-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 3
/
cod-ve09v3_kzz7yh-g74610.xml
457 lines (457 loc) · 29.4 KB
/
cod-ve09v3_kzz7yh-g74610.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 2</title>
<author ref="#RicardusDeMediavilla">Ricardus de Mediavilla</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 2</title>
<date when="2023-09-04">September 04, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="V" n="cod-ve09v3">Venice, 1509, v. 3</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-09-02" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#V" n="105-v"/>
<cb ed="#V" n="b"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="kzz7yh-g74610"><!-- l3d28a2 -->
<head xml:id="kzz7yh-g74610-Hd1e101">Articulus 2</head>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e103">
<lb ed="#V" n="120"/>Consequenter queritur de secundo
<lb ed="#V" n="121"/>principali: et circa
<lb ed="#V" n="122"/>hoc queruntur quatuor.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e112">
¶ Primo vtrum
sum<lb ed="#V" n="123" break="no"/>ma bonitas sit ratio prima diligendi omne
il<lb ed="#V" n="124" break="no"/>lud quod disigitur ex charitate.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e119">
¶ Secundo vtrum summa
<lb ed="#V" n="125"/>bonitas sit charitatis obiectum secudum esse quod habet in
re<lb ed="#V" n="126" break="no"/>vel secundum quod habet esse in mente.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e126">
¶ Tertio vtrum ratio summe
<lb ed="#V" n="127"/>bonitatis differat a summa bonitate.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e132">
¶ Quarto vtrum
<lb ed="#V" n="128"/>ex deliberatione diligere aliquid non propter summam
boni<lb ed="#V" n="129" break="no"/>tatem: semper sit peccatum mortale.
</p>
<div xml:id="kzz7yh-g74610-Dd1e139">
<head xml:id="kzz7yh-g74610-Hd1e141">Quaestio 1</head>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e143">
Questio. I
<lb ed="#V" n="130"/>PRimo ostendo quod summa bonitas non
<lb ed="#V" n="131"/>sit prima ratio diligendi ex
cha<lb ed="#V" n="132" break="no"/>ritate: quia sicut se habet ens ad cognitionem: ita
<lb ed="#V" n="133"/>bonum ad dilectionem: sed prima ratio
cognoscen<lb ed="#V" n="134" break="no"/>di non est summum ens: sed ex commune creatori et creature
<lb ed="#V" n="135"/>communitate analoga: ergo similiter prima ratio diligendi
<lb ed="#V" n="136"/>non est summa bonitas: sed bonitas communis creatori et
<!--00223.xml-->
<pb ed="#V" n="106-r"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>creature communitate analoga.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e169">
¶ Item non diligitur bonum
<lb ed="#V" n="2"/>nisi cognitum: sed primo ordine nature seu secundum rationem
in<lb ed="#V" n="3" break="no"/>telligendi occurrit intellectui bonum communissime dictum
<lb ed="#V" n="4"/>quam summum bonum: ergo prius diligit voluntas bonum
con<lb ed="#V" n="5" break="no"/>munissime dictum quam summum bonum: sed primum dilectu est
<lb ed="#V" n="6"/>prima ratio diligendi.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e182">
¶ Item secundum sententiam philosophi innata est
no<lb ed="#V" n="7" break="no"/>bis via a magis communibus ad minus communia: et a consusis
<lb ed="#V" n="8"/>ad distincta. ergo prius mouetur voluntas nostra a
boni<lb ed="#V" n="9" break="no"/>tate communissime dicta quam a bonitate increata. Sed illud
<lb ed="#V" n="10"/>quo primo mouetur voluntas nostra ad diligendum est prima
<lb ed="#V" n="11"/>ratio diligendi: ergo prima ratio diligendi est bonitas
<lb ed="#V" n="12"/>communissime dicta.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e198">
<lb ed="#V" n="13"/>Contra sicut se habet prima veritas ad actum
cre<lb ed="#V" n="14" break="no"/>dendi ita summa bonitas ad actum
charita<lb ed="#V" n="15" break="no"/>tiue diligendi: sed prima veritas est prima ratio
creden<lb ed="#V" n="16" break="no"/>di: ergo summa bonitas est prima ratio ex charitate
di<lb ed="#V" n="17" break="no"/>ligendi.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e212">
¶ Item illud propter quod diligendum est ex
<lb ed="#V" n="18"/>charitate: quicquid ex charitate diligitur est prima ratio
<lb ed="#V" n="19"/>diligendi ex charitate: sed propter summam bonitatem
dili<lb ed="#V" n="20" break="no"/>gendum est quicquid ex charitate diligitur. Dicit enim
An<lb ed="#V" n="21" break="no"/>sel. monolis 68 c. quod rationalis creatura nihil debet
dilige<lb ed="#V" n="22" break="no"/>re nisi summam essentiam aut propter illam: ergo summa
<lb ed="#V" n="23"/>bonitas est prima ratio diligendi ex charitate.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e228">
<lb ed="#V" n="24"/>Respondeo quod prima ratio diligendi ex
charita<lb ed="#V" n="25" break="no"/>te est summa bonitas: sicut enim
pri<lb ed="#V" n="26" break="no"/>ma ratio videndi est illud ratione cuius mouet visum quic
<lb ed="#V" n="27"/>quid mouet visum vt lumen vel color. Et prima ratio
in<lb ed="#V" n="28" break="no"/>telligendi est illud ratione cuius intelligitur quicquid in
<lb ed="#V" n="29"/>telligitur: sicut est ens vel verum: ita concedendum est illud
<lb ed="#V" n="30"/>esse primam rationem diligendi ex charitate ratione cuius diligitur
<lb ed="#V" n="31"/>quicquid diligitur ex charitate. hoc autem estis summa bonitas.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e248">
<lb ed="#V" n="32"/>Ad primum in oppositum dicendum: quod non est
simi<lb ed="#V" n="33" break="no"/>le de prima ratione diligendi ex
<lb ed="#V" n="34"/>charitate: et de prima ratione diligendi communiter dicti
si<lb ed="#V" n="35" break="no"/>cut enim diligere communius est quam diligere ex charitate:
<lb ed="#V" n="36"/>ita prima ratio diligendi communior est quam prima ratio
dili<lb ed="#V" n="37" break="no"/>gendi ex charitate: vnde si detur quod prima disigendi
com<lb ed="#V" n="38" break="no"/>muniter dicti non sit summa bonitas: sed bonitas
commu<lb ed="#V" n="39" break="no"/>nis creatori et creature communitate analoga: sicut videtur
<lb ed="#V" n="40"/>concludere argumentum: non propter hoc sequitur: quod
sum<lb ed="#V" n="41" break="no"/>ma bonitas non sit prima ratio diligendi ex charitate.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e272">
<lb ed="#V" n="42"/>¶ Ad secundum quod quamuis ex charitate non diligatur aliquid
<lb ed="#V" n="43"/>nisi aliquo modo sit cognitum: non tamen ex hoc sequitur quod
<lb ed="#V" n="44"/>bonum primo cognitum primo sit ex charitate dilectum:
<lb ed="#V" n="45"/>et ideo non oportet: quod si communissima ratio boni primo oc
<lb ed="#V" n="46"/>currat intellectui quam bonitas summa quod propter hoc
pri<lb ed="#V" n="47" break="no"/>mo diligatur ex charitate quam bonitas summa.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e288">
¶ Ad
ter<lb ed="#V" n="48" break="no"/>tium patet solutio per illud quod dictum est ad primum.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-g74610-Dd1e294">
<head xml:id="kzz7yh-g74610-Hd1e296">Quaestio 2</head>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e298">
<lb ed="#V" n="49"/>Questio. II.
<lb ed="#V" n="50"/>Ecundo queritur vtrum summa
boni<lb ed="#V" n="51" break="no"/>tas sit formale charitatis
ob<lb ed="#V" n="52" break="no"/>iectum secundum esse quod habet in re vel secundum esse
<lb ed="#V" n="53"/>quod habet in anima. Et videtur quod secundum esse
<lb ed="#V" n="54"/>quod habet in anima: quia non est obiectum charitatis
ni<lb ed="#V" n="55" break="no"/>si inquantum est cognita: quia per charitatem voluntas non
po<lb ed="#V" n="56" break="no"/>test moueri in ipsam nisi cognitam. Sed esse cognitum est
<lb ed="#V" n="57"/>esse in anima: ergo non est obiectum charitatis nisi secundum quod
<lb ed="#V" n="58"/>habet esse in anima.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e322">
¶ Item sicut se habet verum ad
intelle<lb ed="#V" n="59" break="no"/>ctum ita bonum ad volutatem. Sed verum non est obiectum
<lb ed="#V" n="60"/>intellectus nisi secundum quod habet esse in anima. Unde secundum
<lb ed="#V" n="61"/>Auicem. I metaphy. c. 5. Enunciantes re vera non sunt
ni<lb ed="#V" n="62" break="no"/>si per illud quod habet esse in anima: ergo a simili bonum
<lb ed="#V" n="63"/>non obiectum volutatis nisi secundum esse quod habet in
volu<lb ed="#V" n="64" break="no"/>tate: sed esse in voluntate est esse in anima: ergo non potest
<lb ed="#V" n="65"/>esse charitatis obiectum nisi secundum esse quod habet in anima.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e340">
<lb ed="#V" n="66"/>¶ Item bonum quod non est in re nec esse potest: et dum
ta<lb ed="#V" n="67" break="no"/>men sit in mente potest esse voluntatis obiectum: vnde secundum
<lb ed="#V" n="68"/>philosophum tertio ethi. capitulo quinto. Uoluntas est im¬
<!--00223.xml-->
<cb ed="#V" n="b"/>
<lb ed="#V" n="69"/>possibilium. Sed bonum quod potest esse voluntatis
obie<lb ed="#V" n="70" break="no"/>ctum potest esse charitatis obiectum: ergo bonum non secundum
<lb ed="#V" n="71"/>aliquod esse reale: sed secundum solum esse quod habet in mente
<lb ed="#V" n="72"/>potest esse charitatis obiectum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e362">
<lb ed="#V" n="73"/>Contra si summa bonitas esset charitatis obiectum
<lb ed="#V" n="74"/>secundum esse quod habet in mente non plus
di<lb ed="#V" n="75" break="no"/>ligeretur quam cognosceretur nec alio modo: sed hoc est falsum:
<lb ed="#V" n="76"/>vt enim habetur in commento super illud septimi capituli
an<lb ed="#V" n="77" break="no"/>gelice hierar. Calidum actutum et super feruidum plus
dili<lb ed="#V" n="78" break="no"/>gitur quam intelligatur: et vt declaratum est lib. iI. Di. 17. quamuis
<lb ed="#V" n="79"/>deus in via immediate a nobis non cognoscitur: tamen
im<lb ed="#V" n="80" break="no"/>mediate diligitur: ergo summa bonitas non est charitatis
<lb ed="#V" n="81"/>obiectum secundum esse quod habet immediate: sed secundum esse quood
<lb ed="#V" n="82"/>habet in re.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e387">
¶ Item secundum philosophum sexto metaphy. Uerum et
fal<lb ed="#V" n="83" break="no"/>sum non sunt in rebus sed in mente: bonum et malum
econuer<lb ed="#V" n="84" break="no"/>so: ergo nullum bonum potest esse obiectum charitatis secundum es
<lb ed="#V" n="85"/>se in mente cum ibi non habeat esse.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e396">
<lb ed="#V" n="86"/>Respondeo quod summa hominitas est formale
cha<lb ed="#V" n="87" break="no"/>ritatis obiectum secundum esse quod
ha<lb ed="#V" n="88" break="no"/>bet in re: et ex consequenti est eius obiectum secundum esse quod
ha<lb ed="#V" n="89" break="no"/>bet in nostra mente: esse enim reale summe bonitatis
reali<lb ed="#V" n="90" break="no"/>ter idem est cum ipsa bonitate: suum autem esse quod habet in
<lb ed="#V" n="91"/>nostra mente in ratione cognoscibilis est ipsam nostre
men<lb ed="#V" n="92" break="no"/>ti representari: vel ab ea aliquo modo cognosci: voluntas
<lb ed="#V" n="93"/>autem nostra per charitatem primo et principaliter tendit per
<lb ed="#V" n="94"/>dilectionem in ipsam summam bonitatem in suo reali esse
<lb ed="#V" n="95"/>quod est idem cum ea: et ex consequenti diligit eam nostre
men<lb ed="#V" n="96" break="no"/>ti representari: et a nostra mente cognosci.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e422">
<lb ed="#V" n="97"/>Ad primum in oppositum dicendum: quod non est idem
<lb ed="#V" n="98"/>dicere ipsam summam bonitatem a
<lb ed="#V" n="99"/>nostra mente cognitam esse formale obiectum charitatis: et
<lb ed="#V" n="100"/>dicere ipsam secundum esse cognitum esse formale charitatis
obie<lb ed="#V" n="101" break="no"/>ctum: quia secundum primum modum dicendi non aliud dicitur nisi quod
<lb ed="#V" n="102"/>cognitio illius bonitatis est necessaria ad hoc vt
volun<lb ed="#V" n="103" break="no"/>tas per charitatem diligendo tendat in ipsam existentem in
<lb ed="#V" n="104"/>suo esse reali. Sed secundum alium modum dicendi includitur quod
<lb ed="#V" n="105"/>voluntas per charitatem primo et principaliter tendat in
ip<lb ed="#V" n="106" break="no"/>sam ratione illius esse quod est causa nostre menti
represen<lb ed="#V" n="107" break="no"/>tari vel a mente nostra cognosci: quamuis autem ipsam esse
<lb ed="#V" n="108"/>in mente nostra sit necessarium ad hoc: vt voluntas per
<lb ed="#V" n="109"/>charitatem tendat in eam existentem in suo reali esse
inquan<lb ed="#V" n="110" break="no"/>tu ipsam esse in mente est sue essentie realis ostensiuum:
<lb ed="#V" n="111"/>non tamen ex hoc sequitur quod ratione sui esse quod habet in
mem<lb ed="#V" n="112" break="no"/>te sit formale charitatis obiectum: et potest aliqualiter poni
<lb ed="#V" n="113"/>exemplum: quamuis enim similitudo lapidis in mente sit
ne<lb ed="#V" n="114" break="no"/>cessaria ad cognoscendum lapidem in suo esse reali secundum
opinio<lb ed="#V" n="115" break="no"/>nem ponenttiu intellectum nostrum non posse intelligere eti
<lb ed="#V" n="116"/>am dum est actu corporis corruptibilis forma nisi per
ali<lb ed="#V" n="117" break="no"/>quam speciem intelligibilem qua informatur: non tamen est
primari<lb ed="#V" n="118" break="no"/>um et directum cognitionis obiectum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e472">
¶ Ad secundum
di<lb ed="#V" n="119" break="no"/>cunt quidam quod non est simile de obiecto intellectus et
volun<lb ed="#V" n="120" break="no"/>tatis: quia operatio intellectus completur secundum quod intellectum
<lb ed="#V" n="121"/>est in intelligente. Operatio autem voluntatis perficitur
<lb ed="#V" n="122"/>in inclinatione volentis ad rem sicut ad terminum: sed
<lb ed="#V" n="123"/>aliquibus non placet hec responsio: quia sicut ipsa res est amata
<lb ed="#V" n="124"/>per voluntatem: ita ipsa res intelligitur per intellectum per eius
<lb ed="#V" n="125"/>similitudinem. Unde Auicena. in auctoritate preallegata
vos<lb ed="#V" n="126" break="no"/>cat rem esse in intellectu ipsam esse intellectam: vel ipsam
<lb ed="#V" n="127"/>esse intellectui representatam. Dicendum ergo ad minorem
<lb ed="#V" n="128"/>argumenti: quod res secundum suum esse reale intelligitur ab
in<lb ed="#V" n="129" break="no"/>tellectu per suum esse quod habet in intellectu per suam
es<lb ed="#V" n="130" break="no"/>sentiam vel per suam similitudinem: vel per esse quod habet
<lb ed="#V" n="131"/>in imaginatione per suum fantasma.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e503">
¶ Ad tertium dicendum
<lb ed="#V" n="132"/>quod non plus concludit nisi quod aliquod bonum quod non habet
<lb ed="#V" n="133"/>esse nisi in mente potest esse charitatis obiectum: sed ex hoc
<lb ed="#V" n="134"/>non sequitur quod possit esse primarium et formale charitatis
ob<lb ed="#V" n="135" break="no"/>fectum: tamen argumentum peccat in materia. Non enim
<lb ed="#V" n="136"/>omne illud bonum quod potest esse obiectum voluntatis potest
<!--00224.xml-->
<pb ed="#V" n="106-v"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>esse obiectum charitatis. bonum enim quod ab homine
impossibi<lb ed="#V" n="2" break="no"/>le est haberi ex charitate non potest concupisci: quamuis illud
<lb ed="#V" n="3"/>bonum homo possit ex charitate velle illi a quo possibile est et
<lb ed="#V" n="4"/>conueniens homo haberi.
<lb ed="#V" n="5"/>Primum argumentum ad partem aliam non plus
con<lb ed="#V" n="6" break="no"/>cludit nisi quod summa bonitas non est
cha<lb ed="#V" n="7" break="no"/>ritatis obiectum secundum illud esse quod habet in mente tantum: nec
<lb ed="#V" n="8"/>etiam secundum illud esse est primarium et formale charitatis
ob<lb ed="#V" n="9" break="no"/>iectum: et est verum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e542">
¶ Ad secundum dicendum: quod ibi loquitur
<lb ed="#V" n="10"/>philosophus. de vero et falso que sunt circa compositionem et
diuisio<lb ed="#V" n="11" break="no"/>nem que tantummodo sunt in intellectu non de vero quod est
e<lb ed="#V" n="12" break="no"/>re ex hoc quod conformatur ad suum exemplar a quo dependet:
<lb ed="#V" n="13"/>et de falso opposito isti vero quod consistit in apparentia
<lb ed="#V" n="14"/>conformitatis: que non est in re. bonum autem dixit esse in re: quia
<lb ed="#V" n="15"/>non sic causatur bonitas in re a nostra voluntate sicut in
no<lb ed="#V" n="16" break="no"/>stra voluntate ab ipsa re: non enim quia diligo rem ideo bona
<lb ed="#V" n="17"/>est: sed quia bona est: ideo dilectio qua diligo eam bona est
<lb ed="#V" n="18"/>si ordinate diligo: non fuit ergo intentio philosophi
nega<lb ed="#V" n="19" break="no"/>re bonum esse in nostra mente: eo modo quo cognitum est
<lb ed="#V" n="20"/>in cognoscente.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-g74610-Dd1e569">
<head xml:id="kzz7yh-g74610-Hd1e571">Quaestio 3</head>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e573">
Questio. III.
<lb ed="#V" n="21"/>TErtio queritur vtrum ratio summe bon
<lb ed="#V" n="22"/>tatis differat a summa bonitate.
<lb ed="#V" n="23"/>Et videtur quonon: quia secundum Augu. 6 de trinitate.
c<lb ed="#V" n="24" break="no"/>vlti. Omnes rationes viuentes et incommutabiles
<lb ed="#V" n="25"/>in arte omnipotentis et sapientis dei vnum sunt: sed ratio
<lb ed="#V" n="26"/>summe bonitatis est summe viuens et incommutabilis
exi<lb ed="#V" n="27" break="no"/>stens in arte omnipotentis dei: ergo vnum est cum aliis rationi
<lb ed="#V" n="28"/>bus que sunt in arte illa: sed ratio summe bonitatis
ma<lb ed="#V" n="29" break="no"/>gis videtur conuenire cum summa bonitate quam quod veritatis
rateo<lb ed="#V" n="30" break="no"/>ne: ergo videtur quod non differat a summa bonitate.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e597">
¶ Item
<lb ed="#V" n="31"/>philosophus. 4. metaphy. Dicit quod ratio quam significat nomen est
<lb ed="#V" n="32"/>diffinitio: sed diffinitio idem est cum diffinito: ergo ratio
<lb ed="#V" n="33"/>summe bonitatis non differt ab ea.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e606">
¶ Item ratio summe
<lb ed="#V" n="34"/>bonitatis est increata: quia fuit ab eterno: sed nulla res
in<lb ed="#V" n="35" break="no"/>creata differt a summa bonitate: quia nihil est increatum
ni<lb ed="#V" n="36" break="no"/>si deus: qui a sua bonitate non differt: ergo ratio summe
<lb ed="#V" n="37"/>bonitatis non differt ab ea.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e617">
<lb ed="#V" n="38"/>Contra siratio summe bonitatis non differt ab ea
<lb ed="#V" n="39"/>pari ratione nec ratio veritatis ab ea differt
<lb ed="#V" n="40"/>sed summa bonitas idem est cum summa veritate: ergo
ra<lb ed="#V" n="41" break="no"/>tio summe bonitatis et summe veritatis idem essent: et sic
<lb ed="#V" n="42"/>bonitas et veritas dei non differrent ratione: quod falsum est.
<lb ed="#V" n="43"/>Attributa enim dei secundum rationem differunt: vt in primo
li<lb ed="#V" n="44" break="no"/>bro. Di. 22. ostensum est.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e636">
¶ Item quamuis diffinitio et
diffini<lb ed="#V" n="45" break="no"/>tum realiter idem sint: tamen secundum rationem differunt: quia quod
<lb ed="#V" n="46"/>dicit diffinitum modo indistincto: dicit diffinitio in
par<lb ed="#V" n="47" break="no"/>tes secundum rationem distinctum. Unde philosopus I physi.
To<lb ed="#V" n="48" break="no"/>tum quoddam et diffinitum significat vt circulus:
diffinitio<lb ed="#V" n="49" break="no"/>autem ipsius diuidit in singula: sed ratio summe bonitatis
<lb ed="#V" n="50"/>aliquo modo se habet ad summam bonitatem sicut
diffini<lb ed="#V" n="51" break="no"/>tio ad diffinitum: quamuis non proprie sit diffinitio: ergo secundum
ra<lb ed="#V" n="52" break="no"/>tionem differt a summa bonitate.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e656">
<lb ed="#V" n="53"/>Ad istam quaestionem dicunt aliqui: quod non est
<lb ed="#V" n="54"/>inconueniens in vna
re<lb ed="#V" n="55" break="no"/>simplicissima inuenire differentiam secundum suum esse intellectum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e665">
<lb ed="#V" n="56"/>¶ Unde quamuis veritas dei et eius bonitas sit vna res
sim<lb ed="#V" n="57" break="no"/>plicissima non est tamen inconueniens quod differant secundum suum
<lb ed="#V" n="58"/>esse intellectum inter se et a suis rationibus: et sue rationes
<lb ed="#V" n="59"/>inter se nec dicunt istam differentiam inter predicta
reperi<lb ed="#V" n="60" break="no"/>ri tantum secundum suum esse intellectum in comparatione ad
intel<lb ed="#V" n="61" break="no"/>lectum creatum: sed etiam in comparatione ad intellectum diuinum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e681">
<lb ed="#V" n="62"/>¶ Sed hic modus respondendi obscurus est et male
in<lb ed="#V" n="63" break="no"/>telligibilis: nec video quomodo possit sustineri nisi verba
mul<lb ed="#V" n="64" break="no"/>tum distorqueantur. Inter ea enim que in deo sunt per modum
<lb ed="#V" n="65"/>rei intrinsece quantumcumque conciderentur: vt a diuino
intel<lb ed="#V" n="66" break="no"/>lectu intellecta non video quomodo sit differentia nisi eo
<lb ed="#V" n="67"/>rum differentia per comparationem ad aliquod extrinsecum at
<lb ed="#V" n="68"/>tenditur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e699">
¶ Uidetur ergo mihi dicendum aliter ad quaestionem
<!--00224.xml-->
<cb ed="#V" n="b"/>
<lb ed="#V" n="69"/>secuet quod ratio summe bonitatis dupliciter potest accipi.
Uno<lb ed="#V" n="70" break="no"/>modo pro illa quam format diuinus intellectus de sua
bo<lb ed="#V" n="71" break="no"/>nitate: et hoc in deo est: non tantum per modum rei
intelle<lb ed="#V" n="72" break="no"/>cte: sed etiam per modum rei intrinsece: et sic loquendo de
ra<lb ed="#V" n="73" break="no"/>tione summe bonitatis non video quomodo differat a summa
<lb ed="#V" n="74"/>bonitate nisi sorte illa differentia attendatur per
comparatio<lb ed="#V" n="75" break="no"/>ne ad creatum intellectum: qui aliam conceptionem format de
sun<lb ed="#V" n="76" break="no"/>ma bonitate: et aliam de illius intrinseca ratione.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e723">
¶ Alio
<lb ed="#V" n="77"/>modo potest accipi ratio summe bonitatis pro illa que est
<lb ed="#V" n="78"/>concepta ab intellectu creato vel conceptibilis et ab ipso deo
<lb ed="#V" n="79"/>intellecta que in deo non est per modum rei intrinsece: sed
<lb ed="#V" n="80"/>est in diuino intellectu obiectiue tantum: sicut obiectum
<lb ed="#V" n="81"/>secundarium: quia obiectum primarium intellectus
diuini<lb ed="#V" n="82" break="no"/>in eo est per modum rei intrinsece: non tantum obiectiue. Et
<lb ed="#V" n="83"/>sic loquendo de ratione summe bonitatis: dico quod differt a
sun<lb ed="#V" n="84" break="no"/>ma bonitate: quia talis ratio creatura est: et summa bonitas
<lb ed="#V" n="85"/>est ipse creator.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e746">
<lb ed="#V" n="86"/>Ad primum dicendum: quod illa auctoritas
intelli<lb ed="#V" n="87" break="no"/>genda est de rationibus existentibus
<lb ed="#V" n="88"/>in deo per modum rei intrinsece non obiectiue tantum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e755">
¶ Ad se
<lb ed="#V" n="89"/>cundum dicendum: quod ratio summe bonitatis concepta vel
con<lb ed="#V" n="90" break="no"/>ceptibilis a creato intellectu non se habet ad summam
bo<lb ed="#V" n="91" break="no"/>nitatem vt diffinitio ad diffinitum: quia diffinitio totam
essen<lb ed="#V" n="92" break="no"/>tiam diffiniti comprehendit et terminat. Unde quandoque a
phi<lb ed="#V" n="93" break="no"/>losopho vocatur terminus: sed nulla ratio concepta vel
<lb ed="#V" n="94"/>conceptibilis a creato intellectu summam bonitatem
comprehen<lb ed="#V" n="95" break="no"/>dit: quia talis conceptio finita est: deus autem infinitus:
quapro<lb ed="#V" n="96" break="no"/>pter bene dicit Auicena 8 metaphy. c. 2. Quod primus non
ha<lb ed="#V" n="97" break="no"/>bet diffinitionem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e777">
¶ Ad tertium dicendum: quod rationem
<lb ed="#V" n="98"/>summe bonitatis fuisse ab eterno dupliciter potest
intelligi<lb ed="#V" n="99" break="no"/>vno modo ita quod fuerit ab eterno in deo per modum rei in
<lb ed="#V" n="100"/>trinsece. Et sic verum est quod illa non differt a summa
boni<lb ed="#V" n="101" break="no"/>tate. Alio modo ita quod fuerit ab eterno in diuino
intelle<lb ed="#V" n="102" break="no"/>ctu non per modum rei intrinsece: sed obiectiue tantum: sicut
co<lb ed="#V" n="103" break="no"/>lor est in visu: et lapis qui intelligitur in intellectu: et sic non
<lb ed="#V" n="104"/>oportet quod sit res increata. Tali enim modo fuit ab
eter<lb ed="#V" n="105" break="no"/>no quelibet creatura in diuino intellectu.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e797">
¶
Argumen<lb ed="#V" n="106" break="no"/>ta ad partem aliam procedunt de ratione summe bouitatis.
Secun<lb ed="#V" n="107" break="no"/>do modo dicta: quamuis secundum argumentum concedendum
<lb ed="#V" n="108"/>esset: et de ratione summe bonitatis primo modo dicta secundum
<lb ed="#V" n="109"/>illam opinionem que in principio corporis quaestionis fuit recitata
<lb ed="#V" n="110"/>secundum illam enim non est inconueniens dicere quod illa ratio
<lb ed="#V" n="111"/>et summa bonitas inquantum intellecte sunt differant
ra<lb ed="#V" n="112" break="no"/>tione.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-g74610-Dd1e816">
<head xml:id="kzz7yh-g74610-Hd1e818">Quaestio 4</head>
<p xml:id="kzz7yh-g74610-d1e820">
Questio. IIII.
<lb ed="#V" n="113"/>QUarto queritur vtrum ex deliberatione
<lb ed="#V" n="114"/>diligere aliquid: non propter sum
<lb ed="#V" n="115"/>mam bonitatem semper sit peccatum mortale: sed
<lb ed="#V" n="116"/>quia veritas huius quaestionis clare videri potest per
<lb ed="#V" n="117"/>illam quaestionem que determinata est superius lib. 2. Di. 47. que
<lb ed="#V" n="118"/>est vtrum propter omne peccatum ex deliberatione
com<lb ed="#V" n="119" break="no"/>missum obligetur peccans ad penam eternam. Ideo ad
<lb ed="#V" n="120"/>presens supersedeo de ista questione.
</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>