-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 3
/
cod-ve09v4_kzz7yh-k171255.xml
490 lines (490 loc) · 30.3 KB
/
cod-ve09v4_kzz7yh-k171255.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 4</title>
<author ref="#RicardusDeMediavilla">Ricardus de Mediavilla</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 4</title>
<date when="2023-09-02">September 02, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="V" n="cod-ve09v4">Venice, 1509, v. 4</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-09-02" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#V" n="235-v"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="kzz7yh-k171255"><!-- l4d50a4 -->
<head xml:id="kzz7yh-k171255-Hd1e101">Articulus 4</head>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e103">
<sic>Distinctio.</sic> IIII
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e108">
<lb ed="#V" n="35"/>COnsequenter queritur de
quar<lb ed="#V" n="36" break="no"/>to principerali. Et
<lb ed="#V" n="37"/>circa hoc queruntur tria.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e117">
¶ Primo vtrum damnati
<lb ed="#V" n="38"/>naturaliter appetant beatitudinem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e122">
¶ Secundo
<lb ed="#V" n="39"/>vtrum debeant velle non esse.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e128">
¶ Tertio vtrum velint non
es<lb ed="#V" n="40" break="no"/>se.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e133">
¶ Utrum autem possint digne penitere: et vtrum semper sint
<lb ed="#V" n="41"/>in actu culpe: et vtrum demereantur non oportet hic querere:
<lb ed="#V" n="42"/>quia istorum trium solutiones patent per ea que dicta sunt lib. 2.
<lb ed="#V" n="43"/>di. 7. in illa quaestione. vtrum diabolus possit digne penitere: et
in<lb ed="#V" n="44" break="no"/>illa vtrum diabolus semper sit in actu culpe.
</p>
<div xml:id="kzz7yh-k171255-Dd1e144">
<head xml:id="kzz7yh-k171255-Hd1e146">Quaestio 1</head>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e148">
Quaestio
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e150">
<lb ed="#V" n="45"/>PRimo ergo ostendo quod damnati non
appe<lb ed="#V" n="46" break="no"/>tunt naturaliter beatitudinem: quia
<lb ed="#V" n="47"/>quamdiu principium vite est in corde est
possibili<lb ed="#V" n="48" break="no"/>tas ad corporalem sanitatem. ergo a simili quamdiu
principi<lb ed="#V" n="49" break="no"/>um spiritualis vite est in rationali creatura. possibilitas est in ea
<lb ed="#V" n="50"/>ad sanitatem spiritualem. cum ergo appetitus beatitudinis que est
<lb ed="#V" n="51"/>primum principium agibilium sit praerincipium sanitatis
spiritua<lb ed="#V" n="52" break="no"/>lis: et damnati sint impossibiles ad talem sanitatem cum sint
obsti<lb ed="#V" n="53" break="no"/>nati: non appetunt betitudinem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e172">
¶ Item appetere beatitum
<lb ed="#V" n="54"/>dinem et odire deum repugnant: cum in deo sicut in obiecto
<lb ed="#V" n="55"/>sit rationalis creature beatitudo: sed damnati deum odiunt.
<lb ed="#V" n="56"/>iuxta illud psal. Superbia eorum qui te oderunt ascendit
sem<lb ed="#V" n="57" break="no"/>per. ergo beatitudinem non appetunt.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e183">
¶ Item appetere
pro<lb ed="#V" n="58" break="no"/>ximi damnationem est appetitui beatitudinis conrium: quia
<lb ed="#V" n="59"/>beatitudinem appetere est statum appetere omnium bonorum
<lb ed="#V" n="60"/>aggregatione perfectum. talis autem status includit
delectabi<lb ed="#V" n="61" break="no"/>le consortium proximorum: sed damnati vellent omnes alios esse
<lb ed="#V" n="62"/>damnatos: quia in eis maxime regnat inuidia. ergo
vide<lb ed="#V" n="63" break="no"/>tur quod beatitudinem non appetant.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e200">
<lb ed="#V" n="64"/>Contra appetere bonum est appetere beatitudinem in
<lb ed="#V" n="65"/>generali: sed secundum Diony. 4. c. de diui. no. de
<lb ed="#V" n="66"/>mones bonum et optimum concupiscunt. ergo appetunt beatitum
<lb ed="#V" n="67"/>dinem in generali. ergo a simili et alii damnati.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e211">
¶ Item
An<lb ed="#V" n="68" break="no"/>sel. in lib. de casu dia. parum vltra medium. videtur velle quod vo¬
<!--00502.xml-->
<cb ed="#V" n="b"/>
<lb ed="#V" n="69"/>luntas volendo quioquid vult non vult aliud quam
beatitu<lb ed="#V" n="70" break="no"/>dinem: sed damnati multa appetunt. ergo appetunt beatitudinem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e224">
<lb ed="#V" n="71"/>Respondeo quod cum secundum Augu. 19 de ciui. c. 12
<lb ed="#V" n="72"/>peccatum delere non possit extre
<lb ed="#V" n="73"/>ma nature vestigia: in damnatis remanet aliqua
natura<lb ed="#V" n="74" break="no"/>lis cognitio et appetitus naturalis. cum ergo primus motus
<lb ed="#V" n="75"/>naturalis appetitus sit respectu finis in generali: quia secundum
<lb ed="#V" n="76"/>philosophum. 7. ethicorum. ca. 12. Finis est principium in appetibili
<lb ed="#V" n="77"/>bus et agibilibus: sequitur quod damnati naturaliter appetunt
fi<lb ed="#V" n="78" break="no"/>nem in generali: sed vltimus finis est beatitudo. ergo
se<lb ed="#V" n="79" break="no"/>quitur quod naturaliter appetunt beatitudinem in generali:
<lb ed="#V" n="80"/>quamuis appetitu debili et exili: sed hic naturalis appetitus in
<lb ed="#V" n="81"/>his ex deliberatiua voluntate quo ad hoc peruertitur: quia
<lb ed="#V" n="82"/>bonum quod naturaliter appetunt sub circumstantiis
ma<lb ed="#V" n="83" break="no"/>lis appetunt: nec est iste appetitus ad eorum
consolatio<lb ed="#V" n="84" break="no"/>nem: sed magis ad afflictionem. naturaliter enim appete
<lb ed="#V" n="85"/>re quod appetens videt se non posse consequi magis est
<lb ed="#V" n="86"/>afflictio appetentis. De hac questione breuius transeo: quia
<lb ed="#V" n="87"/>ex his que dicta sunt libro 2. distin. 38 in illa quaestione. vtrum sin
<lb ed="#V" n="88"/>deresis quantum ad omnem sui actum possit totaliter per
pec<lb ed="#V" n="89" break="no"/>catum extingui. et in isto libro distin. prece. in illa questione.
<lb ed="#V" n="90"/>vtrum omnes homines appetant beatitudinem. plene
pa<lb ed="#V" n="91" break="no"/>tet solutio huius questionis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e272">
<lb ed="#V" n="92"/>Ad primum in oppositum dicendum quod naturalis
co<lb ed="#V" n="93" break="no"/>gnitio veri et naturalis appetitus
<lb ed="#V" n="94"/>boni non sunt principium supernaturalis sanitatis
quan<lb ed="#V" n="95" break="no"/>do peruertuntur per circunstantias malas. ex deliberatiua
vo<lb ed="#V" n="96" break="no"/>luntate obstinata in malo: sicut est in dammatis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e285">
¶ Ad
se<lb ed="#V" n="97" break="no"/>cundum dicendum quod nulla creatura potest habere deum odio per
<lb ed="#V" n="98"/>se: quia impossibile est aliquid odiri sub ratione qua sum
<lb ed="#V" n="99"/>mum bonum: tamen per accidens sub ratione qua ex iustitia
pu<lb ed="#V" n="100" break="no"/>nit peccarores: odio habetur a damnatis: sed sic odire
de<lb ed="#V" n="101" break="no"/>um stare potest cum naturali appetitu beatitudinis in
gene<lb ed="#V" n="102" break="no"/>rali ex deliberatiua voluntate deprauato.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e301">
¶ Ad tertium
di<lb ed="#V" n="103" break="no"/>cendum quod damnati omnes alios vellent esse damnatos: et quia
<lb ed="#V" n="104"/>sicut in patria est summa charitas. sic in inferno est
sum<lb ed="#V" n="105" break="no"/>mum odium: nisi inquantum in aliquo: vt dictum est:
natu<lb ed="#V" n="106" break="no"/>rale desiderium tendit in bonum: et sicut dicit glo. super
il<lb ed="#V" n="107" break="no"/>lud Isa. 14. Tu vulneratus es. solacium est malorum
inimi<lb ed="#V" n="108" break="no"/>cos habere socios penarum. Similiter tanta est in eis in
<lb ed="#V" n="109"/>uidia quod felicitas bonorum est in eis magnum supplicium:
<lb ed="#V" n="110"/>vnde Augu. 2 de ciui. capitulo 29. dicit quod malignis
spiri<lb ed="#V" n="111" break="no"/>tibus pena tua est eterna selicitas: et ideo quamuis ex
mul<lb ed="#V" n="112" break="no"/>tiplicatione damnatorum augeatur pena eorum. tamen
in<lb ed="#V" n="113" break="no"/>tantum super excrescit in eis inuidia et odium quod magis
<lb ed="#V" n="114"/>eligerent plus torqueri cum multis quam minus cum
pau<lb ed="#V" n="115" break="no"/>cis: quia tamen anime damnate sciunt quod non omnes damnabun
<lb ed="#V" n="116"/>tur plus vellent illos ad quos naturaliter afficiuntur
dam<lb ed="#V" n="117" break="no"/>nationem euadere quam alios: quia minus illis inuident quam aliis:
<lb ed="#V" n="118"/>et ideo ille diues damnatus fratres suos cupiebat euadere
dan<lb ed="#V" n="119" break="no"/>nationem: quamuis plus voluisset fratres suos cum
omni<lb ed="#V" n="120" break="no"/>bus aliis damnari: naturali autem appetitui beatitudinis
<lb ed="#V" n="121"/>in generali ex deliberatiua voluntate peruerso non est in
<lb ed="#V" n="122"/>compossibile velle ex deliberatione damnationem
omni<lb ed="#V" n="123" break="no"/>um aliarum.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-k171255-Dd1e350">
<head xml:id="kzz7yh-k171255-Hd1e352">Quaestio 2</head>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e354">
Questio. II
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e356">
<lb ed="#V" n="124"/>SEcundo queritur vtrum damnati debeant
<lb ed="#V" n="125"/>velle non esse. Et videtur quod sic.
ip<lb ed="#V" n="126" break="no"/>si debent velle bonum: sed bonum esset eos non esse:
<lb ed="#V" n="127"/>quia sicut dicit saluator Matth. 26 de Iuda.
bo<lb ed="#V" n="128" break="no"/>num erat illi si natus non fuisset homo ille. ergo videtur
<lb ed="#V" n="129"/>quod damnati deberent velle non esse.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e372">
¶ Item magis debet
<lb ed="#V" n="130"/>appeti carentia omnis mali quam presentia eius: sed non
essen<lb ed="#V" n="131" break="no"/>do nullum malum haberent. essendo omne malum habent.
<lb ed="#V" n="132"/>ergo deberent velle non esse.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e381">
¶ Item Anselmis I libro cur deus
<lb ed="#V" n="133"/>homo. c. 21. loquens in persona respondentis dicit. Fate
<lb ed="#V" n="134"/>ri me necesse est quia proconseruanda tota creatura nihil de
<lb ed="#V" n="135"/>bere facere contra voluntatem dei. quod Anselis approbat:
<lb ed="#V" n="136"/>sed damnati non possunt esse sine actu male voluntatis. ergo secundum in
<!--00503.xml-->
<pb ed="#V" n="236-r"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>dicium rectum rationis plus deberent velle non esse. quam esse sic.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e402">
<lb ed="#V" n="2"/>Contra nullus debet velle non esse ad fugendum
<lb ed="#V" n="3"/>quod iustum est: sed damnatos puniri iustum est.
<lb ed="#V" n="4"/>ergo non deberent velle non esse ad fugiendum penam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e411">
¶ Item
<lb ed="#V" n="5"/>nullus secundum rectum iudicium rationis debet velle perdere omnem
par<lb ed="#V" n="6" break="no"/>ticipationem illius rei quam magis debet diligere quam
seip<lb ed="#V" n="7" break="no"/>sum: sed damnati perdendo esse perderent omnem
participatio<lb ed="#V" n="8" break="no"/>nem dei quam magis deberent diligere quam seipsos. ergo non
<lb ed="#V" n="9"/>deberent velle non esse vt propria pena carerent.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e424">
<lb ed="#V" n="10"/>Respondeo quod in damnatis est malum culpe in quo
<lb ed="#V" n="11"/>sunt obstinati: et malum pene cui per
<lb ed="#V" n="12"/>petuo sunt obligati. habendo aspectum ad primum malum
di<lb ed="#V" n="13" break="no"/>co quod secundum rectum iudicium rationis plus deberent velle non
<lb ed="#V" n="14"/>esse quam sic esse: quia secundum rectum iudicium magis debet voluntas
<lb ed="#V" n="15"/>fugere illud quod est contra rem quam magis tenetur diligere:
<lb ed="#V" n="16"/>quam illud quod est contra rem quam non tantum tenetur diligere: sed
<lb ed="#V" n="17"/>certum est quod quilibet magis tenetur diligere deum quam seipsum:
<lb ed="#V" n="18"/>intantum quod si voluntas posset diligere dilectionis actu
infi<lb ed="#V" n="19" break="no"/>nito intensiue deberet diligere deum infinite. etiam quantum
<lb ed="#V" n="20"/>ad intensionem: quia est bonum insinitum: creatura autem
diligi<lb ed="#V" n="21" break="no"/>non debet a seipsa nisi sinite: quia finitum bonum est. cum
er<lb ed="#V" n="22" break="no"/>go peccatum sit contra deum: et non esse contra esse
propri<lb ed="#V" n="23" break="no"/>um: magis deberent damnati fugere esse in peccato quam
fuge<lb ed="#V" n="24" break="no"/>re non esse: cum ergo esse eorum non possit esse sine peccato
<lb ed="#V" n="25"/>videtur quod ad hoc habendo aspectum deberent velle non esse.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e461">
<lb ed="#V" n="26"/>¶ Preterea peior est carentia boni debiti quam boni non
de<lb ed="#V" n="27" break="no"/>biti: quia prima carentia habet rationem mali. secunda non:
<lb ed="#V" n="28"/>sed peccatum est carentia boni debiti. non esse non est ca
<lb ed="#V" n="29"/>rentia boni debiti: quia tunc fuisset malum ante
creatio<lb ed="#V" n="30" break="no"/>nem mundi. ergo peius est peccatum quam non esse: sed
que<lb ed="#V" n="31" break="no"/>libet voluntas magis debet fugere quod peius est. ergo
<lb ed="#V" n="32"/>magis deberent damnati odire esse in peccato quam odire non
<lb ed="#V" n="33"/>esse. ergo cum videant se non posse esse nisi in peccato: de
<lb ed="#V" n="34"/>berent velle non esse vt non essent in peccato.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e483">
¶ Haben
<lb ed="#V" n="35"/>do tamen aspectum ad eorum penam que iusta est et a deo est.
<lb ed="#V" n="36"/>non deberent velle non esse ad hoc vt penam non haberent:
<lb ed="#V" n="37"/>nobilior enim participatio dei est esse quam gaudium: quia secundum
<lb ed="#V" n="38"/>Diony. 5. ca. de di. no. Inter omnes diuinas participationes
<lb ed="#V" n="39"/>esse est nobilior. accipiendo alias participationes cum
pre<lb ed="#V" n="40" break="no"/>cisione quantum ad illud quod dicunt vltra esse: sed
nul<lb ed="#V" n="41" break="no"/>lus debet velle perdere nobiliorem participationem ad
vi<lb ed="#V" n="42" break="no"/>tandum incommodum: quod est contra minus nobilem.
<lb ed="#V" n="43"/>cum ergo non esse sit contra esse: et pena contra gaudium:
<lb ed="#V" n="44"/>nullus debet velle non esse propter amotionem pene
tan<lb ed="#V" n="45" break="no"/>tum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e509">
¶ Preterea. non esse nullum est bonum: in pena
au<lb ed="#V" n="46" break="no"/>tem est aliquod bonum: inquantum est iusta: sed nullus
<lb ed="#V" n="47"/>debet velle illud quod non est bonum ad vitandum illud
<lb ed="#V" n="48"/>in quo est aliquod bonum. ergo damnari non debent
vel<lb ed="#V" n="49" break="no"/>le non esse ad fugiendum penam tantum.
<lb ed="#V" n="50"/>Argumenta ad partem primam procedunt de
<lb ed="#V" n="51"/>voluntate non essendi habendo
as<lb ed="#V" n="52" break="no"/>pectum ad malum culpe.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e528">
¶ Potest tamen dici specialiter
<lb ed="#V" n="53"/>ad secundum quod maior intelligentia est ceteris paribus
<lb ed="#V" n="54"/>hic autem non sunt cetera paria: quia etsi damnati
essen<lb ed="#V" n="55" break="no"/>do habeant multa mala: esse tamen in eis est bonum. in
<lb ed="#V" n="56"/>non esse autem non est bonums neque malum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e539">
¶
Argumen<lb ed="#V" n="57" break="no"/>ta ad partem secundam procedunt de voluntate non
essendi<lb ed="#V" n="58" break="no"/>habendo aspectum praecise ad malum pene.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-k171255-Dd1e547">
<head xml:id="kzz7yh-k171255-Hd1e549">Quaestio 3</head>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e551">
Quaestio III.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e553">
<lb ed="#V" n="59"/>TErtio queritur vtrum damnati vellent
<lb ed="#V" n="60"/>non esse. Et videtur quod non: quia
<lb ed="#V" n="61"/>nulla potentia potest moueri nisi a proprio
ob<lb ed="#V" n="62" break="no"/>iecto. vel ab eo quod eius rationem participat:
<lb ed="#V" n="63"/>sed per obiectum voluntatis est bonum: cum ergo non es
<lb ed="#V" n="64"/>se non sit bonum: nec aliqua participatio eius: et damnati
<lb ed="#V" n="65"/>non possunt velle non esse.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e571">
¶ Item voluntas de
necessi<lb ed="#V" n="66" break="no"/>tate appetit bonum: in quo nulla inuenitur ratio mali.
er<lb ed="#V" n="67" break="no"/>gto de necessitate refugit illud in quo nulla inuenitur
ra<lb ed="#V" n="68" break="no"/>tio boni: sed in non esse nulla potest inueniri ratio boni.
<!--00503.xml-->
<cb ed="#V" n="b"/>
<lb ed="#V" n="69"/>ergo damnati non possunt velle non esse.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e587">
¶ Item
nul<lb ed="#V" n="70" break="no"/>lus potest velle nisi verum bonum vel estimatum: sed non
<lb ed="#V" n="71"/>esse non est aliquod bonum verum nec estimatum a
dam<lb ed="#V" n="72" break="no"/>natis est bonum: bene enim sciunt quod vbi nulla est entitas
<lb ed="#V" n="73"/>nulla est bonitas. ergo non possunt velle non esse.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e599">
¶ Item
<lb ed="#V" n="74"/>qui volunt esse: in quiete volunt esse. ergo ad
destructio<lb ed="#V" n="75" break="no"/>nem consequentis si damnati vellent non esse: vellent non
<lb ed="#V" n="76"/>esse in quiete: quod falsum est.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e608">
¶ Item ratio appetendi
<lb ed="#V" n="77"/>quicquid appetitur saluatur in quolibet appetibili: seud
<lb ed="#V" n="78"/>esse est ratio appetendi quicquid appetitur: vnde dicit
phi<lb ed="#V" n="79" break="no"/>losophus secundo de anima quod omnia appetunt esse: et
il<lb ed="#V" n="80" break="no"/>lius causa agunt quecunque agunt secundum naturam. ergo si
dam<lb ed="#V" n="81" break="no"/>nati vellent non esse simul vellent esse et non esse: quod
<lb ed="#V" n="82"/>impossibile est.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e624">
¶ Item Augusti. in lib. de libe. arbitrii inter
<lb ed="#V" n="83"/>principium et medium: dicit quod nemo potest eligere vt non sit.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e629">
<lb ed="#V" n="84"/>Contra cidcet rhetorice. capitulo sexto dicitur quod non
ha<lb ed="#V" n="85" break="no"/>bere malum est delectabile: sed non esse im
<lb ed="#V" n="86"/>portat carentiam omnis mali. ergo est delectabile. cum
er<lb ed="#V" n="87" break="no"/>go esse damnatorum sit tristabile: videtur quod propter
de<lb ed="#V" n="88" break="no"/>lectationem velint non esse.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e642">
¶ Item apocali. nono.
In<lb ed="#V" n="89" break="no"/>diebus illis querent homines mortem et non inuenient
<lb ed="#V" n="90"/>eam: et desiderabunt mori et fugiet mors ab eis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e649">
¶ Item
<lb ed="#V" n="91"/>Ansel. de casu diaboli. capitulo sexto. loquens de angelis
<lb ed="#V" n="92"/>bonis et malis dicit. Sic distincti sunt angeli vt
adheren<lb ed="#V" n="93" break="no"/>tes iustitie nullum bonum velle possint quo non
gaude<lb ed="#V" n="94" break="no"/>ant: et deserentes illam nullum velle queant quo non
ca<lb ed="#V" n="95" break="no"/>reant: sed ipsi non carent esse. ergo volunt esse.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e663">
<lb ed="#V" n="96"/>Respondeo quod damnatos velle non esse
dupli<lb ed="#V" n="97" break="no"/>citer potest intelligi scilicet aut
volun<lb ed="#V" n="98" break="no"/>tate naturali: aut deliberatiua.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e672">
¶ Primo modo non
vo<lb ed="#V" n="99" break="no"/>lunt non esse nec velle possunt: quia esse in pena melius
<lb ed="#V" n="100"/>est quam nihil esse: cum in nihilitate nulla sit penitus boni
<lb ed="#V" n="101"/>tas: et sicut dicit philosophus secundo de generatione.
In<lb ed="#V" n="102" break="no"/>omnibus inquimus quod melius est desiderare naturam
<lb ed="#V" n="103"/>semper: loquendo de melioritate naturali.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e685">
¶ Loquendo
<lb ed="#V" n="104"/>autem de voluntate deliberatiua contingit aliquid velle
<lb ed="#V" n="105"/>tripliciter scilicet per se et primo. et per se sed non primo: et per
<lb ed="#V" n="106"/>accidens.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e694">
¶ Primo modo quicquid vult voluntas vult
<lb ed="#V" n="107"/>sub ratione boni positiue
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e699">
¶ Secundo modo vult
caren<lb ed="#V" n="108" break="no"/>tiam mali. etiam si in illa non apprehendat ratio aliquam
<lb ed="#V" n="109"/>positiuam rationem boni. carentia enim mali per se est
ap<lb ed="#V" n="110" break="no"/>petibilis non tamen primo: quia non appetitur mali
ca<lb ed="#V" n="111" break="no"/>rentia: nisi quia prius ordine nature appetitur bonum. ideo
<lb ed="#V" n="112"/>enim voluntas vult carentiam pene: quia diligit bonum
<lb ed="#V" n="113"/>cui pena est contraria.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e715">
¶ Tertio modo voluntas
delibe<lb ed="#V" n="114" break="no"/>ratiua potest appetere non esse inquantum ad non esse
se<lb ed="#V" n="115" break="no"/>quitur carentia pene: quam voluntas per se appetit.
Pri<lb ed="#V" n="116" break="no"/>mo modo et secundo damnati non volunt non esse: quia
<lb ed="#V" n="117"/>non esse non est appetibile per se et primo: nec per se non
<lb ed="#V" n="118"/>primo: sed tertio modo appetunt non esse inquantum scilicet ad
<lb ed="#V" n="119"/>non esse sequitur carentia pene quam per se appetunt:
vi<lb ed="#V" n="120" break="no"/>dent enim quod ex suo esse non possent consequi delectatio
<lb ed="#V" n="121"/>nem nec vtilitatem nec honestatem: quia tantam habent
pe<lb ed="#V" n="122" break="no"/>nam vt secum compati non possit aliquod gaudium: et si
mo<lb ed="#V" n="123" break="no"/>do verum non sit de omnibus damnatis: eo quod sicut ostensum
<lb ed="#V" n="124"/>est lib 2. de pena demonum vsque ad iudicium compatitur
se<lb ed="#V" n="125" break="no"/>cum interdum aliquod exile et vanum gaudium: tamen post
<lb ed="#V" n="126"/>iudicium nullius damnati pena gaudium aliquod secu
con<lb ed="#V" n="127" break="no"/>patietur. per suum etiam esse nihil boni possunt acquirere.
<lb ed="#V" n="128"/>suum etiam esse magne inhonestati est subiectum: et idec
<lb ed="#V" n="129"/>non est mirum si tali esse vellent carere vt malis que
exi<lb ed="#V" n="130" break="no"/>stendo patiuntur carerent.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e755">
<lb ed="#V" n="131"/>Ad primum in oppositu dicendum quod non tantummor
<lb ed="#V" n="132"/>do bonum est per se obiectum
volun<lb ed="#V" n="133" break="no"/>tatis: sed est carentia mali: quamuis non primo: quapropter dicitur. 5 ethi.
<lb ed="#V" n="134"/>ca. 6 quod in boni ratione sit minus malum ad maius
ma<lb ed="#V" n="135" break="no"/>lum: quia minus malum magis est eligibile maiori. ex
ra<lb ed="#V" n="136" break="no"/>tione malori huius carentie mali non esse per se appre¬
<!--00504.xml-->
<pb ed="#V" n="236-v"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>hensum potest esse damnate voluntatis obiectum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e779">
¶ Ad secundum
<lb ed="#V" n="2"/>dicendum quod voluntas refugit illud de necessitate: in quo nulla
<lb ed="#V" n="3"/>apprehenditur ratio boni extendendo bonum ad carentiam
<lb ed="#V" n="4"/>mali: que per se appetibilis est: vt dictum est: quamuis autem
<lb ed="#V" n="5"/>in non esse nullum sit bonum proprie dictum: tamen ad non esse
se<lb ed="#V" n="6" break="no"/>quitur carentia omnis mali.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e792">
¶ Ad tertium dicendum quod procedit de eo
<lb ed="#V" n="7"/>quod vult voluntas primo et per se. sic autem damnati non
pos<lb ed="#V" n="8" break="no"/>sunt velle non esse. Ad 4m dicendum quod quamuis ad velle esse in
<lb ed="#V" n="9"/>quiete sequatur velle esse. non tamen ad velle non esse per accidens
<lb ed="#V" n="10"/>sequitur non velle esse inquiete exemplum: sequitur.
vo<lb ed="#V" n="11" break="no"/>lo vinum bonum. ergo volo vinum: nec tamen sequitur
<lb ed="#V" n="12"/>non volo vinum: quia non possum habere nisi corruptum.
er<lb ed="#V" n="13" break="no"/>go non volo vinum bonum: et ego dico quod ideo damnati vellent
<lb ed="#V" n="14"/>non esse: quia vident se non posse habere esse nisi penale: vnde
ex<lb ed="#V" n="15" break="no"/>hoc non sequitur quod non vellent habere esse quietum. si autem in
<lb ed="#V" n="16"/>arguendo assumeretur quod vellent non esse per se teneret
for<lb ed="#V" n="17" break="no"/>ma argumenti: sed in materia esset peccatum: quia hec est falsa.
dam<lb ed="#V" n="18" break="no"/>nati volunt per se non esse: nec tantum est falsa: sed etiam
impossi<lb ed="#V" n="19" break="no"/>bilis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e823">
¶ Ad quintum dicendum quod esse inquantum esse non est ratio
ap<lb ed="#V" n="20" break="no"/>petendi quicquid appetitur: sed esse bene dispositum: et hic
ap<lb ed="#V" n="21" break="no"/>petitus saluatur in appetitu quo damnati appetunt per
acci<lb ed="#V" n="22" break="no"/>dens non esse: quia enim ipsi appetunt esse bene dispositum. ideo
odi<lb ed="#V" n="23" break="no"/>unt penam que contraria est bone dispositioni essendi: vel
vel<lb ed="#V" n="24" break="no"/>lent illius pene carentiam: quia sciunt se illa pena carere non
<lb ed="#V" n="25"/>posse essendo: et quod illa carerent: si non essent. ideo si daretur eis
<lb ed="#V" n="26"/>optio magis eligerent non esse quam sic esse.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e841">
¶ Ad sextum dicendum quod
<lb ed="#V" n="27"/>illud verbum intelligendum est de electione qua res eliguntur
<lb ed="#V" n="28"/>per se. certum est enim quod non esse non est eligibile per se. Et
<lb ed="#V" n="29"/>quod hic fuerit intellectus Augu. videtur per illud quod parum
in<lb ed="#V" n="30" break="no"/>fra dicitur. Omnis ille appetitus in voluntate mortis non est:
<lb ed="#V" n="31"/>vt qui moritur non sit sed vt requiescat intenditur: in quo satis
<lb ed="#V" n="32"/>videtur velle quod non appetitur non esse propter non esse: sed: propter
<lb ed="#V" n="33"/>carentiam inquietudinis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k171255-d1e859">
¶ Argumenta ad partem secundam
<lb ed="#V" n="34"/>quamuis gratia principalis conclusionis concedenda sint: et primum
<lb ed="#V" n="35"/>tamen non multum cogit: quia non habere malum non est delecta
<lb ed="#V" n="36"/>bile: nisi supposita circunstantia subiecti.
</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>