-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l1p1i1t2q4m3c3.xml
225 lines (225 loc) · 13.4 KB
/
ahsh-l1p1i1t2q4m3c3.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/develop/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/develop/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?>
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>I, P. 1, Inq. 1, Tract. 2, Q. 4, Mem. III, C. 3</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<date when="2017-02-18">February 18, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a
<ref target="http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/">Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 License</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit> <witness xml:id="Q" n="quaracchi1924">Quaracchi 1924</witness> <witness xml:id="V" n="vatlat701">Vat lat 701</witness> <witness xml:id="B" n="borghlat359">Borgh. lat 359</witness> <witness xml:id="U" n="urblat123">Urb lat 123</witness> <witness xml:id="Pa" n="bnf15331">BnF 15331</witness> </listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/develop/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-02-18" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="include-list">
<xi:include href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-lists/master/workscited.xml" xpointer="worksCited"/>
<xi:include href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-lists/master/Prosopography.xml" xpointer="prosopography"/>
</div>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Q" n="103"/><cb ed="#Q" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l1p1i1t2q4m3c3">
<head xml:id="ahsh-l1p1i1t2q4m3c3-Hd1e3729">I, P. 1, Inq. 1, Tract. 2, Q. 4, Mem. III, C. 3</head>
<head xml:id="ahsh-l1p1i1t2q4m3c3-Hd1e3732" type="question-title">DE SIMPLICITATE AEVI</head>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t2q4m3c3-d1e3735">
<lb ed="#Q"/>Quaeritur consequenter de simplicitate aevi.
<lb ed="#Q"/>Quaeritur ergo utrum aevum habeat partes
<lb ed="#Q"/>vel non<!--4-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t2q4m3c3-d1e3744">
<lb ed="#Q"/>Ad quod sic obicitur: 1. Omne, quod deficit
<lb ed="#Q"/>a differentia aliqua, cadit in conditionem sibi op<lb ed="#Q"/>positam
vel differentiam<!--5-->: sicut si moveri et
<lb ed="#Q"/>quiescere sunt conditiones oppositae, quod deficit
a quiete cadit in motum. Ergo si simplex et com<lb ed="#Q"/>positum<!--e-->
sunt conditiones oppositae, cum a sim<lb ed="#Q"/>plicitate
aeternitatis deficiat aevum, sicut osten<lb ed="#Q"/>sum
est<!--6-->, necesse est cadere in differentiam sim<lb ed="#Q"/>plicitati<!--f-->
oppositam; sed haec est compositio;
<lb ed="#Q"/>ergo oportet aevum habere compositionem.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t2q4m3c3-d1e3766">
<lb ed="#Q"/>2. Item, ad idem <name ref="#Anselm">Anselmus</name>, in <title ref="#Proslogion">Proslogion</title><!--7-->,
<lb ed="#Q"/>quaerit quomodo Deus est ultra aeterna, et ap<lb ed="#Q"/>pellat
<mentioned>aeterna</mentioned> aeviterna, exponens illud<!--8--> <quote>Domi<lb ed="#Q"/>nus
regnabit in aeternum et ultra</quote>; unde dicit:
<quote>An hoc quoque<!--g--> modo transis aeterna, quia
<lb ed="#Q"/>illorum aeternitas tota tibi praesens est, omni<!--h-->
<lb ed="#Q"/>illa nondum habeant de sua aeternitate quod ven<lb ed="#Q"/>turum
est, sicut<!--i--> iam non habent quod praeteritum
<lb ed="#Q"/>est</quote>? Ex hoc<!--l--> videtur quod in aevo sint partes
<lb ed="#Q"/>etiam<!--k--> successivae et prius et posterius.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t2q4m3c3-d1e3789">
<lb ed="#Q"/>3. Item, si mensuratum est partibile, et men<lb ed="#Q"/>sura,
quia necesse est mensuram et mensuratum
<lb ed="#Q"/>esse proportionalia; sed aliquod aeviternum con<lb ed="#Q"/>tingit
esse partibile; ergo et aevum. — Proba<lb ed="#Q"/>tio
mediae: Contingit<!--m--> quod angelus contem<lb ed="#Q"/>pletur
Deum et contemplando magis ac magis
<lb ed="#Q"/>accendatur<!--n-->; si ergo potest ibi esse magis et
<lb ed="#Q"/>magis, ergo pars et pars; ergo est<!--o--> divisibile;
<pb ed="#Q" n="104"/>
<cb ed="#Q" n="a"/>
<lb ed="#Q"/>sed istud est mensurabile ab aevo. Et hoc patet,
<lb ed="#Q"/>cum sit actio debita aeviterno, non per relatio<lb ed="#Q"/>nem
ad creaturam; et ideo non mensuratur tem<lb ed="#Q"/>pore.
— Item, possibile est tempus non esse et
<lb ed="#Q"/>huiusmodi actionem esse; ergo non est eius
<lb ed="#Q"/>mensura tempus; ergo aevum; et ita aevum erit
<lb ed="#Q"/>partibile.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t2q4m3c3-d1e3828">
<lb ed="#Q"/>Contra: a. Si habet partes: aut ergo permanen<lb ed="#Q"/>tes
aut successivas. Si permanentes: ergo duae
<lb ed="#Q"/>erunt simul; et si hoc: quidquid mensurat una, et
<lb ed="#Q"/>altera. In quantitatibus enim permanentibus plures
<lb ed="#Q"/>partes sunt simul, non tamen quod mensurat una,
<lb ed="#Q"/>mensurat altera: et hoc est quia sunt quantitates
<lb ed="#Q"/>habentes positionem secundum suas partes re<lb ed="#Q"/>spectu
mensurati; et propter hoc, cum una pars
<lb ed="#Q"/>mensurat unam partem, mensurat et alia aliam.
<lb ed="#Q"/>Sed partes durationis non sunt habentes positio<lb ed="#Q"/>nem;
ergo, si sunt plures partes simul, quod men<lb ed="#Q"/>surat
una, et altera<!--a-->; et si sic, altera superflueret:
<lb ed="#Q"/>quod non debet esse. —- Si successivae: ergo,
<lb ed="#Q"/>cum partes temporis sint successivae, iam non
<lb ed="#Q"/>differret aevum et tempus.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t2q4m3c3-d1e3863">
<lb ed="#Q"/>[Solutio]: Ad hoc dicendum quod sicut mensu<lb ed="#Q"/>ratum
caret fine, sed non principio, et ex se non
<lb ed="#Q"/>habet extensionem, sic nec ipsum aevum secun<lb ed="#Q"/>dum
rem habet extensionem.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t2q4m3c3-d1e3874">
<lb ed="#Q"/>[Ad obiecta]: 1. Ad illud<!--b--> quod obicitur
<lb ed="#Q"/>quod <quote>illud quod ab aliqua differentia deficit, ca<lb ed="#Q"/>dit
in differentiam oppositam</quote>: respondeo quod
<lb ed="#Q"/>aeternitas increata simplex est omnino, et ideo
<lb ed="#Q"/>in ipsa est carentia omnis compositionis. Est
<lb ed="#Q"/>enim carens compositione quae est ex pluribus,
<lb ed="#Q"/>sicut est integrale; et compositione qua aliquid
<lb ed="#Q"/>dicitur componi, sicut accidens subiecto; et com<lb ed="#Q"/>positione
qua aliquid potest esse tale ut aliud
<lb ed="#Q"/>componatur illi, sicut materiae forma. Quia
<lb ed="#Q"/>ergo simplicitas aeternitatis quamlibet istarum
<lb ed="#Q"/>compositionum excludit, quocumque modo sit
<lb ed="#Q"/>aliquid componibile, deficit a simplicitate aeter<lb ed="#Q"/>nitatis
et est in differentia opposita<!--c-->; et ideo
<lb ed="#Q"/>non sequitur quod si deficit a simplicitate aeter<lb ed="#Q"/>nitatis,
quod sit compositum ex pluribus, sed
<lb ed="#Q"/>quod sit componibile ex pluribus vel componi<lb ed="#Q"/>bile
alii vel aliud isti. De aevo autem potest vi<lb ed="#Q"/>deri
quia alteram compositionum<!--d--> habet, ad mi<lb ed="#Q"/>nus
quia est componibile alii quod non est ipsum,
<lb ed="#Q"/>scilicet suo aeviterno.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t2q4m3c3-d1e3922">
<lb ed="#Q"/>2. Ad secundum dicendum quod in aevi<lb ed="#Q"/>ternis
est considerare substantiam et actionem.
<lb ed="#Q"/>Nomen ergo aevi potest accipi communiter et
<cb ed="#Q" n="b"/>
<lb ed="#Q"/>proprie: <quote>Proprie enim est aevum, secundum
<lb ed="#Q"/><name>B. Dionysium</name><!--1-->, inalteratum et secundum to<lb ed="#Q"/>tum
esse mensurans</quote>. Et secundum hoc aevum
<lb ed="#Q"/>est mensura aeviterni, in quantum habet esse
<lb ed="#Q"/>extra motum omnem et mutationem; hoc autem
<lb ed="#Q"/>est secundum substantiam et secundum actionem
<lb ed="#Q"/>connaturalem substantiae, cuiusmodi actio est in
<lb ed="#Q"/>sole lucere et in angelo intelligere. In quantum
<lb ed="#Q"/>vero habet esse in mutatione et motu, mensura
<lb ed="#Q"/>ipsius est tempus vel aliquid ad modum temporis
<lb ed="#Q"/>se habens, secundum quod dicit <name ref="#Aristotle">Philosophus</name>,
<lb ed="#Q"/>in libro <title>De causis</title><!--2-->: <quote>Inter rem cuius substantia
<lb ed="#Q"/>est in momento aeternitatis, et rem cuius sub<lb ed="#Q"/>stantia
et actio est in momento temporis, est me<lb ed="#Q"/>dia:
cuius substantia est in momento aeternitatis
<lb ed="#Q"/>et operatio in momento temporis</quote>. Et tempus di<lb ed="#Q"/>citur
ibi communiter, sicut post patebit<!--3-->. — Com<lb ed="#Q"/>muniter
vero aevum sive aeternitas creata dicitur
<lb ed="#Q"/>complecti<!--e--> metiendo et substantiam quae est ex<lb ed="#Q"/>tra
omnem<!--f--> mutationem, et ipsam actionem quae
<lb ed="#Q"/>est rei aeviternae, quae tamen est<!--g--> in mutatione:
<lb ed="#Q"/>quia quidquid mensurat superius, mensurat infe<lb ed="#Q"/>rius.
Secundum hoc, aevum substantiam aevi<lb ed="#Q"/>terni
et actionem connaturalem, quae uno modo
<lb ed="#Q"/>semper est, mensurat ut mensura propria secun<lb ed="#Q"/>dum
totum; actionem vero, quae in motu est,
<lb ed="#Q"/>secundum totum mensurat ut<!--h--> mensura com<lb ed="#Q"/>munis.
Quemadmodum aeternitas mensurat di<lb ed="#Q"/>vina
ut mensura propria et coaequata, aevi<lb ed="#Q"/>terna
et temporalia ut mensura communis: si<lb ed="#Q"/>militer
aevum invariabilia habentia principium
<lb ed="#Q"/>ut mensura<!--i--> propria, variabilia ut mensura com<lb ed="#Q"/>munis;
et ex hoc non sequitur quod aevum par<lb ed="#Q"/>tibile
sit. <name ref="#Anselm">Anselmus</name> autem<!--k--> aeternitati ange<lb ed="#Q"/>lorum
concreavit operationem, secundum quam
<lb ed="#Q"/>aliquid eis advenit, aliquid praeteriit. Quae au<lb ed="#Q"/>tem
sit mensura propria huius operationis, infra
<lb ed="#Q"/>dicetur<!--4-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t2q4m3c3-d1e4016">
<lb ed="#Q"/>3. Ad tertium dicendum quod actionis an<lb ed="#Q"/>geli,
scilicet contemplationis et amoris intensi et
<lb ed="#Q"/>remissi, posito quod intenderetur vel remittere<lb ed="#Q"/>tur,
non mensura ponetur tempus proprie nec
<lb ed="#Q"/>aevum proprie, sed duratio quae est quasi<!--l--> tem<lb ed="#Q"/>pus
quantum ad aliquid et aevum quantum ad
<lb ed="#Q"/>aliquid<!--m-->: quasi tempus, quia<!--n--> ibi est quaedam
<lb ed="#Q"/>variatio in modo contemplationis et amoris;
<lb ed="#Q"/>quasi aevum, quia in actu contemplationis et
<lb ed="#Q"/>amoris non est secundum essentiam variatio,
<lb ed="#Q"/>immo angelus semper videt facie ad faciem<!--5-->
<lb ed="#Q"/>per contemplationem. Manet ergo in angelo non
<pb ed="#Q" n="105"/>
<cb ed="#Q" n="a"/>
<lb ed="#Q"/>mutata essentia actus, quamvis varietur circum<lb ed="#Q"/>stantia
actus. Et<!--a--> hanc durationem voluerunt
<lb ed="#Q"/>quidam<!--1--> appellare <mentioned>saeculum</mentioned><!--b-->, quod dicitur
<cb ed="#Q" n="b"/>
<lb ed="#Q"/>a sequendo<!--2-->, et, sicut dicit <name>Damascenus</name><!--3-->,
<quote>protenditur cum aeternis velut temporalis motus
et spatium</quote>.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>