-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 3
/
cod-ve09v4_kzz7yh-k43817.xml
257 lines (257 loc) · 15.5 KB
/
cod-ve09v4_kzz7yh-k43817.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 4</title>
<author ref="#RicardusDeMediavilla">Ricardus de Mediavilla</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 4</title>
<date when="2023-09-02">September 02, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="V" n="cod-ve09v4">Venice, 1509, v. 4</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-09-02" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#V" n="61-r"/>
<cb ed="#V" n="b"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="kzz7yh-k43817"><!-- l4d14a4 -->
<head xml:id="kzz7yh-k43817-Hd1e101">Articulus 4</head>
<p xml:id="kzz7yh-k43817-d1e103">
Di. IIII
<lb ed="#V" n="133"/>Consequenter quaeritur de quarto
<lb ed="#V" n="134"/>principali.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43817-d1e110">
¶ Et
cir<lb ed="#V" n="135" break="no"/>ca hoc quaeruntur 2
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43817-d1e115">
¶ primo vtrum poenitentia sit in nobis ex
<lb ed="#V" n="136"/>erneninide ex et nr cnine eimne dXndil¬
</p>
<div xml:id="kzz7yh-k43817-Dd1e120"><!-- l4d14a4q1 -->
<head xml:id="kzz7yh-k43817-Hd1e123">Quaestio 1</head>
<p xml:id="kzz7yh-k43817-d1e125">
<!--00152.xml-->
<pb ed="#V" n="61-v"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>PRimo ostendo quod poenitentia non est in nobis
<lb ed="#V" n="2"/>ex acquisitione. Nullum peccatum
necer<lb ed="#V" n="3" break="no"/>sarium est ad illud quo acquiritur virtus: sed peccatum
<lb ed="#V" n="4"/>est necessarium ad actum poenitentie: ergo virtus poenitentie
<lb ed="#V" n="5"/>non acquiritur per suos actus. sed omnis virtus quae est nobis ex
<lb ed="#V" n="6"/>acquisitione acquiritur per actus: ergo poenitentia non est in nobis ex
<lb ed="#V" n="7"/>acquisitione.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43817-d1e149">
¶ Item Auic. 6o. metaph. c. 3. Causa dignior
<lb ed="#V" n="8"/>est causato: sed actus praecedens virtutem non est dignior
virtu<lb ed="#V" n="9" break="no"/>te: ergo virtus poenitentie non potest acquiri per actus.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43817-d1e156">
¶ Item Aug.
<lb ed="#V" n="10"/>de fide ad Pe. parum ante medium. Hhoc deus disposuit vt si
<lb ed="#V" n="11"/>quis bonitatem voluntatis perderet nunquam eum sine diuino
mu<lb ed="#V" n="12" break="no"/>nere reparet: sed per sententiam voiuntatis bonitas reparatur:
<lb ed="#V" n="13"/>ergo poenitentia est minus: quod nobis a deo infunditur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43817-d1e167">
<lb ed="#V" n="14"/>Contra poenitentia continetur sub iustitia: sed iustitia in
no<lb ed="#V" n="15" break="no"/>bis est ex acquisitione: vt in 3 libro ostensum est:
<lb ed="#V" n="16"/>ergo similiter et poenitentia.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43817-d1e177">
¶ Item secundum philosophum. 2. ethico. c. I.
Tem<lb ed="#V" n="17" break="no"/>perata: operantes efficimur temperati. operando fortia fortes:
<lb ed="#V" n="18"/>ergo similiter ex multotiens penitere potest acquiri
in<lb ed="#V" n="19" break="no"/>nobis penitentie virtus.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43817-d1e186">
<lb ed="#V" n="20"/>Respondeo quod duplex est poenitentia: vna habilitans
<lb ed="#V" n="21"/>hominem ad puniendum peccatum proprium
<lb ed="#V" n="22"/>in ordine ad finem non transcendentem nostram facultatem
<lb ed="#V" n="23"/>naturalem. Alia in ordine ad finem supra nostram naturalem
facul<lb ed="#V" n="24" break="no"/>tatem: poenitentie primo modo dicte innata sunt nobis principia
<lb ed="#V" n="25"/>scilicet naturalis cognitio boni et dilectio: et naturalis cognitio mali: et
<lb ed="#V" n="26"/>eius detestatio: in quorum virtute per actus potest habitus
pe<lb ed="#V" n="27" break="no"/>nitentie acquiri.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43817-d1e206">
¶ Poenitentia autem secundo modo dicta a nobis etiam
<lb ed="#V" n="28"/>acquiri potest per actus: vt aliqui dicunt: non tamen in virtute
natura<lb ed="#V" n="29" break="no"/>lium principiorum: sed supernaturalium scilicet supernaturalem cognitionem
<lb ed="#V" n="30"/>et dilectionem sins transcendentis nostram naturalem
faculta<lb ed="#V" n="31" break="no"/>tem: sicut enim in virtute principiorum nobis inditorum
<lb ed="#V" n="32"/>possumus acquirere poenitentiam in ordine ad ciuilitatem
inferio<lb ed="#V" n="33" break="no"/>rem: sic in virtute principiorum supernaturalium acquirere
possu<lb ed="#V" n="34" break="no"/>mus poenitentiam in ordine ad ciuilitatem superiorem que est vita
<lb ed="#V" n="35"/>eterna. Aliis autem videtur quod hec poenitentia est in nobis per solam
<lb ed="#V" n="36"/>infusionem: quia et si anima sit in potentia ad recipiendum talem
<lb ed="#V" n="37"/>habitum: non est tamen educibilis de potentia anime: et ideo per
quen<lb ed="#V" n="38" break="no"/>cunque alium supernaturalem habitum anima talem habitum poenitentie
cau<lb ed="#V" n="39" break="no"/>sare non potest: quia exquo de eius pos non est educibilis ipsum
<lb ed="#V" n="40"/>causaret de nihilo: quod impossibile est.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43817-d1e237">
<lb ed="#V" n="41"/>Ad primum dicendum quod nullum peccatum est necessarium
<lb ed="#V" n="42"/>ad acquisitionem virtutis tanquam actus quo
<lb ed="#V" n="43"/>virtus acquiritur: non tamen est inconueniens quod ad acquisitione
<lb ed="#V" n="44"/>poenitentie primeus modo dicte requiratur peccatum tanquam: materia: seu
obs<lb ed="#V" n="45" break="no"/>illorum actuum per quos acquiritur poenitentia. Aliqui tamen dicunt quod ex
<lb ed="#V" n="46"/>multotiens detestari peccatum representatum cognitioni
acqui<lb ed="#V" n="47" break="no"/>ri potest habitus quo homo ipsum promperte detestatur si fuisset
<lb ed="#V" n="48"/>commissum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43817-d1e257">
¶ Ad secundum dicendum quod et si causa principalis
<lb ed="#V" n="49"/>sit dignior causato: non tamen opertet hoc esse verum de causa
in<lb ed="#V" n="50" break="no"/>strumentalis: actus autem precedentes virtutem sunt quasi causa
<lb ed="#V" n="51"/>instrumentalis in acquisitione virtutis: operantur enim in
vir<lb ed="#V" n="52" break="no"/>tute principiorum a nobis inditorum: que sunt naturalis
cognitio<lb ed="#V" n="53" break="no"/>et dilectio boni et naturalis cognitio et detestatio mali: qui
nobi<lb ed="#V" n="54" break="no"/>liora sunt quam acquisita virtus: et quam actus procedentes ex ea
<lb ed="#V" n="55"/>quantum ad illud precise quod supradictis principiis
superad<lb ed="#V" n="56" break="no"/>dunt: sicut in speculatiuis principia et habitus principiorum
<lb ed="#V" n="57"/>nobililora sunt conclusionibus et scientia.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43817-d1e279">
¶ Ad tertium dicendum quod
<lb ed="#V" n="58"/>procedit de poenitentia habilitante hominem ad puniendum peccatum
in<lb ed="#V" n="59" break="no"/>ordine ad finem transcendentem nostram naturalem facultatem:
<lb ed="#V" n="60"/>quia est vita eterna.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43817-d1e289">
¶ Argumentu ad partem aliam procedunt de
pe<lb ed="#V" n="61" break="no"/>nitentia habilitante hominem ad puniendum peccatum in
ordine<lb ed="#V" n="62" break="no"/>ad finem non transcendentem nostram naturalem facultatem:
<lb ed="#V" n="63"/>que poenitentia aliqualis est dispositio ad illam poenitentiam: per quam
<lb ed="#V" n="64"/>a deo nobis remittuntur peccata.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-k43817-Dd1e302">
<head xml:id="kzz7yh-k43817-Hd1e304">Quaestio 2</head>
<p xml:id="kzz7yh-k43817-d1e306">
Quaestio II.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43817-d1e308">
<lb ed="#V" n="65"/>SEcundo queritur vtrum poenitentia
conci<lb ed="#V" n="66" break="no"/>piatur in nobis ex timore. Et
<lb ed="#V" n="67"/>videtur quod non. Fortior est motus amoris quam
ti<lb ed="#V" n="68" break="no"/>moris: timor enim oritur ex amore: ergo concepuo
<!--00152.xml-->
<cb ed="#V" n="b"/>
<lb ed="#V" n="69"/>magis attribui debet amori quam timori.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43817-d1e326">
¶ Item poenitentia ordinatur
<lb ed="#V" n="70"/>ad purificandum cor. ergo eius conceptio maxime debet
attri<lb ed="#V" n="71" break="no"/>bui primo principio purificationis: sed illud non est timor
<lb ed="#V" n="72"/>sed fides: iuxta illud Act. 15. Fide purificans corda eorum:
<lb ed="#V" n="73"/>ergo poenitentia non concipitur ex timore: sed ex fide.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43817-d1e337">
¶ Item
<lb ed="#V" n="74"/>idem non concipitur ex seipso: quia sicut dicit Aug. primo de
<lb ed="#V" n="75"/>trinitate. c. primo. Nulla omnino res est que seipsam gignat vt sit:
<lb ed="#V" n="76"/>sed idem est timor et poenitentia: vtriusque enim est idem obum et
<lb ed="#V" n="77"/>sub eadem rationem scilicet peccatum inquantum est dei offensiuum: et idem
<lb ed="#V" n="78"/>actus scilicet peccatum sub predicta ratione resugere: ergo
pe<lb ed="#V" n="79" break="no"/>nitentia non concipitur ex timore.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43817-d1e354">
<lb ed="#V" n="80"/>Contra Ecclesiastici prio. Timor domini expellit
pec<lb ed="#V" n="81" break="no"/>catum: sed non nisi mediante poenitentia: ergo
pe<lb ed="#V" n="82" break="no"/>nitentia concipitur extimore.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43817-d1e363">
¶ Item magister in littera
hu<lb ed="#V" n="83" break="no"/>ius di. c. I. Penitentie virtus timore concipitur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43817-d1e368">
<lb ed="#V" n="84"/>Respondeo quo poenitentiam concipi dupliciter potest
<lb ed="#V" n="85"/>intelligi: aut quod concipiatur secundum seit
<lb ed="#V" n="86"/>sam: et sic non est verum de illa que in nobis est per infusic
<lb ed="#V" n="87"/>nem: aut secundum suam dispositionem in nobis: et sic concipitur et
<lb ed="#V" n="88"/>ex fide et ex spe: et aliquo amore: et ex timore: quia enim illa
<lb ed="#V" n="89"/>dispositio ex parte nostra est voluntaria: et vnius motus
<lb ed="#V" n="90"/>voluntatis possunt esse diuersa motiua: ideo non semper est vnus
<lb ed="#V" n="91"/>motus concipiendi illam dispositionem: quia tamen de moralibus
<lb ed="#V" n="92"/>iudicandum est secundum hoc quod accidit vt in pluribus secundum sententiam
<lb ed="#V" n="93"/>philosophi primo ethi. c. 2. et vt frequentius mouentur peccatores
<lb ed="#V" n="94"/>ad poenitentiam per timorem quam per specie vel amorem boni: ideo magis
<lb ed="#V" n="95"/>dicitur penitentia concipi ex timore quam spe vel amore.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43817-d1e397">
<lb ed="#V" n="96"/>Ad primum in oppositum dicendum: quod quamuis simpliciter
<lb ed="#V" n="97"/>amor boni sit fortior motus quam
ti<lb ed="#V" n="98" break="no"/>mor oppositi mali: tamen existens in peccato: quia non percipit
sapo<lb ed="#V" n="99" break="no"/>rem dulcedinis boni: ideo non sic mouetur ad
etestatio<lb ed="#V" n="100" break="no"/>nem peccati ex amore boni sicut ex timore mali: et vt
fre<lb ed="#V" n="101" break="no"/>quentius hoc videmus quod peccatores magis horrent
pe<lb ed="#V" n="102" break="no"/>nam gehenne: quam desiderent vitam gluteie.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43817-d1e415">
¶ Ad secundum dicendum
<lb ed="#V" n="103"/>quod fides purificat cor per modum oespendentis timenda et
aman<lb ed="#V" n="104" break="no"/>da. Timor etiam inquantum ab ipso inchoatur motus
volunta<lb ed="#V" n="105" break="no"/>tis recedentis a peccato: et tendentis ad deum: poenitentia vero
in<lb ed="#V" n="106" break="no"/>quantum impetrat charitatem: per quam formaliter purificat
<lb ed="#V" n="107"/>cor: et ideo quamuis poenitentia concipiatur ex fide: non propter hoc se
<lb ed="#V" n="108"/>quitur quin etiam concipiatur ex timore: et magis quam ex fide:
<lb ed="#V" n="109"/>quia est dispositio magis propinqua: quia ex fide non concipitur
pe<lb ed="#V" n="110" break="no"/>nitentia: nisi inquantum fides ostendit timenda vel amanda.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43817-d1e435">
<lb ed="#V" n="111"/>¶ Ad tertium dicendum quod non est idem timor et poenitentia: nec vtriusque
<lb ed="#V" n="112"/>idem est formale obum: timoris enim seruilis obum est peccatm:
<lb ed="#V" n="113"/>inquantum meretur arduum malum pene: et timoris filialis
in<lb ed="#V" n="114" break="no"/>quantum est malum arduum contrarium diuine reuerntie: poenitentie autem
<lb ed="#V" n="115"/>inquantum est contrarium iustitie legis diuine: et expiabile per actum
<lb ed="#V" n="116"/>penitentis: neque tantum respicit poenitentia peccatum inquantum est
pre<lb ed="#V" n="117" break="no"/>teritum: sed etiam ex consequenti inquantum est futurum: quia non facit
ali<lb ed="#V" n="118" break="no"/>quio gratam et debitam emendam illi quem offendit si cauere a
fa<lb ed="#V" n="119" break="no"/>ciendo sibi nouam iniuriam non proponit.
</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>