-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 3
/
cod-ve09v4_kzz7yh-k110291.xml
291 lines (291 loc) · 17.4 KB
/
cod-ve09v4_kzz7yh-k110291.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Praeambulum</title>
<author ref="#RicardusDeMediavilla">Ricardus de Mediavilla</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Praeambulum</title>
<date when="2023-09-02">September 02, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="V" n="cod-ve09v4">Venice, 1509, v. 4</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-09-02" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#V" n="153-r"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="kzz7yh-k110291"><!-- l4d32prae -->
<head xml:id="kzz7yh-k110291-Hd1e101">Praeambulum</head>
<!--<p xml:id="kzz7yh-k110291-d1e103">
<lb ed="#V" n="127"/>¶ De solutione carnalis debiti. Di. XXXII
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k110291-d1e108">
<lb ed="#V" n="128"/>SCiendum etiam
<lb ed="#V" n="129"/>est quia cum in omnibus aliis virpre
<lb ed="#V" n="130"/>sit mulieri vt caput corpori. Est enim
vir<lb ed="#V" n="131" break="no"/>caput mulieris: in soluendo tamen
car<lb ed="#V" n="132" break="no"/>nis debito pares sunt. Ideo apostolus vtrique
pari<lb ed="#V" n="133" break="no"/>ter precipit in hac causa sibi inuicem subiict: mqui
<!-\-00336.xml-\->
<pb ed="#V" n="152-v"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>ens. Uir debitum reddat vxori: similiter et
vxorvi<lb ed="#V" n="2" break="no"/>ro: quia mulier non habet potestatem sui corporis: sed
<lb ed="#V" n="3"/>vir. similiter et virnon habet potestatem sui
corpo<lb ed="#V" n="4" break="no"/>ris: sed mulier. Quia nec mulier ad alium virum
<lb ed="#V" n="5"/>nec vir ad aliam mulierem potestatem sui corporis
<lb ed="#V" n="6"/>habet: nec vir ad continendum: nec mulier
pote<lb ed="#V" n="7" break="no"/>statem habet sine mutuo consensu: sed alter
alte<lb ed="#V" n="8" break="no"/>rius potestatem habet corporis: vt poscenti alteri
<lb ed="#V" n="9"/>non liceat alteri negare debitum. In hoc enim
<lb ed="#V" n="10"/>pares sunt: quia nec viro nec mulieri corpus suum
<lb ed="#V" n="11"/>licet alii tradere. Sed sibi inuicem debitores
<lb ed="#V" n="12"/>sunt in hac causa: ne peccandi detur occasio: per
<lb ed="#V" n="13"/>quod non dominium tollitur viro: sed vitium. De
<lb ed="#V" n="14"/>bet enim sibi coniugati non solum ipsius sexus sui
<lb ed="#V" n="15"/>commiscendi fidem liberorum procreandorum causa
<lb ed="#V" n="16"/>que prima est in ista mortalitate societas:
verun<lb ed="#V" n="17" break="no"/>etiam infirmitatis inuicem excipiende ad illicitos
<lb ed="#V" n="18"/>concubitus deuitandos mutuam quodammodo
ser<lb ed="#V" n="19" break="no"/>uitutem: vt et si alteri eorum continentia placeat:
ni<lb ed="#V" n="20" break="no"/>si ex alterius consensu non possit. Ad hoc enim
neu<lb ed="#V" n="21" break="no"/>ter habet potestatem sui corporis: quod adeo
ve<lb ed="#V" n="22" break="no"/>rum est: vt etiam quod non filiorum procreandorum sed
<lb ed="#V" n="23"/>infirmitatis et incontinentie causa expetit vel ille
<lb ed="#V" n="24"/>de matrimonio vel illa non sibi alterutrum
ne<lb ed="#V" n="25" break="no"/>gent: ne per hoc incidant in damnabiles
corru<lb ed="#V" n="26" break="no"/>ptelas. Reddere enim debitum coniugale
nul<lb ed="#V" n="27" break="no"/>lius est criminis: exigere autem vltra generandi
<lb ed="#V" n="28"/>necessitatem: culpe est venialis. Fornicari vero
<lb ed="#V" n="29"/>vel mechari: puniendi est criminis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k110291-d1e193">
<lb ed="#V" n="30"/>¶ Quod neuter continere valeat nisi ex communi consensu.
<lb ed="#V" n="31"/>Quod vero sine consensu vtoris vit
<lb ed="#V" n="32"/>continere non valcat: sub
<lb ed="#V" n="33"/>ditis probatur testimoniis. Ait enim Aug.
Si<lb ed="#V" n="34" break="no"/>dicat vir continere iam volo: nolo autem vxor
pos<lb ed="#V" n="35" break="no"/>test. Quod enim tu vis: illa non vult. Nunqud
<lb ed="#V" n="36"/>per continentiam tuam illa debeat fieri fornicaria:
<lb ed="#V" n="37"/>Si alii nupserit te viuo: adultera erit. Non vult
<lb ed="#V" n="38"/>tali lucro deus tale damnum compensari.
Red<lb ed="#V" n="39" break="no"/>de debitum et si non exigis: redde: pro sanctificatio
<lb ed="#V" n="40"/>ne perfecta deus tibi computabit: si non quod tibi
de<lb ed="#V" n="41" break="no"/>betur exigis: sed reddis quod debes vxori. Idem.
<lb ed="#V" n="42"/>Secundu verba apostolica etiam si vir continere
volu<lb ed="#V" n="43" break="no"/>isset et tu noluisses: debitum tibi reddere cogeretur:
<lb ed="#V" n="44"/>et illi deus imputaret continentiam: si non sue sed
<lb ed="#V" n="45"/>tue concederetur infirmitati: ne in adulterium cade
<lb ed="#V" n="46"/>res. Quisquis ergo compatiens infirmitatis
vxo<lb ed="#V" n="47" break="no"/>ris reddit non exigit debitum: aut si propter propriam
<lb ed="#V" n="48"/>infirmitatem ducit vxorem plangens potius quia sine
<lb ed="#V" n="49"/>vxore esse non potuit quam gaudens quia duxit: securus
<lb ed="#V" n="50"/>expectat diem nouissimum. Idem Una sola
cau<lb ed="#V" n="51" break="no"/>sa esse potest: qua te ad id quod vouisti non
mo<lb ed="#V" n="52" break="no"/>do non hortaremur: sed etia prohiberemus
imple<lb ed="#V" n="53" break="no"/>re: si forte tua coniunx hoc tecum suscipere
animi<lb ed="#V" n="54" break="no"/>vel carnis infirmitate recusaret. Nam vouenda
<lb ed="#V" n="55"/>talia non sunt a coniugatis: nisi ex consensu et volum
<lb ed="#V" n="56"/>tate communi: et si prepropere factum fuerit: ma¬
<!-\-00336.xml-\->
<cb ed="#V" n="b"/>
<lb ed="#V" n="57"/>gis est corrigenda temeritas quam persoluenda
pro<lb ed="#V" n="58" break="no"/>missio. Non enim deus exigit si quis ex alieno
<lb ed="#V" n="59"/>aliquid vouerit: sed potius vsurpare vetat alie
<lb ed="#V" n="60"/>num. Idem. Apostolus nec ad tempus vt vacet
<lb ed="#V" n="61"/>orationi nisi ex consensu voluit coniugem
carnali<lb ed="#V" n="62" break="no"/>inuicem fraudari debito. Idem. Manifestum est
<lb ed="#V" n="63"/>ita voluisse legem: feminam sub viro esse: vt nulla
<lb ed="#V" n="64"/>eius vota que abstinentie causa vouerit reddam
<lb ed="#V" n="65"/>tur ab ea: nisi auctor fuerit vir permittendo. Nam
<lb ed="#V" n="66"/>cum ad peccatum eiusdem viri pertinere:
volue<lb ed="#V" n="67" break="no"/>rit lex: si prius permiserit et postea prohibuerit: non
<lb ed="#V" n="68"/>tamen dixit vt faciat mulier quod vouerat: quia
per<lb ed="#V" n="69" break="no"/>missa iam prius a viro fuerat: viri dixit esse
pec<lb ed="#V" n="70" break="no"/>catum: quia abnuit quod prius concesserat: non tamen
<lb ed="#V" n="71"/>mulieri ex hoc iussum dedit: cum prius vir ei
con<lb ed="#V" n="72" break="no"/>cesserit: postea si prohibuerit contennatur. Ex his
<lb ed="#V" n="73"/>apparet quod vir vniuersaliter continentiam deo
of<lb ed="#V" n="74" break="no"/>ferre non potest scea ne communi consensu: nec alter
<lb ed="#V" n="75"/>alteri debitum negare debet. Si vero quilibet
<lb ed="#V" n="76"/>eorum alterum a suo iure absoluerit: ad
preteritan<lb ed="#V" n="77" break="no"/>seruitutem numquid reuocare poterit: Hoc enim
<lb ed="#V" n="78"/>videtur Aug. supra voluisse. Quibusdam videtur
<lb ed="#V" n="79"/>quod mulier non discedens a domo viri: que viro
<lb ed="#V" n="80"/>permittente continentiam vouerit vel promiserit: eo
<lb ed="#V" n="81"/>dem prohibente soluere non valeat. et hoc propter
<lb ed="#V" n="82"/>dignitatem viri qui est caput mulieris. Sed
me<lb ed="#V" n="83" break="no"/>lius hoc intelligitur in tali casu: vbi vir concedit
<lb ed="#V" n="84"/>mulieri vouere continentiam: et ante votum
prohi<lb ed="#V" n="85" break="no"/>bet implere. Si vero habitum mutauerit non
<lb ed="#V" n="86"/>potest reuocari secundum illud. Qui vxorem
<lb ed="#V" n="87"/>suam valere permiserit: aliam non accipiat: sed
<lb ed="#V" n="88"/>similiter conuertatur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k110291-d1e328">
<lb ed="#V" n="89"/>¶ Quibus temporibus cessandum sit a
coitu<lb ed="#V" n="90" break="no"/>Et licet debitum poscenti sit sempersol
<lb ed="#V" n="91"/>uendum: non licet tamen qualibet
<lb ed="#V" n="92"/>die poscere vnde Aug. Christiamo cum vxore sua
<lb ed="#V" n="93"/>aliquando cet conuenire aliquando non. Propter
<lb ed="#V" n="94"/>processionis enim dies et ieiuniorum aliquando non
<lb ed="#V" n="95"/>licet conuenire: quia etiam a licitis abstinendum est: vt
<lb ed="#V" n="96"/>facilius impetrari possit quod postulatur. Idem
quo<lb ed="#V" n="97" break="no"/>tiens enim vel dies natiuitatis vel relique
fe<lb ed="#V" n="98" break="no"/>stiuitates aduenerint: non solum concubinarum
con<lb ed="#V" n="99" break="no"/>sortio: sed etiam a propriis vxoribus abstinete. Item
<lb ed="#V" n="100"/>amb. Si causa procreandorum filiorum ducitur vxor:
<lb ed="#V" n="101"/>non multum tempus concessum videtur ad ipsum vsum
<lb ed="#V" n="102"/>quia et dies festi et dies processionis et ipsa ratio
concer<lb ed="#V" n="103" break="no"/>ptus et partus iuxta legem cessare vsum carnis
<lb ed="#V" n="104"/>his debere temporibus demonstrant.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k110291-d1e366">
<lb ed="#V" n="105"/>¶ Hieronymus videtur dissentire a premissis:
<lb ed="#V" n="106"/>Illi autem quod dictum est reddere
<lb ed="#V" n="107"/>debitum non esse peccatum.
<lb ed="#V" n="108"/>videtur obuiare quod ait Hiero. Quicunque
vxori<lb ed="#V" n="109" break="no"/>debitum reddit: vacare non potest orationi: nec carnes
<lb ed="#V" n="110"/>agni edere. Item si panes propositionis ab his qui
<lb ed="#V" n="111"/>vxores suas tetigerant comedi non poterant.
Quamn<lb ed="#V" n="112" break="no"/>tomagis panis qui de celo descendit: non potest
<!-\-00337.xml-\->
<pb ed="#V" n="153-r"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>ab his qui coniugalibus paulo ante hesere
complexi<lb ed="#V" n="2" break="no"/>bus violari atque contingi. Non quod nuptias
conden<lb ed="#V" n="3" break="no"/>nemus sed quod eo tempore quo carnes agni mandu
<lb ed="#V" n="4"/>caturi sumus: vacare a carnalibus operibus
de<lb ed="#V" n="5" break="no"/>beamus. Hoc capitulum maxime ad ministros
<lb ed="#V" n="6"/>ecclesie pertinere videtur quibus non licebat sacra
offi<lb ed="#V" n="7" break="no"/>cia celebratr atque mysteria tempore coniugalis
am<lb ed="#V" n="8" break="no"/>plexus: quo etia presentia spiritus sancti non
da<lb ed="#V" n="9" break="no"/>tur. Unde idem ait. Connubia legitima carent
<lb ed="#V" n="10"/>quidem peccato: nec tamen tempore illo quo coniugales
<lb ed="#V" n="11"/>actus geruntur: presentia spiritus sancti dabitur
<lb ed="#V" n="12"/>etiam si propheta esse videatur: qui officio
gene<lb ed="#V" n="13" break="no"/>rationis obsequitur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k110291-d1e421">
<lb ed="#V" n="14"/>¶ Quibus temporibus non sunt celebrande nuptie.
<lb ed="#V" n="15"/>Nec solum in opere camali obseruam
<lb ed="#V" n="16"/>da sunt tempora: sed etiam
<lb ed="#V" n="17"/>in celebrandis nuptiis: secundum illud. Non
opor<lb ed="#V" n="18" break="no"/>tet a septuagesima vsque in octauam pasche et tribus
<lb ed="#V" n="19"/>hebdomadibus ante festum sancti Ioannis: et ab
<lb ed="#V" n="20"/>aduentu domini vsque post epiphaniam celebrare
<lb ed="#V" n="21"/>nuptias. Qnod si factum fuerit separentur:
<lb ed="#V" n="22"/>Item Nicolaus papa. Nec vxtorem duceremec
<lb ed="#V" n="23"/>coniugia facere quadragesimali tempore
con<lb ed="#V" n="24" break="no"/>uenire posse vllo modo arbitror.
</p>-->
<p xml:id="kzz7yh-k110291-d1e106">
<lb ed="#V" n="25"/>SUperius determinauit magister de
tri<lb ed="#V" n="26" break="no"/>bus bonis coniugi. Hic deter
<lb ed="#V" n="27"/>minat de bono fidei in quocunque coniugio
spe<lb ed="#V" n="28" break="no"/>cialiter. Et diuiditur in duas partes.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k110291-d1e456">
¶
Pri<lb ed="#V" n="29" break="no"/>mo determinat magister de necessitate reddendi debitum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k110291-d1e461">
<lb ed="#V" n="30"/>¶ Secundo de tempre exigendi. ibi. Et licet. Primalinduas.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k110291-d1e466">
<lb ed="#V" n="31"/>¶ Primo ostendit quod non potest vnus coniunx sine licentia
al<lb ed="#V" n="32" break="no"/>terius vouere.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k110291-d1e473">
¶ Secundo querit vtrum datam licentiam
<lb ed="#V" n="33"/>possit reuocare. ibi. Si vero quilibet Prima in duas.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k110291-d1e479">
<lb ed="#V" n="34"/>¶ Primo ostendit quod vnus coniunx tenetur alteri debitum
<lb ed="#V" n="35"/>reddere.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k110291-d1e486">
¶ Secundo auctoritatibus probat quod vnus sine
<lb ed="#V" n="36"/>alterius consensu non potest continere. ibi.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k110291-d1e491">
¶ Quod vero. Illa
pere<lb ed="#V" n="37" break="no"/>que. ibi. incipit. Et licet. diuiditur in tres.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k110291-d1e496">
¶ Primo quod
<lb ed="#V" n="38"/>aliquando est cessandum a debiti exactione.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k110291-d1e501">
¶ Secundo
inqui<lb ed="#V" n="39" break="no"/>rit an cessandum sit aliquando a redditione. ibi. Illi autem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k110291-d1e506">
<lb ed="#V" n="40"/>¶ Tertio ostendit quando cessandum sit a nuptiarum
<lb ed="#V" n="41"/>colebratione. ibi. Nec solum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k110291-d1e514">
Disti. 1XXXII
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k110291-d1e516">
<lb ed="#V" n="42"/>. CIrca hanc distin. queritur principaliter de
<lb ed="#V" n="43"/>quatuor.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k110291-d1e523">
¶ Primo de carnalis de
<lb ed="#V" n="44"/>biti redditione: et exactione.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k110291-d1e528">
¶ Secundo de
ii<lb ed="#V" n="45" break="no"/>centia continendi.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k110291-d1e533">
¶ Tertio de tempore
redden<lb ed="#V" n="46" break="no"/>di carnale debitum vel exigendi.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k110291-d1e538">
¶ Quarto de
tempo<lb ed="#V" n="47" break="no"/>re nuptias celebrandi.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>