-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 3
/
cod-ve09v2_kzz7yh-f53797.xml
531 lines (531 loc) · 36.4 KB
/
cod-ve09v2_kzz7yh-f53797.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 1</title>
<author ref="#RicardusDeMediavilla">Ricardus de Mediavilla</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 1</title>
<date when="2023-09-10">September 10, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="V" n="cod-ve09v2">Venice, 1509, v. 2</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-09-10" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#V" n="75-r"/>
<cb ed="#V" n="b"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="kzz7yh-f53797"><!-- l2d18a1 -->
<head xml:id="kzz7yh-f53797-Hd1e101">Articulus 1</head>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e103">
¶ Circa
pri<lb ed="#V" n="100" break="no"/>mum queruntur tria.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e108">
¶ Primo vtrum corpus mulieris
<lb ed="#V" n="101"/>fuerit factum de costa viri dormientis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e113">
¶ Secundo vtrum
<lb ed="#V" n="102"/>productum fuerit de illa costa secundum rationem seminalem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e118">
<lb ed="#V" n="103"/>¶ Tertio vtrum ratio seminalis sit aliquid tramsmutabile
<lb ed="#V" n="104"/>in quamlibet formam educibilem per naturam de potentia
<lb ed="#V" n="105"/>materie. im3ta a
</p>
<div xml:id="kzz7yh-f53797-Dd1e128">
<head xml:id="kzz7yh-f53797-Hd1e130">Quaestio 1</head>
<head type="question-title">Utrum corpus mulieris non fuit semen de costa viri dormientis</head>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e132">
Questio. I.
<lb ed="#V" n="106"/>PRimo ostendo quod corpus mulieris non
<lb ed="#V" n="107"/>fuit semen de costa viri dormien
dormien<lb ed="#V" n="108" break="no"/>tis: Quia <ref>Genesis primo</ref> dicitur quod masculum et
fe<lb ed="#V" n="109" break="no"/>minam creauit. Sed quod creatur non sit de
ali<lb ed="#V" n="110" break="no"/>quo. ergo corpus mulieris non fuit factum de costa viri.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e145">
<lb ed="#V" n="111"/>¶ Item perfectum sit ex imperfecto: sed corpus viri est
<lb ed="#V" n="112"/>perfectius. quam corpus mulieris: ergo videtur quod mulier
<lb ed="#V" n="113"/>non fuerit facta quantum ad corpus de viro.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e154">
¶ Item
co<lb ed="#V" n="114" break="no"/>sta illa aut erat necessaria eorpori ade: aut non: si non: ergo
<lb ed="#V" n="115"/>in adam fecisset deus aliquid superfluum: quod falsum est: si sic:
<lb ed="#V" n="116"/>si costa illa sibi fuisset subtracta remansisset corpus
ade<lb ed="#V" n="117" break="no"/>diminutum: quod inconueniens est: ergo videtur quod cor¬
<!--00164.xml-->
<pb ed="#V" n="75-v"/>
<cb ed="#P" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>pus mulieris non fuerit factum de costa viri.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e174">
¶ Item
<lb ed="#V" n="2"/>quicquid fuit de essentia corporis ade resurget in ipso. et
<lb ed="#V" n="3"/>go si corpus mulieris factum fuisset de costa corporis
<lb ed="#V" n="4"/>ade: non resurgeret eua in eodem corpore in numero: quia
<lb ed="#V" n="5"/>eadem materia in numero non potest simul esse in
duo<lb ed="#V" n="6" break="no"/>bus. Restat ergo quod corpus mulieris nonfuit factum
de<lb ed="#V" n="7" break="no"/>costa viri.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e191">
¶ Item philosophus libro primo de somno et vigilia.
<lb ed="#V" n="8"/>passio est somnus: hoc est in potentia propter excessum
vi<lb ed="#V" n="9" break="no"/>gilandi: est ergo somnus propter satigationem sensuum:
<lb ed="#V" n="10"/>Sed vires animales in adam ante peccatum non
pote<lb ed="#V" n="11" break="no"/>rant fatigari: Ergo adam in statu innocentie non dormi
<lb ed="#V" n="12"/>uit: et si sic corpus mulieris non fuit factum de costa
viri<lb ed="#V" n="13" break="no"/>dormientis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e207">
¶ Item de re tam parua non potuit fieri
tan<lb ed="#V" n="14" break="no"/>tum corpus: sicut corpus mulieris nisi vel per
rarefactio<lb ed="#V" n="15" break="no"/>nem: vel per alterius materie additionem. Si primo
mo<lb ed="#V" n="16" break="no"/>do corpus mulieris fuisset improportionaliter rarum.
Si<lb ed="#V" n="17" break="no"/>secundo modo magis debet dici factum de illa materia
<lb ed="#V" n="18"/>superaddita quam de costa: quia plus esset superadditum de
ma<lb ed="#V" n="19" break="no"/>teria quam ante fuisset in costa.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e223">
<lb ed="#V" n="20"/>Contra <ref>Gen. 2.</ref> imisit deus soporem in adam cumque
ob<lb ed="#V" n="21" break="no"/>dormiuisset tulit vnam de costis eius et
reple<lb ed="#V" n="22" break="no"/>uit carnem pro ea: et edificauit dominus deus costam quam tulerat
<lb ed="#V" n="23"/>de adam in mulierem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e234">
<lb ed="#V" n="24"/>Respondeo quod corpus mulieris fuit factum de
<lb ed="#V" n="25"/>costa viri dormientis: vt enim maius
<lb ed="#V" n="26"/>esset vinculum amicitie: et fortius inter indiuidua
humane<lb ed="#V" n="27" break="no"/>nature: voluit deus vt esset vnum indiuiduum nature
huma<lb ed="#V" n="28" break="no"/>ne radix omnium aliorum eiusdem nature. Et quia vir propter nobilitatem
<lb ed="#V" n="29"/>virilis complexionis: et quia naturaliter perspicaciorem habet rationis
<lb ed="#V" n="30"/>vsum: debet esse mulieris caput et rector: ideo magis decuit
pri<lb ed="#V" n="31" break="no"/>mam mulierem summi de primo viro quam econuerso. Et quia vir et.
<lb ed="#V" n="32"/>mulier quantum ad thorum siue quantum ad coniugalem actum: ad
<lb ed="#V" n="33"/>paria obligantur cum dicat Apostolus id est Corim. 7. quod mulier sui
cor<lb ed="#V" n="34" break="no"/>poris non habet potestatem: sed vir: similiter autem et vir sui corporis
<lb ed="#V" n="35"/>potestatem non habet: sed mulier. Ideo non est facta de parte superio
<lb ed="#V" n="36"/>ri hominis tamquam domina: nec de parte inferiori: tamquam ancilla: sed dem
<lb ed="#V" n="37"/>partem media scilicet de costa: que est in latere: tamquam equalis et socia
<lb ed="#V" n="38"/>quantum ad mutuam obligationem reddendi debitum. Et quia
mu<lb ed="#V" n="39" break="no"/>lier a viro recipit robur: quia vir mulieris defensor est. Uir
<lb ed="#V" n="40"/>autem per mulierem emollitur: ideo ad hoc signndum mulier facta est
<lb ed="#V" n="41"/>de parte viri dura scilicet de osse: pro quo deus carnem
substi<lb ed="#V" n="42" break="no"/>tuit que mollis est. Et quia in coniugio magnum est
sacramen<lb ed="#V" n="43" break="no"/>tum scilicet vnionis anime cum deo et humane nature dei verbo et vnio
<lb ed="#V" n="44"/>nis ecclesie ipsi christo. Dicente apo. ad ephe. 5. Sacramentum
<lb ed="#V" n="45"/>hoc magnum est. ego autem dico in christo et in ecclsia. Ideo voluit
<lb ed="#V" n="46"/>deus vt mulier fieret de costa viri soporati: vt in sopore
il<lb ed="#V" n="47" break="no"/>lo aptior esset eius intellectus ad recipiendum huius sacramenti
<lb ed="#V" n="48"/>reuelationem. Intensio enim sensuum in actibus suis diminuit
<lb ed="#V" n="49"/>naturaliter intensionem intellectualis virtutis. Unde adam.
<lb ed="#V" n="50"/>in illo sopore: hoc sacramentum intellexit: quod patet: quia vt habetur Gen. 2.
<lb ed="#V" n="51"/>postquam adducta est mulier ad eum dixit. hoc nunc os ex ossibus
<lb ed="#V" n="52"/>meis et caro de carne mea: hoc vocabitur virago: quoniam de viro
<lb ed="#V" n="53"/>sumpta est: quamobrem relinquat homo patrem suum et matrem et
adhere<lb ed="#V" n="54" break="no"/>bit vxori sue: et erunt duo in carne vna.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e304">
¶ Ad hoc etiam est ratio
<lb ed="#V" n="55"/>allegorica. quia enim vir representat christum et mulier ecclesiam
<lb ed="#V" n="56"/>et coniugium viri et mulieris desponsationem ecclesie a christo
<lb ed="#V" n="57"/>que desponsatio est per meritum passionis domini nostri
<lb ed="#V" n="58"/>iesu christi: cuius mortem in cruce representabat sopor ipsius
<lb ed="#V" n="59"/>ade: eo quod mors iesu christi ordinabatur ad festinam
resur<lb ed="#V" n="60" break="no"/>rectione: ideo propter hoc mysterium decuit vt mulier
su<lb ed="#V" n="61" break="no"/>meretur de viro soporato: et quia latus corporis christi aper
<lb ed="#V" n="62"/>tum fuit in cruce: et de eius apertura emanauerunt sanguis
<lb ed="#V" n="63"/>et aqua per que duo signata fuerunt duo sacramenta: scilicet
ba<lb ed="#V" n="64" break="no"/>ptismus et penitentia: et ex eonsequenti alia: virtutem et
effi<lb ed="#V" n="65" break="no"/>caciam habere per meritum passionis iesu christi: per
quo<lb ed="#V" n="66" break="no"/>rum sacramentorum virtutem ecclesia iungitur christo.
<lb ed="#V" n="67"/>Ideo decuit vt mulier: que viro fiebat in coniugium
de<lb ed="#V" n="68" break="no"/>parte virilis lateris sumeretur. o:
<!--00164.xml-->
<cb ed="#P" n="b"/>
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e341">
<lb ed="#V" n="69"/>Ad primum in oppositum dicendum: quod ilud verbum
<lb ed="#V" n="70"/>intelligitur de viro et muliere
ra<lb ed="#V" n="71" break="no"/>tione partis nobilioris: que est anima: non ratione
corpo<lb ed="#V" n="72" break="no"/>ris.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e353">
¶ Ad secundum cum dicitur quod corpus viri est perfectius
<lb ed="#V" n="73"/>quam corpus mulieris etc. Dico quod verum est. Sed costa
vi<lb ed="#V" n="74" break="no"/>ri de qua factum fuit corpus mulieris non erat: ita perfectum
<lb ed="#V" n="75"/>sicut corpus mulieris: quod de illa factum est.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e362">
¶ Ad tertium
<lb ed="#V" n="76"/>dicendum quod illa costa et si non esset necessaria ipsi ade ratione
in<lb ed="#V" n="77" break="no"/>diuidui: erat tamen sibi necessaria ratione speciei: non tamen
<lb ed="#V" n="78"/>sic intelligendum quin deus potuisset fecisse corpus mulie
<lb ed="#V" n="79"/>ris de nihilo vel de alia materia si voluisset. Sed secundum illam ent
<lb ed="#V" n="80"/>similitudinem qua dicimus quod semen non est necessarium
in<lb ed="#V" n="81" break="no"/>diuiduo propter se: sed propter speciem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e378">
¶ Ad quartum cum
<lb ed="#V" n="82"/>dicitur quod quicquid fuit de essentia corporis ade resurget
<lb ed="#V" n="83"/>in ipso etc. Dico quod verum est loquendo de hoc quod fuit de eius
<lb ed="#V" n="84"/>essentia necessarium indiuiduo: non autem ad hoc quod fuit de eius
<lb ed="#V" n="85"/>essentia non propter necessitatem indiuidui: sed speciei tantum.
<lb ed="#V" n="86"/>Unde dico quod materia illius coste non resurget in adam
<lb ed="#V" n="87"/>sed in eua.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e394">
¶ Ad quintum dicendum: quod ille somnus non fuit
<lb ed="#V" n="88"/>in adam propter fatigationem virtutum animalium: Sed
pro<lb ed="#V" n="89" break="no"/>pter intensionem intellectualis virtutis: et ideo magis
pro<lb ed="#V" n="90" break="no"/>prie dicitur fuisse sopor quam somnus: nec fuit iste sopor in eo
<lb ed="#V" n="91"/>totaliter per viam nature. Sed hoc intentio intellectualis
<lb ed="#V" n="92"/>virtutis fuit principaliter deo supernaturaliter operante
<lb ed="#V" n="93"/>quod notat scriptura Gensm 2 dicens immisit dominus deus
soporem<lb ed="#V" n="94" break="no"/>in adam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e412">
¶ Ad sextum dicendum secundum quosdam quod corpus
<lb ed="#V" n="95"/>mulieris fuit factum de illa costa supernaturaliter
multi<lb ed="#V" n="96" break="no"/>plicata diuina virtute sine aliqua additione alterius
ma<lb ed="#V" n="97" break="no"/>terie.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e421">
¶ Alii dicunt quod fuit superaddita materia vel
pre<lb ed="#V" n="98" break="no"/>iancens: vel de nouo creata: nec tamen magis debuit dici
<lb ed="#V" n="99"/>corpus mulieris factum de illa materia quam de costa: quia
<lb ed="#V" n="100"/>non fuit factum de illa materia nisi costa mediante: scilicet
<lb ed="#V" n="101"/>facta prius transmutatione illius materie in costam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e433">
¶ Uel
<lb ed="#V" n="102"/>potest dici vt volunt aliqui quod sicut videmus ad
haben<lb ed="#V" n="103" break="no"/>dam perfectam hominis quantitatem plus superaddi de
<lb ed="#V" n="104"/>materia quam fuerit in semine: et tamen magis digcimus
cor<lb ed="#V" n="105" break="no"/>pus perfectum esse ex semine quam ex illa materia superad
<lb ed="#V" n="106"/>a: eo quod illa portio corporis que facta est ex semine: est
<lb ed="#V" n="107"/>aliquid radicalius in corpore: quam illud duod in eo secundum est
<lb ed="#V" n="108"/>ex materia superaddita. Ita aliquo modo potest dici a
si<lb ed="#V" n="109" break="no"/>mili: quamuis non penitus sit simile: quod illa portio que fuit
<lb ed="#V" n="110"/>facta in corpore mulieris de costa ade: fuit aliquid
radi<lb ed="#V" n="111" break="no"/>calius in muliere: quam illud quod fuit factum in eius
cor<lb ed="#V" n="112" break="no"/>pore de materia superaddita. Et ideo magis debuit dici
fa<lb ed="#V" n="113" break="no"/>ctum de costa quam de materia superaddita.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e462">
¶ Sed hec secunda
solu<lb ed="#V" n="114" break="no"/>lutio aliquibus non placet: quia non videtur ratio:
qua<lb ed="#V" n="115" break="no"/>re portio facta de materia ad eo creata minus esset
radi<lb ed="#V" n="116" break="no"/>calis in corpore mulieris quam portio facta de costa: 13m.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-f53797-Dd1e472">
<head xml:id="kzz7yh-f53797-Hd1e474">Quaestio 2</head>
<head type="question-title">Utrum ratio seminalis sit aliquid transmutabile in quamlibet formam educibilem per naturam de potentia materiae</head>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e476">
<lb ed="#V" n="117"/>¶ Questio II.
<lb ed="#V" n="118"/>SEcundo queritur vtrum
ra<lb ed="#V" n="119" break="no"/>tio
semina<lb ed="#V" n="120" break="no"/>lis sit aliquid transmutabile in quamlibet formam
<lb ed="#V" n="121"/>educibilem per naturam de potentia materie.
<lb ed="#V" n="122"/>Et videtur quod sic <ref>philosophus. 16 de animalibus.</ref> vult quod prius
<lb ed="#V" n="123"/>ordine nature sit animal: quam homo: ergo forma speciel est
<lb ed="#V" n="124"/>in materia mediante forma generis. Sed illud
median<lb ed="#V" n="125" break="no"/>te quo introducitur in materia forma speciei est ratio
se<lb ed="#V" n="126" break="no"/>minalis vt videtur. Cum ergo forma generis videatur
<lb ed="#V" n="127"/>quid indifferens ad quamlibet formam naturalem sub
<lb ed="#V" n="128"/>illo genere contentam. Uidetur quod ratio seminalis sit
ali<lb ed="#V" n="129" break="no"/>quid indifferens ad quamlibet formam generabilem et
cor<lb ed="#V" n="130" break="no"/>ruptibilem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e509">
¶ Item secundum Porphyrium genus habet
om<lb ed="#V" n="131" break="no"/>nes differentias potestate: actu vero nullam. Cum ergo
<lb ed="#V" n="132"/>differentia aduenmiens generi constituat speciem. Uide
<lb ed="#V" n="133"/>tur quod forma speciei sit in potestate in forma generis:
vi<lb ed="#V" n="134" break="no"/>detur ratio seminalis forme speciei: et ex consequenti
vri<lb ed="#V" n="135" break="no"/>detur quod ratio seminalis sit quid indifferens ad quamlibet
<lb ed="#V" n="136"/>formam educibilem per naturam de potentia moterie.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e525">
<!--00165.xml-->
<pb ed="#V" n="76-r"/>
<cb ed="#P" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>¶ Item intentiones logicales cum non sint vane aliquam
<lb ed="#V" n="2"/>correspondentiam habent in rebus. Cum ergo corpus
lo<lb ed="#V" n="3" break="no"/>gicaliter vel vniuersaliter consideratum intelligatur: vt
<lb ed="#V" n="4"/>quedam intentio seminalis omnium corporum
conside<lb ed="#V" n="5" break="no"/>ratorum sub specificis intentionibus. Uidetur similiter
<lb ed="#V" n="6"/>quod in re sit aliqua corporalis forma: que sit ratio seminalis
<lb ed="#V" n="7"/>omnium aliarum formarum corporalium educibilium per
na<lb ed="#V" n="8" break="no"/>turam de potentia materie.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e551">
<lb ed="#V" n="9"/>Contra <ref>Aug. 9. super Gen.</ref> versus finem loquens de
ratio<lb ed="#V" n="10" break="no"/>nibus seminalibus dicit: quid vnumquodque valeat
<lb ed="#V" n="11"/>vel non valeat: quid de quo fieri possit vel non possit: ex his
<lb ed="#V" n="12"/>velut praimordiis eorum omnia que gignuntur suo tempore exortus
pro<lb ed="#V" n="13" break="no"/>cessusque sumunt finesque et decessiones sui cuiusque generis:
<lb ed="#V" n="14"/>vnde sit vt vel de grano tritici non nascatur faba vel de
fa<lb ed="#V" n="15" break="no"/>ba triticum: ergo videtur quod diuerse sunt rationes. seminales
respi<lb ed="#V" n="16" break="no"/>cientes diuersas species.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e572">
¶ Item si ratio seminalis esset aliquid
<lb ed="#V" n="17"/>tramsmutabile in quamlibet formam educibilem de potentia materie
<lb ed="#V" n="18"/>omnium formarum educibilium de potentia materie: non esset nisi vna
<lb ed="#V" n="19"/>ratio seminalis quod falsum est secundum sanctos frequenter loquentes
<lb ed="#V" n="20"/>de rationibus seminalibus in plurali.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e583">
<lb ed="#V" n="21"/>Respondeo quod ratio seminalis potest accipi proprie et
<lb ed="#V" n="22"/>communiter.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e590">
¶ Primo modo est quaedam
acti<lb ed="#V" n="23" break="no"/>ua in semine connaturalis eidem per quam materia seminis determinatam
<lb ed="#V" n="24"/>respicit speciem et tramsmutatur naturaliter: et per se ad formam que
repo<lb ed="#V" n="25" break="no"/>nitur in illa specie.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e599">
¶ Quod autem sit vis actiua in materiam videtur Augu. 5
<lb ed="#V" n="26"/>lib. super Gen. versus finem vbi loquens de cuiuslibet arboris
<lb ed="#V" n="27"/>pulchritudine quantum ad robur ramos frondes et
poma<lb ed="#V" n="28" break="no"/>dicit quod in semina illa omnia fuerunt primitus non mole
corpo<lb ed="#V" n="29" break="no"/>ree magnitudinis: sed vi potenti atque causali: non est autem
consue<lb ed="#V" n="30" break="no"/>tum quod vis pure passiua sic nominetur. Quod est sit vis naturalis:
<lb ed="#V" n="31"/>testatur Aug. 3 liro super Gensem inter medium et finem vbi loquens
<lb ed="#V" n="32"/>de talibus que gignuntur de corporibus animalium mortuorum
di<lb ed="#V" n="33" break="no"/>cit quod hoc est: quia in corporibus animantium est quaedam vis naturalis:
<lb ed="#V" n="34"/>et quasi praeseminata materia: et quodammo initiata praemordia illo
<lb ed="#V" n="35"/>rum animalium: que de corruptionibus corporum mortuorum
oriun<lb ed="#V" n="36" break="no"/>tur. Quod etiam per eam materia respiciat determinatam speciem: patet per
<lb ed="#V" n="37"/>Aug. 9. super Gen. versus finem. vbi vult quod per rationem
semina<lb ed="#V" n="38" break="no"/>lem ex grano tritici producitur triticum et non faba: et quod ex faba
<lb ed="#V" n="39"/>non producitur triticum sed faba. Quod est per eam materia tramsmutetur
<lb ed="#V" n="40"/>ad formam satis patet et maxime in semine animalium que generantur
<lb ed="#V" n="41"/>per propagationem in quo est virtus a generante transfusa: per
<lb ed="#V" n="42"/>quam materiam disponitur et organizatur. Ex dictis patet quod ratio
semina<lb ed="#V" n="43" break="no"/>lis proprie dicta non est aliquod principium purum possibile: quia est vis
acti<lb ed="#V" n="44" break="no"/>ua. Patet est quod si in semine fiat aliqua impressio extranea et
<lb ed="#V" n="45"/>connaturalis per quam sit quandoque: vt semen degeneret: ita vt
inter<lb ed="#V" n="46" break="no"/>dum de grano tritici producatur herba de qua oritur granum non
<lb ed="#V" n="47"/>triticeum: quod talis impressio non est proprie dicta loquendo ratio
se<lb ed="#V" n="48" break="no"/>minalis grani triticei: quia seminalis ratio est connaturalis eidem. Patet
<lb ed="#V" n="49"/>etiam quod non est nisi in viuetibus aliqua vita: vel que vitam
habue<lb ed="#V" n="50" break="no"/>runt: vel ex re viuente producta sunt: quia de solis viuentibus
<lb ed="#V" n="51"/>dicitur Gense primo quod habent in se sementem generis sui: et ratio
semina<lb ed="#V" n="52" break="no"/>lis proprie loquendo non est nisi in semine. Patet est quod non est quid
<lb ed="#V" n="53"/>indifferens ad quamlem formam educibilem per naturam de potentia
<lb ed="#V" n="54"/>materie: quia vt dictum est: materia per seipsam respicit
determina<lb ed="#V" n="55" break="no"/>tam speciem. Patet est quod non est tramsmutabile in formam
introdu<lb ed="#V" n="56" break="no"/>cendam in materia seminis: quia ex quo est vis actiua est aliqua
for<lb ed="#V" n="57" break="no"/>ma in actu: et vna forma in actu: siue substantialis siue accidenta
<lb ed="#V" n="58"/>lis non transmutatur naturaliter in aliam. Nec potest dici quod sit tota
<lb ed="#V" n="59"/>essentia forme sub esse incompleto vel aliqua portio eius in
<lb ed="#V" n="60"/>actu incompleto: quae introducenda est in materia seminis: quia quamuis
<lb ed="#V" n="61"/>possibilitas ad illam formam sit connaturalis materie seis: tamen dici non
<lb ed="#V" n="62"/>potest: quod dum est sub forma seminis alia forma introducenda
<lb ed="#V" n="63"/>vel aliqua eius portio comnaturalis sit eidem. Patet etiam quod
<lb ed="#V" n="64"/>ratio seminalis non est forma substantialis ipsius seminis: quia materia
<lb ed="#V" n="65"/>per suam substantialem formam non tramsmutatur ad formam aliam
natura<lb ed="#V" n="66" break="no"/>liter per se: quia nulla forma naturaliter per se agit ad sui ipsius
<lb ed="#V" n="67"/>corruptionem in materia: materia autem seis transmutatur per
<lb ed="#V" n="68"/>rationem seminalem naturaliter per se ad formam aliam: quam sit semis
<!--00165.xml-->
<cb ed="#P" n="b"/>
<lb ed="#V" n="69"/>forma. Restat ergo quod ratio seminalis proprie dicta est quaedam
<lb ed="#V" n="70"/>vis actiua caunata in semine a generante vel a causante alia a
for<lb ed="#V" n="71" break="no"/>ma substantiali ipsius seminis que iuuat ad conseruandum in
<lb ed="#V" n="72"/>materia formam illam ad quam determinauit materiam et trans
<lb ed="#V" n="73"/>mutauit. Unde philosophus. 16. de animalibus loquens de virtute informa
<lb ed="#V" n="74"/>tiua membrorum: quam dicit esse in estbryone. Dicit quod sermo
di<lb ed="#V" n="75" break="no"/>centis quod illud quod operatur corrumpitur: postquam fecerit omnia
mem<lb ed="#V" n="76" break="no"/>bra: falsus est. Nec est intelligendum quod illa virtus sit sicut n
<lb ed="#V" n="77"/>subiecto in materia semis quam transmutat: quia nulla virtus naturalis
<lb ed="#V" n="78"/>existens in materia mediante substantiali forma: ita quod sit
conna<lb ed="#V" n="79" break="no"/>turalis ipsi composito agit per se ad corruptienem iilius forme
<lb ed="#V" n="80"/>Sed est illa virtus sicut in subiecto in spiritu corporeo incluso
<lb ed="#V" n="81"/>in semine: vnde si contingeret quod spiritus corrumperetur in semine non
<lb ed="#V" n="82"/>remaneret in semine ratio seminalis: qua materia naturaliter
<lb ed="#V" n="83"/>tramsmutaretur ad determinatam formam. Si autem accipiatur
communi<lb ed="#V" n="84" break="no"/>ter: sic potest dici non tantum de vi praedicta: sed etiam de printia
pure<lb ed="#V" n="85" break="no"/>possibili tramsmutabili in formam educibilem per naturam de
<lb ed="#V" n="86"/>potentia materie: et sic in materia vnitus elaienti est ratio seminalis
<lb ed="#V" n="87"/>ad formam alterius elainti: et in elintis ad ea quae naturaliter generantur
<lb ed="#V" n="88"/>ex elaentis: et secundum hunc sensum: quandoque Aug. loquitur de ratione
semina<lb ed="#V" n="89" break="no"/>libro Communiter etiam loquendo potest accipi pro influentia recepta
<lb ed="#V" n="90"/>in materia vnius elementi ab alio: et pro quandam possibilitate
obe<lb ed="#V" n="91" break="no"/>dientie que est in materia ad hoc vt deus faciat de ea quicquid
vo<lb ed="#V" n="92" break="no"/>luerit. Et sic videtur loqu Aug. de ratione seminali longe post principium
<lb ed="#V" n="93"/>sexti lib. super Gen. vbi dicit quod adam et eua facti suerunt secundum
<lb ed="#V" n="94"/>potentiam per verbum dei tamquam seminaliter mundo inditam: cum
crea<lb ed="#V" n="95" break="no"/>uit omnia simul. Ex dicti patet quod ratio seinalis proprie dicta non est aliquid
<lb ed="#V" n="96"/>tramsmutabile in quamliet formam educibilem per naturam de pos materie.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e760">
<lb ed="#V" n="97"/>Ad primum in oppositum cum dicitur: quod illud
median<lb ed="#V" n="98" break="no"/>te quo introducitur in materia forma
<lb ed="#V" n="99"/>speciei est ratio seminalis etc. Dico quod verum est: si illud sit principium
acti<lb ed="#V" n="100" break="no"/>uum et connaturale per quod materia respiciat determinatam speciem
<lb ed="#V" n="101"/>et naturaliter tramsmutetur ad formam: non omnis autem he conditiones
<lb ed="#V" n="102"/>conueniunt in forma generis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e776">
¶ Ad 2m dicendum: quod genus non habet omnes
<lb ed="#V" n="103"/>differentias in potestate actiua. Sed in possiblitate passiua: inquantu genus
<lb ed="#V" n="104"/>dicit quid contrahibile per diuersas differentias opere rationis: quia in rerum
na<lb ed="#V" n="105" break="no"/>tura: illa forma quae dicitur forma indiuidui generis ad determinatam
<lb ed="#V" n="106"/>speciem ordinatur: nulla enim forma realiter communis est in rebus
diuer<lb ed="#V" n="107" break="no"/>sarum specierum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e790">
¶ Ad 3m dicendum: quod quamuis intentiones logicales
ha<lb ed="#V" n="108" break="no"/>beant aliquam correspondentiam in rebus: non tamen opertet quod ita inuenia
<lb ed="#V" n="109"/>tur in re: sicut inuenitur in intentionibus logicalibus: quod patet: quia
<lb ed="#V" n="110"/>qualibet res: secundum suum esse reale vna numero est. In
intentio<lb ed="#V" n="111" break="no"/>nibus autem logicalibus inuenitur vnitas que non est
vni<lb ed="#V" n="112" break="no"/>tas secundum numerum: sed secundum genus vel speciem: pro tanto
er<lb ed="#V" n="113" break="no"/>go dicuntur habere correspondentiam in rebus: quia res
<lb ed="#V" n="114"/>intellecte sub illis intentionibus saluantur in rebus extra
<lb ed="#V" n="115"/>quamuis non sub illo modo. Unde non opetet quod si corpus logi
<lb ed="#V" n="116"/>caliter consideratum sit quid indifferens ad specialia
corpo<lb ed="#V" n="117" break="no"/>ra quod propter hoc in re inueniatur consimilis
indifferen<lb ed="#V" n="118" break="no"/>tia.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e816">
¶ Potest etiam dici quod quamuis corpus intellectiuum in
<lb ed="#V" n="119"/>generali intelligatur: vt indifferens ad omnia corpora
spe<lb ed="#V" n="120" break="no"/>cifica: non tamen propter hoc potest dici ratio seminalis
eo<lb ed="#V" n="121" break="no"/>rum: quia ratio seminalis est vis actiua: corpus autem sic
<lb ed="#V" n="122"/>intellectum in generali: non intelligitur vt potens se
con<lb ed="#V" n="123" break="no"/>trahere ad diuersas species. Sed vt possibile
contrahi<lb ed="#V" n="124" break="no"/>opere rationis.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-f53797-Dd1e833">
<head xml:id="kzz7yh-f53797-Hd1e835">Quaestio 3</head>
<head type="question-title">Utrum corpus mulieris fuerit productum de costa viri secundum rationem seminalem</head>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e837">
¶ Questio. lIII
<lb ed="#V" n="125"/>TErtio queritur vtrum corpus
<lb ed="#V" n="126"/>mulieris fuerit
<lb ed="#V" n="127"/>productum de costa viri secundum rationem
semina<lb ed="#V" n="128" break="no"/>lem. Et videtur quod sic. Quia vult <ref>Augu. 6 super
<lb ed="#V" n="129"/>Genesem</ref> longe post principium quod cum deus creauit omnia
<lb ed="#V" n="130"/>simul corpus ade et eue fuerunt facta secundum potentiam per
<lb ed="#V" n="131"/>verbum dei tanquam seminaliter mundo inditam: ergo
vi<lb ed="#V" n="132" break="no"/>detur quod corpus eius fuerit productum de costa illa secundum
ra<lb ed="#V" n="133" break="no"/>tionem seminalem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e859">
¶ Item corpus eue suit factum de
co<lb ed="#V" n="134" break="no"/>sta illa secundum aliquam rationem causalem. Sed idem
vide<lb ed="#V" n="135" break="no"/>tur ratio causalis quod ratio seminalis: ergo fuit factum de
<lb ed="#V" n="136"/>costa secundum rationem seminalem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e868">
<!--00166.xml-->
<pb ed="#V" n="76-v"/>
<cb ed="#P" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>Contra <ref>Hugo primo libro de sacra. par. 6. c. 36</ref> loquens
<lb ed="#V" n="2"/>de factione corporis mulieris de costa Ade
<lb ed="#V" n="3"/>dicit hoc esse factum eo miraculo: quo postea de. 5 panibus in
<lb ed="#V" n="4"/>manibus iesu celesti benedictione multiplicatis quinque
<lb ed="#V" n="5"/>sunt hominum milia satiata. Et hoc idem recitat magister in littera.
<lb ed="#V" n="6"/>Sed talis factio non est secundum seminalem rationem: ergo corpus
<lb ed="#V" n="7"/>mulieris non fuit factum de costa ade secundum seminalem rationem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e892">
<lb ed="#V" n="8"/>¶ Item omnia indiuidua eiusdem speciei naturali productione
eo<lb ed="#V" n="9" break="no"/>dem modo producuntur. Sed indiuidua humane speciei que
<lb ed="#V" n="10"/>producuntur naturaliter fiunt ex semine: ergo cum corpus eue factum
<lb ed="#V" n="11"/>fuerit de costa et non ex semine: non fuit eius productio naturalis.
<lb ed="#V" n="12"/>Sed omnis productio quae est secundum rationem seminalem est naturalis: ergo
corp<lb ed="#V" n="13" break="no"/>eue non fuit factum de costa secundum rationem seminalem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e909">
<lb ed="#V" n="14"/>Respondeo solet assignari differentia inter rationes
primor<lb ed="#V" n="15" break="no"/>diales et causales et naturales et
semina<lb ed="#V" n="16" break="no"/>les. Quia rationes primordiales sunt rationes creaturarum factiue in
<lb ed="#V" n="17"/>deo existentes. Causales autem rationes siue quaedam possibilitates
obe<lb ed="#V" n="18" break="no"/>dientie in creaturis per quas creator facit de creaturis quic
<lb ed="#V" n="19"/>quid voluerit: et sic accipit Aug. rationem causalem 6 super Gen. quasi
<lb ed="#V" n="20"/>inter principium et medium cum dicit quod corpus viri et mulieris facta
<lb ed="#V" n="21"/>fuerut causaliter scilicet quando primo facta sunt inuisibiliter cum deus
crea<lb ed="#V" n="22" break="no"/>uit omnia simil.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e931">
¶ Raitiones autem naturales dicuntur quaedam virtutes actiue
<lb ed="#V" n="23"/>naturales existentes extra rem. Unde potest dici ignis fieri ex aqua
<lb ed="#V" n="24"/>secundum ratione naturalem: quia de aqua sit ignis per virtutem ignis
natura<lb ed="#V" n="25" break="no"/>liter operantem: qui tamen virtus non est virtus intrinseca aqua.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e940">
¶ Rond
<lb ed="#V" n="26"/>nes aut seminales sunt quaedam vires actiue in seminibus
connara<lb ed="#V" n="27" break="no"/>les eisdem per quas semina determinatas species respiciunt: et per
<lb ed="#V" n="28"/>quas materie seminum tramsmutantur naturaliter ad formas: quandoque
<lb ed="#V" n="29"/>tamen vnum ponitur pro altero. Cum ergo in costa nulla fuerit
<lb ed="#V" n="30"/>vis actiua connaturalis coste: per quam naturaliter de costa formatum
<lb ed="#V" n="31"/>fuerit corpus mulieris: nec est per aliquam vim actiuam naturalem et
<lb ed="#V" n="32"/>extrinseca ipsi coste: corpus mulieris factum fuerit de ea.
Se<lb ed="#V" n="33" break="no"/>quitur quod corpus non fuit productum de costa ade secundum rationem semina
<lb ed="#V" n="34"/>lem proprie dictam: nec secundum rationem naturalem: fuit tamen a deo productum
<lb ed="#V" n="35"/>de costa secundum rationem causalem et primordialem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e964">
<lb ed="#V" n="36"/>Ad primum in oppositum dicendum: quod potentiam
se<lb ed="#V" n="37" break="no"/>minaliter mundo inditam. <ref>Aug. ibi</ref>
<lb ed="#V" n="38"/>vocat rationem causalem prout est quedam possibilitas obedientie in
<lb ed="#V" n="39"/>creatura per quam deus facit de ipsa: quicquid voluerit.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-f53797-d1e975">
¶ Ad 2m
<lb ed="#V" n="40"/>dicendum quod non est idem ratio causalis: quod ratio seminalis: secundum quod in
cor<lb ed="#V" n="41" break="no"/>pore questionis visum est.
</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>