-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 3
/
cod-ve09v2_kzz7yh-f120532.xml
277 lines (277 loc) · 17.3 KB
/
cod-ve09v2_kzz7yh-f120532.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 3</title>
<author ref="#RicardusDeMediavilla">Ricardus de Mediavilla</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 3</title>
<date when="2023-09-10">September 10, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="V" n="cod-ve09v2">Venice, 1509, v. 2</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-09-10" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#V" n="169-r"/>
<cb ed="#V" n="b"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="kzz7yh-f120532"><!-- l2d42a3 -->
<head xml:id="kzz7yh-f120532-Hd1e101">Articulus 3</head>
<p xml:id="kzz7yh-f120532-d1e103">
<lb ed="#V" n="104"/>Consequenter queritur de tertio
princi<lb ed="#V" n="105" break="no"/>pali. Et circa hoc quaeruntur
<lb ed="#V" n="106"/>duo.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f120532-d1e112">
¶ Primo vtrum in quolibet peccato actuali
mo<lb ed="#V" n="107" break="no"/>tali: sit conuersio ad creaturam: et auersio a deo.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f120532-d1e117">
<lb ed="#V" n="108"/>¶ Secundo quid prius est ordine nature in peccando: vtrum
<lb ed="#V" n="109"/>conuersio: vel auersio.
</p>
<div xml:id="kzz7yh-f120532-Dd1e124">
<head xml:id="kzz7yh-f120532-Hd1e126">Quaestio 1</head>
<p xml:id="kzz7yh-f120532-d1e128">
¶ Questio. I.
<lb ed="#V" n="110"/>PRimo ostendo quod non in quolibet peccato
actua<lb ed="#V" n="111" break="no"/>li mortali sit conuersio ad creaturam
<lb ed="#V" n="112"/>et auersio a deo. Odire deum nullam dicit conuer
<lb ed="#V" n="113"/>sionem ad creaturam: et tamen importat auersionem a deo
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f120532-d1e139">
<lb ed="#V" n="114"/>¶ Item auersio et conuersio sunt duo motus. Sed in vno peccato
<lb ed="#V" n="115"/>non est nisi vnus motus: ergo in quolibet peccato mortali non
<lb ed="#V" n="116"/>est simul conuersio ad creaturam et auersio a deo.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f120532-d1e148">
¶ Item
<lb ed="#V" n="117"/>Hiere. 2. duo mala fecit populus meus me dereliquerunt
<lb ed="#V" n="118"/>fontem aque viue: et foderunt sibi cisternas dissipatas etc.
<lb ed="#V" n="119"/>ergo auersio et conuersio sunt duo materala. Sed quodlibet
<lb ed="#V" n="120"/>peccatum non est nisi vnum malum: ergo in quolibet peccato non
<lb ed="#V" n="121"/>simul sunt auersio et conuersio.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f120532-d1e161">
¶ Item in peccato
commis<lb ed="#V" n="122" break="no"/>sionis nulla est conuersio ad creaturam. Omittere enim actum
<lb ed="#V" n="123"/>debitum: nullam videtur dicere conuersionem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f120532-d1e169">
<lb ed="#V" n="124"/>Contra Aug. 12 de ciui. ca. 8. qui puerse amat cuius
<lb ed="#V" n="125"/>libet nature bonum: et si adipiscatur: ipse est in
bo<lb ed="#V" n="126" break="no"/>no malus: et miser meliore priuatus: ergo videtur quod simul
<lb ed="#V" n="127"/>sunt in peccato: et inordinatus amor creature et recessus a
me<lb ed="#V" n="128" break="no"/>liori bono.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f120532-d1e182">
¶ Item in quolibet motu locali est recessus
<lb ed="#V" n="129"/>a termino a quo et accessus ad terminum ad quem: ergo similiter in
<lb ed="#V" n="130"/>quolibet motu peccati est recessus a deo et accessus ad creaturam
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f120532-d1e189">
<lb ed="#V" n="131"/>Respondeo quod in quolibet actu mortalis
pecc<lb ed="#V" n="132" break="no"/>ti est conuersio ad creaturam: illi
pec<lb ed="#V" n="133" break="no"/>cato intrinseca vel ab eodem presupposita: et auersio a deo:
<lb ed="#V" n="134"/>non secundum quod auersio a deo dicit quendam inordinatum motum
<lb ed="#V" n="135"/>in deum: sicut in obiectum: quia talis auersio nominat specialem
<lb ed="#V" n="136"/>motum et est speciale peccatum: sicut est odire deum et inuidere
<!--00354.xml-->
<pb ed="#V" n="169-v"/>
<cb ed="#P" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>deo: et sic de aliis. Sed secundum quod dicit quidam recessum vel elom
<lb ed="#V" n="2"/>gationem a deo: sicut a termino a quo receditur. Et hoc sic
<lb ed="#V" n="3"/>potest probari secundum Aug. 14. de ciui. cap. vltimo fecerunt ciuitates
<lb ed="#V" n="4"/>duas: amores duo terrenam scilicet amor sui vsque ad contemptum
<lb ed="#V" n="5"/>dei: celestem vero amor dei vsque ad contemptum sui. Quodlibet
<lb ed="#V" n="6"/>ergo peccatum aut est amor sui vsque ad contemptum dei: aut talem
<lb ed="#V" n="7"/>praesupponit amorem: ergo cum in contemptu dei: sit auersio a
<lb ed="#V" n="8"/>deo: et in haec quod creatura seipsam diligit conuertat se ad
crea<lb ed="#V" n="9" break="no"/>turam: omne peccatum quod in actu consistit compraehendit auersionem
<lb ed="#V" n="10"/>a deo et conuersionem ad creaturam tamquam sibi intrinsecama vel
tan<lb ed="#V" n="11" break="no"/>quam ab eodem praesuppositam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f120532-d1e235">
¶ Preterea Glo. super illud pslamum
<lb ed="#V" n="12"/>Incensa igitur et suffossa. sententialiter dicit quod omne
pec<lb ed="#V" n="13" break="no"/>catum procedit: vel ex amore male inflammante vel ex timore
<lb ed="#V" n="14"/>male humiliante. Quodlibet ergo peccatum: aut est
amor<lb ed="#V" n="15" break="no"/>male inflammans: aut timor male humilians: aut ex istorum
<lb ed="#V" n="16"/>altero procedens. Sed timor male humilians presuppotesit
<lb ed="#V" n="17"/>amorem male inflammantem: omnis enim qui inordinate timet:
<lb ed="#V" n="18"/>aut ideo timet inordinate: ne sibi auferatur quod inordinate
<lb ed="#V" n="19"/>amat: aut ne sibi inferatur quod inordinate odit. Inordinatum
<lb ed="#V" n="20"/>odium praesupponit inordinatum amorem: nemo enim
inordina<lb ed="#V" n="21" break="no"/>te aliquid odit: nisi quia inordinate diligit suum oppositum:
<lb ed="#V" n="22"/>ergo ex quacumque causa oriatur: inordinatus timor
presuppo<lb ed="#V" n="23" break="no"/>nit mediate vel immediate inordinatum amorem.
Inordina<lb ed="#V" n="24" break="no"/>tus autem amor inordinate auertit amantem ad creaturam:
<lb ed="#V" n="25"/>respectu enim dei non potest esse amor male inflammans: ergo
<lb ed="#V" n="26"/>omne peccatum quod in actu consistit presupponit aliquam
<lb ed="#V" n="27"/>innordinatam conuersionem ad creaturam vel ipsam intra se
con<lb ed="#V" n="28" break="no"/>prehendit. Per inordinatam autem conuersionem ad creaturam
<lb ed="#V" n="29"/>est aliqua auersio a deo: ergo in quolibet peccato quod in actu
consi<lb ed="#V" n="30" break="no"/>stit est conuersio ad creaturam vel praesuppoteositur ab eodem: et
auer<lb ed="#V" n="31" break="no"/>sio a deo per quam in illa conuersione est formalis. ratio peccati.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f120532-d1e281">
<lb ed="#V" n="32"/>Ad primum in oppositum cum dicitur: quod odire deum
<lb ed="#V" n="33"/>nullam importat conuersionem ad
<lb ed="#V" n="34"/>creaturam etc. Dico quod si actus odiendi deum: non sit
conuer<lb ed="#V" n="35" break="no"/>sio ad creaturam: praesupponit. tamen eam: nullus enim potest odire
<lb ed="#V" n="36"/>deum per se: odiri tamen potest per accidens scilicet inquantum ex
iusti<lb ed="#V" n="37" break="no"/>tia est puniens peccatores: hanc autem iustitiam nullus odit
<lb ed="#V" n="38"/>nisi quia inordinate diligit creaturam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f120532-d1e299">
¶ Ad secundum dicendum: quod
<lb ed="#V" n="39"/>auersio et conuersio non sunt duo motus secundum quod auersio dicit
<lb ed="#V" n="40"/>recessum vel elongationem a deo vt a termino a quo: sed
<lb ed="#V" n="41"/>secundum quod dicit inordinatum motum in deum: sicut in obiectum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f120532-d1e309">
<lb ed="#V" n="42"/>¶ Ad tertium dicendum: quod aut ibi accipitur derelictio pro
pec<lb ed="#V" n="43" break="no"/>cato omissionis vel infidelitatis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f120532-d1e316">
¶ Ad quartum dicendum quod
<lb ed="#V" n="44"/>secundum quosdam: et si peccatum omissionis non dicat aliquam
con<lb ed="#V" n="45" break="no"/>uersionem ad creaturam: de necessitate tamen presupponit eam:
<lb ed="#V" n="46"/>tamquam sui causam vel occasionem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f120532-d1e325">
¶ Alii autem dicunt: quod non
de<lb ed="#V" n="47" break="no"/>necessitate presupponit aliquam conuersionem ad creaturam
<lb ed="#V" n="48"/>actualem. Ad videndum autem que istarum opinionum
<lb ed="#V" n="49"/>sit rationablior recurras ad illam questionem superius
<lb ed="#V" n="50"/>positam distin. 35 secet verum omne peccatum aliud ab
ori<lb ed="#V" n="51" break="no"/>ginali consistit in aliquo actu.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-f120532-Dd1e340">
<head xml:id="kzz7yh-f120532-Hd1e342">Quaestio 2</head>
<p xml:id="kzz7yh-f120532-d1e344">
Quaestio II.
<lb ed="#V" n="52"/>SEcundo queritur vtrum prius sit ordine
<lb ed="#V" n="53"/>nature: in eodem actu peccati
con<lb ed="#V" n="54" break="no"/>uersio ad creaturam: quam auersio a deo. Et videtur
<lb ed="#V" n="55"/>quod non. Prius est ordine nature vnius forme
corru<lb ed="#V" n="56" break="no"/>ptio: quam alterius generatio: sed auersio a deo est quasi quaedam
<lb ed="#V" n="57"/>corruptio: conuersio ad creaturam: est quasi quaedam generatio:
<lb ed="#V" n="58"/>ergo prius ordine nature: est in eodem actu peccati auersio a
<lb ed="#V" n="59"/>deo quam conuersio ad creaturam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f120532-d1e364">
¶ Item prius est ordine nature
<lb ed="#V" n="60"/>recessus a termino a quo quam recessus ad terminum ad
quem<lb ed="#V" n="61" break="no"/>Sed auersio a deo est quidam recessus ab eo: conuersio ad
crea<lb ed="#V" n="62" break="no"/>turam est quidam accessus ad eam: ergo prius ordine nature est in
<lb ed="#V" n="63"/>eodem actu peccati auersio a deo quam conuersio ad creaturam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f120532-d1e375">
<lb ed="#V" n="64"/>¶ Item si intellectus non potest simul intelligere. a. et bro prius
ordi<lb ed="#V" n="65" break="no"/>ne nature dimittit intelligere. a. quam intelligat. b ergo a simili cum
<lb ed="#V" n="66"/>voluntas non possit simul instituere creaturam et creatorem pro
prin<lb ed="#V" n="67" break="no"/>cipali sine: oportet quod prius ordine nature dimittat creatorem: quam
<lb ed="#V" n="68"/>principaliter adhereat creature.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f120532-d1e388">
<!--00354.xml-->
<cb ed="#P" n="b"/>
<lb ed="#V" n="69"/>Contra per accidens reducitur ad per se: sicut ad ilud quod
<lb ed="#V" n="70"/>prius est natura: sed in eodem actu voluntatis in quo
<lb ed="#V" n="71"/>simul est conuersio ad creaturam et auersio a deo: conuersio est per
<lb ed="#V" n="72"/>se: auersio per accidens: ergo in illo actu prius est ordine nature
con<lb ed="#V" n="73" break="no"/>uersio ad creaturam quam auersio a deo.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f120532-d1e407">
¶ Item causa prius est
or<lb ed="#V" n="74" break="no"/>dine nature causato. Sed in eodem actu in quo est conuersio ad
crea<lb ed="#V" n="75" break="no"/>turam et auersio a deo: conuersio causa est auersionis. Sicut enim
di<lb ed="#V" n="76" break="no"/>cit beatus Dio. 4. ca. de di. no. Nemo respiciens malum
fa<lb ed="#V" n="77" break="no"/>cit que facit: ergo in eodem actu peccati prius est ordine nature
<lb ed="#V" n="78"/>conuersio ad creaturam quam auersio a deo.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f120532-d1e420">
<lb ed="#V" n="79"/>Respondeo quod ille motus voluntatis quo conuertitur
<lb ed="#V" n="80"/>ad creaturam et auertitur a deo est
in<lb ed="#V" n="81" break="no"/>ordinatus amor creature: creaturam respiciens: sicut
termi<lb ed="#V" n="82" break="no"/>num ad quem: et deum: sicut terminum a quo. Prius autem
ordine<lb ed="#V" n="83" break="no"/>nature: est comparatio illius amoris ad creaturam amatam: vt ad
ter<lb ed="#V" n="84" break="no"/>minum in quem tendit: quam ad deum sub ratione qua est terminus a
<lb ed="#V" n="85"/>quo voluntas per illum amorem recedit. Accessus enim voluntatis
<lb ed="#V" n="86"/>ad creaturam per inordinatum amorem: causa est recessus eius a deo.
<lb ed="#V" n="87"/>Sed praedictus inordinatus amor inquantum tendit in creaturam est
con<lb ed="#V" n="88" break="no"/>uersio: et inquantum per ipsum voluntas recedit a deo est auersio.
<lb ed="#V" n="89"/>Prius ergo oedine nature in eodem actu peccati est
conuersio<lb ed="#V" n="90" break="no"/>ad creaturam quam auersio a deo.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f120532-d1e449">
<lb ed="#V" n="91"/>Ad primum in oppositum cum dicitur: quod ordine nature prius
<lb ed="#V" n="92"/>est vnius forme corruptio quam
alte<lb ed="#V" n="93" break="no"/>rius generatoio etc. Dico quod verum est in executione: econtrario tamen est in
cor<lb ed="#V" n="94" break="no"/>rumpentis intentione: non enim intendit na vnius forme corruptionem
ni<lb ed="#V" n="95" break="no"/>si propter alterius generationem. In rebus autem rationabilibus intentio motus
<lb ed="#V" n="96"/>est voluntatis: vnde iste actus prius ordine nature positiue intendit
<lb ed="#V" n="97"/>in aliquid: quam per ipsum sit auersio ab alio.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f120532-d1e467">
¶ Ad 2m cum dicitur: quod
<lb ed="#V" n="98"/>prius est ordine nature recessus a termino a quo quam accessus ad
<lb ed="#V" n="99"/>terminum ad quem etc. Dico quod verum est in executione: econtrario
<lb ed="#V" n="100"/>est in intentione motoris: quia enim intendit terminum ad quem: ideo
re<lb ed="#V" n="101" break="no"/>mouet mobile a termino a quo: conuersio autem ad creaturam: et
<lb ed="#V" n="102"/>auersio a deo est per motum voluntatis qui est intensio: et ideo prius
or<lb ed="#V" n="103" break="no"/>dine nature respicit terminum ad quem id est creaturam: quam termi
<lb ed="#V" n="104"/>num a quo id est quam recessum a deo.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f120532-d1e485">
¶ Ad 3m dicendum quod illud argumentum
<lb ed="#V" n="105"/>bene concludit: quod si voluntas esset conuersa ad deum vno motu: et
<lb ed="#V" n="106"/>auertatur par alium motum: primo ordine nature est desitio primi actus quam
<lb ed="#V" n="107"/>alterius actus poteo: hoc autem est sermo non de conuersione et auersione secundum quod
<lb ed="#V" n="108"/>consistunt in duobus motibus: sed secundum quod sunt in vno actu qui secundum
compara<lb ed="#V" n="109" break="no"/>tionem est conuersio ad creatura: et secundum aliam auersio a creatore.
</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>