-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 3
/
cod-ve09v4_kzz7yh-k18839.xml
333 lines (333 loc) · 19.4 KB
/
cod-ve09v4_kzz7yh-k18839.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 4</title>
<author ref="#RicardusDeMediavilla">Ricardus de Mediavilla</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 4</title>
<date when="2023-09-02">September 02, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="V" n="cod-ve09v4">Venice, 1509, v. 4</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-09-02" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#V" n="27-r"/>
<cb ed="#V" n="b"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="kzz7yh-k18839"><!-- l4d6a4 -->
<head xml:id="kzz7yh-k18839-Hd1e101">Articulus 4</head>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e103">
Distinctio IIII
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e105">
<lb ed="#V" n="122"/>Consequenter queritur de quarto
prin<lb ed="#V" n="123" break="no"/>cipali.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e112">
¶ Et circa
<lb ed="#V" n="124"/>hoc quaeruntur tria.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e117">
¶ Primo vtrum baptismus sit ite
<lb ed="#V" n="125"/>rabilis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e123">
¶ Secundo vtrum ille qui bis baptizatur
<lb ed="#V" n="126"/>sit irregularis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e128">
¶ Tertio vtrum consuetudo de
expectan<lb ed="#V" n="127" break="no"/>do conferre baptismum vsque ad sabbatum pasche vel
pen<lb ed="#V" n="128" break="no"/>tecostes fuerit rationabilis.
</p>
<div xml:id="kzz7yh-k18839-Dd1e135">
<head xml:id="kzz7yh-k18839-Hd1e137">Quaestio 1</head>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e139">
Quaestio
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e141">
<lb ed="#V" n="129"/>PRimo ostendo quod baptismus est interabstis.
<lb ed="#V" n="130"/>sacramentum enim eucharistie: quod
<lb ed="#V" n="131"/>est nobilius: est interabile.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e150">
¶ Item principalior
effe<lb ed="#V" n="132" break="no"/>ctus baptismi est gratia quam character: ergo
mul<lb ed="#V" n="133" break="no"/>to magis baptismus debet iterari propter gratie amissibilitatem
<lb ed="#V" n="134"/>quam non interari propter characteris indelebilitatem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e159">
<lb ed="#V" n="135"/>Contra Hug. 2 libro de sacra. parte 6. c. 12
dal<lb ed="#V" n="136" break="no"/>de rationabili diffinitione a san¬
<!--00082.xml-->
<pb ed="#V" n="27-v"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>ctis patribus institutum est: vt qui semel baptismi
sacra<lb ed="#V" n="2" break="no"/>mentum percepisse cognoscitur nulla ratione illud
itera<lb ed="#V" n="3" break="no"/>to accipiat.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e180">
¶ Item. C. ne sanctum baptisma interetur sciliet
<lb ed="#V" n="4"/>prima. Corum condemnamus errorem qui apostolorum
<lb ed="#V" n="5"/>precepta calcantes christiani nominis sacramenta
sorti<lb ed="#V" n="6" break="no"/>tos: alio rursus baptismate non purificant: sed incestant
<lb ed="#V" n="7"/>lauacri nomine polluentes
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e191">
<lb ed="#V" n="8"/>Respondeo quod baptismus non est iterabilis:
or<lb ed="#V" n="9" break="no"/>dinauit enim deus: vt in eodem
<lb ed="#V" n="10"/>homine nullum effectum habeat nisi seli: quod rationabile
<lb ed="#V" n="11"/>fuit et congruum propter. 4.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e202">
¶ Primo quia morbus contra
<lb ed="#V" n="12"/>quem est principaliter scilicet originale peccatum non potest esse
<lb ed="#V" n="13"/>in eodem homine nisi semel.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e209">
¶ Secundo: quia imprimit
effe<lb ed="#V" n="14" break="no"/>ctum indelebilem scilicet characterem: quo anima semper est
di<lb ed="#V" n="15" break="no"/>sposita ad gratie susceptionem: nisi causauerit in seipsa
ali<lb ed="#V" n="16" break="no"/>quid incompossibile gratie: quod est peccatum mortale.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e218">
<lb ed="#V" n="17"/>¶ Tertio quia remittit omnem culpam et omnem penam. et ideo
<lb ed="#V" n="18"/>si pluries posset habere suum effectum in homine: esset
<lb ed="#V" n="19"/>peccatoribus incitatiuum delinquendi.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e227">
¶ Quarto quia
si<lb ed="#V" n="20" break="no"/>gnificat christi mortem qui non est mortuus nisi semel.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e233">
<lb ed="#V" n="21"/>Ad primum in oppositum dicendum: quod
sacramen<lb ed="#V" n="22" break="no"/>tum eucharistie circa eandem
ma<lb ed="#V" n="23" break="no"/>teriam in numero non est iterabile. Eadem enim hostia non
<lb ed="#V" n="24"/>est consecrabilis nisi semel. Et ideo quamuis sacramentum
<lb ed="#V" n="25"/>eucharistie ab eodem homine pluries possit suscipi: non tamen
<lb ed="#V" n="26"/>ex hoc sequitur quod circa eandem materiam iterabilis sit essentia
<lb ed="#V" n="27"/>sacramenti: quia consistit in hostie consecratione: non
susce<lb ed="#V" n="28" break="no"/>ptione. essentia autem baptismi consistit in ablutione sub
<lb ed="#V" n="29"/>debita verborum forma et intentione.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e255">
¶ Ad secundum
<lb ed="#V" n="30"/>dicendum: quod quamuis gratia sit principalior quam character secundum
<lb ed="#V" n="31"/>se et absolute: tamen non est ita proprius effectus baptismi. per
<lb ed="#V" n="32"/>alia enim sacramenta gratia habetur: sed per solum
sacra<lb ed="#V" n="33" break="no"/>mentum baptismi habetur baptismalis character.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-k18839-Dd1e267">
<head xml:id="kzz7yh-k18839-Hd1e269">Quaestio 2</head>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e271">
<lb ed="#V" n="34"/>Questio II
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e276">
<lb ed="#V" n="35"/>SEcundo queritur vtrum baptizatus se
ba<lb ed="#V" n="36" break="no"/>ptizatum ignorans postea faciens
<lb ed="#V" n="37"/>se sine conditione baptizari sit irregularis. Et
vi<lb ed="#V" n="38" break="no"/>detur quod non pro eodem facto illicito magis debet
<lb ed="#V" n="39"/>puniri agens quam patiens. Sed non inuenitur in iure
cano<lb ed="#V" n="40" break="no"/>nico quod baptizans alium quem nescit baptizatum: et tamen
ba<lb ed="#V" n="41" break="no"/>ptizatus est: sit irregularis: ergo multo minus baptizatus
<lb ed="#V" n="42"/>se nesciens baptizatum: si iterum baptismum recipit est
irre<lb ed="#V" n="43" break="no"/>gularis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e298">
¶ Item nullus debet esse irregularis par alienum
fa<lb ed="#V" n="44" break="no"/>ctum: ad quod ipse non cooperatur nec consilio nec
auxi<lb ed="#V" n="45" break="no"/>lio nec fauore. Sed hoc non esset verum si baptizatus se
<lb ed="#V" n="46"/>baptizatum nesciens fieret irregularis secundo
suscipien<lb ed="#V" n="47" break="no"/>do baptismum: quia petens baptismum potest ab aliquo dor
<lb ed="#V" n="48"/>miens baptizari. vnde si die crastia fieret irregularis
susci<lb ed="#V" n="49" break="no"/>piendo baptisipium fieret irregularis occasione baptismi facti ad
<lb ed="#V" n="50"/>quod non esset cooperatus. Uidetur ergo quod talis non esset irregularis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e316">
<lb ed="#V" n="51"/>Contra magis cauetur epistnis quantum ad statuta
pro<lb ed="#V" n="52" break="no"/>quorum transgressione incurritur
senten<lb ed="#V" n="53" break="no"/>tia excommunicationis aut suspensionis ipso facto quam
infe<lb ed="#V" n="54" break="no"/>rioribus. extra. de sen. excommuni. Quia peciculosum: ergo
si<lb ed="#V" n="55" break="no"/>militer magis debet caueri irregularitati eorum quam
inferio<lb ed="#V" n="56" break="no"/>rum. Sed. C Nec sanctum baptisma iteretur. l. I. dicitur.
<lb ed="#V" n="57"/>Antistitem qui sanctitatem baptismatis illicita
vsurpa<lb ed="#V" n="58" break="no"/>tione geminauerit sacerdotio mdignum esse censemus:
<lb ed="#V" n="59"/>ergo multo fortius subditus in quo iteratur baptismus
<lb ed="#V" n="60"/>est irregularis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e341">
<lb ed="#V" n="61"/>Ad istam ouestionem dicunt quidam quod secundo
su<lb ed="#V" n="62" break="no"/>scipiens baptismum quamuis ignoret se
pri<lb ed="#V" n="63" break="no"/>us fuisse baptizatum irregularis est. Unde de. conse. di. 4.
<lb ed="#V" n="64"/>Qui bis. Qui bis ignoranter baptizati sunt non indigent
<lb ed="#V" n="65"/>pro eo penitere: nisi quod secundum canones ordinari non possunt:
<lb ed="#V" n="66"/>nisi magna aliqua necessitas cogat. quod ideo additum
<lb ed="#V" n="67"/>est: quia imminente necessitate cum tali dispensandum est scilicet per
<lb ed="#V" n="68"/>episctum. Cum illo tamen: qui scienter se faceret rebaptizari: non
<!--00082.xml-->
<cb ed="#V" n="b"/>
<lb ed="#V" n="69"/>posset episcotus dispensare. Fuit autem hoc statutum propter
<lb ed="#V" n="70"/>baptismi reuerentiam: et in detestationem iniuriantium
sa<lb ed="#V" n="71" break="no"/>cramento.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e372">
¶ Alii dicunt quod talis non esset irregularis: quia
<lb ed="#V" n="72"/>quamuis hoc olim fuerit obseruatum in odium
rebaptizan<lb ed="#V" n="73" break="no"/>tium: modo tamen possunt promoueri: quia ignorantia facti
om<lb ed="#V" n="74" break="no"/>nino excusat eos.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e381">
¶ Alii dicunt predictum decretum
de<lb ed="#V" n="75" break="no"/>bere intelligi de ignorantia iuris que non excusat. Et hec
<lb ed="#V" n="76"/>sumpta sunt ex gl. super locum predictum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e388">
¶ Sed contra
<lb ed="#V" n="77"/>hanc opinionem secundam videtur esse quod dicitur in
predi<lb ed="#V" n="78" break="no"/>cto decreto quod non indigent pro eo penitere: quod non esset
<lb ed="#V" n="79"/>verum si cum ignorantia iuris haberent scientiam facti: vt
<lb ed="#V" n="80"/>potest probari per ea que dicuntur in. c. immediate sequenti.
<lb ed="#V" n="81"/>ou i vult tenere primam opinionem que magis videtur
<lb ed="#V" n="82"/>consonare textui potest dicere ad primum in
op<lb ed="#V" n="83" break="no"/>positum quod maior intelligenda est de pena que infligitur
<lb ed="#V" n="84"/>pro peccato. irregularitas autem in casu supradicto non
<lb ed="#V" n="85"/>infligitur sic secundo baptizato pro sua culpa: vt patet per
tex<lb ed="#V" n="86" break="no"/>tum preallegati decreti: sed pro sacramenti reuerentia: et vt
<lb ed="#V" n="87"/>homines sint diligentiores in sollicite cauendo ab his que
<lb ed="#V" n="88"/>sunt in iniuriam sacramenti. In talibus autem penis
quam<lb ed="#V" n="89" break="no"/>doque magis cauetur superioribus quam inferioribus: eo quod
ir<lb ed="#V" n="90" break="no"/>regularitas periculosior est in eis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e421">
¶ Ad secundum dicendum
<lb ed="#V" n="91"/>quod aliquando punitur quis properter factum alienum: ad quod
ni<lb ed="#V" n="92" break="no"/>hil est cooperatus: vt habetur. I. q. 5. c. 1. Et preterea per hoc
<lb ed="#V" n="93"/>quod petiit baptizari cooperatus est ad secundam baptismi susce
<lb ed="#V" n="94"/>ptionem: quamuis post hoc dormiens fuerit baptizatus.
<lb ed="#V" n="95"/>oui vult tenere partem aliam potest dicere ad primum
<lb ed="#V" n="96"/>in oppositum quod lex illa loqutur de rebaptizante
<lb ed="#V" n="97"/>scienter: vt patet per litteram sequentem. Et preterea non
li<lb ed="#V" n="98" break="no"/>gat. non enim pertinet ad imperatorem penam.
irregularita<lb ed="#V" n="99" break="no"/>tis infligere. scienter tantum rebaptizantem esse irregularem
<lb ed="#V" n="100"/>si publicum est: probari potest per illud quod habetur extra de
<lb ed="#V" n="101"/>apostatis. Ex litterarum
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e447">
¶ Ad decretum autem quod
ad<lb ed="#V" n="102" break="no"/>ducitur pro opinione alia potest dicere sicut dictum est in
<lb ed="#V" n="103"/>corpore questionis: vel intelligatur de illis qui cum postes
<lb ed="#V" n="104"/>sciuerint ratum habent.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-k18839-Dd1e457">
<head xml:id="kzz7yh-k18839-Hd1e459">Quaestio 3</head>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e461">
Questio. III
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e463">
<lb ed="#V" n="105"/>TErtio queritur vtrum consuetudo de
expe<lb ed="#V" n="106" break="no"/>ctando conferre baptismum vsque ad
<lb ed="#V" n="107"/>sabbatum pasche vel pentecostes fuerit
rationabi<lb ed="#V" n="108" break="no"/>lis. Et videtur quod non: vt habitum est baptismus
<lb ed="#V" n="109"/>representat passionem christi: ergo magis debuit determina
<lb ed="#V" n="110"/>ri dies passionis quam sabbatum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e479">
¶ Item de consecr. dis. 4.
<lb ed="#V" n="111"/>Nunquam. Numquam aliqua baptismi purgare peccata
creden<lb ed="#V" n="112" break="no"/>tium posset nisi tactu dominici corporis sanctificata
fu<lb ed="#V" n="113" break="no"/>insset. Sed christus baptizatus fuit in die epiphanie secundum quod
te<lb ed="#V" n="114" break="no"/>net ecclesia: ergo videtur quod illa dies maxime determina
<lb ed="#V" n="115"/>ri debuit ad conferendum baptismum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e492">
<lb ed="#V" n="116"/>Contra ecclesiastica statuta non fiunt sine rationa
<lb ed="#V" n="117"/>bili causa: sed ecclesia illos duos dies
deter<lb ed="#V" n="118" break="no"/>minauit ad conferendum baptismum vt dicit magister
<lb ed="#V" n="119"/>in littera huius di. c. 4. et habetur de consecr. di. 4. Duo
<lb ed="#V" n="120"/>tempora. et. c. de cathecuminis. et. c. venerabilis: ergo illa
<lb ed="#V" n="121"/>consuetudo fuit rationabilis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e509">
<lb ed="#V" n="122"/>Respondeo quod quamuis modo sit mellor
consuetu<lb ed="#V" n="123" break="no"/>do statim baptizare quam expectare
<lb ed="#V" n="124"/>predicta tempora propter tres rationes que superius
posi<lb ed="#V" n="125" break="no"/>te sunt di. 4. super expositione littere. tamen proillo
tempore<lb ed="#V" n="126" break="no"/>quo hoc fuit institutum et obseruatum fuit: rationabilis
<lb ed="#V" n="127"/>consuetudo scilicet propter reuerentiam sacramenti. semper tamen
<lb ed="#V" n="128"/>in necessitatis articulo licitum fuit in aliis temporibus
<lb ed="#V" n="129"/>baptizare. Unde de consecr. di. 4. Hi. qui necessitate
mor<lb ed="#V" n="130" break="no"/>tis: egritudinis: obsidionis: persecutionis: naufragii
vr<lb ed="#V" n="131" break="no"/>gentur: omni tempore debent baptizari. simile etiam
ha<lb ed="#V" n="132" break="no"/>betur. c. sequenti. Magis autem determinati fuerunt dies
<lb ed="#V" n="133"/>predicti quam alii: quia. per immersionem homo significatur
<lb ed="#V" n="134"/>consepeliri christo. per eleuationem de aqua resurgere cum
<lb ed="#V" n="135"/>christo. In die etiam pentecostes receperunt discipuli
<lb ed="#V" n="136"/>spiritum sanctum abundanter: qui est efficiens causa effectus baptismi.
<!--00083.xml-->
<pb ed="#V" n="28-r"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>Ad prmum in oppositum dicendum quod
baptis<lb ed="#V" n="2" break="no"/>mus representat passionem christi
<lb ed="#V" n="3"/>inhoc quod representat christi sepulturam. Et ideo ad solem
<lb ed="#V" n="4"/>nem baptismi celebrationem magis debuit determinari
<lb ed="#V" n="5"/>dies sepulture quam passionis: maxime quia in vespere illius diei
<lb ed="#V" n="6"/>incipit solenitas resurrectionis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k18839-d1e564">
¶ Ad secundum dicendum quod in
<lb ed="#V" n="7"/>die baptismi christi pro tanto dicuntur aque virtutem
ac<lb ed="#V" n="8" break="no"/>cepisse sanctificandi: quia extunc determinate fuerunt ad
<lb ed="#V" n="9"/>hoc vt in tali materia institueretur baptismus. Uirtus
au<lb ed="#V" n="10" break="no"/>tem baptismi est effectiue a spiritu sancto: et meritorie a
pas<lb ed="#V" n="11" break="no"/>sione christi. in effectu autem principalius est efficiens quam
ma<lb ed="#V" n="12" break="no"/>teria. et ideo magis debuerunt determinari ad
solennissi<lb ed="#V" n="13" break="no"/>mam celebrationem baptismi predicti dies quam dies
epi<lb ed="#V" n="14" break="no"/>phanie: et etiam ad excludendu errorem dicentium non
<lb ed="#V" n="15"/>debere baptizare nisi in illa die qua christus baptizatus est: qui
<lb ed="#V" n="16"/>reprehenduntur. de conse. di. 4. Si quaes.
</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>