-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 3
/
cod-ve09v4_kzz7yh-k168629.xml
680 lines (680 loc) · 46.1 KB
/
cod-ve09v4_kzz7yh-k168629.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 1</title>
<author ref="#RicardusDeMediavilla">Ricardus de Mediavilla</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 1</title>
<date when="2023-09-02">September 02, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="V" n="cod-ve09v4">Venice, 1509, v. 4</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-09-02" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#V" n="232-r"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="kzz7yh-k168629"><!-- l4d50a1 -->
<head xml:id="kzz7yh-k168629-Hd1e101">Articulus 1</head>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e103">
<lb ed="#V" n="21"/>CIrca primum queruntur tria.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e108">
¶
Pri<lb ed="#V" n="22" break="no"/>mo vtrum anima separata cognoscat
<lb ed="#V" n="23"/>aliquid sensibiliter.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e115">
¶ Secundo vtrum
cogno<lb ed="#V" n="24" break="no"/>scat aliquid intelligibiliter per species in
cor<lb ed="#V" n="25" break="no"/>pore acceptas.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e122">
¶ Tertio vtrum cognoscat singularia.
</p>
<div xml:id="kzz7yh-k168629-Dd1e125">
<head xml:id="kzz7yh-k168629-Hd1e127">Quaestio 1</head>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e129">
<lb ed="#V" n="26"/>Questio I
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e134">
<lb ed="#V" n="27"/>PRimo ostendo quod anima separata
cogno<lb ed="#V" n="28" break="no"/>scit aliquid sensibiliter.
Cassio<lb ed="#V" n="29" break="no"/>do. lib.o de anima. c. 2. dicit de anima separata quod viuit
<lb ed="#V" n="30"/>in se post huius seculi amissionem: videt
au<lb ed="#V" n="31" break="no"/>dit tangit ac reliquis sensibus efficacius vtitur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e147">
¶ Item
<lb ed="#V" n="32"/>libro de spiritum et anima. ca. 11. dicitur de anima: quod dicitur anima dum
ve<lb ed="#V" n="33" break="no"/>getat. spiritus dum contemplabitur. sensus dum sentit.
<lb ed="#V" n="34"/>ergo potentie sensitiue cum anima separantur: sed in ipsa non
<lb ed="#V" n="35"/>sunt ociose ergo sensitiua cognitione vtitur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e158">
¶ Item philosophus
<lb ed="#V" n="36"/>primo de anima vult quod sensitiue potentie non senescunt. vnde
<lb ed="#V" n="37"/>dicit quod si seni daretur oculus iuuenis videret vt iuuenis
<lb ed="#V" n="38"/>hoc aut verum non esset si potentia sensitiua dependeret
<lb ed="#V" n="39"/>ex corpore. potentia ergo sensitiua cum anima separatur. et
<lb ed="#V" n="40"/>si sic: potest sensibiliter cognoscere.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e172">
¶ Item secundum philosophum in
<lb ed="#V" n="41"/>eodem lib. desiderium confidentia timor et gaudium
per<lb ed="#V" n="42" break="no"/>tinent ad potentiam sensitiuam: sed talia sunt in anima
<lb ed="#V" n="43"/>separata. ergo in ea est potentia sensitiua: et si sic: potest
ali<lb ed="#V" n="44" break="no"/>quid sensibiliter cognoscere.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e183">
<lb ed="#V" n="45"/>Contra in libro de ecclesiasticis dogmatibus
proposi<lb ed="#V" n="46" break="no"/>tione. 8 dicitur. Duabus substantiis constat
homo<lb ed="#V" n="47" break="no"/>tantum anima et carne anima cum ratione. et carne cum
sensi<lb ed="#V" n="48" break="no"/>bus suis. ergo potentia sensitiue cum anima non
separan<lb ed="#V" n="49" break="no"/>tur cum ex carne dependeant. et si sic: nihil sensibiliter
co<lb ed="#V" n="50" break="no"/>gnoscere potest.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e199">
¶ Item secundum philosophum 2. de anima. solus
intelle<lb ed="#V" n="51" break="no"/>ctus est separabilis ab aliis potentiis sicut perpetuum a
cor<lb ed="#V" n="52" break="no"/>ruptibili. ergo. in separatione anime corrumpuntur potentie
sensi<lb ed="#V" n="53" break="no"/>sitiue: et si sic: anima separata nihil sensibiliter potest cognoscere.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e208">
<lb ed="#V" n="54"/>Respondeo quod sicut se habent intellectus et
volun<lb ed="#V" n="55" break="no"/>tas ad essentiam anime. intellectiue. sic
<lb ed="#V" n="56"/>modo suo se habent potentie sensitiue ad essentiam anime sensiti
<lb ed="#V" n="57"/>ue. vt autem ostensum est libro primo. intellectus et voluntas non
<lb ed="#V" n="58"/>addunt rem absolutam vltra essentiam anime intellectiue:
quam<lb ed="#V" n="59" break="no"/>uis ab ea differant secundum rationem et relationem. ergo similiter
po<lb ed="#V" n="60" break="no"/>tentie sensitiue ab essentia anime sensitiue non differunt
ni<lb ed="#V" n="61" break="no"/>si secundum rationem: hoc excepto quod potentie sensitiue non
pos<lb ed="#V" n="62" break="no"/>sunt esse in actibus suis: nisi mediantibus organis.
In<lb ed="#V" n="63" break="no"/>tellectus autem et voluntas organis alligate non sunt:
quan<lb ed="#V" n="64" break="no"/>uis dum anima intellectiua corpori corruptibili est vnita ad
<lb ed="#V" n="65"/>directionem suorum actuum indigeat ministerio virium
sen<lb ed="#V" n="66" break="no"/>sitiuarum de communi lege: ex quibus sequitur quod siue anima
intelle<lb ed="#V" n="67" break="no"/>ctiua et sensitiua in homine sint eadem essentia: siue non: qui
<lb ed="#V" n="68"/>anima intellectiua a corpore separata nihil potest sensibili¬
<!--00495.xml-->
<cb ed="#V" n="b"/>
<lb ed="#V" n="69"/>ter cognoscere: quia si non sunt eadem essentia non remanent
<lb ed="#V" n="70"/>in anima separata potentie sensitiue: sed in eius sepatatione
<lb ed="#V" n="71"/>a corpore corrumpuntur. Si autem sunt eadem essentia
quam<lb ed="#V" n="72" break="no"/>uis cum ea separentur potentie sensitiue: tamen in ea non
pos<lb ed="#V" n="73" break="no"/>sunt esse in actibus suis: quia talis est natura rationalis anime: quod
quam<lb ed="#V" n="74" break="no"/>uis secundum aliquid absolutum non differat a sua potentia
in<lb ed="#V" n="75" break="no"/>tellectiua: nec a sensitiua: tamen cognitionem que est senttre
<lb ed="#V" n="76"/>habere non potest nisi organo mediante. Restat ergo quod
<lb ed="#V" n="77"/>anima separata nihil potest sensibiliter cognoscere ex
par<lb ed="#V" n="78" break="no"/>te cognoscentis: quamuis hoc possit ex parte rei
cogni<lb ed="#V" n="79" break="no"/>te: quia quamuis non possit cognoscere per potentiam
<lb ed="#V" n="80"/>sensitiuam: potest tamen per intellectum sensibilia et
sen<lb ed="#V" n="81" break="no"/>sibiles eorum modos cognoscere.
<lb ed="#V" n="82"/>Eet sic debet intelligi auctoritas Cassiodori ad
<lb ed="#V" n="83"/>hoc vt habeat veritatem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e280">
¶ Ad
se<lb ed="#V" n="84" break="no"/>cundum dicendum quod quamuis potentie sensitiue cum anima separem
<lb ed="#V" n="85"/>tur secundum opinionem dicentium quod in homine anima intellectiua et
<lb ed="#V" n="86"/>sensitiua sunt eadem essentia. tamen ex hoc non sequitur quod anima
<lb ed="#V" n="87"/>separata per eas sensibiliter cognoscat propter rationem dictam
in<lb ed="#V" n="88" break="no"/>quaestionis solutione. nec tamen ex hoc sequitur quod ociose sint: quia
ac<lb ed="#V" n="89" break="no"/>tus suos habebunt post corporis resumptionem: et interim
<lb ed="#V" n="90"/>sunt ad perfectionem nature
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e298">
¶ Ex dictis patet solutio ad
ter<lb ed="#V" n="91" break="no"/>tium
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e304">
¶ Potest tamen dici secundum opinionem dicentium
poten<lb ed="#V" n="92" break="no"/>tiam sensitiuam corrumpi in separatione anime: quod philosophus per
<lb ed="#V" n="93"/>oculum non intelligit organum tantum: sed organum et
poten<lb ed="#V" n="94" break="no"/>tiam visiuam que eius forma est. vnde dicit quod si oculus
es<lb ed="#V" n="95" break="no"/>set animal: anima eius esset visus.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e315">
¶ Ad quartum dicendum
<lb ed="#V" n="96"/>quod timor et gaudium non sunt vniuoce passiones
coniun<lb ed="#V" n="97" break="no"/>cti et anime separate: sicut patet ex his que superius dicta sunt:
<lb ed="#V" n="98"/>vbi quesitum est: vtrum gaudium sit aliquid differens
<lb ed="#V" n="99"/>a visione et fruitione.
<lb ed="#V" n="100"/>Ad primam auctoritatem ad partem
secun<lb ed="#V" n="101" break="no"/>dam dicendum secundum opinionem illorum qui
<lb ed="#V" n="102"/>dicunt sensitiuam et intellectiuam esse eandem essentiam:
<lb ed="#V" n="103"/>quod sub nomine potentie sensitiue accepit potentiam: et eius
<lb ed="#V" n="104"/>instterm sub vno: eo quod vtrunque concurrit ad actum
sen<lb ed="#V" n="105" break="no"/>tiendi: et sic accipiendo potentiam sensitiuam planum est
<lb ed="#V" n="106"/>quod non separatur. Et sic posset dici ad auctoritatem
philosophi<lb ed="#V" n="107" break="no"/>2. allegatam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e344">
¶ Uel potest dici aliter quod vegetiua et sensiti
<lb ed="#V" n="108"/>ua in plantis et brutis corruptibiles sunt: intellectiua
au<lb ed="#V" n="109" break="no"/>tem et si ab eis separari non possit in corruptibilibus:
ta<lb ed="#V" n="110" break="no"/>men secundum eius opinionem que erronea est: ab eis potest sepa
<lb ed="#V" n="111"/>rari in imortalibus: indubitanter enim opinatus est
corpo<lb ed="#V" n="112" break="no"/>ra celestia esse animata: sed in hoc errauit. Et huic
concor<lb ed="#V" n="113" break="no"/>dat quod dixit philosophus. 2. lib.o de anima. vbi dixit
intellecti<lb ed="#V" n="114" break="no"/>uam posse separari ab aliis. alia autem ab hoc impossibi
<lb ed="#V" n="115"/>le est in mortalibus: sed opinando corpora celestia esse
ani<lb ed="#V" n="116" break="no"/>mata errauit.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-k168629-Dd1e367">
<head xml:id="kzz7yh-k168629-Hd1e369">Quaestio 2</head>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e371">
Questio II
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e373">
<lb ed="#V" n="117"/>SEcundo queritur vtrum anima
sepa<lb ed="#V" n="118" break="no"/>rata cognoscat aliquid
intel<lb ed="#V" n="119" break="no"/>lectualiter per species in corpore acceptas. Et
<lb ed="#V" n="120"/>videtur quod non. Auic. 6. naturalium lib. 5. c. 6.
<lb ed="#V" n="121"/>impossibile est formam intelligibilem esse in anima in es
<lb ed="#V" n="122"/>fectu perfecte: et non intelligi ab ea in effectu perfecte.
<lb ed="#V" n="123"/>ergo forma intelligibilis non est in anima nisi
quam<lb ed="#V" n="124" break="no"/>diu intelligit. ergo species intelligibiles in anima
intelle<lb ed="#V" n="125" break="no"/>ctiua non conseruantur. ergo a corpore separata per illas
<lb ed="#V" n="126"/>intelligere non potest.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e397">
¶ Item Augu. 11 de trinitate. capi 3.
<lb ed="#V" n="127"/>cum cogitantis acies auersa fuerit. atque illud quod in
<lb ed="#V" n="128"/>memoria cernebatur destiterit intueri: nihil forme que
<lb ed="#V" n="129"/>impressa erat in eadem acie remanebit. ergo species in
<lb ed="#V" n="130"/>mtellectu non conseruantur. et si sic anima separata per
<lb ed="#V" n="131"/>eas non intelligit.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e410">
¶ Item secundum philosophum. 3. de anima sicut se
ha<lb ed="#V" n="132" break="no"/>bent colores ad visum: sic fantasma ad intellectum: sed
<lb ed="#V" n="133"/>visus quocunque modo dispositus nihil potest videre nisi paesen
<lb ed="#V" n="134"/>te colore. ergo quum santasmata non separentur cum
<lb ed="#V" n="135"/>anima intellectiua: non potest per species in corpore
ac<lb ed="#V" n="136" break="no"/>ceptas intelligere.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e424">
¶ Item anima nihil intelligit iue
<!--00496.xml-->
<pb ed="#V" n="232-v"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>intellectu possibili: cum per receptionem specierum
in<lb ed="#V" n="2" break="no"/>telligibilium intelligat: sed sicut dicit philosophus. 3. de anima.
passi<lb ed="#V" n="3" break="no"/>uus intellectus corruptibilis est. ergo anima separata nihil
im<lb ed="#V" n="4" break="no"/>telligit per species in corpore acceptas nec per quancunque viam
<lb ed="#V" n="5"/>aliam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e444">
¶ Item per omnes species acceptas in corpore anima simul
<lb ed="#V" n="6"/>intelligere potest: quia tunc potest simul intelligere plura:
<lb ed="#V" n="7"/>quod negat philosophus. 2o topi. nec est causa aliqua determinans
<lb ed="#V" n="8"/>intellectum ad hoc quod magis intelligat per vnam quam
per<lb ed="#V" n="9" break="no"/>aliam: cum equale esse habeant in intellectu. voluntas enim
<lb ed="#V" n="10"/>hanc determinationem facere non potest: quia actus eius
praesup<lb ed="#V" n="11" break="no"/>ponit intellectus cognitionem. ergo anima separata per species
<lb ed="#V" n="12"/>in corpore acceptas intelligere non potest
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e462">
¶ Item vna
poten<lb ed="#V" n="13" break="no"/>tia non hebet naturalem modum agendi nisi vuum: potentia
<lb ed="#V" n="14"/>enim calefactiua ignis non calefacit naturaliter nisi secundum
mo<lb ed="#V" n="15" break="no"/>dum vnum nec eius leuitas mouet naturaliter nisi secundum
mo<lb ed="#V" n="16" break="no"/>dum vnum: sed intellectus coniunctus et separatus non
<lb ed="#V" n="17"/>est nisi vna potentia. ergo non hebet naturalem modum
intel<lb ed="#V" n="18" break="no"/>ligendi nisi vnum: sed intellectus coniunctus non hebet
na<lb ed="#V" n="19" break="no"/>turalem modum intelligendi nisi cum santasmate. ergo
ip<lb ed="#V" n="20" break="no"/>se separatus aut cum fantasmate intelligit: aut nihil naturaliter
<lb ed="#V" n="21"/>intelligit: sed constat quod non intelligit cum fantasmate:
<lb ed="#V" n="22"/>quia fantasmata non separantur cum intellectu: cum non sint
<lb ed="#V" n="23"/>nisi in corporali subiecto. ergo intellectus. separatus
mhil<lb ed="#V" n="24" break="no"/>naturaliter intelligit.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e491">
¶ Item beati post resurrectionem
<lb ed="#V" n="25"/>aliqua intelligent in fantasmate: quia ille modus
intelligen<lb ed="#V" n="26" break="no"/>di naturalis est intellectui coniuncto corpori: intellectus autem per
glo<lb ed="#V" n="27" break="no"/>riam non amittet suum naturalem intelligendi modum:
<lb ed="#V" n="28"/>quamnis per gloriam hebeat modum intelligendi supernaturalem.
<lb ed="#V" n="29"/>modus autem intelligendi sine fantasmate nobilior est quam
<lb ed="#V" n="30"/>modus irtelligendi cum fantasmate: cum ergo anima
separa<lb ed="#V" n="31" break="no"/>ta non hebeat naturalem actionem perfectiorem quam habitura sit
<lb ed="#V" n="32"/>post sui vnionem cum suo corpore glorificato: sequitur quod
ani<lb ed="#V" n="33" break="no"/>ma separata aut naturaliter nihil intelligit: autem in
fantasma<lb ed="#V" n="34" break="no"/>te intelligit: sed constat quod non intelligit in santasmate: et quia
<lb ed="#V" n="35"/>fantasma non separatur. ergo nihil naturaliter intelligit. et si sic
<lb ed="#V" n="36"/>sequitur quod anima separata non cognoscit aliquid
intel<lb ed="#V" n="37" break="no"/>lectualiter per species in corpore acceptas.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e522">
<lb ed="#V" n="38"/>Contra. philosophus. 3. de anima dicit quod bene dicentes sunt
di<lb ed="#V" n="39" break="no"/>centes animam esse locum specierum: nisi quod non
<lb ed="#V" n="40"/>tota: sed intellectiua. cum ergo liberior sit separata a
cor<lb ed="#V" n="41" break="no"/>pore quam corpori corruptibili coniuncta: non tantum potest
intelli<lb ed="#V" n="42" break="no"/>gere per species in corpore acceptas: sed multo melius quam quando
<lb ed="#V" n="43"/>erat corpori coniuncta.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e538">
¶ Item species receperte in intellectu
<lb ed="#V" n="44"/>sunt ibi modo incorruptibili: quia secundum commentatorem super
<lb ed="#V" n="45"/>decimam propositionem de causis: illud quod recipitur in alio
<lb ed="#V" n="46"/>est in eo per modum recipientis: et non secundum modum rei
rece<lb ed="#V" n="47" break="no"/>pte. ergo species intelligibiles remanent in anima separata: cum
er<lb ed="#V" n="48" break="no"/>go angelus intelligat per species que in eo sunt: et anima separa
<lb ed="#V" n="49"/>ta intelligendo imitetur intellectum angelicum: videtur
<lb ed="#V" n="50"/>quod per species in corpore acceptas intelligat.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e557">
<lb ed="#V" n="51"/>Respondeo animam separatam intelligere posse
<lb ed="#V" n="52"/>certum est: quia intelligere est propria
<lb ed="#V" n="53"/>operatio ipsius intellectus: non est autem rationabile quod per sui se
<lb ed="#V" n="54"/>parationem a corpore sua propria operatione priuetur. vnde et philosophus
<lb ed="#V" n="55"/>dicit primo de anima: quod si est aliqua operatio anime vel passionum
<lb ed="#V" n="56"/>propria: contingit ipsam separari: si vero nulla est propria
ip<lb ed="#V" n="57" break="no"/>sius non erit separabilis. ergo per ipsum hebemus quod cum anima
<lb ed="#V" n="58"/>separatur non priuatur sua propria operatione. nec tantum
intelli<lb ed="#V" n="59" break="no"/>git separata: sed multo melius intelligit quamdiu est
corrupti<lb ed="#V" n="60" break="no"/>bili corpori coniuncta. vnde Auic. 6 naturalium lib. 5. ca. 5. post.
<lb ed="#V" n="61"/>quam locutus est de aggrauatione anime per corruptibile corpus
<lb ed="#V" n="62"/>dicit: cum aufertur de nostra anima ipsa aggrauatio et impedimen
<lb ed="#V" n="63"/>tum: tunc intelligentia anime est melior purior et
delectabi<lb ed="#V" n="64" break="no"/>lior.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e590">
¶ Sed de modo intelligendi sunt diuerse opitiones.
<lb ed="#V" n="65"/>Dicunt enim quidam quod intelligit per species concretas: per quas
<lb ed="#V" n="66"/>non potest intelligere corpori corruptibili vnita: eo quod propter
<lb ed="#V" n="67"/>eius aggrauationem se super illas reflectere non potest.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e599">
<lb ed="#V" n="68"/>¶ Sed contra. secundum philosophum. 3. de anima. antequam intelligatest
<!--00496.xml-->
<cb ed="#V" n="b"/>
<lb ed="#V" n="69"/>sicut tabula in qua nihil est actu scriptum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e610">
¶ Alii dicunt
<lb ed="#V" n="70"/>quod intelligit partim per species in corpore acceptas:
par<lb ed="#V" n="71" break="no"/>tim per species quas a deo recipit. statim enim post
separatio<lb ed="#V" n="72" break="no"/>nem anima recipit ab ipso species totius vniuersi. Et est
<lb ed="#V" n="73"/>hec. influentia quasi per modum nature: non gratie. vnde non
<lb ed="#V" n="74"/>est reuelatio proprie: quia etiam talem influentiam recipiunt
<lb ed="#V" n="75"/>anime reprobe: quia illis non subtrahuntur beneficia nature.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e626">
<lb ed="#V" n="76"/>¶ Sed contra natura operatur de necessitate: sed nihil creatum
<lb ed="#V" n="77"/>est a deo de necessitate. ergo nulla creatura naturaliter
ema<lb ed="#V" n="78" break="no"/>nat a deo. vnde non video quo modo bene possit intelligi quod
<lb ed="#V" n="79"/>ille species a deo influantur naturaliter.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e637">
¶ Alii dicunt quod
ani<lb ed="#V" n="80" break="no"/>ma separata per species acceptas in corpore nihil
intelli<lb ed="#V" n="81" break="no"/>git: quia non separantur cum ea. nec enim sunt in intellectu
<lb ed="#V" n="82"/>nisi dum actu intelligit: et hec est opinio Auic. qui vult
<lb ed="#V" n="83"/>species intelligibiles non esse in intellectu nisi sicut in
vi<lb ed="#V" n="84" break="no"/>apprehendente. vnde non ponit memoriam intelligibilem.
<lb ed="#V" n="85"/>vnde dicit quod quandoncunque i tellectus intelligit in corpore
<lb ed="#V" n="86"/>oportet quod conuertat se ad fantasma et intellectum
agen<lb ed="#V" n="87" break="no"/>tem vt speciem intelligibilem recipiat: quam per auersio
<lb ed="#V" n="88"/>nem postea perdit: sicut visus per comparationem sui ad rem
vi<lb ed="#V" n="89" break="no"/>sibilem et ad lumen: speciem recipit: quam postea per sui
<lb ed="#V" n="90"/>auersionem a lumine et visibili perdit: intellectus tamen per
<lb ed="#V" n="91"/>frequentem receptionem habilitatur ad recipiendum et
in<lb ed="#V" n="92" break="no"/>telligendum: et hec habilitatio est scientie habitus.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e669">
¶ Sed
<lb ed="#V" n="93"/>contra. Aug. lib. 14. de triae. c. 3. dicit quod imago est in anima
<lb ed="#V" n="94"/>homnis rationali siue intellectnali: sed sicut patet per ipsum in
<lb ed="#V" n="95"/>pluribus locis. lib. de tri. illa imago consistit in memoria
<lb ed="#V" n="96"/>et intelligentia et voluntate. ergo in anima intellectiua est
me<lb ed="#V" n="97" break="no"/>moria: sed actus memorie est tenere secundum Aug. 14. de triat.
<lb ed="#V" n="98"/>ca. 8. ergo species intelligibiles in anima intellectiua
conser<lb ed="#V" n="99" break="no"/>uantur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e687">
¶ Preterea. hoc videtur velle philosophus: vt patet in aucto
<lb ed="#V" n="100"/>ritate allegata in prima ratione ad partem secundam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e692">
¶ Item
<lb ed="#V" n="101"/>secundum Aug. lib. 9. confesie. longe post principium. Mortui habent
<lb ed="#V" n="102"/>nostri memoriam. ergo potentia memoratiua est in anima
<lb ed="#V" n="103"/>intellectiua.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e701">
¶ Uidetur ergo mihi dicendum ad quaestionem quod
<lb ed="#V" n="104"/>species intelligibiles conseruantur in intellectu: et per eas
<lb ed="#V" n="105"/>intelligit anima separata. Et quamuis quidam dicant et
sa<lb ed="#V" n="106" break="no"/>tis communiter quod per illas intelligebat corpori
corrupti<lb ed="#V" n="107" break="no"/>bili vnita. alii tamen dicunt contrarium dicentes illas
causa<lb ed="#V" n="108" break="no"/>tas fuisse mediante actu intelligendi: et intellectum
imme<lb ed="#V" n="109" break="no"/>diate moueri a fantasmate: in virtute tamen intellectus
<lb ed="#V" n="110"/>agentis: que tacta sunt. lib. 2. distin. 25 et quia anime
separa<lb ed="#V" n="111" break="no"/>te de nouo possunt acquirere alicuius rei cognitionem
<lb ed="#V" n="112"/>videtur dicendum quod acquirere possunt nouas species
<lb ed="#V" n="113"/>intelligibiles: sicut enim existens in corpore potest per
<lb ed="#V" n="114"/>suum actiuum sicut per principale agens mediante
san<lb ed="#V" n="115" break="no"/>tasmate sicut instrumentali agente educere speciem
in<lb ed="#V" n="116" break="no"/>telligibilem de se ipsa inquantum est possibilis: sic cum
<lb ed="#V" n="117"/>multo sit potentior separata in operando quam corpori
cor<lb ed="#V" n="118" break="no"/>ruptibili vnita potest per suum actiuum sicut per agens
<lb ed="#V" n="119"/>principale mediante similitudine vel re sicut
instrumen<lb ed="#V" n="120" break="no"/>tali agente educere de se ipsa: vt est possibilis speciem in
<lb ed="#V" n="121"/>telligibilem qua aliquid potest cognoscere quod vnita
cor<lb ed="#V" n="122" break="no"/>pori nunquam cognouit.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e745">
¶ De paruulis autem opinantur
<lb ed="#V" n="123"/>aliqui quod sicut in resurrectione dominus voluntarie sup
<lb ed="#V" n="124"/>plebit corporibus paruulorum quantitatem quam
habuis<lb ed="#V" n="125" break="no"/>sent in termino augmenti si vixissent vsque tunc: et
natu<lb ed="#V" n="126" break="no"/>ra in eis non errasset vel defecisset quod ita voluntarie
in<lb ed="#V" n="127" break="no"/>fluit animabus eorum statim cum a corporibus eorum
<lb ed="#V" n="128"/>separate sunt species illarum rerum quarum per natura
<lb ed="#V" n="129"/>le lumen cognitionem acquisiuissent vel acquirere potuis
<lb ed="#V" n="130"/>sent si vixissent vsque ad illud tempus in quo de lege
com<lb ed="#V" n="131" break="no"/>muni maxime viget per naturam vsus rationis vel
vige<lb ed="#V" n="132" break="no"/>bat in hominibus illius temporis quo illi paruuli
deces<lb ed="#V" n="133" break="no"/>serunt siue decedunt. Nec ex dictis sequitur quod inutilis
<lb ed="#V" n="134"/>sit pro alia vita acquisitio naturalis scientie in hac vita:
<lb ed="#V" n="135"/>quia electi bene vtuntur ea: et ille bonus vsus in hac
vi<lb ed="#V" n="136" break="no"/>ta vtilis est eis pro alia vita: quia per illum bonum vsum
<!--00497.xml-->
<pb ed="#V" n="233-r"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>merentur. Si autem dicatur quod acquisitio naturalis scintien
<lb ed="#V" n="2"/>tie sit reprobis inutilis pro alia vita non est inconueniens.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e789">
<lb ed="#V" n="3"/>¶ Alii autem dicunt quod quamuis deus posset animabus paruulo
<lb ed="#V" n="4"/>rum dare cognitionem naturalem equalem naturali cognitioni
<lb ed="#V" n="5"/>vnius magni clerici vel maiorem: tamen non dat talem
cognitio<lb ed="#V" n="6" break="no"/>nem animabus paruulorum recedentium a corporibus cum
ori<lb ed="#V" n="7" break="no"/>ginali peccato: quia non conuenit: non enim decens est
cete<lb ed="#V" n="8" break="no"/>ris paribus quod anima que in acquirendo scientiam nunquam labo
<lb ed="#V" n="9"/>rauit habeat cognitionem naturalem equalem cognitioni anime
<lb ed="#V" n="10"/>illius que in acquirendo eam laborauit: et deus tamen animabus
<lb ed="#V" n="11"/>paruulorum praedictorum infundit voluntarie non naturaliter species
<lb ed="#V" n="12"/>illarum rerum quarum cognitio decet statum eorum: et quamuis
<lb ed="#V" n="13"/>deus predictas species infundat non de necessitate
natu<lb ed="#V" n="14" break="no"/>re: sed libera voluntate: tamen naturalis est cognitio quam
<lb ed="#V" n="15"/>anime predictorum paruulorum habent per eas: quia non
ele<lb ed="#V" n="16" break="no"/>uat intellectum supra suam naturalem facultatem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e823">
<lb ed="#V" n="17"/>Ad primum in oppositum dicendum quod illa fuit
opi<lb ed="#V" n="18" break="no"/>nio Aui. cui in hoc non est
assen<lb ed="#V" n="19" break="no"/>tiendum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e832">
¶ Ad secundum dicendum quod ibi Aug. loqutur de trit.
<lb ed="#V" n="20"/>que est in parte anime sensitiue. et potest dici quod per aciem
co<lb ed="#V" n="21" break="no"/>gitantis intelligit potentiam cogitatiuam sensitiuam que
<lb ed="#V" n="22"/>altissima est inter potentias sensitiuas.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e841">
¶ Uel potest dici
<lb ed="#V" n="23"/>quod aciem vocat cogitantis potentiam intellectiuam inquantum
<lb ed="#V" n="24"/>actum intelligit et ipsam informationem vocat ipsam
intel<lb ed="#V" n="25" break="no"/>lectionem que est expressior similitudo rei intellecte quam illa
<lb ed="#V" n="26"/>que habitualiter intellectu retinetur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e852">
¶ Ad tertium dicendum quod
<lb ed="#V" n="27"/>illa similitudo tenet inquantum anima est vnita corpori
corruptibi<lb ed="#V" n="28" break="no"/>li: nec adhuc totaliter est simile: quia non sic remanet habitualiter
<lb ed="#V" n="29"/>similitudo coloris in vsu sicut species intelligibiles in intellectu.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e861">
<lb ed="#V" n="30"/>¶ ad quartum dicendum quod philosophus ibi vocat intellectum
passibi<lb ed="#V" n="31" break="no"/>lem improprie scilicet ipsam cogitatiuam sensitiuam: que organum
<lb ed="#V" n="32"/>habet in media cellula cerebri: quam semper oportet esse in
ac<lb ed="#V" n="33" break="no"/>tu suo: dum intellectus corpori corruptibili vnitus intelligit
<lb ed="#V" n="34"/>de lege communi. vnde facit differentiam inter intellectum passibilem et
<lb ed="#V" n="35"/>possibitem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e877">
¶ Ad quantum dicendum quod anima post sui separationem
ali<lb ed="#V" n="36" break="no"/>quando intelligit per vnam speciem: et non par aliam a casu. aliquando ex
cau<lb ed="#V" n="37" break="no"/>sa determinata. aut quia scilicet illa species fortius est in ea impressa:
<lb ed="#V" n="38"/>non enim omnes species existentes in intellectu in eo equaliter autem imprei
<lb ed="#V" n="39"/>se: quamuis omnes ibi habeant esse incorruptibile: aut quia magis
<lb ed="#V" n="40"/>assueta est intelligere per illam: autm quia est repraesentatiua
gene<lb ed="#V" n="41" break="no"/>ralioris intentionis: quia intentio entis est que primo ordine nature
<lb ed="#V" n="42"/>occurrit intellectui: et habita ista generali cognitione in
<lb ed="#V" n="43"/>actu: quia multe species intelligibiles sunt in ea: per quas de
<lb ed="#V" n="44"/>rebus diuersis potest cogitare: voluntas mouet intellectum
<lb ed="#V" n="45"/>ad conuertendum se ad illas prout sibi placet.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e902">
¶ Ad
sextu<lb ed="#V" n="46" break="no"/>dicendum quod cum dicitur quod vna potentia non habet naturalem modum
agen<lb ed="#V" n="47" break="no"/>di nisi vnum etc. Dico quod non est verum de potentia que
ra<lb ed="#V" n="48" break="no"/>dicatur in tali essentia forme: que successiue potest habere duos
<lb ed="#V" n="49"/>modos naturalis existentie: quia naturalis modus operandi proportiona
<lb ed="#V" n="50"/>tur essentie mediante suo naturali modo existendi. intellectus autem
<lb ed="#V" n="51"/>humanus est potentia radicata in essentia anime rationalis: que
<lb ed="#V" n="52"/>successiue habet duos naturalis existentie modos. dum enim est in
ac<lb ed="#V" n="53" break="no"/>tu corporis forma naturaliter existit: postquam etiam est a corpore
sepa<lb ed="#V" n="54" break="no"/>rata naturaliter existit: quia per suam naturam existit: non est autem idem
<lb ed="#V" n="55"/>modus naturaliter existendi quo existit vt pars in composito: et
<lb ed="#V" n="56"/>vt actu corpus informans: et ille quo per se existit: quia sic
exi<lb ed="#V" n="57" break="no"/>stit non vt actu pars: nec vt actu corpus informans: sed vt
<lb ed="#V" n="58"/>quoddam totum non habens suum completum naturalis existentie
mo<lb ed="#V" n="59" break="no"/>dum: quapropter primus modus ex stendi sibi est naturalior quam
secun<lb ed="#V" n="60" break="no"/>dus. vnde et naturaliter ipsum appetit.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e937">
¶ Ad septimum dicendum quod
<lb ed="#V" n="61"/>dicunt quidam quod modus intelligendi in fantasmate non est
<lb ed="#V" n="62"/>naturalis: sed accidentalis anime coniuncte corpori: quia
corruptibi<lb ed="#V" n="63" break="no"/>litas non pertinet ad corporis essentiam: sed sibi accidit: et
<lb ed="#V" n="64"/>predictus modus non conuenit anime coniuncte nisi ratione
<lb ed="#V" n="65"/>corruptibilitatis corporis per quam anima sic aggrauatur: vt pro
<lb ed="#V" n="66"/>pter sui debilitatem non possit per sui naturam et de lege
commi<lb ed="#V" n="67" break="no"/>apprehendere intelligibile nisi in aliquo sensibili vt
quasi<lb ed="#V" n="68" break="no"/>in exemplari.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e957">
¶ Sed quamuis hec opinio sit multum probabi¬
<!--00497.xml-->
<cb ed="#V" n="b"/>
<lb ed="#V" n="69"/>lis: tamen contra eam probabiliter sic arguunt aliqu. anima
bea<lb ed="#V" n="70" break="no"/>ta post sui eorporis resumptionem aliquid participabit de
<lb ed="#V" n="71"/>modo existendi sensibili: inquantum erit corporis sensibilis
for<lb ed="#V" n="72" break="no"/>ma. corpus enim per suam glorificationem non desinit esse
sensi<lb ed="#V" n="73" break="no"/>bile. participabit est animam aliquid de modo existendi
intelligi<lb ed="#V" n="74" break="no"/>biliter: inquantum est spiritualis substantia: quia principalius
par<lb ed="#V" n="75" break="no"/>ticipabit illum modum existendi: qui conueniet sibi rationem sui:
<lb ed="#V" n="76"/>quam illum qui sibi conueniet ratione corporis id eo principalius
par<lb ed="#V" n="77" break="no"/>ticipabit existendi modum intelligibiliter: quam modum
existen<lb ed="#V" n="78" break="no"/>di sensibiliter. cum ergo naturalis modus intelligendi
proportio<lb ed="#V" n="79" break="no"/>netur naturali modo existentie substantie intelligentis:
<lb ed="#V" n="80"/>videtur quod illud quod intelliget naturaliter intelliget in
<lb ed="#V" n="81"/>aliquo sensibili. Inter autem sensibilia illud quod
propin<lb ed="#V" n="82" break="no"/>quius est speciei intelligibili est fantasma. ergo videtur quod illud quod
<lb ed="#V" n="83"/>modo naturali intelliget: intelliget in fantasmate.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e996">
¶ Preterea
<lb ed="#V" n="84"/>inconueniens videtur quod anima nunquam habeat naturalem modum
intel<lb ed="#V" n="85" break="no"/>ligendi quamdiu est actu corporis corruptibilis forma: sed si
<lb ed="#V" n="86"/>modus intelligendi in fantasmate non esset sibi naturalis: num
<lb ed="#V" n="87"/>quam saltem de lege communi haberet naturalem modum
intelligen<lb ed="#V" n="88" break="no"/>di: quamdiu est actu corporis corruptibilis forma: quia quamdiu
<lb ed="#V" n="89"/>sic est. nunquam saltem de lege communi sine santasmate
intel<lb ed="#V" n="90" break="no"/>ligit: videtur ergo quod inconueniens sit dicere quod talis modus in
<lb ed="#V" n="91"/>telligendi non est sibi naturalis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e1016">
¶ Alii dicunt: quod sicut
<lb ed="#V" n="92"/>alium modum existendi hebet anima corpori corruptibili
con<lb ed="#V" n="93" break="no"/>iuncta quam hebeat separata. sic habebit alium quando erit
coniun<lb ed="#V" n="94" break="no"/>cta corpori glorificato. et ideo sicut alio modo intelligit
se<lb ed="#V" n="95" break="no"/>para quam corpori corruptibili vnita: sic modo diuerso ab istis
<lb ed="#V" n="96"/>duobus intelliget naturaliter quando erit corpori glorificato
<lb ed="#V" n="97"/>vnita.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e1032">
¶ Sed quia non clare patet quod iste naturalis modus
<lb ed="#V" n="98"/>intelligendi differat ab aliis duobus: nisi quod erit perfectior:
<lb ed="#V" n="99"/>Ideo videtur aliis dicendum quod anima quando erit vnita corpori
glorifica<lb ed="#V" n="100" break="no"/>to habebit naturalem modum intelligendi in fantasmate:
<lb ed="#V" n="101"/>et supernaturalem non in santasmate: et simul eandem rem
in<lb ed="#V" n="102" break="no"/>telligere poterit vtroque modo: cum oculus corporalis
ean<lb ed="#V" n="103" break="no"/>dem rem: quam videt in speculo simul possit videre non
<lb ed="#V" n="104"/>in speculo. Nec ex dictis sequitur quod anima separata habeat
<lb ed="#V" n="105"/>naturalem modum intelligendi perfectiorem quam erit ille
na<lb ed="#V" n="106" break="no"/>turalis modus intelligendi: quem habebit: quando erit
cor<lb ed="#V" n="107" break="no"/>pori glorificato vnita. illam enim propositionem qua dicitur.
nobi<lb ed="#V" n="108" break="no"/>lior est naturalis modus intelligendi sine fantasmate quam
<lb ed="#V" n="109"/>cum santasmate: non opetet semper esse veram nisi ceteris
pa<lb ed="#V" n="110" break="no"/>ribus. in proposito autem non sunt cetera paria: quia
pro<lb ed="#V" n="111" break="no"/>pter perfectiorem existendi modum fortior erit anime natura
<lb ed="#V" n="112"/>lis virtus quando erit corpori glorificato vnita: quam sit dum est
<lb ed="#V" n="113"/>separata. et ideo poterit aliquid etiam naturaliter perfectius
<lb ed="#V" n="114"/>videre in fantasmate quam ipsa separata possit naturaliter
vide<lb ed="#V" n="115" break="no"/>re: non in fantasmate: sicut oculus corporalis: quando est
for<lb ed="#V" n="116" break="no"/>tis videt aliquam rem clarius in speculo quam oculus
debi<lb ed="#V" n="117" break="no"/>lis videat eandem rem: non in speculo.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-k168629-Dd1e1079">
<head xml:id="kzz7yh-k168629-Hd1e1081">Quaestio 3</head>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e1083">
Quaestio III
<lb ed="#V" n="118"/>TErtio queritur vtrum anima separata
cogno<lb ed="#V" n="119" break="no"/>icat singularia. Et videtur quod non: quia
<lb ed="#V" n="120"/>de omni intelligibili potest esse scientia: sed de
singula<lb ed="#V" n="121" break="no"/>ribus non potest esse scientia. sed secundum philosophum.
<lb ed="#V" n="122"/>primo posteriorum. omnis enim scientia de vniversalibus est. ergo anima
<lb ed="#V" n="123"/>separata cum non hebeat nisi cognitionem intelligibilem:
<lb ed="#V" n="124"/>non potest cognoscere singularia.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e1101">
¶ Item secundum philosophum idst
<lb ed="#V" n="125"/>phy. vniversale secundum rationem notum est: singulare autem
secun<lb ed="#V" n="126" break="no"/>dum sensum: sed anima separata non habet cognitionem
sen<lb ed="#V" n="127" break="no"/>sitiuam: quia illa requirit organum. ergo non potest
cogno<lb ed="#V" n="128" break="no"/>scere singulare.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e1112">
¶ Item species in intellectu est respectu
<lb ed="#V" n="129"/>indiuiduorum vniversalis: sicut dicit Auic. 5. metaph. c. i. Sed pie
<lb ed="#V" n="130"/>speciem vniuersalem non potest singulare cognosci.
er<lb ed="#V" n="131" break="no"/>go anima separata non cognoscit singularia.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e1121">
<lb ed="#V" n="132"/>Contra. Lu. 16 ditur de diuite damnato quod eleuans
ocu<lb ed="#V" n="133" break="no"/>los suos cum esset in tormentis vidit Abraam
<lb ed="#V" n="134"/>a longe et Lazarum in sinum eius. sed constat quod illa visio
<lb ed="#V" n="135"/>non fuit sensibilis: sed intellectualis: cum ergo Abraam
<lb ed="#V" n="136"/>et Lararus sint duo singularia anime separate habent co¬
<!--00498.xml-->
<pb ed="#V" n="233-v"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>gnitionem singularium.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e1144">
<lb ed="#V" n="2"/>Respondeo quod anima separata cognoscit
sin<lb ed="#V" n="3" break="no"/>gularia: quia non tantum in intellectu
<lb ed="#V" n="4"/>est similitudo vniversalis: sed etiam rei singularis: nec due sunt
si<lb ed="#V" n="5" break="no"/>militudines numero distincte: sicut nec sunt duo
nume<lb ed="#V" n="6" break="no"/>ro distincta hec albedo et albedo. vnde eadem similitudo
re<lb ed="#V" n="7" break="no"/>presentatiua huius albedinis et albedinis: et prius
ordi<lb ed="#V" n="8" break="no"/>ne nature representat albedinem quam habeat albedinem. vnde
<lb ed="#V" n="9"/>cum intellectus post sui separationem a corpore per suum
acti<lb ed="#V" n="10" break="no"/>uum tanquam per agens principale sub deo mouet
sep<lb ed="#V" n="11" break="no"/>sum et mouetur inquantum possibilis est mediante illa
similitu<lb ed="#V" n="12" break="no"/>dine tanquam agente instrali sub ratione qua est
represen<lb ed="#V" n="13" break="no"/>tatiua albedinis tantum cognoscit albedinem in vniuersali: in
<lb ed="#V" n="14"/>quantum autem mouet seipsum per eam sub ratione qua
<lb ed="#V" n="15"/>est representatiua huius albedinis cognoscit albedinem
<lb ed="#V" n="16"/>in singulari: inquantum etiam mouet seipsum per eam sub
<lb ed="#V" n="17"/>vtraque ratione cognoscit albedinem in vniuersali in
compa<lb ed="#V" n="18" break="no"/>ratione ad albedinem in singulari: nec est mirandum
si<lb ed="#V" n="19" break="no"/>intellectus per vnam speciem possit se mouere sub vna
ra<lb ed="#V" n="20" break="no"/>tione et non sub alia vel ab vtraque simul: quia vnum
re<lb ed="#V" n="21" break="no"/>est plura secundum rationem: et distinguit intellectus vbi
<lb ed="#V" n="22"/>distinguit natura. Predicta autem superius. lib. 3. dis. 14. in illa.
<lb ed="#V" n="23"/>quaestione vtrum possimus cognoscere singularia: plenius et
<lb ed="#V" n="24"/>diffusius explicata sunt. et ideo hic pertranseo breuius.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e1196">
<lb ed="#V" n="25"/>Ad primum in oppositum dicendum quod de
<lb ed="#V" n="26"/>re contingit scire quid est: et
con<lb ed="#V" n="27" break="no"/>tingit scire eam esse in actu. primo modo de omni quod
<lb ed="#V" n="28"/>potest intelligi siue sit vniversale siue singulare incorruptibile vel
<lb ed="#V" n="29"/>corruptibile potest esse scientia. secundo modo non potest
es<lb ed="#V" n="30" break="no"/>se scientia de singularibus corruptibilibus: quamuis
intel<lb ed="#V" n="31" break="no"/>lectu possint apprehendi: quia non possunt a nobis de lege
<lb ed="#V" n="32"/>communi sciri nisi videantur praesentia.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e1216">
¶ Ad secundum cum
<lb ed="#V" n="33"/>dicitur. quod vniversale secundum rationem notum est. etc. Dico quod hoc cu
<lb ed="#V" n="34"/>precisione debet intelligi: quia sensu cognosci non potest:
<lb ed="#V" n="35"/>quod autem dicitur. singulare notum est secundum sensum. hoc non
<lb ed="#V" n="36"/>debet cum praecisione intelligi: quia nec omne singulare est
co<lb ed="#V" n="37" break="no"/>gnoscibile per sensum: vt patet in singulari substantia
in<lb ed="#V" n="38" break="no"/>tellectuali. singulare est sensibile non est cognoscibile per
<lb ed="#V" n="39"/>sensum tantum: sed etiam per intellectum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k168629-d1e1234">
¶ Ad tertium
dicen<lb ed="#V" n="40" break="no"/>dum quod species existens in intellectu quamuis sit respectu
indi<lb ed="#V" n="41" break="no"/>uiduorum vniversalis inquantum per illam potest intellectus
co<lb ed="#V" n="42" break="no"/>gnoscere indiuidua sub vna ratione vniuersali: tamen respectu
<lb ed="#V" n="43"/>eorum est etiam singularis inquantum intellectus per eam potest
<lb ed="#V" n="44"/>cognoscere singulare: quamuis ergo in intellectu sint
mul<lb ed="#V" n="45" break="no"/>te species per quarum quamlibet potest cognoscere
vniuer<lb ed="#V" n="46" break="no"/>salettum per speciem propriam cognoscit quodlibet
singu<lb ed="#V" n="47" break="no"/>lare.
</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>