-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 3
/
cod-ve09v4_kzz7yh-k43911.xml
563 lines (563 loc) · 36.8 KB
/
cod-ve09v4_kzz7yh-k43911.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 6</title>
<author ref="#RicardusDeMediavilla">Ricardus de Mediavilla</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 6</title>
<date when="2023-09-02">September 02, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="V" n="cod-ve09v4">Venice, 1509, v. 4</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-09-02" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#V" n="7-r"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="kzz7yh-k43911"><!-- l4d1a6 -->
<head xml:id="kzz7yh-k43911-Hd1e101">Articulus 6</head>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e103">
<lb ed="#V" n="9"/>Consequenter queritur de sexto
prin<lb ed="#V" n="10" break="no"/>cipali: et circa hoc quae
<lb ed="#V" n="11"/>ritur quatuor.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e112">
¶ Primo vtrum conueniens
fue<lb ed="#V" n="12" break="no"/>rit circuncisionis institutio.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e117">
¶ Secundo vtrum
<lb ed="#V" n="13"/>conueniens fuerit modi celebrande circuncisionis
<lb ed="#V" n="14"/>ordinatio.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e124">
¶ Tertio vtrum suscipienti circuncisionem
con<lb ed="#V" n="15" break="no"/>ferret gratiam circuncisio.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e130">
¶ Quarto vtrum conueniens
<lb ed="#V" n="16"/>fuerit circuncisionis cessatio seu eunatio.
</p>
<div xml:id="kzz7yh-k43911-Dd1e135"><!-- l4d1a6q1 -->
<head xml:id="kzz7yh-k43911-Hd1e138">Quaestio 1</head>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e140">
¶ Quaestio I.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e142">
<lb ed="#V" n="17"/>PRimo ostendo quod non fuerit
con<lb ed="#V" n="18" break="no"/>ueniens
circunci<lb ed="#V" n="19" break="no"/>sionis institutio: quia vt tactum est libro 2. peccato
<lb ed="#V" n="20"/>originali non debetur pena sensibilis: sed in
cir<lb ed="#V" n="21" break="no"/>cuncisione est pena sensibilis: ergo non fuit conueniens
insti<lb ed="#V" n="22" break="no"/>tui remedium contra originale quod haberet annexam
sen<lb ed="#V" n="23" break="no"/>sibilem penam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e160">
¶ Item quanto medicina est facilior tanto
<lb ed="#V" n="24"/>est melior: sed facilior erat medicina in l. nature
contra<lb ed="#V" n="25" break="no"/>peccatum originale quam circuncisio: ergo melior non fuit
er<lb ed="#V" n="26" break="no"/>conueniens circuncisionem instituere primo remedio dimisso.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e169">
<lb ed="#V" n="27"/>Contra Gen. 17 Deus instituit circuncisionem: sed
<lb ed="#V" n="28"/>omnis institutio facta a deo conueniens est:
<lb ed="#V" n="29"/>ergo conueniens fuit circuncisionis institutio.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e179">
<lb ed="#V" n="30"/>Respondeo quod conueniens fuit institutio
cir<lb ed="#V" n="31" break="no"/>cuncisionis ratione morbi:
contra<lb ed="#V" n="32" break="no"/>quem instituta fuit circuncisio: et ratione temporis: in quo
<lb ed="#V" n="33"/>instituta fuit: et ratione persone cui primo data suit:
mor<lb ed="#V" n="34" break="no"/>bus enim contra quem instituta fuit circuncisio: erat
pec<lb ed="#V" n="35" break="no"/>catum originale quod expresse representabat circuntisio: et
quam<lb ed="#V" n="36" break="no"/>tum ad causam et processum et effectum. Contrahitur enim
<lb ed="#V" n="37"/>peccatum originale per propagationem libidinosam: quam
<lb ed="#V" n="38"/>causam circuncisio representabat ratione membri in quo
fie<lb ed="#V" n="39" break="no"/>bat: quod deseruit virturi generatiue. Pocessus autem
fu<lb ed="#V" n="40" break="no"/>it circularis: quia primo persona corumpit naturam:
deinde<lb ed="#V" n="41" break="no"/>natura personam: quem processum representabat circuncisic
<lb ed="#V" n="42"/>per circularem pellicule incisionem. Effectus est superabum
<lb ed="#V" n="43"/>dantia concupiscentie quam representabat superfluitas
pel<lb ed="#V" n="44" break="no"/>lis que remouebatur per circucisionem. Et quia illa pellis ab
<lb ed="#V" n="45"/>illo membro separabatur: ideo non tantum causa et processus
<lb ed="#V" n="46"/>et effectus originalis peccati: sed etiam eius deletio per
cir<lb ed="#V" n="47" break="no"/>cuncisionem significabatur. Eius est institutio ratione
tem<lb ed="#V" n="48" break="no"/>poris conueniens fuit: erat enim quedam dispositio ad
sus<lb ed="#V" n="49" break="no"/>cipiendum scilicet ad distinguendum populum: cui danda erat
<lb ed="#V" n="50"/>lex ab aliis populis: et ideo antequam lex daretur debuit
insti<lb ed="#V" n="51" break="no"/>tui. Fuit etiam instituta ad significandum populum et ab
<lb ed="#V" n="52"/>aliis populis distinguendum: qui esset deo populus
pecu<lb ed="#V" n="53" break="no"/>liaris et suo cultui specialiter mancipandus: et ideo conueniens
<lb ed="#V" n="54"/>fuit vt instrueretur tempore abrae: qui specialius post
dilu<lb ed="#V" n="55" break="no"/>uium se diuino cultui mancipauit: vnde exiuit de terra
<lb ed="#V" n="56"/>sua et de cognatione: vt se ab infidelibus separaret: vt
ha<lb ed="#V" n="57" break="no"/>betur Gen. 12 a quo erat descensurus populus qui cilie.t
scri<lb ed="#V" n="58" break="no"/>ptam erat suscepturus: et de cuius genere nasciturus erat
<lb ed="#V" n="59"/>sanctus sanctorum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e247">
¶ Ex predictis patet quod conuenientius
<lb ed="#V" n="60"/>fuit dari eircuncisionem abrae quam alii persone: quia non
insti<lb ed="#V" n="61" break="no"/>tuebatur circuncisio per se nisi pro populo qui scilicet erat
susce<lb ed="#V" n="62" break="no"/>pturus: et diuino cultui specialiter mancipandus: cuius
pri<lb ed="#V" n="63" break="no"/>mus pater se notabiliter et specialiter ab infidelibus
disti<lb ed="#V" n="64" break="no"/>guens et seperans fuit abraam: de quo dicitut ad ro. 4.
Si<lb ed="#V" n="65" break="no"/>gnum accepit circuncisionis signaculum iustitie fidei que
<lb ed="#V" n="66"/>est in preputio: vt sit pater omnium credentium: per
acci<lb ed="#V" n="67" break="no"/>dens tamen valult multis aliis: inquantum transtulerunt
se<lb ed="#V" n="68" break="no"/>multi ad ritum eorum.
<!--00041.xml-->
<cb ed="#V" n="b"/>
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e273">
<lb ed="#V" n="69"/>Ad primum in oppositum cum dicitur quod
pec<lb ed="#V" n="70" break="no"/>cato originali non debetur
pera<lb ed="#V" n="71" break="no"/>sensibilis etc. dico quod non est verum de pena temporali que
<lb ed="#V" n="72"/>est vtilis ad salutem sed de eterna que ad salutem est
in<lb ed="#V" n="73" break="no"/>utilis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e286">
¶ Ad 2m cum dicitur quod quanto medicina est
faci<lb ed="#V" n="74" break="no"/>lior tanto melior etc. dico: quod verum est ceteris partibus:
<lb ed="#V" n="75"/>quamuis autem medicina in iliet nature contra originale esset
<lb ed="#V" n="76"/>facilior circuncisione: non tamen ita distincte notificabat
<lb ed="#V" n="77"/>conditiones illius morbi sicut circuncisio: vnde quamuis
cir<lb ed="#V" n="78" break="no"/>cuncisio fuerit difficilior tamen fuit vtilior.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-k43911-Dd1e300"><!-- l4d1a6q2 -->
<head xml:id="kzz7yh-k43911-Hd1e303">Quaestio 2</head>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e305">
Quaestio II.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e307">
<lb ed="#V" n="79"/>SEcundo queritur vtrum
conue<lb ed="#V" n="80" break="no"/>niens fuerit
<lb ed="#V" n="81"/>modi celebrandi circuncisionem ordinatio: et
vide<lb ed="#V" n="82" break="no"/>tur quod non: quia vt habetur Iosue. 5 populus qui
<lb ed="#V" n="83"/>natus est in deserto per. 4. annos in itinere
la<lb ed="#V" n="84" break="no"/>tissime solitudinis incircuncisus fuit: et postea
circuncisi<lb ed="#V" n="85" break="no"/>sunt a Iosue in galgala: sed illa dilatio citcuncisionis non
<lb ed="#V" n="86"/>legitur eis imputata fuisse in peccatum: ergo non fuit
con<lb ed="#V" n="87" break="no"/>ueniens ordinatio quod fieret circuncisio die octauo: quia trant
<lb ed="#V" n="88"/>gressio conuenientis ordinationis peccatum est.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e331">
¶ Item
<lb ed="#V" n="89"/>in institutione circuncisionis non mandauit dominus eam
<lb ed="#V" n="90"/>fieri cum aliquo determinato instrumento: ergo ordinatio
<lb ed="#V" n="91"/>modi celebrandi circuncisionem cum cultro lapideo non
<lb ed="#V" n="92"/>fuit eonueniens: sed magis videlur fuisse adinuentio.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e342">
<lb ed="#V" n="93"/>Contra. modum celebrandi circuncisionem quantum ad
<lb ed="#V" n="94"/>membrum et quantum ad diem deus
ordina<lb ed="#V" n="95" break="no"/>uit. vt habetur Gen. 17 vt habetur etiam Iosue. 5 aitem do
<lb ed="#V" n="96"/>minus ad Iosue. Fac tibi cultros lapideos: et
circuncide<lb ed="#V" n="97" break="no"/>secundo filios israel: cum ergo quicquid ordinatur a deo
<lb ed="#V" n="98"/>sit conueniens: conueniens fuit modus celebrandi circum
<lb ed="#V" n="99"/>cisionem: et quantum ad membrum: et quantum ad diem: et quam
<lb ed="#V" n="100"/>tum ad instrumentum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e363">
<lb ed="#V" n="101"/>Respondeo quod conueniens fuit ordintio modi
<lb ed="#V" n="102"/>celebrandi circuncisionem:
conueni<lb ed="#V" n="103" break="no"/>ens enim fuit quod celebraretur in membro deseruienti
gene<lb ed="#V" n="104" break="no"/>ratiue: vt patet per rationes dictas in precedenti
questio<lb ed="#V" n="105" break="no"/>ne: et etiam in signum debilitationis concupiscentie et in
<lb ed="#V" n="106"/>detestationem sacramentorum veneris et priapi: in quibus
<lb ed="#V" n="107"/>illa pars corporis honorabatur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e381">
¶ Conuenienter est fuit
or<lb ed="#V" n="108" break="no"/>dinatum vt fieret die octauo: quia ante puer erat nimis
te<lb ed="#V" n="109" break="no"/>nellus: et ex hoc nimis grauiter ledi potuisset. Ne autem
<lb ed="#V" n="110"/>parentes: quorum amor per processum temporis crescit
<lb ed="#V" n="111"/>ad filios: subtraherent filios circuncisioni compatientes
<lb ed="#V" n="112"/>eis propter acumen doloris: quod erat in circuncisione
no<lb ed="#V" n="113" break="no"/>luit deus quod vltra diem octauum differretur nisi
dispensa<lb ed="#V" n="114" break="no"/>tiue et in causu necessitatis. Fuit etiam ad hoc ratio
my<lb ed="#V" n="115" break="no"/>stica quam tangit Hugo primo libro de sacramentis: parte.
<lb ed="#V" n="116"/>12. capi. 2. dicens. Octonarius in sacra scriptura
aliquan<lb ed="#V" n="117" break="no"/>do tempus resurrectionis significat: quod post
presen<lb ed="#V" n="118" break="no"/>tem: que septem diebus currit vitam: sequitur
aliquan<lb ed="#V" n="119" break="no"/>do tempus gratie inquo quasi post sabbatum legis:
eter<lb ed="#V" n="120" break="no"/>na bona deo seruientibus promittuntur. Merito igitur
<lb ed="#V" n="121"/>circuncisio iussa est fieri octaua die: vt ostenderetur quod in
tem<lb ed="#V" n="122" break="no"/>pore gratie corda circuncidenda erant per
emundatio<lb ed="#V" n="123" break="no"/>nem iniquitatis: et in tempore resurrectionis corpora per
<lb ed="#V" n="124"/>depositionem corruptionis: et hanc rationem sententia
<lb ed="#V" n="125"/>liter videtur tangere magister in littera. Eam autem
fie<lb ed="#V" n="126" break="no"/>ri cum cultro petrino necessarium non fuit neque
quan<lb ed="#V" n="127" break="no"/>tum ad obligationem precepti: neque quantum ad
effica<lb ed="#V" n="128" break="no"/>ciam sacramenti: nisi aliquando in casu speciali ad significadum
<lb ed="#V" n="129"/>quod per petram vniuersis abscindererur ab electis
corru<lb ed="#V" n="130" break="no"/>ptio: vt enim dicit Hugo primo libro de sacramentis: parte.
<lb ed="#V" n="131"/>12. capi. 2. Cultellus de petra factus christum
significa<lb ed="#V" n="132" break="no"/>bat: de quo dicit apostolus priamoad Cor. 10 Petra erat christus.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e438">
<lb ed="#V" n="133"/>Ad primum in oppositum dicendum: quod cum
<lb ed="#V" n="134"/>illis quos circuncidit. Iosue in
<lb ed="#V" n="135"/>galgala fuit dispeensatum imspiratione diuina duplici de
<lb ed="#V" n="136"/>causa: vt non tenerentur circucidi in deserto scilicet quod vt
<!--00042.xml-->
<pb ed="#V" n="7-v"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>habetur numerorum. 9. quando nubes eleuabatur de
ta<lb ed="#V" n="2" break="no"/>bernaculo debebant proficisci: et quia non presciebant futuram
<lb ed="#V" n="3"/>eleuationem nubis: et non potuissent sine nimio
graua<lb ed="#V" n="4" break="no"/>mine proficisci: quando de nouo essent circuncisi: ideo
<lb ed="#V" n="5"/>dispensatum fuit cum eis vt non tenerentur circuncidi in deserto:
<lb ed="#V" n="6"/>et etiam quia dum erant in deserto: in quo alii non
habita<lb ed="#V" n="7" break="no"/>bant cum eis: sufficienter erant ab aliis populis distincti.
<lb ed="#V" n="8"/>Quod autem dictum est dilationem circucisionis non fuisse
<lb ed="#V" n="9"/>eisimputatam in peccatum referendum est ad illos qui hoc
<lb ed="#V" n="10"/>ex sciliceo contemptu non fecerunt sicut accipi potest ex
glo<lb ed="#V" n="11" break="no"/>Augu. ibidem.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e480">
¶ Ex dictis in corpore quaestionis patet quid
<lb ed="#V" n="12"/>dici debeat ad 2m. Utrum autem in aliquo casu liceret
prae<lb ed="#V" n="13" break="no"/>uenire diem octauum: et quare mulieres non
circuncide<lb ed="#V" n="14" break="no"/>bantur in expositione littere declarabitur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e489">
¶ Argumentum
<lb ed="#V" n="15"/>ad partem aliam propter hoc quod dicitur in allegata
auctorita<lb ed="#V" n="16" break="no"/>te: circuncide secundo filios israel: expositione indiget: quia hoc
<lb ed="#V" n="17"/>non refertur ad eandem personam: sed ad eundem populum
<lb ed="#V" n="18"/>in quo quidam erant circuncisi: et quidam non sicut potest
<lb ed="#V" n="19"/>accipi ex glosa ibidem.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-k43911-Dd1e503"><!-- l4d1a6q3 -->
<head xml:id="kzz7yh-k43911-Hd1e506">Quaestio 3</head>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e508">
¶ Questio. III.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e510">
<lb ed="#V" n="20"/>Tertio queritur vtrum suscipienti
<lb ed="#V" n="21"/>circuncisionem
con<lb ed="#V" n="22" break="no"/>ferat circuncisio gratiam. Et videtur quod non Glo. super
<lb ed="#V" n="23"/>illud ad ro. 4. Et signum accipit circuncisionis
si<lb ed="#V" n="24" break="no"/>gnra cuium iustitie fidei. Et habetur in littera huius dis.
<lb ed="#V" n="25"/>ca. penul. in circuncifione peccata remittebantur: sed nec gratia
<lb ed="#V" n="26"/>ad bene operandum per eam prestabatur: nec virtutes
daban<lb ed="#V" n="27" break="no"/>tur vel augebantur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e530">
¶ Item circuncisio non conferebat nisi
<lb ed="#V" n="28"/>quod significabat: sed non significabat nisi peccati
remissio<lb ed="#V" n="29" break="no"/>nem: ergo ita per eam peccatum remittebatur quod gratia non
<lb ed="#V" n="30"/>conferebatur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e539">
¶ Item Gloslmus. Matth. 3. super illud verbum
<lb ed="#V" n="31"/>Ioan. ad christum. Ego a te debeo baptizari: dicit id est a peccato
<lb ed="#V" n="32"/>originali mundari: sed Ioan. fuerat circuncisus: ergo per
<lb ed="#V" n="33"/>circuncisionem peccatum originale non tollebatur: ergo nec
<lb ed="#V" n="34"/>per eam gratia conferebatur: quia gratia simul non potest
<lb ed="#V" n="35"/>stare in anima cum originali peccato.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e553">
<lb ed="#V" n="36"/>Contra. magister in littera huius di. capi. 4. et
ha<lb ed="#V" n="37" break="no"/>betur de consecra. distinctione. 4. Ex quo. Et
<lb ed="#V" n="38"/>sumptum est ab Augu. libro 2. de nuptiis et concupiscentia ad
<lb ed="#V" n="39"/>Ualerium comitem longe ante medium: ex quo institu
<lb ed="#V" n="40"/>ta fuit circuncisio in populo dei ad purgationem valebat
<lb ed="#V" n="41"/>magnis et paruulis originalis veterisque peccati: sicut
ba<lb ed="#V" n="42" break="no"/>ptismus ex illo cepit valere ad innouationem hominis: ex
<lb ed="#V" n="43"/>quo institutus est: sed per baptismum non tantum remit.
<lb ed="#V" n="44"/>titur culpa: sed etiam confertur gratia: ergo in
circuncisio<lb ed="#V" n="45" break="no"/>ne gratia conferebatur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e577">
¶ Item illud quod est formale in
pec<lb ed="#V" n="46" break="no"/>cato opponitur gratie: sicut priuatio habitui: et sicut
tene<lb ed="#V" n="47" break="no"/>bra lumini. Sed impossibile est auferri priuationem
ni<lb ed="#V" n="48" break="no"/>si restituatur habitus: et tenebram nisi per lumen: ergo per
<lb ed="#V" n="49"/>circuncisionem peccatum originale aufertur: quia alias
fuis<lb ed="#V" n="50" break="no"/>set medicina inutilis: sequitur ergo quod per eam gratia conferebatur
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e590">
<lb ed="#V" n="51"/>Respondeo quod per circucisionem non tantun
<lb ed="#V" n="52"/>tollebatur peccatum originale: sed
<lb ed="#V" n="53"/>etiam conferebatur gratia: character tantum in anima non
impri<lb ed="#V" n="54" break="no"/>mebatur. Quod autem per eam tolleretur originale peccatum
pa<lb ed="#V" n="55" break="no"/>tet per auctoritatem ad hoc allegatam: et per hoc quod ad
ip<lb ed="#V" n="56" break="no"/>sum tollendum suit a deo specialiter instituta: quia tamen vnum
<lb ed="#V" n="57"/>peccatum mortale sine alio tolli non potest: ideo si ille qui
<lb ed="#V" n="58"/>per circuncisionem a peccato originali mundaba tur
com<lb ed="#V" n="59" break="no"/>miserat aliqua peccata mortalia: ab illis etiam mundabatur:
<lb ed="#V" n="60"/>non tamen sicut modo sit per baptismum: quia illa
pecca<lb ed="#V" n="61" break="no"/>ta actualia non tollebantur per circuncisionem quantum ad
<lb ed="#V" n="62"/>penam temporalem peccato debitam: sed tantum
quan<lb ed="#V" n="63" break="no"/>tum ad culpam. per baptismum autem tolluntur quantum
<lb ed="#V" n="64"/>ad vtrunque.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e623">
¶ Uoluerunt tamen alqui defendere quod per
eam<lb ed="#V" n="65" break="no"/>gratiam non conferebatur: cuius opinionis videtur
magi<lb ed="#V" n="66" break="no"/>fuisse saltem secundum verborum suorum apparentiam. Pro qua
opi<lb ed="#V" n="67" break="no"/>nione sic potest argui peccatum originale formaliter est carentia
<lb ed="#V" n="68"/>debite iustitie originalis secundum sententiam Ansel. in libro de concep.
<!--00042.xml-->
<cb ed="#V" n="b"/>
<lb ed="#V" n="69"/>vir. non longe ante sinem: sed deus poterat dimittere
ho<lb ed="#V" n="70" break="no"/>mini illud debitum nibil conferendo sibi: sicut creditor
po<lb ed="#V" n="71" break="no"/>test remittere suo debitori debitum nihil aliod conferendo sibi:
<lb ed="#V" n="72"/>ergo per circuncisionem poterat a deo peccatum originale remitti
<lb ed="#V" n="73"/>absque hoc quod gratia conferretur: sed nullus ponit gratiam per
cir<lb ed="#V" n="74" break="no"/>cuncisionem fuisse datam nisi propter remissionem originalis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e652">
<lb ed="#V" n="75"/>¶ Sed hoc opinio est irrationabilis: quia anima de immunde
<lb ed="#V" n="76"/>non potest fieri munda nisi per aliquam mutationem: non per
<lb ed="#V" n="77"/>mutationem dei: ergo per mutationem factam in ea: sed si
<lb ed="#V" n="78"/>deus sine collatione alicuius doni remisisset anime
debi<lb ed="#V" n="79" break="no"/>tum habendi originalem iustitiam: per hoc non fuisset
ali<lb ed="#V" n="80" break="no"/>qua mutatio facta in anima secundum ailquod absolutum:
<lb ed="#V" n="81"/>ergo nec secundum aliquam relationem: quia in relatione
<lb ed="#V" n="82"/>non est mutatio per se et immediate: vt habetur. 5 phy. ergo
<lb ed="#V" n="83"/>non poterat a peccato originali mundari nisi recipiendo
<lb ed="#V" n="84"/>gratiam
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e676">
¶ Dicendum ergo quod per circuncisionem
con<lb ed="#V" n="85" break="no"/>ferebatur gratiam gratum faciens: quia aliter si circuncisus
fuis<lb ed="#V" n="86" break="no"/>set mortuus statim post circuncisionem autem fuisset
dam<lb ed="#V" n="87" break="no"/>natus sine omni peccato: quod absurdum est: aute sine
gra<lb ed="#V" n="88" break="no"/>tia: dignus fuisset vita eterna quod esse non potest:
ma<lb ed="#V" n="89" break="no"/>gis tamen per se ordinabatur ad peccati remissionem quam ad
<lb ed="#V" n="90"/>gratie collationem. Per eam enim gratia non
confereba<lb ed="#V" n="91" break="no"/>tur ex vi sacramenti: nisi quia aliter causare non poterat
de<lb ed="#V" n="92" break="no"/>letionem originalis peccati. Quod autem non imprimeret
<lb ed="#V" n="93"/>characterem nisi in carne: rationabile fuit: quia character im
<lb ed="#V" n="94"/>primitur ad distinguendum statum fidei: status autem
si<lb ed="#V" n="95" break="no"/>dei in illo populo erat quasi per successionem generis:
pau<lb ed="#V" n="96" break="no"/>ci enim alii quam illi qui descenderunt de abram per isaac et
<lb ed="#V" n="97"/>inacob erant fideles comparatiue loquendo: et ideo
conue<lb ed="#V" n="98" break="no"/>nientius erat in illis distingui statum fidei per characterem
<lb ed="#V" n="99"/>carnalem quam per spiritualem. Circuncisionem autem non
im<lb ed="#V" n="100" break="no"/>pressisse characterem in anima probatur per hoc: quia
cir<lb ed="#V" n="101" break="no"/>cuncisi venientes ad fidem christi baptizabantur: nec
ta<lb ed="#V" n="102" break="no"/>men duos characteres dicuntur habuisse: et tamen
chara<lb ed="#V" n="103" break="no"/>cterem inbaptismo recipiebant.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e721">
<lb ed="#V" n="104"/>Ad primum in oppositum dicendum quod
ver<lb ed="#V" n="105" break="no"/>bum magistri ad hoc vt habeat
<lb ed="#V" n="106"/>veritatem sic debet intelligi quod circuncisio primo et per se
<lb ed="#V" n="107"/>non ordinabatur ad conferendum gratiam: nec per eam ita
<lb ed="#V" n="108"/>plene conferebatur sicut in baptismo.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e734">
¶ Ad 2m dicendum
<lb ed="#V" n="109"/>quod circuncisio quamuis primo et expressius significaret peccati
<lb ed="#V" n="110"/>originalis deletionem: tamen ex consequenti significabat
gra<lb ed="#V" n="111" break="no"/>tie receptionem sine qua peccatum deleri non poterat.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e743">
<lb ed="#V" n="112"/>¶ Ad 3m dicendum quod per circuncisionem non aperiebatur
<lb ed="#V" n="113"/>ianua paradisi: et quia clausa fuerat per peccatum primo
<lb ed="#V" n="114"/>rum parentum: a quibus deriuatum est originale
pecca<lb ed="#V" n="115" break="no"/>tum: ideo illius ianue aperitio dicta est in illa Glo. ab
ori<lb ed="#V" n="116" break="no"/>ginali peccato mundatio: que aperitio futura erat per
<lb ed="#V" n="117"/>christi passionem.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-k43911-Dd1e760"><!-- l4d1a6q4 -->
<head xml:id="kzz7yh-k43911-Hd1e763">Quaestio 4</head>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e765">
¶ Questio. IIII.
<lb ed="#V" n="118"/>Quarto queritur. vtrum
con<lb ed="#V" n="119" break="no"/>ueniens
fue<lb ed="#V" n="120" break="no"/>rit circuncisionis cessatio seu euacuatio: Et videtur
<lb ed="#V" n="121"/>Qquod non: quia vt habetur Gen. 12 Data fuit in
fe<lb ed="#V" n="122" break="no"/>dus sempiternum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e778">
¶ Item si debuisset cessare: cessasset post
<lb ed="#V" n="123"/>christi passionem: cessassent etiam et alia legalia
sacramen<lb ed="#V" n="124" break="no"/>tam: cum circuncisio esset principalius sacramentum
in<lb ed="#V" n="125" break="no"/>ter alia cum conferret gratiam: et alia non: sed vt habetur
<lb ed="#V" n="126"/>Act. 16 Paulus circuncidit Thimoteum. Et 21 quod
pu<lb ed="#V" n="127" break="no"/>rificatus secundum legem intrauit templum: purificatio etiam
<lb ed="#V" n="128"/>manet vsque nunc: ergo videtur quod nec circuncisio nec alia
<lb ed="#V" n="129"/>sactamenta legalia cessare debuerunt.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e796">
¶ Item preceptum
<lb ed="#V" n="130"/>manet quousque sit reuocatum. Sed non legimus quod deus
<lb ed="#V" n="131"/>preceptum de obseruatione legali reuocauerit: immo quod
<lb ed="#V" n="132"/>venerit implere. l. Math. 5. ergo adhuc manet preceptum
<lb ed="#V" n="133"/>de obseruatione omnium legalium.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e807">
<lb ed="#V" n="134"/>Contra. Galatas quinto. Si circuncidamini
chri<lb ed="#V" n="135" break="no"/>stus vobis nihil proderit.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e815">
¶ Item ad
h<lb ed="#V" n="136" break="no"/>breos. 4. et 5. Translato sacerdotio necesse est vt et ilic. translatio¬
<!--00043.xml-->
<pb ed="#V" n="8-r"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>fiat. Sed in christo fuit translatum sacerdotium legale:
<lb ed="#V" n="2"/>ergo. l. vetus transferri debuit in nouam et si sic:
conue<lb ed="#V" n="3" break="no"/>niens fuit circuncisionem cessare.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e833">
¶ Item Act. 15o dixit
<lb ed="#V" n="4"/>Petrus contra aliquos: qui volebant legalia cum
euange<lb ed="#V" n="5" break="no"/>lio debere seruari. Quid temptatis deum imponere iugum
<lb ed="#V" n="6"/>super ceruicem discipulorum: quod neque nos: neque patres nostri
por<lb ed="#V" n="7" break="no"/>tare potuimus. Sed per gratiam domini nostri iesu christi
<lb ed="#V" n="8"/>credimus saluari quemadmodum et illi: ergo non tantum
<lb ed="#V" n="9"/>citcuncisionis: sed etiam aliorum legalium cessatio conueniens fuit.
<lb ed="#V" n="10"/>Ad declarationem huius questionis.
Pri<lb ed="#V" n="11" break="no"/>mo declarandum est
qua<lb ed="#V" n="12" break="no"/>re conueniens fuit cessatio circuncisionis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e855">
¶ Secundo
qua<lb ed="#V" n="13" break="no"/>re cessatio aliorum legalium.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e860">
¶ Tertio quo tempore cessauerunt.
<lb ed="#V" n="14"/>Quantum ad prienium sciendum est quod conueniens
fu<lb ed="#V" n="15" break="no"/>it circuncisionis cessatio: quia sicut
di<lb ed="#V" n="16" break="no"/>cit Apostolus prima ad Cor. 13. Cum autem venerit quod
<lb ed="#V" n="17"/>perfectum est euacuabitur quod ex parte est: sed baptismus
<lb ed="#V" n="18"/>est medicina perfectior quam circuncisio quantum ad
significa<lb ed="#V" n="19" break="no"/>tionem: et quantum ad gratie collationem. et etiam quantum ad
<lb ed="#V" n="20"/>ampliorem sui extensionem: significat enim sanationem
mor<lb ed="#V" n="21" break="no"/>bi expressius: et confert gratiam abundantius: et est etiam
sa<lb ed="#V" n="22" break="no"/>cramentum communius: quia sibi non propriat nec sexum nec
<lb ed="#V" n="23"/>gentem. Unde Apostolus Gal. 3. Quicunque enim in christo
<lb ed="#V" n="24"/>baptizati estis christum induistis non est iudeus: neque grecus:
<lb ed="#V" n="25"/>non est seruus neque liber: non est masculus neque semina:
<lb ed="#V" n="26"/>omnes vos vnum estis in christo iesu.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e891">
¶ Quantum ad 2m
sci<lb ed="#V" n="27" break="no"/>endum quod aliorum etiam legalium conueniens fuit cessatio: et
<lb ed="#V" n="28"/>propter eorum significationem et imperfectionem: et
hu<lb ed="#V" n="29" break="no"/>mani generis eruditionem pleniorem. Instituta eni fuerunt
<lb ed="#V" n="30"/>ad significandum futuram gratiam noui testamenti: qui postquam
<lb ed="#V" n="31"/>aduenit talis prefiguratio cessare debuit: quia no
conue<lb ed="#V" n="32" break="no"/>nit quod res significetur futura que presens est: et hanc
ratio<lb ed="#V" n="33" break="no"/>nem alio modo tangit Apostolus ad Heb 10 cum dicit.
<lb ed="#V" n="34"/>Umbram habens id est bonorum futurorum etc. Imperfecta
<lb ed="#V" n="35"/>etiam erant: quia gratiam quam significabant non conferebant:
<lb ed="#V" n="36"/>et ideo eorum obseruatio conuenienter fuit mutata in
obser<lb ed="#V" n="37" break="no"/>uationem sacramentorum euangelice. l. que gratiam conferunt: non
<lb ed="#V" n="38"/>tantum significant. Unde Apostolus ad Heb. 7o
Repro<lb ed="#V" n="39" break="no"/>batio quidem sit precedentis mandati propter infiimitatem
<lb ed="#V" n="40"/>eius et inutilitatem quia etiam genus humanum tempore. l. date
<lb ed="#V" n="41"/>parum erat eruditum. Unde pro illo tempore paruulis
compara<lb ed="#V" n="42" break="no"/>batur. Gal. 4o postea per processum temporis in aduentu
<lb ed="#V" n="43"/>christi erat plenius eruditum. et ideo .l. scripta que fuerat
si<lb ed="#V" n="44" break="no"/>cut pedagogus paruulorum. Gal. 3o mutari debuit in l. quae
<lb ed="#V" n="45"/>conueniens esset statui plenius eruditorum. Unde Apostolus
<lb ed="#V" n="46"/>Gal. 4. Nos cum essemus paruuli sub elementis mundi
<lb ed="#V" n="47"/>eramus seruientes: at vbi venit plenitudo temporis etc.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e939">
<lb ed="#V" n="48"/>¶ Quantum ad 3m sciendum quod vsque ad passionem christi
<lb ed="#V" n="49"/>legalia virtutem suam habuerunt et seruari debuerunt: sed in
<lb ed="#V" n="50"/>passione christi vim suam amiserunt: cui attestatur quod dicit
<lb ed="#V" n="51"/>Saluator imminente puncto mortis sue: vt habetur Io. 19.
<lb ed="#V" n="52"/>Consumatum est tamen post passionem ante tempus
diuulga<lb ed="#V" n="53" break="no"/>ti euangelii licitum fuit illis qui de iudeis conuertebantur
<lb ed="#V" n="54"/>ad fidem seruare legalia non spem ponendo in eis: sed ad
vi<lb ed="#V" n="55" break="no"/>tandum scandalum: et vt lex cum honore deduceretur ad
<lb ed="#V" n="56"/>tumulum: ne quasi ac si semper fuisset mala videretur
repu<lb ed="#V" n="57" break="no"/>diari: post tempus vero diuulgati euangelii nulli fuit
li<lb ed="#V" n="58" break="no"/>citum illa legalia obseruare.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e966">
<lb ed="#V" n="59"/>Ad primum in oppositum dicendum: quod circunci
<lb ed="#V" n="60"/>sio dicitur data fuisse in fedus
sem<lb ed="#V" n="61" break="no"/>piternum ratione rei quam significat: et que eis succedit
<lb ed="#V" n="62"/>sicut fides potest dici semper manere ratione visionis que
<lb ed="#V" n="63"/>sibi succedit in patria.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e979">
¶ Ad 2m dicendum: quod Paulus
<lb ed="#V" n="64"/>circuncidit Thimoteum: et purificatus secundum l.t intrauit
tem<lb ed="#V" n="65" break="no"/>plum: non quia tunc circuncisio et illa purificatio aliquam
<lb ed="#V" n="66"/>vim haberent: sed hoc fecit ad vitandum scandalum iudeorum
<lb ed="#V" n="67"/>quod sibi facere licuit: quia nondum erat euangelium
diuul<lb ed="#V" n="68" break="no"/>gatum: maxime quia Thiot eus erat de matre iudea. Unde
<!--00043.xml-->
<cb ed="#V" n="b"/>
<lb ed="#V" n="69"/>Titum quia simpliciter erat gentilis circuncidere noluit: vt
<lb ed="#V" n="70"/>in circumsione Timothei ostenderet sacramenta legalia non
<lb ed="#V" n="71"/>tamquam sacrilegia debere damnari: et in hoc quod Titum
cir<lb ed="#V" n="72" break="no"/>cuncidere noluit ostenderet ea non tanquam necessaria
debe<lb ed="#V" n="73" break="no"/>re appeti. et hec accipi possun: ex sententia glo. super illud ad
<lb ed="#V" n="74"/>Gal. 2o neque ad horam cessimus subiectioni. Dicendum
<lb ed="#V" n="75"/>etiam quod purificatio remanet: quia secundum se est aliquid conueniens
<lb ed="#V" n="76"/>ad cultum dei pro omni tempore: quia satis aperte significat
<lb ed="#V" n="77"/>deuotionem ad deum: que semper habenda est.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k43911-d1e1016">
¶ Ad 3m
<lb ed="#V" n="78"/>dicendum quod dominus facto necessitatem obseruandi legalia re
<lb ed="#V" n="79"/>uocauit: exhibens illam veritatem quam prius in figura
pre<lb ed="#V" n="80" break="no"/>ceperat obseuandam: quod autem apostoli post christi passionem
<lb ed="#V" n="81"/>prohibuerunt gentibus abstinere a suffocato non fuit nisi ad
<lb ed="#V" n="82"/>tempus ad vitandum scandalum illorum qui de iudeis
con<lb ed="#V" n="83" break="no"/>uertebantur ad fidem: qui propter desuetudinem talia
abhomi<lb ed="#V" n="84" break="no"/>nabantur: sicut videmus quod si aliquis vult socialiter
alii<lb ed="#V" n="85" break="no"/>conuenire abstinet ab his que alius abhominatur:
fornica<lb ed="#V" n="86" break="no"/>tionem autem prohibuerunt sicut per se malum: illa enim
pro<lb ed="#V" n="87" break="no"/>hibitio non debuit computari inter legales: quia hoc non loque
<lb ed="#V" n="88"/>mur de legalibus nisi secundum quod a moralibus sunt distincta:
<lb ed="#V" n="89"/>moralia enim nullo tempore cessare debuerunt.
</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>