-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 3
/
cod-ve09v3_kzz7yh-g84990.xml
911 lines (911 loc) · 62.1 KB
/
cod-ve09v3_kzz7yh-g84990.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 2</title>
<author ref="#RicardusDeMediavilla">Ricardus de Mediavilla</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 2</title>
<date when="2023-09-04">September 04, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="V" n="cod-ve09v3">Venice, 1509, v. 3</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-09-02" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#V" n="121-r"/>
<cb ed="#V" n="b"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="kzz7yh-g84990"><!-- l3d33a2 -->
<head xml:id="kzz7yh-g84990-Hd1e101">Articulus 2</head>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e103">
<lb ed="#V" n="100"/>Onsequenter queritur de secundo
prin<lb ed="#V" n="101" break="no"/>cipali: et circa hoc
<lb ed="#V" n="102"/>querunf octo.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e112">
¶ Primo vtrum prudentia sit
<lb ed="#V" n="103"/>virtus.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e117">
¶ Secundo vtrum sit virtus speciealis ab aliis
<lb ed="#V" n="104"/>distincta.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e122">
¶ Tertio vtrum sint plures species prudentie.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e125">
<lb ed="#V" n="105"/>¶ Quarto vtrum sit virtus moralis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e130">
¶ Quinto vtrum
pre<lb ed="#V" n="106" break="no"/>stituat finem virtutibus moralibus.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e135">
¶ Sexto vtrum
prin<lb ed="#V" n="107" break="no"/>cipalis actus prudentie sit praecipere.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e140">
¶ Septimo vtrum
pru<lb ed="#V" n="108" break="no"/>dentia possit tradi obliuioni.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e145">
¶ Octauo que est quot
<lb ed="#V" n="109"/>sunt partes illius.
</p>
<div xml:id="kzz7yh-g84990-Dd1e150">
<head xml:id="kzz7yh-g84990-Hd1e152">Quaestio 1</head>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e154">
Questio I
<lb ed="#V" n="110"/>Rimo ostendo quod prudentia sit virtus: illa
<lb ed="#V" n="111"/>sola potentia est subiectum virtutis:
<lb ed="#V" n="112"/>que sola est subiectu peccati. Quia secundum philosophum 2.
<lb ed="#V" n="113"/>Copi. idem est susceptibile contrariorum. Sed sola
vo<lb ed="#V" n="114" break="no"/>luntas est subiectum peccati: quia sicut dicit Ansel. in libro de
con<lb ed="#V" n="115" break="no"/>cep. virt. c. 4. Non punitur nisi voluntas: ergo sola voluntas
<lb ed="#V" n="116"/>est subiectum virtutis. Sed prudentia non est in voluntate
<lb ed="#V" n="117"/>sicut in subiecto: sed in intellectu practico: ergo non est
vir<lb ed="#V" n="118" break="no"/>tus.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e176">
¶ Item actus virtutis est meritorius: sed actus
pru<lb ed="#V" n="119" break="no"/>dentie non est meritorius. Non enim est meritorium
cogno<lb ed="#V" n="120" break="no"/>scere quid eligendum: et quid respuendum: nisi sequatur
<lb ed="#V" n="121"/>electio recta que est per voluntatem formatam morali
vir<lb ed="#V" n="122" break="no"/>tute: ergo prudentia non est virtus.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e187">
<lb ed="#V" n="123"/>Contra secundum philosophum. 2. Ethi. c. 5. Uirtus est habitus
bo<lb ed="#V" n="124" break="no"/>nus qui habentem perficit et opus eius bonum
red<lb ed="#V" n="125" break="no"/>dit. Sed prudentia est talis habitus siue vnus siue
plu<lb ed="#V" n="126" break="no"/>res: ergo prudentia est virtus.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e198">
<lb ed="#V" n="127"/>Respondeo Omnis habitus virtus est: qui peccato
<lb ed="#V" n="128"/>opponitur sub ratione qua est vicium: et
<lb ed="#V" n="129"/>sub ratione qua est peccatum et sub ratione: qua est culpa: et sub
ratio<lb ed="#V" n="130" break="no"/>ne qua est demeritum: sed habitus prudentie omnibus modis
<lb ed="#V" n="131"/>istis opponitur peccato: inquantum enim est habitus concordans prime
<lb ed="#V" n="132"/>institutioni natue opponitur peccato sub ratione qua est vicium: quia
<lb ed="#V" n="133"/>peccatum est vicium sub ratione qua deuiat a prima institutione naue
<lb ed="#V" n="134"/>Unde Aug. 3. libro de liero art. Bene vltra medium. Quod
perfectio<lb ed="#V" n="135" break="no"/>ni nature deesse prospexeris id voca vitium. Inquantum autem
concor<lb ed="#V" n="136" break="no"/>dat regule recte que est ratio recta in moralibus opponitur
<!--00252.xml-->
<pb ed="#V" n="121-v"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>peccato sub ratione qua peccatum: quia peccatum est illud: quod
discor<lb ed="#V" n="2" break="no"/>dat a regula recta: siue in naturalibus: siue in moralibus. vnde
in<lb ed="#V" n="3" break="no"/>naturalibus monstra dicuntur peccata: quia discordant a recta
regula<lb ed="#V" n="4" break="no"/>nature: et in moralibus dicitur peccatui: quod discordat a regula rationis
<lb ed="#V" n="5"/>recte: inquantum est acquisitio prudentie: et vsus eius dependent
<lb ed="#V" n="6"/>ex voluntate opponitur peccato sub ratione qua culpa: quia culpa
<lb ed="#V" n="7"/>est inordinatus actus existens in voluntatis potestate: inquantum
<lb ed="#V" n="8"/>est actus prudentie est meritorius: cum imperatur a volutate in
<lb ed="#V" n="9"/>formata a charitate per quam illud: quod dictat prudentia
eli<lb ed="#V" n="10" break="no"/>gendum vel fugiendum recte eligitur vel fugitur: et applicatur ad
<lb ed="#V" n="11"/>opus exterius: si est possibile opponitur peccato sub ratione qua est
<lb ed="#V" n="12"/>demeritum. Peccatum enim est demeritum sub ratione qua pro ipso
<lb ed="#V" n="13"/>iuste retribuitur pena peccanti. Ex quibus patet quod prudentia non
di<lb ed="#V" n="14" break="no"/>habitus faciens rectam considerationem rationis tantum non habito
<lb ed="#V" n="15"/>respectu ad voluntatem: sed in comparatione ad rectitudinem
vo<lb ed="#V" n="16" break="no"/>luntatis. Non enim homo dicitur prudenter agere: quia dictat recte
ali<lb ed="#V" n="17" break="no"/>quid esse eligendum vel fugiendum: nisi suum dictamen sit
con<lb ed="#V" n="18" break="no"/>iunctum electioni recte: que est per rectitudinem voluntatis.
<lb ed="#V" n="19"/>Concedendum ergo quod prudentia virtus est: non tantum secundum
<lb ed="#V" n="20"/>illam rationem virtutis que competit habitibus pure
speculati<lb ed="#V" n="21" break="no"/>uis. Sed est cum hoc participat rationem virtutis: que moralibus
<lb ed="#V" n="22"/>virtutibus competit. vnde virtus est partim intellectualis: et
<lb ed="#V" n="23"/>partim moralis: vt inferius ostendetur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e280">
<lb ed="#V" n="24"/>Ad primum in oppositum dicendum quod peccatum sub
ratmo<lb ed="#V" n="25" break="no"/>ne qua vitium: et sub ratione qua peccatum
<lb ed="#V" n="26"/>non tantum est in voluntate: sed est in aliis potentiis. Alie enim
po<lb ed="#V" n="27" break="no"/>tentie a voluntate possunt priuari perfectone conuenienti sue nature: et
<lb ed="#V" n="28"/>etiam dispositioni non secundum regulam rationis recte. Sed peccatum sub ratio
<lb ed="#V" n="29"/>ne qua culpa vel demeritum numquam est: nisi in voluntate vel
<lb ed="#V" n="30"/>in comparatione ad voluntatem. Ron enim culpabilitatis inordinati
<lb ed="#V" n="31"/>actus cuiuscumque est in sola voluntate: et quia secundum aliquos
nul<lb ed="#V" n="32" break="no"/>lus actus est culpa: qui non est subiectu rationis
culpabili<lb ed="#V" n="33" break="no"/>tatis sue: ideo dicunt quod nullus actus inordinatus est culpa:
<lb ed="#V" n="34"/>nisi ille qui est in voluntate: sicut in subiecto. vnde secundum istos
<lb ed="#V" n="35"/>intellectum dissentire ab articulis fidei: qui est actus existens
<lb ed="#V" n="36"/>in intellectu non est culpa: sed velle dissentire: qui est
ac<lb ed="#V" n="37" break="no"/>tus in voluntate: quia vt dicunt ipsi si esset possibile: vt homo
simplie<lb ed="#V" n="38" break="no"/>inuoluntarius dissentiret per intellectum ab articulis fidei
<lb ed="#V" n="39"/>ex hoc non esset culpabilis coram deo.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e317">
¶ Alii dicunt et
cre<lb ed="#V" n="40" break="no"/>do quod commnius quod possibile est actum esse culpabilem: in quo non est
<lb ed="#V" n="41"/>ratio culpabilitatis sue in subiecto: sed in actu alio: quamuis non
<lb ed="#V" n="42"/>possit esse culpabilis actus: nisi in ipso sit culpabilitas.
<lb ed="#V" n="43"/>Diaternia enim est inter culpabilitatem et rationem culpabilitatis:
seu<lb ed="#V" n="44" break="no"/>causam applicando: ergo dicta ad propositum: dico quod prudentia
<lb ed="#V" n="45"/>non est laudabilis habitus laudabilitate: que opponitur
<lb ed="#V" n="46"/>culpabilitati: nec actus eius meritorius: nisi incomparatione
<lb ed="#V" n="47"/>ad voluntatem scilicet inquantum acquiritur per voluntatem: et inquantum
<lb ed="#V" n="48"/>actus eius imperatur a voluntate: et coniungitur recte electioni: que
<lb ed="#V" n="49"/>est per voluntatem rectam: et ab hac ratione maxime: et principlter
<lb ed="#V" n="50"/>impositum est nomen prudentie. Quapropter recte dicitur quod magis
<lb ed="#V" n="51"/>opponitur prudentie peccare scienter quam ignoranter.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e346">
¶ Ad
<lb ed="#V" n="52"/>secundum dicendum quod actus prudentie meritorius est: incomparatione
<lb ed="#V" n="53"/>ad voluntatem. Ron enim sue laudabilitatis: que opponitur
cul<lb ed="#V" n="54" break="no"/>pabilitati et meriti: quod ei conuenit est in volutate.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-g84990-Dd1e357">
<head xml:id="kzz7yh-g84990-Hd1e359">Quaestio 2</head>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e361">
Quaestio II.
<lb ed="#V" n="55"/>Secundo queritur: vtrum prudentia sit
vir<lb ed="#V" n="56" break="no"/>tus speciealis ab aliis distincta:
<lb ed="#V" n="57"/>et videtur quod non: quia speciealis virtus ab aliis distincta
<lb ed="#V" n="58"/>habet specieale obiectum distinctum ab obiectis aliarum
<lb ed="#V" n="59"/>virtutum: quia secundum philosophum 6 Ethi. c. 17. Prudentia est recta ratio
<lb ed="#V" n="60"/>agibilium: sed omnia obiecta virtutum moralium sunt agibilia:
er<lb ed="#V" n="61" break="no"/>go prudentia non est specialis virtus ab aliis distincta.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e379">
<lb ed="#V" n="62"/>¶ Item illud per quod rectum iudicium rationis de agibilibus
<lb ed="#V" n="63"/>applicatur ad opus: est de ratione prudentie: quia secundum philosophum 6
<lb ed="#V" n="64"/>Ethi. c. Ii. Prudentia praeceptiua est: sed rectum iudicium
ratio<lb ed="#V" n="65" break="no"/>nis de agibilibus non applicatur ad opus per habitum existentem
<lb ed="#V" n="66"/>in intellectu: sed per virtutes morales: que sunt in affectu
<lb ed="#V" n="67"/>ergo sunt de ratione prudentie: quod non esset verum: si
pruden<lb ed="#V" n="68" break="no"/>tia esset virtus speciealis ab eis distincta.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e397">
¶ Item virtus
<!--00252.xml-->
<cb ed="#V" n="b"/>
<lb ed="#V" n="69"/>speciealis ab aliis distincta: non ponitur in diffitione aliarum
<lb ed="#V" n="70"/>virtutum moralium. Sed prudentia ponitur in diffinitione alia
<lb ed="#V" n="71"/>rum virtutum moralium. Dicit enim philosophus 2 Ethi. c. 6. Quod
vir<lb ed="#V" n="72" break="no"/>tus est habitus electiuus immedietate existens: quo ad nos: et
<lb ed="#V" n="73"/>vtique sapiens determinabit: ibi accipiens sapientem pro pru
<lb ed="#V" n="74"/>dente: ergo prudentia non est speciealis virtus ab aliis distincta.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e417">
<lb ed="#V" n="75"/>Contra connumeratur aliis virtutibus moralibus: sapi.
<lb ed="#V" n="76"/>8 vt dicitur de sapientia: quod sobrietatem et pruden
<lb ed="#V" n="77"/>tiam docet: et iustitiam et virtutem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e427">
¶ Item Augu. 12 de tri.
<lb ed="#V" n="78"/>c. 14. Eam diuidit ab aliis: et aliis connumerat dicens.
<lb ed="#V" n="79"/>Quicquid prudenter fortiter temperanter: et iuste agimus etc.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e434">
<lb ed="#V" n="80"/>Respondeo quod prudentia est speciealis virtus ab
<lb ed="#V" n="81"/>aliis virtutibus moralibus
distin<lb ed="#V" n="82" break="no"/>cta. Uirtutes enim reponuntur in specie per earum obiecta: non
<lb ed="#V" n="83"/>materialia sed formalia. vnde et per diuersitatem talium obiectorum
<lb ed="#V" n="84"/>virtutes distinguuntur inter se: sed formale obiectum
pruden<lb ed="#V" n="85" break="no"/>tie: quod est ens contingens agibile per nos sub ratione qua
ve<lb ed="#V" n="86" break="no"/>rum est distinctum a formali obiecto cuiuscumque alterius
vir<lb ed="#V" n="87" break="no"/>tutis. Tale enim obiectum creatum est obiectum vero virtutum theo
<lb ed="#V" n="88"/>logicarum est increatum: intellectus est et sapientia et scientia sunt
cir<lb ed="#V" n="89" break="no"/>ca necessaria. vnde patet prudentiam esse distinctam a virtutibus
<lb ed="#V" n="90"/>theologicis: et virtutibus pure intellectualibus: obiectum
<lb ed="#V" n="91"/>est artis non est aliquid agibile sed factibile. Et sicut dicit
<lb ed="#V" n="92"/>philosophus 6 Ethi. c. 4. Alterum est factio et actio. Factibilia enim
<lb ed="#V" n="93"/>in exteriori materia consistunt: vt nauis gladius: et sic de aliis.
<lb ed="#V" n="94"/>Agibilia autem consistunt in ipso operante. Et ideo philosophus vbi prius
<lb ed="#V" n="95"/>prudentiam distinguit ab arte: et. c. 6. Dicit quod prudentia non
<lb ed="#V" n="96"/>est scientia: nec ars: et quia est ens contingens agibile per nos: non
<lb ed="#V" n="97"/>est obiectum alterius virtutis moralis sub ratione qua verum
<lb ed="#V" n="98"/>vt patebit cum tractabitur de eis in speciealt: sed sub hac ratione
<lb ed="#V" n="99"/>est specieale et formale obiectum solius prudentie. Ideo opoertet conce
<lb ed="#V" n="100"/>dere prudentiam esse speciealem virtutem ab eis distinctam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e482">
<lb ed="#V" n="101"/>Ad primum in oppositum dicendum quod quamuis
pruden<lb ed="#V" n="102" break="no"/>tia: et alie morales virtutes: sint
cir<lb ed="#V" n="103" break="no"/>ca eandem materiam: tamen sub aliqua specieali ratione est obiectum
pru<lb ed="#V" n="104" break="no"/>dentie: sub qua non est obiectum aliarum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e493">
¶ Ad secundum cum
die<lb ed="#V" n="105" break="no"/>quod illud per quod rectum iudicium rationis de agibilibus applica
<lb ed="#V" n="106"/>tur ad opus est de ratione prudentie etc. Dico quod iudicium
ratio<lb ed="#V" n="107" break="no"/>nis applicari ad opus per aliquid dupliter potest intelligi: aut
<lb ed="#V" n="108"/>tamquam per aliquid dirigens in applicando: autem tamquam per aliquid
<lb ed="#V" n="109"/>exequens et imperans applicationem. Primo modo de ratione
<lb ed="#V" n="110"/>prudentie est illud: per quod rectum iudicium rationis applicatur
<lb ed="#V" n="111"/>ad opus: sed illud per quod applicatur modo secundo: non est de
<lb ed="#V" n="112"/>ratione prudentie: quamuis de ratione prudentie sit coniunctio cum
<lb ed="#V" n="113"/>moralibus virtutibus per quas voluntas virtuose rectum
<lb ed="#V" n="114"/>iudicium rationis imperat applicari ad opus: ita quod ille habitus
<lb ed="#V" n="115"/>qui vt coniunctus praedictis virtutibus est prudentia:
separa<lb ed="#V" n="116" break="no"/>tus ab illis non esset prudentia. Aliqua enim qualitas
spea<lb ed="#V" n="117" break="no"/>lis: vnde comprehendit de sui ratione aliquam detetminatam
rela<lb ed="#V" n="118" break="no"/>tionem: vt partet: quia curuitas alibi quam in naso non esset simitas.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e526">
<lb ed="#V" n="119"/>¶ Ad tertium dicendum quod aliquando aliquid ponitur in diffinitione
alte<lb ed="#V" n="120" break="no"/>rius: quod non est de eius essentia: vt patet in diffinitionibus:
<lb ed="#V" n="121"/>que dantur per additamenta: vnde in diffinitione indicante non
<lb ed="#V" n="122"/>tantum essentiam: sed est esse accidentis ponitur subiectum: vt patet per
<lb ed="#V" n="123"/>philosophum. 7. Meta. Sequitur quia virtutes morales habent rationem
<lb ed="#V" n="124"/>virtutis per hoc quod inclinatiue determinant voluntatem
<lb ed="#V" n="125"/>ad medium in passionibus vel in operationibus: quod eis
consti<lb ed="#V" n="126" break="no"/>tuit ratio recta per prudentiam: ideo ratio recta seu prudentia
<lb ed="#V" n="127"/>ponitur in diffinitione earum.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-g84990-Dd1e549">
<head xml:id="kzz7yh-g84990-Hd1e551">Quaestio 3</head>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e553">
Quaestio III
<lb ed="#V" n="128"/>TErtio queritur vtrum sint pluret species
prudo<lb ed="#V" n="129" break="no"/>tie: et videtur quod non: quia si ita esset politi
<lb ed="#V" n="130"/>ca: que est regitiua ciuitatis esset vna species
pru<lb ed="#V" n="131" break="no"/>dentie: sed non est ita. dicit enim philosophus 6 Ethi. c. 9.
<lb ed="#V" n="132"/>Quod politica et prudentia idem habitus est. Difterentia autem est
<lb ed="#V" n="133"/>inter species et genus: ergo non sunt plures species prudentie.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e569">
<lb ed="#V" n="134"/>¶ Item si essent plures species prudentie: secundum quamlibet illarum
<lb ed="#V" n="135"/>per se vere diceretur homo prudens. Sed si quis regeret
<lb ed="#V" n="136"/>bene ciuitatem vel familiam: et male regeret se ipsum: non
<!--00253.xml-->
<pb ed="#V" n="122-r"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>vere diceretur homo prudens. Sed si quis regeret bene
<lb ed="#V" n="2"/>ciuitatem vel familiam: et male regeret se ipsum: non
ve<lb ed="#V" n="3" break="no"/>re diceretur prudens: ergo economica: et politica non
<lb ed="#V" n="4"/>sunt species prudentie.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e593">
¶ Item ea quorum vnum
ordi<lb ed="#V" n="5" break="no"/>natur ad aliud non diuersificant essentiam habitus: sed
<lb ed="#V" n="6"/>bonum singulare ordinatur ad bonum communitatis:
er<lb ed="#V" n="7" break="no"/>go et regimen proprium ad regimen communitatis. Idem
<lb ed="#V" n="8"/>est ergo habitus prudentie: quo homo bene regit se ipsum
<lb ed="#V" n="9"/>et familiam: et ciuitatem: non ergo vere dici potest quod
mo<lb ed="#V" n="10" break="no"/>nastica: et economica: et politica sint diuerse species prudentie.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e609">
<lb ed="#V" n="11"/>Contra magis differt totum integrale ab aliqua sut
<lb ed="#V" n="12"/>parte quam totum vniuersale a sua: quia totum
<lb ed="#V" n="13"/>vniuersale praedicatur de qualibet sui parte: non sic autem
to<lb ed="#V" n="14" break="no"/>tum integrale. Sed alia est scientia de toto vniuersali: et
<lb ed="#V" n="15"/>suis partibus. Alia enim est scientia de corpore mobili sub
<lb ed="#V" n="16"/>ratione qua mobile: et alia de ipso sub ratione qua
mobi<lb ed="#V" n="17" break="no"/>le ad formam vel ad situm: ergo cum persona singularis
<lb ed="#V" n="18"/>sit pars integralis familie: et samilia ciuitatis. Alia est
scien<lb ed="#V" n="19" break="no"/>tia practica que est prudentia respectu regiminis proprie
<lb ed="#V" n="20"/>persone et alia respectu regiminis familie: et alia respectu
<lb ed="#V" n="21"/>regiminis ciuitatis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e636">
<lb ed="#V" n="22"/>Respondeo quod prudentie plures species sunt:
<lb ed="#V" n="23"/>monastica que est prudentia
dire<lb ed="#V" n="24" break="no"/>ctiua in regimine sui ipsius absolute: et economica: que
<lb ed="#V" n="25"/>est directiua in regimine familie: et politica
architectoni<lb ed="#V" n="26" break="no"/>ca: que est directiua principis in regimine ciuitatis.
Po<lb ed="#V" n="27" break="no"/>litica simpliciter dicta que est directiua ciuis in
regimi<lb ed="#V" n="28" break="no"/>ne sui ipsius in comparatione ad conseruationem politie
<lb ed="#V" n="29"/>bene ordinate. Quodlibet enim predictorum regiminum
<lb ed="#V" n="30"/>importat aliquam specialem difficultatem: et aliquam
spe<lb ed="#V" n="31" break="no"/>cialem boni et veri rationem: quamuis vnum ad aliud
ordi<lb ed="#V" n="32" break="no"/>netur: sed respectu entis contingentis operabilis per nos:
<lb ed="#V" n="33"/>vbi est specialis ratio veri et difficultas specialis oportet
<lb ed="#V" n="34"/>esse specialem prudentiam. Quod autem predicte quatuor
pru<lb ed="#V" n="35" break="no"/>dentie sint specie differentes: habetur ex sententia philo
<lb ed="#V" n="36"/>sophi. 6. Ethico. capi. 9. Et specialiter quod politica archite
<lb ed="#V" n="37"/>ctonica: et politica simpliciter dicta specie differant
habe<lb ed="#V" n="38" break="no"/>tur per ipsum tertio Politicorum capitulo secundo.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e675">
<lb ed="#V" n="39"/>Ad primum in oppositum dicendum quod
phi<lb ed="#V" n="40" break="no"/>losophus ibi accepit prudentiam
<lb ed="#V" n="41"/>pro prudentia: que ordinatur ad bonum eommune: que
<lb ed="#V" n="42"/>dicitur prudentia secundum communem rationem
pru<lb ed="#V" n="43" break="no"/>dentie: et politica inquantum ordinatur ad bonum
com<lb ed="#V" n="44" break="no"/>mune. Unde postquam philosophus dixit quod politica et
pru<lb ed="#V" n="45" break="no"/>dentia sunt idem habitus statim subiungit: quod esse non
<lb ed="#V" n="46"/>idem ipsis volens dicere quod sunt idem re: sed differunt
ra<lb ed="#V" n="47" break="no"/>tione.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e697">
¶ Ad secundum dicendum quod secundum quod
pos<lb ed="#V" n="48" break="no"/>test trahi ex sententia philosophi tertio politicorum
ca<lb ed="#V" n="49" break="no"/>pitulo secundo. Sicut non potest esse bonus princeps:
<lb ed="#V" n="50"/>nisi sit vir bonus: ita non potest esse princepe prudens in
<lb ed="#V" n="51"/>regimine ciuitatis: nisi sit prudens in regimine sui ipsius:
<lb ed="#V" n="52"/>quia sicut male ordinatus in se oportet ipsum esse
obnu<lb ed="#V" n="53" break="no"/>bilatum in aliorum regimine. Unde sicut monastica
or<lb ed="#V" n="54" break="no"/>dinatur ad politicam: sic politica presupponit
monasti<lb ed="#V" n="55" break="no"/>cam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e717">
¶ Ad tertium dicendum quod maior est falsa: sicut enim
<lb ed="#V" n="56"/>fines quorum vnus ordinatur ad alium possunt esse
spe<lb ed="#V" n="57" break="no"/>cie differentes: sic habitus: quorum vnus ordinatur ad
<lb ed="#V" n="58"/>alium possunt esse specie differentes: et ille qui immediatius
<lb ed="#V" n="59"/>ordinatur ad finem principaliorem imperat habitibus
or<lb ed="#V" n="60" break="no"/>dinatis ad fines non principales ordinatos ad finem
il<lb ed="#V" n="61" break="no"/>lum.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-g84990-Dd1e734">
<head xml:id="kzz7yh-g84990-Hd1e736">Quaestio 4</head>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e738">
Questio. IIII
<lb ed="#V" n="62"/>QUarto queritur vtrum prudentia sit
vir<lb ed="#V" n="63" break="no"/>tus moralis: et videtur quod non.
<lb ed="#V" n="64"/>Uirtutes morales distinguuntur ab
intellectua<lb ed="#V" n="65" break="no"/>libus: sed prudentia est virtus intellectualis:
<lb ed="#V" n="66"/>cum consistat in intellectu: sicut in subiecto: ergo non est
<lb ed="#V" n="67"/>virtus moralis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e754">
¶ Item philosophus lexts Ethicorum
<lb ed="#V" n="68"/>capitulo quarto. Ipsam enumerat inter speculatiuos ha¬
<!--00253.xml-->
<cb ed="#V" n="b"/>
<lb ed="#V" n="69"/>bitus: et in eodem libro de ea determinat: vbi determinat
<lb ed="#V" n="70"/>de hitibus speculatiuis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e767">
¶ Item virtus moralis operatur per
mo<lb ed="#V" n="71" break="no"/>dum nature. est enim habitus in modum nature: rationi
<lb ed="#V" n="72"/>consentaneus secundum Tullium secundo libro Rhetorico.
<lb ed="#V" n="73"/>Sed prudentia non operatur secundum modum
natu<lb ed="#V" n="74" break="no"/>re: sed per modum rationis. ergo non est virtus moralis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e778">
<lb ed="#V" n="75"/>Contra secundum omnes cardinales virtutes sunt
<lb ed="#V" n="76"/>morales: sed prudentia secundum omnes:
<lb ed="#V" n="77"/>est vna quatuor cardinalium: ergo est moralis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e788">
¶ Item
<lb ed="#V" n="78"/>virtutes speculatiue pertinent ad vitam contemplatiuam
<lb ed="#V" n="79"/>et morales ad actiuam: sed prudentia est directiua in vita
<lb ed="#V" n="80"/>actiua: ergo est moralis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e797">
<lb ed="#V" n="81"/>Respondeo secundum aliquor prudentia est
vir<lb ed="#V" n="82" break="no"/>tus intellectualis inquantum est in
<lb ed="#V" n="83"/>ratione: sicut in subiecto: et inquantum respicit suum
ob<lb ed="#V" n="84" break="no"/>inectum sub ratione veri secundum aliquid est virtus
mo<lb ed="#V" n="85" break="no"/>ralis: magis tamen est moralis quam intellectualis: non enum
<lb ed="#V" n="86"/>est in intellectu inquantum est speculatiuus: sed
inquan<lb ed="#V" n="87" break="no"/>tum practicus: nec est respectu cuiuscunque veri: sed
respe<lb ed="#V" n="88" break="no"/>ctu veri agibilis per nos: non est etiam in intellectu: nisi
<lb ed="#V" n="89"/>inquantum est mobilis a voluntate: et ordinatus ad
vo<lb ed="#V" n="90" break="no"/>luntariam actionem: quapropter magis est contra
ratio<lb ed="#V" n="91" break="no"/>nem prudentie peccare scienter: quam ignoranter. Unde
phi<lb ed="#V" n="92" break="no"/>losophus sexto Ethicorum capitulo sexto. Dicit quod circa
<lb ed="#V" n="93"/>prudentiam minus est eligibilis peccans voluntarie
quam<lb ed="#V" n="94" break="no"/>ignoranter: quamuis contrarium sit in arte.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e830">
<lb ed="#V" n="95"/>Ad primum in oppositum patet solutio: ex iam
<lb ed="#V" n="96"/>dictis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e837">
¶ Ad secundum dicendum
<lb ed="#V" n="97"/>quod hoc philosophus facit propter hoc quod magis conuenit
<lb ed="#V" n="98"/>cum intellectualibus virtutibus quam alie morales virtutes.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e844">
<lb ed="#V" n="99"/>¶ Uel potest dici quod ibi non intendit enumerare habitus
<lb ed="#V" n="100"/>speculatiuos tantum: sed habitus: quibus anima verum
<lb ed="#V" n="101"/>dicit affirmando. vel negando: quorum vnus est
pruden<lb ed="#V" n="102" break="no"/>tia: et hoc concordat philosophi verbis in principio
quar<lb ed="#V" n="103" break="no"/>ti capituli libo 6 Ethico.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e857">
¶ Ad terium dicendum quod
vir<lb ed="#V" n="104" break="no"/>tus moralis pro tanto dicitur operari per modum
natu<lb ed="#V" n="105" break="no"/>re: quia sicut res per naturam determinatur ad vnum:
<lb ed="#V" n="106"/>ita potentia per virtutem moralem determinatur ad vnum
<lb ed="#V" n="107"/>non tamen de necessitate: sicut in natura: et hoc modo
pru<lb ed="#V" n="108" break="no"/>dentia agit ad similitudinem nature modo suo: sicut alie
<lb ed="#V" n="109"/>morales virtutes. Sicut enim ille: que sunt in voluntate
<lb ed="#V" n="110"/>determinate eam inclinant ad medium: quod circa earum
<lb ed="#V" n="111"/>materiam instituit ratio recta: sic per prudentiam
deter<lb ed="#V" n="112" break="no"/>minate inclinatur ratio practica ad dicendum verum
cir<lb ed="#V" n="113" break="no"/>ca agenda per qualibet virtutem constituendo medium
<lb ed="#V" n="114"/>in operationibus et passionibus.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e884">
¶ Argumenta ad
par<lb ed="#V" n="115" break="no"/>tem aliam non plus concludunt: nisi quod magis est
mora<lb ed="#V" n="116" break="no"/>lis quam intellectualis et hoc est verum.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-g84990-Dd1e892">
<head xml:id="kzz7yh-g84990-Hd1e894">Quaestio 5</head>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e896">
Quaestio V
<lb ed="#V" n="117"/>QUinto queritur vtrum prudertia
pre<lb ed="#V" n="118" break="no"/>stituat finem virtutibus
morali<lb ed="#V" n="119" break="no"/>bus: et videtur quod sic: Sicut se habet ratio ad
vo<lb ed="#V" n="120" break="no"/>luntatem: ita videtur se habere prudentia: ad
<lb ed="#V" n="121"/>virtutes morales in voluntate. Sed ratio prestituit finem
vo<lb ed="#V" n="122" break="no"/>luntati. Prius enim est cognitio finis quam tendentia
volunta<lb ed="#V" n="123" break="no"/>tis in finem: ergo prudentia virtutibus moralibus finem
<lb ed="#V" n="124"/>prestituit.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e916">
¶ Item ad nullam virtutem pertinet ordinare de
<lb ed="#V" n="125"/>alia nisi magis de propinquo respiciat finem. Unde philosophus. 1.
<lb ed="#V" n="126"/>Ethi. c. I. Uult quod illa scientia que magis est circa finem
ope<lb ed="#V" n="127" break="no"/>rabilium: aliis imperat que sunt circa operabilia. Sed
pru<lb ed="#V" n="128" break="no"/>dentia disponit de aliis virtutibus moralibus: ergo videtur quod
<lb ed="#V" n="129"/>eis finem prestituat.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e929">
¶ Item finis virtutis moralis est per
<lb ed="#V" n="130"/>fecte tenere medium in operationibus et passionibus: quia in
<lb ed="#V" n="131"/>hoc est perfectio actus moralis virtutis: et in perfectione actuum
<lb ed="#V" n="132"/>virtuosorum consistit felicitas politica que secundum philosophum I
<lb ed="#V" n="133"/>Ethico. ca. 9. Est operatio hominis secundum virtutem in
vi<lb ed="#V" n="134" break="no"/>ta perfecta. Cum ergo prudentia inueniat medium in
ma<lb ed="#V" n="135" break="no"/>teria moralium virtutum videtur quod prestituat eis finem
<lb ed="#V" n="136"/>qui est felicitas.
<!--00254.xml-->
<pb ed="#V" n="122-v"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>Ctr. duiloonqus seto oblcqn. couilo
<lb ed="#V" n="2"/>Uirtus intentionem facit rectam
pruden<lb ed="#V" n="3" break="no"/>tia autem que ad hanc volens dicere vt patet per
ante<lb ed="#V" n="4" break="no"/>cedentia: et consequentia quod virtus moralis facit rectam esti
<lb ed="#V" n="5"/>mationem de sine: prudentia de his que sunt ad finem:
er<lb ed="#V" n="6" break="no"/>go non prestituit sinem virtutibus moralibus: sed
econ<lb ed="#V" n="7" break="no"/>uerso.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e968">
¶ Item philosophus tertio ethicorum capitulo
<lb ed="#V" n="8"/>octauo. Qualiscunque vnusquisque est talis et finis videtur
<lb ed="#V" n="9"/>ei: ergo bonus finis non instituitur nisi per ea que
ma<lb ed="#V" n="10" break="no"/>xime faciunt virtutes morales in vita actiua: ergo
virtu<lb ed="#V" n="11" break="no"/>tes morales prestituunt finem prudentie.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e980">
¶ Item
mali<lb ed="#V" n="12" break="no"/>tia facit mentiri circa sinem: vnde dicit philosophus sex.
<lb ed="#V" n="13"/>to ethicorum. capitulo 6 quod malitia est principii corruptiua.
<lb ed="#V" n="14"/>Alie autem virtutes morales a prudentia directe
oppo<lb ed="#V" n="15" break="no"/>nuntur morali malitie: ergo per contrarium faciunt
ha<lb ed="#V" n="16" break="no"/>bere rextam estimationem de principio agibilium quod est
<lb ed="#V" n="17"/>finis: ad quod sequitur quod prestituunt finem prudentie.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e996">
<lb ed="#V" n="18"/>Respondeo quod prudentia non prestitit finem
vir<lb ed="#V" n="19" break="no"/>tutibus moralibus loquendo de
si<lb ed="#V" n="20" break="no"/>ne in generali: qui respectu vniuscunque virtutis. moralis
<lb ed="#V" n="21"/>est circa naturam suam medium per comparationem ad
iu<lb ed="#V" n="22" break="no"/>dicium rationis recte hunc finem dico generalem et
com<lb ed="#V" n="23" break="no"/>munem morali virtuti: quia respectu cuiuscunque temporis
<lb ed="#V" n="24"/>et cuiuscunque statum: cuiuscunque actus: et persone ille finis
<lb ed="#V" n="25"/>conuenit morali virtuti. verbi gratia. Temperatia semper
<lb ed="#V" n="26"/>ad hoc tendit: vt respectu delectabilium secundum subiectum
attin<lb ed="#V" n="27" break="no"/>gat ad illud quod dictat iudicium rationis recte. Sic
au<lb ed="#V" n="28" break="no"/>tem finem prestituit naturalis ratio morali virtuti. Na
<lb ed="#V" n="29"/>turalis enim ratio dictat quemlibet hominem in quolibet statu: et in
<lb ed="#V" n="30"/>quolibet tempore: et in quolibet actu respectu materie
vir<lb ed="#V" n="31" break="no"/>tutis moralis debere tendere ad attingendum illud quod
<lb ed="#V" n="32"/>dictat ratio recta.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e1031">
¶ Sed loquendo de particulari sine:
<lb ed="#V" n="33"/>qui nonn est idem respectu cuiuscunque temporis status:
<lb ed="#V" n="34"/>actus: et persone: sic dico quod prudentia finem virtuti
mo<lb ed="#V" n="35" break="no"/>tali prestituit: aliter enim non inueniret medium circa ea
<lb ed="#V" n="36"/>que sunt ad finem: quia ad attingendum medium in quocunque
<lb ed="#V" n="37"/>morali actu inclinat moralis virtus sicut ad aliquem finem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e1044">
<lb ed="#V" n="38"/>Ad primum dicendum quod non plus concludit
<lb ed="#V" n="39"/>nisi quod sicut naturalis ratio
virtu<lb ed="#V" n="40" break="no"/>ti morali prestituit sinem in generali quod sicut prudentia
si<lb ed="#V" n="41" break="no"/>nem particularem prestituit virtuti morali qui secundum
diuer<lb ed="#V" n="42" break="no"/>sas circumstantias diuersus est.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e1057">
¶ Ad secundum dicendum
<lb ed="#V" n="43"/>quod prudentia dicitur disponere de aliis virtutibus
mora<lb ed="#V" n="44" break="no"/>libus: quia iuuat eas ad tendendum in finem quem eis
pre<lb ed="#V" n="45" break="no"/>stituit ratio naturalis: et hoc auxilium eis facit
inuenien<lb ed="#V" n="46" break="no"/>do medium circa ea que sunt. ad sinem: sed ex hoc non se
<lb ed="#V" n="47"/>quitur quod sinem eis prestituat: quia et prudentie: et aliis
mo<lb ed="#V" n="48" break="no"/>ralibus virtutibus ratio naturalis finem in generali
pre<lb ed="#V" n="49" break="no"/>stituit.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e1075">
¶ Ad tertium dicendum quod prudentia circa
ma<lb ed="#V" n="50" break="no"/>teriam moralium virtutum inuenit medim in particula
<lb ed="#V" n="51"/>ri: sed medium sic inuentum non est sinis in generali dictus
<lb ed="#V" n="52"/>quem prestituit ratio naturalis: sed est finis particularis
<lb ed="#V" n="53"/>virtutis quem bene concedo prestitui virtuti morali per
<lb ed="#V" n="54"/>prudentiam: qui ideo particularis dicitur: quia est determi
<lb ed="#V" n="55"/>natus per comparationem ad particulares conditiones: et
<lb ed="#V" n="56"/>quia ille variantur: ideo tales fines etiam variantur
respe<lb ed="#V" n="57" break="no"/>ctu eiusdem virtutis. Prudentia enim dictat
tempera<lb ed="#V" n="58" break="no"/>tum coniugatum. Alio modo se debere habere ad
delecta<lb ed="#V" n="59" break="no"/>tiones venereorum quam temperatum non coniugatum. Et
<lb ed="#V" n="60"/>alio modo in vno tempore quam in alio: et sic de aliis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e1102">
<lb ed="#V" n="61"/>Ad primum ad partem aliam dicendum quod
vir<lb ed="#V" n="62" break="no"/>tus moralis non facit rectam
esti<lb ed="#V" n="63" break="no"/>mationem de sine illum prestituendo: sed adiuuando non
<lb ed="#V" n="64"/>dico rationem naturalem in prestituendo finem in
gene<lb ed="#V" n="65" break="no"/>rali: sed secundum prudentiam in prestituendo finem in
parti<lb ed="#V" n="66" break="no"/>culari: quia enim potentie anime naturaliter colligate sunt: ideo
<lb ed="#V" n="67"/>bona dispositio vnius iuuat aliam et propter hoc bona
<lb ed="#V" n="68"/>dispositio appetitus que est per morales virtutes iuuat
<!--00254.xml-->
<cb ed="#V" n="b"/>
<lb ed="#V" n="69"/>rationem ad suam operationem rectam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e1128">
¶ Ad secundum
<lb ed="#V" n="70"/>dicendum quod illud verbum philosophi non intelligitur de fine
<lb ed="#V" n="71"/>in generali: sed de specificatione sinis: nec ex hoc sequitur
<lb ed="#V" n="72"/>quod virtus moralis illam finis specificationem prudentie
<lb ed="#V" n="73"/>prestituat: sed quod iuuat eam ad prestituendum. Ex dictis
<lb ed="#V" n="74"/>patet solutio ad tertium.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-g84990-Dd1e1142">
<head xml:id="kzz7yh-g84990-Hd1e1144">Quaestio 6</head>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e1146">
Quaestio VI
<lb ed="#V" n="75"/>SExto queritur vtrum principalis actus
<lb ed="#V" n="76"/>prudentie sit precipere: et videtur quod
<lb ed="#V" n="77"/>non consiliari non est precipere: sed secundum philosophum
<lb ed="#V" n="78"/>sexto ethico. cap. vt. prudentis videtur esse
pos<lb ed="#V" n="79" break="no"/>se bene consiliari: ergo actus eius non est precipere.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e1159">
¶ Item
<lb ed="#V" n="80"/>actus prudentie est prefigere medium morali virtuti
re<lb ed="#V" n="81" break="no"/>spectu eorum que sunt ad finem eius: sed medium
prefi<lb ed="#V" n="82" break="no"/>gere est dictare sic debere fieri: hoc autem non est precipe
<lb ed="#V" n="83"/>re: sed magis dare consilium: ergo actum prudentie non est
<lb ed="#V" n="84"/>precipere.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e1172">
¶ Item precipere non potest esse actus virtutis
<lb ed="#V" n="85"/>non existentis in potentia preceptiua. Sed ad rationem
<lb ed="#V" n="86"/>in qua est prudentia non spectat precipere: sed ad
volun<lb ed="#V" n="87" break="no"/>tatem que secundum Ansel. in lib. de concordia prescientie et sib
<lb ed="#V" n="88"/>arbitrii longe vltra medium mouet se: et omnes alias
poten<lb ed="#V" n="89" break="no"/>tias: ergo actus precipere prudentie non est.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e1185">
<lb ed="#V" n="90"/>Contra philosophus sexto ethico. ca. xi. dicit quod
pru<lb ed="#V" n="91" break="no"/>dentia preceptiua est.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e1193">
<lb ed="#V" n="92"/>Respondeo quod ad prudentem spectat bene
con<lb ed="#V" n="93" break="no"/>siliari quod pertinet ad inuentionem:
<lb ed="#V" n="94"/>consiliando enim inquirunt homines vias per quas per
<lb ed="#V" n="95"/>tingere possint ad finem intentum. Unde philosophus
<lb ed="#V" n="96"/>tertio ethicorum capitulo sexto. Consiliamur non de
si<lb ed="#V" n="97" break="no"/>nibus: sed de his que sunt ad finem: neque enim medicus
<lb ed="#V" n="98"/>consiliabitur: si sanabit: nec rhetor si suadebit: sic nec
poli<lb ed="#V" n="99" break="no"/>ticus: si pacem faciat. Sed ponentes finem aliquem
qua<lb ed="#V" n="100" break="no"/>liter: et per que erit intendunt: et parum post dicit: qui
con<lb ed="#V" n="101" break="no"/>siliatur videtur querere. Prudentis etiam est bene
iudi<lb ed="#V" n="102" break="no"/>care de consiliatis: et inuentis. Prudentis etiam est
consi<lb ed="#V" n="103" break="no"/>liata et inuenta: et iudicata applicare ad operationem. Ille
<lb ed="#V" n="104"/>qui inueniret consiliando bonam viam ad finem
mora<lb ed="#V" n="105" break="no"/>lis virtutis: et bene iudicaret non esset prudens: nisi
ap<lb ed="#V" n="106" break="no"/>plicaret ad opus: hanc autem applicationem non potest
<lb ed="#V" n="107"/>facere intellectus per prudentiam nisi motus a
volunta<lb ed="#V" n="108" break="no"/>te recta. Unde hec applicatio est ipsius ratione
volunta<lb ed="#V" n="109" break="no"/>tis vt mouentis et est ipsius rationis per prudentiam: vt
<lb ed="#V" n="110"/>formantis intellectualiter preceptum de faciendo
appli<lb ed="#V" n="111" break="no"/>cationem predictam: et hic est perincipalis actus prudentie.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e1239">
<lb ed="#V" n="112"/>Ad primum in oppositum dicendum quod
confi<lb ed="#V" n="113" break="no"/>liari est actus prudentis non
prin<lb ed="#V" n="114" break="no"/>cipalis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e1248">
¶ Ad secundum dicendum quod prudentia non
tan<lb ed="#V" n="115" break="no"/>tummodo prefigit medium dictando: sed etiam
forman<lb ed="#V" n="116" break="no"/>do preceptum de attingendo illud medium.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e1255">
¶ Ad
ter<lb ed="#V" n="117" break="no"/>tium dicendum quod differt mouere ad opus: et precipere
<lb ed="#V" n="118"/>opus. Precipere enim est loqui: vnde qui sensibiliter
pre<lb ed="#V" n="119" break="no"/>cipit sensibiliter loquitur: et qui mentaliter precipit:
men<lb ed="#V" n="120" break="no"/>taliter loquitur. Loqui autem mentaliter non est: nisi
vir<lb ed="#V" n="121" break="no"/>tutis cognitiue: et ideo quamuis mouere ad opus
pertine<lb ed="#V" n="122" break="no"/>at ad afficientiam: precipere tamen pertinet ad
cogniti<lb ed="#V" n="123" break="no"/>uam. Unde cum voluntas aliquid vult fieri mouetur in
<lb ed="#V" n="124"/>tellectus per eam ad formandum intellectualiter hoc
pre<lb ed="#V" n="125" break="no"/>ceptum: quod per ista verba sensibilia representaretur:
fac<lb ed="#V" n="126" break="no"/>ita sicut voluntas vult: nec ex hoc sequitur intellectum
no<lb ed="#V" n="127" break="no"/>biliorem esse voluntate. Nobilius enim est potentiam
<lb ed="#V" n="128"/>mouere ad opus quam intellectualiter dicere orationem
pre<lb ed="#V" n="129" break="no"/>ceptiuam: quia ad hoc non sequeretur opus: nisi in
virtu<lb ed="#V" n="130" break="no"/>re motionis ipsius voluntatis: quapropter non
incongrue<lb ed="#V" n="131" break="no"/>Ansel. in lib. de concep. vir. cap. 4. Dominium et imperi
<lb ed="#V" n="132"/>um in regno attribuit voluntati.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-g84990-Dd1e1293">
<head xml:id="kzz7yh-g84990-Hd1e1295">Quaestio 7</head>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e1297">
Quaestio VII
<lb ed="#V" n="133"/>Eptimo queritur vtrum pruentia
pos<lb ed="#V" n="134" break="no"/>sit tradi obliuioni: et videtur
<lb ed="#V" n="135"/>quod sic: acquisita cognitio per experientiam
tra<lb ed="#V" n="136" break="no"/>di potest obliuioni: quia acquiritur mediante me¬
<!--00255.xml-->
<pb ed="#V" n="123-r"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>moria experimentorum: sed memoria potest deleri seu amit
<lb ed="#V" n="2"/>ti per longam cessationem a meditando. Unde secundum philo.
<lb ed="#V" n="3"/>sophum in lib. de memo. et remini. Meditationes saluant
<lb ed="#V" n="4"/>memoriam in reminiscendo: sed secundum philosophum sexto ethico.
<lb ed="#V" n="5"/>cap. ix. Prudentia est singularium que fiunt cognita
ex<lb ed="#V" n="6" break="no"/>perientia: ergo prudentia tradi potest obliuioni.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e1328">
¶ Item
<lb ed="#V" n="7"/>scientia cum sit de necessariis stabilior est et certior quam
pru<lb ed="#V" n="8" break="no"/>dentia cum sit de contingentibus: sed scientia amitti
po<lb ed="#V" n="9" break="no"/>test per obliuionem: ergo multo fortius prudentia.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e1337">
<lb ed="#V" n="10"/>Contra philosophus 6 ethi. ca. 6 dicit: habitus artis est
obli<lb ed="#V" n="11" break="no"/>uio: prudentia autem non est.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e1344">
<lb ed="#V" n="12"/>Ad istam questionem dicunt aliqui
<lb ed="#V" n="13"/>quod lprudentis
<lb ed="#V" n="14"/>non potest totaliter amitti per obliuionem: quia vt dicunt:
<lb ed="#V" n="15"/>prudentia non tantum est in intellectu: sed etiam in
affe<lb ed="#V" n="16" break="no"/>ctu. obliuio autem respicit intellectum non affectum
di<lb ed="#V" n="17" break="no"/>recte. Potest tamen prudentia corrumpi per
inordina<lb ed="#V" n="18" break="no"/>tionem passionum. Dicit enim philosophus 6 ethi. c. 6 quod delectabile
<lb ed="#V" n="19"/>et triste corrumpit existinationem prudentie: quia vt dicit philosophus. 3o
<lb ed="#V" n="20"/>ethico. c. 8. Qualiscunque et vnusquisque talis: et finis videtur ei.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e1367">
<lb ed="#V" n="21"/>¶ Sed quid isti volunt dicere non clare intelligo cum
di<lb ed="#V" n="22" break="no"/>cant vnum habitum simplicem non posse esse in duabus
po<lb ed="#V" n="23" break="no"/>tentiis: nec vnum habitum esse ex duobus habitibus
con<lb ed="#V" n="24" break="no"/>positum: vnde non video quid velint dicere: nisi dicere
ve<lb ed="#V" n="25" break="no"/>lint prudentiam esse plures habitus: quorum vnus est in
in<lb ed="#V" n="26" break="no"/>tellectu practico: et alius vel alii in affectu: et si sic virtutes
<lb ed="#V" n="27"/>morales essent de essentia prudentie: quod communiter non tenetur:
<lb ed="#V" n="28"/>quamuis prudentia non possit esse sine illis: et de sui ratione sit
<lb ed="#V" n="29"/>eius coniunctio cum illis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e1389">
¶ Unde mihi videtur dicendum ad quaestionem
<lb ed="#V" n="30"/>quod prudentia posset per obliuionem amitti per
diuturnita<lb ed="#V" n="31" break="no"/>tem temporis: si homo per tempos valde diuturnum posset cessare ab
<lb ed="#V" n="32"/>omni actu prudentie: sed quia hoc non est possibile. de lege
<lb ed="#V" n="33"/>communi: quia semper praesto est materia prudentie: cum tota die
insur<lb ed="#V" n="34" break="no"/>gant passiones: et occurrant operationes: circa quas homo per
pru<lb ed="#V" n="35" break="no"/>dentiam se dirigit: ideo prudentia de lege communi obliuioni non
tradi<lb ed="#V" n="36" break="no"/>tur: saltem ita faciliter: sicut ars et scientia: quia quasi semper operatur
<lb ed="#V" n="37"/>prudentia: non autem sic ars et scientia. Ex dictis patet quid dici
<lb ed="#V" n="38"/>debeat ad argumenta: ad vtranque partem.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-g84990-Dd1e1413">
<head xml:id="kzz7yh-g84990-Hd1e1415">Quaestio 8</head>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e1417">
Quaestio VIII
<lb ed="#V" n="39"/>Etauo queritur que et quot sunt partes
<lb ed="#V" n="40"/>prudentie.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e1424">
¶ Respondeo quod quedam
<lb ed="#V" n="41"/>assignantur partes prudentie ad similitudinem partium
<lb ed="#V" n="42"/>integralium: quedam partes subiectiue: quedam
<lb ed="#V" n="43"/>ad similitudinem partium potentialium. Primo modo
assignan<lb ed="#V" n="44" break="no"/>tur. 8. partes prudentiem scilicet sex quas ponit Macrobius que
<lb ed="#V" n="45"/>sunt ratio intellectus: circumspectio: prouidentia: docilitas: cautio:
<lb ed="#V" n="46"/>et etiam vna quam assingnat Tullius in 2 rheto scilicet memoria: et
<lb ed="#V" n="47"/>etiam eustochia: de qua facit mentionem philosophus 6 ethi. cap. x.
<lb ed="#V" n="48"/>quarum quinque pertinent ad prudentiam: inquantum est
cogni<lb ed="#V" n="49" break="no"/>tiua scilicet memoria: intellectus: docilitas: eustochima: ratio. Tres
<lb ed="#V" n="50"/>vero alie pertinent ad eam inquantum est praeceptiua scilicet
proui<lb ed="#V" n="51" break="no"/>dentia: circumspectio: cautio. Pertinentium autem ad
pruden<lb ed="#V" n="52" break="no"/>tiam inquantum est cognitiua: due sunt directe respicientes
ip<lb ed="#V" n="53" break="no"/>sam cognitionem scilicet memoria que est cognitio praeteritorum: et
in<lb ed="#V" n="54" break="no"/>tellectus qui ibi accipitur pro cognitione praesentium: siue
con<lb ed="#V" n="55" break="no"/>tingentim: siue necessatiorum: quedam pertinent ad
cognitio<lb ed="#V" n="56" break="no"/>nis acquisitionem scilicet docilitas que requiritur ad acquirendum
<lb ed="#V" n="57"/>cognitionem per disciplinam: et eustochia que requiritur ad
<lb ed="#V" n="58"/>acquirendum cognitionem per inuentionem. Per eustochiam
<lb ed="#V" n="59"/>enim homo bene coniecturat. vnde dicitur ab eum quod est bene
toscasi<lb ed="#V" n="60" break="no"/>nos quod est communiecturatio: cuius partem philosophus 6 ethi. ca. x. dicit
<lb ed="#V" n="61"/>esse solertiam: que secundum philosophum d est posterio. est sola coniecturatio
<lb ed="#V" n="62"/>medii. Unde secundum ipsum ibidem. Solertia dicitur subtilitas quedam
<lb ed="#V" n="63"/>in non prospecto tempore medii: vt si aliquis videns quod luna
sem<lb ed="#V" n="64" break="no"/>per splendorem habet ad solem: statim intellexit propter quid sit hoc:
<lb ed="#V" n="65"/>quia propter illud quod illustratur a sole: et disputantem cum
diui<lb ed="#V" n="66" break="no"/>te cognouit quoniam accommodatum est. in quo patet solertia
es<lb ed="#V" n="67" break="no"/>se non tantum respectu spectabilium: sed etiam agibilium. Quin
<lb ed="#V" n="68"/>ta pertinet ad cognitionis vsum: qui est procedere ex co¬
<!--00255.xml-->
<cb ed="#V" n="b"/>
<lb ed="#V" n="69"/>gnitis ad alia cognoscenda: et hec est ratio. Pertinentium
<lb ed="#V" n="70"/>autem ad prudentiam inquantum est preceptiua. Una est per
<lb ed="#V" n="71"/>quam aliquis homo per memoriam praeteritorum et intelligentiam
pre<lb ed="#V" n="72" break="no"/>sentium sibi prouidei contra futura commode aliqua ordinando
<lb ed="#V" n="73"/>ad finem: et hec est prouidentia. Alia per quam diligenter
at<lb ed="#V" n="74" break="no"/>tendit homo circumstantias. negocii: et hec est circunspectio.
<lb ed="#V" n="75"/>Tertia per quam vitat impedimenta: et hec est cautio: et
di<lb ed="#V" n="76" break="no"/>cuntur octo predicta: partes prudentie ad similitudinem
parti<lb ed="#V" n="77" break="no"/>um integralium: quia non potest dici quod sint vere partes
integra<lb ed="#V" n="78" break="no"/>les. Non enim sunt octo habitus ex quibus constituatur virtus
<lb ed="#V" n="79"/>prudentie. Sed pro tanto partes integrales dicuntur: quia
<lb ed="#V" n="80"/>de necessitate concurrunt ad perfectum actum ipsius
pruden<lb ed="#V" n="81" break="no"/>tie. Sine predictis enim non potest prudentia este perfecte
pre<lb ed="#V" n="82" break="no"/>ceptiua. Nec intelligendum est quod memoria intellectus: et
<lb ed="#V" n="83"/>ratio: secundum quod posite sunt partes prudentie nomina sint
poten<lb ed="#V" n="84" break="no"/>tiarum: sed accipitur memoria pro quadam dispositione
<lb ed="#V" n="85"/>qua bene recordatur homo preteritorum. Et intellectus
<lb ed="#V" n="86"/>pro habitum principiorum agibilium: et ratio pro quadam
di<lb ed="#V" n="87" break="no"/>spiseitione qua homo bene dispositus est: ex quibusdam
co<lb ed="#V" n="88" break="no"/>gnitis discutrere ad alia cognoscenda: nec credo etiam quod
<lb ed="#V" n="89"/>docilitas accipiatur pro simplici possibilitate ad
recipien<lb ed="#V" n="90" break="no"/>dum cognitionem per doctrinam: sed pro quadam naturali
<lb ed="#V" n="91"/>aptitudine ad recipiendum faciliter per doctrinam
cogni<lb ed="#V" n="92" break="no"/>tionem: maxime agibilium. Unde forte quod hic vocatur
do<lb ed="#V" n="93" break="no"/>cilitas. philosophus 6 ethico. capitulo 16 demoticam
vo<lb ed="#V" n="94" break="no"/>cat: de qua dicit in eodem capitulo quod sine illa non est
pru<lb ed="#V" n="95" break="no"/>dentia.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e1550">
¶ Partes autem subiectiue prudentie sunt
pru<lb ed="#V" n="96" break="no"/>denta: qua homo regit seipsum tantum que dicitur
mo<lb ed="#V" n="97" break="no"/>nostica. Et prudentia multitudinis regitiua que
diuidi<lb ed="#V" n="98" break="no"/>tur in plures species: quia respectu exercitus est
pruden<lb ed="#V" n="99" break="no"/>tia militaris: respectu familie in vna domo est iconomica
<lb ed="#V" n="100"/>respectu regni vel ciuitatis est in rege seu principe
regna<lb ed="#V" n="101" break="no"/>tiua vel legis positiua. In subditis autem dicitur politica
<lb ed="#V" n="102"/>simpliciter dicta: non tamen conuenit eis sub ratione: qua
<lb ed="#V" n="103"/>subditi sunt: quia sicut dicit philosophus tertio politico. Subditi
<lb ed="#V" n="104"/>non est prudentia: sed conuenit eis: inquantum rationa
<lb ed="#V" n="105"/>les sunt: bene scientes se habere circa rationes et actiones
<lb ed="#V" n="106"/>in comparatione ad ciuitatem vel regnum: et ad bonam
<lb ed="#V" n="107"/>obseruantiam legis posite a bono principe. Quod autem iste
<lb ed="#V" n="108"/>due prudentie spetie differant expresse colligitur ex
sen<lb ed="#V" n="109" break="no"/>teia philosophi tertio politicorum: et 6 ethicorum. ca.
<lb ed="#V" n="110"/>9. Ab aliquibus etiam asugnantur partes subiectiue
pru<lb ed="#V" n="111" break="no"/>dentie. videlicet dialetica: rhetorica: physica. Sed
credo<lb ed="#V" n="112" break="no"/>quod isti improprie accipiunt prudentiam pro scientia.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e1589">
¶
Par<lb ed="#V" n="113" break="no"/>tes autem prudentie ad similitudinem partium
potentia<lb ed="#V" n="114" break="no"/>lium tres sunt: vt. aliqui dicunt: quas tangit philosophus
sexto<lb ed="#V" n="115" break="no"/>ethicorum: eubulia quam tangit. c. x. Synesis quam
tan<lb ed="#V" n="116" break="no"/>git. c. xi. Gnome quam tangit. c. 12 que in hoc habent
re<lb ed="#V" n="117" break="no"/>spectu prudentie similitudinem partium potentialium:
<lb ed="#V" n="118"/>quia aliquo modo sunt ei adiuncte ordinate ad aliquos
se<lb ed="#V" n="119" break="no"/>cundarios actus vel materias: non tamen attingentes ad
<lb ed="#V" n="120"/>perfectam rationem prudentie. Eubulia enim est bene
con<lb ed="#V" n="121" break="no"/>siliatiua. Synesis est de inuentis per consilium bene
iu<lb ed="#V" n="122" break="no"/>dicatiua secundum ea que communiter accidunt: Gnome autem
<lb ed="#V" n="123"/>bene iudicatiua eorum in quibus quandoque oporitet a
con<lb ed="#V" n="124" break="no"/>muni lege recedere. Et quod isti sint tres distincti habitus
<lb ed="#V" n="125"/>patet: quia sicut videmus in speculabilibus aliquos bene
<lb ed="#V" n="126"/>habituatos ad inueniendum argumenta. Aliquos bene
ha<lb ed="#V" n="127" break="no"/>bituatos ad soluendum et sententiandum secundum quod communi
<lb ed="#V" n="128"/>ter tenemur. Aliquos bene habituatos ad soluendum et
<lb ed="#V" n="129"/>iudicandum secundum aliquas speciales subtilitates que non sunt
<lb ed="#V" n="130"/>in communi vsu: sic in agibilibus: aliqui sunt habituati ad
<lb ed="#V" n="131"/>inueniendum multas vias: qui tamen non sunt
habitua<lb ed="#V" n="132" break="no"/>tuati ad bene iudicandum de inuentis. Aliqui etiam sunt
<lb ed="#V" n="133"/>habituati ad bene iudicandum de inuentis: secundum ea que
con<lb ed="#V" n="134" break="no"/>muniter accidunt. Qui non sunt habituati ad bene
iudi<lb ed="#V" n="135" break="no"/>candum de hiis secundum ea propter que oportet quandoque recedere a lege communi.
<lb ed="#V" n="136"/>Sed accipiendo synesim: vt isti dicunt non video quomodo pru¬
<!--00256.xml-->
<pb ed="#V" n="123-v"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>dentia differat ab eubulia: et synesi simul: secundum aliquid
abso<lb ed="#V" n="2" break="no"/>lutum: sed secundum relationem: quia eubulia et synesis de sui ratione
<lb ed="#V" n="3"/>non includunt earum coniunctionem cum virtutibus moralibus:
<lb ed="#V" n="4"/>nec earum actus cum actu earum. Sed prudentia
predi<lb ed="#V" n="5" break="no"/>ctam relationem de sui ratione includit: non enim qui
be<lb ed="#V" n="6" break="no"/>ne consiliatur: et bene de consiliatis iudicat prudenter dici
<lb ed="#V" n="7"/>tur agere nisi bene consiliata: et iudicata executioni
appli<lb ed="#V" n="8" break="no"/>centur: vt est possibile per electionem rectam: ad quam determinat
<lb ed="#V" n="9"/>voluntatem moralis virtus. Cum ergo dicit philosophus 6 ethi.
<lb ed="#V" n="10"/>ca. xi. quod non est idem synesis: et prudentia sic intelligendum est:
<lb ed="#V" n="11"/>quod ideo non sunt idem: quia prudentia comprehendit synesim: et eum
<lb ed="#V" n="12"/>buliam: et relationem praedictam. Et cum ibidem dicit quod prudentia
<lb ed="#V" n="13"/>est praeceptiua: non aute synesis: sic intelligi debet: et quia de sui ratione
<lb ed="#V" n="14"/>est coniunctio cum morali virtuti per quam iudicium rationis
re<lb ed="#V" n="15" break="no"/>cte applicatur ad opus.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-g84990-d1e1684">
¶ Qui autem dicunt quod actus syne
<lb ed="#V" n="16"/>sis se habet ad actum prudentie: sicut actus discentis ad actum
<lb ed="#V" n="17"/>docentis: ita vt dicantur syneti qui bene iudicant de his que
<lb ed="#V" n="18"/>docet prudens: que tamen docere nescirent seipsos: sicut aliquando
<lb ed="#V" n="19"/>discipulus aliquantulum exercitatus bene iudicat de his
<lb ed="#V" n="20"/>que docet doctor: que tamen per seipsum nesciebat. Hi possunt
<lb ed="#V" n="21"/>dicere quod prudentia secundum aliquid absolutum differt ab eubulia
<lb ed="#V" n="22"/>et synesi: et quod prudentia dicitur praeceptiua non quia ad aliquem actum
<lb ed="#V" n="23"/>ab ea elicitum sequatur operatio in virtute eius tantum: sed sicut
<lb ed="#V" n="24"/>actus docendi dicitur preceptorius respectu actus addiscendi: et
<lb ed="#V" n="25"/>hoc videtur probabile dictum.
</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>