-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 3
/
cod-ve09v4_kzz7yh-k87811.xml
547 lines (547 loc) · 33.7 KB
/
cod-ve09v4_kzz7yh-k87811.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 1</title>
<author ref="#RicardusDeMediavilla">Ricardus de Mediavilla</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 1</title>
<date when="2023-09-02">September 02, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="V" n="cod-ve09v4">Venice, 1509, v. 4</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-09-02" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#V" n="2-r"/>
<cb ed="#V" n="b"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="kzz7yh-k87811"><!-- l4d1a1 -->
<head xml:id="kzz7yh-k87811-Hd1e101">Articulus 1</head>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e103">
Articulus I.
<lb ed="#V" n="114"/>CIca primum queruntur
quat<lb ed="#V" n="115" break="no"/>tuor etc.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e110">
¶ Primo
<lb ed="#V" n="116"/>vtrum sacramentum consistat in rebus et
ver<lb ed="#V" n="117" break="no"/>bis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e117">
¶ Secundo vtrum sacramentum possit
<lb ed="#V" n="118"/>diffiniri.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e122">
¶ Tertio vtrum ille diffinitiones quas ponit
<lb ed="#V" n="119"/>Augu. de sacramento sint conuenientes.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e128">
¶ Quarto vtrum
<lb ed="#V" n="120"/>illa diffinitio quam ponit hugo I. libro de sacra. parte
<lb ed="#V" n="121"/>viiii. capi. 2. Conueniens sit
</p>
<div xml:id="kzz7yh-k87811-Dd1e135"><!-- l4d1a1q1 -->
<head xml:id="kzz7yh-k87811-Hd1e138">Quaestio 1</head>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e140">
<!--00032.xml-->
<pb ed="#V" n="2-v"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>PRimo ostendo quod sacramentum
<lb ed="#V" n="2"/>non consistit in
re<lb ed="#V" n="3" break="no"/>bus et verbis. Nihil potest constitui ex permanenti et
<lb ed="#V" n="4"/>successiuo: quia omnis res permanens est: vel
succes<lb ed="#V" n="5" break="no"/>siua: et permanens non potest esse de ratione successiui: nec suc
<lb ed="#V" n="6"/>cessiuum de ratione permanentis. sed res sunt permanentes:
<lb ed="#V" n="7"/>verba suc cessiua: ergo sacramentum non potest constitui ex rebus
<lb ed="#V" n="8"/>et verbis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e166">
¶ Item sacramentum est ad sanctificandum et
fi<lb ed="#V" n="9" break="no"/>gnificandum: sed sicut dicit Augu. 2 libro de doc. chri. parum
<lb ed="#V" n="10"/>post princi pium. Uerba prot sus inter homines obtinuerunt
<lb ed="#V" n="11"/>principatum significandi: et secundum apitolum 1 ad thi. capi. 4. Res
<lb ed="#V" n="12"/>sanctificatur per verbum dei et orationem: ergo sacramentum non debet
<lb ed="#V" n="13"/>consistere nisi in verbis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e179">
¶ Item ex hiis que simul non
coniun<lb ed="#V" n="14" break="no"/>guntur non constituitur aliquid: sed verba non coniunguntur rebus:
<lb ed="#V" n="15"/>ergo sacramentum non constituitur ex rebus et verbis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e186">
<lb ed="#V" n="16"/>Contra Augu. homelia. 8. super Io. vltra medium et
<lb ed="#V" n="17"/>habetur id est q id e.t Detrahe. Accedit verbum ad
ele<lb ed="#V" n="18" break="no"/>mentum et sit sacramentum: sed elementum est res: ergo
sa<lb ed="#V" n="19" break="no"/>cramentum consistit in rebus et verbis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e198">
¶ Item
magi<lb ed="#V" n="20" break="no"/>ster in littera huius distin. capi. 3. Duo sunt in quibus
sa<lb ed="#V" n="21" break="no"/>cramentum eonsistit: scilicet verba et res.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e205">
<lb ed="#V" n="22"/>Respondeo quod sacramenta vele. propter eorum imperfectio
<lb ed="#V" n="23"/>nem in significando: et eorum defectum
<lb ed="#V" n="24"/>in sanctificando non consistebant in verbis: quia per verba est sancti
<lb ed="#V" n="25"/>ficatio: et expressa significatio: vt patet per auctoritates
Au<lb ed="#V" n="26" break="no"/>gu. et ap. ine opponem do allegatas. Sacra autem no. l. quia
debue<lb ed="#V" n="27" break="no"/>runt esse perfecta in sanctificando et in significando: ideo conststunt
<lb ed="#V" n="28"/>in rebus et verbis: ita vt res sit quasi principium
materia<lb ed="#V" n="29" break="no"/>le: et verbum quasi formale: eo quod completius ei conuenit ratio
<lb ed="#V" n="30"/>significandi et sanctificandi.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e227">
¶ Preterea: cum sacramenta no l.
<lb ed="#V" n="31"/>fuerint instituta a verbo dei iam humane nature vnito: eum
<lb ed="#V" n="32"/>ueniens fuit ea consistere in rebus et verbis vt suum
expres<lb ed="#V" n="33" break="no"/>sius significarent actorem. Res autem et verbum non
consti<lb ed="#V" n="34" break="no"/>tuunt sacramentum tanquam aliquid vnum vnitate absoluta in
essen<lb ed="#V" n="35" break="no"/>do sed vnitate relatiua in causando et signi ficando. Sunt
<lb ed="#V" n="36"/>enim vnum principium in causando et significando vnum
<lb ed="#V" n="37"/>sanctificationis effectum: sicut pater et mater sunt
genera<lb ed="#V" n="38" break="no"/>tionis vnum completum principium.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e247">
<lb ed="#V" n="39"/>Ad primum in oppositum dicendum: quod eo modo
<lb ed="#V" n="40"/>quo sacramentum est vnum: non est
incon<lb ed="#V" n="41" break="no"/>ueniens aliquid vnum constitui ex permanenti et successiuo:
quam<lb ed="#V" n="42" break="no"/>uis ex illis duobus impossibile esset aliquod vnum per
essen<lb ed="#V" n="43" break="no"/>tiam constitui.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e260">
¶ Ad 2m dicendum: quod quamuis expressius
signi<lb ed="#V" n="44" break="no"/>ficent verba quam res: tamen exprestior: et efficacior est
signi<lb ed="#V" n="45" break="no"/>ficatio per res et verba simul quam per verba tantum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e267">
¶ Ad
<lb ed="#V" n="46"/>3m dicendum quod aliqua duo possunt vnum constituere vnitate
<lb ed="#V" n="47"/>relatiua in causando et significando absque hoc quod realiter
<lb ed="#V" n="48"/>simul coniungantur. Sufficit enim ad hoc quod coniungantur in
<lb ed="#V" n="49"/>intentione applicante vnum ad aliud.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-k87811-Dd1e279"><!-- l4d1a1q2 -->
<head xml:id="kzz7yh-k87811-Hd1e282">Quaestio 2</head>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e284">
Quaestio II.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e286">
<lb ed="#V" n="50"/>SEcundo queritur vtrum
sa<lb ed="#V" n="51" break="no"/>eonene.
<lb ed="#V" n="52"/>possit diffiniri: et videtur quod non Auicema quinto
me<lb ed="#V" n="53" break="no"/>taphy. capi. 5. Diffinitio secundum hoc quod consentiunt
au<lb ed="#V" n="54" break="no"/>ctores artis composita est ex genere et differentia: sed constitutum ex
<lb ed="#V" n="55"/>re et verbo cum non sit vnum nisi per accidens non est in genere
<lb ed="#V" n="56"/>vnde secundum philosophum. 3. Top. Quamuis iustitia sit in genere: iustum.
<lb ed="#V" n="57"/>tamen non est in genere: ergo constitutum ex re et verbo non est
<lb ed="#V" n="58"/>diffinibile: sed sacramentum constitutum est ex re et verbo: ergo non
<lb ed="#V" n="59"/>est diffinibile.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e310">
¶ Item philosophus. 4. metaphy. Non vnum
signi<lb ed="#V" n="60" break="no"/>ficare est nihil significare. ergo quod non est vnum nihil est: sed
<lb ed="#V" n="61"/>sacramentum non est aliquid vnum: ergo nihil est: sed quod nihil est
dif<lb ed="#V" n="62" break="no"/>siniri non potest: cum diffinitio indicet quid est.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e319">
¶ Item philosophus. 7.
<lb ed="#V" n="63"/>metaphyfice. Homo albus non est vere hoc aliquid: ergo a
<lb ed="#V" n="64"/>simili nec sacramentum quod minus vnum est: non est vere hoc aliquid
<lb ed="#V" n="65"/>sed secundum philosophum vbi prius: quod non est vere hoc aliquid
diffiniri<lb ed="#V" n="66" break="no"/>non potest: ergo sacramentum diffiniri non potest.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e331">
<lb ed="#V" n="67"/>Contra magister huius distin. capi. 1. et habetur de
<lb ed="#V" n="68"/>deece didin c. Sdenicinm. Sedceuner.
<!--00032.xml-->
<cb ed="#V" n="b"/>
<lb ed="#V" n="69"/>est inuisibilis gratie visibilis forma: ergo diffiniri potest.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e344">
<lb ed="#V" n="70"/>Respondeo secundum quod accipi potest ex verbis phi. i.
<lb ed="#V" n="71"/>Topi. et. 6. Diffinitio est ora
indi<lb ed="#V" n="72" break="no"/>cans quid est esse rei et conuertibilis cum diffinito: tanto
er<lb ed="#V" n="73" break="no"/>go res verius potest diffiniri: quantum est ex parte sua:
<lb ed="#V" n="74"/>quanto verius est: si tamen finita sit: quod ideo dico: quia
diffi<lb ed="#V" n="75" break="no"/>nitio importat quandam finitionem. Unde aliquando a philosopho
<lb ed="#V" n="76"/>in metaphyfica terminus dicitur: illud autem quod est verius:
<lb ed="#V" n="77"/>substantia est: si tamen finita sit. Unde et a philosopho primo phy.
<lb ed="#V" n="78"/>vocatur quod vere est: et ideo dicit philosophus. 7. metaphysice: quod
<lb ed="#V" n="79"/>primo et simpliciter diffinitio: et quod quid erat esse substantiarum
<lb ed="#V" n="80"/>est: et quia accidens absolutum verius est quam ens per accidens.
<lb ed="#V" n="81"/>vt compositum ex duobus accidentibus: vel ex subiecto et
<lb ed="#V" n="82"/>accidente: quia secundum phi. 5. metaphyfice. Accidens absolutum
<lb ed="#V" n="83"/>est ens secundum se sed id est est ens essentialiter secundum Commen. ibidem. Ens
<lb ed="#V" n="84"/>vero per accidens non est ens essentialiter: sed accidenta
<lb ed="#V" n="85"/>liter: quia non est aliquid vnum per essentiam: ideo minus
con<lb ed="#V" n="86" break="no"/>uenit diffiniri enti per accidens quam accidenti: quia etiam ens
<lb ed="#V" n="87"/>per accidens constitutum ex aliquibus duobus realiter vnitis
<lb ed="#V" n="88"/>verius est vnum: quam ens per accidens constitutum ex
duo<lb ed="#V" n="89" break="no"/>bus non vnitis nisi in intentione vnum ad aliud
applican<lb ed="#V" n="90" break="no"/>te: quomodo vnum est sacramentum: ideo minus
impro<lb ed="#V" n="91" break="no"/>prie diffinitur primum ens per accidens quam ipsum
sacramo<lb ed="#V" n="92" break="no"/>tum. Unde dicendum: quod sacramento non conuenit diffiniri
ni<lb ed="#V" n="93" break="no"/>si accipendo diffinitionem prout se extendit ad diffionem
<lb ed="#V" n="94"/>vnam per accidens: non video enim inconueniens si dicatur
<lb ed="#V" n="95"/>quod sacramentum et quodlibet ens per accidens diffiniri
pos<lb ed="#V" n="96" break="no"/>sit diffitione vna per accidens. Diffinitio enim indicat quid
<lb ed="#V" n="97"/>est res diffinita. et sicut diffinitio entis per se indicat quid
<lb ed="#V" n="98"/>est illud ens: ita diffinitio entis per accidens indicat quid est
<lb ed="#V" n="99"/>illud ens: et quod sicut ens per accidens non est vnum nisi per
<lb ed="#V" n="100"/>accidens: ita sua diffinitio non est vna nisi per accidens: et
<lb ed="#V" n="101"/>sicut diffinitio entis per se constat: ex genere et differentia
<lb ed="#V" n="102"/>seu differentiis eiusdem generis constituentibus vnam
spe<lb ed="#V" n="103" break="no"/>ciem: ita diffinitio entis per accidens: si partes eius sunt
<lb ed="#V" n="104"/>res diuersorum praentorum constat ex diuersis generibus
<lb ed="#V" n="105"/>generalissimis et differentiis eorum: et si partes eius sunt
<lb ed="#V" n="106"/>in eodem predicamento: non tamen in edoem genere pro
<lb ed="#V" n="107"/>ximo: diffinitio eius constat ex diuersis generibus
proxi<lb ed="#V" n="108" break="no"/>mis et differentiis diuersorum generum proximorum
vnde<lb ed="#V" n="109" break="no"/>cum phuns dicit. 7. metaphy. quod ens per accidens non
dif<lb ed="#V" n="110" break="no"/>finitur: intelligendum est de diffinitione vna per se: quia
<lb ed="#V" n="111"/>talis indicat vnum per se.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e438">
<lb ed="#V" n="112"/>Ad primum in oppositum dicendum: quod procedit de
<lb ed="#V" n="113"/>diffinitione proprie dicta que est
<lb ed="#V" n="114"/>vna per se.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e447">
¶ Ad 2m cum dicitur quod sacramentum non est
<lb ed="#V" n="115"/>aliquid vnum: dico quod falsum est: aliquo enim modo vnum
<lb ed="#V" n="116"/>est vt superius visum est. sed quia vnitas sua est per accidens:
<lb ed="#V" n="117"/>ideo nec sibi conuenit diffiniri diffinitione per se vna.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e456">
<lb ed="#V" n="118"/>¶ Ad tertium patet solutio ex iam dictis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e461">
<lb ed="#V" n="119"/>¶ Argumentum ad partem aliam procedit de
diffinitio<lb ed="#V" n="120" break="no"/>ne largissime dicta: que se extendit ad diffinitionem vnam
<lb ed="#V" n="121"/>per accidens.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-k87811-Dd1e471"><!-- l4d1a1q3 -->
<head xml:id="kzz7yh-k87811-Hd1e474">Quaestio 3</head>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e476">
¶ Questio. III.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e478">
<lb ed="#V" n="122"/>Tertio queritur vtrum ille
difffini<lb ed="#V" n="123" break="no"/>tiones: quas ponit
<lb ed="#V" n="124"/>Augu. de sacramento sint conuenientes: et videtur quod non
<lb ed="#V" n="125"/>Illa enim quam ponit. 1o de ci. capi. 5. scilicet quod sacramentum
<lb ed="#V" n="126"/>est sacrum signum: non est conuertibilis cum sacramento: aqua enim
<lb ed="#V" n="127"/>benedicta sacrum signum est scilicet remissionis venialium: nec
<lb ed="#V" n="128"/>tamen sacramentum est: ergo predicta diffinitio
conueni<lb ed="#V" n="129" break="no"/>ens non est.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e498">
¶ Item consecratio episcoi signum est rei
sacre<lb ed="#V" n="130" break="no"/>nec tamen inter sacramenta numeratur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e503">
¶ Item agnus
<lb ed="#V" n="131"/>paschalis: de quo habetur exo. 12. et serpens eneus numeri.
<lb ed="#V" n="132"/>et columba Luce. 2. et petra que significabat christum i.
<lb ed="#V" n="133"/>cor. id10. signa fuerunt rerum sacrarum: et imago crucifixi:
<lb ed="#V" n="134"/>quibus tamen non conuenit esse sacramentum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e515">
¶ Item
<lb ed="#V" n="135"/>sacramentum non est signum remenoratiuum: quod est de
pre<lb ed="#V" n="136" break="no"/>terito: nec demonstratiuum quod est de praesenti: nec pronosticum
<!--00033.xml-->
<pb ed="#V" n="3-r"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>quod est de suturo: quia aliquando rcipiens sa cramentum: nec
<lb ed="#V" n="2"/>habet gratiam nec habuit: nec habiturus est. Cum
er<lb ed="#V" n="3" break="no"/>go non sint plura genera signorum: videtur quod
sacramen<lb ed="#V" n="4" break="no"/>tum non sit sacre rei signum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e537">
¶ Item videtur quod illa
diffini<lb ed="#V" n="5" break="no"/>tio: sacramen tum est inuisibilis gratie visibilis forma: cuius
<lb ed="#V" n="6"/>sententia trahi potest ab Augu. 10 de ciui. capi. 5. et capi.
<lb ed="#V" n="7"/>21. sit inconueniens: quia corpus christi in altari: et character
<lb ed="#V" n="8"/>baptismalis non tantum sunt res: sed etiam sacramenta: vt
<lb ed="#V" n="9"/>inferius patebit: nec tamen sunt visibiles forme.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e550">
¶ Item
<lb ed="#V" n="10"/>sacramenta constant ex rebus et verbis: et sicut res sunt
visi<lb ed="#V" n="11" break="no"/>biles: ita verba sunt audibilia: cum ergo verba sint
princi<lb ed="#V" n="12" break="no"/>paliora in sacramentis quam res: quia vt habitum est verbum in
<lb ed="#V" n="13"/>sacramentis est quasi formale magis debuit dici forma
au<lb ed="#V" n="14" break="no"/>dibilis quam visibilis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e563">
<lb ed="#V" n="15"/>Contra. vtranque dissinitionem recitat Gratianus
<lb ed="#V" n="16"/>de conse. distin. 2. Sacrificium: et magister in
<lb ed="#V" n="17"/>littera huius distin. capi. primo.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e572">
<lb ed="#V" n="18"/>Respondeo quod sicut ormamentum dicitur ab
orman<lb ed="#V" n="19" break="no"/>quo actiue: ita sacramentum dicitur
<lb ed="#V" n="20"/>a sacrando actiue. Unde cum dicitur: sacramentum est signum
<lb ed="#V" n="21"/>rei sacre: accipitur res sacra pro re sub ratione qua sacrans
<lb ed="#V" n="22"/>est. Est autem aliquid rei sacrantis causatiuum: non tamen
insti<lb ed="#V" n="23" break="no"/>tutum diuinitus ad hoc significandum: vt passio christi. et hoc
<lb ed="#V" n="24"/>non debet dici proprie sacramentum nisi extenderetur
no<lb ed="#V" n="25" break="no"/>men sacramenti ad sacrum secretum: aliquid autem est rei
sa<lb ed="#V" n="26" break="no"/>crantis ex diuina institutione significatiuum: non tamen
cau<lb ed="#V" n="27" break="no"/>satiuum: sicut erant sacramenta ve l. aliquid autem est rei
sa<lb ed="#V" n="28" break="no"/>crantis ex diuina institutione significatiuum: et in virtute
<lb ed="#V" n="29"/>dei causatiuum sicut est quodlibet sacramentum no. l.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e601">
¶ Prima
<lb ed="#V" n="30"/>ergo notificatio sacramenti si restringatur ad rem sacram actiue
<lb ed="#V" n="31"/>et ad signum sacrum specialiter diuinitus institutum ad
<lb ed="#V" n="32"/>rem sacram significandum: conuerttiur cum sacramento commu
<lb ed="#V" n="33"/>niter dicto de sacramentis veli et no l. aliquo modo est
dif<lb ed="#V" n="34" break="no"/>finitio sacramenti in generali: si autem accipiatur signum
in<lb ed="#V" n="35" break="no"/>communi et res sacra non conuertitur cum sacramento: et sicut
<lb ed="#V" n="36"/>dicit Hugo primo libro de sacra. parte. 9. capi. 2. magis est
de<lb ed="#V" n="37" break="no"/>scriptio ad interpretationem siue expressionem vocis
refe<lb ed="#V" n="38" break="no"/>renda quam diffinitio.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e624">
¶ Secunda autem sacramenti notificatio cum
<lb ed="#V" n="39"/>illa additione: quam superaddit magister: non conenit nisi
<lb ed="#V" n="40"/>sacramentis no l. et habet rationem diffinitionis eo modo
<lb ed="#V" n="41"/>quo sacramento conuenit diffiniri: conuertitur enim cum
sa<lb ed="#V" n="42" break="no"/>cramentis no scilicet et quicquid est de ratione eorum expriemit. Ex
<lb ed="#V" n="43"/>primit enim ipsam gratiam cuius sunt significatiua et
cau<lb ed="#V" n="44" break="no"/>satiua: per hoc quod dicitur inuisibilis gratie: exprimit etiam
<lb ed="#V" n="45"/>ipsa esse significatiua cum dicitur visibilis forma: vt
ipsi<lb ed="#V" n="46" break="no"/>us imaginem gerat id est figura exterior que dicitur forma:
quasi<lb ed="#V" n="47" break="no"/>foris manens: que aliquo modo gerit rei imaginem: et
ip<lb ed="#V" n="48" break="no"/>sa est causatiua cum dicitur: et causa existat.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e648">
<lb ed="#V" n="49"/>Ad primum in oppositum dicendum: quod per
aspersio<lb ed="#V" n="50" break="no"/>nem aque benedicte remittuntur
<lb ed="#V" n="51"/>venialia per modum meriti: inquantum excitat motum
vo<lb ed="#V" n="52" break="no"/>luntatis seu feruorum charitatis: per quam sit venialium
remis<lb ed="#V" n="53" break="no"/>sio: non tanquam per vim sacramenti. Sacramentum autem
si<lb ed="#V" n="54" break="no"/>gnificat rem vt sacrantem non per modum meriti. Aqua
<lb ed="#V" n="55"/>etiam benedicta non est specialiter diuinitus instituta ad
<lb ed="#V" n="56"/>illam rem sacram significandum
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e668">
¶ Ad 2m dicendum: quod potestas
<lb ed="#V" n="57"/>epistoalis non est gratia gratum faciens per quam homo efficitur
<lb ed="#V" n="58"/>formaliter sacer. ad quam gratiam significandum fuerunt
di<lb ed="#V" n="59" break="no"/>uinitus specialiter instituta. ve scilicet sacramenta: et cuius
sa<lb ed="#V" n="60" break="no"/>cramenta no scl. sunt significatiua et cansnatiua: sed est gratia
gra<lb ed="#V" n="61" break="no"/>tis data: qua homo efficitur potestatiue sacer. et illam
gra<lb ed="#V" n="62" break="no"/>tiam ipsa consecratio epistalis directe significat.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e684">
¶ Ad 3m
di<lb ed="#V" n="63" break="no"/>cendum: quod omnia predicta et si significarent rem sacram
<lb ed="#V" n="64"/>vt imolatio agni: christi passionem: serpens in palo. christum
<lb ed="#V" n="65"/>m cruce pendentem: emanatio aque de petra: aquam de
la<lb ed="#V" n="66" break="no"/>tere christi emanantem: columba iu christo. gratie spiritus scilicet
<lb ed="#V" n="67"/>plenitudinem: non tunc de nouo aduenientem: sed
prece<lb ed="#V" n="68" break="no"/>dentem: non tamen significabant rem sacram vt actu de
<!--00033.xml-->
<cb ed="#V" n="b"/>
<lb ed="#V" n="69"/>nouo sacrantem illius sacre rei subiectum. Non enim cum
<lb ed="#V" n="70"/>columba super christum descendit: neque cum passus est: neque
<lb ed="#V" n="71"/>cum aqua emanauit de eius latere de nouo christus
fa<lb ed="#V" n="72" break="no"/>ctus est sacer. vel de sacro magis facer. sicut homo per
debi<lb ed="#V" n="73" break="no"/>tam sacramenti susceptionem efficitur sacer. aut magis
sa<lb ed="#V" n="74" break="no"/>cer: et sic patet quid dici debeat de imagine crucifixi et
si<lb ed="#V" n="75" break="no"/>milibus
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e719">
¶ Ad 4m dicendum: quod principalis significatio
<lb ed="#V" n="76"/>sacramenti no sciliet est significare gratiam que confertur
suscipi<lb ed="#V" n="77" break="no"/>enti nisi sit defectus ex parte ipsius: et quantum ad hoc est
si<lb ed="#V" n="78" break="no"/>gnum demonstratiuum: inquantum tamen significat causam
<lb ed="#V" n="79"/>instituentem est signum rememoratiuum: et inquantum
fi<lb ed="#V" n="80" break="no"/>nem id est gloriam futuram est signum pronosticum.
Sacramen<lb ed="#V" n="81" break="no"/>ta autem ve cl. tantummodo erant pronostica: quia non
signi<lb ed="#V" n="82" break="no"/>ficabant gratiam nisi vt futuram.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e737">
¶ Ad 5dicendum: quod
<lb ed="#V" n="83"/>illa diffinitio datur de sacramento quod est sacramentum et
<lb ed="#V" n="84"/>non res. Corpus autem christi in altari est res significata
<lb ed="#V" n="85"/>per speciem panis sub qua realiter et vere continetur
sacra<lb ed="#V" n="86" break="no"/>mentum corporis mystici. Character etiam baptismalis est
<lb ed="#V" n="87"/>res significata per ablutionem exteriorem et sacramentum
<lb ed="#V" n="88"/>gratie gratum facientis.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e754">
¶ Ad 6m dicendum: quod visibile
<lb ed="#V" n="89"/>ibi accipitur pro sensibili propter dignitatem visus: de
<lb ed="#V" n="90"/>quo dicit Augu. 2. epistola ad Uolusianum longe post
prin<lb ed="#V" n="91" break="no"/>cipium quod inter quinque sensus est excellentior: quia sicut
di<lb ed="#V" n="92" break="no"/>cit phuns primo meta. maxime cognoscere facit: et multas
<lb ed="#V" n="93"/>differentias demonstrat: quod est intelligendum per se:
<lb ed="#V" n="94"/>vt patet per ipsum libro de sensu et sensato: quia vt dicit
ibi<lb ed="#V" n="95" break="no"/>dem: auditus per accidens plus confert ad scientiam.
</p>
</div>
<div xml:id="kzz7yh-k87811-Dd1e773"><!-- l4d1a1q4 -->
<head xml:id="kzz7yh-k87811-Hd1e776">Quaestio 4</head>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e778">
<lb ed="#V" n="96"/>¶ Questio IIII.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e783">
<lb ed="#V" n="97"/>QUarto queritur vtrum illa
dif<lb ed="#V" n="98" break="no"/>finitio quam
<lb ed="#V" n="99"/>ponit Hugo primo libro de sacra. parte. 9. capi. 2.
<lb ed="#V" n="100"/>que est hec. Sacramentum est corporale vel
ma<lb ed="#V" n="101" break="no"/>teriale elementum foris sensibile propositum ex similitum
<lb ed="#V" n="102"/>dine representans et ex institutione significans: et ex
sancti<lb ed="#V" n="103" break="no"/>ficatione continens aliquam inuisibilem et spiritualem
gra<lb ed="#V" n="104" break="no"/>tiam: sit conueniens: et videtur quod non: quia ibi predicatur
<lb ed="#V" n="105"/>materia de composito.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e805">
¶ Item aliqua sunt sacramenta quo.
<lb ed="#V" n="106"/>rum non est materia aliquod elementum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e810">
¶ Item frustra
<lb ed="#V" n="107"/>foris sensibiliter proponitur aliquid illi qui hoc non
appre<lb ed="#V" n="108" break="no"/>hendit: sed paruulus non apprehendit aliquid per
mate<lb ed="#V" n="109" break="no"/>riale elementum sibi foris propositum: frustra ergo ponitur
<lb ed="#V" n="110"/>hoc in diffinitione sacramenti.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e822">
¶ Item frustra instituitur
<lb ed="#V" n="111"/>ad significandum quod ex se habet similitudinem
repre<lb ed="#V" n="112" break="no"/>sentatiuam: postquam ergo dixit ex similitudine representans
<lb ed="#V" n="113"/>superfluum fuit addere ex institutione significans.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e831">
¶ Item
<lb ed="#V" n="114"/>corporalium ad spiritualia nulla est similitudo: ergo
ma<lb ed="#V" n="115" break="no"/>teria sacramenti non est ex similitudine representans
gra<lb ed="#V" n="116" break="no"/>tiam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e840">
¶ Item gratia non potest contineri in subiecto
sen<lb ed="#V" n="117" break="no"/>sibili.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e845">
¶ Item in ista diffinitione omittitur forma
sacra<lb ed="#V" n="118" break="no"/>menti quod est verbum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e850">
<lb ed="#V" n="119"/>Contra Hugo dicit statim post astignatam
difffini<lb ed="#V" n="120" break="no"/>tionem quod est propria ac perfecta.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e857">
<lb ed="#V" n="121"/>Respondeo quod predicta difffinitio est
conueni<lb ed="#V" n="122" break="no"/>ens et datur de sacramentis no l. et
<lb ed="#V" n="123"/>patebit eius conuenientia soluendo argumenta in oppositum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e867">
<lb ed="#V" n="124"/>Ad primum dicendum: quod secundum philosophum. 2 phy non est
<lb ed="#V" n="125"/>inconueniens in artificialibus
ma<lb ed="#V" n="126" break="no"/>teriam predicari de artificiato: quia enim forma artificialis
<lb ed="#V" n="127"/>est accidentalis: ideo tota substantia artificiati est ex parte
<lb ed="#V" n="128"/>materie. Unde bene dicitur: lectulus est lignum:
statua<lb ed="#V" n="129" break="no"/>est es. sacramentum autem est quasi aliquid artificiatum.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e883">
<lb ed="#V" n="130"/>¶ Ad asm dicendum: quod materiale elementum ibi accipitur
<lb ed="#V" n="131"/>pro sensibili signo: et forte vtitur verbo elementi: quia
ma<lb ed="#V" n="132" break="no"/>teria baptismi: qui est ianua sacramentorum: est elementum
<lb ed="#V" n="133"/>scilicet aqua: per materiale autem conuenienter intelligitur
<lb ed="#V" n="134"/>sensibile: eo quod secundum sententiam philosophi. 12. meta. sensibile est
sen<lb ed="#V" n="135" break="no"/>sibile per materiam.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e899">
¶ Ad 3m dicendum: quod quamuis paruulus
<lb ed="#V" n="136"/>non apprehendat: illi tamen qui ipsum baptizant apprehen¬
<!--00034.xml-->
<pb ed="#V" n="3-v"/>
<cb ed="#V" n="a"/>
<lb ed="#V" n="1"/>dunt vel apprehendere possunt.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e912">
¶ Ad 4m dicendum: quod
simi<lb ed="#V" n="2" break="no"/>litudo representandi: quam res habet ex sua conditione:
per<lb ed="#V" n="3" break="no"/>se non sufficeret: quia ex se non est determinata ad precise
si<lb ed="#V" n="4" break="no"/>gnificandum sacramenti effectum. et propter hoc dicit Hugo
pri<lb ed="#V" n="5" break="no"/>mo libro de sacra. parte. 9. capi. 2 quod sacramentum debet
habe<lb ed="#V" n="6" break="no"/>re quandam similitudinem ad ipsam rem cuius est sacramen
<lb ed="#V" n="7"/>tum. secundum quam habile sit ad eandem rem representandam:
<lb ed="#V" n="8"/>institutionem quoque per quam ordinatum sit ad illam
signi<lb ed="#V" n="9" break="no"/>ficandam. et parum post dicit. quod similitudinem habet ex prima
<lb ed="#V" n="10"/>conditione institutionem ex superaddita dispensatione.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e934">
<lb ed="#V" n="11"/>¶ Ad 5m dicendum: quod maior vera est de similitudine
<lb ed="#V" n="12"/>que est per participationem vnius qualitatis: sed de simili
<lb ed="#V" n="13"/>tudine proportionalitatis que est habitudo duarum p:
o<lb ed="#V" n="14" break="no"/>portionum non est verum: in haoc enim similis est aqua
gra<lb ed="#V" n="15" break="no"/>tie: quia sicut se habet aqua ad abluendas fordes corporis:
<lb ed="#V" n="16"/>ita se habet gratia ad abluendas fordes anime.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e950">
¶ Ad sex.
<lb ed="#V" n="17"/>tum dicendum: quod non est intelligendum quod gratia contineatur
<lb ed="#V" n="18"/>in sacramento essentialiter et in actu sed in virtute: quod quo
<lb ed="#V" n="19"/>modo intelligi debeat inferius declarabitur.
</p>
<p xml:id="kzz7yh-k87811-d1e960">
¶ Ad
vlti<lb ed="#V" n="20" break="no"/>mum dicendum: quod verbum datur intelligi per vltimam partem
<lb ed="#V" n="21"/>diffinitionis: quod patet. Dicit enim Hugo primo libro de
sa<lb ed="#V" n="22" break="no"/>cra. parte. 9 capi. 2. quod sacramentum dicitur habere
sancti<lb ed="#V" n="23" break="no"/>ficationem per quam gratiam contineat: et efficax sit ad
ean<lb ed="#V" n="24" break="no"/>dem sanctificandis conferendam. et parum post dicit: quod
il<lb ed="#V" n="25" break="no"/>lam sanctificationem habet ex apposita verbi vel signi
be<lb ed="#V" n="26" break="no"/>nedictione.
</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>