-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 3
/
cod-ve09v2_kzz7yh-f119957.xml
371 lines (371 loc) · 24.5 KB
/
cod-ve09v2_kzz7yh-f119957.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 2</title>
<author ref="#RicardusDeMediavilla">Ricardus de Mediavilla</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 2</title>
<date when="2023-09-10">September 10, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="V" n="cod-ve09v2">Venice, 1509, v. 2</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-09-10" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#V" n="169-v"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="kzz7yh-f119957"><!-- l2d42a2 -->
<head xml:id="kzz7yh-f119957-Hd1e101">Articulus 2</head>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e103">
<lb ed="#V" n="32"/>COnsequenter queritur de secundo
princi<lb ed="#V" n="33" break="no"/>pali: et circa hoc
quae<lb ed="#V" n="34" break="no"/>runtur duo.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e112">
¶ Primo vtrum transeunte actu peccati
re<lb ed="#V" n="35" break="no"/>maneat obligatus homo ad aliquam penam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e117">
¶ Secundo
<lb ed="#V" n="36"/>vtrum propter omne peccatum ex deliberatione commissum obligetur
pec<lb ed="#V" n="37" break="no"/>cans ad penam eternam.
</p>
<div xml:id="kzz7yh-f119957-Dd1e124">
<head xml:id="kzz7yh-f119957-Hd1e126">Quaestio 1</head>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e128">
Quaestio I.
<lb ed="#V" n="38"/>PRimo ostendendo quod transeunte actu peccati non
<lb ed="#V" n="39"/>remaneat homo obligatus ad aliquam
<lb ed="#V" n="40"/>penam. Boe. 3 lib. Top. dicit vbi effectus est causa
<lb ed="#V" n="41"/>abesse non posse. Sed actus peccati est causa obligationis
<lb ed="#V" n="42"/>ad penam: ergo hoc obligatio non potest manere postquam actus peccati
<lb ed="#V" n="43"/>desit esse.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e144">
¶ Item obligatio ad penam est aliquid positiuum
<lb ed="#V" n="44"/>peccatum fuisse non dicit aliquid actu positiuum: ergo actum peccati
<lb ed="#V" n="45"/>fuisse in isto non potest esse causa remanente obligationis ad penam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e151">
<lb ed="#V" n="46"/>¶ Item obligatio ad penam est aliqua relatio positiua: sed talis
<lb ed="#V" n="47"/>relatio non manet nisi manente aliquo fundamento eius positiuo est
<lb ed="#V" n="48"/>Cum ergo actu peccati transeunte nihil in homine remaneat
positi<lb ed="#V" n="49" break="no"/>uum: quod sit illius obligationis fundamentum videetur quod ipso
tran<lb ed="#V" n="50" break="no"/>seunte nulla remaneat ad penam obligatio.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e164">
¶ Item quod fuit
<lb ed="#V" n="51"/>non potest non fuisse: ergo si fuisse peccatum in isto esset
ra<lb ed="#V" n="52" break="no"/>tio remanentie obligationis ad penam: ipsa obligatio etiam
<lb ed="#V" n="53"/>non posset non manere: quod falsum est.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e174">
<lb ed="#V" n="54"/>Contra quia nullus iuste punitur nis debitor pene: sec
pec<lb ed="#V" n="55" break="no"/>cator post actum peccati iuste punitur: ergo et post
ac<lb ed="#V" n="56" break="no"/>tum peccati remanet debitor pene.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e183">
¶ Item post actum virtutis
<lb ed="#V" n="57"/>remanet meritum glorie: ergo similiter post actum peccati
de<lb ed="#V" n="58" break="no"/>meritum pene.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e190">
¶ Item Magister in littera vult hoc idem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e192">
<lb ed="#V" n="59"/>¶ Respondeo quod actu peccati transeunte remanet
<lb ed="#V" n="60"/>reatus quae est obligatio ad penam. Lex
<lb ed="#V" n="61"/>enim diuina peccatum prohibet et immobiliter statuit: vt qui
pecca<lb ed="#V" n="62" break="no"/>uerit puniatur: et ideo quamuis actus peccati transierit ille qui
pec<lb ed="#V" n="63" break="no"/>cauit remanet obligatus ad penam: per diuine legis statutum
<lb ed="#V" n="64"/>qousque pro illo peccato fuerit satisfactum. Sicut videmus quod cum
<lb ed="#V" n="65"/>lex humana aliquid prohibet fieri et statuit: vt illud prohibitum
<lb ed="#V" n="66"/>faciens aliqua pena determinata puniatur. Si aliquis illud
prohi<lb ed="#V" n="67" break="no"/>bitum commiserit remanet obligatus ad penam: quamuis actus
com<lb ed="#V" n="68" break="no"/>missionis transerit quousque pro lllo peccato fuerit satisfactum.
<!--00350.xml-->
<cb ed="#P" n="b"/>
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e221">
<lb ed="#V" n="69"/>Ad primum in oppositum cum dicitur: quod actus peccati est
cau<lb ed="#V" n="70" break="no"/>sa obligationis ad penam etc. Dico
<lb ed="#V" n="71"/>quod non est causa proxima et immediata de qua maior argumenti est
<lb ed="#V" n="72"/>intelligenda. Sed defectus quidam causa in anima per actum peccati qui est
priua<lb ed="#V" n="73" break="no"/>tio alicuius gradus propinquans ipsius anime ad deum: cuius defectus
<lb ed="#V" n="74"/>actus peccati fuit causa efficiens non conseruans: vnde remanet transeunte
<lb ed="#V" n="75"/>actu peccati.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e239">
¶ Uel potest dici quod hoc statutum diuine legis scilicet
<lb ed="#V" n="76"/>quae peccauerit puniatur cum hoc quod est istum peccasse est casa
obliga<lb ed="#V" n="77" break="no"/>tionis istius ad penam: et hoc statutum manet: et istum peccasse: etiam
<lb ed="#V" n="78"/>manet obiectiue in legislatoris cognitione: hoc enim adeo cognitum
<lb ed="#V" n="79"/>est. Ad asdicunt aliuo quod obligatio ad penam non est aliqud
<lb ed="#V" n="80"/>positluum: dicit. n. pena priuationem alicuius namlis boni: vt de.
<lb ed="#V" n="81"/>lectationis et quetis
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e256">
¶ Sed hoc solutio non videtur sufficere: pena enim
<lb ed="#V" n="82"/>non tantum dicit priuationem delectationis: sed positionem tristitie et
dolo<lb ed="#V" n="83" break="no"/>ris quae sunt res positiue.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e263">
¶ Dicendum ergo ad argumentum quod quamuis peccatum
<lb ed="#V" n="84"/>fuisse in isto non dicat praesentialiter aliquid positiuum in re: dicit
<lb ed="#V" n="85"/>tamen aliquid a legislatorem qui deus est cognitum et diuine legis
statu<lb ed="#V" n="86" break="no"/>tum scilicet quod qui peccauerit puniatur aliquid dicit positiuum. hoc autem
<lb ed="#V" n="87"/>duo vt praedictum est: sunt casa obligationis alicuius ad penam
<lb ed="#V" n="88"/>quousque pro peccato fuerit satisfactum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e276">
¶ Ad tertium patet solutio
<lb ed="#V" n="89"/>ex iam dictis: fundamentum enim id est causa ipsius obligationis positiua
<lb ed="#V" n="90"/>manet vt declarari potest ex praedictis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e283">
¶ Ad quartum dicendum quod peccatum
<lb ed="#V" n="91"/>in isto fuisse non est praecisa ratio remanentie obligationis ad
pe<lb ed="#V" n="92" break="no"/>nam: sed cum diuine legis statuto quod quidem statutum non est: vt qui
<lb ed="#V" n="93"/>peccauerit semper remaneat obligatus ad penam: sed tantum
quo<lb ed="#V" n="94" break="no"/>usque peccato fuerit satisfactum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e294">
¶ Argumenta ad partem oppositam gratia
<lb ed="#V" n="95"/>conclusionis possunt concedi.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-f119957-Dd1e301">
<head xml:id="kzz7yh-f119957-Hd1e303">Quaestio 2</head>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e305">
Quaestio II.
<lb ed="#V" n="96"/>SEcundo queritur vtrum propter omne peccatum ex
<lb ed="#V" n="97"/>deliberatione commissum
oblige<lb ed="#V" n="98" break="no"/>tur peccans ad penam eternam. Et videtur quod sic: propter
<lb ed="#V" n="99"/>peccatum enim mortale obligatur peccator ad penam
<lb ed="#V" n="100"/>eternam. Sed omne peccatum ex deliberatione commissum est mortale
<lb ed="#V" n="101"/>quia sic peccans actum suum non refert in deum nec actu nec
ha<lb ed="#V" n="102" break="no"/>bitu: natura finem vltimum statuit in creatura: quod est ipsa
crea<lb ed="#V" n="103" break="no"/>tura frui: ergo omne tale peccatum obligat ad penam eternam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e325">
<lb ed="#V" n="104"/>¶ Item omne peccatum ex deliberatione commissum grauius videtur quam
ori<lb ed="#V" n="105" break="no"/>ginale peccatum: cum non fit commissum a persona ipsum habente. Sed
<lb ed="#V" n="106"/>peccatum originale obligat ad penam eternam: ergo multo fortius omne
<lb ed="#V" n="107"/>peccatum ex deliberatione commissum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e336">
¶ Item omne peccatum quod auertit
<lb ed="#V" n="108"/>peccantem a deo obligat ad penam eternam. Sed omne peccatum ex
<lb ed="#V" n="109"/>deliberatione commissum auertit a deo: dicit enim Ber. de
prece<lb ed="#V" n="110" break="no"/>pto et dispen. 24. ca. quod omne peccatum contra dei mandatum praesumitur: sed
<lb ed="#V" n="111"/>quod praesumitur contra dei mandatum auertit a deo: ergo omne peccatum ex
de<lb ed="#V" n="112" break="no"/>liberatione commissum obligat peccantem ad penam eternam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e349">
<lb ed="#V" n="113"/>¶ Item peccatum mortale non excedit veniale in infinitum. Sed
<lb ed="#V" n="114"/>cum mortale obliget ad penam eternam si veniale non
obliga<lb ed="#V" n="115" break="no"/>ret ad penam eternam excederetur a mortali in infinitum: omne ergo
<lb ed="#V" n="116"/>peccatum tam mortale quam veniale obligat ad penam eternam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e361">
<lb ed="#V" n="117"/>¶ Item a decidit in veniali peccato sine gratia pro illo eternaliter
<lb ed="#V" n="118"/>punitur: quia manente culpa manet pena: ergo peccato veniali
debe<lb ed="#V" n="119" break="no"/>tur pena eterna secundum se: sed constat quod peccato mortali debetur: ergo
<lb ed="#V" n="120"/>omne peccatum quodcumque sit illud obligat ad penam eternam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e372">
<lb ed="#V" n="121"/>Contra Magister in praesenti dist. dicit peccatum mortale
ob<lb ed="#V" n="122" break="no"/>ligat pene eterne: veniale pene temporali. Sed
<lb ed="#V" n="123"/>aliqua peccata ex deliberatione commissa venialia sunt: vt
occasio<lb ed="#V" n="124" break="no"/>ne solatii ex deliberatione dicere aliquod mandatum iocosum:
<lb ed="#V" n="125"/>ergo non omne peccatum ex deliberationem commissum obligat ad
vi<lb ed="#V" n="126" break="no"/>tam eternam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e388">
¶ Item Apoc. 20. dicitur de pena eterna quod est mors
<lb ed="#V" n="127"/>secunda: ergo omne peccatum obligans ad talem penam est mortale. Sed non
<lb ed="#V" n="128"/>omne peccatum ex deliberatione commissum mortale est: quia non omnis ex
<lb ed="#V" n="129"/>deliberatione peccans facit contra vnum de. x. praeceptis: ergo non omne
pec<lb ed="#V" n="130" break="no"/>catum ex deliberatione commissum obligat ad penam eternam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e399">
<lb ed="#V" n="131"/>Ad istam questionem dixerunt aliqui quod omne
<lb ed="#V" n="132"/>peccatum ex
delibera<lb ed="#V" n="133" break="no"/>tione commissum obligat ad penam eternam: quia omne tale peccatum
mor<lb ed="#V" n="134" break="no"/>tale est. Quod sic declarant secundum Aug. lib. 83. q. q. 30. omnis
huma<lb ed="#V" n="135" break="no"/>na peruersio est fruendis vti velle atque vtendis frui: frui ergo
<lb ed="#V" n="136"/>re vtenda mortale peccatum est. creaturam autem non debemus ama¬
<!--00353.xml-->
<pb ed="#V" n="170-r"/>
<cb ed="#P" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>re fruendo: sed vtendo: ex quo sequitur quod frui creatura morta
<lb ed="#V" n="2"/>le peccatum est: secundum autem Aug. I. de doc. christiana non multum post
<lb ed="#V" n="3"/>principium: frui est amore imherere alicui rei propter seipsam: ergo amare
<lb ed="#V" n="4"/>creaturam ex deliberatione: propter seipsam mortale peccatum est. Sic
<lb ed="#V" n="5"/>autem amat eam omnis extra deliberatione peccans: quia amorem suum non
<lb ed="#V" n="6"/>refert in deum: nec actu: sec habitum: quia si amorem suum in deum
<lb ed="#V" n="7"/>referret amando creaturam non peccaret. Restat ergo quod omnis ex
<lb ed="#V" n="8"/>deliberatione peccans mortaliter peccat: quia creaturam propter seipsam
<lb ed="#V" n="9"/>amat finem suf amoris statuendo in ea
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e441">
¶ Sed hoc opi. minus est
<lb ed="#V" n="10"/>dura: multi enim ex deliberatione faciunt multas leues
deor<lb ed="#V" n="11" break="no"/>dinationes quas non facerent si faciendo mortaliter peccare
crede<lb ed="#V" n="12" break="no"/>rent. Est est irrationalis: quia non tantum cadit deordinatus voluntat
<lb ed="#V" n="13"/>actus a ratione peccati mortalis propter imperfectionem actus: sicut sunt
deor<lb ed="#V" n="14" break="no"/>dinati actus voluntatis procedentes ex surreptione. Sed etiam prter
<lb ed="#V" n="15"/>conditionem actionis exterioris volite: quae non est contra vnum de. x.
prime<lb ed="#V" n="16" break="no"/>ceptis: nec implicite: nec explicite: nec directe: nec indirecte
<lb ed="#V" n="17"/>sicut interdum comedere fructus ad satisfaciendum sensibili
ap<lb ed="#V" n="18" break="no"/>petitui: quorum comestionem scit homo corpori suo non prodesse:
<lb ed="#V" n="19"/>nec tamen grauiter nocere: hoc enim regulare est quod numquam homo
mor<lb ed="#V" n="20" break="no"/>taliter peccat: nisi omittendo vel committendo sit transgressor
prae<lb ed="#V" n="21" break="no"/>ceptis directe vivel per equalentiam cui praecepto de necessitate
obe<lb ed="#V" n="22" break="no"/>dire tenetur. Ron autem pro contraria opinione non cogit: frui enim creatu
<lb ed="#V" n="23"/>ra est ei amoreaiherere propter seipsam tamquam: propter finem vltimum: et
<lb ed="#V" n="24"/>principalem. Sic autem numquam a materia nisi quando eius amor diuino
amo<lb ed="#V" n="25" break="no"/>ri praeponitur: multi autem amant aliquando ex deliberatione creaturam
<lb ed="#V" n="26"/>qui quamuis illum amorem non referant in deum: nec actu nec habitu:
<lb ed="#V" n="27"/>eo quod res illa amata in deum referibilis non est propter eius
deordi<lb ed="#V" n="28" break="no"/>nationem: sicut est mendacium leue dictum causa solatii: qui tamen illam
<lb ed="#V" n="29"/>creaturam minus diligunt: quam deum: quia si propter hoc scirent se a diuino
<lb ed="#V" n="30"/>amore sepaerandos ab amore illius creature recederent: quamuis ergo
<lb ed="#V" n="31"/>talem creaturam diligant propter se: non tamen ipsum constituunt
principalio<lb ed="#V" n="32" break="no"/>rem finem in appetitu suo: quam ipsum deum: quia eius amorem amori
di<lb ed="#V" n="33" break="no"/>uino non praeponunt. Contingere enim potest quod aliquis diligat aliquam
<lb ed="#V" n="34"/>rem non propter amicum: quem tamen plus diligit icomparabiliter quam illam rem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e498">
<lb ed="#V" n="35"/>¶ Uater ergo mihi dicendum ad quaestionem: quod non omne peccatum ex
delibera<lb ed="#V" n="36" break="no"/>tione commissum obligat peccantem ad penam eternam per se: quia sic
<lb ed="#V" n="37"/>solum peccatum mortale obligat ad illam: vt declrabo. Sed non omne
<lb ed="#V" n="38"/>peccatum ex deliberatione commissum est mortale: vt iam probatum est.
<lb ed="#V" n="39"/>Quod autem solum peccatum mortale obliget ad penam eternam.
De<lb ed="#V" n="40" break="no"/>claro sic. Peccatum enim mortale excludit a peccatore gratiam
gra<lb ed="#V" n="41" break="no"/>tum facientem: sine qua non potest ille qui peccatum sufficienter
satisfa<lb ed="#V" n="42" break="no"/>cere pro peccato: et quia per diuine legis statutum: ille qui peccauit:
<lb ed="#V" n="43"/>manet obligatus ad penam quousque pro peccato fuerit
sufficien<lb ed="#V" n="44" break="no"/>ter satisfactu moderamine divinae mene compensato: ideo peccatum
mor<lb ed="#V" n="45" break="no"/>tale hominem obligat ad penam eternam. Sed hoc obligatio in penam
<lb ed="#V" n="46"/>temporalem commutatur: si ille qui peccauit ad deum reuertatur per condi
<lb ed="#V" n="47"/>gnam poenitentiam: quia talis poenitentia: gratia gratum faciente formatur: peccatum
<lb ed="#V" n="48"/>autem veniale quia volutatem non auertit a deo: quamuis sit ad
<lb ed="#V" n="49"/>auersionem quaedam dispotmio loquendo de dispositione quae non est
necessita<lb ed="#V" n="50" break="no"/>tis: ideo non excludit gratiam gratum facientem ab illo in quo est.
<lb ed="#V" n="51"/>Et quia per gratiam gratum facientem ille qui peccauit
suf<lb ed="#V" n="52" break="no"/>ficienter potest satisfacere pro peccato: ideo propter
pecca<lb ed="#V" n="53" break="no"/>tum veniale per se nullus obligatur ad penam eternam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e543">
¶ Ex
<lb ed="#V" n="54"/>dictis patet solutio istarum quatuor questionum: vtrum
pec<lb ed="#V" n="55" break="no"/>catum mortale obliget ad penam eternam. Et vtrum peccatum
<lb ed="#V" n="56"/>veniale obliget ad penam eternam. Et vtrum peccatum
ve<lb ed="#V" n="57" break="no"/>niale conueniat cum mortali in auersione a deo. Et vtrum
<lb ed="#V" n="58"/>aliquis ex deliberatione possit venialiter peccare.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e556">
<lb ed="#V" n="59"/>Ad primum in oppositum dicendum: quod
mi<lb ed="#V" n="60" break="no"/>nor est falsa: et ad eius probationem
<lb ed="#V" n="61"/>responsum est per datam responsionem rationi pro opinione
com<lb ed="#V" n="62" break="no"/>traria in corpore quaestionis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e567">
¶ Ad secundum dicendum: quod simpliciter
<lb ed="#V" n="63"/>peccatum originale grauius est quam peccatum veniale: etiam ex
<lb ed="#V" n="64"/>deliberatione commissum: quia originale non potest simul stare cum gratia
<lb ed="#V" n="65"/>gratum faciente: et obligat ad carentiam visionis dei in
perpe<lb ed="#V" n="66" break="no"/>tuum: nisi fuerit remissum. Peccatum autem veniale potest simul
sta<lb ed="#V" n="67" break="no"/>re cum gratia gratum faciente siue commissum sit ex surreptione
<lb ed="#V" n="68"/>vel ex deliberatione.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e583">
¶ Ad tertium dicendum: quod minor fal¬
<!--00353.xml-->
<cb ed="#P" n="b"/>
<lb ed="#V" n="69"/>sa est: quia vt visum est: ex deliberatione potest aliquando
con<lb ed="#V" n="70" break="no"/>mitti veniale peccatum. Nullum autem peccatum veniale:
<lb ed="#V" n="71"/>per se auertit a deo: nec separatur: quamuis enim per
pecca<lb ed="#V" n="72" break="no"/>tum veniale inordinate extendatur peccans ad creaturam
<lb ed="#V" n="73"/>non tamen ita plene ad eam conuertitur: quod illam statuat in
ap<lb ed="#V" n="74" break="no"/>petitu suo pro termino principali: et ideo non oportet: quod
<lb ed="#V" n="75"/>per talem inordinatam extensionem ad creaturam homo
se<lb ed="#V" n="76" break="no"/>paretur a deo. Et potest adhuc poni grossum exemplum
<lb ed="#V" n="77"/>in motu locali: cum enim homo principaliter transfert se
<lb ed="#V" n="78"/>ad terminum ad quem: et totaliter separatur a termino a
<lb ed="#V" n="79"/>quo. Sed cum se extendendo versus terminum ad quem
<lb ed="#V" n="80"/>non moueatur nisi partialiter adhuc potest remanere in
<lb ed="#V" n="81"/>termino a quo: quamuis per illam extensionem propinquior
<lb ed="#V" n="82"/>sit separationi a termino a quo primum exipium competit peccato
<lb ed="#V" n="83"/>mortali: et secundum peccato veniali. Dicas ergo quod Ber. prsimallega
<lb ed="#V" n="84"/>ta auctoritas aut intelligi debet de mortali peccato: aut hec
<lb ed="#V" n="85"/>praepositio contra extenditur non tantummodo ad
deordina<lb ed="#V" n="86" break="no"/>tionem: que est contra mandatum: sed est ad deordinationem
<lb ed="#V" n="87"/>que disponit et inclinat ad transgressionem mandati: si materia
<lb ed="#V" n="88"/>datum ibi sumatur pro precepto.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e633">
¶ Ad quartum cum
di<lb ed="#V" n="89" break="no"/>citur: quod peccatum mortale non excedit veniale in infinitum etc.
<lb ed="#V" n="90"/>Dico quod quamuis actus peccati mortalis inquantum est quaedam
<lb ed="#V" n="91"/>natura non excedit actum peccati venialis in infinitum: tamen si conside
<lb ed="#V" n="92"/>rentur in esse moris: mortale in infinitum excedit veiale: quia per
<lb ed="#V" n="93"/>mortale peccatum: bonum creatum quod finitum est bono increato quod
<lb ed="#V" n="94"/>est infinitum praeponitur: non autem per veniale peccatum: et ideo in genere
<lb ed="#V" n="95"/>moris distant in infinitum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f119957-d1e651">
¶ Ad 5m dicendum: quod impossibile est quod
homo<lb ed="#V" n="96" break="no"/>decedat in solo peccato veniali sine gratia: quia nihil excludit
<lb ed="#V" n="97"/>gratiam ab homine: nisi mortale peccatum: et ideo qui decedit sine gratia:
<lb ed="#V" n="98"/>decedit in mortali peccato: non concludebat ergo argumentum: quod venia
<lb ed="#V" n="99"/>li debeatur pena eterna per se: sed inquantum est coniunctum cum
mor<lb ed="#V" n="100" break="no"/>tali peccato actuali: vel originali: et sic non est inconueniens: quod
<lb ed="#V" n="101"/>puniatur pena eterna: quia nullum peccatum: siue sit veniale: siue
<lb ed="#V" n="102"/>sit mortale remitti potest sine gratia gratum faciente: et quamdiu cul
<lb ed="#V" n="103"/>pa non est remissa: semper manet obligatio ad penam.
</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>