauperes et
<lb ed="#V" n="62"/>huiusmodi: sed non in nido ecclesie id est in fide: et ideo
con<lb ed="#V" n="63" break="no"/>culcantur pulli eorum. Quibus illi respondent dicentes
<lb ed="#V" n="64"/>bona opera appellari huiusmodi que sine charitate
<lb ed="#V" n="65"/>fiunt: non quia bona sint quando sic fiunt: quod
<lb ed="#V" n="66"/>euidenter supra Aug. docuit: sed quia bona essent
<lb ed="#V" n="67"/>si aliter fierent: que etiam sui genere sunt bona:
<lb ed="#V" n="68"/>sed ex effectu fiunt mala.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f117423-d1e223">
<lb ed="#V" n="69"/>¶ Aliorum sententia de premissa quaestione qua quaerebatur si omnis
<lb ed="#V" n="70"/>actio eorum mala est qui sidem non habent.
<lb ed="#V" n="71"/>Alii vero qui triphariam distinctionem
<lb ed="#V" n="72"/>actuum faciunt: opera cuncta
<lb ed="#V" n="73"/>que ad nature subsidium fiunt semper bona esse
<lb ed="#V" n="74"/>astruunt. Sed quod Augu. mala esse dicit: si
ma<lb ed="#V" n="75" break="no"/>las habeant causas: non ita accipiendum est
quasi<lb ed="#V" n="76" break="no"/>ipsa mala sint: sed quia peccant et mali sunt qui ea
<lb ed="#V" n="77"/>malo fine agunt. Item et illud aliud scilicet bonum
<lb ed="#V" n="78"/>opus intentio facit: et intentionem fides dirigit:
de<lb ed="#V" n="79" break="no"/>terminant dicentes ibi bonum vocatum quod remune
<lb ed="#V" n="80"/>rabile est ad vitam non quod illud sit solum bonum
<lb ed="#V" n="81"/>opus: immo etiam alia plura: licm non ea ratione qua
<lb ed="#V" n="82"/>illud: sint bona. Gonum enim multipliciter
accipi<lb ed="#V" n="83" break="no"/>tur scilicet pro vtili: pro remunerabili pro signo boni
<lb ed="#V" n="84"/>pro specie boni: pro licito et aliis forte modis.
Se<lb ed="#V" n="85" break="no"/>laque illa intentio: remunerabilis est ad vitam:
quam<lb ed="#V" n="86" break="no"/>fides dirigit: sed non illa sola bona est vt aiunt.
<lb ed="#V" n="87"/>Nam si quis iudeus vel malus christianus
necessita<lb ed="#V" n="88" break="no"/>tem proximi eleuauerit: naturali pietate ductus
<lb ed="#V" n="89"/>bonum fecit: et bona fuit voluntas qua illud fecit.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f117423-d1e271">
<lb ed="#V" n="90"/>¶ Hic ponit quadam Aug. capitula que retractauit: non
<lb ed="#V" n="91"/>quasi praue dictam: sed quo sensu dixerit insinuans.
<lb ed="#V" n="92"/>Post hec inuestigari optet qualiter
in<lb ed="#V" n="93" break="no"/>telligendum sit quod Aug. ait
<lb ed="#V" n="94"/>in lib. de vera relig. Usque adeo inquit peccatum
vo<lb ed="#V" n="95" break="no"/>luntarium malum est: vt nullo modo sit peccatum si non
<lb ed="#V" n="96"/>sit voluntarium. Huius dicti rationem Aug. aperiens
<lb ed="#V" n="97"/>in lib. retractationum dicit. Potest videri falsa
<lb ed="#V" n="98"/>hec diffinitio: sed si diligenter discutiatur inuenietur
<lb ed="#V" n="99"/>esse verissima: peccatum quppe illud cogitandum est
<lb ed="#V" n="100"/>quod tantummodo peccatum est: non quod est etia pena
pec<lb ed="#V" n="101" break="no"/>cati scilicet peccatum primum hominis quod fuit peccatum et causa
<lb ed="#V" n="102"/>peccati: sed non pena: quamuis et illa que non
volun<lb ed="#V" n="103" break="no"/>taria peccata non immerito dicuntur: quia vel a
nescien<lb ed="#V" n="104" break="no"/>tibus vel a coactis perpetrantur: non omni modo possunt
<lb ed="#V" n="105"/>sine voluntate committi: quoniam et ille qui peccat
igno<lb ed="#V" n="106" break="no"/>rans: voluntate vtique facit: quod cum faciendum non
<lb ed="#V" n="107"/>sit: putat esse: faciendum: et ille qui concupiscente
ad<lb ed="#V" n="108" break="no"/>uersus spiritum carne non ea que vult facit:
concupi<lb ed="#V" n="109" break="no"/>scit quidem nolens: et in eo facit quod vult: sed si
vin<lb ed="#V" n="110" break="no"/>citur concupiscentie consentit volens: et in eo non
fa<lb ed="#V" n="111" break="no"/>cit nisi quod vult: et illud quod in paruulis est
origi<lb ed="#V" n="112" break="no"/>nale peccatum: ex prima hominis voluntate mala
con<lb ed="#V" n="113" break="no"/>tractum est: non itaque falsum est: quod dixi vsque adeo
<lb ed="#V" n="114"/>peccatum voluntarium est etc. Ecce qualiter acci¬
<!-\-00344.xml-\->
<pb ed="#V" n="165-v"/>
<cb ed="#P" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>piendum sit illud scilicet vel de primo peccato hominis vel
<lb ed="#V" n="2"/>de omnibus generaliter peccatis mortiferis
quo<lb ed="#V" n="3" break="no"/>rum licet quedam dicantur non voluntaria: que scilicet per
<lb ed="#V" n="4"/>ignorantiam vel per infirmitatem fiunt. Eadem
<lb ed="#V" n="5"/>tamen ea ratione possunt dici voluntaria: quia
<lb ed="#V" n="6"/>sine voluntate non committuntur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f117423-d1e348">
<lb ed="#V" n="7"/>¶ Aliud capitulum.
<lb ed="#V" n="8"/>llius etiam intelligentia
peruren<lb ed="#V" n="9" break="no"/>da est quod in lib. de
<lb ed="#V" n="10"/>duabus animabus edidit inquens nusquam nisi in volum
<lb ed="#V" n="11"/>tate peccatum est: quod est in libr.o retracta. plane
deter<lb ed="#V" n="12" break="no"/>minat dicens. Potest putari ista falsa esse sententia qua
<lb ed="#V" n="13"/>diximus nusquam nisi in voluntate esse peccatum: cum Apostolus
<lb ed="#V" n="14"/>dicat: quod nolo hoc facio etc. Sed peccatum quod nusquam
<lb ed="#V" n="15"/>est nisi in voluntate: illud precipue intelligendum
<lb ed="#V" n="16"/>est: quod iusta damnatio consecuta est id est primum hominis
<lb ed="#V" n="17"/>peccatum. In eodem quoque lib. de duabus animabus aliud
<lb ed="#V" n="18"/>tradidit consideratione dignum: ait enim Non nisi
vo<lb ed="#V" n="19" break="no"/>luntate peccatur: ipsamque quoque voluntatem
dif<lb ed="#V" n="20" break="no"/>finit dicens. Uoluntas est animi motus cogente
<lb ed="#V" n="21"/>nullo ad aliquid vel non admittendum vel
adipiscen<lb ed="#V" n="22" break="no"/>dum. Huius dicti causam aperiens et intelligentiam
pan<lb ed="#V" n="23" break="no"/>dens in lib. retractationum ait. Hoc propterea
di<lb ed="#V" n="24" break="no"/>ctum est: vt hac diffinitione volens a nolente
discer<lb ed="#V" n="25" break="no"/>neretur: et sic ad illos referretur intentio qui in
para<lb ed="#V" n="26" break="no"/>diso fecerunt originem mali nullo cogente
peccan<lb ed="#V" n="27" break="no"/>do id est libera volutate: quia et scientes contra preceptum
<lb ed="#V" n="28"/>fecerunt: et ille tentator suasit: vt hoc fieret: non
<lb ed="#V" n="29"/>coegit. Nam qua nesciens peccauit: non incongruenter
<lb ed="#V" n="30"/>nolens peccasse dici potest: quamuis et ipse quidem
ne<lb ed="#V" n="31" break="no"/>sciens fecit: volens tamen fecit. Ita nec tale peccatum sine
<lb ed="#V" n="32"/>voluntate esse potuit: sed voluntas facti ibi fuit:
<lb ed="#V" n="33"/>non peccati voluntas: quod tamen factum fuit peccatum. Hoc
<lb ed="#V" n="34"/>enim factum est quod fieri non debuit. Quisquis autem
<lb ed="#V" n="35"/>sciens peccat: si potest cogenti ad peecatum fine
pec<lb ed="#V" n="36" break="no"/>cato resistere: nec tamen facit: vtique volens
pec<lb ed="#V" n="37" break="no"/>cat: quia qui potest resistere non cogitur cedere: qua
<lb ed="#V" n="38"/>propter peccatum sine voluntate esse non posse
veris<lb ed="#V" n="39" break="no"/>simum est. Ex his liquet qualiter superiora
ac<lb ed="#V" n="40" break="no"/>cipienda sint.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f117423-d1e424">
<lb ed="#V" n="41"/>¶ Quod mala voluntas est voluntarium peccatum.
<lb ed="#V" n="42"/>Si autem omne peccatum mortale
vo<lb ed="#V" n="43" break="no"/>luntarium est: cum voluntas
<lb ed="#V" n="44"/>mala peccatum sit mortale: constat ipsam esse
vo<lb ed="#V" n="45" break="no"/>luntarium peccatum. Quid enim vt ait Aug. tam in
<lb ed="#V" n="46"/>voluntate quam ipsa voluntas sita est: voluntas itaque
<lb ed="#V" n="47"/>mala recte voluntarium dicitur peccatum: quia in
volun<lb ed="#V" n="48" break="no"/>tate eonsistit. Uoluntas quippe vt ait Augu. in
<lb ed="#V" n="49"/>eodem est prima causa peccandi: aut nullum peccatum
<lb ed="#V" n="50"/>est prima causa peccandi: nec est cui recte imputetur
<lb ed="#V" n="51"/>peccatum nisi peccanti. Non ergo est cui recte
impu<lb ed="#V" n="52" break="no"/>tetur nisi voluntati. Hoc autem de peccato actuali
<lb ed="#V" n="53"/>et mortali intelligendum est. Neque his verbis aliud
<lb ed="#V" n="54"/>voluit ostendere Augu. vt ipse ait in
retratta<lb ed="#V" n="55" break="no"/>tionibus nisi quia voluntas est qua peccatur: et qua
<lb ed="#V" n="56"/>recte viuitur.
</p>-->
<p xml:id="kzz7yh-f117423-d1e106">
Dist. XI
<!--00344.xml-->
<cb ed="#P" n="b"/>
<lb ed="#V" n="57"/>CUmque intentio vt supradictum est etc.
<lb ed="#V" n="58"/>Superius determinauit Magiter
<lb ed="#V" n="59"/>de comporitione voluntatis ad finem: et de comporaitioneactus
ex<lb ed="#V" n="60" break="no"/>tetioris ad finem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f117423-d1e474">
¶ Sed determinat de comporsitione
eo<lb ed="#V" n="61" break="no"/>rum ad subieantum. Et diuiditur in partes duas.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f117423-d1e479">
¶ Primo
<lb ed="#V" n="62"/>mouet quaestionem de intentione et voluntate eorum qui fidem non habent.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f117423-d1e484">
<lb ed="#V" n="63"/>¶ Secundo de comparatione peccati ad voluntatem scilicet vtrum omne peccatum
<lb ed="#V" n="64"/>sit voluntarium. ibi. Post hec inuestigari. Prima in duas.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f117423-d1e491">
<lb ed="#V" n="65"/>¶ Primo proponit quaestionem et ponit respensionem secundum vnam
opinio<lb ed="#V" n="66" break="no"/>nem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f117423-d1e499">
¶ Secundo secundum aliam opiniouem veriorem. ibi. Alii vero. Prima
<lb ed="#V" n="67"/>in duas.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f117423-d1e504">
¶ Primo ponit illam praedictam opinionem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f117423-d1e506">
¶ Secundo
<lb ed="#V" n="68"/>contra illam ponit obiectionem. ibi. Eis autem obiicitur. Illa
<lb ed="#V" n="69"/>pars quae ibi incipit. Post hoc inuestigari oportet. Diuiditur in
<lb ed="#V" n="70"/>duas.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f117423-d1e515">
¶ Primo inquit vtrum omne peccatum sit voluntarium.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f117423-d1e517">
¶
Se<lb ed="#V" n="71" break="no"/>cundo vtrum mala voluntas sit voluntarium peccatum ibi Si
au<lb ed="#V" n="72" break="no"/>tem omne peccatum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f117423-d1e524">
¶ Prima in duas.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f117423-d1e527">
¶ Primo inquirit vtrum omne
<lb ed="#V" n="73"/>peccatum sit voluntarium.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f117423-d1e532">
¶ Secundo vtrum omne peccatum respiciat
<lb ed="#V" n="74"/>voluntatem tamquam subiectum. ibi. Illius etiam intelligentia.
<lb ed="#V" n="75"/>Irca hanc dist. quaerendum est principalt
<lb ed="#V" n="76"/>de duobus.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f117423-d1e541">
¶ Primo
<lb ed="#V" n="77"/>de intentione per comparationem ad meritum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f117423-d1e546">
¶ Secundo
<lb ed="#V" n="78"/>de voluntate per comparationem ad peccatum.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>