-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 3
/
cod-ve09v3_kzz7yh-g09263.xml
275 lines (275 loc) · 17.1 KB
/
cod-ve09v3_kzz7yh-g09263.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 3</title>
<author ref="#RicardusDeMediavilla">Ricardus de Mediavilla</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 3</title>
<date when="2023-09-04">September 04, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="V" n="cod-ve09v3">Venice, 1509, v. 3</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-09-02" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#V" n="13-v"/>
<cb ed="#V" n="b"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="kzz7yh-g09263"><!-- l3d4a3 -->
<head xml:id="kzz7yh-g09263-Hd1e101">Articulus 3</head>
<p xml:id="kzz7yh-g09263-d1e103">
<lb ed="#V" n="115"/>Consequenter queritur de tertio
prin<lb ed="#V" n="116" break="no"/>cipali. Et circa hoc
<lb ed="#V" n="117"/>queruntur duo.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g09263-d1e112">
¶ Primo vtrum propter aliquod
me<lb ed="#V" n="118" break="no"/>ritum filius dei naturam humanam assumpserit.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g09263-d1e117">
<lb ed="#V" n="119"/>¶ Secundo vtrum christo gratia naturalis sit.
</p>
<div xml:id="kzz7yh-g09263-Dd1e122">
<head xml:id="kzz7yh-g09263-Hd1e124">Quaestio 1</head>
<head type="question-title">Utrum propter aliquod meritum filius dei naturam humanam assumpserit.</head>
<p xml:id="kzz7yh-g09263-d1e126">
Quaestio I.
<lb ed="#V" n="120"/>PRimo ostendo quod propter aliquod meritum filius
<lb ed="#V" n="121"/>dei naturam humanam assumpsit Glo.
<lb ed="#V" n="122"/>super illud psalmum. Propter miseriam inopum et gemitum
<lb ed="#V" n="123"/>pauperum: nunc exurgam dicit dominus id est mittam filium
pro<lb ed="#V" n="124" break="no"/>pter miseriam inopum tollendam: idest mortalitatem et
pas<lb ed="#V" n="125" break="no"/>sibilitatem: et hoc faciam propter gemitum pauperum: qui de
ma<lb ed="#V" n="126" break="no"/>lis gemunt: et pro peccatis conteruntur: naura aliter non essent
au<lb ed="#V" n="127" break="no"/>xilio digni: ergo videtur quod preces penitentium
impetra<lb ed="#V" n="128" break="no"/>uerunt filii dei incarnationem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g09263-d1e148">
¶ Item qui pie petit
per<lb ed="#V" n="129" break="no"/>seueranter: et ad salutem ex charitate meretur obtinere
<lb ed="#V" n="130"/>illud quod petit: secundum illud verbum Saluatoris in
euan<lb ed="#V" n="131" break="no"/>gelio Matth. 7. Omnis qui petit accipit: sed sancti
pa<lb ed="#V" n="132" break="no"/>tres qui fuerunt ante aduentum christi: sic petiuerunt
fi<lb ed="#V" n="133" break="no"/>lii dei incarnationem in quorum persona dicitur in
psal<lb ed="#V" n="134" break="no"/>mis. Excita domine potentiam tuam et veni. Et Isa.
<lb ed="#V" n="135"/>74. Utinam disrumperes celos: et descenderes: ergo
vide<lb ed="#V" n="136" break="no"/>tur quod sancti patres qui praecesserunt incarnationi filii dei
<!--00037.xml-->
<pb ed="#V" n="14-r"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>ipsam meruerunt.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g09263-d1e177">
¶ Item qui meretur aliquid
mere<lb ed="#V" n="2" break="no"/>tur et hoc sine quo illud haberi non potest: alias enim
me<lb ed="#V" n="3" break="no"/>ritum esset casum: sed sancti patres meruerunt vitam
<lb ed="#V" n="4"/>eternam ad quam secundum ordinem quem deus institueret
<lb ed="#V" n="5"/>attingere non poterant nisi per filii dei incarnationem:
<lb ed="#V" n="6"/>ergo videtur quod meruerunt eam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g09263-d1e190">
<lb ed="#V" n="7"/>Contra. ad <ref>Thi. 3.</ref> Benignitas et humanitas
appa<lb ed="#V" n="8" break="no"/>ruit Saluatoris nostri dei non ex operibus iustitie
<lb ed="#V" n="9"/>que fecimus nos: sed secundum mieniam suam saluos nos fecit.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g09263-d1e200">
¶ Item
<lb ed="#V" n="10"/>ad Ro. xi. Si gratia dei iam non ex operibus alioquin gratia iam non
<lb ed="#V" n="11"/>est gratia: sed secundum Aug. 13 de trini. c. 19. In rebus per
tem<lb ed="#V" n="12" break="no"/>pus ortis: illa summa gratia est quod homo in vnitate persone coniunctus
<lb ed="#V" n="13"/>est deo: ergo hoc non fuit factum propter aliqua merita.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g09263-d1e211">
<lb ed="#V" n="14"/>Respondeo quod incarntio filii potest considerari: vel
<lb ed="#V" n="15"/>quantum ad essentiam: vel quantum ad
<lb ed="#V" n="16"/>circumstantiam. Primo modo dico quod filius dei propter aliquod
<lb ed="#V" n="17"/>meritum naturam humanam non assumpsit loquendo de merito
sim<lb ed="#V" n="18" break="no"/>pliciter. Fundamentum enim omnis meriti non potest cadere sub
me<lb ed="#V" n="19" break="no"/>rito: sed incarnatio filii dei semper fuit fundamentum omnis
<lb ed="#V" n="20"/>meriti post lapsum nature humane inquantum sine fide eius
<lb ed="#V" n="21"/>implicita vel explicita numquam potuit aliquis mereri vitam
eter<lb ed="#V" n="22" break="no"/>nam: vnde Aug. iu enchi. c. penul. dicit quod nec antiquorum
<lb ed="#V" n="23"/>quicumque iustorum preter christi fidem salutem potuit inuenire: ergo
<lb ed="#V" n="24"/>nulla creatura per se: nec omnes simul mereri potuerunt
fili<lb ed="#V" n="25" break="no"/>dei incarnationem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g09263-d1e240">
¶ Preterea incarnatio filii dei fuit ad
<lb ed="#V" n="26"/>reparandam humanam naturam: natura non excedit indiuidua
<lb ed="#V" n="27"/>inquantum non tot sunt indiuidua in natura humana: quin apta
<lb ed="#V" n="28"/>nata sit: quantum est de se pluribus communicari: quamuis ex
ordinatio<lb ed="#V" n="29" break="no"/>ne creatoris prefixus sit praecisus numerus indiuiduorum: qui
<lb ed="#V" n="30"/>bus communicabitur: ergo meritum nullius hominis puri: nec omnium
<lb ed="#V" n="31"/>simul sufficere poterat ad reparationem nature humane: ergo
<lb ed="#V" n="32"/>nec ad impetrandum filii dei incarnationem: per quam
huma<lb ed="#V" n="33" break="no"/>na naum erat reparanda.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g09263-d1e260">
¶ Preterea reconciliatio
humani<lb ed="#V" n="34" break="no"/>generis cum deo praesupponebat secundum ordinem quem deus
insti<lb ed="#V" n="35" break="no"/>tuerat filii dei incarnationem: quia vt dicitur ad Col I. In christo
<lb ed="#V" n="36"/>placuit omnem plenitudinem inhabitare: et per eum
reconci<lb ed="#V" n="37" break="no"/>liari omnia in ipsum pacificari per sanguinem crucis eius: siue
<lb ed="#V" n="38"/>que in terris: siue quae in celis sunt. Sed homines ante
reconci<lb ed="#V" n="39" break="no"/>liationem cum deo mereri non poterant merito condigni: illud
<lb ed="#V" n="40"/>quo erant reconciliandi: quia satisfacere non poterant pro delicto
<lb ed="#V" n="41"/>secundum Ansel. libro 2. Cur deus homo non multum post principium:
<lb ed="#V" n="42"/>ergo homines filii dei incarnationem non potuerunt
mereri<lb ed="#V" n="43" break="no"/>Si autem loquemur de praedicta incarnatione: quantum ad
cir<lb ed="#V" n="44" break="no"/>cunstantiam: hoc potest dupliciter esse: aut quantum ad
circunstan<lb ed="#V" n="45" break="no"/>tiam temporis aut persone: in qua et de qua filius dei carnem
<lb ed="#V" n="46"/>humanam assumpsit. Primo modo dici potest quod sancti patres
<lb ed="#V" n="47"/>meruerunt: vt filius dei naturam humanam assumeret illo
tem<lb ed="#V" n="48" break="no"/>pore quo eam assumpsit. Ipsi enim fragrantissimis
deside<lb ed="#V" n="49" break="no"/>riis: presupposita incarnatione filii dei futura meruerunt
<lb ed="#V" n="50"/>eius accelerationem. Secundo modo potest dici quod ipsa
<lb ed="#V" n="51"/>virgo maria: quamuis merito condigni non meruit concipere
<lb ed="#V" n="52"/>filium dei: cum hoc omne meritum excedat: tamen
presuppo<lb ed="#V" n="53" break="no"/>sita futuritione incarnationis filii dei aliquo modo
me<lb ed="#V" n="54" break="no"/>ruit vt ipsum filium dei conciperet: inquantum erat purissima
<lb ed="#V" n="55"/>et in sanctitate perfectissima: et decebat secundum quod dicit Ansilmnus
<lb ed="#V" n="56"/>libo de conceptione vir. vltra medium: vt illius hominis
<lb ed="#V" n="57"/>conceptio de matre purissima fieret ea puritate qua maior
<lb ed="#V" n="58"/>sub deo nequit intelligi: vnde illud meritum quo beata
vir<lb ed="#V" n="59" break="no"/>go meruit fieri mater dei potest vocari meritum decentie: vel
<lb ed="#V" n="60"/>congruitatis: vel secundum aliquos meritum dignitatis: et sic de
vir<lb ed="#V" n="61" break="no"/>gine dicitur: beata viscera que meruerunt portare dominum
<lb ed="#V" n="62"/>christum: et sic debet intelligi illa glosa super illud Luc. ii.
bea<lb ed="#V" n="63" break="no"/>ta que credidisti: que dicit apparet mariam non dubitasse: et
<lb ed="#V" n="64"/>ideo fructum assecutam esse.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g09263-d1e330">
<lb ed="#V" n="65"/>Ad primum in oppositum dicendum: quod illa glo
loqui<lb ed="#V" n="66" break="no"/>tur de merito congrui non condigni
<lb ed="#V" n="67"/>quod non est meritum simplex.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g09263-d1e339">
¶ Ad secundum dicendum: quod sancti
pa<lb ed="#V" n="68" break="no"/>tres non petebant incarnationem: quam indubitanter crede¬
<!--00037.xml-->
<cb ed="#V" n="b"/>
<lb ed="#V" n="69"/>bant futuram: sed petebant eius accelerationem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g09263-d1e351">
¶ Ad er
<lb ed="#V" n="70"/>tium cum dicitur: quod qui meretur: et hoc sine quo illud
ha<lb ed="#V" n="71" break="no"/>beri non potest etc. Dico quod non est verum: quando illud aliquod
<lb ed="#V" n="72"/>est fundamentum merendi: filii autem dei incarnatio est
fun<lb ed="#V" n="73" break="no"/>damentum meriti: vt superius dictum est.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g09263-d1e362">
¶ Preterea
<lb ed="#V" n="74"/>filii dei incarnatio non fuit necessaria necessitate absoluta
<lb ed="#V" n="75"/>ad hoc vt attingeremus ad vitam eternam. Unde Aug.
<lb ed="#V" n="76"/>13. de trinitae. cap. 10. dicit: non alium modum liberandi nos
<lb ed="#V" n="77"/>possibilem deo defuisse: cuius potestati equaliter cuncta
<lb ed="#V" n="78"/>subiacent: quamuis fuerit necessarius presupposita diuina
or<lb ed="#V" n="79" break="no"/>dinatione: qua per illum modum ordinauerat electos per
<lb ed="#V" n="80"/>ducere ad vitam eternam.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-g09263-Dd1e382">
<head xml:id="kzz7yh-g09263-Hd1e384">Quaestio 2</head>
<head type="question-title">Utrum Christo gratia naturalis sit.</head>
<p xml:id="kzz7yh-g09263-d1e386">
Questio II
<lb ed="#V" n="81"/>SEcundo queritur vtrum christo
gra<lb ed="#V" n="82" break="no"/>tia naturalis sit. Et videtur
<lb ed="#V" n="83"/>quod sic: quia quod inest rei a sua origine: est ei
natu<lb ed="#V" n="84" break="no"/>rale: sed christus habuit gratiam a sua origine
<lb ed="#V" n="85"/>ergo gratia est ei naturalis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g09263-d1e399">
¶ Item quod inest rei a
prin<lb ed="#V" n="86" break="no"/>cipio intrinseco est ei naturale: sed gratia inest christo a
di<lb ed="#V" n="87" break="no"/>uina natura que sibi est intrinseca: ergo christo gratia est
<lb ed="#V" n="88"/>naturalis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g09263-d1e408">
¶ Item Aug. in Enchi. cap. 25 et recitat
Ma<lb ed="#V" n="89" break="no"/>gister in littera dicit quod quodammodo ipsa gratia est
ho<lb ed="#V" n="90" break="no"/>mini christo naturalis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g09263-d1e415">
<lb ed="#V" n="91"/>Contra. Omne naturale creature est infra
faculta<lb ed="#V" n="92" break="no"/>tem nature create: sed gratia non est infra
<lb ed="#V" n="93"/>facultatem nature create: quia non procedit in esse nisi per
<lb ed="#V" n="94"/>creationem: ergo non est naturalis christo ratione
huma<lb ed="#V" n="95" break="no"/>ne nature que creata est: nec ratione diuine nature: quia
<lb ed="#V" n="96"/>nullius accidentis subiectum esse potest: ergo nullo
mo<lb ed="#V" n="97" break="no"/>do est christo naturalis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g09263-d1e434">
<lb ed="#V" n="98"/>Respondeo quod gratia christi tripliciter potest
<lb ed="#V" n="99"/>accipi. Uno modo quod habitum
gra<lb ed="#V" n="100" break="no"/>tie existente in anima christi. Alio modo pro ipsa vnione
<lb ed="#V" n="101"/>gratis facta. Alio modo pro ipsa gratia increata: idest
pro<lb ed="#V" n="102" break="no"/>benignitate diuina: per quam filius dei assumere voluit
<lb ed="#V" n="103"/>humanam naturam. Primo modo loquendo de gratia
di<lb ed="#V" n="104" break="no"/>cendum quod est homini christo supernaturalis. Aliquo
mo<lb ed="#V" n="105" break="no"/>do tamen se habet ad similitudinem naturalis
proprieta<lb ed="#V" n="106" break="no"/>tis inquantum inest eni a prima origine et inseparabiliter
<lb ed="#V" n="107"/>et a diuina natura que est intrinseca rationi nominis
chri<lb ed="#V" n="108" break="no"/>sti: quod est nomen vnius persone in duabus naturis: vt
<lb ed="#V" n="109"/>superius per Damas. ostensum est: et sic procedunt
qua<lb ed="#V" n="110" break="no"/>tuorlargumenta ad partem primam simpliciter: tamen non
<lb ed="#V" n="111"/>est naturalis christo: quia naturam humanam Iesu
chri<lb ed="#V" n="112" break="no"/>sti eleuat supra suam naturalem facultatem: nec naturalis
<lb ed="#V" n="113"/>hominis perfectio talem includit qualitatem: nec ex
in<lb ed="#V" n="114" break="no"/>trinsecis principiis nature humane creata est. Si autem
<lb ed="#V" n="115"/>loquamur de gratia modo secundo: sic dico etiam quod non
<lb ed="#V" n="116"/>fuit homini christo naturalis: quia terminos humane
na<lb ed="#V" n="117" break="no"/>ture excedit: et ex mera dei voluntate processit: propter
ta<lb ed="#V" n="118" break="no"/>men inseparabilitatem: et quia fuit a prima origine
huma<lb ed="#V" n="119" break="no"/>ne nature christi: et quia per illa idiomata naturalis filii
<lb ed="#V" n="120"/>patris eterni communicantur filio virginis: habet aliquam:
simi<lb ed="#V" n="121" break="no"/>litudinem proprietatis naturalis. Si autem loquamur se
<lb ed="#V" n="122"/>cundo modo sic dico quod christo non fuit naturalis ratione
<lb ed="#V" n="123"/>humane nature: sed ratione diuine.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g09263-d1e493">
¶ Ex predictis
pa<lb ed="#V" n="124" break="no"/>tet: quomodo procedunt argumenta ad vtramque partem.
</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>