-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 3
/
cod-ve09v3_kzz7yh-g01825.xml
487 lines (486 loc) · 32.5 KB
/
cod-ve09v3_kzz7yh-g01825.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 2</title>
<author ref="#RicardusDeMediavilla">Ricardus de Mediavilla</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 2</title>
<date when="2023-09-04">September 04, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="V" n="cod-ve09v3">Venice, 1509, v. 3</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-09-02" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#V" n="3-v"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="kzz7yh-g01825"><!-- l3d1a2 -->
<head xml:id="kzz7yh-g01825-Hd1e101">Articulus 2</head>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e103">
<lb ed="#V" n="4"/>Contra queritur de secundo principali etc.
<lb ed="#V" n="5"/>hic quaeruntur quinque.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e110">
¶ Primo
<lb ed="#V" n="6"/>vtrum congruum fuerit incarnari aliquod diuinum
suppo<lb ed="#V" n="7" break="no"/>situm.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e117">
¶ Secundo vtrum fuerit congruum incarnari tantum
<lb ed="#V" n="8"/>vnum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e122">
¶ Tertio vtrum magis congruum fuerit incarnari filium quam
<lb ed="#V" n="9"/>patrem: vel spiritum sanctum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e128">
¶ 4o vtrum congruum fuisset filium dei in
<lb ed="#V" n="10"/>carnari: si natura humana permansisset in statu innocentie.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e133">
<lb ed="#V" n="11"/>¶ Quinto vtrum magis fuerit congruum dei filium incarnari
<lb ed="#V" n="12"/>illo tempore quo fuit incarnatus quam ante.
</p>
<div xml:id="kzz7yh-g01825-Dd1e140">
<head xml:id="kzz7yh-g01825-Hd1e142">Quaestio 1</head>
<head type="question-title">Utrum congruum fuerit incarnari aliquod divinum
suppositum</head>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e144">
Quaestio I.
<lb ed="#V" n="13"/>PRimo ostendo quod non fuit congruum aliquod
<lb ed="#V" n="14"/>diuinum suppositum incaruari: quia
<lb ed="#V" n="15"/>non fuit congruum summam maiestatem contemptibilem
<lb ed="#V" n="16"/>reddi: sed per assumptionem nature humane
reddi<lb ed="#V" n="17" break="no"/>ta est ipsa maiestas contemptibilis. Unde et iudei in
humanita<lb ed="#V" n="18" break="no"/>te contemnebant maiestatem. Unde habetur Matth. 12 quod dicebant
ip<lb ed="#V" n="19" break="no"/>sum in beelieebub principe demoniorum eiicere demonia. ergo
<lb ed="#V" n="20"/>non fuit congruum aliquod diuinum suppositum incarnari.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e164">
¶ Item
<lb ed="#V" n="21"/>sicut nimis eleuare se superbia est: ita nimis deiicere se
pu<lb ed="#V" n="22" break="no"/>sillanimitatis est vitium. Sed per incarnationem filius dei in tantum
<lb ed="#V" n="23"/>sese humiliauit quod illa humiliatio fuit exinanitio. Unde ad
<lb ed="#V" n="24"/>philip. 2. dicitur. Quod semet ipsum exinaniuit formam serui
acci<lb ed="#V" n="25" break="no"/>piens. ergo videtur quod congruum non fuerit aliquod diuinum suppositum
<lb ed="#V" n="26"/>incarnari.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e180">
¶ Item non fuit congruum aliquid fieri quod posset
pre<lb ed="#V" n="27" break="no"/>bere occasione erroris. Sed incarnatio dei multis fuit occa
<lb ed="#V" n="28"/>sio errandi. Multi enim circa eam errauerunt: ergo non
<lb ed="#V" n="29"/>fuit congruum deum incarn ari.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e189">
<lb ed="#V" n="30"/>Contra quanto persona est maior tanto sibi magis congruit
<lb ed="#V" n="31"/>humilitas: secundum illud Eccls. 3. Quanto maior
<lb ed="#V" n="32"/>es humilia te in omnibus: ergo cum persona quailibet diuina sit
ma<lb ed="#V" n="33" break="no"/>xima: et in assumptione carnis fuerit maxima humilitas:
ali<lb ed="#V" n="34" break="no"/>quam personam diuinam fuit congruum incarnari.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e203">
¶ Item quanto dominus
<lb ed="#V" n="35"/>potentior est tanto magis sibi congruit facere gratiam. Sed sicut
<lb ed="#V" n="36"/>dicit Aug. 13 libro de tri. c. 19. In rebus per tempus ortis illa summa
<lb ed="#V" n="37"/>gratia quae homo in vnitate persone coniunctus est deo: ergo maxime fuit
<lb ed="#V" n="38"/>congruum aliquod diuinum suppositum incarnari.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e214">
<lb ed="#V" n="39"/>Respondeo quod congruum fuit aliquod diuinum
suppo<lb ed="#V" n="40" break="no"/>situm incarnari: et hoc propter
manifestatio<lb ed="#V" n="41" break="no"/>nem sue potentie et mienie et iustitie: et propter excellentiorem
perfe<lb ed="#V" n="42" break="no"/>ctionem sue creature: in exaltatione enim nature humane: ad hoc
<lb ed="#V" n="43"/>vt substantificaretur in supposito increato: manifestatio fuit
<lb ed="#V" n="44"/>magne potentie in exaltate. In hoc etiam quod per incarnationem
<lb ed="#V" n="45"/>roborata est spes nostra: vt cum deo possimus coniungi per
claran<lb ed="#V" n="46" break="no"/>visionem et perfectam fruitionem: fuit ipsa incarnatio magne mienie
<lb ed="#V" n="47"/>manifestatio. Unde Aug. 13 lib. de trinitate. c. 9. dicit. Quod si natura
<lb ed="#V" n="48"/>dei filius propter filios hominum misericordia factus est hominis filius:
<lb ed="#V" n="49"/>quanto credibilibus est natura filios hominium gratia fieri dei filios.
In<lb ed="#V" n="50" break="no"/>hoc etiam quod per incarnationem venit ad liberandum nos
praepo<lb ed="#V" n="51" break="no"/>fuit iustitiam potentie: secundum Aug. 13 de triniate. c. 14. Fuit ipsa
in<lb ed="#V" n="52" break="no"/>carnatio manifestatio diuine iustitie.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e247">
¶ Creatura est
hu<lb ed="#V" n="53" break="no"/>mana plenius perfici non potuit: quam quod vniretur suo printia in
vnita<lb ed="#V" n="54" break="no"/>te persone: et sic patet quod opus incarnationis fuit congruum et ex parte
<lb ed="#V" n="55"/>diuini suppositi: et ex parte nature assumpte.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e256">
<lb ed="#V" n="56"/>Ad primum in oppositum cum dicitur: quod per assumptionem
<lb ed="#V" n="57"/>nature humane reddita est maiestas
<lb ed="#V" n="58"/>contemptibilis etc. dico quod non est verum: quantum ad homines ratione
<lb ed="#V" n="59"/>vtentes: immo ex hoc magis assurgunt ad laudem: et reuerentiam
<lb ed="#V" n="60"/>summe masestatis. Sed quantum ad homines in quorum persona dicitur
<lb ed="#V" n="61"/>Sapnti. 2. Excecauit illos malitia eorum: reddita est
contentibi<lb ed="#V" n="62" break="no"/>lis: non quod ipsa incarnatio sit eis causa contemnendi: sed eorum
ignoran<lb ed="#V" n="63" break="no"/>tia: vel malitia: sicut aliquando homines mali ex bono facto
scan<lb ed="#V" n="64" break="no"/>dalizantur per ignorantiam: vel malitiam et benefacientem contemnunt.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e278">
<lb ed="#V" n="65"/>¶ Ad 2m dicendum: quod diuina maiestas per se non potest extolli: nec
<lb ed="#V" n="66"/>deiici: quantum est ex parte sua: sed ratione nature assumpte: illa autem
<lb ed="#V" n="67"/>humiliatio. quamuis fuerit maxima: tamen non exiuit medium: quod
<lb ed="#V" n="68"/>obseruandum est in virtute: quia secundum philosophum. 2. ethi. c. 5. et. 6. Non
<!--00016.xml-->
<cb ed="#V" n="b"/>
<lb ed="#V" n="69"/>est medium rei per equae distantiam ab extremis: sed per
compara<lb ed="#V" n="70" break="no"/>tionem ad rectum dictamen rationis: vnde et de magnanimitate
<lb ed="#V" n="71"/>dicit philosophus. 4. ethi. c. 7. Quod magnanimus magnitudine
ex<lb ed="#V" n="72" break="no"/>trema est: eo autem quod vt opetet medius: dictabat autem diuinus
<lb ed="#V" n="73"/>intelltiltus esse conueniens diuinum suppositum incarnari: et secundum naturam
<lb ed="#V" n="74"/>humanam assumptam maxime humiliari.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e307">
¶ Ad 3m dicendum: quod
<lb ed="#V" n="75"/>incarnatio filii dei quantum est ex parte sua: nec fuit causa: nec
oc<lb ed="#V" n="76" break="no"/>casio actiua errandi: quamuis aliqui inteltitum habentes tenebris in
<lb ed="#V" n="77"/>volutum inde assumpserit occasionem passiuam errandi: in quorum
<lb ed="#V" n="78"/>persona potest exponi illud Ioan. 1. Tenebre eam non
comprehen<lb ed="#V" n="79" break="no"/>derunt et illud: Et mundus eum non cognouit. Non opertet autem quod
<lb ed="#V" n="80"/>inconueniens sit fieri quodcumque bonum: de quo mali per malitiam vel
<lb ed="#V" n="81"/>ignorantiam faciunt sibi occasionem passiuam scandali.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-g01825-Dd1e326">
<head xml:id="kzz7yh-g01825-Hd1e328">Quaestio 2</head>
<head type="question-ttitle">Utrum congruum fuerit incarnari aliquod divinum
suppositum</head>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e330">
Quaestio II.
<lb ed="#V" n="82"/>SEcundo queritur vtrum congruum fuerit
in<lb ed="#V" n="83" break="no"/>carnari vnum diuinum
supposi<lb ed="#V" n="84" break="no"/>tum tantum. Et videtur quod non: quia in incarnatione congruum fuit
<lb ed="#V" n="85"/>manifestari diuinam potentiam: sed magis fuisset
ma<lb ed="#V" n="86" break="no"/>nifestata per incarnationem omnium diuinorum suppositorum quam vnius
<lb ed="#V" n="87"/>tantum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e346">
¶ Item excellentius fuisset perfecta natura humana vnita
tri<lb ed="#V" n="88" break="no"/>bus suppositis quam vni tantum. ergo cum vna ratio incarnationis fuerit
<lb ed="#V" n="89"/>excellentior perfectio nature humane: vt in praecedenti quaestione
ha<lb ed="#V" n="90" break="no"/>bitum est: videtur quod magis congruum fuisset incarnari
om<lb ed="#V" n="91" break="no"/>nia diuina supposita quam vnum tantum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e357">
<lb ed="#V" n="92"/>Contra nullum impossibile est congruum: sed Ansel. libro de
incarna<lb ed="#V" n="93" break="no"/>tione verbi vltra medium. Quelibet persona
incar<lb ed="#V" n="94" break="no"/>nata alias incarnari est impossibile. ergo non fuit
congruum<lb ed="#V" n="95" break="no"/>plura diuina supposita incarnari.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e368">
<lb ed="#V" n="96"/>Respondeo quod congruum fuit vnum tantum diuinum
sup<lb ed="#V" n="97" break="no"/>positum incarnari: quia cum in tribus
sup<lb ed="#V" n="98" break="no"/>positis sit tantum vna potentia: et tantum vna mienia et vna equitas: equae
<lb ed="#V" n="99"/>bene manifestate sunt per incarnationem vnius tantum: sicut per
incarna<lb ed="#V" n="100" break="no"/>tionem plurium: et quando aliquid bene equa potest fieri per pauciora:
si<lb ed="#V" n="101" break="no"/>cut per plura: magis congruum est fieri per pauciora: quam per plura.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e385">
<lb ed="#V" n="102"/>Ad primum in oppositum patet soltio per iam dictea.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e390">
¶ Ad
<lb ed="#V" n="103"/>2m dicendum: quod maior est falsa: quia tantum est
<lb ed="#V" n="104"/>de perfectione in vno supposito quantu in tribus: ad quod est
osten<lb ed="#V" n="105" break="no"/>dendum magis congruum fuit dari humane nature suam maximam
perfe<lb ed="#V" n="106" break="no"/>ctionem per incarnationem vnius persone diuine tantum quam plurium.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e401">
<lb ed="#V" n="107"/>¶ Et quia argumentum ad partem aliam minus videtur concludere: quia vt superius
<lb ed="#V" n="108"/>dicntum est: possibile fuit: et est omnes divinas personas incarnari: ideo dicendum quod
<lb ed="#V" n="109"/>illa auctoritas exponenda est de negatione poslbilitatis dictam a pomo
ordi<lb ed="#V" n="110" break="no"/>nata secundum ordinem: quem deus ipse disposuerat ab eterno. Quaestio II.
<!--question head missing-->
<lb ed="#V" n="111"/>TErtio queritur vtrum magis fuerit congruum
incarna<lb ed="#V" n="112" break="no"/>ri filium quam patrem: vel spiritum sanctum. Et videtur
<lb ed="#V" n="113"/>quod non: quia incarnatio divine persone fuit ad hoc ordinata:
<lb ed="#V" n="114"/>vt reciperemus filiorum adoptionem: vt habetur Galis 4. cum ad
<lb ed="#V" n="115"/>illum pertineat adoptare: qui potest generare: et sola persona patris potest
<lb ed="#V" n="116"/>generare in diuinis: videtur quod maxime congruum fuisset personam patris
in<lb ed="#V" n="117" break="no"/>carnari.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e427">
¶ Item secundum sententiam apost. ad Ro 8. per spiritum saencntum funt
<lb ed="#V" n="118"/>filii dei adoptiui. Unde apost. vocat eum spirintum adoptionis filio
<lb ed="#V" n="119"/>rum. ergo videtur quod maxime fuisset congruum: ipsum per incarnationem filium fieri.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e434">
<lb ed="#V" n="120"/>Contra Aug. 3 de li. ar. c. 12. Quicquid tibi vera ratione
me<lb ed="#V" n="121" break="no"/>lius occurrerit scias fecisse deum tamquam bonorum
<lb ed="#V" n="122"/>omnium conditorem: sed filium incarnauit non patrem: nec
<lb ed="#V" n="123"/>spiritum secntum. ergo rarionabilius fuit filium incarnari.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e445">
<lb ed="#V" n="124"/>Respondeo quod magis fuit congruum incarnari dei
<lb ed="#V" n="125"/>filum quam patrem vel spiritum sanctum: quia in
tri<lb ed="#V" n="126" break="no"/>nitate fuit magis congruum filium qui ab eterno erat filius patris
fie<lb ed="#V" n="127" break="no"/>ri ex tempore matris filium et cum ipse sit verbum dei: que se et omnia alia
di<lb ed="#V" n="128" break="no"/>cit ipsum esse pro humano genere aduocatum et cum sit secundum rationem
intelli<lb ed="#V" n="129" break="no"/>gendi media in trinitate persona ipsum esse mediatorem dei et hominum
<lb ed="#V" n="130"/>quam aliquam aliam personam: esse autem filium matris ex tempore: et aduocatum
<lb ed="#V" n="131"/>apud patrem pro humano genere et esse mediatorem dei et hominum:
di<lb ed="#V" n="132" break="no"/>uine persone conuenit ratione nature assumpte: et ideo maxime fuit
congruun<lb ed="#V" n="133" break="no"/>filium incarnari.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e470">
¶ Preterea sicut increatione per quandam
appro<lb ed="#V" n="134" break="no"/>priationem relucet dei pos: et in retributione dei menia et
iu<lb ed="#V" n="135" break="no"/>stitia: ita in humani generis restauratione maxime relucet
<lb ed="#V" n="136"/>dei sapientia: in hoc quod sicut diabolus per mulierem virum et lignum
<!--00017.xml-->
<pb ed="#V" n="4-r"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>genus humanum in seruitute deiecerat: ita deus per mulierem scilicet
<lb ed="#V" n="2"/>per mariam virginem et virum scilicet christum: et crucis lignum genus
hu<lb ed="#V" n="3" break="no"/>manum reduxit ad libertatem. Cum ergo sapientia approprietur
fi<lb ed="#V" n="4" break="no"/>lio: et restauratio humani generis facta sit per diuine persone
<lb ed="#V" n="5"/>incarnationem: magis congruui fuit filium incarnari quam aliquam
<lb ed="#V" n="6"/>aliam personam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e499">
¶ Preterea secundum apostolidum ad Ro. 5. Sicut per in
<lb ed="#V" n="7"/>obedientiam vnius hominis peccatores constituti sunt multi: ita et pe
<lb ed="#V" n="8"/>vnius obedientiam iusti constituentur multi Sed magis erat
cor<lb ed="#V" n="9" break="no"/>gruum filium obedire patri quam aliquam aliam personam alii. Cum ergo
<lb ed="#V" n="10"/>non consideretur obedientia in vna persona respectu alterius nisi
<lb ed="#V" n="11"/>secundum naturam assumptam eo quod secundum naturam diuinam omnes sunt equales
<lb ed="#V" n="12"/>magis congruum fuit filium incarnari quam aliquam aliam personam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e515">
<lb ed="#V" n="13"/>Ad primum dicendum: quod quamuis patri tanquam
princi<lb ed="#V" n="14" break="no"/>pio non principatio conueniat
adopta<lb ed="#V" n="15" break="no"/>re: congruum tamen fuit illam adoptionem fieri per filium naturalem: sicut
<lb ed="#V" n="16"/>per mediatorem eo quod sibi naturaliter debetur hereditas: secundum illud ad
<lb ed="#V" n="17"/>Galis 4. Si filius et heres: et secundum illud ad Ro 8. Si sumus
fili<lb ed="#V" n="18" break="no"/>et heredes: heredes quidem dei: coheredes autem christi.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e531">
¶ Ad
<lb ed="#V" n="19"/>secundum dicendum: quod quamuis per gratiam spiritus sancti fiant filii
adopti<lb ed="#V" n="20" break="no"/>ui. Ex hoc tamen non sequitur quod magis congruum fuerit
incarnari<lb ed="#V" n="21" break="no"/>spiritum sanctum quam filium: sed quod appropriate dicatur actor
incarna<lb ed="#V" n="22" break="no"/>tionis per quam facta est adoptio filiorum. Quare autem
ap<lb ed="#V" n="23" break="no"/>propriate dicatur actor incarnationis: secundum illud symboli.
Qui<lb ed="#V" n="24" break="no"/>conceptus est de spiritum secumo: inferius declarabitur.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-g01825-Dd1e548">
<head xml:id="kzz7yh-g01825-Hd1e550">Quaestio 4</head>
<head type="question-title">Utrum congruum fuisset dei filium incarnari: si natura humana permasisset in statu inocentie</head>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e552">
Quaestio IIII.
<lb ed="#V" n="25"/>QUarto queritur vtrum congruum fuisset dei
fi<lb ed="#V" n="26" break="no"/>lium incarnari: si natura humana
perman<lb ed="#V" n="27" break="no"/>sisset in statu innocentie. Et videtur quod sic Aug. I. li. de
<lb ed="#V" n="28"/>trini. c. 12 dicit de christo quod secundum formam serui est
ca<lb ed="#V" n="29" break="no"/>put corporis ecclesie. Sed si natura humana remansisset in statu
<lb ed="#V" n="30"/>inocentie congruum tamen faisset ecclesiam habere caput. ergo
congruu<lb ed="#V" n="31" break="no"/>fuisset dei filium incarnari.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e570">
¶ Item incarnatio filii dei est de
<lb ed="#V" n="32"/>perfectione vniuersi: sed si homo non peccasset: nihil defuisset
<lb ed="#V" n="33"/>vniuerso de sua perfectione: quia cum malum non sit necessarium
ac<lb ed="#V" n="34" break="no"/>perfectionem boni peccata non sunt necessaria ad perfectionem vniuersi.
<lb ed="#V" n="35"/>ergo si homo non peccasset: nihilominus filium dei
in<lb ed="#V" n="36" break="no"/>carnari congruum fuisset.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e583">
<lb ed="#V" n="37"/>Contra Dam. li. 3. c. 12. Dicit quod humanatio dei verbi
<lb ed="#V" n="38"/>propter hoc facta est: vt ea quae peccauit et cecidit et
<lb ed="#V" n="39"/>corrupta est naturam vincat eum qui decipit: et tyrannum ita de
<lb ed="#V" n="40"/>corruptione liberetur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e594">
¶ Item glo. super illud primo ad thi. 1. Christus
<lb ed="#V" n="41"/>Iesus venit in hunc mundum peccatores saluos facere: dicit quod
<lb ed="#V" n="42"/>nulla causa veniendi fuit christo domino: nisi peccatores saluos facere.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e602">
<lb ed="#V" n="43"/>Ad istam questionem dicunt quidam quod si
<lb ed="#V" n="44"/>homo permansisset in
sta<lb ed="#V" n="45" break="no"/>tu innocentie: filius tamen dei fuisset incarnatus propter veniuersi
perfe<lb ed="#V" n="46" break="no"/>ctionem: qui requirebat: vt creatura quae aliquid habet commune cum qualibet
<lb ed="#V" n="47"/>parte vniuersi scilicet humana creatura que habet aliquo modo esse
<lb ed="#V" n="48"/>commune cum lapidibus viuere cum arboribus sentire cum animalibus:
intelli<lb ed="#V" n="49" break="no"/>gere cum angelis perfecte vniretur suo priniua: et vt in deo per se bea
<lb ed="#V" n="50"/>tificaretur homo totus: quantum ad intellectualem et corporalem visionem:
<lb ed="#V" n="51"/>non tamen assumpsisset filius dei carnem passibilem: quia non fuisset
<lb ed="#V" n="52"/>opus sacrificatione.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e626">
¶ Alii dicunt quod incarnatio filii dei tante
<lb ed="#V" n="53"/>fuit dignationis quod nunquam fuisset incarnatus: nisi genus
huma<lb ed="#V" n="54" break="no"/>num lapsum faisset: cuius lapsum oportebat per illum qui esset deus et
<lb ed="#V" n="55"/>homo reperari: secundum Anselunus 2. libro Cur deus homo non maltum longe postionum.
<lb ed="#V" n="56"/>Huic etiam videtur concordare Aug. in libro de verbis apostoli. sermone. 73.
<lb ed="#V" n="57"/>dicens. Quod si homo non perisset filius hominis non venisset. Sed suum
<lb ed="#V" n="58"/>venire fuit incarnari: et etiam ea quae allegata sunt ad partem secundam.
<lb ed="#V" n="59"/>Qui vult tenere opionem primam potest dicem quod
allega<lb ed="#V" n="60" break="no"/>ta ad oppositum procedunt de incarnatione
<lb ed="#V" n="61"/>secundum quod accipitur pro assumptione humane nature passibilis.
<lb ed="#V" n="62"/>Qui vult tenere opionem secundam que magis videtur concorum
<lb ed="#V" n="63" break="no"/>auctatibus sanctorum potest dicere ad principium in
op<lb ed="#V" n="64" break="no"/>positum quod filius dei secundum formam serui: non ita principaliter est
ca<lb ed="#V" n="65" break="no"/>put ecclesie: sicut secundum formam dei: quia quamuis secundum formam
ser<lb ed="#V" n="66" break="no"/>ui sit conformis corpori suo quod est ecclesia: quantum ad vniuoca
<lb ed="#V" n="67"/>tionem nature: tamen secundum formam dei influit ecclesie sensum
re<lb ed="#V" n="68" break="no"/>cte cognitionis: et motum recte affectionis principaliter et effecti¬
<!--00017.xml-->
<cb ed="#V" n="b"/>
<lb ed="#V" n="69"/>ue. secundum autem formam serui influit meritorie.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e670">
¶ Si ergo
homo<lb ed="#V" n="70" break="no"/>non peccasset: nec deus incarnatus fuisset: nec remansisset
cor<lb ed="#V" n="71" break="no"/>pus ecclesie acephalum: quantum ad illud quod principalius
consi<lb ed="#V" n="72" break="no"/>deratur in capite.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e679">
¶ Ad secundum cum dicitur: quod incarnatio filii dei est
<lb ed="#V" n="73"/>de perfectione vniuersi etc. Dico quod si homo non peccasset nihi
<lb ed="#V" n="74"/>lominus vniuersum perfectum fuisset: absque hoc quod deus fuisset
<lb ed="#V" n="75"/>incarnatus. Ad perfectionem enim vniuersi non requereretur vnio
ratio<lb ed="#V" n="76" break="no"/>nalis creature cum suo printiao per assumptionem in vnitate
perso<lb ed="#V" n="77" break="no"/>ne: sed suffecisset illa que est per claram visionem perfectaque
frui<lb ed="#V" n="78" break="no"/>tionem: post lapsum tamen generis humani ad perfectionem vniuer
<lb ed="#V" n="79"/>si requirebatur dei incarnatio: quia secundum ordinem quem deus
institue<lb ed="#V" n="80" break="no"/>rat: sine dei incarnatione non erat futura generis humani
repa<lb ed="#V" n="81" break="no"/>ratio.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e701">
¶ Ad secundam autem rationem adductam pro prima opinione
<lb ed="#V" n="82"/>in corpore quaestionis dicendum: quod illa beatificatio quae est in corporali
vi<lb ed="#V" n="83" break="no"/>sione humanitatis: accidentalis est beatitudini. Unde si numquam
<lb ed="#V" n="84"/>homo peccasset: et deus incarnatus non fuisset: nihilominus fuisset
<lb ed="#V" n="85"/>homo beatus beatitudine essentiali: nec remansisset corpus non
<lb ed="#V" n="86"/>beatificatum: quia explenitudine beatitudinis ipsius anime
redun<lb ed="#V" n="87" break="no"/>dasset: sicut et post resurrectionem redundabit in ipsum corpus
<lb ed="#V" n="88"/>beatitudo ipsi corpori conueniens. Unde Aug. in eplura ad
Dio<lb ed="#V" n="89" break="no"/>scorum. non multum ante medium. Tausa potentem fecit deus animam:
<lb ed="#V" n="90"/>vt ex eius plenissima betitudine quae in fine temporum sanctis promit
<lb ed="#V" n="91"/>titur redundet in inferiorem naturam quae est corpus: non beatitudo que
<lb ed="#V" n="92"/>fruentis et intelligentis est propria: sed plenitudo sanitatis et
in<lb ed="#V" n="93" break="no"/>corruptionis vigor.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-g01825-Dd1e731">
<head xml:id="kzz7yh-g01825-Hd1e733">Quaestio 5</head>
<head type="question-title">Utrum magis fuerit congruum dei filium incarnari illo tempore quo fuit incarnatus.</head>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e735">
Quaestio IIIII
<lb ed="#V" n="94"/>QUinto queritur vtrum magis fuerit congruum
<lb ed="#V" n="95"/>dei filium icarnari illo tempore quo
fu<lb ed="#V" n="96" break="no"/>it incarnatus quam ante. Et videtur quod non. Gen. 2.
Comple<lb ed="#V" n="97" break="no"/>vit deus die septimo opus suum quod fecerat: sed opious
<lb ed="#V" n="98"/>dei non fut completum vsque ad incarnationem filii sui. ergo videtur
<lb ed="#V" n="99"/>quod in princtia temporum debuit incarnari.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e751">
¶ Item Ioan. 3. Sic deus
<lb ed="#V" n="100"/>dilexit mundum: vt filium suum vnigenitum daret: sed perfecte
di<lb ed="#V" n="101" break="no"/>ligentem congruit non tantum modo magna dare: sed etiam cito dare.
<lb ed="#V" n="102"/>ergo videtur quod statim post lapsum generis humani congruum fuisset
<lb ed="#V" n="103"/>dei filium incarnari.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e762">
¶ Item secundum Apost 1. ad Thimo. 1. Deus
<lb ed="#V" n="104"/>vult omnes homines saluos fieri. Sed si filius dei citius fuisset
incar<lb ed="#V" n="105" break="no"/>natus per eius incarnationem pluries fuissent saluati. ergo videtur
<lb ed="#V" n="106"/>quod congruum fuisset ipsum citius incarnari.
<lb ed="#V" n="107"/>Contra res que de facili habetur et cito: minus praetiosa
<lb ed="#V" n="108"/>reputatur: cui concordat glo. super illud id est
regun<lb ed="#V" n="109" break="no"/>3. c. Sermo dei erat praetiosus. Dicens id est rarus: sed beneficium
in<lb ed="#V" n="110" break="no"/>carnationis debet charissimum reputari: ergo filium dei ante tempus
<lb ed="#V" n="111"/>quo incarnatus est: non fuit congruum incarnari.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e782">
¶ Item operator
<lb ed="#V" n="112"/>sapiens non tantum facit opus suum modo congruo: sed etiam tempore
con<lb ed="#V" n="113" break="no"/>gruo. Sed deus est operator sapientissimus: ergo opus in
<lb ed="#V" n="114"/>carnationis fecit tempore congruentissimo.
<lb ed="#V" n="115"/>Respondeo quod magis fuit congruum dei filium
incar<lb ed="#V" n="116" break="no"/>nari illo tempore quo fuit incarnatus quae
<lb ed="#V" n="117"/>ante. Incarnatio enim fuit medicima spiritualis contra morbum peccati:
<lb ed="#V" n="118"/>non sic autem operatur spiritualis medicina: sicut corporalis: quia
corpora<lb ed="#V" n="119" break="no"/>lis operatur naturaliter: spiritualis autem requirit suscipientis deuotionem
de<lb ed="#V" n="120" break="no"/>lege communi: si suscipiens adultus est. Ad hanc autem deuotionem
<lb ed="#V" n="121"/>praeexigabatur morbi cognitio: quae apparebat inferrre: quasi totium
<lb ed="#V" n="122"/>mundi damnationem. Et cognitio remedii quod insinuabatur in
le<lb ed="#V" n="123" break="no"/>ge et prophetarum prinunciatione: et post hoc fuit congruum
medicinam<lb ed="#V" n="124" break="no"/>exhiberi in temporis plenitudine: tamen tempore legis nature: et legis
scri<lb ed="#V" n="125" break="no"/>pte fuerunt aliqua remedia imperfecta tamen: et ad perfectum
reme<lb ed="#V" n="126" break="no"/>dium id est dei filium incarnationem praeparatiua: et illius
praefi<lb ed="#V" n="127" break="no"/>guratiua: que remedia in quarto plenius exponentur.
<lb ed="#V" n="128"/>Ad primum in oppositum dicendum: quod illa auctoritas
<lb ed="#V" n="129"/> inteligenda est de completione operis
<lb ed="#V" n="130"/>creationis et distinctionis et ornatus vniuersi: filii autem dei
incar<lb ed="#V" n="131" break="no"/>natio pertinebat ad opus restaurationis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e829">
¶ Ad 2m dicendum: quod ad
<lb ed="#V" n="132"/>perfecte diligentem pertinet cito dare quando pensatis omnibus melius est
<lb ed="#V" n="133"/>cito dare quam expectare: aliter non. Quantuncumque enim medicus
dili<lb ed="#V" n="134" break="no"/>git egrotu: non festinat sibi dare medicinam ante praeparationem:
<lb ed="#V" n="135"/>sic deus perfectum remedium incarnationis noluit exhiberi: nist
<lb ed="#V" n="136"/>post remedia imperfecta praeparatiua ad perfecte medicine praece¬
<!--00018.xml-->
<pb ed="#V" n="4-v"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>ptionem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g01825-d1e851">
¶ Ad tertium dicendum: quod deus ab eterno praeuidit
<lb ed="#V" n="2"/>numerum saluandorum: qui nec augebitur: nec minuetur. Unde tot
<lb ed="#V" n="3"/>erunt saluati: quot saluati fuissent: si dei filius citius
incar<lb ed="#V" n="4" break="no"/>natus fuisset: sed forte alique persone damnate sunt: que
salua<lb ed="#V" n="5" break="no"/>te fuissent: in quibus placuit vniuersitatis conditori
ostende<lb ed="#V" n="6" break="no"/>re seueritatem iustitie: et aliqua persone saluate sunt: quae fuissent
<lb ed="#V" n="7"/>damnate: in quibus placuit vniuersitatis conditori
manife<lb ed="#V" n="8" break="no"/>stare benignitatem misericordie.
</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>