-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 3
/
cod-ve09v4_kzz7yh-k160283.xml
1157 lines (1157 loc) · 76.2 KB
/
cod-ve09v4_kzz7yh-k160283.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 2</title>
<author ref="#RicardusDeMediavilla">Ricardus de Mediavilla</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 2</title>
<date when="2023-09-02">September 02, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="V" n="cod-ve09v4">Venice, 1509, v. 4</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-09-02" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#V" n="220-v"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="kzz7yh-k160283"><!-- l4d49a2 -->
<head xml:id="kzz7yh-k160283-Hd1e101">Articulus 2</head>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e103">
Distinctio. II.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e105">
<lb ed="#V" n="54"/>Consequenter queritur de secundo
prin<lb ed="#V" n="55" break="no"/>cipali.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e112">
¶ Et circa hoc
<lb ed="#V" n="56"/>queruntur octo.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e117">
¶ Primo vtrum omnes homines
<lb ed="#V" n="57"/>appetant beatitudinem
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e123">
¶ Secundo vtrum de
necer<lb ed="#V" n="58" break="no"/>sitate.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e128">
¶ Tertio vtrum voluntas in appetendo
beatitu<lb ed="#V" n="59" break="no"/>dinem moueat se.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e133">
¶ Quarto vtrum voluntas velit
quic<lb ed="#V" n="60" break="no"/>quid vult propter beatitudinem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e138">
¶ Quinto vtrum
vo<lb ed="#V" n="61" break="no"/>luntas in appetendo beatitudinem mereatur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e143">
¶
Sexto<lb ed="#V" n="62" break="no"/>vtrum beatitudo possit haberi in: hac vita.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e148">
¶ Septimo
<lb ed="#V" n="63"/>vtrum beatitudo electorum erii maior post iudicium quam
<lb ed="#V" n="64"/>ante.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e156">
¶ Octauo vtrum beatitudo ab omnibus beatis
<lb ed="#V" n="65"/>equaliter participetur.
</p>
<div xml:id="kzz7yh-k160283-Dd1e161">
<head xml:id="kzz7yh-k160283-Hd1e163">Quaestio 1</head>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e165">
Questio I
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e167">
<lb ed="#V" n="66"/>PRimo ostendo quod non omnes homines
<lb ed="#V" n="67"/>appetant beatitudinem. Augu.
<lb ed="#V" n="68"/>gno. de trini. ca. primo. Firmissime nouimus amo
<!--00472.xml-->
<cb ed="#V" n="b"/>
<lb ed="#V" n="69"/>ri nisi nota non posse. Sed non omnes homines
cogno<lb ed="#V" n="70" break="no"/>scunt beatudinem: quod patet: quia secundum philosophum
pri<lb ed="#V" n="71" break="no"/>mo ethico. cap. 6. Quidam posuerunt eam in
voluptati<lb ed="#V" n="72" break="no"/>bus: quidam in diuitiis: quidam in honoribus: ergo non
<lb ed="#V" n="73"/>omnes appetunt beatitudinem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e191">
¶ Item philosophus 10
<lb ed="#V" n="74"/>ethicorum. capi. octauo. dicit quod felicitas est operatio
intelle<lb ed="#V" n="75" break="no"/>ctus secundum propriam virtutem: sed non omnes appetunt
opera<lb ed="#V" n="76" break="no"/>ri secundum virtutem: cum multos magis videamus appetere
<lb ed="#V" n="77"/>vitia quam virtutes. ergo non omnes appetunt beatitudinem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e202">
<lb ed="#V" n="78"/>¶ Item si beatitudo appeteretur ab omnibus non videretur
<lb ed="#V" n="79"/>huius esse alia ratio nisi quia appetitus beatitudinis est
na<lb ed="#V" n="80" break="no"/>turalis. Sed hec ratio non est sufficiens: quia sexus virilis
<lb ed="#V" n="81"/>naturalis est viris. Nec tamen consequitur omnia indiuidua
<lb ed="#V" n="82"/>speciei humane. ergo non omnes homines appetunt beatitudinem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e216">
<lb ed="#V" n="83"/>Contra. Augusti. decimotertio de trinita. ca.
quin<lb ed="#V" n="84" break="no"/>to. dicit quod omnes appetunt beatitudinem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e223">
<lb ed="#V" n="85"/>¶ Item omnia bonum appetunt dicit enim philosophus primo
<lb ed="#V" n="86"/>ethico. Circa principium: quod bene enunciauerunt
dicen<lb ed="#V" n="87" break="no"/>tes esse bonum quod omnia appetunt. ergo secundum regulam
<lb ed="#V" n="88"/>eiusdem. 3 topi. Maxime bonum omnes maxime appe
<lb ed="#V" n="89"/>tunt: sed beatitudo est maximum bonum. ergo omnes
ho<lb ed="#V" n="90" break="no"/>mines maxime beatitudinem appetunt.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e239">
<lb ed="#V" n="91"/>Respondeo quod beatitudo dupliciter potest
con<lb ed="#V" n="92" break="no"/>fiderari scilicet in generali inquantum est
<lb ed="#V" n="93"/>bonum quoddam suffencientissimum: vel in speciali scilicet
inquan<lb ed="#V" n="94" break="no"/>tum consistit in clara dei visione et perfecta eius dilectio.
<lb ed="#V" n="95"/>ne et gaudio: quod habetur de dei bonitate presenti per
<lb ed="#V" n="96"/>claram eius visionem et perfectam dilectionem. Primo
<lb ed="#V" n="97"/>modo beatitudo est omnibus nota. quilibet enim scit quid
<lb ed="#V" n="98"/>est bonum: et quid est esse sufficientissimum. Secundo
mo<lb ed="#V" n="99" break="no"/>do non est omnibus nota: vnde non omnes eam appetunt:
<lb ed="#V" n="100"/>sed primo modo omnes appetunt eam: quia appetitus eius
<lb ed="#V" n="101"/>naturalis est. vnde Augusti. 13. de trinita. capi. 8. dicit quod
<lb ed="#V" n="102"/>ad appetendum beatitudinem natura compellit: cui
sum<lb ed="#V" n="103" break="no"/>me bonus et immutabilis beatus creator hoc indidit.
di<lb ed="#V" n="104" break="no"/>cit etiam glo. super illud psal. Beata gens quod animus
na<lb ed="#V" n="105" break="no"/>turaliter est capax beatitudinis. nulla autem creatura capax
<lb ed="#V" n="106"/>naturaliter alicuius boni est derelicta omni naturali
in<lb ed="#V" n="107" break="no"/>clinatione.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e278">
¶ Ad illud etiam dicit philosophus libro de bona
for<lb ed="#V" n="108" break="no"/>tuna: quod naturales appetitus sunt in nobis primi. sed
pri<lb ed="#V" n="109" break="no"/>mus motus voluntatis est in finem. ergo ille motus est
na<lb ed="#V" n="110" break="no"/>turalis: sed beatitudo finis est: ergo appetitus
beatitudi<lb ed="#V" n="111" break="no"/>nis naturalis est: sed quod naturaliter conuenit homini
<lb ed="#V" n="112"/>ratione sue forme omni homini conuenit: quia per formam
<lb ed="#V" n="113"/>homo reponitur in vna specie: et ideo: dicit Damasce. 3.
<lb ed="#V" n="114"/>lib. capi. 4 quod in omnibus communiter inspicitur:
natu<lb ed="#V" n="115" break="no"/>tura characterizat in his que sub ipso sunt atomis. ergo
<lb ed="#V" n="116"/>om nes homines appetunt beatitudinem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e300">
<lb ed="#V" n="117"/>Ad primum in oppositum dicendum quod
quam<lb ed="#V" n="118" break="no"/>uis non omnes nouerint
beatitu<lb ed="#V" n="119" break="no"/>dinem in suo esse specialissimo: nec etiam speciali: tamen
<lb ed="#V" n="120"/>omnes nouerunt eam in esse suo generalisummo.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e311">
¶ Ad se
<lb ed="#V" n="121"/>cundum dicendum quod et si non omnes appetunt operari
<lb ed="#V" n="122"/>secundum virtutem in speciali: quia multi appetunt
operatio<lb ed="#V" n="123" break="no"/>nem contrariam virtuti: tamen omnes operari secundum
virtu<lb ed="#V" n="124" break="no"/>tem appetunt in generali. In hoc quod appetunt bonum
suf<lb ed="#V" n="125" break="no"/>ficientissimum: quod bonum sine perfectissimo actu
per<lb ed="#V" n="126" break="no"/>fectissime virtutis esse non potest.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e328">
¶ Ad tertium dicendum
<lb ed="#V" n="127"/>quod sexus virilis non est naturalis iuris ratione forme: sed
<lb ed="#V" n="128"/>ratione materie. vnde philosophus. 50. meta. Masculus et
femi<lb ed="#V" n="129" break="no"/>na animalis sunt proprie passiones: sed non secundum substanti
<lb ed="#V" n="130"/>am id est formam. verum in materia et corpore propter idem sper
<lb ed="#V" n="131"/>ma masculus aut femina sit patiens passionem aliquam.
<lb ed="#V" n="132"/>Illud autem quod est alicui naturale ratione materie: non
<lb ed="#V" n="133"/>oportet quod omnibus conueniat in eadem specie: quia res
<lb ed="#V" n="134"/>non reponuntur in specie per materiam: sed per formam:
<lb ed="#V" n="135"/>et ideo illud quod naturaliter alicui conuenit ratione
for<lb ed="#V" n="136" break="no"/>me conuenit ominibus in eadem specie: vt autem dictum
<!--00473.xml-->
<pb ed="#V" n="221-r"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>est appetere beatitudinem in generali naturale est
homi<lb ed="#V" n="2" break="no"/>ni ratione forme.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-k160283-Dd1e364">
<head xml:id="kzz7yh-k160283-Hd1e366">Quaestio 2</head>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e368">
Questio I
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e370">
<lb ed="#V" n="3"/>SEcundo quaeritur vtrum omnes homines
<lb ed="#V" n="4"/>ex voluntate deliberatiua
bea<lb ed="#V" n="5" break="no"/>titudinem appetant de necessitate quod enim omnes
ho<lb ed="#V" n="6" break="no"/>mines naturali appetitu et voluntate libera actione
<lb ed="#V" n="7"/>de necessitate ipsam appetant manifestum esti: quia beatitudo
<lb ed="#V" n="8"/>est finis humane vite: et libro 2. distin. 38 in illa quaestione. Utrum
<lb ed="#V" n="9"/>voluntas inquantum libera de necessitate velit finem. ostensum
<lb ed="#V" n="10"/>est: quod voluntas velle naturali: et velle libero a coactione de
ne<lb ed="#V" n="11" break="no"/>cessitate vult finem: sed quia multi distinguunt inter
volunta<lb ed="#V" n="12" break="no"/>tem liberam: et voluntatem deliberatiuam: ideo hic praedictam
<lb ed="#V" n="13"/>proposui quaestionem. Et primo ostendo quod non omnes homines ex
<lb ed="#V" n="14"/>voluntate deliberatiua de necessitate velint beatitudinem.
<lb ed="#V" n="15"/>Deliberatiuum velle est post consiliationem intellectus: sed
<lb ed="#V" n="16"/>secundum philosophum. 3. ethi. c. 6. non consiliamur de fine. ergo respectu
fi<lb ed="#V" n="17" break="no"/>nis non est actus voluntatis deliberatiue: sed beatitudo est
<lb ed="#V" n="18"/>finis vltimus vite humane: vt ostensum est. ergo a nullo potest
<lb ed="#V" n="19"/>appeti ex deliberatiua voluntate: nec contingenter: nec
ex<lb ed="#V" n="20" break="no"/>necessitate.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e412">
¶ Item quod non potest esse obiectum actus
eligen<lb ed="#V" n="21" break="no"/>di: esse non potest obiectum liberii arbitcrio quia proprius actus libri ar.
<lb ed="#V" n="22"/>est eligere: sed beatitudo non potest esse obiectum actus eligendi.
<lb ed="#V" n="23"/>dicit enim philosophus. 3. ethi. ca. 5 quod electio non est finis: sed eorum que
<lb ed="#V" n="24"/>sunt ad finem. ergo beatitundo non potest esse obiectum liberi arbticri sed
<lb ed="#V" n="25"/>omnis actus voluntatis deliberatiue est actus liberii arbitri ergo neque
<lb ed="#V" n="26"/>contingenter: neque ex necessitate betitudo potest appeti ex de
<lb ed="#V" n="27"/>liberatiua voluntate.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e430">
¶ Item deliberatiua voluntas est
po<lb ed="#V" n="28" break="no"/>testas rationalis: sed secundum philosophum 2. libo perihermenias:
pote<lb ed="#V" n="29" break="no"/>states rationales sunt ad oppositum. ergo ex
deliberatiua<lb ed="#V" n="30" break="no"/>voluntate potest homo beatitudinem velle et nolle.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e440">
<lb ed="#V" n="31"/>Conntra bonu quanto mages decogitatnt eneo
ma<lb ed="#V" n="32" break="no"/>gis desideratur: sed beatitudo magis
reco<lb ed="#V" n="33" break="no"/>gitatur a deliberante quam non deliberante: cum ergo omnes
ho<lb ed="#V" n="34" break="no"/>mines naturali appetitum de necessuentate velint
beatitudi<lb ed="#V" n="35" break="no"/>nem: vt in 2 libo distin. 38 ostensum esti. multo fortius omnes
<lb ed="#V" n="36"/>homines appetunt eam ex deliberatiua voluntate.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e456">
¶ Item
<lb ed="#V" n="37"/>omne liberum velle actus est liberi arbitrii quia vt ostensum est
<lb ed="#V" n="38"/>lib. 2. liberum arbitrii est voluntas: sed velle quod est actus libro
<lb ed="#V" n="39"/>artri actus est voluntatis deliberatiue. cum ergo vt ostensum. est.
<lb ed="#V" n="40"/>lib 2. distin. 39. Omnes velle libero de necessitate velint
<lb ed="#V" n="41"/>beatitudinem: sequitur quod de necessitate omnes homines
<lb ed="#V" n="42"/>volunt eam ex deliberatiua voluntate.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e472">
<lb ed="#V" n="43"/>Respondeo quod velle deliberatiuum dupliciter
po<lb ed="#V" n="44" break="no"/>test accipi.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e479">
¶ Uno modo pro
vel<lb ed="#V" n="45" break="no"/>le libero post liberam et certam rei cognitionem: seu
cogita<lb ed="#V" n="46" break="no"/>tionem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e486">
¶ Alio modo pro velle post intellectus
consi<lb ed="#V" n="47" break="no"/>liationem: secundum quem modum communis videtur accipi a philosophis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e491">
<lb ed="#V" n="48"/>¶ Primo modo dico quod omnes homines de necessitate
vo<lb ed="#V" n="49" break="no"/>lunt beatitudinem in generali voluntate deliberatiua:
quan<lb ed="#V" n="50" break="no"/>to enim homo magis cogitat beatitudinem: tanto magis
<lb ed="#V" n="51"/>videt in ea contineri omnem xationem appetibilitatis: et
<lb ed="#V" n="52"/>nullam rationem fugibilitatis: sed sicut voluntas nihil potest
<lb ed="#V" n="53"/>appetere nisi sub ratione alicuius boni: ita nihil potest
re<lb ed="#V" n="54" break="no"/>fugere nisi sub ratione alicuius mali. Cum ergo vt iam
di<lb ed="#V" n="55" break="no"/>ctum est: quantuncunque homo cogitet beatitudinem nihil
<lb ed="#V" n="56"/>in ea possit apprehendere sub ratione mali: impossibile est
<lb ed="#V" n="57"/>liberam voluntatem post quantamcunque beatitudinis
co<lb ed="#V" n="58" break="no"/>gitationem ipsam refugere: sed de necessitate vult eam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e518">
¶
Lo<lb ed="#V" n="59" break="no"/>quendo vero de velle libero post intellectus
consiliatio<lb ed="#V" n="60" break="no"/>nem: quod quidem velle proprie loquendo dicitur
delibe<lb ed="#V" n="61" break="no"/>ratiuum. Sic dico quod in ipso est aliquid perfectionis: et hoc
<lb ed="#V" n="62"/>est libere velle aliquid imperfectionis scilicet dependentia liber
<lb ed="#V" n="63"/>tatis ex intellectus consiliatione. Consiliari enim vtrum
<lb ed="#V" n="64"/>hoc sit volendum vel non est ex defectu cognitionis: eo
<lb ed="#V" n="65"/>quod intellectus in his de quibus consiliatur non statim
vi<lb ed="#V" n="66" break="no"/>det sub certitudine veritatem. vnde Dama. lib. 2. ca. 21.
<lb ed="#V" n="67"/>dicit quod ignorantie est consiliari: et ideo quia intellectus:
sta<lb ed="#V" n="68" break="no"/>stim videt sinem esse appetendum nullus consiliatur. vtrum
<!--00473.xml-->
<cb ed="#V" n="b"/>
<lb ed="#V" n="69"/>finis sit appetendus vel non.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e549">
¶ Dico ergo quod accipiendo
<lb ed="#V" n="70"/>velle deliberatiuum pro velle libero post intellectus
consi<lb ed="#V" n="71" break="no"/>liationem: sic homo ex deliberatiua voluntate non appe.
<lb ed="#V" n="72"/>tit beatitudinem: nec contingenter: nec de necessitate: quia
<lb ed="#V" n="73"/>sic deliberatiua voluntas includit imperfectionem in
in<lb ed="#V" n="74" break="no"/>tellectu que in ipso esse non potest respectu finis. Sed si
ac<lb ed="#V" n="75" break="no"/>cipiatur velle deliberatiuum ratione huius quod est
per<lb ed="#V" n="76" break="no"/>fectionis in eo: quod est libere velle illud quod intellectus
<lb ed="#V" n="77"/>vere et determinate dictat esse volendum: sic dico quod omnes
<lb ed="#V" n="78"/>homines de necessintate beatitudinem appetunt ex
delibe<lb ed="#V" n="79" break="no"/>ratiua voluntate: iam enim probatum est quod omnes homines
<lb ed="#V" n="80"/>de necessitate volunt beatitudinem ex libera voluntate
<lb ed="#V" n="81"/>post quancunque beatitudinis cognitionem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e578">
¶ Ex dictis
<lb ed="#V" n="82"/>potest videri quid dicendum ad argumentum ad vtranque
<lb ed="#V" n="83"/>dicendum quod potestates rationales non sunt ad opposita
<lb ed="#V" n="84"/>nisi respectu eorum ad que voluntas determinat se. Hec
<lb ed="#V" n="85"/>autem sunt ea que sunt ad finem. vnde quia ad finem non
<lb ed="#V" n="86"/>determinat se: sed ad ipsum appetendum determinata est
<lb ed="#V" n="87"/>a creatore: quamuis ipsa motum illum eliciat: et sicut.
graue<lb ed="#V" n="88" break="no"/>cum adiutorio influentie loci sui motum ad. inferius
exe<lb ed="#V" n="89" break="no"/>quitur: ad quem determinatum est a generante: ideo re¬
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-k160283-Dd1e599"><!-- l4d49a2q3 -->
<head xml:id="kzz7yh-k160283-Hd1e602">Quaestio 3</head>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e604">
<lb ed="#V" n="90"/>TErtio queritur vtrum voluntas in
appe<lb ed="#V" n="91" break="no"/>tendo beatitudinem moueat se.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e611">
<lb ed="#V" n="92"/>Respondeo uod qum in 2t dun
at<lb ed="#V" n="93" break="no"/>in illa questione. Utrum
<lb ed="#V" n="94"/>voluntas moueat se ad volendum finem. ostensum sit quod
<lb ed="#V" n="95"/>quamuis homo per voluntatem non determinet se ad
vo<lb ed="#V" n="96" break="no"/>lendum finem: tamen ille actus elicitur a voluntate: et
beati<lb ed="#V" n="97" break="no"/>tudo sit finis vltimus humane vite: vt ostensum est. satis
<lb ed="#V" n="98"/>patet quid sit dicendum de motu voluntatis in
appeten<lb ed="#V" n="99" break="no"/>do beatitudinem: sicut dictum est de motu eiusdem in
ap<lb ed="#V" n="100" break="no"/>petendo finem. Et ideo hic non repeto: quia hoc esset bis
disputa<lb ed="#V" n="101" break="no"/>re eandem quaestionem quamuis sub verbis diuersis.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-k160283-Dd1e636">
<head xml:id="kzz7yh-k160283-Hd1e638">Quaestio 4</head>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e640">
Quaestio IIII
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e642">
<lb ed="#V" n="102"/>QUarto queritur vtrum voluntas quic
<lb ed="#V" n="103"/>quid vult velit propter
beatitu<lb ed="#V" n="104" break="no"/>dinem: sed quia lib. 2. distin. 38 patet huius que
<lb ed="#V" n="105"/>stionis solutio per solutionem quaestionis illius. Utrum
<lb ed="#V" n="106"/>voluntas velit omne quod vult in virtute vltimi finis: ideo
<lb ed="#V" n="107"/>de solutione quaestionis illius hic supersedeo ad vitandum
su<lb ed="#V" n="108" break="no"/>perfluam repetitionem.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-k160283-Dd1e661">
<head xml:id="kzz7yh-k160283-Hd1e663">Quaestio 5</head>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e665">
Quaestio V
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e667">
<lb ed="#V" n="109"/>QUinto queritur vtrum voluntas in
ap<lb ed="#V" n="110" break="no"/>petendo beatitudinem mereatur.
<lb ed="#V" n="111"/>Et videtur quod non: secundum philosophum. 2. ethi. c. 6. Ex his
<lb ed="#V" n="112"/>que insunt nobis a natura non laudamur nec
<lb ed="#V" n="113"/>vituperamur: nec sumus boni nec mali: sed voluntas
na<lb ed="#V" n="114" break="no"/>turaliter appetit beatitudinem. ergo ex hoc appetitu non
<lb ed="#V" n="115"/>debet laudari: quod non esset verum si tali appetitum
me<lb ed="#V" n="116" break="no"/>reretur: omne enim meritum laudabile est.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e687">
¶ Item
Au<lb ed="#V" n="117" break="no"/>gu. libro primo retractal. 9 peccati reum tamen quemquam: quia non
<lb ed="#V" n="118"/>fecit quod facere non potuit summe iniquitatis et
insanie<lb ed="#V" n="119" break="no"/>est: ergo nullus peccat in hoc quod facit de necessitate. ergo
<lb ed="#V" n="120"/>a simili nec meretur: sed ostensum est: quod voluntas de
ne<lb ed="#V" n="121" break="no"/>cessitate appetit beatitudinem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e700">
<lb ed="#V" n="122"/>Contra appetendo beatitudinem deum appetimus:
<lb ed="#V" n="123"/>sed in appetendo deum est meritum: ergo
ap<lb ed="#V" n="124" break="no"/>petendo beatitudinem meremur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e710">
¶ Item voluntarii actus
<lb ed="#V" n="125"/>boni maxime sunt meritorii propter sinem: sed secundum philosophum
<lb ed="#V" n="126"/>primo posteriorum propter quod vnumquodque tale: et illud
ma<lb ed="#V" n="127" break="no"/>gis. ergo maxime meritorum est velle finem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e719">
<lb ed="#V" n="128"/>Respondeo quod hominem appetere beatitudinem
<lb ed="#V" n="129"/>contingit dupliciter. Uno modo
<lb ed="#V" n="130"/>in generali inquantum appetit aliquod bonum
sufficien<lb ed="#V" n="131" break="no"/>tissimum. Alio modo in speciali inquantum
determina<lb ed="#V" n="132" break="no"/>te appetit illud bonum in speciali: in quo vere est omnis
<lb ed="#V" n="133"/>sufficientie plenitudo: sicut in clara dei visione et perfecta
<lb ed="#V" n="134"/>eius fruitione.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e737">
¶ In appetendo beatitudinem primo mo¬
<!--00474.xml-->
<pb ed="#V" n="221-v"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>do non est meritum: quia sic naturaliter ab intellectu
cogno<lb ed="#V" n="2" break="no"/>scitur. et a voluntate appetitur: ita quod circa hoc nec
intel<lb ed="#V" n="3" break="no"/>lectus potest errare in cognoscendo: nec voluntas in
appe<lb ed="#V" n="4" break="no"/>tendo.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e755">
¶ In appetendo heatitudinem modo secundo est
me<lb ed="#V" n="5" break="no"/>ritum: quia sic nec naturaliter cognoscitur nec naturaliter
ap<lb ed="#V" n="6" break="no"/>petitur: sed respectu eius contingit esse errorem in
intelle<lb ed="#V" n="7" break="no"/>ctu: et obliquitatem in affectu: quia et intellectus potest
opinari<lb ed="#V" n="8" break="no"/>non esse beatitudinem in illo bono vbi vere est: et eam esse in
<lb ed="#V" n="9"/>illo bono vbi vere non est: et ex consequenti voluntas potest
ap<lb ed="#V" n="10" break="no"/>petere beatitudinem vbi vere non est: et eam non appetere
<lb ed="#V" n="11"/>vbi vere est. vnde beatitudo hoc modo accepta obiectum est.
<lb ed="#V" n="12"/>liberi arbitrii non tantum sub ratione qua est liberum. Sed etiam sub
<lb ed="#V" n="13"/>ratione qua deliberatiuum: quia quamuis homo naturaliter
ap<lb ed="#V" n="14" break="no"/>petat deum videre et eo frui: vt ostendetur in quaestione
sequen<lb ed="#V" n="15" break="no"/>ti: tamen illa non appetit naturaliter inquantum in illis vera
<lb ed="#V" n="16"/>beatitudo consistit: quia non cognoscit naturaliter: quia in illis
ve<lb ed="#V" n="17" break="no"/>ra beatitudo consistit. vnde quamuis ea in quibus vera
beati<lb ed="#V" n="18" break="no"/>tudo consistit naturaliter appetat secundum id quod sunt: non
<lb ed="#V" n="19"/>tamen illa naturaliter appetit sub illa ratione seu
inquan<lb ed="#V" n="20" break="no"/>tum beatificatiua sunt.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e792">
¶ Argumenta ad partem primam
<lb ed="#V" n="21"/>procedunt de beatitudine primo modo dicta.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e797">
¶
Argu<lb ed="#V" n="22" break="no"/>menta ad partem secundam procedunt de beatitudine secundo
<lb ed="#V" n="23"/>modo dicta.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-k160283-Dd1e806">
<head xml:id="kzz7yh-k160283-Hd1e808">Quaestio 6</head>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e810">
Questio
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e812">
<lb ed="#V" n="24"/>SExto queritur vtrum beatitudo possit
ha<lb ed="#V" n="25" break="no"/>beri in hac vita. Et videtur quod sic:
<lb ed="#V" n="26"/>quanto res est nobilior tanto potentior est ad
con<lb ed="#V" n="27" break="no"/>sequendum finem suum: sed animalia que sunt
infra<lb ed="#V" n="28" break="no"/>hominem in hac vita possunt consequi finem suum. ergo multo
<lb ed="#V" n="29"/>fortius homo.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e828">
¶ Item homo appetit naturaliter omne illud
si<lb ed="#V" n="30" break="no"/>ne quo non potest consequi finem suum: quodcunque appetit: appetit
<lb ed="#V" n="31"/>in virtute finis quem naturaliter appetit. ergo si mors esset
neces<lb ed="#V" n="32" break="no"/>saria homini ad consecutionem beatitudinis: homo naturaliter
ap<lb ed="#V" n="33" break="no"/>peteret mori: quod falsum est. mors ergo non est necessaria ad
bea<lb ed="#V" n="34" break="no"/>titudinis consecutionem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e841">
¶ Item clara dei visio haberi non
po<lb ed="#V" n="35" break="no"/>test sine beatitudine: quia ipsam semper comitatur perfecta
frui<lb ed="#V" n="36" break="no"/>tio: sed secundum Augu. antepenul. quaestione ad Orosium. Paulus
<lb ed="#V" n="37"/>in hac vita sic vidit deum: sicut sancti. post hanc vitam
vide<lb ed="#V" n="38" break="no"/>bunt. ergo beatitudo potest haberi in hac vita.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e853">
¶ Item
si<lb ed="#V" n="39" break="no"/>cut se habet voluntas ad dilectionem summe bonitatis ita
in<lb ed="#V" n="40" break="no"/>tellectus ad cognitionem summe veritatis: sed vt ostensum
<lb ed="#V" n="41"/>est libro primo dist. 17. per charitatem deus in vita ista
imme<lb ed="#V" n="42" break="no"/>diate diligitur. ergo a simili et immediate cognoscitur: sed
im<lb ed="#V" n="43" break="no"/>mediata cognitio est visio: et tunc arguo vt prius.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e866">
¶ Item
<lb ed="#V" n="44"/>beatitudo est in anima. corruptibilitas est in corpore. ergo ista
<lb ed="#V" n="45"/>non contrariatur: quia contraria nata sunt esse circa idem. ergo
<lb ed="#V" n="46"/>videtur quod non obstante corporis corruptibilitate
homo<lb ed="#V" n="47" break="no"/>possit habere anime beatitudinem in hac vita.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e877">
¶ Item omne
<lb ed="#V" n="48"/>quod intelligimus est: quia de non ente non est scientia: sed
mul<lb ed="#V" n="49" break="no"/>ta intelligimus que non sunt in rerum natura: nec in aliquo
<lb ed="#V" n="50"/>esse creata. ergo sunt in creatore. cum ergo multa talia
cla<lb ed="#V" n="51" break="no"/>re videamus: et nihil possit clare videri in creatore nisi
crea<lb ed="#V" n="52" break="no"/>tor clare videatur. videtur quod in hac vita clare videre possimus
<lb ed="#V" n="53"/>creatorem: et ex consequenti veram beatitudinem habere in hac vita.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e893">
<lb ed="#V" n="54"/>Contra Iob. 14. homo natus de muliere breui
vi<lb ed="#V" n="55" break="no"/>uens tempore repletus multis miseriis: sed
bea<lb ed="#V" n="56" break="no"/>ta vita omnem miseriam excludit. ergo non potest haberi vera bea
<lb ed="#V" n="57"/>titudo in hac vita.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e904">
¶ Item secundum Aug. 13. de tri. ca. 7.
bea<lb ed="#V" n="58" break="no"/>titudo sine immortalitate esse non potest: sed in hac vita
mor<lb ed="#V" n="59" break="no"/>tali non potest esse immortalitas. aliter enim essent
contradicto<lb ed="#V" n="60" break="no"/>ria. ergo beatitudo non potest haberi in hac vita.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e913">
¶ Item
<lb ed="#V" n="61"/>beatitudo non potest haberi sine clara dei visione: sed
si<lb ed="#V" n="62" break="no"/>cut dicit glo. super illud Exo. 33 non videbit me
homo<lb ed="#V" n="63" break="no"/>et viuet. quamdiu hic mortaliter viuitur videri per quasdam
<lb ed="#V" n="64"/>imaginationes deus potest: sed per ipsam nature sue speciem non
<lb ed="#V" n="65"/>potest. ergo beatitudo in hac vita haberi non potest.
<lb ed="#V" n="66"/>Ad videndum clarius huius quaestionis
verita<lb ed="#V" n="67" break="no"/>tem primo declarandum est quod
<lb ed="#V" n="68"/>beatitudo hominis non est sine clara dei visione et perfe¬
<!--00474.xml-->
<cb ed="#V" n="b"/>
<lb ed="#V" n="69"/>cta eius dilectione.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e940">
¶ Secundo quod ex solis naturalibus
bo<lb ed="#V" n="70" break="no"/>mo nec ante mortem nec post mortem potest veram
consequi<lb ed="#V" n="71" break="no"/>beatitudinem
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e947">
¶ Tertio quod etiam supernaturaliter homo non
<lb ed="#V" n="72"/>potest consequi beatitudinem anime in hac vita de lege communi.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e952">
<lb ed="#V" n="73"/>¶ Quarto quod ex speciali priuilegio potest deum videre in
<lb ed="#V" n="74"/>hac vita absque hoc quod sit beatus.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e959">
¶ Quinto quod ex speciali
<lb ed="#V" n="75"/>priuilegio per virtutem diuinam posset beatificari quo ad
<lb ed="#V" n="76"/>animam corpore non beatificato.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e966">
¶ Sexto quod impossibile est
<lb ed="#V" n="77"/>per quancunque potentiam totum hominem beatificari
rema<lb ed="#V" n="78" break="no"/>nentem in hac vita mortali.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e973">
¶ Primum articulum declaro
<lb ed="#V" n="79"/>sic. homo naturaliter appetit suam perfectionem: talis enim
<lb ed="#V" n="80"/>appetitus cuilibet creature inditus est a natura: secunda
<lb ed="#V" n="81"/>ria autem intellectus humani perfectio est in perfectione sui
<lb ed="#V" n="82"/>actus qui est intelligere: nunquam autem est actus intelligendi
<lb ed="#V" n="83"/>perfectus nisi sit respectu nobilissimi intelligibilis et
no<lb ed="#V" n="84" break="no"/>bilissimo modo enim bilisumum autem intelligibile deus est:
<lb ed="#V" n="85"/>nobilissimus autem modus intelligendi est videre. ergo
om<lb ed="#V" n="86" break="no"/>nis homo naturaliter appetit per intellectum videre
de<lb ed="#V" n="87" break="no"/>um: sed sicut dicit Augu. 13 de tri. c. 5. Beatus non est nisi
<lb ed="#V" n="88"/>qui habet omnia que vult: impossibile est ergo hominem esse
<lb ed="#V" n="89"/>beatum sine dei visione.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1000">
¶ Preterea. omnis homo et
que<lb ed="#V" n="90" break="no"/>cunque res alia naturaliter appetit coniungi suo
principio<lb ed="#V" n="91" break="no"/>quantum est sibi possibile. vnde quia ignis generatur in
cir<lb ed="#V" n="92" break="no"/>cumferentia: et terra in centro: ignis appetit coniungi
cir<lb ed="#V" n="93" break="no"/>cumferentie: et terra centro: quia in coniunctione rei cum suo
<lb ed="#V" n="94"/>principio est perfectio eius: quam vnaqueque res naturali
<lb ed="#V" n="95"/>ter appetit: principium autem intellectus humant
immedia<lb ed="#V" n="96" break="no"/>tum deus est: intellectus ergo humanus naturaliter
ap<lb ed="#V" n="97" break="no"/>petit immediate deo coniungi: prout sibi possibile est. possibi
<lb ed="#V" n="98"/>le est autem cum dei adiutorio humanum intellectum
con<lb ed="#V" n="99" break="no"/>iungi sibi per claram visionem et immediatam. hanc ergo visio
<lb ed="#V" n="100"/>nem homo naturaliter appetit: sed vt prius dictum est non
<lb ed="#V" n="101"/>est beatus nisi habeat omnia que vult. ergo sine epredicta
vi<lb ed="#V" n="102" break="no"/>sione beatitudo hominis esse non potest
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1031">
¶ Preterea. sicut
<lb ed="#V" n="103"/>dicit Augu. 14 de trini. ca. 8. Co ipso anima dei imago est: quo
<lb ed="#V" n="104"/>eius capax est. eiusque esse particeps potest. cum ergo deus sit
<lb ed="#V" n="105"/>infinitum bonum: et quelibet creatura sit bonum finitum.
<lb ed="#V" n="106"/>nullum bonum creatum sufficere potest ad omnem humani
ap<lb ed="#V" n="107" break="no"/>petitus perfectionem. ergo non potest habere perfectam
<lb ed="#V" n="108"/>quietem: nisi illam habeat in summo bono: quod deus est: et hoc
<lb ed="#V" n="109"/>est quod dicit Augu. primo libero confessio prope principium.
<lb ed="#V" n="110"/>Fecisti nos domine ad te: et inqui: tum est cor nostrum: donec
re<lb ed="#V" n="111" break="no"/>quiescat in te: in ipso autem non potest intellectus humanus
<lb ed="#V" n="112"/>perfecte requiescere: donec ipsum attingat sicut appetit: quia
<lb ed="#V" n="113"/>vt iam dictum est: non est beatus: nisi qui habet omnia que vult
<lb ed="#V" n="114"/>sed homo appetit ipsum immediate et clare videre: vt iam
osten<lb ed="#V" n="115" break="no"/>sum est. ergo sine tali visione beatitudo hominis haberi non
<lb ed="#V" n="116"/>potest: sed vt ostensum est superius in articulo precedenti. que
<lb ed="#V" n="117"/>stione 6 beatitudo non tantum consistit in actu intellectus: sed
<lb ed="#V" n="118"/>etiam in actu voluntatis: qui est amor: et constat quod non
con<lb ed="#V" n="119" break="no"/>sistit nisi in perfecto amore: non est autem amor perfectus.
ni<lb ed="#V" n="120" break="no"/>si sit respectu summi boni: quod deus est. Restat ergo quod
<lb ed="#V" n="121"/>ad hominis beatitudinem requiritur clara dei visio: et per
<lb ed="#V" n="122"/>fecta eius dilectio.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1077">
¶ Secundum articulum declaro sic.
na<lb ed="#V" n="123" break="no"/>turalis modus cognoscendi correspondet naturali modo
<lb ed="#V" n="124"/>essendi ipsius cognoscentis: vnde si naturalismodus es
<lb ed="#V" n="125"/>sendi ipsius cognoscibilis excedit naturalem modum essendi
<lb ed="#V" n="126"/>potentie cognoscitiue: non potest ab illa naturaliter
cogno<lb ed="#V" n="127" break="no"/>scintii. verbi gratia. quia potentie sensitiue radicantur in forma
<lb ed="#V" n="128"/>perficiente materiam sensibilem: et sunt organis alligate: non
<lb ed="#V" n="129"/>possunt cognoscere nisi res sensibiles: et inquantum sunt
<lb ed="#V" n="130"/>sensibiles et singulares: intellectus autem noster: quia radicatur
<lb ed="#V" n="131"/>in forma perficiente materiam sensibilem: quamdiu
corpori<lb ed="#V" n="132" break="no"/>coniunctus est: non potest cognoscere nisi res existentes
<lb ed="#V" n="133"/>in materia. sensibili: vel illud quod ex ipsis concludere
po<lb ed="#V" n="134" break="no"/>test: quia tamen mediante organo non cognoscit: ideo res existentes
<lb ed="#V" n="135"/>in materia sensibisi potest considerare abstrahendo scilicet
simpli<lb ed="#V" n="136" break="no"/>ci intellectione intelligendo eas: non inquantum sunt in
<!--00475.xml-->
<pb ed="#V" n="222-r"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>materia sensibili: quod patet cum intelligit aliquod
vni<lb ed="#V" n="2" break="no"/>uersale rerum sensibilium. Intellectus aute angelicus quia
<lb ed="#V" n="3"/>est in essentia que non est purum esse: sed composita est ex
actua<lb ed="#V" n="4" break="no"/>li et potentiali: non potest naturaliter et immediate
cognosce<lb ed="#V" n="5" break="no"/>re illam rem que est purum esse id est diuinam essentiam. Cum
er<lb ed="#V" n="6" break="no"/>go vt ostensum est beatitudo vera non possit haberi sine
<lb ed="#V" n="7"/>clara et immediata dei visione et perfecta eius dilectione:
homo<lb ed="#V" n="8" break="no"/>ex solis naturalibus: nec ante mortem: nec post potest veram
<lb ed="#V" n="9"/>consequi beatitudinem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1136">
¶ Tertium articulum declaro sic. ex
<lb ed="#V" n="10"/>beatitudine anime redundat de lege communi in corpus
ple<lb ed="#V" n="11" break="no"/>nitudo sanitatis et vigor incorruptionis. vnde Aug. in episto
<lb ed="#V" n="12"/>la ad Dioscorum parum ante medum. Tam potentem fecit
<lb ed="#V" n="13"/>deus animam: vt ex eius plenissima beatitudine que in fine
tem<lb ed="#V" n="14" break="no"/>porum sanctis promittitur: redundet in inferiorem naturam que est
<lb ed="#V" n="15"/>corpus non beticudo que fruentis et intelligentis est propria: sed
<lb ed="#V" n="16"/>plenitudo sanitatis et incorruptionis vigor: sed plenitudo
<lb ed="#V" n="17"/>sanitatis et vigor incorruptionis corporis non possunt simul
<lb ed="#V" n="18"/>esse cum hac mortali vita. ergo homo etiam supernaturaliter non
<lb ed="#V" n="19"/>potest consequi in hac vita de lege communi anime beatitudinem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1160">
<lb ed="#V" n="20"/>¶ Quartum articulum declaro sic. sicut probat Augu. 13
<lb ed="#V" n="21"/>de trinitate. c. 8 beata vita non potest deserere beatum volentem: quia non
<lb ed="#V" n="22"/>est beata vita que ita est in voluntate: vt non sit in potesta
<lb ed="#V" n="23"/>te: cum nemo btus sit aliquid volendo: nec habendo: nec etiam
<lb ed="#V" n="24"/>volentem: quia non est vita beata quam perire cupit qui habet eam:
<lb ed="#V" n="25"/>cumc vt superius ostensum est) de necessitate appetatur nondum
<lb ed="#V" n="26"/>habita. non potest etiam deserere indifferentem ad eam: quia non est
<lb ed="#V" n="27"/>vita beata quam non amat beatus: sed id non amatur quod vtrum
<lb ed="#V" n="28"/>vigeat an pereat indifferenter accipitur: sed ex priuilegio
spe<lb ed="#V" n="29" break="no"/>ciali in hac vita aliquis potest deum videre clare: sicut
san<lb ed="#V" n="30" break="no"/>cti vident eum. vnde et Paulus qui sic deum vidit in hac vita
<lb ed="#V" n="31"/>vt probatum est per Aug. in arguendo: raptus dicitur fuisse in
<lb ed="#V" n="32"/>paradisum: vt habetur 2 ad Cor. 12 cum ergo hec visio in hac
<lb ed="#V" n="33"/>vita Paulum deseruerit deum videndo in hac vita non fuit
<lb ed="#V" n="34"/>beatus: quia ipsum tunc non vidit: nisi per modum passionis
<lb ed="#V" n="35"/>transeuntis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1197">
¶ Quintum articulum declaro sic. ex speciali
pri<lb ed="#V" n="36" break="no"/>uilegio homini in hac vita posset dare deus habitum
glo<lb ed="#V" n="37" break="no"/>rie quo anima deum videret visione beata: et prohibere ne ex hac
<lb ed="#V" n="38"/>animi beatitudine redundaret in corpus
incorruptibili<lb ed="#V" n="39" break="no"/>tas: deus enim prohibere potest causam a productione effectus.
er<lb ed="#V" n="40" break="no"/>go ex speciali priuilegio per virtutem diuinam posset homo
beatifi<lb ed="#V" n="41" break="no"/>cari quo ad animam corpore non beatificato: sed quamuis hoc posset
<lb ed="#V" n="42"/>deus: nunquam tamen hoc factum est: visi in christo: vbi spiritualis fuit
<lb ed="#V" n="43"/>tatio hoc faciendi: vt ostensum est. lib. 3.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1218">
¶ Sextum articulum
<lb ed="#V" n="44"/>declaro sic. btitudo opponitur miserie. ergo totum hominem
beatifi<lb ed="#V" n="45" break="no"/>cari et in aliqua sui parte aliquam miseriam remanere
incom<lb ed="#V" n="46" break="no"/>possibilia sunt: necessitas autem moriendi miseria est: sed in hac
<lb ed="#V" n="47"/>mortali vita est necessitas moriendi. ergo impossibile est per
<lb ed="#V" n="48"/>quancunque potentiam totum hominem beatificari remanentem
<lb ed="#V" n="49"/>in vita mortali: quamuis deus de potentia absoluta de hac
<lb ed="#V" n="50"/>mortali vita transferre posset hominem ad plenam beatitudinem
<lb ed="#V" n="51"/>morte non interueniente: sed hoc ipsum facere non esset
<lb ed="#V" n="52"/>congruum: cum hoc matri sue non fecerit.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1240">
<lb ed="#V" n="53"/>Ad primum in oppositum dicendum quod maior non
<lb ed="#V" n="54"/>est vera nisi intelligatur ceteris
pa<lb ed="#V" n="55" break="no"/>ribus. Hic autem non sunt cetera paria: quia finis hominis plus
su<lb ed="#V" n="56" break="no"/>perat naturam humanam quam finis aliorum animalium naturas eorum: et
<lb ed="#V" n="57"/>hoc est ex magna nobilitate nature humane quod ad finem tam
<lb ed="#V" n="58"/>nobilem ordinatur vt ipsum consequi non possit per suam naturam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1256">
<lb ed="#V" n="59"/>¶ Ad secundum dicendum quod maior est falsa: quamuis enim finem naturaliter
<lb ed="#V" n="60"/>appetat: tamen ea que sunt ad finem eligit propter finem. vnde et
<lb ed="#V" n="61"/>quamuis homo naturaliter semper refugiat mortem. tamen quandoque
eli<lb ed="#V" n="62" break="no"/>git mori propter desiderium consecutionis finis. vnde dicebat
<lb ed="#V" n="63"/>Apstulus de se ad phili. primo quod erat desiderium habens
<lb ed="#V" n="64"/>dissolui et esse cum christo.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1272">
¶ Ad tertium patet solutio ex
<lb ed="#V" n="65"/>dictis in questione.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1277">
¶ Ad quartum dicendum quod non est
si<lb ed="#V" n="66" break="no"/>mile: quia voluntas altior est potentia quam intellectus: vt in
<lb ed="#V" n="67"/>precedenti articulo ostensum est: et incipit eius actio vbi in
<lb ed="#V" n="68"/>tellectus actio terminatur: quia eorum actionea sunt per ordinem
<!--00475.xml-->
<cb ed="#V" n="b"/>
<lb ed="#V" n="69"/>se habentes: et ideo illud quod debiliter cogoscimus: quandoque
<lb ed="#V" n="70"/>fortiter diligimus: et ideo quod cognoscimus mediate diligere
<lb ed="#V" n="71"/>possumus immediate.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1297">
¶ Ad quintum dicendum quod quamuis
corru<lb ed="#V" n="72" break="no"/>ptibilitas sit in corpore tamen ipsum corpus animam impedit ab
il<lb ed="#V" n="73" break="no"/>la dispositione que in ea requiritur ad habendum
beatitudi<lb ed="#V" n="74" break="no"/>nem: quia quamdiu est in corpore non potest de lege communi deum
<lb ed="#V" n="75"/>clare videre visionis huius habendo lumen habituale
pro<lb ed="#V" n="76" break="no"/>pter sarcinam corporis corruptibilis ipsum ad inferiora in
<lb ed="#V" n="77"/>clinantem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1314">
¶ Ad sextum dicendum quod ad intelligendum aliquid
<lb ed="#V" n="78"/>sufficit quod illud habeat esse representatiuum intellectui.
Il<lb ed="#V" n="79" break="no"/>lud autem quod non habet esse in re extra nec est intellectum
in<lb ed="#V" n="80" break="no"/>formans potest esse representatum ei: sicut quiditas alicuius
<lb ed="#V" n="81"/>rei corrupte: cuius non veritas: sed similitudo intellectum
<lb ed="#V" n="82"/>meum informat: representata est intellectui meo. esse etiam
<lb ed="#V" n="83"/>cuiuslibet creature representatum fuit diuino intellectui ab
<lb ed="#V" n="84"/>eterno. Cum ergo dicitur quod de non ente non est scientia extenditur
<lb ed="#V" n="85"/>ens non tantum ad esse in re extra: nec ad esse in intellectu tantum sed est
<lb ed="#V" n="86"/>ad representari intellectui: quod proprie potest dici ens
<lb ed="#V" n="87"/>rationis.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-k160283-Dd1e1339">
<head xml:id="kzz7yh-k160283-Hd1e1341">Quaestio 7</head>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1343">
Questio VIII
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1345">
<lb ed="#V" n="88"/>SEptimo queritur vtrum electorum
bea<lb ed="#V" n="89" break="no"/>titudo erit maior post
iudici<lb ed="#V" n="90" break="no"/>um quam ante. Et videtur quod non: quanto virtus anime
<lb ed="#V" n="91"/>magis est vnita ad deum: tanto clarius ipsum
vi<lb ed="#V" n="92" break="no"/>det: sed anima beata modo magis est ad deum vnita quam erit
<lb ed="#V" n="93"/>post corporis resumptionem: quia tunc portio sue virtutis
<lb ed="#V" n="94"/>conuertetur ad viuificandum et regendum corpus. ergo
<lb ed="#V" n="95"/>post resurrectionem minus clare deum videbit: et ex
con<lb ed="#V" n="96" break="no"/>sequenti minus erit beata.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1367">
¶ Item intellectus
intelligen<lb ed="#V" n="97" break="no"/>do organo corporali non indiget. ergo per corporis
resum<lb ed="#V" n="98" break="no"/>ptionem deum clarius non cognoscet: et ex consequenti
<lb ed="#V" n="99"/>non erit beatior.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1376">
¶ Item anima christi per sui separationem
<lb ed="#V" n="100"/>a corpore: nec fuit facta minus beata: nec per
resumptio<lb ed="#V" n="101" break="no"/>nem beatior. ergo a simili ita est de aliis animabus beatis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1384">
<lb ed="#V" n="102"/>¶ Item quamdiu voluntas perficitur charitate non
com<lb ed="#V" n="103" break="no"/>plente totam eius capacitatem naturalem possibilis est ad eius
<lb ed="#V" n="104"/>priuationem: quod probo per simile. quamdiu materia est
<lb ed="#V" n="105"/>sub forma non complente absolute totam eius capacitatem
<lb ed="#V" n="106"/>naturalem: possibilis est ad eius priuationem: et cum est sub
<lb ed="#V" n="107"/>forma totam eius capacitatem complente illa priuari non
po<lb ed="#V" n="108" break="no"/>test: vt patet in materia celi: sed voluntas nullius anime
<lb ed="#V" n="109"/>beate possibilis est ad priuationem charitatis: quia aliter esset
<lb ed="#V" n="110"/>possibilis ad priuationem beatitudinis: quod improbat
Au<lb ed="#V" n="111" break="no"/>gusti. 3. de tri. ca. 8. ergo tota capacitas naturalis cuislibet
<lb ed="#V" n="112"/>anime beate absolute impleta est beatitudine: et si sic earum
<lb ed="#V" n="113"/>beatitudo non poterit post iudicium augeri saltem
inten<lb ed="#V" n="114" break="no"/>siue.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1415">
¶ Item si essent possibiles ad beatitudinem
intensio<lb ed="#V" n="115" break="no"/>rem: per bonos actus quos faciunt proficerent vel se
di<lb ed="#V" n="116" break="no"/>ponerent ad profectum: non enim posset dici quod ad hoc im
<lb ed="#V" n="117"/>pedirentur: quia sunt extra statum merendi: et ideo extra
sta<lb ed="#V" n="118" break="no"/>tum merendi: quia proficere non possunt. ergo cum nec pro
<lb ed="#V" n="119"/>ficiant: nec ad profectum se disponant: per suos bonos actus:
<lb ed="#V" n="120"/>beatitudo eorum non potest intendi.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1431">
<lb ed="#V" n="121"/>Contra perfectior est virtus in toto quam in omnibus
<lb ed="#V" n="122"/>iuis partibus separatis: vt enim dicitur. 17.
pro<lb ed="#V" n="123" break="no"/>positione de causis: virtus vnita fortior est quam dispersa:
ce<lb ed="#V" n="124" break="no"/>teris paribus: quod etiam docet experientia: sed quelibet pars
<lb ed="#V" n="125"/>dum actu est in toto participat perfectionem totius: non
<lb ed="#V" n="126"/>tantum illam que est de eo ratione partium: sed etiam illud
aug<lb ed="#V" n="127" break="no"/>mentum virtutis quod est in eo per partium vnionem. cum
<lb ed="#V" n="128"/>ergo anima post carnis resumptionem habitura sit totam
vir<lb ed="#V" n="129" break="no"/>tutem quam habet separata: et partem illius augmenti virtutis
<lb ed="#V" n="130"/>quod erit in coniuncto per vnionem partium: sequitur quod
<lb ed="#V" n="131"/>per corporum resumptionem anime erunt perfectioris
vir<lb ed="#V" n="132" break="no"/>tutis quam modo: ad quod sequitur quod deum perfectius
vi<lb ed="#V" n="133" break="no"/>debunt: et perfectius fruentur eo quam modo.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1462">
¶ Item Aug.
<lb ed="#V" n="134"/>12. super Genm. versus finem. dicit animam a corpore
sepa<lb ed="#V" n="135" break="no"/>ratam: non sic posse videre incommutabilem substantiam:
<lb ed="#V" n="136"/>vt sancti angeli vident sine alia latentiore causa: siue ideo
<!--00476.xml-->
<pb ed="#V" n="222-v"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>quia inest ei quidam naturalis appetitus corpus admini
<lb ed="#V" n="2"/>strandi: quo appetitu retardatur quodammodo ne tota
inten<lb ed="#V" n="3" break="no"/>tione pergat in illud summum celum quamdiu non subest corpus:
<lb ed="#V" n="4"/>cuius administratione appetitus ille quiescat.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1486">
¶ Item glo.
<lb ed="#V" n="5"/>super illud apoc. 6. vidi subtus altare animas interfectorum
di<lb ed="#V" n="6" break="no"/>cit quod anime sanctorum ideo dicuntur subtum altare: quia modo sunt
<lb ed="#V" n="7"/>in minori dignitate quam sint future: quia nondum nisi vnam
sto<lb ed="#V" n="8" break="no"/>lam acceperunt
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1497">
¶ Item nulla anima per corporis resumptionem
<lb ed="#V" n="9"/>erit minoris virtutis intelligendo et volendo quam modo: alblitius
<lb ed="#V" n="10"/>enim resumptio corporis esset in preiudicium animarum quod falsum
<lb ed="#V" n="11"/>est. nulla est remanebit equalis virtutis illi virtuti quam
ha<lb ed="#V" n="12" break="no"/>bet modo: quia cum corpora non ordinentur ad refurrectionem
ni<lb ed="#V" n="13" break="no"/>si propter animam intellectiuam frustra esset corporum resumptio: quod
<lb ed="#V" n="14"/>falsum est. sequitur ergo quod quelibet erit maioris virtutis in
intelli<lb ed="#V" n="15" break="no"/>gendo et volendo deum quam modo: quilibet ergo deum clarius videbit et
<lb ed="#V" n="16"/>fortius amabit quemlibet. ergo erit beatior etiam intensiue.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1518">
<lb ed="#V" n="17"/>Respondeo quod btitudo hominum electorum maior
<lb ed="#V" n="18"/>erit post iudicium quam ante extensiue:
<lb ed="#V" n="19"/>quia non habent modo nisi beatitudinem anime. tunc autem erunt beati et
<lb ed="#V" n="20"/>in anima et in corpore beatitudo etiam cuiuslibet anime erit maio:
<lb ed="#V" n="21"/>extensiue: quia nunc gaudet de bono proprio. tunc autem gaude
<lb ed="#V" n="22"/>bit et de suo et de corporis bono.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1534">
¶ Aliqui tamen probabiliter
di<lb ed="#V" n="23" break="no"/>cunt quod non erit maior intensiue: quia in resumptione corporis non
<lb ed="#V" n="24"/>dabitur ei aliquod augmentum habitus glorie: nec per illam
re<lb ed="#V" n="25" break="no"/>sumptionem habebit perfectius esse naturale: quia esse creatum
vl<lb ed="#V" n="26" break="no"/>tra essenttam non videtur importare nisi solam relationem ad
dato<lb ed="#V" n="27" break="no"/>rem essendi. anima autem per corporis resumptionem non erit
per<lb ed="#V" n="28" break="no"/>fectioris essentie: sicut per sui separationem a corpore nihil
fu<lb ed="#V" n="29" break="no"/>it diminutum de essentia sua per resumptionem etiam corporis
<lb ed="#V" n="30"/>non habebit perfectiorem relationem ad datorem essendi quam ante:
<lb ed="#V" n="31"/>quia rem mutari secundum relationem praesupponit eam mutari secundum aliquid
<lb ed="#V" n="32"/>absolutum: secundum doctrinam phlosophi. 5. phy. sed si anima non est habitura
<lb ed="#V" n="33"/>perfectius esse per corporis resumptionem: videtur quod non sit
habi<lb ed="#V" n="34" break="no"/>tura perfectiorem virtutem: et ex consequenti nec actum videndi
<lb ed="#V" n="35"/>perfectiorem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1565">
¶ Sed contra hanc opinionem videtur esse auctoritas
<lb ed="#V" n="36"/>Augu. in opponendo allegata ad partem secundam: et magister
<lb ed="#V" n="37"/>dicens huius di. c. vlti.o quod amplior erit cognitio.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1572">
¶ Unde
<lb ed="#V" n="38"/>mihi videtur dicendum quod betitudo anime erit maior etiam intensiue: quia
<lb ed="#V" n="39"/>clarius deum videbit. vnde magister huius di. c. vltimo.
per<lb ed="#V" n="40" break="no"/>acto iudicio ampliorem gloriam sue claritatis deus monstra
<lb ed="#V" n="41"/>bit electis: non quod anima sit receptura maiorem glorie habitum: sed
<lb ed="#V" n="42"/>quia augebitur perfectio sue naturalis virtutis: quanto autem
perfe<lb ed="#V" n="43" break="no"/>ctior est naturalis anime virtus: tanto cum equali adiutorio
super<lb ed="#V" n="44" break="no"/>naturali clarius deum videt.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1590">
¶ Quod autem perfectior
fu<lb ed="#V" n="45" break="no"/>tura sit per corporis resumptionem naturalis anime virtus probo sic.
<lb ed="#V" n="46"/>quanto res habet perfectiorem essendi modum tanto perfectius
<lb ed="#V" n="47"/>potest habere sue virtutis operationem: sed anima beata per sui
<lb ed="#V" n="48"/>corporis resumptionem habebit perfectiorem modum essendi
<lb ed="#V" n="49"/>quam modo: quia omnis pars habet perfectiorem modum essendi in toto
<lb ed="#V" n="50"/>quam separata ab eo ceteris paribus anima autem creata est vt
ho<lb ed="#V" n="51" break="no"/>minis pars: et ideo cum anima separata a suo corpore iterum
con<lb ed="#V" n="52" break="no"/>stituetur hominis essentia perfectiorem habebit naturalem virtutem
<lb ed="#V" n="53"/>quam modo.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1612">
¶ Preterea. natura recta non appetit naturaliter habere
<lb ed="#V" n="54"/>aliquid: quo habito non fieret perfectior secundum modum
essen<lb ed="#V" n="55" break="no"/>di: nec secundum virtutem: sed natura cuiuslibet anime beate est recta:
<lb ed="#V" n="56"/>et quelibet naturaliter appetit resumptionem corporis proprii.
er<lb ed="#V" n="57" break="no"/>go per illam resumptionem quelibet fiet perfectior secundum
essen<lb ed="#V" n="58" break="no"/>di modum vel secundum virtutem: sed ad perfectiorem essendi modum
<lb ed="#V" n="59"/>sequitur maior virtutis perfectio: et malor virtutis
perfectio<lb ed="#V" n="60" break="no"/>presupponit perfectiorem essendi modum: perfectiorem
er<lb ed="#V" n="61" break="no"/>go habebunt essendi modum et virtutem post
resumptio<lb ed="#V" n="62" break="no"/>nem corporum quam ante quod enim anima in corpore
corruptibi<lb ed="#V" n="63" break="no"/>li imperfectiore habeat suam operationem naturalem quam
se<lb ed="#V" n="64" break="no"/>parata hoc est per accidens scilicet ratione corruptibilitatis
cor<lb ed="#V" n="65" break="no"/>poris: qua est ei rebellis et eam aggrauat iuxta illud sap. 9.
<lb ed="#V" n="66"/>corpus quod corrumpitur aggrauat animam: sed sicut dicit
Au<lb ed="#V" n="67" break="no"/>gusti. 12 super genesim. versus finem. Cum anima hoc
cor<lb ed="#V" n="68" break="no"/>pus iam non animale: sed per futuram commutationem spiritua¬
<!--00476.xml-->
<cb ed="#V" n="b"/>
<lb ed="#V" n="69"/>le receperit: perfectum habebit nature sue modum obedi
<lb ed="#V" n="70"/>ens et imperans viuificata et viuificans tam inefficabili
fa<lb ed="#V" n="71" break="no"/>cilitate vt sit ei glorie quod fuit sarcine.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1659">
<lb ed="#V" n="72"/>Ad primum in oppositum dicitur quod anima potest
iudici<lb ed="#V" n="73" break="no"/>um non erit minus vnita ad deum
<lb ed="#V" n="74"/>quam modo: sed magis: quia ex hoc quod corpus reget virtus eius
<lb ed="#V" n="75"/>non dispergetur sed augebitur: et illud regimen ad dei gloriam
<lb ed="#V" n="76"/>referetur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1672">
¶ Ad secundum dicendum quod anima per corporis
resumptio<lb ed="#V" n="77" break="no"/>nem non videbit deum clarius: non quia per organum ope
<lb ed="#V" n="78"/>retur: sed quia per corporis resumptione perfectiorem
essen<lb ed="#V" n="79" break="no"/>di modum habebit.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1681">
¶ Ad tertium dicendum quod non est
simi<lb ed="#V" n="80" break="no"/>le de anima christi et de aliis animabus: quia anima christi suam
actua<lb ed="#V" n="81" break="no"/>lem existentiam habet in verbo: et quia non fuit minus verbo
<lb ed="#V" n="82"/>vnita separata a corpore quam corpori coniuncta: ideo
habu<lb ed="#V" n="83" break="no"/>it ita perfectum actualitatis existentie modum a corpore
<lb ed="#V" n="84"/>separata sicut corpori coniuncta.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1694">
¶ Ad quartum dicendum quod
<lb ed="#V" n="85"/>quamuis omnium voluntatum beatorum naturales
capaci<lb ed="#V" n="86" break="no"/>tates sint absolute implete charitate licet illa implete sint
<lb ed="#V" n="87"/>per comparationem ad earum dispositionem. non tamen possi
<lb ed="#V" n="88"/>biles sunt ad charitatis priuationem: quia anima habens
cha<lb ed="#V" n="89" break="no"/>ritatem illa priuari non potest nisi ipsamet se auertat a deo
<lb ed="#V" n="90"/>per voluntatem: sed nullus beatus se a deo auertere potest:
<lb ed="#V" n="91"/>quia in deo vident perfectiones omnium bonorum: nec in
ip<lb ed="#V" n="92" break="no"/>so aliquid apprehendunt sub ratione mali: nec sub ratione
defe<lb ed="#V" n="93" break="no"/>ctus perfectionis alicuius boni: et sicut creatura
rationa<lb ed="#V" n="94" break="no"/>lis vel intellectualis nihil potest velle nisi apprehendat
ali<lb ed="#V" n="95" break="no"/>quid in ipso sub ratione alicuius boni: nec illud potest non
<lb ed="#V" n="96"/>amare in quo quicquid apprehendit sub ratione alicuius
bo<lb ed="#V" n="97" break="no"/>ni apprehendit: nec valet simile de materia quod adducebas
<lb ed="#V" n="98"/>ad probationem maioris argumenti: materia enim prima
seip<lb ed="#V" n="99" break="no"/>sam non transmutat de vna forma ad aliam: sed ab alio
<lb ed="#V" n="100"/>transmutatur: sed nihil potest transmutare voluntatem
ha<lb ed="#V" n="101" break="no"/>bentem charitatem ad charitatis priuationem nisi ipsa
<lb ed="#V" n="102"/>transmutet semetipsam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1736">
¶ Ad quintum cum dicitur quod si essent
<lb ed="#V" n="103"/>possibiles ad beatitudinem intensiorem per bonos actus quos
<lb ed="#V" n="104"/>faciunt proficerent: vel se disponerent ad profectum etc. dico quod
<lb ed="#V" n="105"/>verum eet si gloria beatorum esset educibilis de potentia anime per
<lb ed="#V" n="106"/>bonos actus: sed non est ita. talis enim hitus est in beatis a deo
<lb ed="#V" n="107"/>per creationem. tota autem perfectio per bonos actus
educi<lb ed="#V" n="108" break="no"/>bilis de potentia anime quamdiu est a corpore separata est in qualibet
<lb ed="#V" n="109"/>anima beata in summo suo: hitus enim glorie illam totam
possibili<lb ed="#V" n="110" break="no"/>tatem reducit ad actum: et ideo per bonos actus quos faciunt
<lb ed="#V" n="111"/>non intenditur eorum beatitudo: nec se ad talem intensionem disponunt:
<lb ed="#V" n="112"/>post corporum autem resumptionem tota perfectio educibilis per
<lb ed="#V" n="113"/>actus hominis de potentia totius coniuncti reducetur ad completum
<lb ed="#V" n="114"/>actum in virtute glalie: et ideo habitu glarie non augmentato anime
<lb ed="#V" n="115"/>perfectius deum videbunt: propter perfectiorem modum essendi quem
<lb ed="#V" n="116"/>habebunt vt declaratum est in corpore quaestionis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1769">
¶ Argumenta
<lb ed="#V" n="117"/>ad partem secundam concedenda sunt.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1775">
¶ Tmen ad intellectum auctori
<lb ed="#V" n="118"/>tatis Aug. sciendum quod anime separate non retardantur in aliquo a
<lb ed="#V" n="119"/>perfectione visionis sue propter amorem suorum corporum per se: quia
<lb ed="#V" n="120"/>non minus amabunt corpora sua post resurrectionem quam modo:
<lb ed="#V" n="121"/>sed quia amatis corporibus carent: per quam carentiam habent imperfectum
<lb ed="#V" n="122"/>nature sue modum quem habebunt perfectum post resumptionem
<lb ed="#V" n="123"/>corporum suorum et hoc forte voluit notare Aug. per ilud
ver<lb ed="#V" n="124" break="no"/>bum: siue ex aliqua latentiore causa.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k160283-d1e1793">
¶ Ad rationem autem adductam
<lb ed="#V" n="125"/>pro alia opinione in corpore quaestionis potest dici quod anima per corporis
<lb ed="#V" n="126"/>resumptionem habebit perfectiorem relatione ad datorem essendi
<lb ed="#V" n="127"/>quam modo: quia erit existens per actualitatem perfectiorem quam modo: secundum
<lb ed="#V" n="128"/>enim sententiam philosophi. 7. Meta. Illa duo ex quibus possibile est
<lb ed="#V" n="129"/>fieri per essentiam vnum: oportet esse aliquo modo in potentia: quod
exi<lb ed="#V" n="130" break="no"/>presse dicit commentator suus ibidem. Per hoc autem ex eis
con<lb ed="#V" n="131" break="no"/>stituitur vnum: quia possibilitates que erant eis terminantur ad
<lb ed="#V" n="132"/>vnam perfectam actualitatem compositi per quam quelibet pars
<lb ed="#V" n="133"/>perfectius existit quam per se terminatio autem possibilitatis
<lb ed="#V" n="134"/>partium ad vnam actualitatem totius est earum aliqualis
muta<lb ed="#V" n="135" break="no"/>tio secundum aliquid absolutum: inquantum per hoc efficiuntur
existen<lb ed="#V" n="136" break="no"/>tes per actualitatem compositi que est res absoluta: per quam¬